Άνοια και νόσος Alzheimer Δρίζου Χριστίνα, Κοινωνική Λειτουργός Καλαντζή Εύα, Ψυχίατρος Φρροκάϊ Ελβίσα-Φωτεινή, Ψυχολόγος Δαμασιώτη Μαρία, Νοσηλεύτρια
ALZHEIMER/ΑΝΟΙΑ, ΠΟΣΟΣΤΑ (ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟ 2011) Στην Ευρώπη οι ανοϊκοί ασθενείς είναι σήμερα 10 εκατομμύρια και στην Ελλάδα 200.000. Παγκοσμίως οι ανοϊκοί ασθενείς είναι 44.000.000 και αναμένεται να φτάσουν τα 65,7 εκ. μέχρι το 2030 και τα 115,4 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η νόσος Αλτσχάιμερ απορροφά αυτή τη στιγμή το 25% του συνόλου των δαπανών για την υγεία
Αριθμοσ ατομων με νοσο alzheimer Ο κίνδυνος για ανάπτυξη άνοιας αυξάνεται με τη γήρανση και η νόσος είναι εξαιρετικά συχνή στις μεγάλες ηλικίες; 2% του πληθυσμού ηλικίας 65-74 έχει άνοια, ποσοστό που ανεβαίνει στο 19% για τις ηλικίες 75-84 και στο 42% για τους άνω των 85 ετών
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΟΙΑΣ
ANOIA KAI ΝΟΣΟΣ ALZHEIMER «Προοδευτική έκπτωση των νοητικών λειτουργιών ή διαταραχή συμπεριφοράς σε σχέση με προγενέστερο επίπεδο λειτουργικότητας σε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα πεδία: Μνήμη Λόγος Οπτική αντίληψη Εκτελεστικές λειτουργίες Κοινωνικές/Διαπροσωπικές σχέσεις Προσωπικότητα Παρεμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενούς προκαλώντας εξάρτηση από άλλα άτομα, αποξένωση»
συμπτωματολογια Πιο συγκεκριμένα, η νόσος Alzheimer οδηγεί σε δυσλειτουργία και εν συνεχεία θάνατο των νευρικών κυττάρων και εκφράζεται με σειρά συμπτωμάτων: Το κύριο σύμπτωμα είναι η εγκατάσταση προοδευτικώς επιδεινούμενων διαταραχών μνήμης: Διαταραχές μνήμης, ιδιαίτερα της πρόσφατης μνήμης (π.χ. επανάληψη της ίδιας ερώτησης πολλές φορές) Διαταραχές της ικανότητας κατανόησης και έκφρασης του λόγου Διαταραχές των οπτικοχωρικών δυνατοτήτωνς (π.χ. απώλεια προσανατολισμού, δυσκολία χρήσης μέσων μεταφοράς, ατυχήματα κατά την οδήγηση) Διαταραχές της κρίσης (π.χ. μειωμένη αντίληψη και αποδοχή της απώλειας μνήμης, αδυναμία λήψης αποφάσεων για τον εαυτό τους και τους άλλους)
συμπτωματολογια Η νόσος Αλτσχάιμερ εκτός από τα νοητικά προβλήματα παρουσιάζει και συμπτώματα ψυχιατρικού χαρακτήρα. Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται κυρίως σε χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο ως αποτέλεσμα της νόσου, είναι εξαιρετικά συχνά και αποτελούν αιτία σοβαρών δυσλειτουργιών για τους φροντιστές των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Τα συμπτώματα αυτά είναι: Αλλαγές στη διάθεση (π.χ. κατάθλιψη) Επιθετικότητα, ευερεθιστότητα, αρνητισμός, πείσμα κλπ Παραληρήματα (π.χ. καχυποψία έναντι είτε ξένων είτε οικείων προσώπων) και ψευδαισθήσεις (κυρίως οπτικές, όπως π.χ. οικείων προσώπων από το παρελθόν που δεν βρίσκονται εν ζωή)
Αιτιολογια Φαίνεται ότι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο. Ταυτόχρονα, περιβαλλοντικοί παράγοντες συμπεριλαμβανομένων αγγειακών νόσων (π.χ. διαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία), και τρόπου ζωής (π.χ. εκπαίδευση, επάγγελμα, πνευματικές, κοινωνικές δραστηριότητες, φυσική άσκηση, δίαιτα κλπ), φαίνεται να επηρεάζουν την πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου
Από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι τα τελικά στάδια της νόσου μεσολαβούν κατά μέσο όρο 6-10χρόνια. Ωστόσο, η ταχύτητα εξέλιξης της νόσου ποικίλει από ασθενή σε ασθενή (π.χ. μπορεί να είναι ταχύτερη από 6 ή να διαρκέσει και 15 ή 20 έτη). Τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί σημαντικές πρόοδοι στην πρόληψη, τη διάγνωση και την θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ και των άλλων μορφών άνοιας:.
