ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ PROJECT Με το θέμα ασχολήθηκαν : Oι μαθητές και μαθήτριες της Β Λυκείου Οι επιβλέπουσες καθηγήτριες : Νίκα Ευσταθία,Σολωμού Βασιλική

2

 Πολλές φορές στο περιβάλλον του σχολείου, του σπιτιού της εργασίας, συμβαίνουν σοβαρά ή όχι ατυχήματα, χωρίς πολλές φορές να ξέρουμε τί πρέπει να κάνουμε άμεσα.  Έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει επιτακτική η ανάγκη να αποκτήσουμε όλοι και όλες, πρακτικές, βασικές γνώσεις στον τομέα των πρώτων βοηθειών, που δεν απαιτούν ειδίκευση ή ιδιαίτερο διάβασμα...  Έτσι σκεφτήκαμε να ασχοληθούμε φέτος με το θέμα αυτό, ώστε να αποκτήσουμε μια επαφή με τις ενέργειες που πρέπει να εφαρμόζονται σε πολλά επείγοντα περιστατικά, χωρίς δυσνόητη ιατρική ορολογία.

 Πρώτες βοήθειες είναι η πρώτη παροχή βοήθειας ή περίθαλψης που δίνεται στον τραυματισμένο πριν από την εμφάνιση ασθενοφόρου ή γιατρού. Χρήσιμα τηλέφωνα: ΕΚΑΒ: 166 Πυροσβεστική: 199 Αστυνομία: 100 Κέντρο δηλητηριάσεων:

 Να διατηρήσουν τη ζωή  Να εμποδίσουν την επιδείνωση του τραύματος ή εν γένει της κατάστασης  Να προωθήσουν την ανάρρωση.  Τα καθήκοντα εκείνου που εφαρμόζει τις πρώτες βοήθειες είναι  Να ερευνήσει την κατάσταση και να ξέρει τι έχει συμβεί  Να προσέξει και να αντιμετωπίσει ενδεχόμενους κινδύνους για τον ίδιο ή για τον τραυματία.  Να αναζητήσει βοήθεια αν τη χρειάζεται  Να αντιμετωπίσει ψύχραιμα την κατάσταση, όπως απαιτείται  Να μεριμνήσει για την περαιτέρω φροντίδα και περίθαλψη στο σπίτι ή στο νοσοκομείο αν είναι αυτό αναγκαίο.

 Συζητήσεις στην τάξη  Διαδικτυακή και βιβλιογραφική έρευνα.  Παρουσιάσεις θεμάτων από τα παιδιά  Ερωτηματολόγιο

 Από τις συζητήσεις στην τάξη, προέκυψε ότι πράγματι δεν έχουμε ενημέρωση για πολύ απλά ατυχήματα που μπορούν να συμβούν στο χώρο του σχολείου…  Στην δεύτερη συνάντησή μας, επεξεργαστήκαμε το ερωτηματολόγιο που είχαμε συμπληρώσει, όπου διαπιστώσαμε πόσα πολλά πράγματα δεν ξέραμε, ή ξέραμε λάθος.  Μοιραστήκαμε επίσης διάφορα θέματα με τα παιδιά και τα παρουσιάσαμε στην τάξη. πειραματιστήκαμε με το τι θα κάναμε αν μας συνέβαινε κάποιο ατύχημα..  Εκείνο που πρέπει να τονισθεί είναι, πόσο σημαντικό έργο μπορεί να προσφέρει εθελοντικά κάποιος, χωρίς να είναι απαραίτητα γιατρός.

 ατυχήματα  Αναπνοή  Πληγές και αιμορραγία  Εγκαύματα  Σπασμένα οστά  Τραυματισμοί των αρθρώσεων και των μυών  Απώλεια των αισθήσεων  Δηλητηρίαση  Επιδράσεις της θερμότητας  Μικρά «ξένα αντικείμενα»  Μεταφορά τραυματία

9  Ο τραυματίας δεν πρέπει να μετακινείται, εκτός αν κινδυνεύει στη θέση που βρίσκεται ή αν έχει καταπλακωθεί.  Πρέπει να ειδοποιείται έγκαιρα γιατρός και να καλείται ασθενοφόρο όχημα.  Σε περίπτωση αιμορραγίας πρέπει να γίνεται άμεση προσπάθεια διακοπής της.

