Καθηγητής Βασίλης ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Applied Mechanics Laboratory Έρευνα, Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα σήμερα (2016).    Προκλήσεις - Προβλήματα - Αποτελεσματικότητα Καθηγητής Βασίλης ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής & Ταλαντώσεων Πανεπιστήμιο Πατρών

Αποτελεσματικότητα Παντού ..... Εξαιρετικό humor στην Ελλάδα του 2016 .... Troll … ? Η πρώτη αντίδρασή μου αρνητική !!!! Τί να πω σε μία τέτοια συνάντηση που να αξίζει τα 15 min που θα χάσετε για να με ακούσετε ...? ... αλλά τελικά ίσως αξίζει να σκεφτούμε μαζί και να δούμε αν καταλήξουμε κάπου .....

… αφετηρία αναφοράς Στο Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο υπάρχει ένα ποσοστό διδασκόντων και φοιτητών εντυπωσιακής ποιότητας, γύρω στο 15% με 20%. Το ποσοστό αυτό διασώζει αλλά δεν καθορίζει τα Πανεπιστήμια !!!!! Κατά τον Κ. Δασκαλάκη, καθηγητή Πληροφορικής στο ΜΙΤ: «Η Ελλάδα χρειάζεται αριστεία, όχι αποσπασματική αλλά συγκεντρωμένη, μία κρίσιμη μάζα αρίστων που θα βοηθήσουν τη χώρα στην επιστημονική και τεχνολογική καινοτομία και την εξωστρέφεια. Υπάρχει τεράστιο ταλέντο στην Ελλάδα. Αν μαζέψω τους ικανότερους φοιτητές από το Πολυτεχνείο και άλλα ιδρύματα της χώρας μας, τους εκπαιδεύσω και τους εντάξω σε ένα περιβάλλον θεσμών όπου θα μπορούν να δουλέψουν ανενόχλητοι και όπου θα υπάρχει ορθή καθοδήγηση και υποστήριξη (επιστημονική και επιχειρηματική), τότε θα γεννιόταν η σπίθα που χρειαζόμαστε» (Καθημερινή 29/05/2016)

Έρευνα, καινοτομία, επιχειρηματικότητα .... Να συμφωνήσουμε ότι και τα 3 στοιχεία είναι απαραίτητα για τη δημιουργία πλούτου (ατομικού και συλλογικού) .... (... δεν πάνε υποχρεωτικά μαζί όταν το τελικό ζητούμενο διαφοροποιείται ...) Για την επιτυχή πραγμάτωση του κοινωνικά ζητούμενου απαιτείται η συνεχής επικοινωνία του ατομικού με το συλλογικό !!!!

Έρευνα, καινοτομία, επιχειρηματικότητα .... αγορά Κοινωνικό πλαίσιο Πολιτεία/κράτος Ατομικό επίπεδο

Ατομικό Επίπεδο Συνεχής προσπάθεια για την κατάκτηση νέας γνώσης και των απαραίτητων προϋποθέσεων/δεδομένων Think out of the box / διορατικότητα Think global/act local/cooperate with others …. Συλλογικότητα – ομαδικότητα – συνεργατικότητα - ταπεινότητα Πολυδιάστατη/πολυεπιστημονική προσέγγιση και δυνατότητα ολοκληρωμένων λύσεων Επαφή με τη διεθνή και τοπική πραγματικότητα / ενασχόληση με πραγματικά προβλήματα ... Συνειδητοποίηση ότι κάθε καινούργια/καινοτόμος ιδέα για να γίνει προϊόν ή λύση, θέλει πολύ δρόμο (η συνεισφορά του ερευνητή στο τέλος του δρόμου είναι πολύ μικρότερη από το μισό ....) win-win προσέγγιση ...

Ατομικό Επίπεδο (cont.) Ευελιξία και δυνατότητα προσαρμογής στις δυσκολίες Η έρευνα είναι ανθρωποκεντρική προσπάθεια αλλά χρειάζεται πόρους και υποδομές που πολλές φορές δεν υπάρχουν ... Σταθερό και διαρκές όραμα – στρατηγική για δημιουργία νέας γνώσης και καινοτομίας Υπαρξιακό management στην έρευνα ... Ο ερευνητής πρέπει να δεχθεί ότι πολλές φορές δε θα έχει τον ... εμπορικό έλεγχο των αποτελεσμάτων του .... Σύμφωνα με τα λόγια κάποιου παλαιότερου σοφού ... Ο ερευνητής μετατρέπει τους τόνους καφέ που καταναλώνει σε ... Θεωρίες και Ανακαλύψεις ....

