ΒΡΟΥΚΕΛΛΩΣΗ 1

ΟΡΙΣΜΟΣ  Βακτηριακή  Βακτηριακή νόσος μεγάλης μεταδοτικότητας, που προκαλεί στα βοοειδή αποβολές κατά το τέλος της κυοφορίας και στειρότητα. Η βρουκέλλωση είναι σημαντικότατη ζωο – ανθρωπονόσος. 2

ΕΥΠΑΘΗ ΕΙΔΗ  Κύριοι φυσικοί ξενιστές θεωρούνται τα βοοειδή, το άλογο, τα αιγοπρόβατα και ο άνθρωπος.  Λοίμωξη έχει αναφερθεί και σε πολλά άλλα είδη που όμως δεν θεωρούνται σημαντικά στη συντήρηση της νόσου.  Λοίμωξη με αποβολές παρατηρείται στους χοίρους και στα αιγοπρόβατα. 3

Αιτιολογία  Brucella abortus (βοοειδή)  Brucella melitensis (άνθρωπος, αιγοπρόβατα)  Brucella suis (χοίρος) 4

Γεωγραφική Εξάπλωση  Μέχρι πρόσφατα Παγκοσμίως εξαπλωμένη.  Σήμερα ορισμένες χώρες συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, του Ισραήλ, της Ιαπωνίας και μερικών στην Ευρώπη και στη Σκανδιναβία, έχουν επιτύχει την εκρίζωσή της. 5

Κλινικά συμπτώματα 6

Στα Βοοειδή  Κυρίως αποβολές. Συνήθως στο τελευταίο 3 ο της κυοφορίας (στα βοοειδή μεταξύ 5-7 ου μήνα).  Το ποσοστό των αποβολών ποικίλει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 30% έως και 80%.  Συνήθως κάθε αγελάδα αποβάλλει μόνο μία φορά.  Kατακράτηση πλακούντα, Eνδομητρήτιδα, Στειρότητα.  Οι ταύροι εκδηλώνουν οξεία ή και χρόνια φλεγμονή της γεννητικής οδού.  Ύγρωμα ιδίως στην άρθρωση του καρπού στη χρόνια μορφή της νόσου. 7

Στα αιγοπρόβατα  Κυρίως προσβολή του μαστού  Αποβολές  Ορχίτιδα επιδιδυμίτιδα 8

Στον χοίρο  αποβολή,  στειρότητα,  ορχίτιδα,  μεταγενέστερη παράλυση, και αναπηρία 9

Άνθρωπος: 1.Διαλείπων πυρετός. 2.Κρυάδες, νυχτερινή εφίδρωση, αδυναμία, κατάπτωση. 3.Πονοκέφαλοι και πόνοι αρθρώσεων. 4.Επιπλοκές μπορεί να οδηγήσουν σε προσβολή του καρδιαγγειακού και του νευρικού συστήματος. 10

11

Αλλοιώσεις 12

Στα ενήλικα:  Ήπια ή και βαριά ενδομητρίτιδα.  Ήπια ή και βαριά ενδομητρίτιδα.  Ο πλακούντας παχύνεται, γίνεται οιδηματικός και φέρει επιφανειακό εξίδρωμα.  Ο πλακούντας παχύνεται, γίνεται οιδηματικός και φέρει επιφανειακό εξίδρωμα.  Επιχώρια λεμφαδενίτιδα 13

Αποβληθέντες μόσχοι: Φυσιολογικοί ή: 1. Υποδόριο οίδημα. 1. Υποδόριο οίδημα. 2. Ερυθρωπό υγρό στις σωματικές κοιλότητες 2. Ερυθρωπό υγρό στις σωματικές κοιλότητες 3. Διογκωμένο καστανέρυθρο ήπαρ. 3. Διογκωμένο καστανέρυθρο ήπαρ. 4. Ινώδη πλευρίτιδα και εστιακή πνευμονία. 4. Ινώδη πλευρίτιδα και εστιακή πνευμονία. 14

Υλικά που απαιτούνται για τη διάγνωση 15

Ζωντανό ζώο  Από προσβεβλημένα ζώα: Δείγματα γάλακτος από κάθε τεταρτημόριο του μαστού και έκκριμα από τον κόλπο που λαμβάνεται με βαμβακοφόρο στηλεό.  Σε επίπεδο εκτροφής: Δείγματα αίματος για ορολογικές εξετάσεις από μερικά ζώα της εκτροφής καθώς και ποσότητα γάλακτος. 16

