5 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΧΑΡΝΩΝ ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ ΑΧΑΡΝΕΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΣΟΥΤΣΑΝΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΝΟΜΙΚΩΝ/ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ-ΒΟΡΕΙΟΥ, ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ-ΚΡΗΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑ 11 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2010
2 Εκπ/κοί Γονείς, Άλλοι Έφηβος Γνώση, Κοινωνικοποίηση ΕΦΗΒΟΣ τι αντιλαμβάνεται από τον κόσμο ( τι μπορεί να εκφράσει από αυτά που αντιλαμβάνεται ) ΣΧΟΛΕΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Οι πρόσφυγες Συγκρίνετε την εικόνα αυτή με αντίστοιχες της σημερινής Αθήνας,και της χώρας μας εάν υπάρχουν, γιατί υπάρχουν και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτούς τους ανθρώπους, εθελοντικά και θεσμικά; τι προβλέπει το Σύνταγμα;
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
Πρόσφυγες του Σήμερα
Αλληλοκατανόηση; «Επιθυμώ να σας καταλάβω και ελπίζω ότι κι εσείς θα προσπαθήσετε να με κατανοήσετε...». Πούτιν - Σαρκοζί με πλατιά χαμόγελα στη Μόσχα
21 ος αιώνας ΕΦΗΒΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ
Θεωρία κινήτρων πυραμίδα Αναγκών Maslow Αυτοπραγμάτωση, Κοινωνική αποδοχή, Συναισθημτική ανταπόκριση, Ασφάλεια, Βιολογικές ανάγκες.
Το σύστημα του «Εαυτού»
Η έννοια του Εαυτού «το σύνολο των σκέψεων και συναισθημάτων του ατόμου που αναφέρονται στον εαυτό του.» (Rosenberg) «Το σύνολο των εμπειριών του ατόμου, που καθορίζει το αυτοσυναίσθημά του, κυρίως μέσω των αλληλεπιδράσεων με τους άλλους.» (Snygg and Combs)
Βασικές συνιστώσες της έννοιας του εαυτού η Αυτοαντίληψη (self-perception) ή αυτοεικόνα (self-image) και η Αυτοεκτίμηση (self-esteem) ή σφαιρική αυταξία (global self-worth). (Εύη Μακρή – Μπότσαρη)
Αυτοαντίληψη - Αυτοεκτίμηση Η Αυτοαντίληψη είναι η γνωστική πλευρά της έννοιας του εαυτού και αντιπροσωπεύει μία δήλωση, μία περιγραφή ή μία πεποίθηση του ατόμου για τον εαυτό του. Η Αυτοεκτίμηση αντιπροσωπεύει τη συναισθηματική πλευρά και αναφέρεται στη σφαιρική άποψη που έχει κάποιος για την αξία του ως άτομο.
Αυτοαντίληψη ( self-perception) ή Αυτοεικόνα (self image) αποτελεί τη γνωστική πλευρά της έννοιας του εαυτού, αντιπροσωπεύει μία δήλωση, μία περιγραφή ή μια πεποίθηση του ατόμου για τον εαυτό του.
Τα στοιχεία που συνθέτουν την αυτοαντίληψη προέρχονται από: Γνωστικό τομέα, δηλαδή γεγονότα, ιδέες, πεποιθήσεις, αξίες Συναισθηματικό άτομο, δηλαδή αισθήματα, συναισθηματικές αντιδράσεις Τομέα κινήτρων και τις προδιαθέσεις για πράξη
Αυτοεκτίμηση( self – esteem) ή Σφαιρική Αυτοαξία ( global self - worth) Συναισθηματική πλευρά του εαυτού, Σφαιρική άποψη για την αξία του ως άτομο: Να Αποδέχεται, Να Επιδοκιμάζει ή Να Αποδοκιμάζει και Να Αξιολογεί τον εαυτό του, εάν και κατά πόσο ανταποκρίνεται στα κοινωνικά πρότυπα (Μπότσαρη). Δηλαδή η Αυτοεκτίμηση είναι η προσωπική κρίση αξίας, η οποία εκφράζεται με μία θετική ή αρνητική στάση του ατόμου προς τον εαυτό του.
