Οικονομική Ανάπτυξη και Οικονομική Μεγέθυνση

1. Υπόδειγμα Solow (Βασικό υπόδειγμα) Το υπόδειγμα αυτό δείχνει με ποιο τρόπο η αποταμίευση, η αύξηση του πληθυσμού και η τεχνολογική πρόοδος επηρεάζουν την αύξηση του προϊόντος με την πάροδο του χρόνου. Πρώτα θα το δούμε χωρίς την τεχνολογική πρόοδο και την αύξηση του πληθυσμού. 1 α. Υπόδειγμα του Solow αλλαγές στο κεφάλαιο πως επιδρούν στην παραγωγή μιας οικονομίας.

1. Υπόδειγμα Solow (Βασικό υπόδειγμα) Πρώτο βήμα πως η ζήτηση και η προσφορά των αγαθών καθορίζουν τη συσσώρευση κεφαλαίου. Υπόθεση το εργατικό δυναμικό και η τεχνολογία παραμένουν αμετάβλητοι. Βασίζεται λοιπόν στην οικεία συνάρτηση παραγωγής δηλαδή Y = f (K,L) αυτή η συνάρτηση υποτίθεται ότι έχει σταθερές αποδόσεις κλίμακας. Πολλαπλασιάζω και τα δύο μέλη με 1/L και έχω Y/L = f (K/L, 1) Αυτό δείχνει ότι το προϊόν ανά εργάτη είναι συνάρτηση του κεφαλαίου ανά εργάτη. Η υπόθεση των σταθερών αποδόσεων σημαίνει ότι το μέγεθος της οικονομίας δεν επηρεάζει τη σχέση μεταξύ παραγωγής ανά εργαζόμενο και κεφαλαίου ανά εργαζόμενο.

1. Υπόδειγμα Solow (Βασικό υπόδειγμα) Δεύτερο βήμα πως η ζήτηση των αγαθών προέρχονται από την κατανάλωση και την επένδυση. Δηλαδή Y = C+I. (1) Y = C+I. (1) Το υπόδειγμα υποθέτει ότι κάθε χρόνο οι άνθρωποι αποταμιεύουν ένα μέρος του εισοδήματος τους ενώ το υπόλοιπο το καταναλώνουν. Δηλαδή Y= C+S (2) Αν εξισώσουμε τις (1) και (2) παίρνουμε S=I Αν εξισώσουμε τις (1) και (2) παίρνουμε S=I Με βάση τα παραπάνω λοιπόν, κάναμε ανάλυση των βασικών συστατικών του υποδείγματος. Άρα λοιπόν η συνάρτηση παραγωγής καθορίζει την ποσότητα του προϊόντος που παράγει η οικονομία ενώ το ποσοστό αποταμίευσης την κατανομή του προϊόντος ανάμεσα στην κατανάλωση και την επένδυση. Με βάση τα παραπάνω λοιπόν, κάναμε ανάλυση των βασικών συστατικών του υποδείγματος. Άρα λοιπόν η συνάρτηση παραγωγής καθορίζει την ποσότητα του προϊόντος που παράγει η οικονομία ενώ το ποσοστό αποταμίευσης την κατανομή του προϊόντος ανάμεσα στην κατανάλωση και την επένδυση.

1. Υπόδειγμα Solow (Βασικό υπόδειγμα) Απόθεμα κεφαλαίου μας οδηγεί στην οικονομική μεγέθυνση ενώ δυνάμεις που μπορούν να το μεταβάλουν είναι η επένδυση και η απόσβεση. Επένδυση γνωστή, Απόσβεση, φθορά του κεφαλαίου η οποία μας οδηγεί στη μείωση κεφαλαίου. Μεταβολή στο απόθεμα κεφαλαίου = I – ποσό του κεφαλαίου που αποσβένεται κάθε χρόνο. Μεταβολή στο απόθεμα κεφαλαίου = I – ποσό του κεφαλαίου που αποσβένεται κάθε χρόνο. Υπάρχει ένα δεδομένο αποθέματος κεφαλαίου για το οποίο η επένδυση = απόσβεση. Αν μια οικονομία διαθέτει αυτό το επίπεδο αποθέματος κεφαλαίου τότε δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Ενώ οι δυνάμεις που προκαλούν αυτή την μεταβολή εξισορροπούνται. Αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο κεφαλαίου και παραγωγής είναι σταθερά διαχρονικά ενώ η οικονομία βρίσκεται σε επίπεδο σταθερής κατάστασης.