Ατομικό Επίπεδο (cont.) 2 Βασικές ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Η επαφή με το χρήστη των ερευνητικών αποτελεσμάτων και τη βιομηχανία ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΙΕΙ & ΠΡΟΣΓΕΙΩΝΕΙ Όταν κατακτάται στην Έρευνα Υψηλό TRL τα αποτελέσματα πρέπει να ... βγαίνουν από το Πανεπιστήμιο ....

Κοινωνικό πλαίσιο Πολιτεία/κράτος για πολλά χρόνια η σύνδεση της έρευνας με την επιχειρηματικότητα ήταν ενοχοποιημένη Η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα αποτελούσε σημείο τριβής εντός των Πανεπιστημίων Η δημιουργία και η λειτουργία των επιτυχημένων Ερευνητικών Κεντρων (ΙΤΕ, ΕΚΕΤΑ) βασίστηκε στην Πανεπιστημιακή Αριστεία και την Ασυλία την οποία προσέφεραν … Οι ιδιωτικές επενδύσεις στην έρευνα ήταν και παραμένουν χαμηλές. Ο Ιδιωτικός τομέας δεν αξιοποίησε ή/και προσπάθησε να εκμεταλλευθεί την παραγόμενη γνώση με λογικές αρπαχτής ... Πως το κράτος υποστηρίζει και εισπράττει τη γνώση, βασική + εφαρμοσμένη που γεννιέται στο ελληνικό ερευνητικό περιβάλλον ...? Monday,3rd November 2008 LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA

Κοινωνικό πλαίσιο Πολιτεία/κράτος (cont.) Σταθερότητα στη χρηματοδότηση της έρευνας και γνώση των χρηματοδοτικών εργαλείων πολύ νωρίς. ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ κάθε χρόνο με δεδομένο χρόνο αξιολόγησης και χρηματοδότησης (ενδιαφέρουσες στην κατευθυνση αυτή οι προσπάθειες το Υπουργείου) Εντός του Πανεπιστημίου pre-incubators σε open space conditions (μικρή χρηματοδότηση, όσμωση ιδεών, καλές πρακτικές και παραδείγματα) Ότι αντέξει και προχωρήσει θα πρέπει να βρεί τρόπο χρηματοδότησης Παρουσιάσεις σε ευρύτερο κοινό και επενδυτές (Patras IQ: εξαιρετικά καλή πρακτική που χρειάζεται διεθνοποίηση)

Κοινωνικό πλαίσιο Πολιτεία/κράτος (cont.) Συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις και events ως Περιφέρεια και ως Ελλάδα Το ζητούμενο δεν είναι η επιστροφή των Ελλήνων Επιστημόνων του εξωτερικού που διαπρέπουν, αλλά η δημιουργία ενός συστήματος συνεργασίας μαζί τους και η υποδοχή για κάποιο διάστημα νέων ερευνητών σε εργαστήρια εκτός Ελλάδος Η εξωστρέφεια αποτελεί ζητούμενο και τρόπο επιβίωσης !!!!

LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA Αγορά ... την αγορά πρέπει να τη γνωρίζεις ... να αφουγράζεσαι που πηγαίνει .... να αναγνωρίζεις τις ευκαιρίες που γεννά .... ... αλλά σπανίως μπορείς να την επηρεάσεις ...!!!! Monday,3rd November 2008 LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA

Facts and Figures In operation since 1980 Permanent staff: 5 University Professors Professor V. Kostopoulos (Director) Professor D. Polyzos Professor D. Saravanos Associate Professor T. Philippidis Assistant Professor T. Loutas Emeritus Professor S. A. Paipetis Emeritus Professor G. Papanicolaou Additional Staff Members: 12 post-doc researchers , 27 Engineers/PhD students 6 technical support & administration

LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA Μερικά παραδείγματα ... Nano-Technology (CNTs) Ασχοληθήκαμε πρώτη φορά το 2002 Δε μπορεί να προσφέρει λύσεις ως δομικό σύνθετο υλικό Multi-scale reinforcements nano-augmentation, nano –engineering, nano-design Ξεκινήσαμε από TRL 0-1, μετά το L2-SARISTU φθάσαμε TRL 5 Για εμάς δεν υπάρχουν άλλα χρήματα ... Τι κάνεις ... ? Δημιουργήθηκε start up scheme για την αξιοποίηση της τεχνολογίας ... Monday,3rd November 2008 LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA

