Διαχείριση Έργων Πληροφορικής Χρονοπρογραμματισμός δραστηριοτήτων σε τοξωτά δίκτυα, κρίσιμη διαδρομή και χρήση περιθωρίων
Στόχοι Χρονοπρογραμματισμού Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο, εάν κάθε δραστηριότητα ολοκληρωθεί σύμφωνα με το σχεδιασμό; Ποιες διαδικασίες είναι πιο κρίσιμες για την ολοκλήρωση του έργου, ποιες μπορεί να καθυστερήσουν και πόσο; Πότε πρέπει να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί κάθε δραστηριότητα; Πόσα χρήματα έχουν δαπανηθεί σε κάθε χρονική στιγμή; 2 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Βασικές έννοιες Δραστηριότητα: απλή επιμέρους εργασία του όλου έργου, για την εκτέλεση της οποίας απαιτείται κάποιος χρόνος και κάποιοι πόροι. Παράλληλες Σε σειρά Πίνακας Συσχετίσεων Δραστηριοτήτων Γεγονός – Ορόσημο: Σημαντικό γεγονός στον κύκλο ζωής του έργου π.χ. έναρξη έργου, κατασκευή πρωτοτύπου κ.λπ. Ημερολόγιο Χρονική μονάδα – διάρκεια δραστηριοτήτων 3 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Διαγράμματα Δικτύου – Δικτυωτή Ανάλυση Κομβικά δίκτυα: Γραφήματα που οι κόμβοι τους συμβολίζουν δραστηριότητες Τοξωτά δίκτυα: Γραφήματα που οι κόμβοι τους συμβολίζουν γεγονότα και τα τόξα δραστηριότητες 4Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Εφαρμογή δικτυωτής ανάλυσης Σχεδιασμός έργου Ανάλυση σε δραστηριότητες, καθορισμός προτεραιοτήτων και αλληλο-συσχετίσεων Χρονοπρογραμματισμός δραστηριοτήτων Εκτίμηση διάρκειας δραστηριοτήτων Έλεγχος 5 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Τεχνικές δικτυωτής ανάλυσης Μέθοδος της Κρίσιμης Διαδρομής (CPM) PERT (Project Evaluation & Review Technique) Παραλλαγές τους. 6 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Τοξωτά Δίκτυα: Γεγονός Εκφράζει αρχή ή τέλος μίας δραστηριότητας ή ομάδας δραστηριοτήτων Γεγονός διπλού ρόλου Δεν καταναλώνει πόρους ή χρόνο Συμβολίζεται με ένα κόμβο στο δίκτυο Οι κόμβοι αριθμούνται συνήθως με διαδοχικούς φυσικούς αριθμούς για τον προσδιορισμό των γεγονότων κατά σειρά διαδοχής τους 7 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Τοξωτά Δίκτυα: Δραστηριότητα Κάθε εργασία ενός έργου που απαιτεί χρόνο και πόρους και συνεπάγεται κόστος Έχει μία αρχή και ένα τέλος Έχει πεπερασμένη χρονική διάρκεια Συμβολίζεται στο δίκτυο με ένα τόξο (το μήκος του τόξου δεν έχει καμία φυσική σημασία) Αναγνωρίζονται συνήθως από τα γεγονότα αρχής και τέλους 8 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Τοξωτά Δίκτυα: Αλληλεξάρτηση Δραστηριοτήτων Στα τοξωτά δίκτυα οι σχέσεις (δραστηριότητες) που συνδέουν δύο γεγονότα (κόμβους) είναι Πέρατος – Αρχής (Finish-to-Start) 9Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Αρχές κατασκευής τοξωτού δικτύου Κάθε δραστηριότητα παριστάνεται με ένα και μόνο βέλος Τα βέλη δείχνουν τις σχέσεις μεταξύ των δραστηριοτήτων Τα γεγονότα δεν έχουν διάρκεια (είναι στιγμιαία) Σε κάθε δίκτυο υπάρχει από ένα μόνο γεγονός έναρξης και πέρατος (κλειστά δίκτυα) Το δίκτυο δεν μπορεί να περιλαμβάνει ανακυκλώσεις Δύο διαδοχικά γεγονότα μπορούν να συνδέονται με μια μόνο δραστηριότητα (= δυο δραστηριότητες δε μπορούν να έχουν κοινή αρχή και κοινό τέλος) Για να το αποφύγουμε χρησιμοποιούμε πλασματικές δραστηριότητες (ψευδοδραστηριότητες) 10 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Αρχές κατασκευής τοξωτού δικτύου Ένα γεγονός πραγματοποιείται