H δομή της Διοίκησης 1833 - 1862
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Πηγή εξουσίας: Ο Μονάρχης ο οποίος διαθέτει εκτελεστική και νομοθετική εξουσία Την εξουσία αυτή άσκησαν αρχικά οι Αντιβασιλείς (έως την ενηλικίωση του Όθωνα) και στη συνέχεια ο Όθωνας. Οι Αντιβασιλείς ήταν ο Armansperg, o Maurer και ο Heideck
Εκτελεστικά όργανα του Μονάρχη Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Εκτελεστικά όργανα του Μονάρχη Ανακτοβούλιο, (1833-1841) Γραμματείς της Επικράτειας (Υπουργοί)
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Συμβουλευτικά και δικαστικά όργανα που διαχειρίζονταν δημόσιες υποθέσεις Το Συμβούλιο της Επικρατείας (1835-1844) Ελεγκτικό Συνέδριο (1833-
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Ανακτοβούλιο (1833-1841) Αποτελούσε την Γραμματεία του Μονάρχη και μεσολαβούσε στην επικοινωνία του Μονάρχη με τους Γραμματείς της Επικράτειας (Υπουργούς) Επεξεργαζόταν και διαβίβαζε τις διαταγές του Όθωνα στους Γραμματείς της Επικράτειας Διαβίβαζε στον Όθωνα τις αναφορές των οργάνων του κράτους και των πολιτών Μετά την ενηλικίωση του Όθωνα επικεφαλής του Ανακτοβουλίου ήταν ο Αρχιγραμματέας της Επικράτειας
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Οι επτά Γραμματείες (Υπουργεία) της Επικράτειας Βασιλικού Οίκου και Εξωτερικών Δικαιοσύνης Εσωτερικών Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως Οικονομικών Στρατιωτικών Ναυτικών
Ιδιαίτερα Συμβούλια με ειδικά καθήκοντα Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Ιδιαίτερα Συμβούλια με ειδικά καθήκοντα Συγκροτήθηκαν στο πλαίσιο ορισμένων Γραμματειών της Επικράτειας και ήταν τα εξής : Γραφείο Δημοσίου Οικονομίας (Γραμματεία των Εσωτερικών), 1834 Επιτροπή Εμψυχώσεως της Εθνικής Βιομηχανίας (Γραμματεία των Εσωτερικών), 1837 Ιατροσυνέδριο (Γραμματεία των Εσωτερικών), 1834 Γενικό Επιμελητήριο Οικονομικής Διαχειρίσεως (Γραμματεία των Οικονομικών), 1838
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Λοιπές διοικητικές αρχές Γενικό Ταμείο (1833-1842) Διεύθυνε τις εργασίες του δημόσιου λογιστικού μέχρι την δημιουργία του Γενικού Λογιστηρίου Γενικό Λογιστήριο (1842- Διοικητική υπηρεσία που διεύθυνε τις εργασίες του δημόσιου λογιστικού. Προϊσταμένη αρχή των δημόσιων ταμείων του κράτους Καταθετικό Ταμείο, 1839 Σκοπό είχε τον δανεισμό του δημοσίου σε περίπτωση ελλείμματος
Γραφείο Δημοσίου Οικονομίας Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Γραφείο Δημοσίου Οικονομίας Αρμοδιότητες Γεωγραφία, τοπογραφία, γεωδαισία, ενίσχυση του αποικισμού, αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας (δημόσιες γαίες, μεταλλεία κλπ)
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Επιτροπή Εμψυχώσεως της Εθνικής Βιομηχανίας Αρμοδιότητες Ανάπτυξη της γεωργίας και της βιομηχανίας για την αύξηση του εθνικού πλούτου
Ιατροσυνέδριο (είδος Ανώτατου Υγειονομικού Συμβουλίου) Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Ιατροσυνέδριο (είδος Ανώτατου Υγειονομικού Συμβουλίου) Αρμοδιότητες Χορήγηση άδειας επαγγέλματος στους ιατρούς Γνωμοδότηση σε ιατροδικαστικές περιπτώσεις Λήψη αποφάσεων σε σημαντικά αντικείμενα της ιατρικής
Γενικό Επιμελητήριο Οικονομικής Διαχειρίσεως Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Γενικό Επιμελητήριο Οικονομικής Διαχειρίσεως Αρμοδιότητες Επιτήρηση του λογιστικού συστήματος Επαγρύπνηση στην εφαρμογή των νόμων που αφορούσαν την διαχείριση των δημόσιων εσόδων και εξόδων
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Οι επτά Γραμματείς της Επικράτειας συγκροτούν το Υπουργικό Συμβούλιο του οποίου προϊστανται διαδοχικά: α) ο Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (1833-1835) β) ο Αρχιγραμματέας της Επικράτειας (1835-1837) γ) Ο Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (1837-1843)
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, 1835-1844 Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Το Συμβούλιο της Επικρατείας, 1835-1844 Ανώτατη συμβουλευτική αρχή του Μονάρχη Ανώτατη αποφασίζουσα αρχή επί θεμάτων διοικητικών διαφορών
