Προβλέψεις των εξ/κων και εσ/κων συνθηκών της επιχείρησης. Παρουσίαση Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Κοινωνική πρόβλεψη. Κοινωνική πρόβλεψη είναι η προσπάθεια κατανόησης της φύσης της μεταβαλλόμενης κοινωνίας μας και η εξακρίβωση της επιρροής των μεταβαλλόμενων αξίων και συμπεριφοράς των μελών της κοινωνίας στην επιχείρηση. Η κοινωνική πρόβλεψη είναι σημαντικά περίπλοκη, γιατί ασχολείται σε υψηλό βαθμό με αλληλοσχετιζόμενα και περίπλοκα συστήματα. Η ανάλυση χρονικών σειρών έχει χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη μεταβλητών, όπως π.χ. η κατανομή πληθυσμού κατά ηλικία και φύλο, οι ρυθμοί γεννήσεων και το επίπεδο εκπαίδευσης. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Κοινωνική πρόβλεψη. Η ανάλυση συσχέτισης χρησιμοποιείται επίσης για τον προσδιορισμό των σχέσεων μεταξύ των προβλέψεων των οικονομικών, τεχνολογικών, κοινωνικών, και κρατικών- νομικών μεταβλητών. Ακόμη οι μέθοδοι brainstorming, δελφών και σεναρίων χρησιμοποιούνται στις κοινωνικές προβλέψεις. Στοιχεία έρευνας από τηλεφωνικές ή προσωπικές συνεντεύξεις χρησιμοποιούνται επίσης για την πρόβλεψη των κοινωνικών παραγόντων. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Η πρόβλεψη κρατικών-νομικών παραγόντων. Την παρακολούθηση των κρατικών-νομικών παραγόντων χρησιμοποιούμε για την εκτίμηση της επίδρασης της μελλοντικής κυβερνητικής νομοθεσίας, καθώς και για την ερμηνεία της επίδρασης αυτής στις σχέσεις μεταξύ κράτους- επιχείρησης. Το κράτος μπορεί μέσω της νομοθεσίας να επηρεάσει τις τιμές και την προσφορά των συντελεστών της παραγωγής μέσω της φορολογικής πολιτικής, ορισμένες οικονομικές συνθήκες. Η νομοθεσία που αφορά στις επιχειρήσεις, συνεπώς και οι σχέσεις κράτους-επιχείρησης αλλάζουν συχνά. Η αβεβαιότητα αυτή δυσχεραίνει τις προβλέψεις και τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ποιοτικές μέθοδοι πρόβλεψης. Η μέθοδος brainstorming είναι μια μεθοδος την οποία βασικά χρησιμοποιούμε για την παραγωγή δημιουργικών ιδεών για την επίλυση ενός προβλήματος. Με την μέθοδος brainstorming παρουσιάζεται ένα συγκεκριμένο αντικείμενο σε μια ομάδα ανθρώπων-στελεχών της επιχείρησης, στους οποίους επιτρέπονται να παρουσιάσουν τις προβλέψεις τους στην περιοχή του αντικειμένου τους. Η μέθοδος brainstorming συνίσταται σε τρείς φάσεις: – Στην πρώτη φάση, ζητείται από τα μέλη της ομάδας να παρουσιάσουν αυθόρμητα τις ιδέες τους για την μελλοντική εξέλιξη του αντικειμένου που μελετάται. Τέσσερις βασικοί κανόνες τηρούνται κατά την πρώτη φάση: – Δεν επιτρέπεται καμία κριτική επί των προβλέψεων. – Δεν επιτρέπεται κανένας έπαινος για τις προβλέψεις. – Δεν επιτρέπονται ερωτήσεις ή συζητήσεις για τις προβλέψεις. – Ενθαρρύνεται ο συνδυασμός και η βελτίωση των προβλέψεων, οι οποίες έχουν παρουσιαστεί προηγουμένως. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ποιοτικές μέθοδοι πρόβλεψης. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης, τα πλεονεκτήματα κάθε πρόβλεψης αναθεωρούνται και συζητούνται και αυτό συχνά οδηγεί στη διατύπωση επιπρόσθετων εναλλακτικών προβλέψεων. Οι εναλλακτικές προβλέψεις με λίγη αξία εξαλείφονται στη φάση αυτή. Στην Τρίτη φάση επιλέγεται μια από τις εναλλακτικές ιδέες, με ομόφωνη γνώμη της ομάδας. