Τμημα θεατρικων σπουδων σχολη καλων τεχνων Πανεπιστημιο Πελοποννησου Τμημα θεατρικων σπουδων σχολη καλων τεχνων Πανεπιστημιο Πελοποννησου Σκηνοθεσία ΙΙ 1η Συνάντηση 13 Φεβρουαρίου 2017

Πρακτικά ζητήματα Ημερομηνίες μαθημάτων Ημερομηνία παράστασης E-class

Ιππόλυτος και Φαίδρα, μια πρώτη εισαγωγή Γένεσις

Ευριπίδης

Σενέκας (Φαίδρα, -54) και Ρακίνας (Φαίδρα, 1677) 1. Ιππόλυτος και Φαίδρα, μια πρώτη εισαγωγή Σενέκας (Φαίδρα, -54) και Ρακίνας (Φαίδρα, 1677) Pierre Guerin, Fedra e Hippolito, (1802)

Jul Dassin (Phaedra, 1962)

The Graduate (1967)

Δε σ’ το κρύβω: πολλές φορές ονειρεύτηκα να κρυφτώ σ’ ένα θάμνο, στο δάσος, να κινώ σαν αγρίμι τα κλαδιά, να με τοξεύσεις, να ’μαι το σπάνιο θήραμά σου· - όταν θα μ’ έπαιρνες μετά στα χέρια σου να με φέρεις στο αμάξι θα ’χα στα μάτια μου λέω δυο πράσινα φύλλα για να μπορείς να σκύψεις σιμότερα στο πρόσωπό μου. Γιάννης Ρίτσος, Φαίδρα (1974-75)

Τι κυνηγάς, αλήθεια; Μήπως όλα σου τα θηράματα τα προσφέρεις στην Άρτεμη; Πολύ θα το ’θελα ωστόσο ένα φτερό σε χρώμα βαθυγάλαζο για το καπέλο μου· - ίσως θα μπορούσες ν’ αφιερώσεις κάτι και σε μένα. Βαθυγάλαζο, ναι, όπως τα μάτια μου, και τα δικά σου εξάλλου… …………………………………………………. Γιάννης Ρίτσος, Φαίδρα (1974-75)

Ο κάθε δημιουργός, σκηνοθέτης, ζωγράφος κτλ Ο κάθε δημιουργός, σκηνοθέτης, ζωγράφος κτλ., προσεγγίζει το υλικό μέσα από τη δική του ματιά, τα δικά του φίλτρα και τις επιθυμίες και το αποτυπώνει με έναν μοναδικό τρόπο, δημιουργώντας διάλογο με τα σχετικά έργα που προϋπάρχουν. Η προσωπική οπτική και προσέγγιση του κάθε καλλιτέχνη καθιστά το έργο του μοναδικό.

Πιθανά ερωτήματα που προκύπτουν αφού μελετήσετε το κείμενο, α’ ως προς την επιλογή του/των μοτίβου: Τί με άγγιξε περισσότερο; Γιατί με άγγιξε; Πώς με αφορά; Πώς μπορεί να αφορά το κοινό μου; Πώς θα μπορούσα να παρουσιάσω το υλικό μου στο κοινό του σήμερα; Ποιός είναι ο στόχος μου, το σκηνοθετικό μου όραμα;

Πιθανά ερωτήματα που προκύπτουν αφού μελετήσετε το κείμενο, β’ ως προς την επιλογή του/των χαρακτήρων: - Ποιες είναι οι πληροφορίες που έχουμε για τον κάθε ρόλο; Με ποιόν χαρακτήρα ταυτίζομαι, συμπάσχω ή αντιπαθώ; Ποιος χαρακτήρας με ενδιαφέρει να παρουσιάσω; Με ποιόν τρόπο θα ήθελα να τον παρουσιάσω σε επίπεδο ερμηνείας, σκηνικής παρουσίας ή απουσίας; Πώς μπορεί να ενισχυθεί η ματιά μου από πιθανή χρήση της τεχνολογίας (μουσική, βίντεο);

Πιθανά ερωτήματα που προκύπτουν αφού μελετήσετε το κείμενο, γ’ ως προς την επιλογή της/των σκηνών: Ποιά σκηνή/ές θεωρώ ότι υπηρετεί την δική μου προσέγγιση; Πώς μπορώ να την ενισχύσω μέσω της υποκριτικής και της αισθητικής μου προσέγγισης; Υπάρχουν άλλα κείμενα, εικόνες, ήχοι, μουσικές, κοστούμια, βίντεο κτλ. που ταιριάζουν με την σκηνή που θέλω να παρουσιάσω;

Ίσως και συ να το ξέρεις: τα πιο όμορφα πράγματα τα λέμε συνήθως για ν’ αποφύγουμε να πούμε μιαν αλήθεια· κ’ ίσως αυτή η αποσιωπημένη αλήθεια να ’ναι που δίνει τη μεγάλη ομορφιά κι αοριστία σ’ αυτά τα τετριμμένα ξένα λόγια… Η αοριστία πάντα μαρτυράει κάτι βαθύ κι ορισμένο – πιθανόν τραγικό ή και κτηνώδες – μια θυσιασμένη επιθυμία… Γιάννης Ρίτσος, Φαίδρα (1974-75)

