2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ; ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ : ΜΑΝΟΥΣΚΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ (ΠΕ 12.01)

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ι Διαθεματική προσέγγιση : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Διαθεματική προσέγγιση : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΔΑΝΕΙΑ-ΚΡΙΣΕΙΣ-ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ Η ΜΑΥΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΓΚΙΚΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ (ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ),ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΟΥ ΜΑΡΙΑ,ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΡΟΒΕΝΑ,ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,ΓΚΙΟΚΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ,ΓΚΙΟΚΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ(ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΡΟΒΕΝΑ)
ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ(ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΡΟΒΕΝΑ) ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ(ΓΚΙΟΚΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ) ΟΙ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΟ 19o ΜΕ 21o ΑΙΩΝΑ(ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,ΓΚΙΟΚΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ) Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ ΣΕ ΔΑΝΕΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ(ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΟΥ ΜΑΡΙΑ) Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ(ΓΚΙΚΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ) 3

ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ Η οικονομική κρίση αποτελεί ένα παγκόσμιο οικονομικό φαινόμενο που απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια την ανθρωπότητα. Είναι ένα γεγονός το οποίο απ’ότι έχουμε παρατηρήσει εμφανίζεται ανά δεκαετία. Η οικονομική κρίση μπορεί να ‘’χτυπήσει’’ την μια χώρα μετά την άλλη μέχρι να την φτάσει στην εξαθλίωση της. Εγώ καλούμαι να ερευνήσω για τις μεγαλύτερες κρατικές πτωχεύσεις όλων των εποχών (απο τον μεσοπόλεμο και μετά)να δω πώς επηρέασαν τους ανθρώπους και πού κατέληξαν. Μέσα από την οικονομική ιστορία διακρίνουμε ότι έχουν υπάρξει πολλές κρατικές πτωχεύσεις όμως λίγες έχουν στιγματίσει τις μνήμες των ανθρώπων: κάποιες από αυτές είναι το κραχ της Αμερικής οπού εκεί έχασαν και πολλοί άνθρωποι την ζωή τους απο αυτοκτονίες, ενώ άλλη μια μεγάλη κρατική πτώχευση είναι αυτή της Ελλάδας όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης είπε το ξακουστό ‘’Δυστυχώς επτωχεύσαμεν’’.

Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929 (αγγλικά:The Great Depression) ήταν μια κατάσταση διεθνούς οικονομικής ύφεσης που διήρκεσε από ένα μέχρι δέκα χρόνια σε διάφορες χώρες του κόσμου. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη οικονομική ύφεση της σύγχρονης ιστορίας και χρησιμοποιείται τον 21ο αιώνα ως παράδειγμα για το πόσο οδυνηρή μπορεί να είναι μια οικονομική καταστροφή. Η "Μεγάλη Ύφεση", όπως χαρακτηρίστηκε στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τους αναλυτές προκλήθηκε μετά από το χρηματιστηριακό κραχ, που ξεκίνησε στις 24 Οκτωβρίου του 1929, την λεγόμενη Μαύρη Πέμπτη. Το τέρμα της κρίσης στις ΗΠΑ ταυτίστηκε με το έναυσμα της πολεμικής οικονομίας του 2ου παγκοσμίου πολέμου, γύρω στο 1939. Η κρίση είχε καταστροφικές επιπτώσεις τόσο στον ανεπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Επηρεάστηκε το διεθνές εμπόριο, καθώς επίσης και τα προσωπικά εισοδήματα, τα έσοδα από φόρους, οι τιμές και τακέρδη. Η οικονομία πόλεων ανά τον κόσμο επλήγη, ιδίως εκείνων που εξαρτώνταν άμεσα από τη βαριά βιομηχανία. Οι κατασκευές πάγωσαν, οι αγροτο-κτηνοτροφικές εργασίες υποχώρησαν λόγω πτώσης των τιμών στις σοδειές κατά 40% με 60%. Με τη ζήτηση σε διαρκή υποχώρηση, σε συνδυασμό με την έλλειψη εναλλακτικών εργασιών, περιοχές που εξαρτώνταν από τον πρωτογενή τομέα όπως εκμετάλλευση γης, ορυχείων και ξύλουυπέφεραν ακόμη περισσότερο. Η μεγάλη κρίση τερματίστηκε σε διαφορετικό χρόνο ανά χώρα. Οι περισσότερες χώρες εφήρμοσαν προγράμματα ανακούφισης και η πολιτική τους ζωή πέρασε αναταραχές, εξωθώντας την ιδεολογία στα άκρα. Σε ορισμένα κράτη, οι απελπισμένοι πολίτες στράφηκαν προς δημαγωγούς εθνικιστές, όπως τον Αδόλφο Χίτλερ, με αποτέλεσμα την έναρξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου.