Plateau of Productivity Trough of disillusionment TRL & Gartner chart Structural nanomodified -composites: Hype curve Time TRL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2000 2005 2010 2015 2020 Peak of expectations Hype curve: maturity, adoption and application of specific technologies. Hype Curve TRL Plateau of Productivity FP7 SARISTU Slope enlightenment Technology Trigger ESA-NACO Trough of disillusionment EU-NOESIS ESA-NANO ESA-NACO2 ESA-NAREMA 2013 Major publications and understanding

Manufacturing & Assembly The QB50 Mission Overview Network of 50 Double-Unit (2U) CubeSats 3 different Science Units (INMS, FIPEX, mNLP) Atmospheric research of the lower thermosphere between 200 - 380km (the least explored layer of the atmosphere) In-situ measurements can only be realized by using very low-cost satellites, and CubeSats are the only realistic option Space Engineering in theory and hands-on experience UPSat - Overview “Hybrid” structure (Aluminum & Composite Materials components) All PCBs (EPS-COMM-ADCS-OBC) were designed from scratch and built in-house A custom Antenna deployment system with integrated GPS antenna and Ground Segment at UPAT premises Image Acquisition Component (IAC) - A b/w USB Camera The Mission Testing ALL FEA requirements fulfilled Manufacturing & Assembly Vibrations In-house Test-POD Campaign @HAI T-VAC In-house T-VAC chamber Campaign @AML/UPAT Mechanical Engineering & Aeronautics Dpt. (MEAD), UPAT Electrical & Computer Engineering Dpt. (ECE), UPAT Libre Space Foundation The Team UPSat mission aspires to be the first completely open source satellite ever launched, manufactured in Greece, minimizing the usage of COTS components to the absolute minimum. On that scope all subsystems of the satellite are designed from scratch in an open source software and hardware way. The Concept Design & Analysis Delivery At premises, August 18th 2016

LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA Μερικά παραδείγματα ... CubeSAT / UPSat Ομαδική προσπάθεια 4 Εργαστηρίων του Πανεπιστημίου Πατρών (Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών και Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών) σε συνεργασία με τη Libre Space 1ος πραγματικά Ελληνικός Δορυφόρος όλα τα υποσυστήματα κατασκευάστικαν στην Ελλάδα Όλες οι δοκιμές έγιναν στην Ελλάδα (ΑΙΤ) απόλυτη αξιοπιστία Θα πετάξει το Φεβρουάριο του 2017 (ISS) Προβλήματα ...? Monday,3rd November 2008 LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA

Μερικά παραδείγματα ... Σχεδιάστηκε τυχαία για να λύσει ένα πρόβλημα που υπήρχε ... Δοκιμάστηκε για 1 χρόνο και βελτιώθηκε Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος μαζί με το Εργαστήριο χρηματοδότησε την κατασκευή των πρώτων μηχανημάτων Ο ΚΟΤ παρήγγειλε τα πρώτα μηχανήματα εκτός Ελλάδος, που τα κατασκεύασε το Εργαστήριο Το SEATRC βρέθηκε να είναι ... βαρίδι για το Εργαστήριο .... Δρομολογήθηκε η δημιουργία spin off εταιρείας που εγκρίθηκε 21/12/2012 Η εταιρεία έχει επιστρέψει χρήματα στο Πανεπιστήμιο μέσω royalties ….

LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA Μερικά παραδείγματα ... Energy Πριν μία 12ετία εντοπίσαμε την ευκαιρία που υπήρχε στον τομέα της ενέργειας και ξεκινήσαμε προσπαθώντας να προσεγγίσουμε από τη δικη μας οπτική ...(structural fuel cells) … δεν είχαμε τεχνογνωσία στα fuel cells και κανείς δεν μας εμπιστεύτηκε ώστε να Προχωρήσουμε μαζί... ΑΠΟΤΥΧΑΜΕ Συνεχίσαμε και το 2011 μπήκαμε στην αγορά από την πλευρά της πιστοποίησης εντοπίζοντας το κενό και την ανάγκη που υπήρχε EN 17020: certified for the application of ΕΝ 62446 (Minimum requirements for the documentation, operation mode testing and inspection of Photovoltaic systems connected to the grid and its normative references HD 60364). The first certified Greek entity in the field. Όταν μετά από 2,5 χρόνια μπήκαν οι ιδιωτικοί φορείς στη αγορά (αντιγράφοντας τις δικές μας) μεθοδολογίες αποχωρήσαμε και κρατήσαμε το ρόλο του ανεξάρτητου φορέα. Monday,3rd November 2008 LAYSA 2nd Meeting, Spain-VitoriaESA RFQ No.: 3-12028/07/NL/SS/NA