1. Υπόδειγμα Solow (Βασικό υπόδειγμα) Το υπόδειγμα δείχνει ότι αν το ποσοστό αποταμίευσης είναι υψηλό, η οικονομία θα έχει μεγάλο απόθεμα κεφαλαίου και υψηλό επίπεδο παραγωγής. Αν το ποσοστό είναι χαμηλό τότε η οικονομία θα έχει μικρό απόθεμα κεφαλαίου και χαμηλό επίπεδο παραγωγής. Επίσης η υψηλότερη αποταμίευση οδηγεί σε πιο γρήγορη οικονομική μεγέθυνση αλλά μόνο βραχυχρόνια. Μια αύξηση του ποσοστού αποταμίευσης αυξάνει το ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης μέχρις ότου η οικονομία φτάσει σε νέα κατάσταση σταθερής ισορροπίας. Αν η οικονομία διατηρεί ένα υψηλό επίπεδο αποταμίευσης θα διατηρεί υψηλό επίπεδο αποθέματος κεφαλαίου και υψηλό επίπεδο παραγωγής αλλά όχι για πάντα υψηλό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης.

1 Β. Υπόδειγμα του Solow Προσθέτουμε την αύξηση του πληθυσμού Η αύξηση του αριθμού των εργατών μειώνει το κεφάλαιο ανά εργάτη με τον ίδιο περίπου τρόπο που τον μειώνει και η απόσβεση. Επίσης ο αριθμός των εργατών αυξάνεται με τον χρόνο. Σε μια σταθερή κατάσταση και με αυξανόμενο πληθυσμό το κεφάλαιο ανά εργάτη και το προϊόν ανά εργάτη μένουν σταθερά. Επειδή ο αριθμός των εργατών αυξάνεται με ρυθμό n, το συνολικό κεφάλαιο και το συνολικό παραγόμενο προϊόν πρέπει να αυξάνονται επίσης με τον ίδιο ρυθμό n. Επομένως η αύξηση του πληθυσμού δεν μπορεί να εξηγήσει τη διατηρήσιμη άνοδο των βιοτικών επιπέδων επειδή το προϊόν ανά εργάτη είναι σταθερό στη σταθερή κατάσταση ωστόσο μπορεί να εξηγήσει τη διατηρήσιμη αύξηση του συνολικού προϊόντος. Επίσης η αύξηση του πληθυσμού υποδηλώνει ότι οι χώρες με υψηλότερη αύξηση του πληθυσμού θα έχουν χαμηλότερα επίπεδα κατά κεφαλήν του ΑΕΠ.

1 Γ. Υπόδειγμα του Solow Προσθέτουμε την τεχνολογική πρόοδο Στη συνάρτηση παραγωγής προσθέτουμε την αποδοτικότητα της εργασίας και έχουμε Y = f (K,L, E) Όπου αποδοτικότητα εργασίας = γνώση της κοινωνίας σχετικά με τις παραγωγικές μεθόδους, βελτίωση τεχνολογίας οδηγεί σε αύξηση της αποδοτικότητας εργασίας. L x E = αριθμός των αποδοτικών εργατών Υπόθεση βελτίωση τεχνολογίας οδηγεί σε αύξηση της αποδοτικότητας εργασίας αλλά με σταθερό ρυθμό. Από τη στιγμή που η οικονομία βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση ο ρυθμός αύξησης της παραγωγής ανά εργάτη εξαρτάται μόνο από το ρυθμό της τεχνολογικής προόδου. Με βάση λοιπόν το υπόδειγμα μόνο η τεχνολογική πρόοδος μπορεί να εξηγήσει μια παρατεταμένη άνοδο του βιοτικού επιπέδου.

