ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ Κ. Ασωνίτου
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Σύμφωνα με την ανατομική θέση της βλάβης: Διπληγία Τετραπληγία Τριπληγία Ημιπληγία Μονοπληγία
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Σύμφωνα με τον τύπο της νευρομυϊκής διαταραχής: Σπαστικότητα Αθέτωση Αταξία Υποτονία Μικτές μορφές
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΠ Σπαστική μορφή (65-85 %) Βλάβη του πυραμιδικού συστήματος Αυξημένος μυϊκός τόνος Αντίσταση στην παθητική κίνηση (λόγω υπερενέργειας του μυοτατικού αντανακλαστικού) Αντίσταση στην αρχή, μετά χαλάρωση Μικρή γωνία άρθρωσης- Συνσύσπαση-
Σπαστική μορφή (συνέχεια) Βίαια, ακούσια σύσπαση μυών που προκαλεί ασυγχρόνιστη κίνηση και αδυναμία ελέγχου Η σύσπαση γίνεται όταν ξαφνικά διατείνεται (λόγω έλλειψης ισορροπίας μεταξύ ανασταλτικών περιοχών εγκεφάλου και μυών) Παραμορφώσεις ΣΣ, ισχίων, γονάτων Ανασφάλεια, εξάρτηση σε βαριές μορφές
Σπαστική μορφή (συνέχεια) Μυϊκή αδυναμία Παθολογικά αντανακλαστικά Χαρακτηριστικές στερεότυπες, μη φυσιολογικές, θέσεις Συγκάμψεις, οστικές παραμορφώσεις Έντονη αντίδραση στα ερεθίσματα Η κίνηση είναι ασυγχρόνιστη Κλόνος λόγω αύξησης τενοντίων αντανακλαστικών (κι άλλες συσπάσεις)
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΠ Αθετωσική μορφή Εξωπυραμιδική βλάβη Εξωπυραμιδική βλάβη Μεγάλο εύρος διακυμάνσεων του μυϊκού τόνου Μεγάλο εύρος διακυμάνσεων του μυϊκού τόνου Αύξηση του μυϊκού τόνου κατά την εκούσια ή ακούσια κίνηση (σε καμπτικούς και εκτατικούς μύες) Αύξηση του μυϊκού τόνου κατά την εκούσια ή ακούσια κίνηση (σε καμπτικούς και εκτατικούς μύες) Η αιφνίδια και γενικευμένη αύξηση του μυϊκού τόνου δημιουργεί σύγχυση με την σπαστικότητα – Η αθέτωση είναι έκδηλη όταν υποχωρήσει η υπερτονία Η αιφνίδια και γενικευμένη αύξηση του μυϊκού τόνου δημιουργεί σύγχυση με την σπαστικότητα – Η αθέτωση είναι έκδηλη όταν υποχωρήσει η υπερτονία Μυϊκός τόνος ελαττωμένος ή φυσιολογικός κατά την ηρεμία Μυϊκός τόνος ελαττωμένος ή φυσιολογικός κατά την ηρεμία
Αθετωσική μορφή (συνέχεια) Ελλιπής έλεγχος κεφαλιού Βραδείες, συστροφικές, ανεξέλεγκτες, ασυντόνιστες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις (εμφανείς κυρίως στα άκρα και στο πρόσωπο) Υπερέκταση αρθρώσεων - δακτύλων Ψυχολογική φόρτιση εντείνει τις αθετωσικές κινήσεις Αδυναμία διατήρησης θέσεων Χαρακτηριστικές εκφράσεις προσώπου
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΠ Αταξική μορφή Βλάβη της παρεγκεφαλίδας Χαρακτηρίζεται από έλλειψη συνεργασίας μυών και γενική υποτονία Αρχικά υποτονικότητα - η διάγνωση γίνεται μετά τον 5 ο μήνα και με πιο ακρίβεια όταν βαδίζει Κατά τη στάση: έλλειψη ισορροπίας, αστάθεια, ταλάντευση, μεγάλη βάση στήριξης Κατά την κίνηση: αργή κίνηση που ξεπερνάει ή δεν φθάνει στο στόχο, δυσκολία στον έλεγχο της ταχύτητας, της δύναμης και της κατεύθυνσης της κίνησης, δυσκολία ελέγχου συνδυασμένων κινήσεων, τρόμος (υποχωρεί στην ηρεμία), αδεξιότητα, αδυναμία βάδισης σε ευθεία, υπερακοντισμός και ταλάντευση στο τέλος της κίνησης
