Ducoffe A. 1,2, Παφίλης Π.2,3 και J. Φουφόπουλος2 Επίδραση της προέλευσης και της κατάστασης υγείας στην ανταγωνιστική συμπεριφορά της αιγαιόσαυρας (Podarcis erhardii)‏ Ducoffe A. 1,2, Παφίλης Π.2,3 και J. Φουφόπουλος2 1Department of Psychology, 1012 East Hall, 530 Church Street 2School of Natural Resources and Environment, Dana Building, 430 East University. 3Modern Greek Program, Department of Classical Studies, 2160 Angell Hall, 435 S. State University of Michigan, Ann Arbor, MI 48109-1115, USA 1

Οι στρεσογόνοι εξωτερικοί παράγοντες προκαλούν μεταβολές στην φυσιολογία και την συμπεριφορά των ζώων. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί ο συνωστισμός/υπερπληθυσμός που μπορεί να είναι φυσικός ή να οφείλεται σε ανθρώπινες παρεμβάσεις Η κατάσταση υγείας των ζώων επίσης επάγει μεταβολές στην συνολική τους αρμοστικότητα. Οι σαύρες μολύνονται από το πρωτόζωο Hepatozoon sp. το οποίο δεν είναι θανατηφόρο. Μελετήσαμε τις συμπεριφορικές αποκρίσεις σε συνθήκες τεχνητού συνωστισμού σε αρσενικά άτομα της αιγαιόσαυρας προερχόμενα από τρία νησιά (Νάξος, Ίος, Άνδρος) και τρεις νησίδες (Φθίρα, Μακρονήσι, Γαϊδουρονήσι, περιφερικά της Πάρου). Λήφθηκε υπόψη και η κατάσταση υγείας των σαυρών. Υποθέσαμε ότι οι σαύρες από τις νησίδες θα είναι λιγότερο επιφυλακτικές (λόγω χαμηλής θήρευσης), θα δείχνουν πιο έντονες συμπεριφορές εύρεσης τροφής (εξαιτίας της περιορισμένης τροφικής διαθεσιμότητας) και θα είναι πιο επιθετικές στις αλληλεπιδράσεις τους με άλλα άτομα σε σχέση με τα ζώα που προέρχονται από τα μεγάλα νησιά. Podarcis erhardii Επιπλέον αναμείναμε ότι αύξηση της παρουσίας του Hepatozoon, ποσοτικοποιημένη ως ποσοστό μολύνσης ανά ομάδα, θα είχε σαν αποτέλεσμα την ελάττωση της ανταγωνιστικής συμπεριφοράς. Η εκτίμηση της συμπεριφοράς έγινε με σχεδιασμό ηθογραμμάτων ανά διαστήματα 15 λεπτών Hepatozoon sp. 2

Αποτελέσματα Συχνότητα κρυψίματος (ανά 15 λεπτά) σε σχέση με το καθεστώς θήρευσης Συμπεριφορά έκθεσης (ανά 15 λεπτά) σε σχέση με το καθεστώς θήρευσης Κινητικότητα (ανά 15 λεπτά) σε σχέση με το καθεστώς θήρευσης Κινητικότητα (ανά 15 λεπτά) σε σχέση με το μέγεθος του νησιού (Log, km2)‏ Συμπεριφορά έκθεσης (ανά 15 λεπτά) σε σχέση με το μέγεθος του νησιού (Log, km2)‏ 3

Συμπεράσματα Οι σαύρες από τις μικρές, χωρίς θηρευτές νησίδες παρουσιάζουν παρατεταμένες συμπεριφορές έκθεσης και κρύβονται λιγότερο. Φαίνεται ότι καθώς έχουν προσαρμοστεί σε περιβάλλοντα μειωμένης θήρευσης, είναι λιγότερο επιφυλακτικές. Επσης δείχνουν υψηλότερα ποσοστά κινητικότητας αλλά και αυξημένης επιθετικότητας. Πιστεύουμε ότι επειδή οι νησίδες χαρακτηρίζονται από χαμηλή τροφική διαθεσιμότητα, οι σαύρες που διαβιούν εκεί οφείλουν να δραστηριοποιούνται περισσότερο για την εύρεση τροφής και όταν την βρουν να την προστατεύουν από ανταγωνιστές. Διαπιστώσαμε μια σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο μέγεθος του νησιού και την κινητικότητα καθώς και την συμπεριφορά έκθεσης, με τις σαύρες που προέρχονται απο τα πιό μικρά νησιά να επιδεικνύουν υψηλότερους δείκτες και για τις δύο αυτές συμπεριφορές. Τον βασικό ρόλο θα πρέπει να παίζουν κι εδώ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μικρών νησίδων. Η κατάσταση υγείας των ζώων δεν φαίνεται να συσχετίζεται με καμία κατηγορία συμπεριφοράς. Το εύρημα αυτό ήταν μάλλον μη αναμενόμενο και αξίζει να μελετηθεί περισσότερο. 4