ΤΟ Ξ Υ Λ Ο Ορισμός Φυσικό σύνθετο υλικό, που αποτελείται από επιμήκεις παράλληλες λεπτές ίνες κυτταρίνης ενσωματωμένες σε ένα στρώμα λιγνίνης.

Συστατικά του Ξύλου Κυτταρίνη ( cellulose). ( C6H10O5)n Πολυμερές υψηλού μοριακού βάρους (πολυσακχαρίτης). Βαθμός πολυμερισμού περίπου 10.000. Αναλογία στο ξύλο 40 - 50 %.   Ημικυτταρίνη ( hemicellulose ). Πολυμερές ανάλογο της κυτταρίνης, μικρότερου μοριακού βάρους. Βαθμός πολυμερισμού περίπου 200. Αναλογία στο ξύλο 25 - 35 %. Λιγνίνη ( lignin ). Πολύπλοκη πολυμερής συγκολλητική ουσία φαινολικών ενώσεων. Αναλογία στο ξύλο 20 - 30 %. Εκχυλίσματα ( extractives Οργανικές και ανόργανες ουσίες, όπως έλαια, χρώματα, άλατα κλπ. Αναλογία στο ξύλο μέχρι 10 %.

Μακροσκοπική Δομή φλοιός ( bark ) - ξηρός φλοιός. - εσωτερικός φλοιός. κάμβιο ( cambium ) σομφό ( sapwood ) καρδιά ( heartwood) εντεριώνη ή ψύχα.

Μακροσκοπική δομή

Ανάπτυξη του ξύλου Η ανάπτυξη συντελείται στο κάμβιο που δημιουργεί: ανοιξιάτικο ξύλο (early wood). Κυτταρινικές ίνες μεγάλης διαμέτρου με λεπτά τοιχώματα. καλοκαιρινό ξύλο (late wood). Κυτταρινικές ίνες μικρής διαμέτρου με χονδρά τοιχώματα.   Το σύνολο της κυτταρινικής μάζας που δημιουργείται κάθε χρόνο ονομάζεται ετήσιος δακτύλιος.

Ανάπτυξη του ξύλου

Μικροσκοπική Δομή

Δομή του Ξύλου

Τεμαχισμός κατά χορδή. Επιφάνεια παράλληλη προς τους ετήσιους δακτύλιους. κατά την ακτίνα. Επιφάνεια κάθετη στους ετήσιους δακτύλιους.

Τεμαχισμός

Ξήρανση του Ξύλου φυσική. τεχνητή. σε καλά αεριζόμενους χώρους. μεγάλο διάστημα παραμονής. υγρασία ξύλου κατεβαίνει μέχρι 15 %.   τεχνητή. σε θερμαινόμενους φούρνους θερμοκρασίας 70 - 90 οC. διάρκεια ξήρανσης μερικές ημέρες. υγρασία ξύλου κατεβαίνει μέχρι 6 - 8%.

Ξήρανση του Ξύλου

Σφάλματα ξήρανσης Παραμόρφωση λόγω ξήρανσης

Σφάλματα ξήρανσης σκέβρωμα

Σφάλματα ξήρανσης

Ελαττώματα του Ξύλου Κωνικομορφία Στριμμένα νερά (στρεψοϊνια) Έκκεντρη καρδιά, διπλή καρδιά Ραγάδες (ρωγμές, σκασίματα) Λούποι (εξογκώματα) Ρόζοι

Ελαττώματα του Ξύλου

Ρόζοι του Ξύλου Νεκρός ρόζος

Ρόζοι του Ξύλου Ζωντανός ρόζος

Φυσικές ιδιότητες Πυκνότητα. - απόλυτη πυκνότητα ~1,5 gr/cm3. Εξαρτάται από υγρασία, πυκνότητα ινών, πόρους, αγγεία κλπ. Εκφράζεται συνήθως για υγρασία του ξύλου 12%, που αντιστοιχεί σε ατμοσφαιρική υγρασία 65 % και θερμοκρασία 200C (Υγρασία ισορροπίας).

