ΕΜΒΟΛΙΑ-ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ : ΑΝΤΙΓΟΝΟ: είναι κάθε ξένη ουσία που μπαίνει στον οργανισμό.Μπορεί να είναι μικρόβιο,ιός,εμβόλιο κ.τα.λ. ΑΝΤΙΣΩΜΑ : είναι οι ουσίες που παράγει ο οργανισμός του ανθρώπου για να αντιμετωπίσει κάθε ξένο εισβολέα π.χ ιό, μικρόβιο,εμβόλιο. ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ : είναι το αμυντικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού στα διάφορα αντιγόνα. ΑΝΟΣΙΑ : είναι η δυνατότητα άμυνας του οργανισμού. ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ : είναι ο τρόπος με τον οποίο ο οργανισμός αναπτύσσει αντισώματα και αποκτά ανοσία.
ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ Η ανοσοποίηση διακρίνεται σε : A)ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ : αναπτύσσεται με φυσικό τρόπο, δηλαδή με την επαφή με κάποια νόσο ή με μόλυνση.Με τον τρόπο αυτό ενεργοποιείται το αμυντικό σύστημα και παράγει αντισώματα καθιστώντας τον οργανισμό άνοσο για τη συγκεκριμένη νόσο. 1)ΦΥΣΙΚΗ πρόκειται για την ανοσία που αποκτάται μετά από φυσική νόσηση. 2)ΤΕΧΝΗΤΗ πρόκειται για την ανοσία που αποκτάται μετά από τη χορήγηση εμβολίων.
ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ Η ανοσοποίηση διακρίνεται σε : Β)ΠΑΘΗΤΙΚΗ: αναπτύσσεται με τεχνητό τρόπο,δηλαδή με την χορήγηση έτοιμων αντισωμάτων. 1)ΦΥΣΙΚΗ πρόκειται για την ανοσία που αποκτάται με την εισαγωγή στον οργανισμό έτοιμων αντισωμάτων από τη μητέρα στο παιδί. 2)ΤΕΧΝΗΤΗ πρόκειται για την ανοσία που αποκτάται με την χορήγηση στον οργανισμό έτοιμων αντισωμάτων (γ-σφαιρίνη,υπεράνοσοι οροί). Η γ-σφαιρίνη είναι ένας που περιέχει αντισώματα από κοινά νοσήματα που μπορεί να περάσει μια ομάδα πληθυσμού.Δηλ. δεν είναι ειδικός ορός αλλά βοηθά στη γενική τόνωση της άμυνας του οργανισμού. Οι υπεράνοσοι οροί περιέχουν αντισώματα για συγκεκριμένη νόσο π.χ αντιτετανικός ορός,αντιδιφθεριδικός κ.τα.λ
ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ:Είναι αντιγόνα που παράγονται από ιούς,μικρόβια που μετά από κατάλληλη επεξεργασία έχουν χάσει την λοιμογόνο τους δύναμη ενώ διατηρούν την αντιγονική τους. Τα εμβόλια μπορεί να είναι ζωντανοί ιοί ή μικρόβια, νεκροί ιοί ή μικρόβια,τοξίνες μικροβίων,αντιγονικά συγγενή μικρόβια,πρωτεΐνες μικροβίων. Το αντιγονικό στοιχείο των εμβολίων βρίσκεται σε φυσιολογικό ορό,απεσταγμένο νερό,σύνθετο διαλυτικό υγρό καλλιεργειών όπου ανιχνεύονται πρωτεΐνες, αντιγόνα αυγών,ιστικών καλλιεργειών, συντηρητικά, αντιβιοτικά και σταθεροποιητικοί παράγοντες π.χ αργίλιο.
