Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση H Ευρωπαϊκή Εμπειρία Το σύστημα σταθερών ισοτιμιών στην Ευρώπη προέκυψε ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του συστήματος B.W. Έκθεση Barre: ΟΝΕ επίσημος στόχος των 6 μελών (διάσκεψη της Χάγης) 1971 : έκθεση Werner (σταθερές ισοτιμίες και δημιουργία ομοσπονδιακού συστήματος τραπεζών – σχέδιο 3 σταδίων για ΟΝΕ) Φίδι (μέσα στο τούνελ) 1979 θεμελιώθηκε η πορεία προς την ΟΝΕ Ν.Κωστελέτου

Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (1979) Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (1979) Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Δανία, Λουξεμβούργο, Ιρλανδία, Ολλανδία. Αργότερα, Ισπανία, Η.Β., Πορτογαλία, Ελλάδα. κεντρικό ρόλο: Γερμανικό μάρκο →Υιοθέτηση της αξιοπιστίας της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας στη μάχη κατά του πληθωρισμού Ν.Κωστελέτου

Στόχος: νομισματική σταθερότητα => Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Στόχος: νομισματική σταθερότητα => Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα: Τελικός σκοπός: κοινό νόμισμα ECU (Ευρωπαϊκή Λογιστική Μονάδα) Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) σύστημα ρυθμιζόμενης σύνδεσης: καθορίζεται κεντρική ισοτιμία για όλα τα νομίσματα, και ένα εύρος διακύμανσης ±2,25% (Ιταλία ±6%) Ν.Κωστελέτου

1η πενταετία-80: συχνές επανευθυγραμμίσεις 2η πενταετία: ήρεμη Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Συμφωνία για επανευθυγράμμιση: όταν η ισοτιμία πλησιάζει τα όρια, η Κ.Τ. της χώρας επεμβαίνει 1η πενταετία-80: συχνές επανευθυγραμμίσεις 2η πενταετία: ήρεμη εκτός 1992-93: περίοδος κρίσης Ν.Κωστελέτου

Αίτια: Η.Β. και Ιταλία εγκατέλειψαν το ΕΝΣ Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Αίτια: Η.Β. και Ιταλία εγκατέλειψαν το ΕΝΣ Υιοθέτηση ±15% περιθωρίου διακύμανσης (-93-99) Ν.Κωστελέτου

1989 έκθεση Jacques Delors: Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση 1985 Λευκή Βίβλος για ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, κεφαλαίων, εργασίας, μέχρι το 1992. 1989 έκθεση Jacques Delors: τρία στάδια για επίτευξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) συντονισμός οικονομικών πολιτικών κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας καθιέρωση νέου οργάνου για άσκηση νομισματικής πολιτικής Ν.Κωστελέτου

Με βάση τη έκθεση Delors → Διακυβερνητική διάσκεψη για ανασκευή της συνθήκης της Ρώμης -58 →συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση Συνθήκη του Μάαστριχτ, Φεβρ.-92.

Α΄ στάδιο: από 1990 – Δεκ. 1993: Aπελευθέρωση στη κίνηση κεφαλαίου. Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Α΄ στάδιο: από 1990 – Δεκ. 1993: Aπελευθέρωση στη κίνηση κεφαλαίου. Απελευθέρωση τραπεζικού συστήματος. Απαγόρευση χρηματοδότησης δημοσιονομικών ελλειμμάτων με έκδοση νέου χρήματος. Ν.Κωστελέτου

Β΄στάδιο: Ιαν.1994- Δεκ. 1999. Καθιερώνεται ο έλεγχος και η εποπτεία των δημοσίων οικονομικών από τη Επιτροπή. Δημιουργείται το Ε.Ν.Ι. που συντονίζει την νομισματική πολιτική

Γ΄στάδιο: από αρχές 1999- Σύγκλιση με βάση τα κριτήρια που ορίζει η συνθήκη. Ενιαίο νόμισμα: κλειδωμένες ισοτιμίες έως 2001. Ιαν.2002 → ευρώ Κοινή νομισματική πολιτική: Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες, Ε.Κ.Τ.)

Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Κριτήρια σύγκλισης: Πληθωρισμός: όχι υψηλότερος του 1,5% κατά μέσο όρο των τριών χαμηλότερων επιπέδων πληθωρισμού στις χώρες του ΕΝΣ Έλλειμμα του δημοσίου τομέα (3% του ΑΕΠ) Δημόσιο χρέος (60% του ΑΕΠ) Υπαγωγή εθνικού νομίσματος στο ΕΝΣ: σταθερές ισοτιμίες για δύο χρόνια πριν ένταξη στην ΟΝΕ Μακροπρόθεσμα επιτόκια Ν.Κωστελέτου

1997: Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση 1997: Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης Ισοσκελισμένος προϋπολογισμός Κυρώσεις για χώρες που υπερβαίνουν κριτήρια χρέους και ελλείμματος Νομισματική Πολιτική: Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών Στόχος : σταθερότητα των τιμών Ν.Κωστελέτου

Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Χώρες της ζώνης του ευρώ: Μάϊος 2007 H Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση Χώρες της ζώνης του ευρώ: Αυστρία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Φινλανδία, Μάλτα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ελλάδα, Εσθονία Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία, Σλοβακία. Εκτός με επιλογή τους: Δανία, Σουηδία, (Η.Β). Ν.Κωστελέτου

Χώρες της ζώνης του ευρώ (με μπλε χρώμα)

Νομισματική περιοχή: Περιοχή που απαρτίζεται από χώρες έχουν σταθερές ισοτιμίες ή κοινό νόμισμα Οφέλη: προβλεψιμότητα τιμών…. Ζημίες: απώλεια άσκησης ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής Ανάλυση με βάση την οικονομική ολοκλήρωση: ελεύθερη κίνηση αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και υπηρεσιών

Άριστες νομισματικές περιοχές: Χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό συνολοκλήρωσης… Σταθερές ισοτιμίες ή κοινό νόμισμα. Οφέλη: Κόστη:

Οφέλη από ένταξη μίας χώρας στη νομισματική ένωση Ποια είναι τα οφέλη; Οφέλη από σταθερές ισοτιμίες: Απλοποίηση υπολογισμών, βεβαιότητα για μελλοντικές τιμές… → διευκολύνονται αποφάσεις για εμπόριο, επενδύσεις, παραγωγή. Κοινό νόμισμα Τα οφέλη ↑ όσο πιο συνολοκληρωμένες είναι οι οικονομίες της υπό ένταξη χώρας και των υπολοίπων χωρών της ένωσης.

Οφέλη νομισματικής αποτελεσματικότητας G G Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής ένωσης

Τα οφέλη είναι εντονότερα όσο χαμηλότερο πληθωρισμό έχουν οι χώρες της νομισματικής ένωσης σε σχέση με την υπό ένταξη χώρα πιο πιστευτός γίνεται ο στόχος της υιοθέτησης κοινού νομίσματος ή σταθερών ισοτιμιών (αξιοπιστία)

Κόστη από ένταξη σε νομισματική ένωση Απώλεια νομισματικής – συναλλαγματικής πολιτικής ύφεση ή άνθηση επηρεάζει τις οικονομίες της ένωσης με σταθερές ισοτιμίες ή κοινό νόμισμα → βραχυχρόνιες διακυμάνσεις του εισοδήματος (κόστος λόγω απώλειας νομισματικής σταθερότητας)

Η διακύμανση του εισοδήματος διαρκεί λιγότερο Όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η οικονομία μίας χώρας με τις υπόλοιπες της νομισματικής ένωσης Π.χ. ύφεση ξεπερνιέται με την αυξημένη ζήτηση από τις άλλες χώρες της ένωσης Παραγωγικοί συντελεστές: μετακινούνται → το κόστος της ένταξης στην ένωση ↓ όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η οικονομία της υπό ένταξη χώρας με τις χώρες της ένωσης

Κόστος της ένταξης λόγω απώλειας νομισματικής σταθερότητας L L Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής ένωσης

Κόστος της ένταξης λόγω απώλειας νομισματικής σταθερότητας Όφελος από ένταξη L G G L θ1 Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής ένωσης

Όταν ο βαθμός συνολοκλήρωσης είναι χαμηλός <θ1 Τότε το κόστος είναι μεγαλύτερο από τα κέρδη και η χώρα είναι προτιμότερο να μείνει εκτός ένωσης θ1: είναι το ελάχιστο επίπεδο ολοκλήρωσης σύμφωνα με το οποίο ν χώρα έχει όφελος να ενταχθεί.

Όταν ο βαθμός συνολοκλήρωσης είναι >θ1 Συμφέρει η ένταξη της χώρας στη νομισματική περιοχή