Διφθερίτιδα Παράγοντας: Κορυνοβακτηρίδιο της διφθερίτιδας (Corynebacterium diphtheriae) που παράγει τη διφθεριτική τοξίνη. Παράγοντας: Κορυνοβακτηρίδιο της διφθερίτιδας (Corynebacterium diphtheriae) που παράγει τη διφθεριτική τοξίνη. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με την επαφή με άτομο που νοσεί ή είναι υγιής φορέας. Σπανιότερα και με μολυσμένα αντικείμενα από εκκρίσεις αναπνευστικές ή του τραύματος ασθενούς. Τρόπος Μετάδοσης: Με την επαφή με άτομο που νοσεί ή είναι υγιής φορέας. Σπανιότερα και με μολυσμένα αντικείμενα από εκκρίσεις αναπνευστικές ή του τραύματος ασθενούς. Χρόνος επώασης: 2-5 ημέρες Χρόνος επώασης: 2-5 ημέρες Λοιμώδες νόσημα το οποίο διακρίνεται ανάλογα με το σημείο εντόπισης σε αναπνευστική διφθερίτιδα (φαρυγγική, ρινική, λαρυγγική) και δερματική διφθερίτιδα.
Διφθερίτιδα Περίοδος Μεταδοτικότητας: Συνήθως 2 εβδομάδες ή λιγότερο. Σπανιότερα περισσότερο από 4 εβδομάδες. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Συνήθως 2 εβδομάδες ή λιγότερο. Σπανιότερα περισσότερο από 4 εβδομάδες. Θνητότητα: 5 – 10% Θνητότητα: 5 – 10% Πρόληψη: Πρόληψη: 2 – 3 μηνώνDTPaΠλήρης εμβολιασμός 4 – 5 μηνώνDTPa 6 – 7 μηνώνDTPa 4 – 6 ετώνDTPa 14 – 16 ετώνTd ή T1 η αναμνηστική δόση Ανά 10 χρόνια δια βίου Td ή TΑναμνηστικές δόσεις
Τέτανος Παράγοντας: Κλωστηρίδιο του τετάνου (Clostridium tetani) Παράγοντας: Κλωστηρίδιο του τετάνου (Clostridium tetani) Υπόδοχο: To έντερο αλόγων και άλλων ζώων. Υπόδοχο: To έντερο αλόγων και άλλων ζώων. Τρόπος Μετάδοσης: Σπόροι του Κλωστηριδίου του Τετάνου που βρίσκονται στο έδαφος εισέρχονται σε ένα τραύμα και βλαστάνουν. Δεν μεταδίδεται άμεσα από άτομο σε άτομο. Τρόπος Μετάδοσης: Σπόροι του Κλωστηριδίου του Τετάνου που βρίσκονται στο έδαφος εισέρχονται σε ένα τραύμα και βλαστάνουν. Δεν μεταδίδεται άμεσα από άτομο σε άτομο. Χρόνος επώασης: 5 ημέρες – 15 εβδομάδες (με μέσο χρόνο επώασης 8 – 12 ημέρες) Χρόνος επώασης: 5 ημέρες – 15 εβδομάδες (με μέσο χρόνο επώασης 8 – 12 ημέρες) Οξεία νόσος που οφείλεται στην νευροτοξίνη του κλωστηριδίου του τετάνου. Προσβάλλει το ΚΝΣ και χαρακτηρίζεται από επώδυνες καθολικές συσπάσεις των σκελετικών μυών που μπορεί να καταλήξουν σε κυάνωση και ασφυξία.
Τέτανος Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Θνητότητα: 20 – 50% Θνητότητα: 20 – 50% Πρόληψη: Πρόληψη: 2 – 3 μηνώνDTPaΠλήρης εμβολιασμός 4 – 5 μηνώνDTPa 6 – 7 μηνώνDTPa 4 – 6 ετώνDTPa 14 – 16 ετώνTd ή T1 η αναμνηστική δόση Ανά 10 χρόνια δια βίου Td ή TΑναμνηστικές δόσεις
Κοκκύτης Παράγοντας: Μπορντετέλλα του κοκκύτη (Bordetella pertussis). Παράγοντας: Μπορντετέλλα του κοκκύτη (Bordetella pertussis). Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή με τις ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις μολυσμένων ατόμων και αερογενώς με τα αναπνευστικά σταγονίδια. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή με τις ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις μολυσμένων ατόμων και αερογενώς με τα αναπνευστικά σταγονίδια. Χρόνος επώασης: 7 – 10 ημέρες (Σπάνια έως 16 ημέρες) Χρόνος επώασης: 7 – 10 ημέρες (Σπάνια έως 16 ημέρες) Οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού. Τα συμπτώματα διακρίνονται σε 3 στάδια: 1)Καταρροϊκό, 2)Παροξυσμικό, 3)Ανάρρωσης.
