Κειμενογλωσσολογία 12ο μάθημα
Κριτήρια κειμενικότητας (Beaugrande και Dressler 1981) Συνοχή, πληροφορητικότητα, συνεκτικότητα, προθετικότητα και περιστασιακότητα διακειμενικότητα, αποδεκτότητα. Τα κριτήρια αυτά θεωρούμε ότι συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση του τρόπου οργάνωσης, σύστασης και κατανόησης ενός κειμένου, νοούμενου ΟΧΙ ως απλής συμπαράθεσης προτάσεων, αλλά ως ενότητας λόγου με λειτουργικό χαρακτήρα.
Διακειμενικότητα Διακειμενικότητα είναι η γνώση των χαρακτηριστικών άλλων ομοειδών κειμένων που ανακαλούν πομπός και δέκτης κατά την παραγωγή και ερμηνεία του. Συνδέοντας τη διακειμενικότητα με τα νοητικά σχήματα, μπορούμε να πούμε ότι κάθε κείμενο εντάσσεται μαζί με τα ομοειδή του σε μια ευρύτερη κατηγορία είδους λόγου (genre) η οποία συνοψίζεται σε και ενεργοποιείται ως νοητικό σχήμα.
Διακειμενικότητα Μεταξύ των συνηθέστερων και πιο αντιπροσωπευτικών ειδών λόγου (κειμενικών τύπων) είναι: η αφήγηση η περιγραφή η επιχειρηματολογία Τα είδη λόγου, ως κειμενικοί τύποι, αποτελούν αναπόσπαστα συστατικά μιας πολιτισμικής και γλωσσικής κοινότητας, κοινωνικές κατασκευές που εξυπηρετούν διαφορετικές κοινωνικές λειτουργίες και εξελίσσονται (π.χ. επιστολή).
Διακειμενικότητα Τα είδη λόγου έχουν διακριτικά (γλωσσικά και μακροδομικά) χαρακτηριστικά, ανάλογα με το σκοπό που καθένα επιδιώκει να πραγματοποιήσει: Π.χ. ένα λογοτεχνικό κείμενο (αισθητική απόλαυση) είναι άμεσα και εμφανώς διακριτό από μια επιστημονική περιγραφή (λογική τεκμηρίωση). Κάθε μέλος μιας κοινότητας, για να λειτουργεί αποτελεσματικά, πρέπει να γνωρίζει τις γλωσσικές και δομικές συμβάσεις των ειδών λόγου (πρβ. τεχνική περιγραφή Vs εξιστόρηση)
Διακειμενικότητα H αφήγηση χρησιμοποιείται συνήθως σε προσωπικές εξιστορήσεις, ιστορικές εξιστορήσεις, παραμύθια, θρύλους κτλ. H περιγραφή χρησιμοποιείται συνήθως σε προσωπικές περιγραφές, τεχνικές περιγραφές, επιστημονικές/πληροφοριακές αναφορές κτλ. H επιχειρηματολογία χρησιμοποιείται συνήθως σε δοκίμια, κριτικές ανασκοπήσεις, αντιπαραθετικές συζητήσεις κτλ.
Τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών για το γλωσσικό μάθημα Από τη λέξη και τη μορφολογία της στην πρόταση και τη σύνταξή της στο κείμενο και τη σύστασή του στην ιδεολογική συγκρότηση του κειμένου και τη σύλληψή του ως μέσο κατασκευής ταυτοτήτων
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!