ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Δημήτριος Κυφωνίδης Παιδίατρος Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής «Μποδοσάκειου» Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ: φλεγμονή του πνευμονικού ιστού η οποία συνοδεύεται από πύκνωση των κυψελιδικών κοιλοτήτων ΑΙΤΙΑ : λοιμώδεις παράγοντες (μικρόβια, ιοί, μύκητες, παράσιτα) φλεγμονώδεις εξεργασίες (ΣΕΛ, σαρκοείδωση) τοξικές ουσίες (υδρογονάνθρακες, σκόνη, καπνός)

ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Διακρίνονται σε: μικροβιακές μη μικροβιακές ιογενείς άτυπες οφειλόμενες σε διεισδυτικές μυκητιάσεις

ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Το συχνότερο αίτιο είναι ο πνευμονιόκοκκος Κλινική εικόνα: Αιφνίδια έναρξη με πυρετό, ρίγος, κακουχία, δύσπνοια Βήχας αρχικά ξηρός κι έπειτα παραγωγικός Τοξικό προσωπείο Κοιλιακό άλγος Θωρακικό άλγος Φυσική εξέταση: Εντοπισμένοι υγροί λεπτοί ρόγχοι Ελάττωση Α/Ψ Σωληνώδες φύσημα Rö Θώρακος: Λοβώδης πύκνωση Συχνά πλευριτική συλλογή

X-Ray: Βακτηριακή πνευμονία με πύκνωση σε ΔΕ άνω λοβό

X-Ray: Πνευμονία με πλευριτική συλλογή

X-Ray: Βακτηριακή πνευμονία με πύκνωση σε ΔΕ μέσο λοβό

ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΙΚΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Το αίτιο είναι χρυσίζων σταφυλόκοκκος Συχνή: Βρέφη 0-3 μηνών και στα νήπια Ανοσοκατεσταλμένα παιδιά ΒΠΔ (βρογχοπνευμονική δυσπλασία) ΚΙ (κυστική ίνωση) Κλινική εικόνα: Αιφνίδια ταχέως εξελισσόμενη έναρξη Φυσική εξέταση: Βαριά κλινική νόσος Rö Θώρακος: Εμπύημα Αποστήματα Πνευματοκήλες

ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΙΚΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ

Υποχωρούν σε 6-8 εβδομάδες ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Τα συχνότερα αίτια είναι νεογνό: CMV (λόγω ανασολογικού ελλείμματος) 4-16 εβδομάδων: RSV, ιός της γρίπης Α και Β < 5 ετών: RSV, ιός της γρίπης Α και Β, αδενοϊός > 5 ετών: ιοί της γρίπης Α και Β Κλινική εικόνα: Πυρετός Ρινίτιδα – Βήχας Αναπνευστική δυσχέρεια Φυσική εξέταση: Εντοπισμένοι ή διάχυτοι ξηροί και υγροί λεπτοί ρόγχοι Εκπνευστικός συριγμός Rö Θώρακος: Τυπική με βρογχοπνευμονικές διηθήσεις Διάχυτες περιπυλαίες διηθήσεις Υποχωρούν σε 6-8 εβδομάδες

ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ

ΑΤΥΠΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Τα συχνότερα αίτια είναι μυκόπλασμα της πνευμονίας χλαμύδια της ψιττάκωσης και της πνευμονίας ρικέτσιες coxiella burnetti λεγιωνέλλα Κλινική εικόνα: κλινική-ακτινολογική εικόνα ασθενούς δεν συμβαδίζει με τα εργαστηριακά ευρήματα. Τα 4 κύρια χαρακτηριστικά της νόσου είναι: Βαθμιαία έναρξη Θορυβώδης βήχας Σχολική ηλικία Επιδημική εμφάνιση Υψηλή πυρετική κίνηση Μυαλγίες Κεφαλαλγία Φυσική εξέταση: Εντοπισμένοι ή διάχυτοι ξηροί και υγροί λεπτοί ρόγχοι Εκπνευστικός συριγμός Rö Θώρακος: Αμφοτερόπλευρες παραπυλαίες διηθήσεις με τάση επέκτασης στην περιφέρεια σαν ριπίδιο Συνήθως στους κάτω λοβούς

ΑΤΥΠΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΙΟΓΕΝΗΣ ΑΤΥΠΗ (μυκόπλασμα) ΧΛΑΜΥΔΙΑΚΗ ΑΙΤΙΑ Πνευμονιόκοκκος Αιμόφιλος γρίπης S.Aureus Στρεπτόκοκκος Α RSV Γρίπης Α,Β Παραϊνφλουέντζας Αδενοϊοί CMV Μυκόπλασμα πνευμονίας Chlamydia trachomatis (CT) Chlamydia pneumoniae(CP) ΗΛΙΚΙΑ Όλες Βρέφη Νήπια Σχολική ηλικία Έφηβοι Νεογνά:CT Έφηβοι: CP ΕΠΟΧΗ Χειμώνας Μη εποχιακή κατανομή ΑΚΡΟΑΣΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ↓ Αναπνευστικού ψιθυρίσματος Διάχυτα ακροαστικά ευρήματα Λεπτοί υγροί ρόγχοι Επιμένουσα συρίττουσα αναπνοή (χωρίς πυρετό) Rö Θώρακος Λοβώδης πύκνωση Υγρό Διάχυτες γραμμοειδείς διηθήσεις βρογχοπνευμονίας Άμφω ή ετερόπλευρες διηθήσεις κάτω λοβού Όχι πύκνωση Διάχυτες αμφοτερόπλευρες διηθήσεις υπεραερισμός ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ↑ WBC /↑ CRP/↑ΤΚΕ κ.φ WBC κ.φ ή ↑ WBC ηωσινοφιλία (30 %)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ >3 ΜΗΝΩΝ (PER OS) Παιδιά >3 μηνών – 5ετών Παιδιά >5 ετών Αμοξυκιλλίνη (90 mg/kg/24ωρο σε 3 δόσεις) ή Πιθανή μυκοπλασματική Συνδυασμός αμοξυκιλλίνης (50 mg/kg/24ωρο ) και αμοξυκιλλίνης/κλαβουλανικού οξέος (50 mg/kg/24ωρο) σε 3 δόσεις Ερυθρομυκίνη 40mg/kg/24ωρο σε 3-4 δόσεις για 7-10 ημέρες ή Κλαριθρομυκίνη 15-30 mg/kg/24ωρο σε 7-10 ημέρες Πιθανή Πνευμονιοκοκκική Πενικιλλίνη (100.000 IU/kg/24ωρο σε 4 δόσεις) ± Μακρολίδη

ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ >3 ΜΗΝΩΝ (IV) Παιδιά >3 μηνών–5ετών Παιδιά>5 ετών Μέτρια βαρύτητα Αμοξυκιλλίνη/κλαβουλανικό (90 mg/kg/24ωρο) σε 3 δόσεις ή Πενικιλλίνη G (200.000 IU/kg/24ωρο) σε 4 δόσεις Κεφουροξίμη (150mg/kg/24ωρο) σε 3 δόσεις ή Αμπικιλλίνη (200mg/kg/24ωρο) σε 4 δόσεις Σοβαρή Πνευμονία Κεφαλοσπορίνη 3ης γενιάς όπως: Κεφτριαξόνη (100mg/kg/24ωρο) σε 2 δόσεις και δόση εφόδου με 100 mg/kg ή Κεφοταξίμη (150-200mg/kg/24ωρο) σε 3-4 δόσεις +/- βανκομυκίνη (60mg/kg/24ωρο) σε 4 δόσεις Εάν υποψία μυκοπλασματικής πνευμονίας: + μακρολίδη

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΟ 1ΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Πνευμονιόκοκκος ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΟ 1ΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Πνευμονιόκοκκος Πενικιλλίνη G ή V Κεφουροξίμη Ερυθρομυκίνη βανκομυκίνη Στρεπτόκοκκος Α Αιμόφιλος γρίπης τύπου Β Αμοξικιλλίνη Αμπικιλλίνη Μυκόπλασμα πνευμονίας Κλαριθρομυκίνη Αζιθρομυκίνη Δοξικυκλίνη Στρεπτόκοκκος Β Πενικιλλίνη G Σταφυλόκοκκος χρυσίζων Ναφικιλλίνη Οξακιλλίνη Gram – αερόβια μικρόβια Κεφοταξίμη/κεφτριαξόνη με ή χωρίς αμινογλυκοσίδη Αμπικιλλίνη+ αμινογλυκοσίδη Χλαμύδια Σουλφισοξαζόλη ή Τριμεθοπρίμη+ Σουλφομεθοξαζόλη RSV Ριμπαβερίνη Έρπητας απλός Ασικλοβίρη

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΤΥΠΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ μυκόπλασμα: μακρολίδες (ερυθρομυκίνη, κλαρυθρομυκίνη)   χλαμύδια: μακρολίδες, τετρακυκλίνες λεγεωνέλλα: ερυθρομυκίνη, αζιθρομυκίνη ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΙΚΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ Ειδικές αντισταφυλοκκοκικές πενικιλίνες για 4-6 εβδομάδες