Κοκκύτης Περίοδος Μεταδοτικότητας: Αρχίζει από την έναρξη του καταρροϊκού σταδίου και πριν την έναρξη του βήχα και διαρκεί έως και 3 εβδομάδες από την εκδήλωσή του. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Αρχίζει από την έναρξη του καταρροϊκού σταδίου και πριν την έναρξη του βήχα και διαρκεί έως και 3 εβδομάδες από την εκδήλωσή του. Θνητότητα: Λιγότερο από 1% βρέφη κάτω των 6 μηνών. Ελάχιστα μεγαλύτερο σε γυναίκες από ότι σε άνδρες ενήλικες. Θνητότητα: Λιγότερο από 1% βρέφη κάτω των 6 μηνών. Ελάχιστα μεγαλύτερο σε γυναίκες από ότι σε άνδρες ενήλικες. Πρόληψη: Πρόληψη: 2 – 3 μηνώνDTPaΠλήρης εμβολιασμός 4 – 5 μηνώνDTPa 6 – 7 μηνώνDTPa 4 – 6 ετώνDTPa 14 – 16 ετώνTd ή T1 η αναμνηστική δόση Ανά 10 χρόνια δια βίου Td ή TΑναμνηστικές δόσεις
Αλλαντίαση Παράγοντας: Κλωστηρίδιο της αλλαντίασης (Clostridium botulinum) που παράγει την αλλαντική τοξίνη. Παράγοντας: Κλωστηρίδιο της αλλαντίασης (Clostridium botulinum) που παράγει την αλλαντική τοξίνη. Υπόδοχο: Αναερόβιοι σπόροι που βρίσκονται στο έδαφος, από γεωργικά προϊόντα και από έντερα ζώων (περιλαμβανομένου ψαριών) Υπόδοχο: Αναερόβιοι σπόροι που βρίσκονται στο έδαφος, από γεωργικά προϊόντα και από έντερα ζώων (περιλαμβανομένου ψαριών) Τρόπος Μετάδοσης: Από κονσέρβες λαχανικών που κατασκευάζονται στα σπίτια, από χαλασμένες κονσέρβες του εμπορίου, ψάρια του γλυκού νερού που διατηρήθηκαν σε αναερόβιο περιβάλλον, χαλασμένα φρούτα. Τρόπος Μετάδοσης: Από κονσέρβες λαχανικών που κατασκευάζονται στα σπίτια, από χαλασμένες κονσέρβες του εμπορίου, ψάρια του γλυκού νερού που διατηρήθηκαν σε αναερόβιο περιβάλλον, χαλασμένα φρούτα. Νευροπαραλυτική λοίμωξη, με ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα από το γαστρεντερικό.
Χρόνος επώασης: 12 – 36 ώρες Χρόνος επώασης: 12 – 36 ώρες Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Θνητότητα: 5 – 100% Θνητότητα: 5 – 100% Πρόληψη: Υγιεινή συσκευασία τροφίμων Πρόληψη: Υγιεινή συσκευασία τροφίμων Θεραπεία: Τριδύναμος ή αντιαλλαντικός ορός, ενδοφλέβια ανά 4 ώρες. Θεραπεία: Τριδύναμος ή αντιαλλαντικός ορός, ενδοφλέβια ανά 4 ώρες. Αλλαντίαση
Ανεμευλογιά Παράγοντας: Ιός της ανεμευλογιάς – ζωστήρα (VZV) που ανήκει στους ερπητοϊούς. Παράγοντας: Ιός της ανεμευλογιάς – ζωστήρα (VZV) που ανήκει στους ερπητοϊούς. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Άμεσα: Από άτομο σε άτομο, με άμεση επαφή. Έμμεσα: Από αντικείμενα πρόσφατα μολυσμένα από αναπνευστικές εκκρίσεις ή από υγρό των φυσαλίδων. Τρόπος Μετάδοσης: Άμεσα: Από άτομο σε άτομο, με άμεση επαφή. Έμμεσα: Από αντικείμενα πρόσφατα μολυσμένα από αναπνευστικές εκκρίσεις ή από υγρό των φυσαλίδων. Χρόνος επώασης: 14 – 16 ημέρες (10-21) Χρόνος επώασης: 14 – 16 ημέρες (10-21) Λοιμώδης νόσος που χαρακτηρίζεται από γενικευμένο κεντρομόλο κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, που σταδιακά μετατρέπεται σε φυσαλιδώδες και εφελκιδώδες και ήπια συμπτώματα όπως πυρετό, κακουχία κ.λ.π.
Ανεμευλογιά Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 -2 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως και 5 ημέρες μετά. Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 -2 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως και 5 ημέρες μετά. Θνητότητα:Μόνο σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα και ενήλικες. Θνητότητα:Μόνο σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα και ενήλικες. Πρόληψη: Παθητική ανοσοπροφύλαξη: Ειδική γ- ανοσοσφαιρίνη VZIG (αν δοθεί σε 48 – 96 ώρες). Ενεργητική ανοσοπροφύλαξη: Εμβόλιο Πρόληψη: Παθητική ανοσοπροφύλαξη: Ειδική γ- ανοσοσφαιρίνη VZIG (αν δοθεί σε 48 – 96 ώρες). Ενεργητική ανοσοπροφύλαξη: Εμβόλιο 1 δόση<12 ετών 2 δόσεις>19 ετών
