HR AGILITY IN TIMES OF AUSTERITY ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 23/4/2016 HR AGILITY IN TIMES OF AUSTERITY ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΙΜΑΡΔΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΑΣ Δρ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΩΣΙΔΗΣ Δρ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΣΠΡΙΔΗΣ

ΚΡΙΣΗ, ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ & ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΔΑΠΑΝΩΝ/ DOWNSIZING ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΕΣ & ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ “DOING MORE WITH LESS” Αποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα, παραγωγικότητα “DOING THINGS DIFFERENTLY” Καινοτομία, αλλαγή, εξέλιξη ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΕΥΕΛΙΞΙΑ

ΓΙΑΤΙ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ; Προσφυγικό Ασφαλιστικό Φτώχεια & Ανισότητες Ανταγωνιστικότητα/ Α:νάπτυξη Περιορισμένοι πόροι Συχνές αλλαγές & μεταβαλλόμενες ανάγκες Ρευστότητα & αβεβαιότητα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΥΕΛΙΞΙΑ Προσαρμοστικότητα σε μεταβαλλόμενες ανάγκες & προτεραιότητες Έγκαιρη αντίληψη ευκαιριών και απειλών Ταχύτητα στη λήψη συλλογικών αποφάσεων Έγκαιρη Κινητοποίηση & αξιοποίηση διαθέσιμων πόρων Συντονισμός σε οριζόντιο και κάθετο επίπεδο Ολιστική αντίληψη πολιτικών

ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ Τ.Π.Ε. ΔΟΜΕΣ

ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Στρατηγικός προγραμματισμός Οι κατάλληλοι άνθρωποι, στις κατάλληλες θέσεις, στον κατάλληλο χρόνο Διαχείριση Δεξιοτήτων (γνώσεις, ικανότητες, συμπεριφορά) Εντοπισμός δεξιοτήτων, διαμόρφωση πλαισίου δεξιοτήτων, ανάπτυξη δεξιοτήτων και αξιοποίηση δεξιοτήτων Κινητικότητα Οριζόντια & κάθετη κινητικότητα, κινητικότητα εντός & εκτός δημοσίου τομέα Διαχείριση απόδοσης και κίνητρα Αμοιβή βάσει απόδοσης, διαφοροποιημένες αμοιβές ανάλογα με δεξιότητες και θέση, σύστημα «ολικής αποζημίωσης» Περιγράμματα θέσης Δυναμικά περιγράμματα, αλλαγή ρόλου, εμπλουτισμός θέσης εργασίας

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Αναποτελεσματική κατανομή ανθρώπινων πόρων Έλλειψη δεξιοτήτων Γήρανση ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Έλλειψη πλαισίου δεξιοτήτων Έμφαση σε τυπικά προσόντα Ιεραρχία/αρχαιότητα ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Πολύ περιορισμένη κινητικότητα/εσωστρέφεια Δυσκίνητες και δύσκολες διοικητικές διαδικασίες Κενές οργανικές θέσεις που δεν ανταποκρίνονται σε ανάγκες (Π.Δ.) Κατακερματισμός κλάδων (1.448) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ & ΚΙΝΗΤΡΑ Επιδοματική πολιτική Αυξήσεις βάσει βαθμολογικής εξέλιξης Έλλειψη ατομικών κινήτρων Εξισωτισμός ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΘΕΣΗΣ Έλλειψη περιγραμμάτων θέσης Οριζόντιες περιγραφές καθηκόντων βάσει αρμοδιοτήτων Στεγανά/ silos Δύσκαμπτο, βαρύ και αναποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης ανθρώπινων πόρων

