Χημική Αντίδραση Στέλλα Θεοδωράκη Άρτεμης Κατσάρη Ρομίνα Κάρκαλου Στέλλα Θεοδωράκη Άρτεμης Κατσάρη Ρομίνα Κάρκαλου Δημήτρης Θεοφιλόπουλος Ειρήνη Κατσίκα Εύα Ζορμπά Χημική Αντίδραση
ΘΕΩΡΙΑ Πυκνότητα Το φυσικό μέγεθος πυκνότητα αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της ύλης και συμβολίζεται με το γράμμα ρ. Η πυκνότητα ενός σώματος ορίζεται ως το πηλίκο της μάζας του ανά μονάδα όγκου: Μονάδα μέτρησης της πυκνότητας στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων είναι το 1kg/m3. Αρκετά συχνά όμως σαν μονάδα χρησιμοποιείται και το γραμμάριο ανά κυβικό εκατοστό, 1 g/cm3. Η πυκνότητα των υγρών σωμάτων μεταβάλλεται πολύ λίγο για μεγάλες μεταβολές πίεσης και θερμοκρασίας και γι’ αυτό μπορούμε να την θεωρούμε πρακτικά σταθερή. Όσον αφορά τα αέρια σώματα, η πυκνότητα τους μεταβάλλεται εύκολα, όταν μεταβάλλεται η πίεση ή/και η θερμοκρασία. Γενικά η πυκνότητα είναι ένα εντατικό μέγεθος, καθώς εκφράζεται ως πηλίκο μεγεθών που εξαρτώνται από την ποσότητα του υλικού στο οποίο αναφέρονται (εκτατικά μεγέθη). Με άλλα λόγια, η πυκνότητα δεν εξαρτάται από την ποσότητα του υλικού, αλλά όμως αποτελεί κύριο σταθερό χαρακτηριστικό συγκεκριμένου κάθε φορά υλικού. Η πυκνότητα δίνεται από τον τύπο ρ=m/V
Πυκνότητα
Όγκος Ο όγκος, που ονομάζεται επίσης και χωρητικότητα, είναι η ποσότητα του χώρου που καταλαμβάνει ένα αντικείμενο, δηλαδή μετράει πόσο χώρο πιάνει ένα αντικείμενο. Συμβολίζεται συνήθως με το αγγλικό γράμμα V από τη λέξη Volume Η διεθνής μονάδα μέτρησης είναι το κυβικό μέτρο (m3), δηλαδή ο όγκος ενός κύβου με πλευρά ένα μέτρο. Στο αγγλικό σύστημα το κυβικό πόδι (ft3), και γενικά σε κάθε διαφορετικό σύστημα μέτρησης αντιστοιχεί η "κυβική" μονάδα μέτρησης της απόστασης. Εξαιρούνται μονάδες μέτρησης που αναφέρονται συγκεκριμένα στον όγκο, όπως το ένα λίτρο 1L=1dm3, που χρησιμοποιούνται συνήθως στη μέτρηση του όγκου των ρευστών. Ο όγκος ενός στερεού αντικειμένου έχει αριθμητική αξία και δίνεται για να περιγράψει την τρισδιάστατη αντίληψη για το πόσο χώρο καταλαμβάνει. Μιας διάστασης αντικείμενα (όπως γραμμές) και δυο διαστάσεων αντικείμενα (όπως τετράγωνα) δεν έχουν όγκο σε τρεις διαστάσεις. Ο όγκος, το εμβαδόν της επιφάνειάς και η κάθε γραμμική διάσταση ενός γεωμετρικού αντικειμένου μεταβάλλονται διαφορετικά, όταν αυτό μεγεθύνεται ή σμικρύνεται. Για παράδειγμα αν ένας κύβος μεγαλώσει έτσι ώστε η πλευρά του να γίνει δεκαπλάσια, ο όγκος του θα χιλιαπλασιαστεί (1000=103), ενώ το εμβαδόν της επιφάνειάς του θα εκατονταπλασιαστεί (100=102).
Για τον όγκο ισχύουν οι αντίστοιχοι κανόνες που ισχύουν για το εμβαδόν και την απόσταση. Έτσι, ο όγκος ενός σώματος που μπορεί να χωριστεί σε δύο επιμέρους σώματα ισούται με το άθροισμα των όγκων των δύο επιμέρους σωμάτων.