Έρευνες έδειξαν ότι: Οι μαθητές που διαθέτουν θετική εικόνα για τον εαυτό τους, είναι προσαρμόσιμοι, έχουν δημοτικότητα, χαμηλό βαθμό άγχους, ανεξαρτησία από την ομάδα, έχουν καλές διαπροσωπικές σχέσεις.
Έρευνες έδειξαν ότι: Μαθητές με αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους: υποφέρουν από άγχος, υποτιμούν τις δυνατότητες & ικανότητές τους, δεν έχουν αυτοπεποίθηση, νιώθουν μοναξιά, υιοθετούν μια στάση άμυνας προς στους άλλους, απογοητεύονται εύκολα, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Ο ρόλος της Αυτοαντίληψης Η έννοια της Αυτοαντίληψης συνδέεται με κοινωνικούς ρόλους του ατόμου με «Άλλα Σημαντικά Πρόσωπα» «Γονείς, Δάσκαλοι, Συμμαθητές, Φίλοι, Πρότυπα» (Mead)
Η «Σημαντικότητα» ενός Προσώπου εξαρτάται από τη: Συχνότητα Αλληλεπίδρασης, Συναισθηματική Σχέση που έχει με το Άτομο. Σπουδαιότητα του Ρόλου τους στη προσωπική του ζωή και στην κοινωνική του ένταξη.
«Οι Σημαντικοί Άλλοι» Charles Cooley Λειτουργούν σαν Καθρέφτες μέσα στους οποίους αντανακλάται η εικόνα του εαυτού τους, Εξετάζοντας αυτή την Εικόνα ο καθένας κάνει τροποποιήσεις & προσαρμογές στη συμπεριφορά του.
Mead H Συναισθηματική, Κοινωνική ανάπτυξη Έφηβου επιτυγχάνεται μέσα από την επικοινωνία 1.του Αυθόρμητου & Φυσικού «Εγώ» 2. του Κοινωνικοποιημένου «Εμένα», που κατευθύνεται από τον κοινωνικό έλεγχο, και τα δύο βρίσκονται σε μία διαρκή, δυναμική, διαλεκτική σχέση.
Η Karen Horney Αρνητικές αξιολογήσεις των Γονέων, (οι πρωταρχικοί «Σημαντικοί Άλλοι» είναι υπαίτιες για διαταραγμένες σχέσεις με τον Έφηβο, δεν τον βοηθούν να βρει επιτυχείς προσαρμοστικές λύσεις στα προβλήματά του, οδηγείται σε δημιουργία νευρωτικών αναγκών,
νόμος του James Η αυτοεκτίμησή μας προκύπτει από το λόγο ανάμεσα: στις πραγματικές μας επιτυχίες (αριθμητής) και τις προσδοκίες (παρανομαστής), δηλ. την υποκειμενική αντίληψη των δυνατοτήτων μας σχετικά με την επίτευξη ή όχι των επιδιωκόμενων στόχων και φιλοδοξιών μας,
Οι αντιλήψεις Αυτο- αποτελεσματικότητας «οι υποκειμενικές κρίσεις των ανθρώπων για τις ικανότητες που διαθέτουν να οργανώνουν και να ακολουθούν μια αναγκαία πορεία ενεργειών για την επίτευξη συγκεκριμένων μορφών συμπεριφοράς». ( Bandura 1997)
Μορφές του «Εαυτού» (Higgins) Ο πραγματικός εαυτός (actual self), o οποίος αντιπροσωπεύει τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες που το άτομο αποδίδει στον εαυτό του. Ο ιδανικός εαυτός (ideal self), ο οποίος αντιπροσωπεύει το είδος του ατόμου που κάποιος ελπίζει ή θα ήθελε να γίνει. Ο δεοντικός εαυτός (ought self), o οποίος αντιπροσωπεύει τα χαρακτηριστικά που κάποιος θα έπρεπε να έχει.