ό ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΗΝ ΕΥΕΛΙΞΙΑ Απογραφή/Ενιαία Αρχή Πληρωμών Σύνδεση HR με προϋπολογισμό Προγραμματισμός προσλήψεων Ενιαίο Μισθολόγιο Εξίσωση προς τα κάτω Πάγωμα αμοιβής βάσει απόδοσης Αδυναμία διατήρησης ικανών στελεχών Εξαιρέσεις & ειδικά μισθολόγια Μη διαφοροποίηση αμοιβών Σύστημα Επιλογής Προϊσταμένων Πάγωμα κρίσεων & προαγωγών Μη εφαρμογή νόμων Επιλογή με ανάθεση Πλήγμα στην αξιοκρατία & στην εμπιστοσύνη Κατάργηση κενών οργανικών Επιπλέον δυσχέρειες για κινητικότητα Μη προσαρμογή δομών Κινητικότητα/εφεδρεία Μη αλλαγή Υπαλληλικού Κώδικα Μη αλλαγή συστήματος κλάδων Έκτακτη διαδικασία Αξιολόγηση Μη εισαγωγή πλαισίου δεξιοτήτων Αδυναμία διαχείρισης απόδοσης Περιγράμματα θέσης/staffing plans Στατικά και όχι δυναμικά Αναποτελεσματική κατανομή Πάγωμα προσλήψεων Αδυναμία ανανέωσης προσωπικού Αδυναμία εισαγωγής νέων δεξιοτήτων Γήρανση ό ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: DOWNSIZING

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Πάγωμα Προσλήψεων Τι προβλέπονταν αρχικά/ δεσμεύσεις Τα αποτελέσματα & νέες συστάσεις/κατευθύνσεις ΜΝΗΜΟΝΙΟ (2010-2012) Έκθεση IMF/EC για τη φορολογική διοίκηση (2013) Μείωση προσωπικού- περιορισμός προσλήψεων Αύξηση προσωπικού και προσλήψεων 3η αναθεώρηση/ Φεβρουάριος 2011:«Η Κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για τη μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα επιπλέον του κανόνα της μιας πρόσληψης για κάθε 5 αποχωρήσεις. Εφαρμογή του κανόνα πρόσληψης 1:10 το 2011 και επέκταση του κανόνα πρόσληψης 1:5 μέχρι το 2015». «Ο κανόνας 1 προς 5 στις προσλήψεις συνεπάγεται έναν επιπλέον περιορισμό στο πλήθος των ελεγκτών που θα μπορούσαν να προσληφθούν εντός του έτους. Η πρόσληψη από την αγορά 2000 ελεγκτών αποτελεί παραβίαση του εν λόγω κανόνα. Δυνάμει του εκτιμώμενου ρυθμού αποχωρήσεων στη φορολογική διοίκηση, μόνο 10 νέοι υπάλληλοι θα μπορούσαν να προσληφθούν το 2013 και μόνο 350 περίπου κατά τη διάρκεια της περιόδου 2013-16. Η πρόσληψη ελεγκτών από την αγορά πρέπει να αναδειχθεί ως πρώτη προτεραιότητα στο πλαίσιο του γενικότερου προγράμματος προσλήψεων της κυβέρνησης για τον δημόσιο τομέα. Ο κανόνας 1 προς 5 δεν πρέπει να αποτελέσει εμπόδιο στην ανανέωση του πληθυσμού των ελεγκτών» 4η αναθεώρηση/ Ιούλιος 2011: «Η κυβέρνηση έχει στόχο να μειώσει τους απασχολούμενους στο δημόσιο τομέα κατά 150.000 ή περίπου 20% μέχρι το 2015. Αναμένουμε η μείωση να προέλθει από τον κανόνα προσλήψεων /αποχωρήσεων (1:10 το 2011 και 1:5 στη συνέχεια), μειώσεις στον αριθμό των συμβασιούχων και μη εθελούσιες εξόδους» «Τα δημογραφικά προβλήματα και η έλλειψη προσόντων των ελεγκτών συνεχίζουν να αποτελούν σημαντικά προβλήματα. Το πλήθος των ελεγκτών συνεχίζει να μειώνεται.. Ο πληθυσμός των ελεγκτών είναι γερασμένος -πάνω από 50% των υπαλλήλων της φορολογικής διοίκησης είναι άνω των 50 ετών και 26% είναι άνω των 55, πράγμα το οποίο φαίνεται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα να συνεχιστούν οι υψηλοί ρυθμοί εξόδου από την υπηρεσία παρά την αύξηση κατά δύο χρόνια του ορίου ηλικίας υποχρεωτικής συνταξιοδότησης» Μνημόνιο 2/Φεβρουάριος 2012: «Οι βασικές μεταρρυθμίσεις συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχουν καθοριστεί στη ΜΔΣ και στον προϋπολογισμό του 2012 περιλαμβάνουν: Μειώσεις προσωπικού: παραμένουμε πιστοί στη δέσμευσή μας να μειώσουμε την απασχόληση στη γενική κυβέρνηση κατά τουλάχιστον 150.000 την περίοδο 2011-2015. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε αυστηρά την υφιστάμενη αναλογία 1:5 προσλήψεις-αποχωρήσεις»