Βρουκέλλωση Παράγοντας: Brucella melitensis (Μελιταίος πυρετός), Β. suis κ.λ.π. Παράγοντας: Brucella melitensis (Μελιταίος πυρετός), Β. suis κ.λ.π. Υπόδοχο: Τα αιγοπρόβατα, τα βοοειδή και άλλα ζώα. Υπόδοχο: Τα αιγοπρόβατα, τα βοοειδή και άλλα ζώα. Τρόπος Μετάδοσης: Από το ζώο στον άνθρωπο είτε απευθείας (επαγγελματική νόσος), είτε έμμεσα από την κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων από γάλα πασχόντων ζώων το οποίο δεν έχει παστεριωθεί. Τρόπος Μετάδοσης: Από το ζώο στον άνθρωπο είτε απευθείας (επαγγελματική νόσος), είτε έμμεσα από την κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων από γάλα πασχόντων ζώων το οποίο δεν έχει παστεριωθεί. Χρόνος επώασης: Συνήθως 5 – 60 ημέρες. Χρόνος επώασης: Συνήθως 5 – 60 ημέρες. Η νόσος εμφανίζεται με κλινικά συμπτώματα οξείας συψαιμικής νόσου ή εντοπισμένων λοιμώξεων σε οστά, ιστούς, όργανα και συστήματα.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Θνητότητα: Πολύ χαμηλή Θνητότητα: Πολύ χαμηλή Πρόληψη: Έλεγχος νοσήματος στα ζώα. Πρόληψη: Έλεγχος νοσήματος στα ζώα. Βρουκέλλωση
Σαλμονέλλωση Παράγοντας: Salmonella typhi, S. paratyphi A,B,C, S. typhimurium, S. cholerasius, S. enteritidis, S. gallinarum και άλλα. Παράγοντας: Salmonella typhi, S. paratyphi A,B,C, S. typhimurium, S. cholerasius, S. enteritidis, S. gallinarum και άλλα. Υπόδοχο: Οι πάσχοντες άνθρωποι, οι υγιείς φορείς, τα ζώα (πουλερικά, σκύλοι, γάτες κ.λ.π.). Τα ζώα μπορούν να γίνουν και χρόνιοι φορείς. Υπόδοχο: Οι πάσχοντες άνθρωποι, οι υγιείς φορείς, τα ζώα (πουλερικά, σκύλοι, γάτες κ.λ.π.). Τα ζώα μπορούν να γίνουν και χρόνιοι φορείς. Τρόπος Μετάδοσης: Με την κατανάλωση μολυσμένης τροφής ή ύδατος και από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στοματοπεπτική οδό. Τρόπος Μετάδοσης: Με την κατανάλωση μολυσμένης τροφής ή ύδατος και από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στοματοπεπτική οδό. Χρόνος επώασης: 6 – 72 ώρες (12 – 36). Χρόνος επώασης: 6 – 72 ώρες (12 – 36). Οι σαλμονέλλες αποτελούν το συχνότερο αίτιο εντερολοιμώξεων στις υγειονομικά προοδευμένες χώρες.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Από λίγες ημέρες έως και λίγες εβδομάδες, όσο διαρκεί η αποβολή των σαλμονελλών από τα κόπρανα. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Από λίγες ημέρες έως και λίγες εβδομάδες, όσο διαρκεί η αποβολή των σαλμονελλών από τα κόπρανα. Θνητότητα: Χαμηλή – Σε ευπαθείς ομάδες Θνητότητα: Χαμηλή – Σε ευπαθείς ομάδες Πρόληψη: Κανόνες ατομικής υγιεινής. Πρόληψη: Κανόνες ατομικής υγιεινής. Σαλμονέλλωση
Σιγκέλλωση Παράγοντας: Shigella dysenteriae, Sh. flexneri, Sh. boydii, Sh. sonnei. Παράγοντας: Shigella dysenteriae, Sh. flexneri, Sh. boydii, Sh. sonnei. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Άμεσα ή έμμεσα με τη στοματοπεπτική οδό από νοσούντες ή υγιείς φορείς (όταν δεν τηρούν τους κανόνες υγιεινής), μέσω μολυσματικής τροφής και με τις μύγες. Τρόπος Μετάδοσης: Άμεσα ή έμμεσα με τη στοματοπεπτική οδό από νοσούντες ή υγιείς φορείς (όταν δεν τηρούν τους κανόνες υγιεινής), μέσω μολυσματικής τροφής και με τις μύγες. Χρόνος επώασης: 1 – 3 ημέρες, πάνω από μια εβδομάδα για την Sh. dysenteriae. Χρόνος επώασης: 1 – 3 ημέρες, πάνω από μια εβδομάδα για την Sh. dysenteriae. Η νόσος που προκαλούν οι σιγκέλλες είναι κυρίως η μικροβιακή δυσεντερία.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Όσο διαρκεί η αποβολή μικροοργανισμών στα κόπρανα (έως και 4 εβδομάδες μετά τη νόσο). Περίοδος Μεταδοτικότητας: Όσο διαρκεί η αποβολή μικροοργανισμών στα κόπρανα (έως και 4 εβδομάδες μετά τη νόσο). Θνητότητα: 2 % Sh. dysenteriae (Βαρύτερη μορφή). Θνητότητα: 2 % Sh. dysenteriae (Βαρύτερη μορφή). Πρόληψη:Ατομική υγιεινή Πρόληψη:Ατομική υγιεινή Σιγκέλλωση