Το Φαινόμενο της Χιονοστιβάδας
Η τεχνολογική εξέλιξη της αγροτικής εκμετάλλευσης αντικατέστησε τους χειρωνάκτες αγρότες στις καλλιέργειες βαμβακιού στην κομητεία τουChildress, στο Τέξας, 1938 Η μεγάλη κρίση δεν ήταν αποτέλεσμα μιας απότομης πτώσης. Οι χρηματιστηριακές αγορές κινούνταν ανοδικά στις αρχές του 1930, επιστρέφοντας στα αρχικά επίπεδα των αρχών του 1929 τον Απρίλιο, αν και ακόμη περίπου 30% κάτω από τα μέγιστα του Σεπτεμβρίου του Η αμερικανική κυβέρνηση και η βιομηχανία ξόδεψαν περισσότερα στο πρώτο εξάμηνο του 1930 απ' ότι στην αντίστοιχη περίοδο του 1929. Όμως, οι καταναλωτές, πολλοί από τους οποίους είχαν υποστεί σημαντικές απώλειες στην αγορά τον προηγούμενο χρόνο, είχαν περικόψει τα έξοδά τους κατά 10%, ενώ μια μεγάλη περίοδος ξηρασίας κατέστρεψε τις αγροτικές περιοχές των ΗΠΑ, μια περίοδος που κράτησε μέχρι το καλοκαίρι του 1930. Στις αρχές του 1930, η τραπεζική πίστη ήταν διάχυτη και διαθέσιμη σε χαμηλά επιτόκια, αλλά ο κόσμος ήταν συντηρητικός στη λήψη δανείων. Τον Μάιο οι πωλήσεις αυτοκινήτων σημείωναν πτώση κάτω από τα επίπεδα του Οι τιμές άρχισαν να πέφτουν, αλλά οι μισθοί διατηρούνταν σταθεροί μέχρι το 1930, οπότε και άρχισε να υποχωρεί η αγοραστική δύναμη. Η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη στις αγροτικές περιοχές, όπου οι τιμές τωνεμπορευμάτων έπεφταν απότομα, καθώς επίσης και σε ορυχεία και δάση, όπου η ανεργία ανέβαινε και υπήρχαν ελάχιστες δουλειές. Η υποχώρηση της αμερικανικής οικονομίας ήταν ο παράγοντας που συμπαρέσυρε και τις υπόλοιπες χώρες αρχικά, ενώ αργότερα η εσωτερική κατάσταση στις οικονομίες της κάθε χώρας καθόρισαν τις συνθήκες σε εθνικό επίπεδο. Απέλπιδες προσπάθειες για έξοδο από την κρίση μέσα από προστατευτικές πολιτικές, όπως η Πράξη Smooth-Hawley Tariff το 1930 στις ΗΠΑ και ανταποδοτικοί δασμοί σε άλλες χώρες, κατέστησαν τελικά πιο εύκολη την κατακρήμνιση του διεθνούς εμπορίου. Από τα τέλη του 1930 μέχρι και το Μάρτιο του 1933 η οικονομία ακολουθούσε σταθερή πτώση. Ο Τζον Ντέιβινσον Ροκφέλερ, μεγάλος βιομήχανος της εποχής, υποστήριξε πως: Αυτές είναι δύσκολες μέρες, που αποθαρρύνουν πολλούς. Στα 93 χρόνια της ζωής μου, υφέσεις ήλθαν και πέρασαν. Η ευημερία πάντα επέστρεφε και αυτό θα συμβεί και σε αυτή την περίπτωση.

Τα Αίτια της Κρίσης Το ετήσιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν των ΗΠΑ και οι μακροπρόθεσμες τάσεις μεταξύ , σε δισεκατομμύρια δολάρια τρεχουσών τιμών. Υπήρξαν πολλοί παράγοντες που προκάλεσαν την κρίση, όπως δομικές αδυναμίες και συγκεκριμένα περιστατικά τα οποία τη μετέτρεψαν σε μια γενικευμένη ύφεση, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο μεταφέρθηκε από χώρα σε χώρα. Σχετικά με την περίοδο αυτή, οι ιστορικοί αναφέρουν ως δομικούς παράγοντες μεγάλες καταστροφές τραπεζών και το χρηματιστηριακό κράχ, ενώ αναλυτές όπως ο Πίτερ Τέμιν και ο Μπάρρυ Άιχενγκριν δίνουν έμφαση στην απόφαση της Βρετανίας να επιστρέψει στις ισοτιμίες που υπήρχαν πριν το Gold Standard προτού ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι εναλλασόμενοι κύκλοι ύφεσης θεωρούνται ένα σύνηθες κομμάτι της ζωής σε ένα κόσμο με αβέβαιες ισορροπίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Το ποιος παράγοντας μετατρέπει μια συνήθη ήπια και σύντομη ύφεση ήοικονομικό κύκλο σε μια γενικευμένη κατάπτωση αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Άνθρωποι της διανόησης δεν έχουν συμφωνήσει ως προς τα ακριβή αίτια και τη σχετική τους συμβολή στην κρίση. Η αναζήτηση των ευθυνών είναι στενά συνδεδεμένη με το ερώτημα του πώς να αποφευχθεί μια μελλοντική κρίση και ως εκ τούτου οι πολιτικές απόψεις τους αναμειγνύονται σε μια ανάλυση ιστορικών γεγονότων οκτώ παρελθουσών δεκαετιών.

Το μεγαλύτερο ερώτημα εστιάζεται στο κατά πόσον επρόκειτο για μια αποτυχία της ελεύθερης αγοράς ή για μια αποτυχία εκ μέρους των τραπεζών να προλάβουν την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, τον επακόλουθο πανικό και περικοπές στα χρηματικά αποθέματα. Εκείνοι που υποστηρίζουν ένα σημαντικό ρόλο του κράτους στην οικονομία, πιστεύουν ότι επρόκειτο κυρίως για την αποτυχία των ελεύθερων αγορών, ενώ εκείνοι που πιστεύουν στην ελεύθερη αγορά υποστηρίζουν την άποψη πως η κρίση οφειλόταν στην αποτυχία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Διαδήλωση ανέργων στο Τορόντοτου Οντάριο, στον Καναδά Σύγχρονες θεωρίες μπορεί να κατηγοριοποιούνται σε τρεις σχολές. Πρώτον, υπάρχουν οι υποστηρικτές των κλασικών οικονομικών: μονεταριστές, η αυστριακή σχολή και η νεοκλασική οικονομική θεωρία, όλες εκ των οποίων επικεντρώνονται στις μακροοικονομικές επιπτώσεις στο χρηματικό απόθεμα και στην προσφορά χρυσού που στήριζε πολλά νομίσματα προτού γενικευθεί η κρίση, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής και της κατανάλωσης.

