Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στα χρόνια της Κρίσης:  Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στα χρόνια της Κρίσης: «Λάρισα, η Πόλη που Mαθαίνει. Ένα αυτοδιοικητικό πείραμα» Δημήτρης Δεληγιάννης Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Λαρισαίων

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΠΟΥ «ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ» Τίτλος δανεισμένος και παραφρασμένος από: «Οργανισμοί που Μαθαίνουν» (Learning Organisation): μια σύγχρονη φιλοσοφία και πρακτική στον τομέα της οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων. Ξεκίνησε από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.) και από το 1990 διαδόθηκε σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες. «Πόλεις που Μαθαίνουν» (Learning Cities): Διεθνές Δίκτυο των Πόλεων που Μαθαίνουν της UNESCO Ελληνικές Πόλεις που Μαθαίνουν: Λάρισα, Σέρρες, Τρίκαλα, Χίος, Λέσβος (έχουν ενταχθεί στο δίκτυο της UNESCO)

Η πραγματικότητα της κρίσης… Μνημονιακές πολιτικές λιτότητας, Οικονομική ύφεση Διάλυση του κοινωνικού κράτους. Περικοπές των δαπανών για τη δημόσια υγεία και την πρόνοια. ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών πρόνοιας 1 στους 5 Έλληνες σε οικογένεια που κανείς δεν εργάζεται…. Χιλιάδες άστεγοι / μετανάστες-πρόσφυγες Φόβος και κατασκευή ενόχων κυρίως από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

«Πολλές χώρες βιώνουν μια κρίση της κοινωνικής τους πολιτικής που αποσταθεροποιεί τα θεμέλια ενός συστήματος αλληλεγγύης που είχε εμφανιστεί ως ικανό να συμβιβάσει με δημοκρατικό τρόπο τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις της κοινωνίας υπό την αιγίδα του Κράτους Πρόνοιας» (UNESCO, 1996: 56)

Η περιγραφή των στόχων μιας «πόλης που μαθαίνει» σε μια περίοδο κρίσης αναφέρεται σε πολιτικές διαδικασίες και εκπαιδευτικές παρεμβάσεις που δεν μπορεί να είναι απρόσωπες, και δεν μπορεί να μην έχουν πολιτικό πρόσημο. Freire Mezirow

«Η συζήτηση που ακολουθεί ανάμεσα σε εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενο καθιστά δυνατή την εκ νέου ανάγνωση της πραγματικότητας και την ενασχόληση των εκπαιδευομένων με πολιτικές πρακτικές που έχουν στόχο τη μεταμόρφωση της κοινωνίας. «Τι; Γιατί; Πώς; Για ποιο σκοπό; Για ποιον; Ενάντια σε ποιον; Από ποιον; Υπέρ ποιου; Για χάρη τίνος; Αυτές είναι ερωτήσεις που προκαλούν τους εκπαιδευόμενους να εστιάσουν στην ουσία των πραγμάτων» (Freire, 2006)».

Οι «ανάγκες» σήμερα προσδιορίζουν υπηρεσίες που συχνά είναι… ελλειμματικές, χωρίς κουλτούρα συνεργασίας, Με αλληλοεπικαλύψεις Με θεσμικές και ιδεολογικές διαφορές. Με αποτέλεσμα την αποσπασματική αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων

Οι λύσεις είναι πολιτικές Οι λύσεις είναι πολιτικές. Με μια Τοπική Αυτοδιοίκηση ολοένα και πιο υπεύθυνη στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής. Ουσιαστική και επικεντρωμένη στην καθημερινότητα που  περνά μέσα και από την αποκέντρωση, μια βαθιά φιλοσοφική πολιτική και πολιτισμική έννοια. Να δημιουργείς πεδία ευθύνης και όχι πεδία εξουσίας.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Το νόημα και η σημασία ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Το νόημα και η σημασία Η σχέση εκπαίδευσης και κοινωνικού αποκλεισμού είναι σήμερα πιο στενή σε σχέση με το παρελθόν. Σύμφωνα με έρευνα στη Μ. Βρετανία οι άνθρωποι χωρίς προσόντα είναι περισσότερο κοινωνικά αποκλεισμένοι και ζουν σε μεγαλύτερη φτώχεια σε σχέση με 50 χρόνια νωρίτερα (Sanders 2003).

