Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ: O « Άγνωστος Χ» της Ανθρώπινης Επικοινωνίας 2ο ΓΕΛ ΑΛΙΜΟΥ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ» ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2015-2016 ΤΑΞΗ: Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ: O « Άγνωστος Χ» της Ανθρώπινης Επικοινωνίας ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ: Μυρσίνη Σαμοθράκη (ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ POWERPOINT) Αίγλη Σακελλάρη - Εύα Τσακάλη (ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: κ. ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΕΦΑΛΑ ΑΛΙΜΟΣ, ΜΑΪΟΣ 2016
Οι Μαθητές –τριες της Α΄ Λυκείου που συνεργάστηκαν για την Ερευνητική Εργασία (αλφαβητικά): Αθητάκη Μελίνα Αντωνάτου Άννα Αντωνίου Ευαγγελία Βάλβη Άννα Δουρίδα Θεοδώρα Καραμπέτσου Στέλλα Μητροπούλου Δροσίνη Μότσκα Άννα-Μαρί Μπάλλα Μιρονίντα Μπεσίρι Λάουρα Ντιγριντάκη Χριστίνα Ρόσγοβα Νικολέττα Σακελλάρη Αίγλη Σαμοθράκη Μυρσίνη Σπανάκης Δημήτρης Τζούμα Ελεάννα Τρίμη Τζωρτζίνα Τσάκαλη Εύα Τσούκα Δέσποινα Χριστοπούλου Έφη
Ε ι σ α γ ω γ ή Η «γλώσσα του σώματος» είναι ένας τρόπος επικοινωνίας που έχει απασχολήσει πάρα πολύ το ευρύ κοινό. Αποτελεί ένα ισχυρότατο εργαλείο, που υπήρχε πολύ πριν από τον προφορικό λόγο. 80% των μηνυμάτων «στέλνονται» μέσα από τις κινήσεις του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου. Η «γλώσσα του σώματος» είναι ένας τρόπος επικοινωνίας που έχει απασχολήσει πάρα πολύ το ευρύ κοινό. Έχουν γίνει πολλές έρευνες και έχουν γραφτεί πολλά βιβλία πάνω σε αυτό το θέμα. Πρόκειται για ένα πολύ ισχυρό εργαλείο, που υπήρχε και πριν τον προφορικό λόγο. Στην πραγματικότητα, το 80% από τα μηνύματα που δεχόμαστε «στέλνονται» μέσα από τις κινήσεις του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου - και όχι με τις λέξεις. Πολλοί γνωστοί μελετητές, μάλιστα, όπως ο Ray Birdwhistell από το Πανεπιστήμιο του Louisville, υποστηρίζουν μέσα από πληθώρα ερευνών ότι η ανθρώπινη επικοινωνία πραγματοποιείται περισσότερο ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΑ, δηλαδή με χειρονομίες, στάσεις του σώματος, θέσεις και αποστάσεις, παρά με τον λόγο. Η ανθρώπινη επικοινωνία πραγματοποιείται περισσότερο ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΑ.
Ορισμός Ποσοστά Γλώσσα σώματος: Τρόπος αποστολής μηνυμάτων με Χειρονομίες, κινήσεις του σώματος εκφράσεις του προσώπου Μπορεί να γίνονται συνειδητά, υποσυνείδητα ή ακόμα και ασυνείδητα Ποσοστά 93% της επικοινωνίας δεν είναι λεκτική 55% των νοημάτων που μεταφέρετε όταν μιλάτε προέρχεται από τη γλώσσα του σώματος
Ωφέλη Γλώσσας Σώματος Κερδίζει τις «πρώτες εντυπώσεις». Έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την επικοινωνία με λόγια. Μόνο το 7% της εντύπωσης που προκαλεί ένα μήνυμα εξαρτάται από τις λέξεις. Το βλέμμα έχει καταλυτική επίδραση. Ένα επίμονο βλέμμα μπορεί είτε να κολακεύσει είτε να προσβάλει. Το άγγιγμα αποτελεί «σιωπηρό» μήνυμα αποφασιστικής σημασίας, το οποίο όμως μπορεί να γεννήσει παρεξηγήσεις. Ο τόνος της φωνής επισκιάζει τα λόγια καθώς «Σημασία δεν έχει τι λες, αλλά πώς το λες...»