Κατά δεύτερον, υπάρχουν πολλές δομικές θεωρίες, πιο γνωστή από τις οποίες η Κεϋνσιανή θεωρία, αλλά και η σχολή των θεσμικών οικονομικών, που τονίζουν την υποκατανάλωση και την υπερεπένδυση (οικονομική φούσκα), προκλητική συμπεριφορά των τραπεζικών παραγόντων και βιομηχάνων, ή ανεπαρκείς κρατικοί λειτουργοί. Όταν ο πανικός ξεκίνησε και ακολούθησε η ύφεση, πολλοί πίστεψαν ότι μπορούσαν να διασώσουν τα χρήματά τους παραμένοντας μακρυά από την αγορά, καθώς οι τιμές υποχωρούσαν έτσι ώστε ένα δεδομένο ποσοστό χρημάτων να μπορούσε να αγοράσει περισσότερα αγαθά. Σε τρίτο επίπεδο, υπάρχει η μαρξιστική κριτική για την πολιτική οικονομία. Η κριτική αυτή εστιάζεται σε αντιφάσεις του ίδιου του καπιταλισμού, μια κοινωνική αντιπαλότητα ως προς την οικειοποίηση της υπεραξίας του κεφαλαίου, καθώς προαγόταν μια έμφυτη ανισορροπία στη συσσώρευσή του, με υπερβολική συσσώρευση που κλιμακωνόταν μέχρι τις περιοδικές κρίσεις που το απομείωναν. Η προέλευση της κρίσης, ως εκ τούτου, εντοπίζεται αμιγώς στη σφαίρα της παραγωγής, αν και η οικονομική κρίση δύναται να επιδεινωθεί από προβλήματα δυσαναλογίας στην υπερπαραγωγή στη βιομηχανία και συναφείς παραγωγικούς τομείς, καθώς και στην υποκατανάλωση του λαού. ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΡΟΒΕΝΑ.

ΟΙ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΟ 19o ΜΕ 21o ΑΙΩΝΑ
Άν εξαιρέσει κανείς την Κατοχή, στη διάρκεια της οποίας η χώρα υποχρεώθηκε για υπέρτερους λόγους σε παύση πληρωμών, έχουν περάσει 77 χρόνια από την τελευταία φορά που η λέξη «χρεοκοπία» ακούστηκε στην Ελλάδα τόσο πολύ όσο αυτές τις ημέρες. Ηταν η χρονιά της τελευταίας από τις τέσσερις ελληνικές πτωχεύσεις των ετών 1827, 1843, 1893 και 1932. Πτωχεύσεις που οφείλονταν στην αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει έναν υπέρμετρο και πανάκριβο εξωτερικό δανεισμό και λύνονταν με ακόμη μεγαλύτερο και επαχθέστερο δανεισμό δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που έσπασε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του Και που είχαν σχεδόν πάντα μια έμμεση ή άμεση σχέση με την εθνική κυριαρχία, όπως προς γενική έκπληξη ανέφερε προ ημερών στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου. Γιατί; Οχι μόνο επειδή σε πτώχευση δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική, όπως διευκρίνισε μετά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Θόδωρος Πάγκαλος, αλλάεπειδή ιστορικά οι περισσότερες πτωχεύσεις συναρτήθηκαν με την εθνική ολοκλήρωση.

1827: Τα δάνεια που δεν έφτασαν ποτέ .
1827: Τα δάνεια που δεν έφτασαν ποτέ . Ο αγώνας του 1821 υπήρξε μια καταπληκτική ευκαιρία για τις αγγλικές τράπεζες. Ενώ δάνεισαν τους επαναστάτες με ονομαστικά δάνεια συνολικού ύψους λιρών της εποχής, τελικά μόνο το 20% του ποσού έφτασε στον σκοπό του. Ετσι η πρώτη πτώχευση έρχεται νωρίτερα και από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους καθώς το 1827 δηλώνεται αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων αφού δεν είχαν καν εισπραχθεί. Η πτώχευση ίσως συνδέεται ακόμη και με τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου που έγινε την ίδια χρονιά έπειτα από μυστική συμφωνία των Μεγάλων Δυνάμεων, που έτσι διέσωσαν την ελληνική επανάσταση οδηγώντας τελικά στη δημιουργία κράτους, από το οποίο και θα μπορούσαν κάποτε να εισπράξουν. 1

1843: Εξαγοράζοντας την Αττική με δάνειο
1843: Εξαγοράζοντας την Αττική με δάνειο Και πράγματι εισέπραξαν. Εισέπραξαν μάλιστα τόσο πολύ που το 1843 οδήγησαν στη δεύτερη πτώχευση. Αφού το Λονδίνο και το Παρίσι πρώτα αρνήθηκαν να δανείσουν τον (κατ΄ αυτούς ρωσόφιλο) Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος για να κάνει το κράτος να λειτουργήσει έβαλε χρήματα από την προσωπική του περιουσία και εξέδωσε τα πρώτα ακάλυπτα ελληνικά χαρτονομίσματα, στη συνέχεια δάνεισαν τον Οθωνα με 60 εκατ. φράγκα, από τα οποία τα 33 εκατ. πήγαν αμέσως για την αποπληρωμή των «Δανείων της ανεξαρτησίας». Και τα υπόλοιπα; Οπως γράφει ο Αγγελος Αγγελόπουλος στο Δημόσιονχρέος της Ελλάδος (εκδόσεις Ζαχαρόπουλου, Αθήναι, 1937), δόθηκαν «12,5 εκατομμύρια διά την εξαγοράν από μέρους της Τουρκίας των επαρχιών Αττικής,Ευβοίας και μέρους της Φθιώτιδος και 7,5 εκατομμύρια διά την συντήρησιν των βαυαρικών στρατών». Οι Μεγάλες Δυνάμεις άλλαζαν σταδιακά τον χάρτη, η Ελλάδα αγόραζε, η Οθωμανική Αυτοκρατορία πουλούσε και οι διεθνείς τραπεζίτες ήταν ευτυχείς...

