ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Magda and Albana: learning to read with dual language books Raymonde Sneddon

ΣΙΑΤΡΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ  Παρά το γεγονός ότι στο Λονδίνο ομιλούνται πάνω από 300 γλώσσες, αυτές δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του σχολείου.  Ατομική προσπάθεια των δασκάλων για ενθάρρυνση της διγλωσσίας στο σχολείο, φτιάχνοντας δίγλωσσα βιβλία,  Συνεργασία με δίγλωσσους συναδέλφους και γονείς.  Διαφωνία για τα δίγλωσσα βιβλία: Ming Tsow (αναφέρει ότι είναι μικρής σημασίας τα δίγλωσσα βιβλία από μόνα τους καθώς εξαρτάται από το πώς χρησιμοποιείται από το δάσκαλο, την εξοικείωση των παιδιών καθώς και την κινητοποίησή τους) vs Blackledge (τα δίγλωσσα κείμενα βοηθούν τα παιδιά να νιώσουν ότι η προσωπική τους εμπειρία και ταυτότητα αναγνωρίζεται και αξίζει).

CUMMINS Σκέψεις για ομιλία, ανάγνωση, γραφή προέρχονται από μια κοινή κεντρική λειτουργία ανεξαρτήτως γλώσσας. Ιδιαίτερη σημασία: διάκριση επικοινωνιακής-προφορικής δεξιότητας- ακαδημαϊκής γλώσσας. Συχνά αποτυχία δασκάλων να συνειδητοποιήσουν τη διάκριση αυτή. Παράγοντες για ενθάρρυνση διγλωσσίας στο σχολείο: ενσωμάτωση μειονοτικής γλώσσας, συνεργασία με οικογένεια, αλληλεπιδραστική εκπαίδευση, δίκαιη αξιολόγηση.

COPLEMENTARY SCHOOLS Συμπληρωματικά σχολεία: ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της κληρονομιάς, της ταυτότητας και της κουλτούρας μέσα από την αλληλεπίδραση των γλωσσών.( το υπό έρευνα σχολείο δεν ανήκει σε αυτά).

ΕΡΕΥΝΑ Σχετική με δύο κορίτσια και τις μητέρες τους από την Αλβανία που ζουν στο Λονδίνο και μαθαίνουν τη μητρική τους γλώσσα μέσα από δίγλωσσα βιβλία του εμπορίου που τους υποδεικνύει η δασκάλα τους. Μάγδα και Αλμπάνα: χρήση αγγλικών και σταδιακή υποχώρηση μητρικής (αλβανικά). Δασκάλα: παροχή δυνατότητας ανάπτυξης ταυτότητας ως αλβανίδες ομιλήτριες και αναγνώστριες στην τάξη.

ΕΡΕΥΝΑ Δασκάλα τάξης: δίγλωσση στα αγγλικά και στα punjabi, συνειδητοποιημένη σχετικά με τη διγλωσσία των παιδιών της τάξης( από τα 30 παιδιά τα 25 είναι δίγλωσσα), συνεργασία και συμβουλές με γονείς για χρήση δίγλωσσων βιβλίων. Μαγδα: 6 χρονών, μητέρα της η Μιράντα Αλμπανα: 6 χρονών, μητέρα της η Ληρ Αποκομμένες από την αλβανική κοινότητα του Λονδίνου, πραγματοποίηση εκδηλώσεων αυτής μακριά από το κέντρο του Λονδίνου. Μάλιστα αναφέρουν τα κορίτσια μια συναυλία που είχαν παρακολουθήσει στο Λονδίνο και δήλωναν ενθουσιασμένες, αλλά αυτό δεν ήταν παρά μια εξαίρεση.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ Οικογένεια Μάγδας: κυρίως αλβανικά και λίγα αγγλικά, μη ύπαρξη αλβανικού υλικού. Οικογένεια Αλμπάνας: μισά αγγλικά μισά αλβανικά, χρήση αγγλικών πριν το νηπιαγωγείο λόγω συναναστροφής με αγγλίδα φίλη της. Επιθυμία Ληρ για εκμάθηση αγγλικών  συνομιλία με Αλμπάνα στα αγγλικά Χρήση δίγλωσσων βιβλίων από την Αλμπάνα  εκμάθηση πολλών λέξεων στα αλβανικά

ΜΑΓΔΑ Ανάγνωση πρώτου δίγλωσσου βιβλίου στο πλαίσιο της τάξης: προσηλωμένη στο αλβανικό κείμενο και όχι στο αγγλικό, πολλές άγνωστες λέξεις, βοήθεια από τη μητέρα της στην προφορά και στις συλλαβές. Ανάγνωση παραδοσιακού αλβανικού κειμένου από τη Μιράντα στην κόρη της και βοήθεια στις πολυσύλλαβες λέξεις. Ανάγνωση δεύτερου δίγλωσσου βιβλίου: ερωτήσεις από τη Μιράντα για λέξεις-κλειδιά στα αλβανικά και χρήση αγγλικού κειμένου από τη Μάγδα για τη μετάφραση.