Αφού διαβάσετε για πρώτη φορά το κείμενο, διαβάστε το ξανά από μέσα σας ή δυνατά και προσπαθήστε να σκεφτείτε τις σχέσεις ανάμεσα στους ρόλους, τί λένε και τί δεν λένε, τί θέλουν πραγματικά να πουν, σε ποιόν το λένε και με ποιόν τρόπο. Αφήστε ελεύθερη την φαντασία σας να σκεφτεί τους χώρους μέσα στους οποίους δρουν τα πρόσωπα του έργου. Σκεφτείτε λεπτομέρειες όπως τί κρατάνε, πού κοιτάζουν, τί φως υπάρχει στον χώρο, τί φοράνε, τί ακούνε, τί τρώνε ή πίνουν. Ξαναδιαβάστε το κείμενο και βρείτε τις πληροφορίες που μας δίνει ο θεατρικός συγγραφέας. Κάντε τις επιλογές σας. Τί θέλετε να κρατήσετε; Πώς θα το μεταφέρετε στην θεατρική σκηνή του σήμερα ώστε να αφορά εσάς και το κοινό σας;

«Ανοιξιάτικο απόγευμα, πολύ ήσυχο… Στη μεγάλη…κάμαρα, μια γυναίκα, ίσως πάνω από σαράντα χρονώ, σε μια πλεχτή κουνιστή πολυθρόνα, λικνίζεται ελαφρά… Η ακρίβεια του ρυθμού δείχνει μια αυστηρή θέληση που κινδυνεύει… Κρατάει τα μάτια της κλεισμένα… Άσπρες λεπτές κουρτίνες στα παράθυρα. Ανάμεσα στις δυο ανοιχτές μπαλκονόπορτες… ένας μεγάλος καθρέφτης. Ένα μαρμάρινο τραπέζι…Το φως, παρ’ ότι πλησιάζει το λιόγερμα, παραμένει λευκό, διάχυτο… Άξαφνα, έξω στην αυλή, οπλές αλόγων, αλυχτήματα σκυλιών, μια νεανική φωνή, κυριαρχική. Ταυτόχρονα, ο καθρέφτης, το τραπέζι, οι κουρτίνες, οι τοίχοι, πορφυρώνουν. Η γυναίκα σηκώνεται με απότομη κίνηση… Βγαίνει στο διάδρομο. Ακούγεται η φωνή της. Ίσως κάτι παραγγέλνει στην Τροφό. Επιστρέφει. Το δωμάτιο κατακόκκινο, κι αυτή κατακόκκινη. Παίρνει την πρώτη θέση της – ακίνητη τώρα. Αμέσως μπαίνει ο νέος… Όμορφος, ιδρωμένος, με ανάστατα μακριά χρυσά μαλλιά. Σίγουρα γυρίζει από κυνήγι. Χαιρετάει με σεβασμό, που δεν του λείπει κάποια αμηχανία. Η γυναίκα κοιτάζει τα εύγραμμα πόδια του, ξαναμμένα απ’ τον ήλιο… Μικρή σιωπή. Του δείχνει την πολυθρόνα αντίκρυ της. Το φως του δωματίου γυρίζει απ’ το κόκκινο προς το χρυσό μενεξελί. Τον κοιτάζει πάντα στα πόδια, όχι στο πρόσωπο… Με μια χειρονομία ανεξήγητα προκλητική, ανάβει τσιγάρο… Φυσάει τον καπνό… Μιλάει».

The Wooster Group https://vimeo.com/70663874

Βιβλιογραφία για τον Ευριπίδη και τον Ιππόλυτο Αλεξοπούλου, Χρ. 2000. Γυναικεία Δράση στον Ευριπίδη, Εκδίκηση και Επιβολή (Μήδεια, Ιππόλυτος, Εκάβη), Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα DeRomilly, J. 1997. Η Νεοτερικότητα του Ευριπίδη, Αθήνα: Καρδαμίτσα. Ευριπίδης, 1998. Ιππόλυτος, Βάρναλης, Κ. (μτφ.), Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κέην, Σ. 2002. Έλεος και Φαίδρας Έρως, Θεσσαλονίκη: University Studio Press. Λιαπής, Β. 2008. «Η Λογοτεχνική Πρόσληψη της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας τον Εικοστό (και τον Εικοστό Πρώτο) Αιώνα», Αρχαία Ελληνική Τραγωδία: Θεωρία και Πράξη, Α. Μαρκαντωνάτος & Χ. Τσαγγάλης (επιμ.), Αθήνα: Gutenberg 2008, σελ. 316-325. Μπεζαντάκος, Ν. 2004. Το Αφηγηματικό Μοντέλο του Greimas και οι Τραγωδίες του Ευριπίδη, Αθήνα: Καρδαμίτσα. Ρίτσος, Γ. 2009. Τέταρτη Διάσταση, Αθήνα: Κέδρος.