Δομή προσωπικότητας Freud «Αυτό» id, Δεξαμενή Ενστίκτων & Παρορμήσεων για ευχαρίστηση, libido, «Εγώ» Ego, Συνειδητό μέρος Προσωπικότητας, Λογική, ανάμεσα στις Ενστικτώδεις Παρορμήσεις και στις Πιεστικές Απαιτήσεις της Κοινωνίας, «Υπερεγώ» Superego, Ηθική Συνείδηση, Εσωτερικευμένες Κοινωνικές Αξίες, Ιδεώδη, ( μέσω Οικογένειας)
Αυτό- Εγώ- Υπερεγώ Ισορροπία καθορίζουν την ψυχική κατάσταση του ατόμου, έτσι ώστε αν υπάρχουν πιέσεις ετεροβαρείς, τότε δημιουργούνται συγκρούσεις ανάμεσα στο Εγώ και τις Ενστικτώδεις ορμές Αυτό ή το ( Υπερεγώ), οι οποίες ωθούν το άτομο να καταφύγει σε συγκεκριμένους μηχανισμούς άμυνας
Frederick Perls Μορφολογική θεωρία Gestalt Ο Frederick Perls πιστεύει ότι: το κάθε άτομο δομεί την πραγματικότητα όπως την καταλαβαίνει, «τί σκέπτεται; και πώς νιώθει; ο νέος εδώ και τώρα;» μέσα από τις δικές του εμπειρίες, δομώντας και αναδομώντας την πραγματικότητα με νοητικά σχήματα με ταυτίσεις και αποταυτίσεις
Ατομική Ψυχολογία Α. Adler Άνθρωπος, κοινωνικό ον, Αυτοκαθορίζεται, Δημιουργεί παίρνοντας την τύχη στα χέρια του.
«Αίσθημα Κατωτερότητας» και Έφηβος» Α. Adler Στα πρώτα χρόνια της ζωής του το άτομο αντιλαμβάνεται τις φυσικές και άλλες αδυναμίες του και δοκιμάζει ένα "αίσθημα της κατωτερότητας"
Γονείς- Έφηβοι (Α. Adler) «Το αίσθημα κατωτερότητας» πηγάζει από τα αποθαρρυντικά - μειωτικά μηνύματα που παίρνουν οι Έφηβοι από τους Γονείς: Αποθάρρυνση, Απόρριψη, Αδιαφορία, Υπερπροστασία, «Παραχαϊδεμα", προκαλεί: Έλλειψη αυτοπεποίθησης, Ανασφάλεια, Εξάρτηση, Σύγχυση και Άλλες "μη υγιείς" αντιδράσεις.
«Σχέδιο Ζωής» A. Adler καθορίζεται από Πεποιθήσεις που έχει για τον εαυτό του, υπό την Επίδραση των Μηνυμάτων που έχει δεχθεί από τους «Σημαντικούς Άλλους» Γονείς, Δασκάλους, Φίλους στα παιδικά του χρόνια.
Οικογένεια - Έφηβος (A. Adler) Ο A. Adler έδωσε ιδιαίτερη έμφαση: στο «Ψυχολογικό κλίμα της Οικογένειας», στην «Δυναμική που αναπτύσσεται μεταξύ των μελών της».
Η Karen Horney Αρνητικές αξιολογήσεις, των Γονέων, (οι πρωταρχικοί «Σημαντικοί Άλλοι") είναι: υπαίτιες για την δημιουργία διαταραγμένων σχέσεων με τον Έφηβο, δεν τον βοηθούν να βρει επιτυχείς προσαρμοστικές λύσεις στα προβλήματά του, οδηγείται σε δημιουργία «νευρωτικών αναγκών».