10  Αν υπάρχει δυσκολία στην αναπνοή, πρέπει να ελευθερώνεται το στόμα και ο λαιμός του θύματος ώστε να περνά ελεύθερα ο αέρας.  Αν το θύμα δεν αναπνέει, πρέπει να εφαρμόζεται αμέσως τεχνητή αναπνοή.  Αν το θύμα διατηρεί τις αισθήσεις του και διψά μπορεί να του δοθεί λίγο νερό. Αν όμως είναι αναίσθητο, δεν πρέπει να του δοθεί τίποτα απ’ το στόμα.  Είναι απαραίτητη η τόνωση του ηθικού του θύματος με ενθαρρυντικά λόγια.

11 Ή εξέταση έχει σκοπό να επισημάνει: Αιμορραγία Ανωμαλία στη θέση και το σχήμα των μελών του θύματος ή τραυματισμό στο κεφάλι. Κάταγμα στον αυχένα Κάταγμα στη σπονδυλική στήλη Κάταγμα στα πλευρά. ( πνευμοθώρακας.) Κάταγμα στα μέλη Εσωτερικό τραύμα στην κοιλιά.

12  Αιμορραγία είναι η διαφυγή αίματος από τις αρτηρίες, τις φλέβες ή τα τριχοειδή αγγεία.Η αιμορραγία αρχικά προκαλεί αδυναμία και τελικά, αν δεν τεθεί υπό έλεγχο, καταπληξία(shock).  Διάκριση αιμορραγιών  Στην αρτηριακή αιμορραγία το αίμα είναι ζωηρό κόκκινο και τινάζεται με ένταση ή και ρυθμό από την πληγή.  Στην φλεβική αιμορραγία το αίμα είναι σκούρο και απλώς κυλά έξω από την πληγή.  Στην τριχοειδική αιμορραγία το αίμα έχει κάποιο ενδιάμεσο χρώμα και απλώνεται γύρω από την πληγή.

13  Πάνω στην περιοχή της αιμορραγίας εφαρμόζεται ένας ειδικός πιεστικός επίδεσμος.  Αν δεν υπάρχει διαθέσιμος., μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα καθαρό μαντήλι.  Το μαντήλι πιέζεται δυνατά με τα δάχτυλα πάνω στην περιοχή πού αιμορραγεί και δένεται πιεστικά μ' ένα συνηθισμένο επίδεσμο.  Ό πιεστικός επίδεσμος δεν πρέπει να λύνεται ποτέ.  Αν το τραύμα εξακολουθεί να αιμορραγεί, μπορεί να δεθεί δεύτερος επίδεσμος πάνω απ’ τον πρώτο ή και τρίτος επίδεσμος πάνω από το δεύτερο.

14  H αιμορραγία από αρτηρία σταματάει πολύ πιο δύσκολα από τη φλεβική αιμορραγία.  πρέπει να πιεστεί η αρτηρία σε μια θέση πού να βρίσκεται ανάμεσα στην καρδιά και στην περιοχή της αιμορραγίας η να τοποθετηθεί το μέρος πού αιμορραγεί πιο ψηλά απ’ το υπόλοιπο σώμα.  Όταν η αρτηρία πιεστεί τότε η αιμορραγία σταματά.  Μόλις σταματήσει η αιμορραγία τοποθετείται στη θέση της πίεσης ένας πιεστικός επίδεσμος.  Στην περίπτωση πού η αιμορραγία εντοπίζεται σ' ένα μέλος και δεν υπάρχει πιεστικός επίδεσμος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μεγάλο μαντήλι διπλωμένο στο μάκρος.

