Τι είναι τα ABG? pH [H+] PCO2 Partial pressure CO2 PO2 Partial pressure O2 HCO3 Bicarbonate BE Base excess SaO2 Oxygen Saturation

Φυσιολογικά ABG pH 7.35 – 7.45 PCO2 35 – 45 mmHg PO2 80 – 100 mmHg HCO3 22 – 26 mmol/L BE -2 - +2 SaO2 >95%

Τι βλέπουμε στα ABG 1. Οξυγόνωση του αίματος. Έχει ο πνεύμονας πρόβλημα; Έχει ο αερισμός πρόβλημα; 2. Εκτίμηση οξεοβασικής ισορροπίας (acid/base relationship) 3. Κινδυνεύει ο άρρωστος;

Οξεοβασική ισορροπία

[HCO3-] pH = 6.10+log 0.03 X PCO2

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ Αναερόβια αιμοληψία χωρίς φυσαλίδες αέρα στη σύριγγα Γρήγορη μέτρηση (ή ψύξη του δείγματος στους 40C) Χρειάζεται προσοχή στον ηπαρινισμό της σύριγγας

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Διαταραχή pH Πρωτοπαθής Αντιρρόπηση διαταραχή Μεταβολική   HCO3-  PCO2 οξέωση Αναπνευστική   PCO2  HCO3- Μεταβολική   HCO3-  PCO2 αλκάλωση Αναπνευστική   PCO2  HCO3-

ΑΠΛΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΤΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΙΚΤΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Η γνώση του εύρους της αντιρρόπησης επιτρέπει την ασφαλή διάγνωση των μικτών διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ (1) Αξιολόγηση του pH (οξυαιμία/αλκαλαιμία) Καθορισμός της πρωτοπαθούς διαταραχής Έλεγχος αντιρρόπησης Ανίχνευση ενδεχόμενης μικτής διαταραχής

Aσθενής 45 ετών με εμέτους εξαιτίας πυλωρικής στένωσης: ΑΠ: 100/60 mmHg, Na+ ορού: 140 mEq/L, K+: 2.2 mEq/L, Cl-: 86 mEq/L, pH: 7.53, PCO2: 52 mmHg, HCO3-: 42 mEq/L, ουρία: 90 mg/dl, κρεατινίνη: 1.8 mg/dl Ο ασθενής εμφανίζει: α) αναπνευστική οξέωση ( PCO2) β) μεταβολική αλκάλωση γ) μεταβολική αλκάλωση + αναπνευστική οξέωση δ) μεταβολική αλκάλωση + αναπνευστική αλκάλωση

 pH,  HCO3- και αντιρροπιστική Mεταβολική αλκάλωση  pH,  HCO3- και αντιρροπιστική  της PCO2

ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ Yποογκαιμία Υποκαλιαιμία Μείωση της νεφρικής απέκκρισης HCO3- Υποχλωριαιμία

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ διέγερση Αλκαλαιμία υποαερισμός αύξηση της PCO2  HCO3- κατά 1 mEq/L  PCO2 κατά 0.7mm Hg χημειοϋποδοχέων  HCO3- κατά 18 mEq/L  PCO2 κατά 12 mmHg

Aσθενής 45 ετών με εμέτους εξαιτίας πυλωρικής στένωσης: ΑΠ: 100/60 mmHg, Na+ ορού: 140 mEq/L, K+: 2.2 mEq/L, Cl-: 86 mEq/L, pH: 7.53, PCO2: 52 mmHg, HCO3-: 42 mEq/L, ουρία: 90 mg/dl, κρεατινίνη: 1.8 mg/dl

Ασθενής 45 ετών, βαρύς καπνιστής, εμφάνισε εμέτους: pH 7 Ασθενής 45 ετών, βαρύς καπνιστής, εμφάνισε εμέτους: pH 7.49, PO2 55 mmHg, HCO3- 40 mEq/L, PCO2 68 mmHg Ο ασθενής εμφανίζει: α) μεταβολική αλκάλωση β) μεταβολική αλκάλωση + αναπνευστική οξέωση γ) μεταβολική αλκάλωση+ αναπνευστική αλκάλωση (δύσπνοια) δ) μεταβολική αλκάλωση + μεταβολική οξέωση (υποξαιμία)

Ερμηνεία των ευρημάτων pH= 7.49  ΑΛΚΑΛΩΣΗ HCO3- = 40 mEq/L  ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ Aναμενόμενη PCO2=51mmHg, όμως PCO2=68mmHgσυνυπάρχει αναπνευστική οξέωση