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Ενιαίο Μισθολόγιο ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ: ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Ενιαίο Μισθολόγιο Τι προβλέπονταν αρχικά/ δεσμεύσεις Τα αποτελέσματα & νέες συστάσεις/κατευθύνσεις ΜΝΗΜΟΝΙΟ (2010-2012) Έκθεση IMF/EC για τη φορολογική διοίκηση (2013) 4η αναθεώρηση/ Ιούλιος 2011: «Μείωση του συνολικού μισθολογικού κόστους στο δημόσιο (0,6% του ΑΕΠ). Το νέο μισθολόγιο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τα μέσα Αυγούστου και θα ολοκληρωθεί σταδιακά σε τρία χρόνια. Θα φέρει τους μισθούς σε επίπεδα με αυτά που επικρατούν στον ιδιωτικό τομέα (πετυχαίνοντας «ίση αμοιβή για ίση εργασία») και θα αποσυμπιέσει τη μισθολογική δομή ώστε να ανταμείβεται καλύτερα η απόδοση. Η συνολική εξοικονόμηση θα επιτευχθεί με κατάργηση των ειδικών καθεστώτων για μισθούς και επιδόματα και μείωση της αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής.» «Το Ενιαίο Μισθολόγιο και η κατάργηση των επιδομάτων απόδοσης για τους δημοσίους υπαλλήλους δεν επιτρέπουν τη διαφοροποίηση της αμοιβής συναρτήσει προσόντων και πείρας. Λόγω των υφιστάμενων περιορισμών του προϋπολογισμού στην Ελλάδα δεν χορηγούνται ούτε τα κίνητρα επίτευξης στόχων. Επιπλέον, η φορολογική διοίκηση ποτέ δεν διέθετε την ευελιξία να επιβραβεύσει την απόδοση, σε αντιδιαστολή με τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ όπου η ευελιξία είναι δυνατή ακόμη και στο πλαίσιο του μισθολογίου του δημόσιου τομέα.»

ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ; ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Αναποτελεσματική κατανομή ανθρώπινων πόρων Έλλειψη δεξιοτήτων Γήρανση ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Έλλειψη πλαισίου δεξιοτήτων Έμφαση σε τυπικά προσόντα Ιεραρχία/αρχαιότητα ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Πολύ περιορισμένη κινητικότητα/εσωστρέφεια Δυσκίνητες και δύσκολες διοικητικές διαδικασίες Κενές οργανικές θέσεις που δεν ανταποκρίνονται σε ανάγκες (Π.Δ.) Κατακερματισμός κλάδων (1.448) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ & ΚΙΝΗΤΡΑ Επιδοματική πολιτική Αυξήσεις βάσει βαθμολογικής εξέλιξης Έλλειψη ατομικών κινήτρων Εξισωτισμός ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΘΕΣΗΣ Έλλειψη περιγραμμάτων θέσης Οριζόντιες περιγραφές καθηκόντων βάσει αρμοδιοτήτων Στεγανά/ silos ϋ ϋ ϋ ϋ ϋ

ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Πελατειακό κράτος «Μνημονιακό» κράτος Προς μια ευέλικτη δημόσια διοίκηση Η δημόσια διοίκηση ως: Ασφαλής εργασιακή επιλογή Πεδίο ανάπτυξης πελατειακών σχέσεων «Ιδιοκτησία» της πολιτικής ηγεσίας Κλειστό σύστημα One size fits all Η δημόσια διοίκηση ως: Απαξιωμένη εργασιακή επιλογή Πεδίο διαφθοράς Βαρίδι για την ανάπτυξη Δημοσιονομικό κόστος Κλειστό σύστημα One size fits all Η δημόσια διοίκηση ως: Ελκυστική επαγγελματική επιλογή Ανεξάρτητο επαγγελματικό σώμα Ανοικτό σύστημα Διαφοροποιημένο σύστημα Αδράνεια – Διόγκωση Δημόσιου Τομέα Downsizing/ εξορθολογισμός Ενίσχυση διοικητικής ικανότητας