Από το 1893 στο 1898: Ολα τόσο γνώριμα
Από το 1893 στο 1898: Ολα τόσο γνώριμα Για μεγάλο διάστημα επικράτησε ο εσωτερικός δανεισμός και ο εξωτερικός υποχώρησε αισθητά, μέχρι που από το 1879 ξεκινά μια δωδεκαετία ραγδαίας αύξησής του που οδήγησε τη χώρα στα 1893 να χρωστά στο εξωτερικό 585,4 εκατ. φράγκα και να πτωχεύει για τρίτη φορά διά στόματος (αλλά όχι εξαιτίας του) Χαριλάου Τρικούπη. Τα χρήματα έχουν και πάλι χρησιμοποιηθεί για εξυπηρετήσεις παλαιών δανείων, έχουν επενδυθεί σε μια ανάπτυξη υποδομών πρωτοφανών για τη χώρα, ενώ διάφορες δράσεις «εθνικής αποκαταστάσεως», όπως εξαγορές και άλλων επαρχιών στη Θεσσαλία ή χρηματοδότηση του «Κρητικού ζητήματος» και προμήθειες πολεμικού υλικού, απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των δανείωναπό αυτό που έφτασε στη χώρα, καθώς το 35% υπολογίζεται ότι δεν έφτασε ποτέ... Ετσι ο δανεισμός είναι τόσο επαχθής που η πτώχευση είναι αναπόφευκτη. Και όχι μόνο ο εξωτερικός: από τα τέλη του 1868 η Εθνική Τράπεζα βρίσκεται σε οξύτατη σύγκρουση με την κυβέρνηση για το θέμα της χρηματοδότησης του κρητικού αγώνα, καθώς οι όροι δανεισμού που προτείνει το κράτος κρίνονται απαράδεκτοι από το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας- τη δραματική σύγκρουση εξιστορεί αναλυτικά ο Νίκος Σ. Παντελάκης στο βιβλίο του Δημόσια Δάνεια (εκδόσεις ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1995).

Τη δεκαετία του 1880 η Ελλάδα είχε επιχειρήσει τον μεγάλο εκσυγχρονισμό της με προγράμματα δημοσίων επενδύσεων που υπερέβαιναν κατά πολύ τις δυνάμεις της. Κυρίως είχαν συναφθεί δάνεια με σκοπό την εκτεταμένη κατασκευή σιδηροδρόμων στο δίκτυο ΠειραιώςΑθηνών- Πελοποννήσου και ενός εξίσου φιλόδοξου οδικού δικτύου. Η χώρα άρχισε να νιώθει ισχυρή, αλλά την πιο ακατάλληλη στιγμή περνά σε λάθος χέρια: από τον Τρικούπη της ανάπτυξης στον Δηλιγιάννη του φαύλου δημαγωγικού εθνικισμού. Την ίδια εποχή αυξάνεται δραματικά και ο πολύ ακριβός εξωτερικός καταναλωτικός δανεισμός που συμβάλλει κι αυτός στη δημιουργία μιας ψυχολογίας ισχύος σε γυάλινα πόδια. Δυστυχώς, όλα μοιάζουν τόσο γνώριμα... Ετσι το 1897 η χώρα νιώθει πια έτοιμη για πόλεμο. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι Τούρκοι φτάνουν περίπου έξω από τη Λαμία και οι Μεγάλες Δυνάμεις τούς ανακόπτουν την πορεία. Την επομένη του «Ατυχούς πολέμου», χωρίς να υπάρξει «τυπική» πτώχευση, οι δυνάμεις εγκαθιστούν Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο στη χώρα. Η ειρήνη κοστίζει στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων, και 4 εκατ. λίρες ως πολεμικές αποζημιώσεις.

Η ήττα του ΄22 και το κραχ του ΄29
Τον Μάρτιο του 1910 συνάπτονται νέα δάνεια για νέα έργα. Ο νόμος περί «Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου» που τηρείται ευλαβικά επί δύο δεκαετίες παραβιάζεται για πρώτη φορά το 1920 με την έκδοση 600 εκατ. δρχ. που ακολουθούνται από άλλα 500 εκατ. το 1921 και από ακόμη 550 εκατ. το ήταν όλα για τις ανάγκες του πολέμου. Παρά την ήττα όμως στη Μικρά Ασία, η πτώχευση έχει αποφευχθεί με το Α΄ Αναγκαστικό Δάνειο που επιβάλλεται από τον υπουργό Οικονομικών Π. Πρωτοπαπαδάκη, ο οποίος κόβει στη μέση τα χαρτονομίσματα, κρατά το ένα μέρος στην κυκλοφορία και ανταλλάσσει το άλλο με τίτλους εσωτερικού δανείου (κάπως έτσι σώζει την Ελλάδα από μια άλλη επικείμενη πτώχευση στη δεκαετία του 1950 και ο Σπύρος Μαρκεζίνης με το «κόψιμο των τριών μηδενικών» και την εισαγωγή της «νέας» δραχμής της σταθεροποίησης). Στην αποφυγή της πτώχευσης το ΄22 συμβάλλει και το δάνειο υπό την αιγίδα της Κοινωνίας των Εθνών για τους πρόσφυγες.

(ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,ΓΚΙΟΚΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ)
Μπορεί η ήττα του ΄22 να μη φέρνει πτώχευση, αλλά οι ανάγκες αναδιοργάνωσης του στρατού και περίθαλψης των προσφύγων οδηγούν σε νέο υπερβολικό εξωτερικό δανεισμό καθώς στην Ελλάδα κεφάλαια δεν υπάρχουν. Το κρεσέντο του δανεισμού πηγαίνει ως το κραχ του 1929, όταν το διαδέχεται η βίαιη διεθνής ύφεση. Τελικά, τον Μάρτιο του 1931, λίγο πριν από την τελευταία πτώχευση του 1932, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού του υπουργού Οικονομικών καθηγητή Βερβαρέσσου, η Ελλάδα χρωστάει στο εξωτερικό 2,868,1 εκατ. χρυσά φράγκα. Η πτώχευση είναι και πάλι μοιραία... Ο τελικός διακανονισμός όλων των προπολεμικών χρεών της Ελλάδας έγινε από τον Σπύρο Μαρκεζίνη στα Η πρωτοφανής ανάπτυξη και η αυστηρή συγκράτηση δαπανών της πρώτης οκταετίας Καραμανλή συμμάζεψαν οριστικά τα δημόσια οικονομικά και οι τελικές πληρωμές εκείνων των δανείων ολοκληρώθηκαν μόλις το Και τώρα ο εφιάλτης επιστρέφει, αν και με αίτια πολύ πιο ταπεινά... (ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,ΓΚΙΟΚΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ)