Ασθενής με κίρρωση και ασκίτη, υπό αγωγή με φουροσεμίδη: pH 7 Ασθενής με κίρρωση και ασκίτη, υπό αγωγή με φουροσεμίδη: pH 7.55, PCO2 44 mmHg, HCO3- 40 mEq/L Ο ασθενής εμφανίζει: α) αναπνευστική αλκάλωση (κίρρωση) β) μεταβολική αλκάλωση ( HCO3-) γ) αναπνευστική αλκάλωση + μεταβολική αλκάλωση δ) μεταβολική αλκάλωση + αναπνευστική οξέωση ( PCO2)

Eρμηνεία των ευρημάτων pH= 7.55  ΑΛΚΑΛΩΣΗ HCO3- = 40 mΕq/L  ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ (φουροσεμίδη) Aναμενόμενη PCO2= 51 mmHg, όμως PCO2= 44 mmHg  συνύπαρξη αναπνευστικής αλκάλωσης (ηπατική ανεπάρκεια)

Aναπνευστική οξέωση  pH,  PCO2 και αντιρροπιστική  των HCO3-  οξεία vs χρόνια

Αντιρρόπηση διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας Aναπνευστική οξέωση: Οξεία:  ΡCO2 κατά 10 mmHg   HCO3- κατά 1 mEq/L Χρόνια:  ΡCO2 κατά 10 mmHg  HCO3- κατά 3.5 mEq/L

Ασθενής που αναφέρεται ότι ήταν υγιής, μεταφέρεται στο τμήμα εκτάκτων περιστατικών σε συγχυτική κατάσταση. pH 7.02, PCO2 60 mmHg, HCO3- 15 mEq/L, PO2 40 mmHg Ο ασθενής εμφανίζει: α) αναπνευστική οξέωση β) αναπνευστική οξέωση+ μεταβολική οξέωση ( HCO3-) γ) αναπνευστική οξέωση + αναπνευστική αλκάλωση ( PO2) δ) αναπνευστική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση

Ερμηνεία των ευρημάτων pH= 7.02 : ΟΞΕΩΣΗ PCO2= 60 mmHg: ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ Αναμενόμενα HCO3- (οξεία αναπνευστική οξέωση): 26 mEq/L, όμως HCO3- 15 mEq/L  συνύπαρξη μεταβολικής οξέωσης (γαλακτική οξέωση)

Το ιστορικό του ασθενή έχει καθοριστική σημασία: Αέρια αίματος: pH 7 Το ιστορικό του ασθενή έχει καθοριστική σημασία: Αέρια αίματος: pH 7.27, PCO2 70 mmHg, HCO3- 31 mEq/L, PO2 50 mmHg Ο ασθενής εμφανίζει: α) αναπνευστική οξέωση β) αναπνευστική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση γ) αναπνευστική οξέωση + μεταβολική οξέωση δ) αναπνευστική οξέωση + αναπνευστική αλκάλωση

Eρμηνεία των ευρημάτων (1) pH= 7.27  OΞΕΩΣΗ PCO2= 70 mmHg  ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ Aναμενόμενα HCO3- σε οξεία αναπνευστική οξέωση 27 mEq/L, όμως HCO3-= 31 mEq/L  συνύπαρξη μεταβολικής αλκάλωσης Ιστορικό: οξεία κρίση βρογχικού άσθματος+έμετοι

Eρμηνεία των ευρημάτων (2) Αναμενόμενα HCO3- σε χρόνια αναπνευστική οξέωση 35 mEq/L, όμως HCO3- 31 mEq/L  συνύπαρξη μεταβολικής οξέωσης Ιστορικό: ασθενής με χρόνια βρογχίτιδα + διάρροιες

Aναπνευστική αλκάλωση   pH, PCO2 και αντιρροπιστική  των HCO3-  οξεία vs χρόνια

ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ Οξεία:  PCO2 κατά 10 mmHg  HCO3- κατά 2 mEq/L Χρόνια:  PCO2 κατά 10 mmHg  HCO3- κατά 4 mEq/L

Γυναίκα 22 ετών μεταφέρεται σε κωματώδη κατάσταση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. pH 7.48, PCO2 20 mmHg, HCO3- 16 mmol/L Η ασθενής εμφανίζει: α) αναπνευστική αλκάλωση β) αναπνευστική αλκάλωση + μεταβολική οξέωση γ) αναπνευστική αλκάλωση+ μεταβολική αλκάλωση δ) μεταβολική οξέωση