Ελονοσία Παράγοντας: Plasmodium malariae, Plasmodium vivax, Plasmodium falciparum, Plasmodium ovale. Παράγοντας: Plasmodium malariae, Plasmodium vivax, Plasmodium falciparum, Plasmodium ovale. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος είναι το μόνο υπόδοχο για την ανθρώπινη ελονοσία. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος είναι το μόνο υπόδοχο για την ανθρώπινη ελονοσία. Τρόπος Μετάδοσης: Από άνθρωπο σε άνθρωπο με το δάγκωμα από μολυσμένους θηλυκούς ανωφελείς κώνωπες, με μετάγγιση αίματος ή τη χρήση μολυσμένων βελόνων και κάθετα, από την έγκυο στο έμβρυο. Τρόπος Μετάδοσης: Από άνθρωπο σε άνθρωπο με το δάγκωμα από μολυσμένους θηλυκούς ανωφελείς κώνωπες, με μετάγγιση αίματος ή τη χρήση μολυσμένων βελόνων και κάθετα, από την έγκυο στο έμβρυο. Χρόνος επώασης: P. malariae (30 ημέρες), P. vivax και P. ovale (14 ημέρες), P. falciparum (12 ημέρες). Χρόνος επώασης: P. malariae (30 ημέρες), P. vivax και P. ovale (14 ημέρες), P. falciparum (12 ημέρες). Παρασιτική νόσος που υπάρχει σε περιοχές του Μεξικού, της Αϊτής, της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, της Ινδίας, της ΝΑ Ασίας, της Τουρκίας, της Μαλαισίας και της Ωκεανίας.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Περίοδος Μεταδοτικότητας: Θνητότητα: Κυρίως στο P. falciparum. Θνητότητα: Κυρίως στο P. falciparum. Πρόληψη: Χημειοπροφύλαξη, προγράμματα ελέγχου κουνουπιών. Πρόληψη: Χημειοπροφύλαξη, προγράμματα ελέγχου κουνουπιών. Ελονοσία
Λεπτοσπείρωση Παράγοντας: Παθογόνες λεπτόσπειρες (Leptospira icterrogans) Παράγοντας: Παθογόνες λεπτόσπειρες (Leptospira icterrogans) ➜ 200 ορότυπους ➜ 23 ομάδες ➜ L. icterohaemorrhagiae, L. hardjo, L. canicola, L. autumnalis, L. pomona, L. australis κ.λ.π. ➜ 200 ορότυπους ➜ 23 ομάδες ➜ L. icterohaemorrhagiae, L. hardjo, L. canicola, L. autumnalis, L. pomona, L. australis κ.λ.π. Υπόδοχο: Άγρια και οικόσιτα ζώα (κυρίως ποντίκια). Υπόδοχο: Άγρια και οικόσιτα ζώα (κυρίως ποντίκια). Τρόπος Μετάδοσης: Με τα ούρα άρρωστων τρωκτικών και εντομοφάγων ζώων. Ο άνθρωπος μολύνεται με μικροτραυματισμούς, μολυσμένα τρόφιμα, μολυσμένα νερά κολύμβησης και με την εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων. Τρόπος Μετάδοσης: Με τα ούρα άρρωστων τρωκτικών και εντομοφάγων ζώων. Ο άνθρωπος μολύνεται με μικροτραυματισμούς, μολυσμένα τρόφιμα, μολυσμένα νερά κολύμβησης και με την εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων. Χρόνος επώασης: 4 – 19 ημέρες (συνήθως 10 ημέρες). Χρόνος επώασης: 4 – 19 ημέρες (συνήθως 10 ημέρες). Οι λεπτοσπειρώσεις είναι ανθρωποζωονόσοι που χαρακτηρίζονται από αιφνίδια έναρξη, με πυρετό, ρίγος, μυαλγία και υπεραιμία των επιπεφυκότων.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Σπάνια μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι λεπτόσπειρες αποβάλλονται σε μεγάλο αριθμό από τα ούρα για διάστημα που μπορεί να φτάσει και τους 11 μήνες μετά την οξεία νόσηση. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Σπάνια μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι λεπτόσπειρες αποβάλλονται σε μεγάλο αριθμό από τα ούρα για διάστημα που μπορεί να φτάσει και τους 11 μήνες μετά την οξεία νόσηση. Θνητότητα: Είναι 10% αλλά αυξάνει με την ηλικία και μπορεί να φτάσει στο 20%. Θνητότητα: Είναι 10% αλλά αυξάνει με την ηλικία και μπορεί να φτάσει στο 20%. Πρόληψη: Σε άτομα υψηλού κινδύνου ➜ προφυλακτικά δοξοκυκλίνη, 200 mg/εβδομάδα. Πρόληψη: Σε άτομα υψηλού κινδύνου ➜ προφυλακτικά δοξοκυκλίνη, 200 mg/εβδομάδα. Λεπτοσπείρωση
Δάγγειος Πυρετός Παράγοντας: Ιοί flaviviruses ➜ 4 ορότυπους. Παράγοντας: Ιοί flaviviruses ➜ 4 ορότυπους. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος + το οικιακό κουνούπι Aedes aegypti, ο πίθηκος + Aedes albopticus. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος + το οικιακό κουνούπι Aedes aegypti, ο πίθηκος + Aedes albopticus. Τρόπος Μετάδοσης: Με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (ενδιάμεσος ξενιστής). Τρόπος Μετάδοσης: Με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (ενδιάμεσος ξενιστής). Χρόνος επώασης: ημέρες (συνήθως 4 – 7 ημέρες). Χρόνος επώασης: ημέρες (συνήθως 4 – 7 ημέρες). ➜ δάγγειος αιμορραγικός πυρετός Ιογενής νόσος μεταδιδόμενη με κουνούπια, που χαρακτηρίζεται από βαρύτερη έναρξη πυρετού για 3 – 5 ημέρες, έντονες μυαλγίες, αρθραλγίες, έντονη κεφαλαλγία, λεμφαδενοπάθεια και εξάνθημα. Βαρύτερο σύνδρομο ➜ δάγγειος αιμορραγικός πυρετός