Βασικές Μορφές μη Λεκτικής Επικοινωνίας Εκφράσεις προσώπου/Τόνος φωνής/Κινήσεις του σώματος Θλίψη Έκπληξη Φόβος Θυμός Αηδία Χαρά Περιφρόνηση
Σήματα με Μάτια και Φρύδια Επαφή με το Βλέμμα. Στις γυναίκες αρέσει να τις κοιτούν στα μάτια περισσότερο από ότι αρέσει στους άνδρες. Ανασήκωμα Φρυδιών (συνήθως υποδηλώνει δυσπιστία). Το Φρύδι του Σκεπτικιστή (αμφισβητεί την ειλικρίνεια ενός ατόμου). Σήματα με Χαμόγελα Το «Αληθινό» Χαμόγελο (βγαίνει αβίαστα από μέσα μας και δείχνει την καλή μας διάθεση). Το «Κοινωνικό» Χαμόγελο (οι χαμογελαστοί άνθρωποι θεωρούνται περισσότερο επιτυχημένοι, ελκυστικοί, ειλικρινείς)
Σήματα με Μύτη & Πηγούνι Σήματα με τα Χείλη Δάγκωμα Χειλιών. Γενικά είναι σημάδι νευρικότητας. Όμως το δάγκωμα του κάτω χείλους προδίδει ερωτισμό. Γλείψιμο Χειλιών. Γενικά είναι σημάδι νευρικότητας.Όμως το αργό γλείψιμο των χειλιών από πάνω προς τα προδίδει ερωτισμό. Ρούφηγμα Χειλιών (σημάδι νευρικότητας, αναποφασιστικότητας ή εξαπάτησης) Σήματα με Μύτη & Πηγούνι Διεσταλμένα Ρουθούνια (σημάδι θυμού ή κούρασης). Το σήκωμα στο πηγούνι αποτελεί σημάδι υπεροψίας, ενώ με το κατέβασμα δείχνουμε ευάλωτοι. Πιγούνι μέσα, μισόκλειστα μάτια, ίσιοι ώμοι (σημάδι θυμού).
O τόνος της φωνής Η υψηλή ένταση της φωνής δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα. Mια φωνή που χάνεται και επανέρχεται διαρκώς κάνει τον ομιλητή δυσνόητο και βαρετό. Η ηρεμία στον τόνο της φωνής, ο χρωματισμός και τα ανεβοκατεβάσματα έλκουν το ενδιαφέρον. Μια φωνή η οποία είναι απαλή και χαμηλή δημιουργεί την αίσθηση αυτοπεποίθησης .
Η γλώσσα του Σώματος στις Διαπροσωπικές Σχέσεις Οι διαπροσωπικές σχέσεις αναπτύσσονται τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και στην προσωπική ζωή. Πεδίο δράσης τους είναι η: Συγγένεια Φιλία Συνεργάτες – Εργασιακός χώρος Γνωριμία – Κοινωνικό σύνολο
Χαρακτηριστικά της γλώσσας του σώματος στις διαπροσωπικές σχέσεις Σταυρωμένα τα χέρια (ανασφάλεια – άγχος - πείσμα) Στάση με τα χέρια στη μέση (αποτροπή) Ανοιγόκλεισμα ματιών – διαστολή κόρης (επίθεση)
Η γλώσσα του σώματος στις αισθηματικές σχέσεις Η εγγύτητα – μικρή απόσταση σημαίνει «ζεστές σκέψεις». Προσοχή στο κεφάλι. Η κλίση του υποδηλώνει συμπάθεια και φλερτ. Χαμηλωμένο κεφάλι, σημαίνει ότι κάτι έχουμε να κρύψουμε. Δώστε έμφαση στο βλέμμα (διεσταλμένες κόρες φανερώνουν συμπάθεια). Η φορά των ποδιών αποκαλύπτει το σημείο ενδιαφέροντος.