Μη κατανόηση της ιστορίας από τη Μάγδα - 2 η ανάγνωση της : χρήση και των δύο διαφορετικής γλώσσας κειμένων,μεγαλύτερη εκφραστικότητα,ύπαρξη άγνωστων λέξεων  μετάφραση αυτών με τη χρήση της εικονογράφησης και του αλβανικού κειμένου. 3 η ανάγνωση: κατανόηση νοήματος, ανατροφοδότηση κειμένου με τη βοήθεια εικόνων

ΑΛΜΠΑΝΑ Ανάγνωση 1 ου δίγλωσσου βιβλίου στην τάξη: επιλέγει τα αλβανικά και αγνοεί τα αγγλικά, μικρή παρέμβαση μητέρας περι τονισμού, περισσότερη εκφραστικότητα από τη Μάγδα. Κάποια στιγμή στρέφεται και στο αγγλικό κείμενο, εναλλάσοντας έτσι τις δυο γλώσσες. Επισήμανση δασκάλας για τη διαφορετική προφορά μιας λέξης και στις γλώσσες. Ανάγνωση 2 ου δίγλωσσου βιβλίου: πρώτα ανάγνωση αλβανικού κειμένου και μετά αγγλικού. Δυσκολία στις πολυσύλλαβες λέξεις είτε στα αγγλικά είτε στα αλβανικά.

Για τη μετάφραση αλβανικών λέξεων έλεγαν πρώτα τη μετάφραση στα αγγλικά που γνωρίζουν και το συνέκριναν με το αγγλικό κείμενο συζητώντας τη. Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Ληρ η παραπάνω διαδικασία τη βοήθησε στα αγγλικά της. Τέλος, η Αλμπάνα είπε την ιστορία με δικά της λόγια και συζήτησε με τη μητέρα της για μεμονωμένες λέξεις και φράσεις.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Στρατηγική Μιράντας: πριν την ανάγνωση των βιβλίων παρουσίασε νέα σύμβολα για την ανάγνωση των αλβανικών, εξήγησε τη φωνολογία των γραμμάτων και έβαλε λέξεις με γράμματα μαγνητάκια στο ψυγείο για να τη βοηθήσει. Στρατηγική Μιράντας και Ληρ: πριν την ανάγνωση από τα κορίτσια, διάβαζαν με εκφραστικότητα το βιβλίο στα αλβανικά μετά από επιθυμία των κοριτσιών όπως εκανε και η δασκάλα στα αγγλικα. Ακολουθούσαν τις κόρες τους στην ανάγνωση. Πρόσφεραν λέξεις όταν τα παιδιά κόμπιαζαν.

Διόρθωναν την κακή προφορά στις πολυσύλλαβες λέξεις. Ερωτήσεις κατανόησης. Έπαινος Χώριζαν το κείμενο σε περιόδους για ευκολότερη κατανόηση και επεξηγήσεις για τυχόν ασάφειες στα αλβανικά. Ληρ: λόγω ευφράδειας Αλμπάνας  συχνότερες ερωτήσεις. Μιράντα: δυσκολία κατανόησης από Μάγδα  λιγότερες ερωτήσεις ( κυρίως για το αν καταλαβαίνει τις λέξεις στα αλβανικά).

ΣΧΟΛΙΑ Και οι δύο γυναίκες σχολίασαν σχετικά με τη διαφορά της γλώσσας του σχολείου και αυτής της καθημερινής επικοινωνίας. Παρόλα αυτά, αυτό θεωρούν ότι προσφέρει ευκαιρία εκμάθησης νέων λέξεων. Τα δύο κορίτσια με τη βοήθεια των μητέρων τους επεξεργάστηκαν τις λέξεις στα αλβανικά μέσα από την γνώση των αγγλικών. ( τα αλβανικά έχουν πιο κανονικό ήχο και είναι πιο εύκολα αλλά έχουν μεγάλες λέξεις με σύνθετη δομή και πιο δύσκολο στον τονισμό).

BIALYSTOK Οι δύο γλώσσες χρησιμοποιούν το ίδιο αλφάβητο και έχουν παρόμοια ηχητική δομή (ακόμα και αν διαφέρουν σα γλώσσες), ώστε η φωνολογική γνώση μπορεί να μεταφερθεί και να προσαρμοστεί από τη μία γλώσσα στην άλλη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΓΛΩΣΣΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ Εμπλουτισμός λεξιλογίου Ενθάρρυνση να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα Παρά την προσπάθεια να κρατήσουν οι μητέρες τις δύο γλώσσες χωριστά, στις επεξηγήσεις θέλοντας και μη ενέπλεκαν τις δύο γλώσσες Λόγω της κατανόησης της αξίας της διγλωσσίας από τη δασκάλα, κατάφεραν να ξεφύγουν από τον κίνδυνο της αφαιρετικής διγλωσσίας Επαφή με ακαδημαϊκή γλώσσα εκτός από την καθημερινή που είναι ήδη οικεία Περισσότερη χρήση αλβανικών στο σπίτι

Επιβεβαίωση και διεύρυνση της ταυτότητας και της κληρονομιάς τους Ανάπτυξη αυτοπεποίθησης και σιγουριάς Ανάπτυξη καλών σχέσεων δασκάλα με γονείς Διατήρηση μητρικής γλώσσας  ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ… Ανάγκη για ενεργούς και έμπειρους εκπαιδευτικούς Με κατάλληλη ενθάρρυνση και διάδοση, η υψηλής ποιότητας πρακτικές και το επίπεδο της τάξης μπορεί να επηρεάσει το εθνικό πρόγραμμα σπουδών, την προετοιμασία και τη συνεχή ενημέρωση των εκπαιδευτικών. Δίγλωσσα κείμενα  πολύτιμο εργαλείο και δίνει ευκαιρίες στα εμπλεκόμενα παιδιά και τις οικογένειές τους.

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