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Στον άνθρωπο η κλινική νόσος αρχίζει 2 – 15 ημέρες μετά το τσίμπημα από μολυσμένο κουνούπι. Τα κουνούπια παραμένουν μολυσμένα εφ’ όρου ζωής. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Στον άνθρωπο η κλινική νόσος αρχίζει 2 – 15 ημέρες μετά το τσίμπημα από μολυσμένο κουνούπι. Τα κουνούπια παραμένουν μολυσμένα εφ’ όρου ζωής. Θνητότητα: Είναι 5% - 10%. Θνητότητα: Είναι 5% - 10%. Πρόληψη: Αποφυγή τσιμπημάτων από κουνούπια, έλεγχος κουνουπιών. Πρόληψη: Αποφυγή τσιμπημάτων από κουνούπια, έλεγχος κουνουπιών. Δάγγειος Πυρετός
Κίτρινος Πυρετός Παράγοντας: Ο ιός του κίτρινου πυρετού, του γένους flavivirus Παράγοντας: Ο ιός του κίτρινου πυρετού, του γένους flavivirus Υπόδοχο: Ο άνθρωπος + το οικιακό κουνούπι Aedes aegypti. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος + το οικιακό κουνούπι Aedes aegypti. Τρόπος Μετάδοσης: Με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (ενδιάμεσος ξενιστής). Τρόπος Μετάδοσης: Με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (ενδιάμεσος ξενιστής). Χρόνος επώασης: 3 – 6 ημέρες Χρόνος επώασης: 3 – 6 ημέρες Οξεία ιογενής μολυσματική νόσος μικρής διάρκειας και διαφόρου βαθμού σοβαρότητας.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Το αίμα των ασθενών είναι μολυσματικό για λίγο πριν την εκδήλωση του πυρετού και για τις πρώτες 3 – 5 ημέρες της νόσου. Η νόσος είναι πολύ μεταδοτική όταν συνυπάρχουν πολλά ευάλωτα άτομα και άφθονοι ενδιάμεσοι ξενιστές. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Το αίμα των ασθενών είναι μολυσματικό για λίγο πριν την εκδήλωση του πυρετού και για τις πρώτες 3 – 5 ημέρες της νόσου. Η νόσος είναι πολύ μεταδοτική όταν συνυπάρχουν πολλά ευάλωτα άτομα και άφθονοι ενδιάμεσοι ξενιστές. Θνητότητα: 5 – 50 % Θνητότητα: 5 – 50 % Πρόληψη: Αποφυγή τσιμπημάτων από κουνούπια, έλεγχος κουνουπιών, εμβολιασμός κατά του κιτρίνου πυρετού. Πρόληψη: Αποφυγή τσιμπημάτων από κουνούπια, έλεγχος κουνουπιών, εμβολιασμός κατά του κιτρίνου πυρετού. Κίτρινος Πυρετός
Γονοκοκκική ουρηθρίτιδα (Γονόρροια) Παράγοντας: Ναϊσσέρεια της γονόρροιας ή γονόκοκκος (Naisseria gonorrhoea). Παράγοντας: Ναϊσσέρεια της γονόρροιας ή γονόκοκκος (Naisseria gonorrhoea). Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με σεξουαλική επαφή και κατά τη διάρκεια τοκετού από μη θεραπευμένη μητέρα. Τρόπος Μετάδοσης: Με σεξουαλική επαφή και κατά τη διάρκεια τοκετού από μη θεραπευμένη μητέρα. Χρόνος επώασης: ημέρες. Χρόνος επώασης: ημέρες. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα που περιορίζεται στο επιθήλιο των βλεννογόνων της ουρήθρας, του τραχήλου της μήτρας, του ορθού, του φάρυγγα ή του επιπεφυκότα και έχει διαφορετική πορεία, βαρύτητα και ευκολία στη διάγνωση στους άνδρες από ότι στις γυναίκες.
Περίοδος Μεταδοτικότητας: Μπορεί να διαρκέσει ακόμα και μήνες αν ο ασθενής δε λάβει θεραπεία, ενώ ο κίνδυνος μετάδοσης μηδενίζεται μέσα σε λίγες ώρες μετά την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Μπορεί να διαρκέσει ακόμα και μήνες αν ο ασθενής δε λάβει θεραπεία, ενώ ο κίνδυνος μετάδοσης μηδενίζεται μέσα σε λίγες ώρες μετά την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Θνητότητα: - Θνητότητα: - Πρόληψη: Θεραπεία πασχόντων, χρήση προφυλακτικών. Πρόληψη: Θεραπεία πασχόντων, χρήση προφυλακτικών. Γονοκοκκική ουρηθρίτιδα (Γονόρροια)
Ηπατίτιδα Β Παράγοντας: Ιός της Ηπατίτιδας Β HBV (DNA ιός) Παράγοντας: Ιός της Ηπατίτιδας Β HBV (DNA ιός) Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με μολυσμένο αίμα, σωματικές εκκρίσεις, σεξουαλική επαφή και περιγεννητική μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί. Τρόπος Μετάδοσης: Με μολυσμένο αίμα, σωματικές εκκρίσεις, σεξουαλική επαφή και περιγεννητική μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί. Χρόνος επώασης: 45 – 180 ημέρες ( ). Χρόνος επώασης: 45 – 180 ημέρες ( ). Ευθύνεται για ένα ευρύ φάσμα λοιμώξεων που κυμαίνεται από ασυμπτωματική ορομετατροπή, υποξεία λοίμωξη χωρίς ειδικά συμπτώματα, κλινική ηπατίτιδα με ίκτερο και κεραυνοβόλο νεκρωτική ηπατίτιδα. Ορισμένοι από τους προσβληθέντες γίνονται φορείς, αποτελώντας έτσι σημαντική πηγή λοίμωξης.