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ ΣΕ ΔΑΝΕΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ Κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και το πρώτο μισό του 20ου, οι διεθνείς ροές κεφαλαίων έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην διαδικασία ανάπτυξης των δανειζόμενων χωρών. Τα ξένα κεφάλαια ήταν άμεσα διαθέσιμα για να εκκινήσουν την διαδικασία ανάπτυξης των οικονομιών αυτών. Οι χρηματοδοτήσεις χρησιμοποιήθηκαν τόσο στους εξειδικευμένους τομείς και δραστηριότητες όπου είχε συγκριτικό πλεονέκτημα η κάθε χώρα όπως πχ. πρώτες ύλες, αγροτικά και εξωτικά προϊόντα, καύσιμα και πολύτιμα μέταλλα, όσο και στις νέες βιομηχανίες που ιδρύθηκαν στις αναπτυσσόμενες χώρες σε μια προσπάθεια και φυσική τάση της επέκτασης της εκβιομηχάνισης και του νέου τρόπου παραγωγής στις νέες χώρες και αποικίες. Σε κάποιες από τις χώρες αυτές τα ξένα κεφάλαια αποτέλεσαν το σημαντικότερο κομμάτι από άποψη ποσοτική της συνολικής επένδυσης στο εσωτερικό τους. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι στον Καναδά κατά τις δεκαετίες του 1860 και 1880 η συμμετοχή των ξένων κεφαλαίων στην συνολική επένδυση στο εσωτερικό της χώρας έφτασε το 70%. Ακόμα όμως και στις χώρες όπου τα ξένα κεφάλαια αποτελούσαν τη μειοψηφία της συνολικής πάγιας επένδυσης, αυτά έπαιξαν και πάλι καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των δανειζόμενων χωρών κυρίως λόγω της αμεσότητας και ευκολίας της πρόσβασης σε χρηματοδότηση όταν ακριβώς ήταν αυτή απαραίτητη

Παρά τις παραπάνω γενικά θετικές επιδράσεις του διεθνούς δανεισμού στις χώρες υποδοχής των ξένων κεφαλαίων, τα αποτελέσματα δεν ήταν συμμετρικά σε όλες τις χώρες. Κατά τον 19ο και 20ο αιώνα, χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία αξιοποίησαν πολύ παραγωγικά και εσωτερικοποίησαν τον διεθνή δανεισμό τόσο με την υλοποίηση μακρόπνοων και βασικών προγραμμάτων υποδομών όσο και με την επιτυχημένη διάχυση της τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που όπως είδαμε συνόδευε πολύ συχνά την εισροή ξένων κεφαλαίων. Έτσι ο δανεισμός αυτός αποτέλεσε την βάση για την αυτόνομη και αειφόρα ανάπτυξη των χωρών αυτών η οποία και κατέστησε αυτά τα έθνη από λήπτες ξένου δανεισμού σε καθαρούς δανειστές μέσα στον 20ο αιώνα και σε παγκόσμιους ηγέτες στο εμπόριο, την τεχνολογία και τις επιστήμες. Η εικόνα είναι πολύ διαφορετική όμως για τις χώρες τις ανατολικής Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής. Εκεί η μεγάλη εισροή κεφαλαίων δεν είχε τις αποδόσεις και τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα που είχε αντίστοιχος δανεισμός σε άλλες χώρες. Οι λόγοι αυτής της ασυμμετρίας εστιάζονται κυρίως σε θεσμικά προβλήματα, την έντονη διαφθορά που δεν κατεύθυνε τους διαθέσιμους πόρους στις πλέον παραγωγικές δραστηριότητες, στην πολιτική αστάθεια και τις πολεμικές συγκρούσεις που μείωναν σημαντικά τις αποδόσεις των επενδύσεων

Επίσης, το μεγαλύτερο ποσοστό των ξένων χρηματοδοτήσεων εστιάστηκε στα μεγάλα έργα υποδομής (σιδηρόδρομοι, έργα κοινής ωφέλειας, κλπ) και ακόμη πολλές φορές ο δανεισμός συνοδεύτηκε από την ταυτόχρονη παροχή συμβούλων και εξειδικευμένων τεχνοκρατών που πέρα από την χρηματοδότηση έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στον σχεδιασμό και την επιτυχία των επενδυτικών έργων που χρηματοδοτήθηκαν όπως και στην γενικότερη διάχυση τεχνογνωσίας από τις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες (δανειστές) προς τις αναπτυσσόμενες (δανειζόμενους).

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ.
Για τις χώρες δανειστές, η εξαγωγή εγχώριου κεφαλαίου προς το εξωτερικό είχε μία άμεση αρνητική επίπτωση που φυσικά ήταν η μείωση των διαθέσιμων κεφαλαίων για επένδυση και παραγωγή στο εσωτερικό. Υπήρχε έτσι ανταγωνισμός ανάμεσα στην εσωτερική και την ξένη αγορά για την αξιοποίηση του πλεονάζοντος κεφαλαίου των οικονομικών μονάδων. Όπως έχουμε δει, οι αποδόσεις των επενδύσεων στις νέες χώρες/δανειζόμενους ήταν πολύ υψηλές ιδιαίτερα κατά τις πρώτες δεκαετίες της ανάπτυξης και εκβιομηχάνισής τους. Οι οικονομίες κλίμακας στις νέες και παρθένες αγορές, η διαθεσιμότητα των πόρων και η αφθονία της εργασίας αύξαναν την παραγωγικότητα του κεφαλαίου προσφέροντας υψηλές αποδόσεις στους δανειστές. Οι σχετικά πιο ώριμες αγορές στο εσωτερικό των χωρών δανειστών δεν μπορούσαν να έχουν τις ίδιες αποδόσεις και έτσι ο ανταγωνισμός στα δανειακά κεφάλαια τα έστρεφε προς το εξωτερικό. Οι θετικές επιπτώσεις του διεθνούς δανεισμού στις χώρες δανειστές εμφανίζονταν περισσότερο σε μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο ορίζοντα