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Διάρθρωση του Συμβουλίου της Επικρατείας Τμήμα πολιτικής και ποινικής νομοθεσίας Τμήμα Οικονομικών Τμήμα Διοικήσεως Τμήμα εκδίκασης διαφορών (διοικητικό δικαστήριο)
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Αρμοδιότητες Συμβουλευτικές δικαιοδοσίες Επί προτάσεων νόμων Επί επιβολής φόρων Εξέταση προϋπολογισμού του κράτους Επί πολιτογραφήσεων Επί εισαγωγής σε δίκη δημοσίων υπαλλήλων Την εξέταση αναφορών ειδικά επί θεμάτων προσβολής ατομικής ελευθερίας και ιδιοκτησίας
Δικαστικές αρμοδιότητες Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Δικαστικές αρμοδιότητες Παραβιάσεις εκλογικού δικαίου Ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου Διοικητικές διαφορές Συγκρούσεις αρμοδιότητας μεταξύ δικαστικών και διοικητικών αρχών
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Ελεγκτικό Συνέδριο Λειτουργούσε ως Δικαστήριο και προέβαινε στον συγκεντρωτικό έλεγχο των δημοσίων δαπανών. Οι αποφάσεις του ήταν εκκλητές στο Συμβούλιο της Επικρατείας
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Οι μορφές των νομοθετικών πράξεων Νόμος Διάταγμα Βασιλικό Διάταγμα Γενικό Διάταγμα Απόφαση Οι παραπάνω μορφές είχαν όλες ισχύ νόμου δεδομένου ότι προέρχονταν από την ίδια πηγή (τον Μονάρχη)
Περιφερειακή Διοίκηση Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Περιφερειακή Διοίκηση Κατά το διάστημα 1833-1836 η επικράτεια διαιρείται σε 10 νομούς και 42 επαρχίες Όργανο του Νομού : Νομάρχης Όργανο της Επαρχίας : Έπαρχος
Περιφερειακή Διοίκηση Απόλυτη Μοναρχία (1844-1862) Περιφερειακή Διοίκηση Κατά το διάστημα 1836-1845 καταργήθηκε η διοικητική διαίρεση σε νομούς και επαρχίες. Ωστόσο, η επαρχία διατηρήθηκε ως γεωγραφική ενότητα. Η επικράτεια διαιρέθηκε σε 30 Διοικήσεις και 18 υποδιοικήσεις. Όργανο της Διοίκησης: ο Διοικητής Όργανο των Υποδιοικήσεων : ο Υποδιοικητής
Τα επαρχιακά συμβούλια Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Τα επαρχιακά συμβούλια Δημιουργήθηκαν σε κάθε επαρχία το 1836. Εκλέγονταν από τους δημότες των δήμων που περιελάμβανε η επαρχία. Γνωμοδοτικές αρμοδιότητες για τα διοικητικά προβλήματα της επαρχίας Διορισμός των ενόρκων Ψήφιση του επαρχιακού προϋπολογισμού και έλεγχος εφαρμογής του
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Τοπική αυτοδιοίκηση Όργανα του Δήμου Δήμαρχος Δημοτικοί Σύμβουλοι Πάρεδροι (βοηθοί του Δημάρχου) Ο δημοτικός νόμος προέβλεπε το αξίωμα των ειδικών παρέδρων που εκπροσωπούσαν κάθε ένα από τα χωριά που περιλαμβάνονταν στο Δήμο. Ωστόσο, οι πάρεδροι αυτοί δεν εκλέγονταν αλλά διορίζονταν με βασιλικό διάταγμα
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Διαδικασία εκλογής Οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονταν από συνέλευση εκλογέων, που την αποτελεί ποσοστό εκ των πλέον φορολογουμένων δημοτών ενώ οι δήμαρχοι και οι πάρεδροι εκλέγονταν από ειδικό όργανο, το Δημαιρεσιακό Συμβούλιο, στο οποίο μετείχαν οι εκλεγέντες δημοτικοί σύμβουλοι και ίσος αριθμός των πλέον φορολογουμένων δημοτών
Απόλυτη Μοναρχία (1833-1843) Λοιπές περιφερειακές υπηρεσίες που υπάγονται στις Γραμματείες Εσωτερικών και Οικονομικών Τελωνεία (Γραμματεία των Οικονομικών) Λοιμοκαθαρτήρια (Γραμματεία των Εσωτερικών) Δασονομεία (Γραμματεία των Οικονομικών) Υγειονομεία (Γραμματεία των Εσωτερικών) Δημόσια Ταμεία (Γραμματεία των Οικονομικών) Οικονομικές Εφορίες (Γραμματεία των Οικονομικών) Ταχυδρομεία (Γραμματεία των Εσωτερικών)
Συνταγματική Μοναρχία (1843-1862) Το Σύνταγμα του 1844 καθιέρωσε δύο όργανα, τα οποία ασκούν την νομοθετική εξουσία μαζί με τον Βασιλέα : Την Βουλή Οι βουλευτές εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία για τρία χρόνια Την Γερουσία Τους Γερουσιαστές διορίζει ο Βασιλέας και είναι ισόβιοι
Συνταγματική Μοναρχία (1843-1862) Το Σύνταγμα του 1844 κατάργησε το Συμβουλίου της Επικρατείας
Συνταγματική Μοναρχία (1843-1862) Κεντρική Διοίκηση (παραμένει η ίδια δομή) Περιφερειακή Διοίκηση (επαναφέρεται το 1845 ο θεσμός των νομαρχιών και επαρχιών) Τοπική αυτοδιοίκηση (παραμένει η ίδια δομή)