Κατά τη νεκροτομή Δείγματα λεμφαδένων, σπλήνα, μαστού, και τμήματος της μήτρας. Δείγματα λεμφαδένων, σπλήνα, μαστού, και τμήματος της μήτρας.  Δείγματα από τις εμβρυϊκές μεμβράνες, το σπλήνα, τον πνεύμονα και περιεχόμενο του στομάχου των αποβληθέντων εμβρύων. 17

Μετάδοση 18

Άνθρωπος / ζώα 19  Προσοχή αιγοπρόβατα και τυρί φέτα

 Μετακίνηση μολυσμένων βοοειδών.  Αποβάλλεται μεγάλος αριθμός βακτηρίων κατά την αποβολή αλλά και περιοδικά με το γάλα.  Τροφή, νερό, επαφή με μολυσμένα ζώα.  Ούρα, κόπρανα, μολυσμένο σπέρμα. Συγγενής μετάδοση μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενδομητρικής λοίμωξης.  Ο άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί από μολυσμένα ζώα ή τους ιστούς τους, ή από την κατανάλωση μη παστεριωμένου μολυσμένου γάλακτος. 20

Έλεγχος / Εμβολιασμός 21

 Τετρακυκλίνη????.  Εμβολιασμός.  Για την εκρίζωση της ασθένειας χρησιμοποιείται συνδυασμός εμβολιασμού, θανάτωσης μετά από δοκιμή, έλεγχος και λεπτομερής τήρηση αρχείων στα σφαγεία. Αντιμετώπιση 22

Εμβόλια  Τα ζωντανά εμβόλια που χρησιμοποιούνται σήμερα αποδείχτηκαν περισσότερο αποτελεσματικά από τα νεκρά που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν. 23

Το ιδανικό εμβόλιο θα πρέπει να  Μην προκαλεί μετεμβολιακή στειρότητα ή αποβολή  Τα παραγόμενα εμβόλια να μην επηρεάζουν το αποτέλεσμα των ορολογικών εξετάσεων  Να μην μεταδίδεται σε ευπαθή είδη  Να μην είναι παθογόνο για τον άνθρωπο  Να μην μεταδίδεται στα άγρια ζώα 24

S19 (βοοειδή) 25  Ζωντανό ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης B. abortus  Παθογόνο για τον άνθρωπο (νύξη ή έκθεση των βλεννογόνων)

Rev 1 (αιγοπρόβατα)  Ζωντανό ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης B. melitensis  Βασίζεται σε στέλεχος που αναπτύσσονταν μόνο παρουσία στρεπτομυκίνης  Παθογόνο για τον άνθρωπο (νύξη ή έκθεση των βλεννογόνων)  Προσδίδει ανοσία που διαρκεί αρκετά χρόνια (όταν εμβολιαστούν τα ζώα μεταξύ 4 και 12 μηνών)  Προκαλεί αποβολές και ορχίτιδα (έχει δοκιμαστεί η μείωση της δόσης του εμβολίου και η χορήγηση από ετερόλογη οδό – μάτι)  Τα αντισώματα ανιχνεύονται με τις συνήθεις ορολογικές μεθόδους 26

Το εμβολιακό σχήμα εξαρτάται από  Τη γεωγραφική περιοχή  Ηπειρωτική Ελλάδα και Εύβοια  Νησιωτική Ελλάδα  Τον βαθμό διάδοσης του νοσήματος και την ηλικία των ζώων  Όταν δεν ενζωοτεί εμβολιάζω τα νεαρά θηλυκά  Όταν ενζωοτεί εμβολιάζω τα ενήλικα 27

Βοοειδή (σε μη ενζωοτική περιοχή)  Εμβολιασμός αρσενικών αντενδείκνυται  Εμβολιασμός μοσχίδων σε ηλικία 3-6 μηνών με το εμβόλιο S19  Η ηλικία αυτή  Είναι προσδίδει αντισώματα που παραμένουν μόνο ως 18 μηνών, άρα βοηθάει στον έλεγχο του νοσήματος Εμβολιασμός μοσχίδων σε ηλικία 3-6 μηνών με το εμβόλιο S19 28