Ηπατίτιδα Β Περίοδος Μεταδοτικότητας: Όλα τα άτομα με θετικό HBsAg είναι δυνητικά μολυσματικά. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Όλα τα άτομα με θετικό HBsAg είναι δυνητικά μολυσματικά. Θνητότητα: Χρόνια φορεία – Ca ήπατος, κίρρωση. Θνητότητα: Χρόνια φορεία – Ca ήπατος, κίρρωση. Πρόληψη: Εμβολιασμός 3 δόσεων (0, 1, 6 μηνών) Πρόληψη: Εμβολιασμός 3 δόσεων (0, 1, 6 μηνών)
Ηπατίτιδα Α Παράγοντας: Ιός της Ηπατίτιδας Α HΑV (RNA ιός) Παράγοντας: Ιός της Ηπατίτιδας Α HΑV (RNA ιός) Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: 95 % με τη στοματοεντερική οδό, είτε με άμεση επαφή με μολυσμένα άτομα, είτε με μολυσμένα τρόφιμα, νερό ή άλλα αντικείμενα. Τρόπος Μετάδοσης: 95 % με τη στοματοεντερική οδό, είτε με άμεση επαφή με μολυσμένα άτομα, είτε με μολυσμένα τρόφιμα, νερό ή άλλα αντικείμενα. Χρόνος επώασης: 2 εβδομάδες Χρόνος επώασης: 2 εβδομάδες Περίοδος Μεταδοτικότητας: Μεγαλύτερη μολυσματικότητα ➜ 1 εβδομάδα πριν την εμφάνιση του ικτέρου (ή της αύξησης των τρανσαμινασών) και 2 εβδομάδες μετά ➜ μεγαλύτερη συγκέντρωση ιού στα κόπρανα. Νεογνά και παιδιά αποβάλλουν τον ιό για μεγαλύτερο διάστημα σε σχέση με τους ενηλίκους. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Μεγαλύτερη μολυσματικότητα ➜ 1 εβδομάδα πριν την εμφάνιση του ικτέρου (ή της αύξησης των τρανσαμινασών) και 2 εβδομάδες μετά ➜ μεγαλύτερη συγκέντρωση ιού στα κόπρανα. Νεογνά και παιδιά αποβάλλουν τον ιό για μεγαλύτερο διάστημα σε σχέση με τους ενηλίκους. Οξεία νεκρωτική νόσος του ήπατος. Ο ιός HAV πολλαπλασιάζεται στο ήπαρ και αποβάλλεται με τα κόπρανα. Η νόσος είναι καλοήθης που αυτοϊάται σε 2 – 4 εβδομάδες, καταλείπει μόνιμη ανοσία, δεν οδηγεί σε χρόνια ηπατοπάθεια και δεν δημιουργεί χρόνιους φορείς.
Ηπατίτιδα Α Θνητότητα: Θνητότητα: Πρόληψη: Πρόληψη: 0,1%Παιδιά μέχρι 14 ετών 0,3%Άτομα 15 – 40 ετών 2,1%Άτομα άνω 40 ετών 80%Σπάνια περίπτωση (ως κεραυνοβόλος ηπατίτιδα) Παθητική ανοσοποίησ η Ανθρώπινη ανοσοσφαιρίνη IgG υψηλού τίτλου anti-HAV αντισωμάατων (HAIG) Όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε άτομα που εκτέθηκαν στη νόσο + σε όσους δεν μπορούν να εμβολιαστούν (<15 μηνών) Ενεργητική ανοσοποίησ η 2 δόσεις (0, 6 μηνών) Σε άτομα που μπορούν να εμβολιαστούν.
Ερυθρά Παράγοντας: RNA ιός της οικογένειας των Toga-ιών. Παράγοντας: RNA ιός της οικογένειας των Toga-ιών. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή ή με τα σταγονίδια των ρινοφαρυγγικών εκκρίσεων των ασθενών. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή ή με τα σταγονίδια των ρινοφαρυγγικών εκκρίσεων των ασθενών. Χρόνος επώασης: 16 – 18 ημέρες (14 – 23) Χρόνος επώασης: 16 – 18 ημέρες (14 – 23) ➜ ➜ Σοβαρές ανωμαλίες στο έμβρυο σε ποσοστό 90%. Ήπια εξανθηματική νόσος, χαρακτηρίζεται από ερυθηματώδες εξάνθημα, λεμφαδενοπάθεια, πυρετό, αρθρίτιδα και αρθραλγία. Συγγενής ερυθρά ➜ δράση του ιού τις πρώτες 8 – 10 εβδομάδες της κύησης ➜ Σοβαρές ανωμαλίες στο έμβρυο σε ποσοστό 90%.
Ερυθρά Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 εβδομάδα πριν και 4 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος. Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 εβδομάδα πριν και 4 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος. Θνητότητα: - Θνητότητα: - Πρόληψη: Πρόληψη: 15 μηνώνΤριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 1 η δόση ετών Τριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 2 η δόση
Παρωτίτιδα Παράγοντας: Ιός της παρωτίτιδας που ανήκει στην οικογένεια Paramyxoviridae. Παράγοντας: Ιός της παρωτίτιδας που ανήκει στην οικογένεια Paramyxoviridae. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή με το σάλιο ασθενούς και με αναπνευστικά σταγονίδια. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή με το σάλιο ασθενούς και με αναπνευστικά σταγονίδια. Χρόνος επώασης: 12 – 26 ημέρες (16 – 18) Χρόνος επώασης: 12 – 26 ημέρες (16 – 18) Οξεία ιογενής συστηματική νόσος, χαρακτηρίζεται από πυρετό και επώδυνη διόγκωση των σιελογόνων αδένων κυρίων των παρωτίδων. Στους ενήλικες μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο που περιλαμβάνει και ορχίτιδα.
Παρωτίτιδα Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 – 2 ημέρες πριν την έναρξη της διόγκωσης και διαρκεί έως και την πλήρη υποχώρησή της (συνήθως 1 – 2 εβδομάδες). Περίοδος Μεταδοτικότητας: 1 – 2 ημέρες πριν την έναρξη της διόγκωσης και διαρκεί έως και την πλήρη υποχώρησή της (συνήθως 1 – 2 εβδομάδες). Θνητότητα: Θνητότητα: Πρόληψη: Πρόληψη: 15 μηνώνMMR Τριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 1 η δόση 4 – 6 ετώνMMR Τριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 2 η δόση
Ιλαρά Παράγοντας: Ιός της ιλαράς που ανήκει στην οικογένεια των παραμυξοϊών. Παράγοντας: Ιός της ιλαράς που ανήκει στην οικογένεια των παραμυξοϊών. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Αερογενώς με τα αναπνευστικά σταγονίδια, με άμεση επαφή με ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις και λιγότερο συχνά με αντικείμενα που έχουν πρόσφατα μολυνθεί από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Τρόπος Μετάδοσης: Αερογενώς με τα αναπνευστικά σταγονίδια, με άμεση επαφή με ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις και λιγότερο συχνά με αντικείμενα που έχουν πρόσφατα μολυνθεί από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Χρόνος επώασης: 10 ημέρες (7 – 18) από την έκθεση, ενώ μεσολαβούν 14 ημέρες από την έκθεση έως την εμφάνιση του εξανθήματος. Χρόνος επώασης: 10 ημέρες (7 – 18) από την έκθεση, ενώ μεσολαβούν 14 ημέρες από την έκθεση έως την εμφάνιση του εξανθήματος. Οξεία ιογενής εξανθηματική νόσος, χαρακτηρίζεται από εμφάνιση πρόδρομων συμπτωμάτων που ακολουθούνται από την εμφάνιση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος.