15  Η απότομη και προσωρινή απώλεια της συνείδησης εξαιτίας κυκλοφοριακής διαταραχής του εγκεφάλου.  Οι κυριότερες αιτίες λιποθυμίας είναι:  α) Η απώλεια αίματος εξαιτίας κάποιου τραυματισμού ή αρρώστιας  β) η απότομη πτώση της πίεσης εξαιτίας έντονου φόβου ή συγκίνησης  γ) η μεγάλη αναιμία  δ) ο μεγάλος συνωστισμός  ε) η παραμονή σε χώρους που δεν αερίζονται καλά  στ) κάποιος έντονος πόνος  ζ) η κατάσταση εγκυμοσύνης  η) πολλές καρδιακές παθήσεις.  Ο άνθρωπος που πρόκειται να λιποθυμήσει γίνεται : ωχρός, σκοτεινιάζουν γύρω του τα πάντα, ιδρώνει και πέφτει κάτω, ο σφυγμός του είναι μόλις ψηλαφητός και η αναπνοή επιπόλαιη.

16  - Ξαπλώνουμε κάτω τον λιπόθυμο, ανάσκελα ή στο πλάι, ώστε το κεφάλι του να βρίσκεται χαμηλότερα απ’ τα πόδια του και το σώμα του.  - Ανοίγουμε τα ρούχα του, λύνουμε το κολάρο του, τη ζώνη του κι' οτιδήποτε τον σφίγγει και φροντίζουμε να μπορεί να αναπνέει ελεύθερα.  Προσοχή: Δεν πρέπει να δώσουμε στο λιπόθυμο να πιει τίποτα πριν να ξαναβρεί τελείως τις αισθήσεις του, γιατί μπορεί να πνιγεί.  Ό λιπόθυμος πού θα ξαναβρεί τις αισθήσεις του πρέπει να μένει ξαπλωμένος μέχρι να συνέλθει τελείως.

17  Καταπληξία (shock) είναι ένα σύνδρομο, κατά το οποίο ελαττώνεται η ροή του αίματος στους ιστούς, αλλά και η επιστροφή του στην καρδιά.  Αποτέλεσμα αυτού είναι να μην παρέχετε στα κύτταρα ικανοποιητική ποσότητα οξυγόνου.  Τα κυριότερα αίτια που προκαλούν καταπληξία είναι:  α) οξεία αιμορραγία,  β) έμφραγμα του μυοκαρδίου  γ) πνευμονική εμβολή  δ) μικροβιαιμία ή σηψαιμία (το αίμα μολύνεται από μικρόβιο)  ε) αναφυλαξία  στ) βλάβη του νωτιαίου μυελού  Ο άνθρωπός που πρόκειται να πέσει σε σοκ παρουσιάζει :ωχρότητα, ταχυσφυγμία, αυξομειώνεται η πίεση του αίματος του, το δέρμα υγρό, κολλώδες και ψυχρό και έχει τάση για εμετό.  Ενώ, σε περίπτωση σηπτικού σοκ, μπορεί να εμφανισθούν : αιμορραγίες από το δέρμα ή χειρότερα, μπορεί να υπάρχει θόλωση της διάνοιας, την οποία συχνά ακολουθεί απώλεια αισθήσεων.

18  Ξαπλώνουμε τον τραυματία με το κεφάλι πιο χαμηλά απ’ το σώμα.  Τον σκεπάζουμε με μια κουβέρτα για να μην κρυώνει.  Φροντίζουμε να σταματήσουμε την αιμορραγία, αν υπάρχει.  Αν πονά φροντίζουμε να του ελαττώσουμε τον πόνο.  Τον ενθαρρύνουμε με λόγια.  Καλούμε το ταχύτερο γιατρό.  Φροντίζουμε για άμεση μεταφορά του τραυματία σε νοσοκομείο.