Θεωρία Ενδογενούς μεγέθυνσης Y = AK Όπου Α = σταθερά που μετρά το ποσό της παραγωγής που δίνει κάθε μονάδα κεφαλαίου και Κ= απόθεμα κεφαλαίου. Ενσωματώνεται εδώ η φθίνουσα απόδοση του κεφαλαίου η οποία με βάση το υπόδειγμα το Solow εξαναγκάζει την οικονομία να προσεγγίσει μια σταθερή κατάσταση στην οποία η διαδικασία της ανάπτυξης εξαρτάται από την εξωγενή τεχνολογική πρόοδο, ενώ η αποταμίευση οδηγεί σε προσωρινή μεγέθυνση. Σε αντίθεση το υπόδειγμα ενδογενούς μεγέθυνσης η αποταμίευση και η επένδυση οδηγούν σε σταθερή ανάπτυξη. Όπου Α = σταθερά που μετρά το ποσό της παραγωγής που δίνει κάθε μονάδα κεφαλαίου και Κ= απόθεμα κεφαλαίου. Ενσωματώνεται εδώ η φθίνουσα απόδοση του κεφαλαίου η οποία με βάση το υπόδειγμα το Solow εξαναγκάζει την οικονομία να προσεγγίσει μια σταθερή κατάσταση στην οποία η διαδικασία της ανάπτυξης εξαρτάται από την εξωγενή τεχνολογική πρόοδο, ενώ η αποταμίευση οδηγεί σε προσωρινή μεγέθυνση. Σε αντίθεση το υπόδειγμα ενδογενούς μεγέθυνσης η αποταμίευση και η επένδυση οδηγούν σε σταθερή ανάπτυξη.

Το υπόδειγμα των δύο τομέων Έστω η οικονομία έχει δύο τομείς: βιομηχανικές επιχειρήσεις και ερευνητικά πανεπιστήμια. Οι επιχειρήσεις παράγουν αγαθά και υπηρεσίες που χρησιμοποιούνται για κατανάλωση και για επένδυση σε φυσικό κεφάλαιο. Τα πανεπιστήμια παράγουν ένα συντελεστή που ονομάζεται γνώση η οποία χρησιμοποιείται αργότερα και στους δύο τομείς. Εδώ έχουμε δύο διαφορετικές εξισώσεις για τους δύο τομείς και μια για τη συσσώρευση κεφαλαίου. Επίσης οι αποδόσεις είναι σταθερές και όχι φθίνουσες. Δημιουργεί και αυτό το υπόδειγμα προϋποθέσεις για σταθερή ανάπτυξη χωρίς την υπόθεση των εξωγενών μεταβολών στη συνάρτηση παραγωγής. Εδώ η σταθερή ανάπτυξη προκύπτει ενδογενώς γιατί η δημιουργία γνώσης στα πανεπιστήμια δεν επιβραδύνεται ποτέ. Γενικά αποταμίευση, αύξηση του πληθυσμού και τεχνολογική πρόοδος αλληλεπιδρούν προκειμένου να καθορίσουν το επίπεδο και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μιας χώρας. Γενικά αποταμίευση, αύξηση του πληθυσμού και τεχνολογική πρόοδος αλληλεπιδρούν προκειμένου να καθορίσουν το επίπεδο και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μιας χώρας.

Reconceptualizing the development state: Public Savings And economic growth Jonathan Krieckhaus, World Development, Vol. 30, Year: 2002, pp Η αναπτυξιακή θεωρία λέει ότι η γρήγορη οικονομική μεγέθυνση μπορεί να επιτευχθεί όταν το κράτος κατανείμει τους πόρους σε στρατηγικούς βιομηχανικούς τομείς. Επίσης οι μαζικές δημόσιες αποταμιεύσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την χρηματοδότηση υψηλών επιπέδων επένδυσης και οικονομικής μεγέθυνσης. Οι δημόσιες αποταμιεύσεις= συνολικά δημόσια έσοδα – δημόσιες δαπάνες (εκτός ων επενδύσεων). Επίσης διαφέρουν από το δημόσιο έλλειμμα γιατί το δημόσιο έλλειμμα υποδηλώνει «πόσα ξοδεύει το κράτος» αλλά δεν παρέχει πληροφορίες για τις δημόσιες αποταμιεύσεις.