Η Karen Horney Οι ανάγκες αυτές οφείλονται: στις πρώιμες προβληματικές εμπειρίες του παιδιού, της Υπερπροστασίας, της Απόρριψης, της Παραμέλησης από πλευράς των Γονέων του. ( Horney)
Οι νευρωτικές ανάγκες αυτές ωθούν τα άτομα να κινούνται προς τους ανθρώπους, μακριά από τους ανθρώπους, και ενάντια στους ανθρώπους. ( Horney)
Άγχος Η σύγκρουση μεταξύ δύο από τους προηγούμενους διαφορετικούς «εαυτούς»
Αυτοεκτίμηση καί Άγχος Το άγχος είναι μια «ένδειξη του βαθμού επιτυχίας ή αποτυχίας του ατόμου να προστατέψει την αυτοεκτίμησή του απέναντι στο αίσθημα της ανικανότητας, της αδυναμίας, καθώς και της έλλειψης εκτίμησης του εαυτού του.» (Brody, 1984: 3)
Πολλαπλή Νοημοσύνη (Gardner) προφορική ευχέρεια, ως ακαδημαϊκή ικανότητα λογικο-μαθηματική ικανότητα, ως ακαδημαϊκή ικανότητα αίσθηση - αντίληψη του χώρου κιναισθητική ικανότητα μουσικά χαρίσματα (Μότσαρτ, Μπητλς) διαπροσωπικές ικανότητες όπως αυτές του Ρότζερς ενδοψυχική ικανότητα όπως ο Φρόυντ
Επικοινωνιακό τείχος στην Οικογένεια; Σύγκρουση Οικογένειας – Έφηβου;
Επικοινωνιακά Λάθη Γονέων Υπερβολικές προσταγές, Απειλές, Αυστηρός Έλεγχος, Σαρκασμός, Απόρριψη, Γελοιοποίηση, Έλλειψη Προσοχής, Αδιαφορία στα Προβλήματα του έφηβου.
Τι θέλουν οι Έφηβοι; Χρειάζονται Ενήλικες με διάλογο να τους νιώθουν κοντά τους, στήριξη, Παιδαγωγικά να αποφεύγονται από Γονείς: Αδιαφορία, Συνεχής παρέμβαση, Υπερπροστατευτικότητα.
Ενσυναίσθητη-Θετική Επικοινωνία Λεκτική και μη Λεκτική επικοινωνία Ερωτήσεις Ανατροφοδότησης Γνησιότητα Αποδοχή Ετερότητας του Άλλου Προσωπική Ανάπτυξη
Οπτική επαφή Βλεμματική επαφή είναι αναγκαία, γιατί μέσω αυτής λαμβάνει ο Γονέας πολύτιμες άμεσες πληροφορίες για τα συναισθήματα του παιδιού του.
Γλώσσα Σώματος Προσεκτική παρακολούθηση είναι μια ελαφριά κλίση του σώματος μας προς τα εμπρός σε μια άνετη και ήρεμη στάση
Φωνητικό ύφος Ρυθμός Ομιλίας, Ένταση και Τόνος της Φωνής υποδηλώνουν το Ενδιαφέρον ή την Αδιαφορία για τον Άλλο
Ρόλος Γονέων Ισορροπία Αγάπης & Πειθαρχίας, Ενθάρρυνση και όχι Εξουθένωση των Εφήβων, Η Πειθαρχία δεν συγχέεται με την Τιμωρία & Καταπίεση, Οριοθετούμε τις Σχέσεις μας με: Συναισθηματική Σταθερότητα, Συνέπεια Λόγων & Πράξεων, Εμπιστοσύνη για ανάληψη Πρωτοβουλιών & Ευθυνών για Πράξεις ή Παραλείψεις τους.