Eρμηνεία των ευρημάτων pH= 7.48  ΑΛΚΑΛΩΣΗ PCO2= 20 mmHg  ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ Aναμενόμενα HCO3- σε οξεία αναπνευστική αλκάλωση 20 mEq/L, όμως HCO3-= 16 mEq/L  συνύπαρξη μεταβολικής oξέωσης ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ ΑΠΟ ΣΑΛΙΚΥΛΙΚΑ  οξεία αναπνευστική αλκάλωση + μεταβολική (γαλακτική) οξέωση

pH,  HCO3- και αντιρροπιστική  της PCO2

ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΟΞΕΩΣΗΣ Οξυαιμία Διέγερση χημειοϋποδοχέων υπεραερισμός  PCO2  HCO3- κατά 1mEq/L  PCO2 κατά 1.2 mmHg

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΟΞΕΩΣΕΩΝ- ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΑΝΙΟΝΤΩΝ (1) Αρχή ηλεκτρικής ισορροπίας: Να+ + μη μετρούμενα κατιόντα= Cl- + HCO3-+ μη μετρούμενα ανιόντα ΧΑ: μη μετρούμενα ανιόντα – μη μετρούμενα κατιόντα= Να+ – (Cl- + HCO3-) Φ.Τ.= 5-11 mEq/L

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΟΞΕΩΣΕΩΝ-ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΑΝΙΟΝΤΩΝ (2) Σε περιπτώσεις υποαλβουμιναιμίας: Διόρθωση του ΧΑ: ΔΗΛΑΔΗ  ΧΑ κατά 2.5 mEq/L για κάθε  της ALB κατά 1g/dl

Ασθενής ηλικίας 27 ετών με pH 7 Ασθενής ηλικίας 27 ετών με pH 7.10, HCO3- 6 mEq/L, PCO2 20 mmHg, Na+ 140 mEq/L, Cl- 100 mEq/L, αλβουμίνη 4g/dl Ο ασθενής εμφανίζει: α) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση β) μεταβολική οξέωση με  ΧΑ γ) μεταβολική οξέωση με  ΧΑ + αναπνευστική αλκάλωση ( PCO2) δ) μεταβολική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση

Μεταβολική οξέωση - Έλεγχος αντιρρόπησης pH= 7.10  OΞΕΩΣΗ HCO3- = 6 mEq/L  ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ Αναμενόμενη PCO2  20 mmHg

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενών με μεταβολική οξέωση Προσδιορισμός του χάσματος ανιόντων (ΧΑ) ΧΑ= Na+ - (Cl- + HCO3-) = 34 mEq/L

Γαλακτική οξέωση:  γαλακτικό οξύ στον ορό (>4-5mEq/L) Αίτια μεταβολικής οξέωσης με αυξημένο χάσμα ανιόντων (1) Αίτιο Διάγνωση Γαλακτική οξέωση:  γαλακτικό οξύ στον ορό (>4-5mEq/L) ιστική υποξία ή άλλα νοσήματα Κετοξέωση: ΔΚΟ, αλκοολική, από νηστεία κετονουρία, κετοναιμία

Νεφρική ανεπάρκεια:  Cr Προσλήψεις: σαλικυλικά, μεθανόλη, Αίτια μεταβολικής οξέωσης με αυξημένο χάσμα ανιόντων (2) Αίτιο Διάγνωση Νεφρική ανεπάρκεια:  Cr Προσλήψεις: σαλικυλικά, μεθανόλη, αιθυλενογλυκόλη

Ασθενής με pH 7.28, PCO2 26 mmHg, HCO3- 12 mEq/L, Na+ 136 mEq/L, Cl- 114 mEq/L, αλβουμίνη 4g/dl Ο ασθενής εμφανίζει: α) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση β) μεταβολική οξέωση με  ΧΑ γ) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση + αναπνευστική αλκάλωση δ) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση

Eρμηνεία των ευρημάτων Υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση ( Cl-, Na+ / Cl-) με φυσιολογικό (10 mEq/L) χάσμα ανιόντων HCO3- κατά 12 mEq/L PCO2 κατά 14mm Hg ΓΕΣ απώλειες HCO3- Νεφροσωληναριακές οξεώσεις AITIA

Άνδρας 31 ετών με γενικευμένους τονικοκλονικούς σπασμούς με pH 7 Άνδρας 31 ετών με γενικευμένους τονικοκλονικούς σπασμούς με pH 7.14, PCO2 45 mmHg, HCO3- 17 mEq/L, Na+ 140 mEq/L, K+ 4 mEq/L, Cl- 98 mEq/L, αλβουμίνη 3.8g/dl Ο ασθενής εμφανίζει: α) μεταβολική οξέωση με φυσιολογικό χάσμα ανιόντων β) μεταβολική οξέωση με  ΧΑ γ) μεταβολική οξέωση + αναπνευστική οξέωση δ) μεταβολική οξέωση + αναπνευστική αλκάλωση