προληψη Να ακολουθείτε μια φτωχή σε λιπαρά δίαιτα Να καταναλώνετε ψάρια κρύων νερών (όπως τόνο, σολομό και σκουμπρί), που είναι πλούσια σε ω3 λιπαρά οξέα, τουλάχιστον 2 με 3 φορές την εβδομάδα Μειώστε την πρόσληψη λινολεϊκού οξέος από τη μαργαρίνη, το βούτυρο και τα γαλακτοκομικά προϊόντα Αυξήστε τα αντιοξειδωτικά, όπως καροτενοειδή, βιταμίνη Ε και βιταμίνη C, καταναλώνοντας σκουρόχρωμα φρούτα και λαχανικά Διατηρήστε φυσιολογική αρτηριακή πίεση Μείνετε νοητικά και κοινωνικά ενεργοί σε όλη τη ζωή σας Εξετάστε τη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
διαγνωση Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει σημασία γιατί η νόσος επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και το οικογενειακό του περιβάλλον Συχνά δημιουργεί στους φροντιστές: συναισθήματα θυμού, ντροπής, ενοχών και πένθους, φέρνοντάς τους στα ψυχικά και σωματικά όριά τους. Επίσης θέτει μια σειρά από ηθικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της διατήρησης της αξιοπρέπειας του ασθενούς. Η πρώιμη διάγνωση δίνει τα χρονικά περιθώρια ενημέρωσης, αποδοχής της κατάστασης, διατήρησης της ποιότητας ζωής και προγραμματισμού για το μέλλον όλων αυτών των ατόμων. Με βάση τα ανωτέρω, είναι προφανές, ότι η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί μια επιδημία με δυσβάσταχτες συνέπειες για τους ασθενείς τις οικογένειές τους, αλλά και την κοινωνία.
Οι παραγοντεσ που σχετιζονται με την επιβαρυνση- «φορτιο» φροντιστων Φύλο-γυναίκα Κακή σχέση με τον ασθενή Έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης Η μεγάλη ηλικία του φροντιστή Σωματικά προβλήματα Οικονομικά προβλήματα Συγκρουόμενς υποχρεώσεις (εργασία και παιδιά)
αντιμετωπιση Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για την AD. Οι στόχοι της αντιμετώπισης της AD είναι να: Μειωθεί η εξέλιξη της νόσου (αν και αυτό είναι δύσκολο να επιτευχθεί) Αντιμετωπιστούν τα προβλήματα συμπεριφοράς, η σύγχυση, τα προβλήματα ύπνου και η ταραχή Τροποποιηθεί το οικιακό περιβάλλον Υποστηριχθούν τα μέλη της οικογένειας και οι υπόλοιποι φροντιστές Φαρμακευτική αντιμετώπιση Συμπληρώματα διατροφής
Η νοσοσ Αλτσχαιμερ μπορει να αντιμετωπιστεί. Ενημερωθειτε!