Kαντιντίαση

Καντιτίαση( αύξηση της Candida Albicans ή “ωίδιο το λευκάζον”) είναι μια κατάσταση που επηρεάζει περίπου το 1/3 του συνολικού πληθυσμού όλων των δυτικών βιομηχανοποιημένων χωρών. Η νόσος παρουσιάζεται με μια γενικευμένη μυκητιασική λοίμωξη που παράγεται από τον μικροοργανισμό Candida Albicans.

Candida Albicans είναι ένας μύκητας που υπάρχει στον οργανισμό μας, ο οποίος φυσιολογικά ελέγχεται από το ανοσολογικό μας σύστημα και από την βακτηριακή χλωρίδα που υπάρχει στο έντερό μας. Όταν όμως λαμβάνει χώρα μια οικολογική αλλαγή στο εσωτερικό περιβάλλον, μειώνονται τα βακτήρια που βοηθούν στη μείωση του μύκητα και μειώνεται η ανοσολογική αντίδραση αυτή. Τότε ο μύκητας Candida Albicans αρχίζει να αυξάνει μέσα στο σώμα, ειδικά στο παχύ έντερο. Οι αποικίες αυτές του μύκητα Candida Albicans απελευθερώνουν ισχυρές χημικές ουσίες (τοξίνες) οι οποίες μπορεί να απορροφηθούν στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας μια πλειάδα συμπτωμάτων, όπως είναι οι έντονες μυκητιασικές κράμπες στις γυναίκες και στα παιδιά.

Η υπέρ ανάπτυξη της Candida Albicans σε κατά τόπους περιοχές προκαλεί άλλες εμφανείς, υποτροπιάζουσες και επίμονες λοιμώξεις, όπως είναι η Καντιντιασική Κολπίτιδα και οι Μυκητιάσεις του Στόματος. Τα προβλήματα αυτά συχνά είναι προάγγελοι της έναρξης πιο βαθιών και πιο επικίνδυνων εσωτερικών λοιμώξεων. Έτσι, υπάρχει μια πλειάδα συμπτωμάτων και σημείων που προκαλούν τις διαταραχές που οφείλονται στην Candida Albicans και που αναφέρονται όλες μαζί σαν «Καντιντίαση».

Είναι επομένως η Candida spp ένας ‘κακός’ μύκητας ; Πολλοί πιστεύουν ότι η Candida Albicans (ωίδιο το λευκάζον) είναι εχθρός του ανθρώπινου οργανισμού και πρέπει να εξαλείφεται με κάθε μέσο. Δεν είναι όμως και όλη η πραγματικότητα έτσι. Η Candida Albicans είναι ένας από τους απαραίτητους μικροοργανισμούς και χαρακτηρίζεται ως «σαπροφυτικός», που σημαίνει ότι αποσυνθέτει νεκρό, ενδυνάμει τοξικό, ιστό. Η Candida Albicans πολλαπλασιάζεται για να προλάβει μία σοβαρή κρίση τοξίκωσης. Η Candida Albicans δεν είναι εχθρός του οργανισμού. Υπάρχει για να προστατεύει τον οργανισμό

Ποιά είναι η δράση της Candida Albicans στον οργανισμό μας; Η Candida albicans συντελεί στη διάσπαση των σακχάρων. Όταν η πέψη των υδατανθράκων είναι ατελής, η Candida albicans αναλαμβάνει δράση. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η ανάπτυξη της Candida albicans, η οποία ευδοκιμεί στους περισσότερους βλεννογόνους του οργανισμού, διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα χάρη στα φιλικά, προβιοτικά βακτήρια, όπως τα lactobacillus acidophilus και bifido. Ο ανθρώπινος οργανισμός περιέχει περισσότερα φιλικά βακτήρια απ’ ό,τι κύτταρα, ενώ το ένα τρίτο των κοπράνων που αποβάλλουμε αποτελείται από αυτούς τους μικροοργανισμούς. Ουσιαστικά, δεν θα ζούσαμε χωρίς αυτούς.

