Πλαστικό Προέρχεται από την λέξη «πλάθω», υποδηλώνοντας την ιδιότητα του να είναι εξαιρετικά εύπλαστο. Πλαστικές ύλες ονομάζονται όλες οι συνθετικές ρητίνες που όταν μορφοποιηθούν διατηρούν το σχήμα τους.
Ιστορική ανάδρομη: Η επιστήμη πάντα αναζητούσε νέα και ανθεκτικά υλικά Το 1838 ο Ανρι-Βίκτωρ Ρενέ ανακάλυψε το χλωριούχο βινύλιο Το 1839 ο Τσαρλς Γκουντγιαρ ανακάλυψε τον βουλκανισμό (βελτίωση των ελαστικών ιδιοτήτων και αντοχής στα διαλυτικά μέσω της επεξεργασίας του καουτσούκ με θειο). Το 1912 ο Φριτς Κλητέ κατασκεύασε το PVC, υλικό ανθεκτικό στο νερό και τη φωτιά
Πολυμερή Πολυμερή ονομάζονται οι χημικές ενώσεις με μεγάλα μόρια, τα λεγόμενα μακρομόρια που είναι και το κύριο χαρακτηριστικό τους, που σχηματίζονται από τη σύνδεση πολλών μικρών μορίων, σε αντιδιαστολή με τις απλούστερες που λέγονται "μονομερή", (ενώσεις με μικρά μόρια). Τα πολυμερή προκύπτουν από τη χημική αντίδραση των μονομερών, που ονομάζεται πολυμερισμός. Το πολυαιθυλένιο από το οποίο φτιάχνονται οι πλαστικές σακούλες αποτελείται από αλυσίδες αιθυλενίου, αερίου που περιέχει δυο άτομα άνθρακα και τέσσερα υδρογόνου. Εκτός από άνθρακα και υδρογόνο τα πολυμερή έχουν και αλλά στοιχεία: Το PVC περιέχει χλώριο Το νάιλον άζωτο Το τεφλόν φθόριο Οι πολυεστέρες οξυγόνο.
Χρήσεις πλαστικών υλών Κάθε δευτερόλεπτο παράγονται σε ολόκληρη την Ευρώπη δεκάδες τόνοι πλαστικών υλών. Οι τομείς στους οποίους χρησιμοποιούνται είναι απεριόριστοι: Συσκευάζουν κάθε λογής προϊόντα Προφυλάσσουν τα τρόφιμα Ντύνουν τον άνθρωπο Είναι το υλικό από το όποιο κατασκευάζονται αντικείμενα πολύτιμα στην καθημερινή μας ζωή και όταν εκπληρώσουν τον σκοπό τους πετιούνται.
Επιπτώσεις για το περιβάλλον Το βασικό πρόβλημα ξεκινάει από την εκτεταμένη χρήση τους σε προϊόντα μιας χρήσης και την πολύ αργή αποδόμηση τους. Από περιβαλλοντικής άποψης είναι καταστροφικά διότι αποτελούν ένα από τα βασικά συστατικά ρύπανσης του φυσικού περιβάλλοντος. Τα περισσότερα πλαστικά προέρχονται κυρίως από το πετρέλαιο, ένα μη ανανεώσιμο φυσικό πόρο για την εξόρυξη και επεξεργασία του οποίου απαιτείται ενέργεια και εντατικές τεχνικές που καταστρέφουν ευαίσθητα οικοσυστήματα. Το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε αναντικατάστατα αποθέματα πετρελαίου για την κατασκευή πλαστικών συνιστά μια άνιση ανταλλαγή διότι καταναλώνουμε πολύτιμες πρώτες ύλες για να κατασκευάσουμε αντικείμενα μηδαμινής αξίας που τα πετάμε σχεδόν αμέσως. Συσσωρεύουμε τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών από προβληματικά κατάλοιπα μέσα σε ελάχιστο χρόνο.