μόνο όταν έχουν ολοκληρωθεί όλες οι συγκλίνουσες σε αυτό δραστηριότητες, ανεξάρτητα από το χρόνο λήξης τους Δεν επιτρέπεται η διακοπή μιας δραστηριότητας πριν την ολοκλήρωσή της Σε κάθε δίκτυο ένα γεγονός πραγματοποιείται μόνο μία φορά Σε κάθε δίκτυο όλα τα γεγονότα, εκτός από τα γεγονότα αρχής και πέρατος, συνδέονται με προηγούμενα και επόμενα γεγονότα 11 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Πλασματικές δραστηριότητες Δεν απαιτούν πόρους (κόστος ή χρόνο) Συμβολίζονται με διακεκομμένη γραμμή (----) Λάθος Σωστό 12 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Κατασκευή Τοξωτού Δικτύου 1. Ανάλυση εργασιών: Ο αριθμός των δραστηριοτήτων στις οποίες αναλύεται το έργο είναι συνάρτηση Του επιδιωκόμενου βαθμού λεπτομέρειας Του μεγέθους του έργου Του απαιτούμενου βαθμού ελέγχου Της κατανομής διοικητικών και τεχνικών ευθυνών 2. Χρονική ιεράρχηση εργασιών: Καθορίζεται η χρονική αλληλεξάρτηση των δραστηριοτήτων 3. Κατασκευή πίνακα αλληλεξαρτήσεων: Περιλαμβάνει τις δραστηριότητες ταξινομημένες και αριθμημένες 4. Προσδιορίζεται η χρονική διάρκεια κάθε δραστηριότητας 13 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Πίνακας Αλληλεξάρτησης Δραστηριοτήτων Περιλαμβάνει τον τίτλο (κωδικό) κάθε δραστηριότητας Τις δραστηριότητες που πρέπει να προηγηθούν (προηγούμενες) Τις δραστηριότητες που εκτελούνται ταυτόχρονα (συντρέχουσες) Τις δραστηριότητες που πρέπει να ακολουθήσουν Τη διάρκεια κάθε δραστηριότητας 14 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Να κατασκευάσετε το δίκτυο σύμφωνα με τον ακόλουθο Πίνακα Αλληλεξάρτησης Δραστηριοτήτων Κωδικός Δραστηριότ ητας Περιγραφή Δραστηριότητ ας (Διάρκεια) Προηγούμενες Δραστηριότητες Συντρέχουσες Δραστηριότητες Επόμενες Δραστηριότητες Α…….--B, F Β…….AFC C B-D, G D…….CGE E DH F ABK G CDE H E-- K F-H 15 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Λύση 16 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Θεωρούμε τη χρονική διάρκεια κάθε δραστηριότητας γνωστή και σταθερή (εμπειρία από αντίστοιχα έργα) Προσδιορίζουμε πότε μπορεί να εκτελεστεί κάθε μία από τις δραστηριότητες του έργου: Νωρίτερου και αργότερου χρόνου κάθε γεγονότος Νωρίτερου και αργότερου χρόνου αρχής και τέλους των δραστηριοτήτων Κρίσιμων και μη κρίσιμων δραστηριοτήτων Κρίσιμης διαδρομής Χρονικών περιθωρίων κάθε δραστηριότητας 17 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Νωρίτερος Χρόνος Πραγματοποίησης Γεγονότος K: Το ελάχιστο αναγκαίο ποσό χρόνου που απαιτείται για να συμβεί το γεγονός αυτό ΕΧ k = max [(EX i + t ik ), (EX m + t mk ), … ] Εάν δε γνωρίζουμε το νωρίτερο χρόνο του γεγονότος έναρξης, τότε ΕΧ k = 0. Ο νωρίτερος χρόνος πραγματοποίησης του γεγονότος λήξης ενός έργου εκφράζει την ελάχιστη συνολική διάρκεια του έργου 18 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Νωρίτερος χρόνος έναρξης δραστηριότητας (ΕΧΕ ij ): Η νωρίτερη χρονική στιγμή που μπορεί να ξεκινήσει η εκτέλεση μιας δραστηριότητας Ισούται με το νωρίτερο χρόνο του γεγονότος αρχής ΕΧΕ ij = ΕΧ i Βραδύτερος χρόνος έναρξης δραστηριότητας (BΧΕ ij ): Η βραδύτερη χρονική στιγμή που μπορεί να ξεκινήσει η εκτέλεση μιας δραστηριότητας Ισούται με τη διαφορά του βραδύτερου χρόνου του γεγονότος πέρατος μείον τη διάρκεια της δραστηριότητας BΧΕ ij = ΒΧ j - t ij 19 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Νωρίτερος