Επομένως, πότε δημιουργεί πρόβλημα η Candida ;

Καρκίνος (π.χ. αιματολογικές κακοήθειες) Βασικό ελάττωμα: ουδετεροπενία Η μεταμόσχευση οργάνων (του μυελού των οστών, ήπατος, πνεύμονα, νεφρού) Βασικά ελάττωμα: ουδετεροπενία, διαταραγμένη λειτουργία των Τ κυττάρων Κυτταρική Δυσλειτουργία του Ανοσοποιητικού (AIDS, λέμφωμα, CMC) Ελάττωμα κλειδί: Διαταραγμένη λειτουργία των κυττάρων Τ Προδιαθεσικοί παράγοντες (Ανοσολογικό)

Προδιαθεσικοί παράγοντες; (Μη- Ανοσολογικό) Χημειοθεραπεία (κυτταροτοξικά) Αντιβιοτικά - ευρύ φάσμα απώλεια της φυσιολογικής χλωρίδας Επεμβατικές συσκευές - παράβαση του δέρματος / βλεννογόνου, δηλαδή ενδοφλέβια γραμμές, ουροκαθετήρες, τραχειοστομείες Επεμβατικές διαδικασίες - χειρουργική επέμβαση, διαγνωστικές βιοψίες Η λήψη σκευασμάτων όπως τα κορτικοστεροειδή, τα αντισυλληπτικά και τα καθαρτικά. Η ορμονική θεραπεία που ακολουθούν ορισμένες γυναίκες. O διαβήτης. Η χρόνια δυσκοιλιότητα. Η εγκυμοσύνη. Το στρες και η συναισθηματική φόρτιση. Η σύγχρονη διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και ζάχαρη, άριστες «τροφές» για το ζυμομύκητα

Συχνό νοσοκομειακό παθογόνο (7.5%) 5ο πιο συχνό απομονούμενο παθογόνο 4η αιτία βακτηριαιμίας 4ο πιο συχνό παθογόνο στις ΜΕΘ 80% νοσοκομειακών μυκητιάσεων

Yποκείμενα νοσήματα σε ασθενείς με Καντινταιμία υποκείμενη κατάσταση *Number of patients (%) χειρουργείο933 (44.7) Εντατικής θεραπείας839 (40.2) συμπαγή όγκο471 (22.5) αιματολογική κακοήθεια257 (12.3) Πρόωρος τοκετός125 (6.0) Μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων 74 (3.5) HIV μόλυνση63 (3.0) Εγκαύματα29 (1.4) Ένα σύνολο υποθέσεων της καντινταιμίας καταγράφηκαν από 106 ιδρύματα σε επτά συμμετέχουσες χώρες κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης των 28 μηνών * 364 (17,4%) υποβλήθηκαν σε θεραπεία με στεροειδή

C. albicans αποτελεί μέλος της φυσιολογικής χλωρίδας του ανθρώπου. Ανευρίσκεται στο γαστρεντερικό σωλήνα,τη στοματική κοιλότητα,το ανώτερο αναπνευστικό και τον κόλπο. Η ανάπτυξη της, φυσιολογικά καταστέλλεται από άλλους μικροοργανισμούς που υπάρχουν στη περιοχή αυτή. Μεταβολές της γαστρεντερικής χλωρίδας από την χρήση ευρέως φάσματος αντιβιοτικών ή τραυματισμοί των βλεννογόνων μπορεί να οδηγήσουν σε διείσδυση της στο γαστρεντερικό σύστημα. Το δέρμα και οι βλεννογόνοι αποτελούν φυσιολογικά ένα αποτελεσματικό φραγμό αλλά βλάβες από φάρμακοκαθετήρες ή ενδοφλέβιες γραμμές μπορεί να επιτρέψουν την είσοδο της Candida στο αίμα Καντιντίαση-Συνοψίζοντας

Χαραχτηριστικά της Candida albicans Χοντρό κυτταρικό τοίχώμα απο μανάνες, γλυκάνης και πολυσακχαρίτες

Η Candida albicans έιναι ιδιαίτερα λοιμογόνος σε σχέση με τα άλλα είδη Candida. Και αυτό επειδή έχει μια μοναδική ικανότητα να αλλάζει το φαινότυπο της μέσω χρωμοσωμικής αναδιάταξης και ανασυνδυασμου. Ετσι όταν αναπτύσσεται σε διαφορετικά υποστρώματα παράγει διαφορετικού τύπου αποικίες.