Μερικά παραδείγματα ... Energy Structural Energy Storage Systems Nano-engineered structures for energy storage applications … properties (mechanical, electrical, thermal) Vision in cooperation with industrial partner Tailored storage solution to meet building constructors’ specific needs Αλλαγή στρατηγικης

Μερικά παραδείγματα ... BioTechnology Ευρωπαϊκή Πατέντα ΑΠΟΤΥΧΙΑ Ενδομυελικός Ήλος διατατικής Οστεογέννεσης ANEMOS Ευρωπαϊκή Πατέντα ΑΠΟΤΥΧΙΑ Το καλύτερο χρματοδοτηθέν πρόγραμμα από το 2ο ΠΠ της ΕΕ στη Ελλάδα Τελευταία προσπάθεια με 2 φοιτητές πάνω σε μία ιδέα το κ. Τριαντόπουλου (Διευθυντή Αναισθησιολογικού Αγ. Ανδρέα) (κλινικές δοκιμές) Μεγάλη επενδεδυμένη προσπάθεια ΑΠΟΤΥΧΙΑ

επιστροφή στην … αφετηρία αναφοράς ... Στο Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο υπάρχει ένα ποσοστό διδασκόντων και φοιτητών εντυπωσιακής ποιότητας, γύρω στο 15% με 20%. Το ποσοστό αυτό διασώζει αλλά δεν σώζει ούτε τα Πανεπιστήμια oύτε τη χώρα !!!!! Ο Κ. Δασκαλάκης έχει δίκιο «Η Ελλάδα χρειάζεται αριστεία, όχι αποσπασματική αλλά συγκεντρωμένη, μία κρίσιμη μάζα αρίστων που θα βοηθήσουν τη χώρα στην επιστημονική και τεχνολογική καινοτομία και την εξωστρέφεια. Υπάρχει τεράστιο ταλέντο στην Ελλάδα. Αν μαζέψω τους ικανότερους φοιτητές από το Πολυτεχνείο και άλλα ιδρύματα της χώρας μας, τους εκπαιδεύσω και τους εντάξω σε ένα περιβάλλον θεσμών όπου θα μπορούν να δουλέψουν ανενόχλητοι και όπου θα υπάρχει ορθή καθοδήγηση και υποστήριξη (επιστημονική και επιχειρηματική), τότε θα γεννιόταν η σπίθα που χρειαζόμαστε» Χρεαζόμαστε συνεργασίες, δημιουργία κρίσιμης μάζας , συνέργειες ... Χρειάζεται πολιτική ΒΟΥΛΗΣΗ ....!!!!!!!

επιστροφή στην … αφετηρία αναφοράς ... Χρειάζεται από όλους μας δέσμευση στην πρόοδο ... και στη διαφορετικότητα ... Χρειάζεται να πιστέψουν οι νέοι επιστήμονες ότι η Ελλάδα μπορεί να επιβραβεύση την προσπάθεια ... Αν πραγματικά μας ενδιαφέρει η έρευνα και η καινοτομία ως συνιστώσα ανάπτυξης και ευημερίας της χώρας, πρέπει να θέσουμε ως στόχο την Αριστεία και με σκληρή δουλειά, συνέπεια και συνέργειες μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον

επιστροφή στην … αφετηρία αναφοράς ... ο Τιμ Κουκ είπε στους υπαλλήλους της Apple μετά τη νίκη Τραμπ … Ανεξάρτητα από τον ποιο υποψήφιο υποστήριζε ξεχωριστά ο καθένας από εμάς, ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε είναι να προχωρήσουμε μαζί…. και επανέλαβε κάτι που είπε πριν από 50 χρόνια ο Δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: ‘Αν δεν μπορεί να πετάξεις, τότε τρέχα. Εάν δεν μπορείς να τρέξεις, τότε περπάτα. Εάν δεν μπορείς να περπατήσεις, τότε μπουσούλα, αλλά ό, τι και να κάνεις θα πρέπει να συνεχίσεις να κινείσαι προς τα εμπρός’. Αυτή η συμβουλή είναι διαχρονική και μια υπενθύμιση ότι κάνουμε ό, τι καλύτερο μπορούμε για να βελτιώσουμε τον κόσμο πηγαίνοντας πάντα προς τα εμπρός....

Ευχαριστώ πολύ Ελπίζω πραγματικά να βοήθησα να ξανασκεφτούμε γνωστά πράγματα και να μήν προσέβαλα κάποιον ...