χρόνος πέρατος δραστηριότητας (ΕΧΠ ij ): Η νωρίτερη χρονική στιγμή που μπορεί να τελειώσει μια δραστηριότητα Ισούται με το άθροισμα του νωρίτερου χρόνου του γεγονότος αρχής συν τη διάρκεια της δραστηριότητας ΕΧΠ ij = ΕΧ i + t ij Βραδύτερος χρόνος πέρατος δραστηριότητας (BΧΠ ij ): Η βραδύτερη χρονική στιγμή που μπορεί να τελειώσει μια δραστηριότητα Ισούται με το βραδύτερο χρόνο του γεγονότος πέρατος BΧΠ ij = ΒΧ j 20 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Ευθεία επίλυση δικτύου: Υπολογισμός των νωρίτερων χρόνων για κάθε γεγονός και/ή των νωρίτερων χρόνων έναρξης και πέρατος κάθε δραστηριότητας Αντίστροφη επίλυση δικτύου: Υπολογισμός των βραδύτερων χρόνων για κάθε γεγονός και κάθε δραστηριότητα 21 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Χρονική Επίλυση Δικτύου Βραδύτερος Χρόνος Πραγματοποίησης Γεγονότος Κ: Η μέγιστη χρονική διάρκεια που έχουμε στη διάθεσή μας για να συμβεί το γεγονός αυτό ΒΧ i = min [(BX m - t im ), (BX k - t ik ), … ] Εάν δε γνωρίζουμε το Βραδύτερο Χρόνο του τελικού γεγονότος ενός έργου, τότε θεωρούμε ότι ισούται με το Νωρίτερο Χρόνο του ίδιου γεγονότος 22Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Κανόνες Χρονικής Επίλυσης Δικτύου Ο νωρίτερος χρόνος του γεγονότος αρχής είναι η χρονική στιγμή έναρξης του Έργου. Εάν αυτή δεν είναι γνωστή, τότε θεωρούμε ότι το Έργο ξεκινά τη χρονική στιγμή 0. Κάθε δραστηριότητα ξεκινάει το νωρίτερο δυνατό χρόνο. Ο Βραδύτερος χρόνος του γεγονότος πέρατος είναι η χρονική στιγμή που η Διεύθυνση του Έργου έχει προκαθορίσει. Εάν δεν είναι γνωστή, τότε ταυτίζεται με το νωρίτερο χρόνο του γεγονότος λήξης. 23 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Άσκηση 2 Α) Να κατασκευάσετε το δίκτυο των δραστηριοτήτων σύμφωνα με τον Πίνακα. Β) Να υπολογίσετε τους νωρίτερους και βραδύτερους χρόνους έναρξης και πέρατος για τα γεγονότα και τις δραστηριότητες του δικτύου. ΔραστηριότηταΔιάρκεια (1,2)2 (2,3)4 (2,4)5 (3,5)4 (4,5)7 (5,6)6 24Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Λύση 25 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής , Μ. Καρύδα
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρονικά Περιθώρια Εάν το διάστημα εντός του οποίου πρέπει να ολοκληρωθεί μια δραστηριότητα (i,j) (δηλ. από το ΕΧi έως και το ΒΧj) είναι μεγαλύτερο από τη διάρκειά της t ij, τότε η δραστηριότητα αυτή έχει διαθέσιμο περιθώριο.
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Άσκηση 2 (συνέχεια) ΔραστηριότηταΔιάρκεια (1,2)2 (2,3)4 (2,4)5 (3,5)4 (4,5)7 (5,6)6 Ποιο είναι το χρονικό περιθώριο της δραστηριότητας (2,3);
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρονικά Περιθώρια Δραστηριοτήτων
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρονικά Περιθώρια Δραστηριοτήτων #1 Συνολικό Περιθώριο Δραστηριότητας (ΣΠ ij ): Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο μπορεί να καθυστερήσει η έναρξη ή να παραταθεί η διάρκεια μιας δραστηριότητας χωρίς αυτό να συνεπάγεται καθυστέρηση του χρόνου λήξης του έργου. ΣΠij = ΒΧj - EΧi - tij Ελεύθερο Περιθώριο Δραστηριότητας (ΕΠ ij ): Το χρονικό διάστημα που περισσεύει για τη δραστηριότητα όταν όλες οι δραστηριότητες αρχίζουν στο νωρίτερο χρόνο τους. ΕΠij = ΕΧj - EΧi - tij