. Αυτές αποτελούνταν από την επανεισροή των κεφαλαίων προσαυξημένων με το υψηλό επιτόκιο και αποδόσεις των επενδύσεων στις δανειζόμενες χώρες, την αύξηση των εξαγωγών προς τις χώρες αυτές με την ανάπτυξη των οικονομιών τους και την εισαγωγή φθηνών πρώτων υλών και προϊόντων από τις δανειζόμενες χώρες. Παρόλα αυτά, με την ανεργία και φτώχια σε υψηλά επίπεδα στην Ευρώπη αλλά και την Αμερική, οι διεθνείς επενδύσεις κεφαλαίου προς τις αναπτυσσόμενες χώρες τις καθιστούσαν τελικά ανταγωνιστικές προς τις χώρες δανειστές. Το ζήτημα της επίπτωσης του διεθνούς δανεισμού στην διανομή του εισοδήματος στις χώρες δανειστές ήταν πολύ σημαντικό. Οι εργάτες στις βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής βελτίωναν το βιοτικό τους επίπεδο μέσω των φθηνότερων τροφίμων που απολάμβαναν αλλά και από τις θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας από τις επενδύσεις στο εξωτερικό που αύξαναν την απασχόληση και στο εσωτερικό. Συνολικά όμως, θεωρείται ότι η κατανομή του εισοδήματος χειροτέρευε στις χώρες δανειστές με την διεθνή χρηματοδότηση. Το μελλοντικό εισόδημα, η απασχόληση και η παραγωγικότητα τίθονταν σε κίνδυνο μητροπόλεις του διεθνούς κεφαλαίου. Για παράδειγμα, η Μεγάλη Βρετανία επένδυσε περί το 80% του συνολικού σχηματισμού κεφαλαίου της στο εξωτερικό κατά την περίοδο

Τα τελευταία χρόνια έχουν συντελεστεί πολύ σημαντικές αλλαγές στον διεθνή δανεισμό και ως αποτέλεσμα ο παγκόσμιος χάρτης των δανειστών και δανειζόμενων εθνικών κρατών έχει αλλάξει τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Ο παρακάτω Πίνακας δείχνει τους δέκα μεγαλύτερους διεθνείς δανειστές και δανειζόμενους κατά το 2010 με στοιχεία από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ο Πίνακας δείχνει για παράδειγμα για την Ελλάδα το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και κεφαλαίου σε ξένες χώρες που ανήκει σε Έλληνες πολίτες, νομικά πρόσωπα ή το ελληνικό δημόσιο μείον το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων μέσα στην ελληνική οικονομία που ανήκουν σε ξένους πολίτες, νομικά πρόσωπα ή κυβερνήσεις.

Οι 10 Σημαντικότεροι Παγκόσμιοι Δανειστές και Δανειζόμενοι το 2010
Δανειστές Εκατ. $ Δανειζόμενοι Εκατ. $ Ιαπωνία ΗΠΑ Κίνα Ισπανία Γερμανία Αυστραλία Ελβετία Βραζιλία Χονγκ Κονγκ Ιταλία Σιγκαπούρη Μεξικό Βέλγιο Μ. Βρετανία Νορβηγία Πολωνία Ολλανδία Ελλάδα Λουξεμβούργο Τουρκία ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΟΥ ΜΑΡΙΑ

OIMEΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ.
Η ιστορία των οικονομικών πτωχεύσεων και των χρεοκοπιών: Οι οικονομικές πτωχεύσεις και οι χρεοκοπίες Κρατών είναι τόσο παλαιές, όσο παλαιός είναι και ο κρατικός δανεισμός. Η ιστορία αναφέρει ότι οι πρώτες καταγεγραμμένες κρατικές χρεοκοπίες αφορούσαν σεπόλεις-κράτη μέλη της Αθηναϊκής Συμμαχίας, τα οποία αδυνατούσαν να αποπληρώσουν δάνεια που είχαν λάβει από το συμμαχικό ταμείο της Δήλου. Όμως, στα παλαιότερα χρόνια (έως και την περίοδο της Αναγέννησης) οι περισσότερες οικονομικές κρίσεις ή χρεοκοπίες των κρατικών οντοτήτων επιλύονταν με τη μέθοδο της αποζημίωσης της ποσότητας του πολύτιμου μετάλλου από τα νομίσματα του Κράτους. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων μέσω της αναδιάρθρωσης (είτε ποσοτικής, είτε χρονικής) του χρέους ενός Κράτους αποτελεί πρακτική που άρχισε να εφαρμόζεται από τα μέσα του 16ου αιώνα. Η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν τα κράτη που συνήθως εμφάνιζαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα τα οποία κατέληγαν σε χρεοκοπία, καθώς έχουν καταγραφεί αρκετές περιπτώσεις αδυναμίας εξυπηρέτησης των χρεών τους μεταξύ του 16ου και του 18ου αιώνα. Όμως, το φαινόμενο των κρατικών χρεοκοπιών πήρε μαζικές διαστάσεις μόλις τον 19ο αιώνα, τόσο σε επίπεδο αριθμού των χρεοκοπούντων κρατών, όσο και σε επίπεδο γεωγραφικής κατανομής των κρατών αυτών. Αυτό, αποτελεί ένα φυσιολογικό αποτέλεσμα της ανάπτυξης των χρηματοοικονομικών αγορών, της αύξησης της κίνησης κεφαλαίων σε διεθνές επίπεδο, καθώς επίσης και της δημιουργίας νέων Κρατών κατά την περίοδο αυτή. Από τότε, έχουν καταγραφεί εκατοντάδες περιπτώσεις χρεοκοπιών Κρατών καθώς και περιπτώσεων κεφαλαιακής ή χρονικής αναδιάρθρωσης κρατικών χρεών. Τα αίτια των χρεοκοπιών ποικίλουν. Συχνά μία χώρα χρεοκοπούσε επειδή έχανε έναν πόλεμο ή επειδή είχε περάσει μία φάση εμφυλίου πολέμου. Παράλληλα όμως, ιδίως μετά τα μέσα του 19ου αιώνα