Φυσικές ιδιότητες Υγρασία. Βρίσκεται : Ποσοστά υγρασίας ξύλου. στους πόρους και τα αγγεία. Αποβάλλεται εύκολα. προσροφημένη στις κυτταρινικές ίνες. Αποβάλλεται δυσκολότερα. Η υγρασία του ξύλου που αντιστοιχεί στην κατάσταση εκείνη όπου τα κυτταρικά τοιχώματα είναι κορεσμένα και οι πόροι άδειοι ονομάζεται σημείο κορεσμού ίνας ή σημείο ινοκόρου. Για τα περισσότερα είδη ξύλου το σημείο αυτό είναι περίπου 28%. Ποσοστά υγρασίας ξύλου. νωπή ξυλεία >30%. φυσικώς ξηραμένη 15 -25 %. τεχνητά ξηραμένη < 15%.

Φυσικές ιδιότητες Θερμική αγωγιμότητα. Μικρή. 0,15 - 0,27 Kcal/m h oC. εξαρτάται από υγρασία, πυκνότητα, διεύθυνση ινών κλπ.

Φυσικές ιδιότητες Συντελεστής Θερμικής Αγωγιμότητας. Σε αξονική διεύθυνση 3-4,5x10-6 οC (μικρότερος σκυροδέματος και χάλυβα). Στις άλλες διευθύνσεις (ακτινική και εφαπτομενική) αρκετά μεγαλύτερος.

Μηχανικές ιδιότητες Εξαρτώνται από: Πυκνότητα Υγρασία ξύλου Τύπο δένδρου Ηλικία, τμήμα δένδρου, ελαττώματα Διεύθυνση μέτρησης (ανισότροπο υλικό) Οι δοκιμές μηχανικής αντοχής γίνονται σε υγιές ξύλο απαλλαγμένο από ρόζους, ρωγμές, ή άλλα ελαττώματα και υγρασία 12%.

Μηχανικές ιδιότητες Αντοχή σε εφελκυσμό 10 περίπου φορές μεγαλύτερη στην αξονική διεύθυνση από τις άλλες.

Μηχανικές ιδιότητες (θλίψη) Αντοχή σε θλίψη Παράλληλα στις ίνες: 30 -60 MN/m2. Κάθετα στις ίνες: 3 - 10 ΜΝ/m2.

Συμπεριφορά σε πυρκαγιά Ρυθμός προσβολής 0,67 mm/min. Επιτρέπει το σχεδιασμό ξύλινων κατασκευών για αντοχή σε πυρκαγιά δεδομένης διάρκειας.

Προσβολή του Ξύλου από Βιολογικούς παράγοντες Μύκητες. Παράσιτα που τρέφονται από τους χυμούς και το ίδιο το ξύλο. Προσβάλουν κυρίως το σομφό. Αποτέλεσμα της προσβολής η σήψη, η μούχλα και η αλλαγή χρώματος. Περισσότερο ευπαθή τα μαλακά και υγρά ξύλα. Ανθεκτικά κυπαρίσσι, δρύς, ελιά, καστανιά. Έντομα (σαράκια) Ξυλοφάγα (τρέφονται από τα κυτταρικά τοιχώματα και προκαλούν οπές στο ξύλο) Έντομα Αμβροσίας (ζουν σε ξύλα με υγρασία >30% και προκαλούν μελάνωση)

Προσβολή του Ξύλου

Προστασία και συντήρηση Μύκητες Μη ευνοϊκό περιβάλλον (υγρασία, θερμοκρασία, αέρας, τροφή). Χρήση μυκητοκτόνων Πολύ μεγάλη υγρασία. Έντομα Αποστείρωση Χρήση εντομοκτόνων (επάλειψη, εμβάπτιση, εμποτισμός)