Βοοειδή (σε ενζωοτική περιοχή)  Εμβολιασμός νεαρών και ενήλικων θηλυκών 29

Εμβολιασμός αιγοπροβάτων  Σε νεαρά ζώα: Σε χώρες που η νόσος δεν ενζωοτεί εμβολιάζονται τα νεαρά θηλυκά (3- μηνών) που προορίζονται για αναπαραγωγή με την κανονική δόση. Με αυτή την πρακτική, όλο το ζωικό κεφάλαιο θα έχει ανοσία σε 5 –6 χρόνια.  Σε ενήλικα ζώα: Σε περιοχές που η νόσος ενζωοτεί γίνεται ο εμβολιασμός όλου του ποιμνίου. Το ίδιο γίνεται σε εκτατικές και ημιεκτατικές εκτροφές (πρόβλημα με αποβολές και ορχίτιδα) 30

Ιδιαιτερότητα του οφθαλμικού εμβολιασμού (αιγοπρόβατα)  Στα νεαρά: Σε ζώα 3-6 μηνών προσδίδει ανοσία ίδιας διάρκειας με την παρεντερική οδό ενώ τα εμβολιακά αντισώματα ανιχνεύονται για πολύ μικρότερο συγκριτικά διάστημα. Η μέθοδος ενδείκνυται για εφαρμογή.  Σε ενήλικα ζώα: Το επίπεδο ανοσίας είναι ίδιο με την παρεντερική οδό αλλά οι αποβολές μειωμένες. Παρόλα αυτά και εδώ δεν εμβολιάζονται έγκυα ζωα, γεγονός που αποτελεί πιθανώς πηγή αποτυχίας του προγράμματος. Ενδείκνυται ο εμβολιασμός όμως και κατά το τέλος της γαλακτοφορίας (μή μετάδοση στον άνθρωπο) αλλά καί της κυοφορίας 31

 Το πρόγραμμα για τον έλεγχο της νόσου άρχισε να εφαρμόζεται το 1975 με εμβολιασμό των αμνών και εριφίων που διατηρούνταν για αναπαραγωγή, σε ηλικία 3-6 μηνών με το εμβόλιο REV-1.  Ο εμβολιασμός ανεστάλη το 1994 οπότε και άρχισε η εφαρμογή ελέγχου και σφαγής των οροθετικών ζώων με στόχο την εκρίζωση της νόσου.  Από το 1994 έως το 1998 η νόσος επεκτάθηκε και έλαβε δραματικές διαστάσεις ενώ παράλληλη αύξηση είχαν και τα κρούσματα στους ανθρώπους.  Ο εμβολιασμός επανήλθε στην ηπειρωτική Ελλάδα και Εύβοια ενώ στα νησιά συνεχίστηκε η προηγούμενη τακτική του ελέγχου και θανάτωσης. 32 Τι έχει γίνει ήδη;

 Τι εννοούμε όταν λέμε ότι «Λοίμωξη έχει αναφερθεί και σε πολλά άλλα είδη που όμως δεν θεωρούνται σημαντικά στη συντήρηση της νόσου»;  Πώς σχετίζεται η ενδομητρίτιδα και η νεκρωτική πλακουντίτιδα με τη μειωμένη γονιμότητα;  Ποια επιχώρια λεμφογάλλια προσβάλλονται στη βρουκέλωση?  Τι ονομάζουμε «έλεγχο και θανάτωση»;  Τι τους έκανε να χρησιμοποιήσουν νεκρά εμβόλια; Γιατί τα ζωντανά τα προτιμάμε αν και έχουν παρενέργειες;  Τι μέθοδο πρόληψης εφαρμόζουμε στην ηπειρωτική και τι στη νησιωτική Ελλάδα (στα αιγοπρόβατα και στα βοοειδή);  Γιατί η νόσος των αιγοπορβάτων είναι πιο σημαντική για τη δημόσια υγεία;  Εργασίες  H βρουκέλωση ως τροφιμογενής λοίμωξη στην Ελλάδα  Ταξινόμηση αιτίων αποβολής βάσει της περιόδου πρόκλησής τους 33 Θέματα αυτό-αξιολόγησης/μελέτης