Αγροτική Κοινωνιολογία Μελετά τα κοινωνικά προβλήματα του αγροτικού χώρου. Αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα ακολουθώντας την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας. Αρχικά στις ΗΠΑ μετά στην Ευρώπη.
Αγροτική Κοινωνιολογία στις ΗΠΑ Η ανάπτυξη της βιομηχανίας στις ΗΠΑ είχε αρνητικές συνέπειες στην ύπαιθρο: Εγκατάλειψη, μετακίνηση στα αστικά κέντρα Προβλήματα στη διατήρηση & βελτίωση των φυσικών πόρων Η ΑΚ είχε εμπειρικό χαρακτήρα: χρήση ερωτηματολογίων για συγκέντρωση κοινωνικών στοιχείων & στατιστικές μέθοδοι για την ανάλυσή τους.
Αγροτική Κοινωνιολογία στις ΗΠΑ Μετά τη δεκαετία του ’50 έμφαση δίνεται στην αποδοχή της νέας γεωργικής τεχνολογίας και στη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού. Παράλληλα εκδηλώνεται ενδιαφέρον για τη μελέτη της αγροτικής κοινωνίας των αναπτυσσόμενων χωρών. Η προσέγγισή τους για την ανάπτυξη αυτών των χωρών όμως, δεν απέδωσε.
Αγροτική Κοινωνιολογία στις ΗΠΑ Η προσπάθειά τους στηρίχθηκε στη μεταφορά γεωργικής τεχνολογίας: μέσω της χρήσης των μέσων μαζικής επικοινωνίας με την εφαρμογή εκπαιδευτικών μεθόδων και μέσων εκλαΐκευσης. Εκείνο που χρειαζόταν όμως ήταν θεσμικές αλλαγές σ’ αυτές τις χώρες. Αλλαγές στις συνθήκες γαιοκτησίας Στη συλλογική οργάνωση των αγροτών τους με τη βοήθεια συνεταιρισμών.
Αγροτική Κοινωνιολογία στις ΗΠΑ Μειονέκτημα στην προσέγγιση από ΗΠΑ: Δόθηκε μεγαλύτερο βάρος στην εμπειρική έρευνα εις βάρος της θεωρητικής της ανάπτυξης. Ασχολήθηκε με τον εκσυγχρονισμό των κοινωνικών δομών παραβλέποντας τη συνολική θεώρησή τους με κριτικό τρόπο.
Αγροτική Κοινωνιολογία στην Ευρώπη Το ενδιαφέρον είχε περισσότερο θεωρητικό χαρακτήρα σε σχέση με τις ΗΠΑ. Έμφαση δόθηκε στη μελέτη της κοινωνίας των χωρικών και στους μετασχηματισμούς της. Στο επίκεντρο της προσέγγισή τους ήταν ο προσδιορισμός της έννοιας του χωρικού και η ιδεολογία του. Ειδικότερα στην Ελλάδα, η ίδρυση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών μετά τη δεκαετία του ΄50 συνέβαλε στην ανάπτυξη της Αγρ. Κοινωνιολογίας.
Η αγροτική κοινωνία Όσοι απασχολούνται στη γεωργία αποτελούν μέλη της αγροτικής κοινωνίας. Αναπτύσσουν παρόμοιες αντιλήψεις, κοινωνικές αξίες στάσεις και κοινωνικούς θεσμούς (τύπος οικογένειας, κλπ) Άλλος ορισμός βασίζεται στο μέγεθος του πληθυσμού σε μια περιοχή: 1000-5000 κάτοικοι θεωρείται αγροτικός πληθυσμός. Μεταπολεμικά ο γεωργικός πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε από 62% το 1920 σε 28% το 1991. Στατιστικά στοιχεία RD_Report_2010
Ανθρωπολογική άποψη για την εξέλιξη των αγροτικών κοινωνιών Η ανθρωπολογική προσέγγιση για την εξέλιξη των αγροτικών κοινωνιών διακρίνει διάφορα συστήματα κοινωνικής οργάνωσης και αναφέρει την ανάπτυξη ορισμένων σταδίων: Στάδιο της πρωτόγονης κοινωνίας Στάδιο της κοινωνίας των χωρικών Στάδιο της σύγχρονης κοινωνίας
Στάδιο της πρωτόγονης κοινωνίας Μικρή έκταση και απομόνωση. Η απομόνωση είναι γεωγραφική (έλλειψη επαφών, συγκοινωνιών), οικονομική (απουσία εμπορίου) αλλά και κοινωνική – πολιτιστική. Είναι αυτάρκης Μεγάλη σημασία έχουν η προφορική παράδοση και η συλλογική αλληλεγγύη των μελών της. 8η -5η χιλιετηρίδα Π.Χ.
Στάδιο της κοινωνίας των χωρικών Εμφανίζεται με τη δημιουργία των πρώτων πόλεων – 5η χιλιετηρίδα Π.Χ. Η κοινωνία των χωρικών εντάσσεται στην επιρροή της πόλης που διαρκώς μεγεθύνεται. Οι χωρικοί προσδιορίζονται από το συναισθηματικό δεσμό τους με τη γη και τη γεωργική απασχόληση. Αυτή αποτελεί τρόπο ζωής και αποσκοπεί στην αυτοσυντήρηση και αυτάρκεια.
Στάδιο της σύγχρονης κοινωνίας Αρχίζει με τη βιομηχανική επανάσταση το 19ο αιώνα. Η σχέση του σύγχρονου γεωργού με τη γη είναι οικονομική- η γεωργία γίνεται μια μορφή επιχείρησης. Ο γεωργός έχει ως στόχο το κέρδος και όχι απλά την επιβίωση και αυτοσυντήρηση.
Η μετάβαση στη σύγχρονη αγροτική κοινωνία Η ανάπτυξη της βιομηχανίας και η αστικοποίηση περιόρισε τη σημασία του αγροτικού τομέα στη οικονομία των ευρωπαϊκών χωρών.