Ιλαρά Περίοδος Μεταδοτικότητας: 3 – 4 ημέρες πριν την έναρξη του εξανθήματος έως και 4 ημέρες μετά την εμφάνισή του. Περίοδος Μεταδοτικότητας: 3 – 4 ημέρες πριν την έναρξη του εξανθήματος έως και 4 ημέρες μετά την εμφάνισή του. Θνητότητα: Θνητότητα: Πρόληψη: Πρόληψη: 15 μηνώνMMR Τριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 1 η δόση 4 – 6 ετώνMMR Τριπλό εμβόλιο: Ιλαράς, Ερυθράς, Παρωτίτιδας 2 η δόση
Φυματίωση Παράγοντας: Μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (Mycobacterium tuberculosis). Σπάνια από το μυκοβακτηρίδιο βοοειδών (M. Bovis) του γάλακτος. Παράγοντας: Μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (Mycobacterium tuberculosis). Σπάνια από το μυκοβακτηρίδιο βοοειδών (M. Bovis) του γάλακτος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος, σπάνια τα βοοειδή ή άλλα θηλαστικά. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος, σπάνια τα βοοειδή ή άλλα θηλαστικά. Τρόπος Μετάδοσης: Με την εισπνοή σταγονιδίων που περιέχουν βακίλλους, οι οποίοι αποβάλλονται κατά το βήχα, φτάρνισμα ή και την ομιλία των ασθενών με ενεργό φυματίωση. Το 50% των σταγονιδίων από το βήχα παραμένουν στον αέρα για αρκετό χρονικό διάστημα Τρόπος Μετάδοσης: Με την εισπνοή σταγονιδίων που περιέχουν βακίλλους, οι οποίοι αποβάλλονται κατά το βήχα, φτάρνισμα ή και την ομιλία των ασθενών με ενεργό φυματίωση. Το 50% των σταγονιδίων από το βήχα παραμένουν στον αέρα για αρκετό χρονικό διάστημα Λοιμώδες νόσημα με διάφορες μορφές εντόπισης. Το 95% σχεδόν των ασθενών με πρωτογενή λοίμωξη δεν εμφανίζουν κλινική νόσο και έχουν μόνο τον κίνδυνο της αναζωπύρωσης και εμφάνισης μεταπρωτοπαθούς φυματίωσης στην υπόλοιπη ζωή τους. Μόνο στο 5% των ασθενών η πρωτοπαθής λοίμωξη εξελίσσεται σε πνευμονική φυματίωση, ή σε γενικευμένη κεγχροειδή φυματίωση ή φυματιώδη μηνιγγίτιδα μέσω της λεμφοαιματογενούς διασποράς.
Φυματίωση Παράγοντες για την μετάδοση της νόσου: α. Ο αριθμός των μικροβίων στα πτύελα του ασθενούς και τον αέρα. β. Η ευαισθησία του ατόμου γ. Η διάρκεια έκθεσής του στον μολυσμένο αέρα. Παράγοντες για την μετάδοση της νόσου: α. Ο αριθμός των μικροβίων στα πτύελα του ασθενούς και τον αέρα. β. Η ευαισθησία του ατόμου γ. Η διάρκεια έκθεσής του στον μολυσμένο αέρα. Χρόνος επώασης: Από τη μόλυνση έως την εμφάνιση πρωτοπαθούς βλάβης ή θετικής φυματινοαντίδρασης είναι περίπου 4 – 12 εβδομάδες. Χρόνος επώασης: Από τη μόλυνση έως την εμφάνιση πρωτοπαθούς βλάβης ή θετικής φυματινοαντίδρασης είναι περίπου 4 – 12 εβδομάδες. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα τα μυκοβακτηρίδια αποβάλλονται από τα πτύελα του ασθενούς. Ο βαθμός της μεταδοτικότητας εξαρτάται από τον αριθμό και τη μολυσματική δύναμη των μυκοβακτηριδίων που αποβάλλονται, τον επαρκή αερισμό και την έκθεση στον ήλιο ή την υπεριώδη ακτινοβολία. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα τα μυκοβακτηρίδια αποβάλλονται από τα πτύελα του ασθενούς. Ο βαθμός της μεταδοτικότητας εξαρτάται από τον αριθμό και τη μολυσματική δύναμη των μυκοβακτηριδίων που αποβάλλονται, τον επαρκή αερισμό και την έκθεση στον ήλιο ή την υπεριώδη ακτινοβολία. Θνητότητα: Για μηνιγγίτιδα 10 – 50 % Θνητότητα: Για μηνιγγίτιδα 10 – 50 %
