ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Φοιτητές: Μπαρμπούτη Ευσταθία Νοδαράκης Μιχάλης Διευθυντής :κ. Τσανάκας ΙΝ Υπεύθυνος καθηγητής: Φ. Κυρβασίλης Επικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας

ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Σπιρομέτρηση -καμπύλη ροής-όγκου Πληθυσμογραφία Διαχυτική ικανότητα και συντελεστής διάχυσης ( DLCO) Αέρια αίματος και οξυμετρία

ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ Απλoύστερη και πλέον διαδεδομένη δοκιμασία ελέγχου της πνευμονικής λειτουργίας Μέτρηση του όγκου του αέρα που εισπνέει και εκπνέει ο ασθενής σε συνάρτηση με το χρόνο Καταγραφή 2 καμπύλων : Όγκου /χρόνου (V-T) Ροής/όγκου (F-V)

ΟΓΚΟΙ ΚΑΙ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΕΣ

ΟΓΚΟΙ Αναπνεόμενος όγκος(VT) Εισπνευστικός εφεδρικός όγκος(IRV) Εκπνευστικός εφεδρικός όγκος (ERV) Υπολειπόμενος όγκος(RV)

ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΕΣ Εισπνευστική χωρητικότητα(IC) Λειτουργική υπολειπόμενη χωρητικότητα(FRC) Ζωτική χωρητικότητα(VC) Ολική χωρητικότητα πνευμόνων (TLC)

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Παρουσίας ή μη πνευμονικής δυσλειτουργίας σε συμπτωματικά παιδιά Βαρύτητας-έκτασης μιας νόσου Είδους δυσλειτουργίας Υπεραντιδραστικότητας αεραγωγών ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Θεραπευτικής παρέμβασης Πορείας μια νόσου Επίδρασης φαρμάκων

ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ Κατάλληλο περιβάλλον-εξειδικευμένο προσωπικό Σωστή θέση παιδιού Επεξήγηση διαδικασίας Τοποθέτηση επιστομίου Διενέργεια μέγιστης εισπνευστικής προσπάθειας Διενέργεια εκπνευστικής προσπάθειας Βίαιη Απότομη Παρατεταμένη

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΠΟΔΟΧΗΣ Εκπνοή χωρίς βήχα ή σύγκλειση γλωττίδας Mη διαφυγή αέρα από το στόμα Επαρκής χρόνος εκπνοής (>6 sec) Για παιδιά <10 ετών χρόνος εκπνοής >3sec 3 ομοιόμορφες προσπάθειες Διαφορά FEV1<10% Κραταμε τις καλυτερες τιμες από τις τρεις προσπαθειες για fvc kai fev1

ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗΣ Βίαιη εκπνεόμενη ζωτική χωρητικότητα (FVC) Bίαια εκπνεόμενος όγκος αέρα το 1 sec(FEV1) Μέγιστη εκπνευστική ροή στο 50% της εκπνοής (FEF50) Μέγιστη μεσοεκπνευστική ροή (FEF25-75) Μέγιστη εκπνευστική ροή (PEF) Μέγιστος εισπνευστικός όγκος ( FIV) ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ: Τεχνικούς παράγοντες Βιολογικούς παράγοντες Περιβαλλοντικούς παράγοντες Τεχνικους:σωστη θεση σώματος,μέγιστη προσπάθεια, ώρα της ημέρας Βιολογικούς: ηλικία ,φύλο, ανθρωπομετρικά χαρ/κα ,φυλή περιβαλλοντικούς: υψόμετρο, ρύπανση, παθητικό κάπνισμα , κοινωνικοοικονομικό επίπεδο

ΒΙΑΙΗ ΕΚΠΝΕΟΜΕΝΗ ΖΩΤΙΚΗ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ FVC(lt) Ο μέγιστος όγκος αέρα που μπορεί να εκπνεύσει το άτομο δυναμικά μετά από μια μέγιστη εισπνοή Φυσιολογική τιμή:≥80% της τιμής αναφοράς Εξαρτάται σημαντικά από το ύψος Μείωση σε περιοριστικά σύνδρομα

ΒΙΑΙΑ ΕΚΠΝΕΟΜΕΝΟΣ ΟΓΚΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ FEV1(lt) Ο αέρας που εκπνέεται δυναμικά το πρώτο δευτερόλεπτο κατά την διαδικασία μέτρησης της FVC Φυσιολογική τιμή: FEV1≥80% της τιμής αναφοράς Σημαντικότερος δείκτης δυναμικής σπιρομετρίας Μείωση σε αποφρακτικά σύνδρομα Πλεονεκτημα:δεν εξαρτάται από εκπνευστική προσπάθεια αν αυτή είναι τουλάχιστον μετριού βαθμου μεινέκτημα: εξαρτάται από fvc---πρέπει να προσδιορίζουμε τον λόγο

FEV1/FVC (%) (δείκτης Tiffeneau) Tο ποσοστό της ζωτικής χωρητικότητας που εκπνέεται το πρώτο sec Φυσιολογική τιμή : ≥80% Στα παιδιά υψηλές τιμές θεωρούνται φυσιολογικές Διαγνωστικός δείκτης του είδους του συνδρόμου(περιοριστικό- αποφρακτικό) Ανεξαρτητο το fvc kai toy υψους

ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΕΣΟΕΚΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΡΟΗ FEF25-75(lt/sec) Δυναμική εκπνευστική ροή μεταξύ 25-75% της FVC Φυσιολογική τιμή: ≥50-60% Δείκτης απόφραξης μικρότερων αεραγωγών στα παιδιά Μείωση σε αποφρακτικά σύνδρομα Σε επιδείνωση της ασθένειας γίνεται παρακολούθηση με τον fev1)

ΑΛΛΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ: PEFR(lt/min) : εκφράζει κυρίως απόφραξη μεγάλων αεραγωγών FIV & FIV1(lt) : ελαττώνονται κατά την απόφραξη εξωθωρακικών αεροφόρων οδών ή σε παθήσεις των θωρακικών μυών

ΚΑΜΠΥΛΗ ΡΟΗΣ- ΟΓΚΟΥ Καταγραφή της εισπνευστικής και εκπνευστικής ροής σε σχέση με όγκο ροομετρο

ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ 1. Πνευμονικά Κυστική ίνωση Διάμεσες πνευμονοπάθειες Σύνδρομο δυσκινησίας κροσσών Αγγειακή συμφόρηση 2. Εξωπνευμονικά Θωρακικά κυφοσκολίωση ρευματοειδής σπονδυλίτιδα Κοιλιακά Ασκίτης Περιτονίτιδα 3. Νευρομυϊκές παθήσεις Πολυομυελίτιδα Μυασθένεια gravis

Καθολική ελάττωση πνευμονικών όγκων Καμπύλη ροής-όγκου: παρόμοια με φυσιολογική FVC ↓ FEV1 ↓ ή Φ FEV1/FVC Φ ή ↑ Η κλιση της καμπυλης ανεβαίνει

ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ 1. Απόφραξη μεγάλων αεραγωγών Στένωση τραχείας Μάζες μεσοθωρακίου 2. Απόφραξη μικρών αεραγωγών βρογχικό άσθμα εμφύσημα χρόνια βρογχίτιδα βρογχεκτασία κυστική ίνωση

Μείωση εκπνευστικής ροής Καμπύλη ροής-όγκου: κοίλανση στο τελικό τμήμα FVC Φ ή ↓ FEV1 ↓ FEV1/FVC

ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΦΡΑΞΗΣ FEV1 Φυσιολογική Πάνω απο 80% Ήπια 60-79% Μέτρια 40-59% Σοβαρή Κάτω απο 40%

ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ ΕΞΩΘΩΡΑΚΙΚΑ ΑΙΤΙΑ Δομικές/λειτουργικές διαταραχές φωνητικών χορδών Λαρυγγομαλακία Τραχειομαλακία ΕΝΔΟΘΩΡΑΚΙΚΑ ΑΙΤΙΑ Τραχειομαλακία Βρογχογενείς κύστεις Μορφώματα τραχείας

Fef/fif 50 ενδο<0,32 Σταθερες -1 Εξω >2,2

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΒΡΟΓΧΟΔΙΑΣΤΟΛΗΣ Χρήσιμο εργαλείο στην διάγνωση του άσθματος Έλεγχος αποτελεσματικότητας αγωγής με εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά Διενέργεια σπιρομέτρησης μετά από δόση βρογχοδιασταλτικού( 4 πατήματα με σπρέι σαλβουταμόλης) Μέτρηση μεταβολής FEV1, FVC ,PEF, FEF 25-75

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΒΡΟΓΧΟΔΙΑΣΤΟΛΗΣ Μεταβολή του FEV1 κατά τουλάχιστον 20% είναι ένδειξη θετικής δοκιμασίας Δευτερεύοντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι μετρήσεις της FEF25%-50% Παραλλαγή αποτελεί η δοκιμασία πρόκλησης βρογχόσπασμου Και αρα αυξημενης πνευμονικης αντιδραστικοτητας,οπου αυξηση 35-50% χαρακτηριζει τη δοκιμασια θετικη,με ισταμινη,ειδικα αντιγονα,υδρατμους κλπ. Αλλα φερει αυξημενο κινδυνο επιπλοκων

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κύριοι παράμετροι σπιρομέτρησης :FVC, FEV1, FEF25-75%, Fiv FEV1/FVC :Διάκριση περιοριστικών –αποφρακτικών συνδρόμων Δοκιμασία βρογχοδιαστολής: διάγνωση άσθματος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τσανάκας ΙΝ.Η σπιρομετρία στην παιδιατρική πράξη .10η διημερίδα παιδιατρικών αναπνευστικών παθήσεων. Αλλεργικό τμήμα Γ.Ν Παίδων Πεντέλης .Αθήνα 2001 Hull J., Forton J. ,Thomson A. Paediatric respiratory medicine. Oxford Specialist Handbooks in Paediatrics 2015 Chernick V. , Boat T. ,Kendig’s Disorders of the respiratory tract in children, Saunders (W.B.) Co Ltd 1998 American Academy of Pediatrics, Pediatric Pulmonary, Jaypee Brothers Medical Publishers (P) Ltd 2013 Seed L., Wilson D., Coates A. ,Children Should Not Be Treated Like Little Adults in the PFT Lab, Respiratory Care Jan 2012 Vol 57

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