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Η μέθοδος των Δελφών. Η μέθοδος αυτή έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να οργανωθεί χωρίς σχετικά μεγάλο κόστος και να διεξαχθεί μέσω αλληλογραφίας. Τα αποτελέσματα ενός ερωτηματολογίου χρησιμοποιούνται για την διατύπωση του επόμενου ερωτηματολογίου και κάθε εμπειρογνώμονας ενημερώνεται για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία για τις πραγματικές αναπτύξεις, οι οποίες δίνονται από τους εμπειρογνώμονες. Τα διαδοχικά ερωτηματολόγια δείχνουν επίσης σε κάθε εμπειρογνώμονα την έκταση, κατά την οποία η γνώμη μου διαφέρει από τις γνώμες των άλλων εμπειρογνωμόνων. Δίνεται η ευκαιρία στον εμπειρογνώμονα να τροποποιήσει ή να βελτιώσει τις αρχικές του γνώμες και να δείξει μέχρι ποιου σημείου συμφωνεί με τις γνώμες των άλλων. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Η μέθοδος των Δελφών. Το πλεονέκτημα της μεθόδου Δελφών είναι ότι διεγείρει και ενθαρρύνει τη δημιουργική σκέψη και διορθώνει την προκατάληψη ατομικής προσωπικής κρίσης, χωρίς να μεταπηδά στο άλλο άκρο της επικράτησης της γνώμης κατά πλειοψηφία. Το ερωτηματολόγιο, συνήθως, σχεδιάζεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να εξαναγκάσει σε μια αριθμοποιημένη απάντηση Π.χ. ποιο το ποσοστό των νοικοκυριών με δυο αυτοκίνητα σε ένα ορισμένο χρόνο στο μέλλον ή ποια πιθανότητα να συμβεί ένα γεγονός, μέχρι ένα ορισμένο χρόνο. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Η μέθοδος των σεναρίων. Η τεχνική αυτή κάνει μια προσπάθεια να περιγραφεί σειρά γεγονότων τα οποία εξηγούν, το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος στόχος. Ένας αριθμός εναλλακτικών αναπτύξεων μιας ιδιαίτερης τεχνολογίας, θα μπορούσε να υποτεθεί ή να παρθεί ως δεδομένο και ζητείται από τους ειδικούς εμπειρογνώμονες να διατυπώσουν σενάρια, δείχνοντας ποίες συνέπειες θα έχουν οι αναπτύξεις αυτές. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Προβλέψεις με τη μέθοδος του νεκρού σημείου. Οι σχέσεις μεταξύ του μεγέθους των επενδυτικών δαπανών και του βαθμού δραστηριότητας που απαιτείται για την πραγματοποίηση κερδών αναφέρονται ως ανάλυση του νεκρού σημείου (break-even analysis). Αν υποθέσουμε ότι όλες οι δαπάνες της επιχείρησης είναι μεταβλητές τότε δεν θα υπήρχε το θέμα του «νεκρού σημείου». Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση των εξόδων (δαπανών) της επιχείρησης. Τα έξοδα της επιχείρησης ανάλογα με τον τρόπο αντίδρασης τους στις μεταβολές διακρίνονται σε, σταθερά, αναλογικά, αύξοντα και φθίνοντα. Σταθερά είναι τα έξοδα που δεν επηρεάζονται από τις μεταβολές του επιπέδου δραστηριότητας της λειτουργικής μονάδας. Π.χ. οι αποσβέσεις παραγωγικών εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού, τα ενοίκια, οι αμοιβές έμμισθου προσωπικού, γενικά έξοδα διαχείρισης, δημοτικοί φόροι κλπ. Ορισμένα σταθερά έξοδα μεταβάλλονται μακροχρόνια και ορισμένα βραχυχρόνια. Τα βασικά σταθερά έξοδα π.χ. ασφάλιστρα παγίων, αποσβέσεις μεταβάλλονται μακροχρόνια. Τα έξοδα που προγραμματίζονται στην περίοδο π.χ. ενός έτους, όπως είναι τα έξοδα διαφημίσεων, τα έξοδα ερευνών και ανάπτυξης μεταβάλλονται βραχύχρονα. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση των εξόδων (δαπανών) της επιχείρησης. Αναλογικά είναι τα έξοδα που μεταβάλλονται με τον ίδιο ρυθμό που μεταβάλλεται το επίπεδο παραγωγής. Π.Χ. η αμοιβή εργασίας με βάση το κομμάτι, η αμοιβή βιομηχανοποίησης (φασόν). Φθίνοντα είναι τα έξοδα που μεταβάλλονται με αργότερο ρυθμό από το ρυθμό μεταβολής της παραγωγής. Π.χ. Τα κόμιστρα, τα ναύλα, τα έξοδα κίνησης της παραγωγής νέου τύπου προϊόντος, τα έξοδα των πρώτων υλών τα οποία μειώνονται όσο αυξάνει η ποσότητα που αγοράζεται, λόγω των ποσοτικών εκπτώσεων, που κατά κανόνα ισχύουν στις περιπτώσεις αυτές. Αύξοντα, είναι τα έξοδα εκείνα που μεταβάλλονται με ρυθμό ταχύτερο από το ρυθμό μεταβολής της παραγωγής. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση των εξόδων (δαπανών) της επιχείρησης. Η δυνατότητα να βρούμε το επίπεδο παραγωγής, στο οποίο αντιστοιχεί το μικρότερο κόστος στη μονάδα προϊόντος, απορρέει από τις παραπάνω ιδιότητες των εσόδων. – Τα σταθερά και φθίνοντα έξοδα οδηγούν σε συνεχώς χαμηλότερο κόστος με την αύξηση της παραγωγής. – Τα αναλογικά παραμένουν ουδέτερα (αδιάφορα) – Τα αύξοντα οδηγούν σε όλο και υψηλότερο κόστος. Μετά τον άριστο βαθμό απασχόλησης τα έξοδα στη μονάδα του προϊόντος διαμορφώνονται επίσης μεγαλύτερα, παρά το ότι τα σταθερά έξοδα επιμερίζονται σε μεγαλύτερες ποσότητες προϊόντων, και αυτό συμβαίνει διότι υπερτερεί η τάση αυξόντων εξόδων. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση των εξόδων (δαπανών) της επιχείρησης. Σημειώνεται ότι το άριστο μέγεθος απασχόλησης δε βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος παραγωγής, αλλά σε ένα εύρος παραγωγής. Πριν του ελάχιστου άριστου μεγέθους απασχόλησης α) και μετά του μεγίστου άριστου μεγέθους απασχόλησης β) το κόστος στη μονάδα του προϊόντος διαμορφώνεται μεγαλύτερο για τους συγκεκριμένους λόγους. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Υπολογισμός του Νεκρού Σημείου. Για το σκοπό της ανάλυσης του «νεκρού σημείου» θα κατατάξουμε τα παραπάνω έξοδα σε δύο βασικές κατηγορίες κόστους – Στο σταθερό κόστος και Τις αποσβέσεις του μηχανολογικού εξοπλισμού και λοιπών παραγωγικών εγκαταστάσεων. Ενοίκια Αμοιβές έμμισθου (διοικητικού) προσωπικού. Γενικά έξοδα διαχείρισης κλπ. – Στο μεταβλητό κόστος. Αμοιβές ωρομίσθιων εργατών παραγωγής. Πρώτες και βοηθητικές ύλες. Προμήθειες πωλήσεων κλπ. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Υπολογισμός του Νεκρού Σημείου. Η ανάλυση του «νεκρού σημείου», όπως αναφέραμε στην αρχή του τμήματος είναι βασικά ή μέθοδος μελέτης και προγραμματισμού των κερδών που διεκπεραιώνεται με βάση την υπάρχουσα σχέση των σταθερών δαπανών και του μεταβλητού κόστους προς τα έσοδα. Ειδικότερα, είναι το μέσο με το οποίο προσδιορίζεται το σημείο στο οποίο οι πωλήσεις καλύπτουν ακριβώς το συνολικό κόστος. Για την ανάλυση σαν κέρδη νοούνται τα λειτουργικά μόνο προ φόρων και τόκων, δεν έχουν συμπεριληφθεί στην πλευρά των κερδών, κερδη που προέρχονται από διαφορετικές πηγές της παραγωγικής δραστηριότητας. Σημειώνεται ότι η εφαρμογή του διαγράμματος του «νεκρού σημείου» προϋποθέτει τη μη μεταβολή των στοιχείων πάνω στα οποία βασίστηκε, όπως Π.χ. η τιμή πώλησης των προϊόντων, οι εκπτώσεις πωλήσεων, οι τιμές πρώτων υλών, η αμοιβή εργασίας, οι μέθοδοι παραγωγής και πώλησης. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Υπολογισμός του Νεκρού Σημείου. Έσοδα πωλήσεων η κόστος παραγωγής. Παραγωγή και πωλήσεις σε χιλιάδες μονάδες. Συνολικά έσοδα Συνολικό κόστος Ζημίες κέρδη 40 Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Υπολογισμός του Νεκρού Σημείου. Παραδοχές: Το κόστος το 40 εκατομμυρίων δραχμών αντιπροσωπεύεται από την οριζόντια γραμμή. Το κόστος αυτό παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από τον αριθμό των παραγόμενων μονάδων. To μεταβλητό κόστος στη μονάδα του προϊόντος που ανέρχεται στις 5 χιλιάδες δραχμές παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής, η γραμμή του συνολικού κόστους είναι ευθεία. Τα έσοδα αντιπροσωπεύονται από τη γραμμή εσόδων, και εδώ, επειδή υποθέσαμε ότι η τιμή πώλησης μιας μονάδας προϊόντος 10 χιλιάδες παραμένει σταθερή ανεξάρτητα από την πωλούμενη ποσότητα, η γραμμή αυτή είναι επίσης ευθεία. Η επιχείρηση υφίσταται ζημίες μέχρι του σημείου που τέμνονται η γραμμή των συνολικών εσόδων με τη γραμμή του συνολικού κόστους, δηλαδη μέχρι το «νεκρό σημείο». Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Υπολογισμός του Νεκρού Σημείου. Μετά το νεκρό σημείο η επιχείρηση αρχίζει να πραγμα- τοποιεί κέρδη, διότι μετά το σημείο αυτό τα συνολικά έσοδα της επιχείρησης καλύπτουν το σταθερό κόστος όσο και το μεταβλητό κόστος και αφήνει επιπλέον ένα περίσσευμα «κέρδος». Τ.Χ= Σ+Μ.Χ Τ= τιμή πώλησης ανά μονάδα προϊόντος. Χ= Παραγόμενες και πωλούμενες μονάδες. Δηλαδή, οι μονάδες προϊόντος που πρέπει να παραχθούν για να καλυφθούν, τόσο το σύνολο των μεταβλητών εξόδων παραγωγής, όσο και το σύνολο των σταθερών εξόδων, οπότε η επιχείρηση βρίσκεται στο νεκρό σημείο. Σ= συνολικό σταθερό κόστος. Μ= μεταβλητό κόστος ανά μονάδα προϊόντος. Λύνοντας την εξίσωση, Τ.Χ=Σ+Μ.Χ, Χ=Σ/Τ-Μ Ο προσδιορισμός του «νεκρού σημείου» με βάση την αξία γίνεται με την παραπάνω απλή εξίσωση Α=Τ.Χ., Α=Τ (Σ/Τ-Μ) όπου Α=Το σύνολο της αξίας πωλήσεων Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση του μη Γραμμικού Νεκρού Σημείου. Στο προηγούμενο παράδειγμα υποθέσαμε ότι η τιμή πώλησης ανά μονάδα προϊόντος, καθώς και το μεταβλητό κόστος ανά μονάδα προϊόντος παραμένουν σταθερά ανεξάρτητα από το ύψος των παραγόμενων και των πωλούμενων ποσοτήτων του προϊόντος. Μπορούμε σε μια περίπτωση όπου τα προαναφερόμενα μεγέθη μεταβάλλονται ότι ζημίες μπορούν αν παρατηρηθούν σε δύο καταστάσεις, η μία περιοχή βρίσκεται σε σχετικά πολύ χαμηλά επίπεδα παραγωγής και πωλήσεων αρχίζοντας από το μηδέν και φθάνοντας στο σημείο εκείνο όπου τα έσοδα καλύπτουν ακριβώς το σύνολο (σταθερό και μεταβλητό) κόστος παραγωγής, δηλαδή το «νεκρό σημείο». Η άλλη περιοχή ζημιών βρίσκεται σε σχετικά πολύ υψηλό επίπεδο παραγωγής και πωλήσεων. Στο υψηλό αυτό επίπεδο δραστηριότητας, που συνήθως ξεπερνά την παραγωγική δυναμικότητα της επιχείρησης, ορισμένα μεταβλητά κλπ έξοδα αυξάνουν δυσανάλογα με την αύξηση της παραγωγής, όπως είναι η αμοιβή για υπερωρίες κλπ. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση του μη Γραμμικού Νεκρού Σημείου. Τα συμπεράσματα είναι ότι, Αυξάνοντας την παραγωγική δραστηριότητα και τις πωλήσεις πέραν του «νεκρού σημείου» αυξάνονται και τα κέρδη της εταιρείας. Η απεριόριστη αύξηση της παραγωγής και πωλήσεων, όμως, δε συντελούν στη συνεχή αύξηση των κερδών. Υπάρχει ένα ορισμένο σημείο όπου η καμπύλη κερδών αρχίζει να κάμπτεται. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση του μη Γραμμικού Νεκρού Σημείου. Η ανάλυση αυτή μας οδηγεί στην έννοια του «περιθωρίου ασφάλειας» δηλαδή του «περιθωρίου» μέσα στο οποίο μπορεί να περιοριστεί ο βαθμός δραστηριότητας της επιχείρησης. Ετσι η παραγωγή μπορεί να κυμανθεί μεταξύ δύο ακραίων σημείων που διαγράφουν αφ’ ενός το «νεκρό σημείο» και αφετέρου την πλήρη παραγωγικότητα της επιχείρησης. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Χρησιμότητα του Νεκρού Σημείου. Η ανάλυση του «νεκρού σημείου» είναι πολύ χρήσιμη για τη μελέτη των σχέσεων μεταξύ του όγκου των πωλήσεων, των τιμών και του κόστους. Αυτή υποδεικνύει το ύψος των πωλήσεων που πρέπει να πραγματοποιηθούν προς αποφυγή ζημίας όπως και το ύψος των πωλήσεων μεγιστοποιεί τα κέρδη. Στην πραγματοποίηση νέων επενδύσεων και αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας, η ανάλυση του «νεκρού σημείου» είναι απαραίτητη, γιατί και το σταθερό κόστος θα αυξηθεί και ο αντίκτυπος στα διάφορα επίπεδα παραγωγής, από τυχόν μείωση της τιμής πώλησης για την προώθηση της αυξανόμενης παραγωγής θα πρέπει να είναι γνωστός. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση της λειτουργικής μόχλευσης. Λειτουργική μόχλευση σημαίνει η ιδιότητα ή κατάσταση κατά την οποία μια μικρή αύξηση ή μείωση σε μια δραστηριότητα της επιχείρησης, προκαλεί αντιστοίχως μια μεγαλύτερη αύξηση ή μείωση σε μια άλλη δραστηριότητα της επιχείρησης. Στην επιχειρηματική ορολογία, όπως αναφέραμε παραπάνω, ένας μεγάλος βαθμός μόχλευσης, σημαίνει ότι μια σχετικά μικρή μεταβολή των πωλήσεων έχει ως αποτέλεσμα μια μεγάλη μεταβολή στα καθαρά λειτουργικά κέρδη. Υπολογισμός κέρδους = (τιμή πώλησης ανά μονάδα προϊόντος)- (κόστος ανά μονάδα προϊόντος)/ τιμή πώλησης ανά μονάδα προϊόντος. Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση του ταμειακού νεκρού σημείου. Ένα μέρος του σταθερού κόστους μιας επιχείρησης συνήθως συμπεριλαμβάνει ορισμένες μη ταμειακές δαπάνες, δηλαδή, δαπάνες που δεν λαμβάνονται με τη μορφή των ταμειακών ροών. Παραδείγματος χάρη, στο κόστος των προϊόντων μιας επιχείρησης περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις ως ένα στοιχείο του κόστους που δεν αντιπροσωπεύουν ταμιακές δαπάνες. Επίσης ένα μέρος των εσόδων της επιχείρησης μπορεί αν μην έχει εισπραχθεί κατά την πώληση των προϊόντων της, ενώ το μέρος αυτό των εσόδων, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα, εμφανίζεται στους «εισπρακτέους λογαριασμούς» Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.

Ανάλυση του ταμειακού νεκρού σημείου. Με τις παραπάνω παρατηρήσεις μπορούμε να υπολογίσουμε – Το «ταμειακό νεκρό σημείο» με βάση τις μονάδες παραγωγής. (Χ= Σ-Μη ταμειακές δαπάνες/ Τ-Μ) – Το «ταμειακό νεκρό σημείο» με βάση την αξία των παραγόμενων και πωλούμενων προϊόντων. Α= Τ.(Σ-Μη ταμειακές δαπάνες)/Τ-Μ) Και στις δύο περιπτώσεις από το σταθερό κόστος (Σ) αφαιρούμε τις μη ταμιακές δαπάνες και μετά χρησιμοποιούμε αντίστοιχα τις αλγεβρικές εξισώσεις για τον υπολογισμό του «νεκρού σημείου ». Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης- Προγραμματισμός δράσεως επιχειρήσεων.