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρονικά Περιθώρια Δραστηριοτήτων #2 Ανεξάρτητο Περιθώριο Δραστηριότητας (ΑΠ ij ): Το χρονικό διάστημα που περισσεύει για τη δραστηριότητα αν όλες οι προηγούμενες δραστηριότητες ολοκληρωθούν το αργότερο δυνατό και όλες οι επόμενες ξεκινήσουν το νωρίτερο δυνατό. ΑΠ ij = ΕΧ j - ΒΧ i - t ij Παρεμβατικό Περιθώριο Δραστηριότητας (ΠΠ ij ): Το χρονικό περιθώριο καθυστέρησης της δραστηριότητας που επηρεάζει τη νωρίτερη έναρξη των επόμενων δραστηριοτήτων. Εκφράζεται με τη διαφορά του Ελεύθερου από το Συνολικό Περιθώριο. ΠΠ ij = BΧ j - EΧj j = ΣΠ ij - ΕΠ ij
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Τιμές Χρονικών Περιθωρίων Το Συνολικό Περιθώριο μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή (θετική, αρνητική, μηδέν) Το Ελεύθερο Περιθώριο μπορεί να πάρει μόνο μη αρνητικές τιμές Το Ανεξάρτητο Περιθώριο μπορεί να πάρει μόνο μη αρνητικές τιμές Όταν το Συνολικό Περιθώριο μιας δραστηριότητας είναι μηδέν, τότε και το Ελεύθερο και το Ανεξάρτητο Περιθώριο της δραστηριότητας αυτής είναι επίσης μηδέν. Το αντίστροφο δεν ισχύει πάντα. Υπό κανονικές συνθήκες (δηλ. EXn = ΒΧn) ισχύει: ΑΠ ij ≤ ΕΠ jj ≤ ΣΠ ij
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Άσκηση 2 (συνέχεια) Να υπολογίσετε τα Περιθώρια των δραστηριοτήτων του δικτύου
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Λύση (1) Δραστηρ. (2) Διάρκεια (3) ΕΧΕij (4) ΕΧΠij (5) ΒΧΠij (6) ΒΧΕij (7) ΣΠij (8) ΕΠij (9) ΑΠij (10) ΠΠij (1,2) 20 (2)+(3) 2 2 (5)-(2) 0 (5)-(4) 0 00 (7)-(8) 0 (2,3) (2,4) (3,5) (4,5) (5,6)
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Κρίσιμη Διαδρομή Είναι οποιοδήποτε συνεχές μονοπάτι από το γεγονός έναρξης έως το γεγονός λήξης του έργου, το οποίο περιλαμβάνει μόνο τις δραστηριότητες με το μικρότερο Συνολικό Περιθώριο. Εάν ο νωρίτερος και ο βραδύτερος χρόνος πραγματοποίησης του γεγονότος λήξης ταυτίζονται (δηλ. EXn = ΒΧn) τότε η κρίσιμη διαδρομή περιλαμβάνει μόνο τις δραστηριότητες που έχουν Συνολικό Περιθώριο ίσο με μηδέν.
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Κρίσιμη Διαδρομή Σε κάθε δίκτυο δραστηριοτήτων υπάρχει τουλάχιστον μία κρίσιμη διαδρομή Οι δραστηριότητες που βρίσκονται πάνω στην κρίσιμη διαδρομή καθορίζουν τον ελάχιστο δυνατό χρόνο υλοποίησης του έργου. Κρίσιμες δραστηριότητες Σχεδόν κρίσιμες δραστηριότητες
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Άσκηση 2 (συνέχεια): Κρίσιμη Διαδρομή Δραστηριότητα Συνολικό Περιθώριο (1,2)0 (2,3)4 (2,4)0 (3,5)4 (4,5)0 (5,6)0
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρήση Περιθωρίων #1 Το Συνολικό Περιθώριο μιας δραστηριότητας το μοιράζονται όλες οι δραστηριότητες που ακολουθούν. Όταν μια δραστηριότητα χρησιμοποιήσει τμήμα από το ΣΠ που της αντιστοιχεί τότε το ΣΠ που διατίθεται για τις επόμενες δραστηριότητες μειώνεται κατά το αντίστοιχο ποσό. Μια δραστηριότητα μπορεί να χρησιμοποιήσει όλο το Ελεύθερο Περιθώριο που της αναλογεί, χωρίς να χωρίς επίπτωση στις δραστηριότητες που ακολουθούν.
Διαχείριση Έργων Πληροφορικής, Χρήση Περιθωρίων #2 Το Ανεξάρτητο Περιθώριο δείχνει το χρόνο που έχει στη διάθεσή της μια δραστηριότητα να καθυστερήσει την έναρξή της ή να παρατείνει τη διάρκειά της ανεξάρτητα με τις προηγούμενες και τις επόμενες δραστηριότητες. Εάν μια δραστηριότητα χρησιμοποιήσει ολόκληρο το Παρεμβατικό Περιθώριο που έχει κάποιες από τις επόμενες δραστηριότητες θα γίνουν κρίσιμες.