Ελκυστική επαγγελματική επιλογή Προκλήσεις/ ενδιαφέρον Ανάληψη πρωτοβουλίας Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων Σύστημα ολικής αποζημίωσης Ποιότητα εργασίας Ισορροπία προσωπικής - εργασιακής ζωής Αξίες Εργασιακό περιβάλλον Ευκαιρίες & κίνητρα εξέλιξης Αμοιβές Ανταγωνιστική αμοιβή Οφέλη σε είδος Κίνητρα απόδοσης Αναγνώριση επιτευγμάτων Αναγνώριση life cycle events Ευελιξία στο ωράριο και στο χώρο εργασίας Ασφάλεια εισοδήματος Επιμόρφωση & κατάρτιση για μελλοντικές θέσεις Ευκαιρίες προώθησης σταδιοδρομίας Πληροφορίες για την απόδοση Αξίες δημόσιας υπηρεσίας Προώθηση diversity Φήμη της οργάνωσης Φυσικό περιβάλλον/ χώρος εργασίας Εργαλεία & εξοπλισμός ΤΠΕ & διοικητικές διαδικασίες Ασφάλεια /συνθήκες υγιεινής

Ανεξάρτητο επαγγελματικό σώμα Ουδετερότητα & Ανεξαρτησία κομματική και πολιτική ουδετερότητα απέναντι στα ίδια συμφέροντα της πολιτικής ηγεσίας Δυναμικά περιγράμματα θέσης Ενίσχυση διακριτικής ευχέρειας Εκχώρηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων από το πολιτικό επίπεδο στην διοικητική ιεραρχία Αξιοκρατία: σε όλο τον κύκλο διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, κατά την πρόσληψη, προαγωγή, εξέλιξη, αξιολόγηση, ενάντια στις πελατειακές διευθετήσεις και τη διαφθορά, ώστε η προοπτική σταδιοδρομίας να θεμελιώνεται στην αριστεία, την ικανότητα και την απόδοση Αξιολόγηση , εξέλιξη και προαγωγή από πλήρως ανεξάρτητο όργανο

Διαφοροποιημένο σύστημα Κοινές αξίες: Αξιοκρατία, δημόσιο συμφέρον, επαγγελματισμός ΠΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Δικαιοσύνη Εθνική άμυνα Οικονομία Περιβάλλον Παιδεία Πολιτισμός Υγεία ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Κεντρική Διοίκηση Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες Τοπική Αυτοδιοίκηση Νομικά Πρόσωπα (ΝΠΔΔ,ΝΠΙΔ) ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΘΕΣΗ Γενικός/Ειδικός Γραμματέας Γενικός Διευθυντής Πρόεδρος Δ.Σ. Διευθύνων Σύμβουλος Υπάλληλος ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Επιτελικές αρμοδιότητες Υποστηρικτικές αρμοδιότητες Παροχή υπηρεσιών ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ Γραφειοκρατικό μοντέλο Συμμετοχικό μοντέλο Ανταγωνιστικό μοντέλο

Ανοικτό σύστημα Topic Four Ιδιωτικός τομέας Δημόσιος τομέας Πρόσληψη Νέες διαδικασίες πρόσληψης/ προαγωγής /αξιολόγησης με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε συνεργασία με το ΑΣΕΠ Στελέχωση Θέσεων Ευθύνης Άνοιγμα θέσεων στον ανταγωνισμό και στην αγορά Διεύρυνση κινητικότητας Κινητικότητα μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα Κινητικότητα σε διεθνείς οργανισμούς και μεταξύ διοίκησης διαφορετικών κρατών Επιμόρφωση/ κατάρτιση Νέες μέθοδοι και εκπαιδευτικά προγράμματα Καινοτόμες πρακτικές, εισαγωγή τεχνογνωσίας Topic Four

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