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ Να μην προκαλεί νόσο ή σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Να προκαλεί μακράς διάρκειας ισχυρή ανοσία. Το εμβολιαζόμενο άτομο δεν πρέπει να μεταδίδει τη νόσο σε επίνοσα άτομα. Να παρασκευάζεται εύκολα και να μπορεί να μετρηθεί η αντισωματική απάντηση.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Πριν από κάθε εμβολιασμό το παιδί πρέπει να εξετάζεται από παιδίατρο. Απαραίτητα πρέπει να ληφθεί το ατομικό ιστορικό του παιδιού. Κάθε εμβόλιο έχει ένα διεθνώς καθορισμένο ιδανικό χρόνο εκτέλεσης για την όσο δυνατόν καλύτερη αντισωματική ανταπόκριση. Οι επαναληπτικές δόσεις δεν πρέπει να αναβάλλονται.Εάν για κάποιο λόγο αναβληθούν μπορούν να γίνουν αργότερα. Το χρονικό διάστημα μεταξύ των δόσεων δεν πρέπει να είναι μικρότερο από το ενδεδειγμένο γιατί μπορεί να προκληθούν ανεπιθύμητες ενέργειες τοπικές ή γενικές και να μην έχουμε καλή αντισωματική απάντηση. Πάντα πρέπει να ελέγχεται η ημερομηνία λήξης των εμβολίων.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Κάθε εμβόλιο έχει τη οδό χορήγησης του.Άλλα γίνονται ενδομυϊκά άλλα υποδόρια.Ποτέ ενδοφλέβια ! Για τον πλήρη εμβολιασμό πρέπει να ακολουθούνται όλες οι αναμνηστικές δόσεις. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση συγχορήγησης πολλών εμβολίων ταυτόχρονα.Η χορήγηση πολλών εμβολίων με μία ένεση μπορεί να απαλλάξει από τον πόνο και την αμέλεια των γονιών τα παιδιά.Πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες του παιδίατρου για το συνδυασμό και το χρόνο εκτέλεσης των εμβολίων.
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ: Οφείλονται στο αντιγόνο του εμβολίου ή σε άλλες ουσίες που περιέχονται στο διαλυτικό υγρό. Α)ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ όπως ερυθρότητα,οίδημα,σκληρία,πόνος, στο σημείο της ένεσης και σπανιότερα απόστημα και σύστοιχη λεμφαδενίτιδα. Β)ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ανησυχία,κακουχία,πυρετός (συνήθως ήπιος). Αλλεργικές αντιδράσεις : επειδή μερικά εμβόλια είναι κατασκευασμένα από αυγά όρνιθας ή άλλα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν κνιδωτικό εξάνθημα και σπάνια γενικευμένη αλλεργία. Εγκεφαλίτιδα,σπασμοί: μπορεί να προκληθεί εξαιρετικά σπάνια από το εμβόλιο του κοκκύτη. ΠΡΟΣΟΧΗ! ΠΡΟΣΟΧΗ! ΌΤΑΝ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΣΠΑΝΙΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Κατά την διάρκεια εμπύρετων νοσημάτων ή στην οξεία φάση χρόνιων νοσημάτων π.χ σπειραματονεφρίτιδα,φυματίωση… Ο εμβολιασμός με ζωντανούς εξασθενημένους μικροοργανισμούς απαγορεύεται σε παιδιά με ανοσολογική ανεπάρκεια όπως σε παιδιά με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα,ακτινοβολία,άτομα με κακοήθη νοσήματα,καθώς και κατά την κύηση. Ο εμβολιασμός αναβάλλεται για τρεις μήνες σε άτομα που έλαβαν αίμα,πλάσμα ή γ- σφαιρίνη. Ο εμβολιασμός με ζωντανούς εξασθενημένους μικροοργανισμούς απαγορεύεται σε παιδιά με εκφυλιστική νόσο του Κ.Ν.Σ είτε με νευρολογικό νόσημα σε εξέλιξη. Αλλεργία γνωστή στο συγκεκριμένο εμβόλιο ή έκδοχο.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 2 μηνών 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)ηπατίτιδα β 3)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 4)πολιομυελίτιδας 3 μηνών 1)μηνιγγίτιδας 2)πνευμονιοκόκκου 3)ροταΪού
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 4 μηνών 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)ηπατίτιδα β 3)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 4)πολιομυελίτιδας 5 μηνών 1)μηνιγγίτιδας 2)πνευμονιοκόκκου 3)ροταΪού
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 6 μηνών 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)ηπατίτιδα β 3)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 4)πολιομυελίτιδας 7 μηνών 1)πνευμονιοκόκκου 2)ροταΪού (ανάλογα με το σκεύασμα)