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΠ Δυσκαμπτική μορφή Οφείλεται σε διάχυτη βλάβη φλοιού και στο εξωπυραμιδικό σύστημα Μεγάλος βαθμός σπαστικότητας σε όλα τα μέλη του σώματος - Έντονη συνσύσπαση Αντίσταση στην παθητική κάμψη σε όλη τη φάση κάμψης και έκτασης (λόγω ταυτόχρονης σύσπασης αγωνιστών και ανταγωνιστών) Σταθερή αντίσταση που υποχωρεί σε απότομη παθητική κάμψη
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΕΠ Τρόμος Βλάβη εξωπυραμιδικού συστήματος Ακούσιες ρυθμικές κινήσεις Υποτονία Ελαττωμένος μυϊκός τόνος Μικτές μορφές Αθέτωση με σπαστικότητα Αταξία με σπαστικότητα Αθέτωση με σπαστικότητα και αταξία
Διεθνής Ταξινόμηση της Λειτουργικότητας, Αναπηρίας Υγείας (ICF) Σωματικές δομές και λειτουργίες Εύρος κίνησης Μυϊκή δύναμη, τόνος, αντοχή Αντανακλαστικά, συντονισμός Δραστηριότητες Αλλαγή και διατήρηση θέσης του σώματος Μεταφορά και χειρισμός αντικειμένων Βάδιση Μετακίνηση Συμμετοχή Εργασία Εκπαίδευση Αναψυχή
Σύστημα λειτουργικής ταξινόμησης (GMFCS) ετών I : βαδίζει χωρίς περιορισμούς, τρέχει, κάνει άλματα, περιορισμένος συντονισμός, ανεβοκατεβαίνει σκάλες χωρίς να κρατά την κουπαστή I : βαδίζει χωρίς περιορισμούς, τρέχει, κάνει άλματα, περιορισμένος συντονισμός, ανεβοκατεβαίνει σκάλες χωρίς να κρατά την κουπαστή ΙΙ: βαδίζει με περιορισμούς, ανεβοκατεβαίνει σκάλες κρατώντας την κουπαστή, δεν τρέχει, δεν κάνει άλμα. Βαδίζει χωρίς βοήθημα γενικά αλλά μπορεί να το χρησιμοποιήσει για ασφάλεια στο σχολείο ή στη δουλειά ΙΙ: βαδίζει με περιορισμούς, ανεβοκατεβαίνει σκάλες κρατώντας την κουπαστή, δεν τρέχει, δεν κάνει άλμα. Βαδίζει χωρίς βοήθημα γενικά αλλά μπορεί να το χρησιμοποιήσει για ασφάλεια στο σχολείο ή στη δουλειά ΙΙΙ: βαδίζει με μπαστούνι ή περιπατητήρα, για να σηκωθεί από το κάθισμα ή το πάτωμα χρειάζεται βοήθεια από άτομο ή επιφάνεια. Έξω από σπίτι χρησιμοποιεί αμαξίδιο, ίσως και στο σχολείο. Ανεβαίνει σκάλες κρατώντας την κουπαστή αλλά με επίβλεψη ή βοήθεια ΙΙΙ: βαδίζει με μπαστούνι ή περιπατητήρα, για να σηκωθεί από το κάθισμα ή το πάτωμα χρειάζεται βοήθεια από άτομο ή επιφάνεια. Έξω από σπίτι χρησιμοποιεί αμαξίδιο, ίσως και στο σχολείο. Ανεβαίνει σκάλες κρατώντας την κουπαστή αλλά με επίβλεψη ή βοήθεια IV: χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο (ηλεκτρικό ή χειροκίνητο) στο περιβάλλον που κινείται (σχολείο, δρόμος, κλπ). Για τις μεταφορές χρειάζεται τη φυσική βοήθεια 1 ή 2 ατόμων IV: χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο (ηλεκτρικό ή χειροκίνητο) στο περιβάλλον που κινείται (σχολείο, δρόμος, κλπ). Για τις μεταφορές χρειάζεται τη φυσική βοήθεια 1 ή 2 ατόμων V: μεταφέρεται με χειροκίνητο αμαξίδιο σε όλες τις περιπτώσεις. Για τις μεταφορές είναι απαραίτητη η βοήθεια από 1-2 άτομα V: μεταφέρεται με χειροκίνητο αμαξίδιο σε όλες τις περιπτώσεις. Για τις μεταφορές είναι απαραίτητη η βοήθεια από 1-2 άτομα