19  Αν ο τραυματίας δεν αναπνέει, έχει μελανιασμένο πρόσωπο, οι κόρες των ματιών του έχουν μεγαλώσει κι' έχει χάσει τις αισθήσεις του, σημαίνει πώς δεν μπορεί να πάρει αέρα στους πνεύμονες του επειδή κάτι έχει φράξει το χώρο απ’ όπου περνά ο αέρας.  Αυτό το κάτι μπορεί να είναι η γλώσσα του πού έχει τραβηχτεί προς τα πίσω, αίμα, νερό, στοματικό περιεχόμενο πού βγήκε με εμετό, ή άλλα ξένα σώματα.  Ο εγκέφαλος μπορεί να ζήσει χωρίς οξυγόνο μόνο 4-6 λεπτά. Μόνο λίγα λεπτά λοιπόν απομένουν για να σωθεί ο τραυματίας απ’ το θάνατο.  Για την σωτηρία του τραυματία είναι απαραίτητη η εξασφάλιση της αναπνοής. Αυτό μπορεί γα γίνει με τεχνητή αναπνοή.

20  Πρόκειται για μια σοβαρή κατάσταση πού μπορεί να προκαλέσει άμεσα το θάνατο από καρδιακή ανακοπή.  Ό άρρωστος έχει χάσει τις αισθήσεις του, δεν αναπνέει καθόλου, οι κόρες των ματιών του έχουν μεγαλώσει, δεν έχει σφυγμό κι' η καρδιά του έχει πάψει να χτυπά.  Σ' αυτήν την περίπτωση πρέπει αμέσως να εφαρμοστεί μάλαξη της καρδιάς (καρδιακό μασάζ).

21 1. Τοποθετούμε ανάσκελα τον άρρωστο και του γυμνώνουμε το λαιμό και το θώρακα. 2. Τοποθετούμε τη μια παλάμη μας στο στέρνο και την άλλη παλάμη μας πάνω στην πρώτη παλάμη. 3. Πιέζουμε τα χέρια μας απότομα προς τα κάτω κι επαναλαμβάνουμε την πίεση με συχνότητα το λεπτό. 4. Μετά από 15 μαλάξεις εφαρμόζουμε δύο γρήγορες εκπνοές μέσα στο στόμα ή στη μύτη του αρρώστου με τη μέθοδο της τεχνητής αναπνοής. 5. Επαναλαμβάνουμε τις μαλάξεις στο θώρακα διακόπτοντας περιοδικά για σύντομη τεχνητή αναπνοή. 6.Αν υπάρχει δεύτερο πρόσωπο για να βοηθήσει, αναλαμβάνει αυτό την τεχνητή αναπνοή την ώρα πού διακόπτουμε τις καρδιακές μαλάξεις (κάθε πέντε μαλάξεις μια αναπνοή).

22

23  Η πίεση στο θώρακα πρέπει να είναι αρκετή για να υποχωρήσει το στέρνο 4-5 πόντους, όχι όμως υπερβολική, γιατί υπάρχει κίνδυνος να σπάσει το στέρνο.  Στα παιδιά ο θώρακας πιέζεται με τα δάχτυλα και όχι με την παλάμη.

24  Αν τραβήξουμε έγκαιρα έναν άνθρωπο που πνίγεται απ’ το νερό, υπάρχουν πολλές ελπίδες να ζήσει. Αν ο σφυγμός του χτυπά ακόμα, τότε αφού καθαρίσουμε το στόμα του από φύκια, άμμο ή λάσπη, αρχίζουμε αμέσως την τεχνητή αναπνοή. Αν δεν υπάρχει σφυγμός, κάνουμε μάλαξη καρδιάς σε συνδυασμό με την τεχνητή αναπνοή.

25  Βασικό είναι να καταλάβουμε αν το άτομο καταφέρνει να μιλάει και να βήχει. Αν δείτε ότι δεν μπορεί να αναπνεύσει, να μιλήσει ή να βήξει, εφαρμόστε το χειρισμό του Heimlich.  1.Σηκώστε όρθιο το άτομο που πνίγεται και σταθείτε ακριβώς πίσω του.  2.Αγκαλιάστε το βάζοντας τα χέρια σας κάτω από τις μασχάλες του.  3.Κάντε το ένα χέρι σας γροθιά, με το μέρος του αντίχειρα γυρισμένο προς το στέρνο  4.Η γροθιά να βρίσκετε στην περιοχή του ομφαλού.  5.Πιάστε τη γροθιά σας με το άλλο χέρι, σφίξτε και δώστε 4 γρήγορες και βίαιες ωθήσεις προς τα μέσα και προς τα πάνω.  6.Αν η πρώτη φορά δεν έχει αποτέλεσμα δοκιμάστε ξανά. Μην χτυπάτε το άτομο στην πλάτη. Όχι μόνο δεν απομακρύνετε το ξένο σώμα μ’ αυτό το τρόπο, αλλά μπορεί να προκαλέσετε τραυματισμό.