In vitro (25o C): κυρίως ζύμη - μη παθογόνο In vivo (37o C): ζύμη, υφές και ψευδουφές- παθογόνο Η Candida albicans είναι ένας δίμορφος μύκητας

Κλινική εικόνα μετά από λοίμωξη από Candida albicans

Μέθοδοι Διάγνωσης της Candida albicans

Διάγνωση Candida albicans I Λήψη δείγματος (αίμα, ιστός, ούρα, αναπνευστικές εκκρίσεις) Μικροσκοπία (απευθείας στο δείγμα - εκτός από το αίμα και τα ούρα) - Χρώση Gram, Calcofluor, Grocott's methenamine silver stain

Πάνω: Calcofluor White x400: ζύμες και ψευδουφές Κάτω: Gram χρώση x1000: ζύμες και ψευδουφές

Διάγνωση Candida albicans II Καλλιέργεια. Δημιουργία αποικίας.Παρατήρηση αποικίας=Λευκή, λεία, κρεμώδης, μερικές φορές ζαρωμένη

Μοναδικό χρώμα στο Chromagar

Σωλήνας : ενοφθαλμισμός ζυμομυκήτων σε ορό αλόγου ή ανθρώπινο ορό επωάζονται στους 37 C για 2 έως 3 ώρες Σωλήνας θετικός- Ένα συνεχές νήμα που ξεκινάει από τη ζύμη, χωρίς στένωση στο σημείο της επαφης (Candida albicans) Σωλήνας Αρνητικός- Ένα συνεχές νήμα που ξεκινάει από τη ζύμη, με στένωση στο σημείο της επαφης Άλλα είδη Candida

Διάγνωση Candida albicans III Διάγνωση αντιγόνου Αντισώματα για συγκεκριμένους μεταβολίτες της Candida albicans Μειονεκτήματα:Δεν είναι χρήσιμο στην καθημερινή πράξη Χαμηλή ευαισθησία και ειδικότητα Polymerase chain reaction Όχι περισσότερο ευαίσθητη από καλλιέργεια αίματος σε μελέτες μέχρι σήμερα

Επικρατούντα είδη Candida σε αιματολογικούς - ογκολογικούς ασθενείς C.ablicans C.tropicalis C.glabrata C.krusei C.lusitaniae C.parapsilosis C.guillermondii C.lypoytica C.kefyr

Μεταβολές στην επιδημιολογία των μυκήτων Η C. glabrata είναι τώρα η δεύτερη αιτία μυκηταιμίας στις ΗΠΑ, αλλά δεν προκαλεί σχεδόν ποτέ συστηματικές λοιμώξεις στα παιδιά. Σε χώρες εκτός των ΗΠΑ, η C. parapsilosis είναι η δεύτερη αιτία καντιντιασικών λοιμώξεων. H C parapsilosis και η C krusei είναι συχνότερες από την C glabrata

Χαρακτηριστικά κυριότερων ειδών Candida Τα διάφορα είδη Candida διαφέρουν ως προς τους λοιμογόνους παράγοντες, τις περιβαλλοντικές προτιμήσεις και την ευαισθησία στα αντιμυκητιακά. Η C.parapsilosis έχει συνδεθεί με ύπαρξη καθετήρα, παρεντερική διατροφή, νεογνά. Δημιουργία βιομεμβράνης Γενικά μικρότερη θνητότητα από C. albicans Υψηλότερες MIC στις εχινοκανδίνες Η C. glabrata με με προηγηθείσα θεραπεία με φλουκοναζόλη. Συνήθως ανθεκτική στις αζόλες Η C. tropicalis με ασθενείς με καρκίνο, προκαλεί μεγάλη θνητότητα σε αιματολογικούς.

Επιδημιολογία κυριότερων ειδών Candida Το πιό συνηθισμένο είδος: Candida albicans (44 – 62%, Ν. Αμερική, Ευρώπη) Συχνότητα εμφάνισης ειδών περίπου τα ίδια στις Ευρωπαϊκές χώρες: C. albicans (61 %των στελεχών) C.parapsilosis, C. glabrata και C.tropicalis Η C. glabrata 3η στο Νότο 2η σε Ελβετία, UK και US. Σε μελέτη από την Ισπανία 4η με την C.tropicalis 3η και την C.parapsilosis 2 η U.Binder and C. Lass-Flörl. Mediterr J Hematol Infect Dis 2011; 3:

Οξεία ψευδομεμβρανώδης καντιντίαση

Καντιντιασική Οισοφαγίτιδα

Κάντιντα και φαγοκύτταρα

Candida - Θεραπεία Αντιμυκητιασική θεραπεία για συστηματική λοίμωξη Αμφοτερισίνη Αζόλες (φλουκοναζόλη, ιτρακοναζόλη, βορικοναζόλη, ποσακοναζόλη) Εχινοκανδίνες φλουκυτοσίνη

Ευχαριστώ