Προσωποκεντρική θεωρία Carl Rogers Ο Έφηβος είναι ον θετικό και άξιο εμπιστοσύνης, Κάνει εποικοδομητικές επιλογές, Συνειδητοποιεί ότι έχει αποθέματα προσωπικής δύναμης. Όμως οι «Σημαντικοί Άλλοι» Γονείς, Εκπαιδευτικοί, Φίλοι, είναι εμπόδια στην προσωπική του ανάπτυξη, Αρνητικοί χαρακτηρισμοί, Αποθαρρυντικά μηνύματα (λεκτικά και μη), Απαισιόδοξες προσδοκίες,
Κάνουν τον Έφηβο ( Carl Rogers) Να χάνει την Εμπιστοσύνη στον εαυτό του, Εσωτερικεύει την Απόρριψη των άλλων, Καταφεύγει σε Διαστρεβλωτικούς μηχανισμούς, Αρνείται να αναγνωρίσει τις Αρνητικές πλευρές διότι τις θεωρεί απειλητικές, Εμποδίζει την αυτοπραγμάτωσή του.
Προσωποκεντρική θεωρία Carl Rogers Ενσυναίσθηση, Αποδοχή άνευ όρων, Σεβασμό, Γνησιότητα, Συναισθηματικό κλίμα, Προσωπική ανάπτυξη.
Αυτοεκτίμηση και επιτυχία
Επιτυχία Είναι η προγραμματισμένη πρόοδος προς ένα συγκεκριμένο στόχο. Ο στόχος όμως που θέτει ο καθείς εξαρτάται από το επίπεδο της αυτοεκτίμησής του.
ΥΨΗΛΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΟΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ ΦΤΩΧΕΙΑΦΤΩΧΕΙΑ ΑΝΤΙΕΡΓΑΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝΣΧΕΣΕΩΝΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝΣΧΕΣΕΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΑΝΕΡΓΙΑΑΝΕΡΓΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ellis
ΕΠΙΛΟΓΗ Μπορούμε να επιλέγουμε το πώς θα σκεφθούμε, πως θα αισθανθούμε και πως θα συμπεριφερθούμε, ακόμη, κι αν η ζωή φαίνεται να είναι χωρίς ελπίδα.
ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ Μπορούμε να συμβάλλουμε στην δημιουργία μίας θετικής και ευτυχισμένης ζωής. με το να υιοθετήσουμε μία αισιόδοξη στάση και να βλέπουμε την θετική πλευρά των πραγμάτων, αντί την αρνητική.
ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ Οι προσδοκίες μας προκαλούν αποτελέσματα, που τις εκπληρώνουν και που δημιουργούν τις εμπειρίες μας και έτσι οι εμπειρίες της ζωής μας είναι ανάλογες με τις προσδοκίες μας.
ΑΡΜΟΝΙΑ Η ζωή μας αναπτύσσεται σωστά όταν οι σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας και οι δράσεις μας εναρμονίζονται με τους φυσικούς νόμους.
ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ Ενδυναμωνόμαστε, όταν θεωρούμε ότι, στα ανθρώπινα πλαίσια, είμαστε νικητές και όχι θύματα στη ζωή, και όταν αποδεχόμαστε την ευθύνη για τις σκέψεις, τα αισθήματα και τις πράξεις μας.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Οι σκέψεις, που κάνουμε για τους ανθρώπους και τα πράγματα, τελικά επιστρέφουν σε μας.
Ποιος είναι ο δικός μας ρόλος ως Γονείς; ως Εκπαιδευτικοί; στις αποφάσεις των δικών μας νεαρών ατόμων για τη ζωή τους; Θα τα βοηθήσουμε από άτομα να γίνουν πρόσωπα με συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι;
Έφηβοι και Γονείς Θα τους βοηθήσουμε από άτομα να γίνουν πρόσωπα με κοινωνική συμμετοχή στο ελληνικό και παγκόσμιο γίγνεσθαι; με αγάπη για τη ζωή, για τα παιδιά όλου του κόσμου, για το περιβάλλον; ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ;
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!