26

27  Εκείνος που θα προσφέρει βοήθεια σ' ένα άτομο πού έχει πάθει ηλεκτροπληξία πρέπει να προσέξει πολύ, γιατί κινδυνεύει κι ο ίδιος, αν έρθει σ' επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα.  Εκεί πού θα πατήσει δεν πρέπει να έχει νερό ή υγρασία.  Πρέπει να κλείσει γρήγορα το γενικό διακόπτη ή να βγάλει την πρίζα.  Αν αυτό δεν μπορεί να γίνει με ασφάλεια, το θύμα πρέπει ν' απομακρυνθεί απ’ την πηγή ηλεκτρισμού μ' ένα μονωτικό υλικό (ξύλο, πλαστικό, λάστιχο, γυαλί).  Αν υπάρχει σφυγμός εφαρμόζεται τεχνητή αναπνοή, διαφορετικά χρειάζεται ταυτόχρονα και μάλαξη της καρδιάς.

28 Όταν ένα κόκαλο σπάσει, τότε μιλούμε για κάταγμα. Αν υπάρχει τραύμα τότε το κάταγμα είναι ανοιχτό. Αν δεν υπάρχει τραύμα, τότε το κάταγμα ονομάζεται κλειστό. Στα ανοιχτά κατάγματα υπάρχει ο κίνδυνος της αιμορραγίας και της μόλυνσης. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: 1. Δυνατός πόνος στην περιοχή 2. Πρήξιμο της περιοχής αυτής. 3. Δυσκολία ή απόλυτη αδυναμία κίνησης του μέλους. 4. Το μέλος παίρνει αφύσικη θέση από το αντίστοιχο πού δεν έχει κάταγμα. ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ: Τα ανοιχτά κατάγματα πρέπει να καθαρίζονται στην περιοχή του τραύματος με ελαφριές κινήσεις. Αν υπάρχει αιμορραγία πρέπει να εφαρμόζονται τα ανάλογα μέτρα. Μετά τον καθαρισμό, το μέλος πρέπει να τοποθετείται σε αναπαυτική θέση. Αν το μέλος έχει πάρει αφύσικη πρέπει να ακινητοποιείται ατή θέση πού βρίσκεται. Με κανένα τρόπο δεν πρέπει να μετακινηθεί ο τραυματίας πριν να ακινητοποιηθεί το κάταγμα.

29

30 Πρέπει να ενεργήσουμε με ταχύτητα, αλλά χωρίς πανικό.  Να βρούμε τι έγινε ακριβώς, ποιο ήταν το δηλητήριο και σε ποια ποσότητα πάρθηκε.  Αν το άτομο έχει εισπνεύσει δηλητηριώδη αέρια ν' απομακρυνθεί απ’ το μολυσμένο περιβάλλον.  Αν δεν αναπνέει είναι απαραίτητο να γίνει τεχνητή αναπνοή.  θα πρέπει να ειδοποιηθεί γιατρός ή να μεταφερθεί το θύμα σε νοσοκομείο.  Αν το δηλητήριο έχει παρθεί από το στόμα, τότε θα πρέπει να το απομακρύνουμε από το στομάχι με το να προκαλέσουμε εμετό.  Πριν προκαλέσουμε εμετό δίνουμε στο άτομο πού έχει πάρει το δηλητήριο να πιει γάλα ή νερό,.  Για να προκαλέσουμε εμετό αρκεί μερικές φορές να ερεθίσουμε με ένα αντικείμενο (π.χ., ένα κουταλάκι) το πίσω μέρος της κοιλότητας του στόματος.  Η χρησιμοποίηση του φαρμάκου θα γίνει έπειτα από οδηγία του γιατρού ή του Κέντρου Δηλητηριάσεων. ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ :  Απαγορεύεται να προκαλέσουμε εμετό, σε περιπτώσεις που το άτομο έχει πάρει ισχυρές καυστικές ουσίες ή αν το άτομο βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση ή έχει σπασμούς.