Φυματίωση Πρόληψη: Άμεση επιβλεπόμενη θεραπεία(DOTS).Εμβόλιο της φυματίωσης, που περιέχει εναιώρημα του στελέχους του μυκοβακτηριδίου Calmette, Guerin (BCG), με αποτελεσματικότητα 10 – 80%. Η ηλικία καθορίζεται από τον φυματινικό δείκτη. Πρόληψη: Άμεση επιβλεπόμενη θεραπεία(DOTS).Εμβόλιο της φυματίωσης, που περιέχει εναιώρημα του στελέχους του μυκοβακτηριδίου Calmette, Guerin (BCG), με αποτελεσματικότητα 10 – 80%. Η ηλικία καθορίζεται από τον φυματινικό δείκτη. Φυματινοαντίδραση Mantoux: Τα περισσότερα άτομα αντιδρούν σε μικρή δόση φυματίνης PPD (Purified Protein Derivate) βιοισοδύναμης με 5 IU φυματίνης. Σκληρία διαμέτρου 10mm και πάνω θεωρείται θετική και υποδηλώνει λοίμωξη με το M. Tuberculosis και σπάνια με M. Bovis. Φυματινοαντίδραση Mantoux: Τα περισσότερα άτομα αντιδρούν σε μικρή δόση φυματίνης PPD (Purified Protein Derivate) βιοισοδύναμης με 5 IU φυματίνης. Σκληρία διαμέτρου 10mm και πάνω θεωρείται θετική και υποδηλώνει λοίμωξη με το M. Tuberculosis και σπάνια με M. Bovis. Φυματινικός δείκτηςΗλικία εμβολιασμού >5%Αμέσως μετά τη γέννηση 2 – 5%5 ετών <2%12 – 14 ετών
Μηνιγγιτιδοκοκκική Μηνιγγίτιδα Παράγοντας: Ναϊσσέρια της μηνιγγίτιδας (gram αρνητικός διπλόκοκκος). Παράγοντας: Ναϊσσέρια της μηνιγγίτιδας (gram αρνητικός διπλόκοκκος). Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Υπόδοχο: Ο άνθρωπος. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή, ή με τα αναπνευστικά σταγονίδια. Τρόπος Μετάδοσης: Με άμεση επαφή, ή με τα αναπνευστικά σταγονίδια. Χρόνος επώασης: 2 – 10 ημέρες (Συνήθως 3 – 4) Χρόνος επώασης: 2 – 10 ημέρες (Συνήθως 3 – 4) Οξεία νόσος που χαρακτηρίζεται από πυρετό, κεφαλαλγία, ναυτία, εμετό, αυχενική δυσκαμψία και πετεχειώδες εξάνθημα του δέρματος και των βλεννογόνων. 2 – 10 % του πληθυσμού είναι υγιείς ρινοφαρυγγικοί φορείς
Μηνιγγιτιδοκοκκική Μηνιγγίτιδα Περίοδος Μεταδοτικότητας: Διαρκεί για όσο διάστημα αποβάλλεται ο μικροοργανισμός από τις ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Η απέκκριση διαρκεί μόνο 24 – 48 ώρες μετά την έναρξη αποτελεσματικής θεραπείας. Περίοδος Μεταδοτικότητας: Διαρκεί για όσο διάστημα αποβάλλεται ο μικροοργανισμός από τις ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Η απέκκριση διαρκεί μόνο 24 – 48 ώρες μετά την έναρξη αποτελεσματικής θεραπείας. Θνητότητα: Οι κεραυνοβόλες περιπτώσεις μπορεί να υπερβαίνουν το 50%, αλλά η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ελαττώνουν το ποσοστό θνητότητας κάτω από το 10%. Θνητότητα: Οι κεραυνοβόλες περιπτώσεις μπορεί να υπερβαίνουν το 50%, αλλά η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ελαττώνουν το ποσοστό θνητότητας κάτω από το 10%. Πρόληψη: Πολυσακχαριδικό εμβόλιο που περιέχει τους ορότυπους A και C. Συνδεδεμένη για C από νεογνική ηλικία. Πρόληψη: Πολυσακχαριδικό εμβόλιο που περιέχει τους ορότυπους A και C. Συνδεδεμένη για C από νεογνική ηλικία.
Χρυσίζων Σταφυλόκοκκος Παράγοντας: Χρυσίζων σταφυλόκοκκος (S. aureus), παθογόνο μικρόβιο που παράγει 30 είδη τοξινών. Παράγοντας: Χρυσίζων σταφυλόκοκκος (S. aureus), παθογόνο μικρόβιο που παράγει 30 είδη τοξινών. Η κατανάλωση μολυσμένης τροφής στην οποία υπάρχει η προσχηματισμένη σταφυλοκοκκική εντεροτοξίνη, προκαλεί τροφική δηλητηρίαση. Η πιο συχνά ευρισκόμενη εντεροτοξίνη είναι η τύπου Β. Τα πρώτα συμπτώματα είναι ναυτία, έμετος, κωλικοειδή άλγη, ζάλη, ίλιγγος, υπνηλία. Μερικές φορές συνυπάρχει διάρροια και υπόταση. Η διάρκεια της νόσου είναι 1 – 2 ημέρες.
Χρυσίζων Σταφυλόκοκκος Υπόδοχο: Τις περισσότερες φορές ο άνθρωπος, σπανιότερα αγελάδες και σκύλοι. Υπόδοχο: Τις περισσότερες φορές ο άνθρωπος, σπανιότερα αγελάδες και σκύλοι. Τρόπος Μετάδοσης: Τροφιμογενή Τρόπος Μετάδοσης: Τροφιμογενή Χρόνος επώασης: 6 – 8 ώρες Χρόνος επώασης: 6 – 8 ώρες Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Περίοδος Μεταδοτικότητας: - Θνητότητα: - Θνητότητα: - Πρόληψη: Να τηρούνται οι συνθήκες υγιεινής κατά την επεξεργασία τροφίμων. Πρόληψη: Να τηρούνται οι συνθήκες υγιεινής κατά την επεξεργασία τροφίμων.