«Η πόλη που μαθαίνει» Ένα αυτοδιοικητικό πείραμα… Είναι ένα πρόγραμμα που αποσκοπεί ακριβώς σ’ αυτό. Στη διαμόρφωση μια λογικής οργανωμένης παρέμβασης στην κοινωνία μας στο πλαίσιο ενός δικτύου των τοπικών φορέων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της διά βίου μάθησης. Με τη διαμόρφωση κοινών στόχων και, όσο γίνεται, «μιας κοινής γλώσσας». Με επικέντρωση στην ανίχνευση τοπικών αναγκών.

Θεμελιώδεις προϋποθέσεις (1) Ισχυρή πολιτική βούληση και δέσμευση (2) Συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών (3) Κινητοποίηση και αξιοποίηση των πόρων

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ η διά βίου εκπαίδευση με δημοκρατικό και προοδευτικο περιεχομενο (Ted Fleming) Στόχος μιας πόλης ή ενός οργανισμού που «μαθαίνει» είναι η βιωμένη Δημοκρατία «Τη Δημοκρατία δεν την διδάσκεσαι αλλά την ζεις» (Peter Mayo) Ενεργοί πολίτες που αποκωδικοποιούν πολλαπλά μηνύματα, παρεμβαίνουν με κριτική αντίληψη, και ξεπερνούν προκαταλήψεις και στερεότυπα.

Στόχοι Να ενημερώνει το άτομο που ψάχνει εκπαιδευτική υποστήριξη για τις επιλογές που του προσφέρονται και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να διεκδικήσει αυτή που τον ενδιαφέρει Να καταγράφει ανάγκες και ενδιαφέροντα και ελέγχει την επιτυχία των προσπαθειών που ήδη έχουν εφαρμοστεί, συνδέει τις προσπάθειες όλων των φορέων

Ζητούμενα Λαϊκή συμμετοχή Πληρέστερη γνώση τοπικών αναγκών και ιδιαιτεροτήτων Διοικητικοί μηχανισμοί απλοί και ευέλικτοι Στελέχη με προσωπικό ενδιαφέρον και κίνητρα Μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα ανάληψης πρωτοβουλιών Δυνατότητα πειραματισμών

Τα πρώτα βήματα… Σύμφωνο συνεργασίας Δήμου Λάρισας και Επιστημονικής Ένωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων Συναντήσεις με εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς φορείς της πόλης Διεθνής Συνδιάσκεψη με θέμα «Εκπαίδευση Ενηλίκων και Τοπική Κοινωνία» (Ιούνιος 2015, με τη συμμετοχή τριών κορυφαίων στοχαστών της ριζοσπαστικής προσέγγισης της εκπαίδευσης  ενηλίκων, Peter Mayo, Ted Fleming  και Peter Jarvis)

Επόμενα βήματα Συμμετοχή στη 2η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για τις «Πόλεις που Μαθαίνουν» Οργάνωση εργαστηρίου δικτύωσης τον Οκτώβριο που θα βοηθήσουν να βρεθούν άνθρωποι από 30 φορείς. Ένταξη στο Παγκόσμιο Δίκτυο της UNESCO Η στόχευση σε συγκεκριμένες ομάδες στόχου της πόλης και η διαμόρφωση προγράμματος για αυτές με τη συμμετοχή όλων των φορέων.

Προγράμματα ΤΕΒΑ Παρέμβαση στους παιδικούς σταθμούς «μάθε παππού μου facebook» «Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κοινωνική Προστασία και Ατομα με Αναπηρία σε περίοδο Οικονομικής Κρίσης» Παρέμβαση στη Ν. Σμύρνη- ΡΟΜΑ

ΤΕΒΑ «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας» Ολιστική προσέγγιση προβλημάτων Δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών δήμων-περιφέρειας- φορέων Στο χώρο της διανομής υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος προς ενημέρωση – ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, για τις παράλληλες συνοδευτικές δράσεις, .

Δυσκολίες… Δεν έχει ξαναγίνει και είναι υπαρκτός ο κίνδυνος λαθών Απουσιάζει μιας κουλτούρας συνεργασίας Η Πολυπλοκότητα του εγχειρήματος

Για μια Πόλη που Μαθαίνει… Η συμμετοχή και η δράση δεν στοχεύουν μόνο στη βελτίωση των συνθηκών ζωής, αλλά και στην κριτική αναζήτηση των αιτίων που οδήγησαν στην κρίση και στη διαμόρφωση νέων αντιλήψεων, στάσεων και συλλογικών αιτημάτων.

Επόμενα βήματα… Εμπιστοσύνη ανάμεσα σε φορείς Ανάδειξη καλών πρακτικών Διεύρυνση στόχευσης και σε άλλες ομάδες στόχου και διαμόρφωση από κοινού προγράμματος Εμπειρίες από το εξωτερικό Υπογραφή συμφώνου συνεργασίας