Reconceptualizing the development state: Public Savings And economic growth Το συμπέρασμα του άρθρου είναι ότι οι δημόσιες αποταμιεύσεις επηρεάζουν την οικονομική μεγέθυνση ενώ ο ρόλος του κράτους είναι να κινητοποιήσει τις πηγές έτσι ώστε να παίζουν κεντρικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη. Σημειώνουμε ότι το άρθρο εξετάζει περισσότερο τις αναπτυσσόμενες χώρες π.χ. Βραζιλία

Can institutions or education explain world poverty? An augmented Solow model provides some insights Theodore Breton Journal: The journal of Socio-Economic, Vol. 33, Year: 2004, pp Η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο συμβάλλει στην παραγωγικότητα των εργαζομένων έτσι ώστε το εθνικό εισόδημα να αυξάνεται. Το βασικό μοντέλο του Solow δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί οι φτωχές χώρες παραμένουν φτωχές. Υποθέτοντας ότι η εθνική συνολική παραγωγικότητα διατηρείται σταθερή, η νεοκλασική θεωρία υποστηρίζει ότι όλες οι χώρες πρέπει να συγκλίνουν στο ίδιο επίπεδο εισόδημα / εργάτη, διαμέσου της διεθνούς ροής κεφαλαίου η οποία οδηγεί σε σύγκλιση στον συνολικό ρυθμό του δείκτη επένδυση / εργάτη. Υπάρχουν όμως ελάχιστες αποδείξεις ότι το εθνικό εισόδημα και οι ρυθμοί των επενδύσεων τείνουν να συγκλίνουν.

Can institutions or education explain world poverty? An augmented Solow model provides some insights Το αναπτυξιακό μοντέλο του Solow είναι μια συνάρτηση παραγωγής με έμφαση στην τεχνική και οικονομική αποδοτικότητα αλλά και το φάσμα των παραγωγικών συντελεστών που συμβάλλει στον καθορισμό του επιπέδου του εθνικού εισοδήματος. Αυτό το άρθρο δείχνει πως αν στο βασικό μοντέλο του Solow προστεθούν institutional μεταβλητές και χρησιμοποιηθούν περισσότερο εμπεριστατωμένα δεδομένα, τότε μπορεί να αποδείξει γιατί μερικές χώρες παραμένουν φτωχές και άλλες πλούσιες. Το MRW είναι τα αρχικά τριών συγγραφέων οι οποίοι το 1992 πρόσθεσαν το ανθρώπινο κεφάλαιο ως μεταβλητή στο βασικό μοντέλο Solow και βρήκαν ότι το ανθρώπινο και το φυσικό κεφάλαιο είναι εξίσου σημαντικά στον καθορισμό του εθνικού εισοδήματος.

Can institutions or education explain world poverty? An augmented Solow model provides some insights Συμπεράσματα Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υποστηρίζονται τα αποτελέσματα των MRW και ότι η μεγάλη συμμετοχή του κράτους στην κατανάλωση μειώνει το εθνικό εισόδημα. Η κρατική πληρότητα είναι ενδογενής μεταβλητή στην οικονομική αναπτυξιακή διαδικασία ενώ η κατεύθυνση των μεταβλητών είναι ότι μεγάλο μέρος του εισοδήματος «πηγαίνει» προς την κρατική πληρότητα. Για το αν η κρατική ολοκλήρωση επηρεάζει την παραγωγικότητα αυτό είναι αβέβαιο. Επίσης οι φτωχές χώρες με μεγάλη κρατική συμμετοχή στην κατανάλωση μπορούν να αυξήσουν το εθνικό εισόδημα τους μόνο διαμέσου των ιδιωτικοποιήσεων των κυβερνητικών δραστηριοτήτων ή αυξάνοντας τις επενδύσεις στην εκπαίδευση. Αυτό θα έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα ενώ για βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα δεν υπήρχε ένδειξη.

Can she cook? Women’s education and housework productivity Author: David C. Sharp, Julia A. Heath, William T. Smith and David S. Knowlton, Economics of Education Review, Vol. 23, Year: 2004, pp Υπάρχουν δύο θεωρίες σχετικά με την οικιακή παραγωγικότητα και το επίπεδο μόρφωσης των γυναικών. Η μία είναι η οικονομική θεωρία η οποία έχει εξετάσει το επίπεδο μόρφωσης των γυναικών και την οικιακή τους παραγωγικότητα και το συμπέρασμα είναι ότι υπάρχει θετική σχέση ανάμεσα στα δύο παραπάνω στοιχεία. Η άλλη είναι η μη οικονομική θεωρία (προέρχεται κυρίως από κοινωνικές επιστήμες) και υποστηρίζει ότι υπάρχει αρνητική σχέση μεταξύ της οικιακής παραγωγικότητας και του επιπέδου μόρφωσης των γυναικών. Δηλαδή όσο οι γυναίκες αναζητούν περισσότερη εκπαίδευση, δυσαρεστούνται περισσότερο με τις δουλειές του σπιτιού και επομένως μειώνεται η παραγωγικότητα τους.

