Αντώνης Δ. Φιλιππής Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Εφαρμοσμένης Οικονομικής & Χρηματοοικονομικής Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αντώνης Δ. Φιλιππής

Global Imbalances in the 19th - 20th – 21th century Sara Eugeni Durham University Business School, United Kingdom Economic Letters

Σύμφωνα με την κλασσική θεωρία, τα εμπορικά ελλείμματα, δηλαδή η διαφορά μεταξύ της εγχώριας κατανάλωσης και της εγχώριας παραγωγής, χρηματοδοτείται με την μέθοδο του διεθνούς δανεισμού Υ – (C + I + G) = (X – M) Μεταξύ του 19ου και του 20ου αιώνα δεν επιβεβαιώνεται αυτή η ταυτότητα, καθώς την ίδια περίοδο το διεθνές επιτόκιο ήταν σημαντικά χαμηλότερο από τον ρυθμό ανάπτυξης, λόγω της αύξησης της αποταμίευσης.

Σχηματοποιημένα γεγονότα Αρνητική σχέση μεταξύ του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και του εμπορικού ισοζυγίου στην πρώτη παγκοσμιοποίηση Σχεδόν τέλεια θετική συσχέτιση μεταξύ ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και εμπορικού ισοζυγίου τα τελευταία 30 χρόνια

Ο Samuelson είχε επισημάνει την ιδιαίτερη περίπτωση της Βρετανίας, η οποία στο παρελθόν μπορούσε να χρηματοδοτήσει το εμπορικό της έλλειμμα από τα επιτόκια και τα μερίσματα που εισέπραττε από παλαιότερο δανεισμό. Σήμερα, η συσχέτιση των πλεονασμάτων με το εμπορικό ισοζύγιο σημαίνει ότι τα σημαντικά πλεονάσματα χωρών όπως η Γερμανία και η Κίνα δεν μπορούν να χρημκατοδοτήσουν ελλείμματα στα εμπορικά ισοζύγια.

Από τους ώριμους πιστωτές στον κατακλυσμό αποταμιεύσεων

Αν ο ρυθμός ανάπτυξης είναι μεγαλύτερος από το διεθνές επιτόκιο, τότε Όταν η χώρα έχει πλεόνασμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έχει και εμπορικό πλεόνασμα Όταν η χώρα έχει έλλειμμα στο ισόζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, παρουσιάζει εμπορικό έλλειμμα Αν το (n+g) > r τότε η χώρα παρουσιάζει συγκέντρωση κεφαλαίου Άρα, η παγκόσμια αύξηση της αποταμίευσης μπορεί να εξηγήσει την θετική συσχέτιση μεταξύ CA και ΤΒ (Bernanke, 2005)

19ος και 20ος αιώνας Από τη γραμμή των 45ο προκύπτει ότι για τις περισσότερες παρατηρήσεις το επιτόκιο ξεπερνά τους ρυθμούς ανάπτυξης γεγονός που συνεπάγεται ότι οι δανείστριες χώρες μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα εμπορικά τους ελλείμματα κατά τον 19ο και 20ο αιώνα.

21ος αιώνας Τη δεκαετία του 1990 τα επιτόκια ήταν ακόμα μεγαλύτερα από τους ρυθμούς ανάπτυξης Τη δεκαετία του 2000 τα επιτόκια ήταν μικρότερα από τους ρυθμούς ανάπτυξης

Συμπεράσματα Από την ανάλυση προκύπτει ότι στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα η παγκόσμια οικονομία ήταν αποτελεσματική κατά Pareto. Στις αρχές του 21ου αιώνα δεν είναι αποτελεσματική κατά Pareto, καθώς τα επιτόκια είναι μικρότερα από τον ρυθμό ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, που οδηγεί σε θετική συσχέτιση μεταξύ του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και εμπορικού ισοζυγίου Αυτή είναι η σαφέστερη ένδειξη ότι είναι επιθυμητές οι πολιτικές μείωσης της αποταμίευσης.