Μάζα Η μάζα είναι εγγενής ιδιότητα των φυσικών σωμάτων. Μάζα είναι η ποσότητα της ύλης που περιέχεται σε ένα σώμα. Στο σύστημα μονάδων SI, η μάζα μετράται σε χιλιόγραμμα και αποτελεί θεμελιώδη μονάδα μέτρησης στο σύστημα αυτό. Η μάζα στη φυσική συνδέεται με δύο έννοιες, την αδράνεια της μεταφορικής κίνησης και τη βαρύτητα. Είναι η κεντρική έννοια της Κλασικής Μηχανικής και των παρεμφερών πεδίων. Ενδεικτικά, η μάζα της Γης είναι 5,98 × 1024 kg. Οπότε στον ίδιο τόπο, που έχουν ίσες μάζες έχουν και τα ίδια βάρη. Χάρη σε αυτή τη σημαντική ιδιότητα μπορούμε να συγκρίνουμε τις μάζες δυο σωμάτων μετρώντας τα βάρη τους. Έτσι η μέτρηση μάζας ανάγεται σε μέτρηση βάρους : Η μέτρηση της μάζας ενός σώματος γίνεται με έναν ζυγό που είναι βαθμονομημένος σε μονάδες μάζας συνήθως σε (Kg ή g ).
Αν ζυγίσουμε ίσους όγκους διαφορετικών σωμάτων , θα δούμε ότι έχουν διαφορετικές μάζες. Για παράδειγμα , 1cm3 χαλκού ζυγίζει 3,9g , ενώ 1cm³ αλουμινίου ζυγίζει 2,7g. Από το γεγονός αυτό , προκύπτει η έννοια της πυκνότητας: ονομάζεται η μάζα που έχει μια μονάδα όγκου του σώματος (1cm3 ή 1m3). ια να την υπολογίσουμε χρησιμοποιούμε την σχέση : d=m/v όπου m παριστάνει την μάζα του σώματος και v το όγκο του. Οι μονάδες πυκνότητας που χρησιμοποιούνται συνήθως, είναι το kg/m3 και το gr /cm3.
Βάρος Το βάρος (W) ενός σώματος είναι η δύναμη με την οποία έλκει η γη. Μπορώ να το μετρήσω με ένα δυναμόμετρο ή με ένα ζυγό. Το βάρος (W) είναι ανάλογο με την μάζα (m) του σώματος: W = g m Η σταθερά g ονομάζεται επιτάχυνση ενός σώματος της βαρύτητας και εξαρτάται από το γεωγραφικό τόπο που βρίσκεται το σώμα. Η τιμή του g στη γεωγραφική περιοχή της Ελλάδας και κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, είναι g = 9,8 m/s²
Περιγραφή οργάνων Ογκομετρικός Σωλήνας Ο ογκομετρικός σωλήνας είναι ένα όργανο του εργαστηριακού εξοπλισμού Χημείας που χρησιμοποιείται για να μετρηθεί με ακρίβεια ο όγκος ενός αντικειμένου. Οι ογκομετρικοί κύλινδροι είναι γενικά πιο ακριβείς και αξιόπιστοι για το σκοπό αυτό από τις κωνικές φιάλες και ποτήρια ζέσεως. Συχνά, οι μεγαλύτεροι ογκομετρικοί κύλινδροι κατασκευάζονται από πολυπροπυλένιο λόγω της εξαιρετικής χημικής αντοχής ή από πολυμεθυλοπεντένιο λόγω της διαύγειάς του, καθιστώντας τους ελαφρύτερους κατά την μεταφορά και λιγότερο εύθραυστους από τους γυάλινους. Οι κύλινδροι από πολυπροπυλένιο έχουν εξαιρετική χημική αντοχή και δεν σπάνε όταν πέσουν, αν και ένα πρόβλημα με αυτό το είδος κυλίνδρου είναι ότι δεν μπορούν να θερμαίνονται. Το πολυπροπυλένιο είναι εύκολο να αποστειρώνεται επανειλημμένα, ωστόσο, η επαναλαμβανόμενη αποστείρωση μπορεί να επηρεάσει την ακρίβειά των ογκομετρικών κυλίνδρων.