31  προσπαθούμε να απομακρύνουμε το δηλητήριο πριν να μπει στη κυκλοφορία  δεν πρέπει το θύμα να βαδίσει, αλλά θα πρέπει να μείνει ακίνητο γιατί έτσι αποφεύγεται ή γρήγορη απορρόφηση του δηλητηρίου.  Με ένα επίδεσμο σφίγγουμε σφιχτά το μέλος πιο ψηλά απ’ το σημείο της πληγής, έτσι πού να εμποδίσουμε τη φλεβική κυκλοφορία, αλλά όχι την αρτηριακή.  Τον επίδεσμο αυτό τον χαλαρώνουμε για 1-2 λεπτά κάθε μισή ώρα. Καθαρίζουμε τη περιοχή γύρω από τη πληγή.  Τα ίδια μέτρα παίρνονται και σε περίπτωση πού το άτομο έχει κεντριστεί από σκορπιό. Στην περίπτωση δαγκώματος από φίδι, θα πρέπει να γίνει ειδικός ορός με ένεση από γιατρό.

32  Το κέντρισμα των εντόμων αυτών είναι πολύ συχνό κυρίως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Συνήθως προκαλεί μόνον τοπικά φαινόμενα (πρήξιμο και πόνο).  Σε μερικά όμως ευαίσθητα άτομα μπορεί να προκαλέσει έντονα γενικά αλλεργικά φαινόμενα με σοβαρά επακόλουθα.  Πρώτες βοήθειες: Εφαρμόζεται τοπικά αντιισταμινική αλοιφή.  "Αν παρουσιαστούν γενικά συμπτώματα (δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο στο πρόσωπο, λιποθυμία, σοκ) το άτομο πρέπει να μεταφερθεί σε νοσοκομείο ή να εξετασθεί αμέσως από γιατρό.

33  Έγκαυμα είναι η βλάβη πού προκαλείται στην επιφάνεια του σώματος από μεγάλη θερμότητα (φωτιά, καυτό μέταλλο, βραστό νερό), από ηλεκτρικό ρεύμα, ηλιακές ακτίνες, χημικές ουσίες, η ραδιενέργεια. Ανάλογα με τη βαρύτητα της βλάβης, τα εγκαύματα διαιρούνται σε τρεις βαθμούς:  Έγκαυμα 1ου βαθμού είναι αυτό πού μοιάζει με το έγκαυμα πού προκαλεί η ηλιοθεραπεία.  Έγκαυμα 2ου βαθμού είναι αυτό που προκαλεί φουσκάλες, ενώ  Έγκαυμα 3ού βαθμού είναι αυτό πού κάνει το δέρμα σταχτόλευκο και αναίσθητο ή μαύρο, καμένο.  Τις πρώτες ώρες το έγκαυμα., δείχνει ελαφρότερο από όσο είναι στην πραγματικότητα  Υπάρχει άμεσος κίνδυνος να παρουσιαστεί σοκ.

34  Ξεπλένουμε ή βουτάμε την επιφάνεια που έχει υποστεί έγκαυμα σε άφθονο κρύο νερό βρύσης για λεπτά.  Αυτό θα εμποδίσει την συνέχιση του εγκαύματος (μετέγκαυμα), θα μειώσει το οίδημα και θα απαλύνει τον πόνο.  Προστατεύουμε την εγκαυματική επιφάνεια από μόλυνση.  Καλύπτουμε την περιοχή με αποστειρωμένη γάζα ή, εάν δεν είναι διαθέσιμη, με ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα, π.χ. πετσέτα, σεντόνι (όχι χνουδωτά υλικά).

35 Τα παιδιά που ασχολήθηκαν με τις πρώτες βοήθειες –τμήμα Β2