Ερμηνεία των ευρημάτων pH= 7.13  ΟΞΕΩΣΗ HCO3-= 17 mEq/L  ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ (γαλακτική οξέωση) XA= 25 mEq/L Αναμενόμενη PCO2 = 32 mmHg, όμως PCO2 = 45 mmHg  συνυπάρχει αναπνευστική οξέωση

Άνδρας 58 ετών με χρόνια βρογχίτιδα εμφάνισε διάρροιες με pH 6 Άνδρας 58 ετών με χρόνια βρογχίτιδα εμφάνισε διάρροιες με pH 6.97, PCO2 40 mmHg, HCO3- 9 mEq/L, Na+ 138 mEq/L, K+ 3.8 mEq/L, Cl- 115 mEq/L, αλβουμίνη 5g/dl Ο ασθενής εμφανίζει: α) μεταβολική οξέωση με  ΧΑ β) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση γ) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση + αναπνευστική οξέωση δ) υπερχλωριαιμική μεταβολική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση

Ερμηνεία των ευρημάτων pH= 6.97  ΟΞΕΩΣΗ HCO3-= 9 mEq/L  ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ με XA= 14 mEq/L: διορθωμένο ΧΑ=11.5mEq/L Αναμενόμενη PCO2 = 22 mmHg, όμως PCO2= 40 mmHg συνυπάρχει αναπνευστική οξέωση

Ασθενής με εμέτους από 5 ημέρες προσέρχεται με υπόταση και ταχυκαρδία με pH 7.23, PCO2 22 mmHg, HCO3- 9 mEq/L, κρεατινίνη 2.1 mg/dl, Na+ 140 mEq/L, Cl- 77 mEq/L, K+ 3.4 mEq/L, ίχνη κετόνες στα ούρα α) μεταβολική οξέωση με  XA β) μεταβολική οξέωση + μεταβολική αλκάλωση γ) μεταβολική οξέωση+ αναπνευστική οξέωση δ) μεταβολική οξέωση + αναπνευστική αλκάλωση

Διαφορική διάγνωση μεταβολικών οξεώσεων- Προσδιορισμός ΧΑ Σε απλή μεταβολική οξέωση Η αύξηση του ΧΑ (ΔΧΑ) είναι ίση με τη μείωση των HCO3- ΔΧΑ / ΔHCO3- =1

Η σχέση ΔΧΑ / ΔHCO3- στη διαφορική διάγνωση των μικτών διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας

Η σχέση ΔΧΑ / ΔHCO3- στη διαφορική διάγνωση των μικτών διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας Εάν ΔΧΑ / ΔHCO3- <1 συνυπάρχει υπερχλωραιμική μεταβολική οξέωση ΔΧΑ / ΔHCO3- >2 συνυπάρχει μεταβολική αλκάλωση

Ερμηνεία των ευρημάτων pH= 7.23  ΟΞΕΩΣΗ HCO3-= 9 mEq/L ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ Αναμενόμενη PCO2  22 mmHg XA= 54 mEq/L ΔΧΑ / ΔHCO3- = 45/15 = 3/1  συνυπάρχει μεταβολική αλκάλωση (ΜΑ) Na+/Cl-   υποχλωριαιμία υποχλωριαιμική ΜΑ

Εξάσκηση στα ABG’s (για το σπίτι) PaO2 90 SaO2 95 pH 7.48 PaCO2 32 HCO3 24 PaO2 60 SaO2 90 pH 7.32 PaCO2 48 HCO3 25 PaO2 95 SaO2 100 pH 7.30 PaCO2 40 HCO3 18 PaO2 87 SaO2 94 pH 7.38 PaCO2 48 HCO3 28 PaO2 94 SaO2 99 pH 7.49 PaCO2 40 HCO3 30 6. PaO2 62 SaO2 91 pH 7.35 PaCO2 48 HCO3 27 PaO2 93 SaO2 97 pH 7.45 PaCO2 47 HCO3 29 PaO2 95 SaO2 99 pH 7.31 PaCO2 38 HCO3 15 PaO2 65 SaO2 89 pH 7.30 PaCO2 50 HCO3 24 10. PaO2 110 SaO2 100 pH 7.48 PaCO2 40 HCO3 30

Εξάσκηση στα ABG’s Απαντήσεις Respiratory alkalosis Respiratory acidosis Metabolic acidosis Compensated Respiratory acidosis Metabolic alkalosis Compensated Metabolic alkalosis