Ογκομετρικός σωλήνας
Δυναμόμετρο
Περιγραφή οργάνων Δυναμόμετρο Όργανο το οποίο χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της έντασης των δυνάμεων. Τα δυναμόμετρα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο μετρούν την "άγνωστη" ένταση: σ` εκείνα που μετρούν απευθείας συγκρίνοντάς την με ένα μέγεθος της ίδιας μορφής και σ` εκείνα που μετρούν έμμεσα, με τη μέτρηση μεγέθους διαφορετικής φύσης. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα δυναμόμετρα με μοχλό, τα οποία λειτουργούν όπως περίπου οι ζυγοί και οι στατήρες. Η πιο απλή περίπτωση δυναμόμετρου της δεύτερης κατηγορίας (έμμεσης μέτρησης) είναι τα "δι` ελατηρίου". Σ` αυτά η μέτρηση της δύναμης συμπεραίνεται από την παραμόρφωση ενός ελατηρίου. Το δυναμόμετρο αυτό επινοήθηκε από τον Ράμσντεν και η λειτουργία του βασίζεται στο νόμο του Ηοοκe: "η παραμόρφωση ενός σώματος (επιμήκυνση ή επιβράχυνση) είναι ανάλογη με τη δύναμη η οποία την προκαλεί". Το σύστημα του δυναμόμετρου, εκτός από το ελατήριο, είναι εφοδιασμένο με βαθμολογημένο πίνακα, πάνω στον οποίο κινείται ένας δείκτης που συνδέεται με το ελατήριο. Τα δυναμόμετρα αυτά έχουν διαφορετική κατασκευή ανάλογα με το αν το ελατήριο επιμηκύνεται ή επιβραχύνεται, ώστε να εξασφαλίζεται ο κανονικός εφελκυσμός ή θλίψη του, αντίστοιχα.
Πίνακας Α Μάζα βαριδίου 151 150,9 Μάζα ογκομετρικού κυλίνδρου 37,3 (με βάση την ένδειξη του δυναμόμετρου) 151 (με βάση την ένδειξη του ζυγού) 150,9 Μάζα ογκομετρικού κυλίνδρου 37,3 Μάζα νερού και κυλίνδρου 89,3 Μάζα νερού 52
Πίνακας Β - 37,3 89,3 m= mολική-mκυλίνδρου 52 54 d= m/v 0,9629 Μάζα ογκομετρικού κυλίνδρου (g) mκυλίνδρου: - 37,3 Μάζα ογκομετρικού κυλίνδρου και νερού (g) mολική: 89,3 Μάζα νερού (g) m: m= mολική-mκυλίνδρου 52 Όγκος νερού (cm³) V: 54 Πυκνότητα νερού (g/cm³) d: d= m/v 0,9629
Πίνακας Γ Μπαλάκι 1 Μπαλάκι 2 Μπαλάκι 3 Μπαλάκι 4 Μάζα (m) gr 25,5 28 Μπαλάκι 3 Μπαλάκι 4 Μάζα (m) gr 25,5 28 10,9 55,5 Όγκος (v) Cm^3 v1=54 v2=67 v1=62 v2=76 v1=60 v2= 65 v1=53 v2=67,5 Πυκνότητα (d) d=m/v gr/ Cm^3 d1=0,4722 d2=0,3805 d1=0,4516 d2=0,3684 d1=0,1816 d2=0,1676 d1=1,0471 d2=0,8222
m(gr) 55,5 30 20 10 V(Cm^3) 10 15 20
Διαστημόμετρο
Περιγραφή οργάνων Διαστημόμετρο Το διαστημόμετρο αποτελείται από μία μικρή κλίμακα που ολισθένει κατά μήκος της κύριας κλίμακας. Το κλάσμα της ελάχιστης δυνατής μέτρησης της ακίνητης κλίμακας (στο παράδειγμά μας 1mm) δια του αριθμού των χαραγών τις κινούμενης κλίμακας (στο παράδειγμά μας 10) καθορίζει την ακρίβεια ή μέγιστο σφάλμα του οργάνου (0.1mm). Η απόσταση ανάμεσα στις "σιαγόνες" του διαστημόμετου καθορίζεται ως το άθροισμα τις ένδειξης της ακίνητης (πάνω) κλίμακας που βρίσκεται πριν από το "0" της κινούμενης (κάτω) κλίμακας συν την υποδιαίρεση τις κινούμενης (κάτω) κλίμακα η οποία ευθυγραμμίζεται με μια υποδιαίρεση της ακινητης. Το αποτέλεσμα εμφανίζεται το κουτάκι.
Κέρματα
Πίνακες NOMI Μάζα m (σε g) Πάχος Η (σε cm) Διάμετρος D 1 λεπτό 2,2 0,167 1,6 2 λεπτά 3 1,9 3 λεπτά 3,9 2
ΤΕΛΟΣ