ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΟΥ

Επισκόπηση: Εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης των ασθενών Μέθοδοι για τη σωστή διατροφική αξιολόγηση των ασθενών Επιτυχημένη διάγνωση του υποσιτισμού Στρατηγικές σίτισης

Εκτίμηση της Διατροφικής Κατάστασης-Στόχοι Εντοπισμός ατόμων που χρειάζονται άμεση διατροφική υποστήριξη Βελτίωση ή διατήρηση της διατροφικής τους κατάστασης Κάλυψη των διατροφικών τους ελλείψεων και βελτίωση της υγείας τους

Εκτίμηση Θρεπτικής Κατάστασης - Μέθοδοι Λήψη Ιστορικού: οικογενειακή κατάσταση, οικονομική κατάσταση, χρόνιες παθήσεις, παθήσεις του πεπτικού, αλλεργίες, τροφικές δυσανεξίες, στοματική υγεία, όρεξη για κατανάλωση τροφής, χρήση συμπληρωμάτων διατροφής, πρόσφατες μεταβολές του βάρους Φυσική Εξέταση: δέρμα, μαλλιά, μάτια, στόμα, καρδιά, περίνεο – πρωκτός, άκρα (π.χ. οιδήματα), κοιλιά (π.χ. ηπατομεγαλία)

Εκτίμηση Θρεπτικής Κατάστασης - Μέθοδοι Ανθρωπομετρική εξέταση: βάρος, ύψος, πάχος δερματικής πτυχής, περιφέρεια των μυών του βραχίονα Εργαστηριακές Εξετάσεις: λόγος κρεατινίνη/ύψος, εξετάσεις για αναιμία (έλλειψη σιδήρου-φολικού -βιταμίνης Β 12 ), έλεγχος πρωτεϊνών (αλβουμίνη, τρανσφερίνη, προαλβουμίνη, κτλ.), ανοσολογικός έλεγχος, αποβολή ούρων 24ώρου

 15-60% νοσηλευόμενων ασθενών  Αυξημένες επιπλοκές, διάρκεια νοσηλείας, βραδύτερη ανάρρωση, κόστος νοσηλείας  Διατροφική παρέμβαση 2 ημέρες νωρίτερα μείωση της νοσηλεία κατά 1 ημέρα & εξοικονόμηση $1000/χρόνο (μέσο αμερικανικό νοσοκομείο) Συνεπώς Η κατάλληλη διατροφική υποστήριξη είναι αναγκαία ως μέρος της συνολικής ιατρικής περίθαλψης Υποσιτισμός

Διάγνωση Υποσιτισμού Σωματικό βάρος Γαστρεντερικά προβλήματα (π.χ. έμετο, διάρροιες) Καταστάσεις stress (π.χ. διαβητικός ασθενής με πνευμονία, ασθενής με περιτονίτιδα)

Φυσική Εξέταση-Διάγνωση υποσιτισμού Απώλεια υποδόριου λίπους, απώλεια μυϊκής μάζας, οίδημα σφυρών, οίδημα στην οσφυϊκή χώρα, ασκίτης

Ανίχνευση Διατροφικού Κινδύνου Στοιχεία ασθενή (τμήμα, ημερομηνία, επώνυμο, όνομα, φύλο: Α/Θ, ημερομηνία γέννησης, βάρος, ύψος) Α) Είναι ο ασθενής σε διατροφικό κίνδυνο; (Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)= kg/m 2 ) Β) Έχασε ο ασθενής ακούσια βάρος τους τελευταίους 3 μήνες; Γ) Πρόσληψη τροφής - μειώθηκε τον τελευταίο μήνα πριν την εισαγωγή; Δ) Παρουσία στρεσογόνου παράγοντα / σοβαρότητα της ασθένειας; Στις παραπάνω ερωτήσεις η κάθε απάντηση βαθμολογείται από το 0 μέχρι το 2. Το άθροισμα των βαθμών μας δείχνει αν υπάρχει ανάγκη παρέμβασης και σε τι βαθμό (π.χ. συνολική βαθμολογία 3-4: επανεξέταση σε 1 εβδομάδα).

Εργαλείο διατροφικής αξιολόγησης Περιλαμβάνει :  Φυσική εξέταση  Κλινική συνέντευξη 5 σημείων Υποκειμενική Σφαιρική Εκτίμηση

Υποκειμενική Σφαιρική Εκτίμηση (Detsky et al.) Αλλαγή σωματικού βάρους Συνολική απώλεια τους προηγούμενους 6 μήνες (ποσοστό % και σε Kg) Αλλαγή τις τελευταίες 2 εβδομάδες (αύξηση, μείωση, καμία αλλαγή) Αλλαγή στη διαιτητική πρόσληψη (καμία αλλαγή, αλλαγή, τύπος αλλαγής – π.χ. υδρική δίαιτα, ανεπαρκής στερεά σίτιση) Γαστρεντερικά συμπτώματα για >2 εβδομάδες (κανένα, ναυτία, έμετοι, διάρροια, ανορεξία) Λειτουργική ικανότητα (καμία δυσλειτουργία, δυσλειτουργία, τύπος δυσλειτουργίας – π.χ. εργασιακές δυσχέρειες, περιπατητικός, κλινήρης) Ασθένεια και η σχέση της με τις διατροφικές απαιτήσεις (αρχική διάγνωση, μεταβολική απαίτηση (στρες: υψηλό, μέτριο, χαμηλό) Φυσική Εξέταση και Κλίμακα SGA

 Δίαιτα από το στόμα  Δίαιτα από το στόμα + συμπλήρωμα εντερικής διατροφής  Εντερική διατροφή  Παρεντερική διατροφή Στρατηγικές σίτισης

o Εντερική διατροφή: πλεονεκτήματα, επιπλοκές, κόστος o Παρεντερική διατροφή: κόστος, εύχρηστη o Παρεντερική διατροφή μόνο σε περιπτώσεις αδυναμίας εντερικής πρόσβασης ή λειτουργίας (Αμερικανική Ένωση Παρεντερικής και Εντερικής Διατροφής, ASPEN) Εντερική-Παρεντερική διατροφή

Αναβολικές, καταβολικές, υπερμεταβολικές καταστάσεις : Σήψη ή τραύμα Δυσλειτουργία εντερικού σωλήνα Νεφρική δυσλειτουργία Υπερκαπνία Υπεργλυκαιμία Ειδικές καταστάσεις

1 η φάση (48 πρώτες ώρες)  Εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης  Ταξινόμηση βαθμού καταβολισμού  Αιμοδυναμική σταθεροποίηση  Σταθεροποίηση επιπέδων σακχάρου και ηλεκτρολυτών  Επίτευξη πρόσβασης για την εφαρμογή της διαιτητικής θεραπείας  Έναρξη χορήγησης θρεπτικών συστατικών Φάσεις διαιτητικής θεραπείας

2 η φάση (2 η -5 η ημέρα)  Σταθεροποίηση βάρους  Βελτίωση ισοζυγίου αζώτου  Διατήρηση επιπέδων γλυκαιμίας και ηλεκτρολυτών  Διατήρηση αιμοδυναμικής κατάστασης Φάσεις διαιτητικής θεραπείας

3 η φάση (>6 η ημέρα)  Επίτευξη θετικού ισοζυγίου αζώτου  Αύξηση βάρους  Διατήρηση κατάλληλων επιπέδων γλυκαιμίας και ηλεκτρολυτών  Διατήρηση σταθερής αιμοδυναμικής κατάστασης Φάσεις διαιτητικής θεραπείας