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ραγδαία αύξηση της ρύπανσης ακτών και υδάτων λόγω των πλαστικών. Παρουσιάζουμε παρακάτω μερικά παραδείγματα. Σύμφωνα με την ένωση προστασίας θαλασσιού περιβάλλοντος HELMEPA, η θαλάσσια μόλυνση από πλαστικά έχει αυξηθεί κατά 500% Κάθε χρόνο οι αυξημένες καταναλωτικές μας ανάγκες αυξάνουν κατά πολύ και τον όγκο των απορριμμάτων δημιουργώντας έτσι τις παρακάτω φρικιαστικές εικόνες!
Είναι λοιπόν ανάγκη να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα ρύπανσης από πλαστικό! Αυτό μπορεί να γίνει εάν ακολουθήσουμε 3 βασικά βήματα : REDUCE REUSE RECYCLE
REDUCE Αλλάζοντας μερικές απλές καθημερινές συνήθειες, μπορούμε να μειώσουμε τη χρήση πλαστικών με τους παρακάτω ενδεικτικούς τρόπους: Αντικαθιστούμε τις πλαστικές σακούλες με χάρτινες ή βιοδιασπώμενες. Αποφεύγουμε πλαστικά είδη μιας χρήσης. Προτιμούμε γυάλινα μπουκάλια αντί των πλαστικών.
REUSE Με τα πλαστικά αντικείμενα που πλέον θεωρούμε ότι δε χρειαζόμαστε μπορούμε να γίνουμε δημιουργικοί! Ξαναχρησιμοποιούμε τα πλαστικά για να αποθηκεύσουμε πράγματα (όχι τρόφιμα και πώσιμα), τα μεταποιούμε για να αποκτήσουν άλλη χρήση, μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ακόμα και σε κατασκευές!
RECYCLE Επαναχρησιμοποίηση απορριμμάτων ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Μετατροπή απορριμμάτων σε πρώτες ύλες ή πηγές ενέργειας Επαναχρησιμοποίηση απορριμμάτων Μετατροπή βλαβερών, για το περιβάλλον, υλικών σε λιγότερο ή και καθόλου βλαβερά
Άρα, ανακύκλωση του πλαστικών είναι η διαδικασία της συστηματικής συλλογής, διαλογής και επαναφοράς των χρήσιμων υλικών από τα απορρίμματα στον κοινωνικό και οικονομικό κύκλο ζωής.
Η ανακύκλωσή του πλαστικού είναι η πιο σημαντική διαδικασία όσον αφορά την διαχείριση των πλαστικών αλλά υπάρχουν πολλά εμπόδια στην ολοκλήρωσή της διότι: Η συλλογή των πλαστικών αποβλήτων είναι δύσκολη Στη διάρκεια της διαδικασίας ένα ποσοστό των απορριμμάτων παραμένει ως απόβλητο εξαιτίας των ουσιών που περιέχουν τα πλαστικά Δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί ανακύκλωση εάν δεν προηγηθεί διαχωρισμός των διαφορετικών ειδών πλαστικού. Τα ΡΕΤ, ΡΡ, PVC, ΡΕ δεν μπορούν να αναμειχθούν ώστε να παραχθεί δευτερογενής ύλη ενώ το PVC δεν πρέπει να ανακυκλωθεί.
Για να είναι λοιπόν επιτυχημένη η ανακύκλωση χρειάζεται: α) κοινωνική μέριμνα, β) ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών και γ) αγάπη και σεβασμό προς το περιβάλλον! Περισσότερες πληροφορίες για την ανακύκλωση του πλαστικού στο δεύτερο σκέλος της εργασίας μας! Μαθητές που εργάστηκαν: Αριδάς Τάσος Δαβλάντης Μιχάλης Κούτρης Βαγγέλης Μαυρόγιαννη Ευανθία Ντέρος Γιώργος