Γλώσσα του σώματος και αντιφατικά μηνύματα- παγίδες Τα σήματα που στέλνουμε με το βλέμμα, το πρόσωπο, τα χέρια, καθώς και με όλο μας το σώμα, μπορεί να είναι αντιφατικά. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδηλώνεται μια συμπεριφορά, καθώς και ο χώρος μπορεί να οδηγήσουν σε παρερμηνεία του ίδιου μηνύματος. Όσοι βιαστούν να ερμηνεύσουν επιφανειακά τη γλώσσα του σώματος είναι πιθανό να πέσουν σε παγίδες .
Διαφοροποίηση ανάλογα με το φύλο & την ηλικία Οι γυναίκες προτιμούν την κατά μέτωπο προσέγγιση, ενώ οι άνδρες προτιμούν να προσεγγίζονται από πλάγια. Το νεύμα σημαίνει συμφωνία για τους άνδρες, ενώ για τις γυναίκες σημαίνει – έχεις την προσοχή μου. Το άγγιγμα σημαίνει για τις γυναίκες υποστήριξη, ενώ για τους άνδρες σημαίνει κυριαρχία. Η γλώσσα του σώματος αλλάζει πολύ καθώς μεγαλώνουμε (τα παιδιά προδίδονται εύκολα).
Διαφοροποίηση ανάλογα με την κοινωνική τάξη & την εθνικότητα Όσο πιο ψηλά στην ιεραρχία (εργασία) είναι κάποιος, τόσο πιο ισχυρός νιώθει. Συνήθως ο κατώτερος τείνει να σκύβει το κορμί του προς τα κάτω. Οι χειρονομίες διαφοροποιούνται ανάμεσα σε διάφορους λαούς και κουλτούρες.
Η γλώσσα του σώματος στη Διαφήμιση Η στάση του σώματος του ηθοποιού της διαφήμισης «οδηγεί» τους τηλεθεατές. Εάν τα μάτια του ηθοποιού κοιτάνε προς μία κατεύθυνση, ο τηλεθεατής τείνει να τα ακολουθεί. Η ευχάριστη έκφραση του προσώπου και τα χαρούμενα πλάνα προτρέπουν για αγορά προϊόντων.
Η γλώσσα του σώματος στο Θέατρο Θέση – Εκφράσεις - Χειρονομίες Το ύψος δίνει υπεροχή. Η απόσταση δείχνει ψυχρότητα. Τα συναισθήματα που εκπέμπουν οι εκφράσεις των ηθοποιών επηρεάζουν τον θεατή. Οι χειρονομίες παίζουν σημαντικό ρόλο στο θέατρο και συνδυάζονται με την μίμηση και την κίνηση.
Η Γλώσσα του Σώματος στην Πολιτική Μέσω της γλώσσας του σώματος οι πολιτικοί εκπαιδεύονται να κρύβουν τις ψεύτικες υποσχέσεις που δίνουν στους ψηφοφόρους τους. Η Γλώσσα του Σώματος τους βοηθά στο χτίσιμο της εικόνας τους. Ελαχιστοποιούν τις κινήσεις τους εμπρός από την κάμερα, για να μην προδοθούν.
H Γλώσσα του Σώματος σε διαφορετικούς πολιτισμούς Συνήθως όταν ένα άτομο κουνά το κεφάλι του συμφωνεί (όχι όμως σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Τουρκία). Η έκφραση των συναισθημάτων μέσω του προσώπου είναι αποδεκτή στη Δύση. Οι Ασιάτες διδάσκονται να είναι ανέκφραστοι, ενώ το χαμόγελο είναι σημάδι αμηχανίας. Το άγγιγμα της μύτης είναι πιο σύνηθες στην Ευρώπη. Στην Β. Αμερική το φύσημα της μύτης θεωρείται ως αγένεια , ενώ στην Ασία κάτι το σύνηθες. Στην Ασία δεν είναι αποδεκτό το φιλί και το άγγιγμα σε δημόσιους χώρους. Στην Ασία και Αφρική αποτελεί σημάδι σεβασμού το χαμήλωμα του βλέμματος.
Ευχαριστούμε για την υπομονή σας. Είμαστε έτοιμοι για τις απορίες σας…