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 15 μηνών 1)ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα >1 έτους 1)μηνιγγίτιδας ( επαναληπτικό ) 2)ηπατίτιδας Α ( 1η δόση ) 6 μήνες μετά 2η δόση 3)ανεμευλογιάς ( 1η δόση ) επανάληψη μετά τα 4 έτη ( 2η δόση ) 18)μηνών 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 3)πολιομυελίτιδας
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 4-6 ετών 1)ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα 2)ηπατίτιδα Β ετών 1)τέτανος ( εν συνεχεία επανάληψη κάθε 10 χρόνια ) 2)πολυομυελίτιδας >6 μηνών αντιγριπικό (ιός της γρίπης τύπου Α) είναι απαραίτητο σε παιδιά με προβλήματα υγείας (καρδιοπάθειες,πνευμονοπάθειες,νευρολογικές παθήσεις) αλλά και σε περιπτώσεις επιδημιών (2009 πανδημία γρίπης χοίρων)
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ <7 ΕΤΏΝ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ <7 ΕΤΏΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΜΒΟΛΙΑ 1η επίσκεψη 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)ηπατίτιδα β 3)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 4)πολιομυελίτιδας 5)μηνιγγίτιδας 6)πνευμονιοκόκκου 1)ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα 2η επίσκεψη Μετά από ένα μήνα 2)ηπατίτιδα β
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΜΒΟΛΙΑ 3η επίσκεψη (μετά από ένα μήνα) 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ <7 ΕΤΏΝ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ <7 ΕΤΏΝ 2)πολιομυελίτιδας 4η επίσκεψη (μετά από ένα μήνα) 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)πολιομυελίτιδας 5η επίσκεψη (μετά από ένα μήνα) 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)πολιομυελίτιδας
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ <7 ΕΤΏΝ ΗΛΙΚΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ 4 ετών 1)ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα 6 ετών 1)φυματίωσης 14 ετών 1)τετάνου( και επανάληψη κάθε 10 χρόνια) ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α :2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 εώς 12 μήνες ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑ : 1 δόση και επανάληψη μετά την ηλικία των 4 ετών ΑΙΜΟΦΙΛΟΣ ΙΝΦΛΟΥΕΝΖΑΣ ΤΥΠΟΥ Β : 6-12 μηνών κάνουμε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 2 μηνών και 1 επαναληπτική μετά το χρόνο.Εάν το παιδί είναι >12 μηνών κάνουμε μια δόση.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ >7 ΕΤΏΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΜΒΟΛΙΑ 1η επίσκεψη 1)διφθερίτιδα,τέτανος,κοκκύτης 2)ηπατίτιδα β 3)αιμόφιλος ινφλουένζας τύπου β 4)πολιομυελίτιδας 5)μηνιγγίτιδας 2η επίσκεψη 1)ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα (μετά από ένα μήνα) 2)ηπατίτιδα β
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΑΝ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟΥΝ >7 ΕΤΏΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΜΒΟΛΙΑ 3η επίσκεψη 1)διφθερίτιδα (μετά από ένα μήνα) 2)πολυομυελίτιδας 3) ιλαρά,ερυθρά,παρωτίτιδα 4η επίσκεψη 1)τετάνου (μετά από 6 μήνες ) 2)πολιομυελίτιδας 3)ηπατίτιδα β Ηλικία 14 ετών τετάνου και επανάληψη κάθε 10 χρόνια
ΑΝΤΙΤΕΤΑΝΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Α) Αντιτετανικός εμβολιασμός (3ή περισσότερες δόσεις) 1)καθαρό τραύμα : αν έχουν περάσει >10 χρόνια από την τελευταία δόση κάνουμε μια δόση εμβολίου. 2)βαρύ τραύμα : αν έχουν περάσει >5 χρόνια από την τελευταία δόση κάνουμε μια δόση εμβολίου. Β)Ατελής Αντιτετανικός εμβολιασμός (1 δόση) 1)καθαρό τραύμα : μια δόση εμβολίου 2)βαρύ τραύμα : κάνουμε μια δόση εμβολίου και αντιτετανικό ορό. Γ) Ατελής Αντιτετανικός εμβολιασμός (2 δόσεις) 1 )καθαρό τραύμα : μια δόση εμβολίου 2)βαρύ τραύμα : κάνουμε μια δόση εμβολίου και αντιτετανικό ορό. Δ) Αντιτετανικός εμβολιασμός(?) Ή όχι 1 )καθαρό τραύμα : μια δόση εμβολίου 2)βαρύ τραύμα : κάνουμε μια δόση εμβολίου και αντιτετανικό ορό.