Can she cook? Women’s education and housework productivity Σε αυτό το άρθρο χρησιμοποιούνται δύο ομάδες γυναικών: τον παραδοσιακό τύπο γυναικών δηλαδή εκείνες που δεν εργάζονται αλλά ο σύζυγος τους εργάζεται για τουλάχιστον 100 ώρες και κερδίζει 1$ την ώρα το 1992 και εκείνες που απασχολούνται στην αγορά εργασίας για λιγότερο από 100 ώρες και κερδίζουν λιγότερο από 1$ την ώρα το Και ο μοντέρνος τύπος δηλαδή εκείνες που ο σύζυγος τους εργάζεται για τουλάχιστον 100 ώρες και κερδίζει 1$ την ώρα το 1992 και εκείνες που απασχολούνται στην αγορά εργασίας για τουλάχιστον 100 ώρες και κερδίζουν το λιγότερο 1$ την ώρα το Δείγμα 7390 παραδοσιακές γυναίκες μοντέρνος τύπος γυναικών

Can she cook? Women’s education and housework productivity Συμπεράσματα Τα αποτελέσματα συγκλίνουν περισσότερο προς τη μη οικονομική θεωρία δηλαδή αρνητική σχέση μεταξύ οικιακής παραγωγικότητας και επιπέδου μόρφωσης των γυναικών.

Education, technical progress and economic growth: the case of Taiwan T.-C. Lin, Economics of Education Review, Vol. 22, 2003, pp Οι διάφορες μελέτες έχουν αποδείξει ότι μόνο η πρωτοβάθμια και η υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχει σημαντική και θετική επίδραση στην οικονομική μεγέθυνση. Αυτό το άρθρο διερευνά την επίδραση της εκπαίδευσης και το ρόλο της τεχνολογικής προόδου στην οικονομική μεγέθυνση στην Ταϊβάν για το διάστημα Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν μέτρα για το εισόδημα (ΑΕΠ), εισροή φυσικού κεφαλαίου (σταθερό κεφάλαιο και αυξήσεις αποθέματος δηλαδή κτίρια, μηχανήματα και άλλες κατασκευές), εισροή εργατικού δυναμικού (ο αριθμός των ενεργών εργαζομένων) και απόθεμα εκπαίδευσης το οποίο μετράται ως το μέσο όρο των εκπαιδευτικών χρόνων στη βασική εκπαίδευση / ανά εργαζόμενο άτομο. Οι διάφορες μελέτες έχουν αποδείξει ότι μόνο η πρωτοβάθμια και η υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχει σημαντική και θετική επίδραση στην οικονομική μεγέθυνση. Αυτό το άρθρο διερευνά την επίδραση της εκπαίδευσης και το ρόλο της τεχνολογικής προόδου στην οικονομική μεγέθυνση στην Ταϊβάν για το διάστημα Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν μέτρα για το εισόδημα (ΑΕΠ), εισροή φυσικού κεφαλαίου (σταθερό κεφάλαιο και αυξήσεις αποθέματος δηλαδή κτίρια, μηχανήματα και άλλες κατασκευές), εισροή εργατικού δυναμικού (ο αριθμός των ενεργών εργαζομένων) και απόθεμα εκπαίδευσης το οποίο μετράται ως το μέσο όρο των εκπαιδευτικών χρόνων στη βασική εκπαίδευση / ανά εργαζόμενο άτομο.

Education, technical progress and economic growth: the case of Taiwan Συμπεράσματα Η μέση εκπαίδευση έχει θετική και σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη του ΑΕΠ. Η εκπαίδευση και η τεχνολογική πρόοδος έχει σημαντική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας ενώ η εκπαίδευση και η τεχνολογική πρόοδος λειτουργούν ως συμπληρωματικά. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει σημαντική σχέση ανάμεσα στο φυσικό κεφάλαιο και την εκπαίδευση ή μεταξύ εκπαίδευσης και τεχνολογικής προόδου.