ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Οξείδωση αιθανόλης

Οξείδωση αιθανόλης προς αιθανάλη με οξείδιο του χαλκού Τυλίγουμε ένα κομμάτι από λεπτό χάλκινο σύρμα σε ένα μολύβι και κάνουμε σπείρες (Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και έλασμα ή χάλκινο νόμισμα) Πυρώνουμε το σύρμα σε φλόγα λύχνου Κρεμάμε το πυρωμένο χάλκινο σύρμα ή το έλασμα από το χείλος ενός δοκιμαστικού σωλήνα (ή το βυθίζουμε σε κάψα πορσελάνης) που περιέχει λίγη αιθανόλη. Παρατηρούμε την αλλαγή χρώματος του χάλκινου σύρματος και την εμφάνιση χαρακτηριστικής μυρωδιάς Προσοχή να μην είναι ερυθροπυρωμένος ο χαλκός και αναφλεγεί η αλκοόλη

Παρασκευή του αντιδραστηρίου Tollens πριν τη χρήση του με ανάμιξη διαλυμάτων AgNO3, NaOH και NH3. Μεγάλη του παραμονή σχηματίζει στην επιφάνεια του νιτρίδιο του αργύρου (Ag3N), το οποίο είναι σώμα εκρηκτικό. Βάζουμε σε δοκιμαστικό σωλήνα 2-3 ml ΑgΝΟ3 0,1 M και προσθέτουμε 3 - 4 σταγόνες ΝαΟΗ 2 Μ περίπου. Ανακινώντας το διάλυμα προσθέτουμε σταγόνα – σταγόνα διάλυμα ΝΗ3 0,5 M, μέχρις ότου το καστανόχρωμο ίζημα που σχηματίζεται να διαλυθεί και το διάλυμα να γίνει διαυγές: AgNO3 + NaOH + 2 NH3 (aq) [Ag(NH3)2]OH + NaNO3 [Ag(NH3)2]OH [Ag(NH3)2] + + OH - άχρωμο

Ανίχνευση αλδεϋδών με το αντιδραστήριο Tollens ρίχνουμε περίπου 3 ml απιονισμένο νερό Κατόπιν προσθέτουμε 1-2 ml διαλύματος αλδεΰδης (η αλδεΰδη παρασκευάστηκε κατά την οξείδωση της αιθανόλης με το οξείδιο του χαλκού) Θερμαίνουμε το μίγμα σε υδατόλουτρο Σχηματίζεται κάτοπτρο αργύρου στα τοιχώματα του δοκιμαστικού σωλήνα σύμφωνα με την παρακάτω χημική εξίσωση: RCHO + 2[Ag(NH3)2]+ + 3OH- 2Ag + RCOO- +4NH3 +2H2O

Οξείδωση αιθανόλης με υπερμαγγανικό κάλιο Σε δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνουμε περίπου 1mL διαλύματος KMnO4 0,1Μ Προσθέτουμε περίπου 1ml διαλύματος Η2SO4 1 M Κατόπιν προσθέτουμε 2 ml αιθανόλης, πωματίζουμε και ανακινούμε Θερμαίνουμε το μίγμα σε υδατόλουτρο ή περιμένουμε μερικά λεπτά Σημειώνουμε τις παρατηρήσεις μας

Οξείδωση αιθανόλης με διχρωμικό κάλιο Σε δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνουμε περίπου 1mL διαλύματος K2Cr2O7 0,1Μ Προσθέτουμε 1ml διαλύματος Η2SO4 1Μ Κατόπιν προσθέτουμε 2 ml αιθανόλης, πωματίζουμε το Δοκιμαστικό σωλήνα και ανακινούμε Θερμαίνουμε το μίγμα σε υδατόλουτρο ή περιμένουμε μερικά λεπτά Σημειώνουμε τις παρατηρήσεις μας