Οι πηγές κεφαλαίων κατά τον 19ο αιώνα, συνήθως ήταν ιδιώτες ή τράπεζες της Μεγ.Βρετανίας και της Γαλλίας. Στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν η Μεγ. Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία και οι ΗΠΑ. Στην περίοδο του μεσοπολέμου, οι κυριότερες πηγές κεφαλαίου προέρχονταν από τις ΗΠΑ και τη Μεγ. Βρετανία. Στην περίοδο του μεγάλου "κύματος" δανεισμού του 1970 ήταν οι ΗΠΑ και αρκετές δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Τέλος, στην περίοδο του 1990 ήταν οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες, ενώ στην ομάδα των κυριότερων πηγών κεφαλαίων, από τη δεκαετία του 2000 προστέθηκε και η Κίνα, μέσω των κρατικών επενδυτικών της φορέων. Η επίλυση των προβλημάτων χρεοκοπίας: Πώς επιλύονταν τα προβλήματα που ανέκυπταν μετά από μία χρεοκοπία Κράτους; Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, έχει υπάρξει μεγάλη εξέλιξη στον τρόπο επίλυσης των προβλημάτων που ανέκυπταν μετά από μία χρεοκοπία. Στις περισσότερες από τις χρεοκοπίες που σημειώθηκαν μεταξύ του 1820 και του 1870, συστήνονταν επιτροπές των δανειστών, οι οποίες διαπραγματεύονταν με τις Κυβερνήσεις των Κρατών που χρεοκοπούσαν. Οι διαπραγματεύσεις αυτές ήταν συνήθως μακροχρόνιες (υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο διαρκούσαν ένα διάστημα 14 ετών), ενώ η αποτελεσματικότητά τους ήταν μικρή, αφού ο συντονισμός των μελών των επιτροπών ήταν κακός, ενώ δεν υπήρχε η κατάλληλη τεχνογνωσία για τις διαπραγματεύσεις. Το συνήθεςαποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων αυτών ήταν η αναδιαπραγμάτευση της χρονικής διάρκειας των χρεών, με ή χωρίς τον επανυπολογισμό των τόκων.

Το 1868 ιδρύθηκε στην Αγγλία (κύρια χώρα προέλευσης των δανειζόμενων κεφαλαίων) ηBritish Corporation of Foreign Bondholders (CFB), η οποία επί δεκαετίες ανέλαβε ενεργό ρόλο στην πληροφόρηση των επενδυτών για την κατάσταση στις δανειζόμενες χώρες, αλλά και στις διαπραγματεύσεις μεταξύ κεφαλαιούχων και Κυβερνήσεων χωρών που είτε είχαν χρεοκοπήσει, είτε βρίσκονταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Αργότερα δημιουργήθηκαν αντίστοιχες οργανώσεις στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στην Ελβετία, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ. Κατά την περίοδο από το 1820 έως και τις δεκαετίες του 1870 και του 1880, οι διακανονισμοί μεταξύ των δανειστών και των Κυβερνήσεων χωρών που είχαν κηρύξει στάση πληρωμών, συνήθως είχαν την παρακάτω μορφή: 1) κεφαλαιοποίηση των τόκων υπό καθυστέρηση, 2) χρονική επιμήκυνση του δανείου. Σε ελάχιστες μόνο περιπτώσεις έχει καταγραφεί μείωση των τόκων ή και του κεφαλαίου (μία πρακτική που είναι πολύ συνηθισμένη σήμερα). Αργότερα, από τα τέλη της δεκαετίας του 1870, έως και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, η συνήθης πρακτική διακανονισμού ήταν η μεταφορά, από τα Κράτη που είχαν χρεοκοπήσει προς τους δανειστές, περιουσίας (συνήθως κρατική γη ή δίκτυα σιδηροδρόμων), ή ροών εισοδημάτων όπως φόροι και τέλη. Αυτής της μορφής ήταν και η συμφωνία που έκανε η Ελλάδα το 1898 με το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, στα πλαίσια της οποίας ιδρύθηκε η "Εταιρία Διαχειρίσεων των Μονοπωλίων Ελλάδος". ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΓΚΙΟΚΑ

Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
H οικονομική κρίση της Αργεντινής διήρκεσε από το 1998 έως το 2002, με τα εξής κεντρικά σημεία: (α) την ισχυρότατη ύφεση, η οποία «έπληξε» τη χώρα μεταξύ των ετών 1998 – 1999 και (β) την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος (2001/02), η οποία ουσιαστικά ήταν το «προϊόν», το φυσικό επακόλουθο καλύτερα, της ύφεσης. Τα γεγονότα αυτά οδήγησαν στην παραίτηση της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, την οποία ακολούθησε μία περίοδος μεγάλης εσωτερικής αστάθειας. Τελικά, το ΑΕΠ της Αργεντινής μειώθηκε συνολικά κατά 21%, με καταστροφικά αποτελέσματα για τον κοινωνικό της ιστό – στο ζενίθ της κρίσης (μέσα του 2002), το ποσοστό της «φτώχειας» έφτασε το 57%, ενώ η ανεργία ξεπέρασε το 23%.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ Το 1997 ξέσπασε στη γειτονική χώρα της Αργεντινής, στη Βραζιλία, μία βαθιά κρίση, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τη δραστική υποτίμηση του βραζιλιάνικου νομίσματος – έχασε περίπου το 50% της αρχικής του αξίας. Οι επιδράσεις της κρίσης στην Αργεντινή δεν άργησαν να φανούν, αφενός μεν επειδή η Βραζιλία αποτελούσε έναν σημαντικό οικονομικό εταίρο της, (οι δύο χώρες είναι μέλη της διακρατικής ένωσης Mercosur), οπότε «πλήγηκαν» οι εξαγωγές της, αφετέρου δε επειδή η Βραζιλία «κέρδισε», μέσω της «αδρής» υποτίμησης του νομίσματος της, σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα απέναντι στην Αργεντινή. Οι εισαγωγές της Αργεντινής από τη Βραζιλία αυξήθηκαν, οι εξαγωγές της προς τη Βραζιλία περιορίσθηκαν, τα προϊόντα της αντικαταστάθηκαν στις διεθνείς αγορές από τα αντίστοιχα της Βραζιλίας, οι επιχειρήσεις της μετέφεραν την παραγωγή τους στη γειτονική χώρα και οι διεθνείς επενδύσεις σχεδόν μηδενίστηκαν σε ολόκληρη την περιοχή, λόγω των δυσμενών οικονομικών προοπτικών της. Έτσι η Αργεντινή οδηγήθηκε το 1999 σε ύφεση (αρνητική οικονομική ανάπτυξη), ύψους -4%, η ποία κατέληξε σε στασιμότητα το 2000, παρά τα τεράστια δάνεια εκ μέρους του ΔΝΤ και των ιδιωτικών τραπεζών (μία ανάλογη εξέλιξη στη χώρα μας «φοβίζει», όσο ίσως τίποτα άλλο, την κυβέρνηση μας η οποία, πολύ σωστά, αναζητάει απεγνωσμένα τρόπους αποφυγής της – εάν αποδεχθούμε δε ότι, η μέχρι σήμερα ανάπτυξη μας, με ρυθμούς περί το 4%, ήταν κυρίως «πληθωριστική», ελάχιστα παραγωγική, εν μέρει βασισμένη στα δημόσια έργα και στην οικοδομική δραστηριότητα, τότε οι κίνδυνοι που «ελλοχεύουν» είναι εξαιρετικά ρεαλιστικοί).

Η ανεργία αυξήθηκε, ενώ ακολούθησαν διαμαρτυρίες και μαζικές διαδηλώσεις του πληθυσμού, οι οποίες γρήγορα οργανώθηκαν κεντρικά – εξελισσόμενες το 2001 σε έναν σημαντικό «δυναμικό» παράγοντα της πολιτικής της χώρας. Επίσης αυξήθηκε ο αριθμός των υποαπασχολουμένων και, μέσω αυτών, των απασχολουμένων στην «άτυπη» Οικονομία. Σε συνθήκες αυξανόμενης ανεργίας, πολλοί αναζητούν την επίλυση των προβλημάτων τους στην «αυτοαπασχόληση» – στη λειτουργία δηλαδή δικών τους μικρών επιχειρήσεων, συνήθως χωρίς νόμιμες άδειες, φορολογικές δηλώσεις κλπ (ορισμός της «άτυπης» Οικονομίας). Ένα ιδιαίτερο «φαινόμενο» αυτής της φάσης ήταν η «εισαγωγή» των «χρεωστικών ομολόγων» σε πολλούς δήμους της Αργεντινής (όπως συνέβη στην Καλιφόρνια πρόσφατα), καθώς επίσης στην ίδια τη χώρα (ονομάζονταν LECOP). Με την έκδοση και την κυκλοφορία αυτών των «ομολόγων δημοσίου» πληρώνονταν, εισέπρατταν καλύτερα μέχρι και το 50% του μισθού τους, οι απασχολούμενοι στους δήμους – όπως επίσης και οι δημόσιοι υπάλληλοι. Τα ομόλογα αυτά είχαν τη «μορφή» χαρτονομισμάτων και γινόταν αποδεκτά σαν τέτοια από πολλά καταστήματα της χώρας – αν και η αξία τους υπολογιζόταν χαμηλότερα, από το αναγραφόμενο ποσόν. Ένα επόμενο «φαινόμενο» ήταν η δημιουργία «ανταλλακτικών ενώσεων», οι οποίες ουσιαστικά προωθούσαν τη «φυσική» ανταλλαγή τροφίμων και υπηρεσιών – με σκοπό την εξισορρόπηση των απολεσθέντων απολεσθέντων χρημάτων, από την έλλειψη ή τη μη πληρωμή της εργασίας. Για παράδειγμα, μέσα στις συγκεκριμένες ενώσεις, ανταλλάσσονταν τομάτες με αυγά, κρέας με λαχανικά κοκ – όπως ακριβώς συνέβαινε στην Ευρώπη και αλλού, πριν ακόμη «εφευρεθούν» τα χρήματα, σαν ανταλλακτικό μέσον. Το 2001 το φαινόμενο αυτό εξελίχθηκε σε «μαζικό», αφού η κάθε γειτονιά και η κάθε πόλη είχε το δικό της «ανταλλακτήριο προϊόντων». Η «συλλογική» δε εκπροσώπηση όλων αυτών των ανταλλακτηρίων, εξέδωσε το 2001 το δικό της νόμισμα (Credito), το οποίο χρησιμοποιούνταν (εν μέρει) ακόμη και για την αγορά ακινήτων.

Η ΤΕΛΙΚΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ Λόγω της «αποτελμάτωσης» (stagnation) της Οικονομίας, καθώς επίσης της «εμμονής» του αρνητικού εμπορικού ισοζυγίου απαιτήθηκε, από μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, η υποτίμηση του νομίσματος. Η κυβέρνηση όμως δεν συμφώνησε με τη συγκεκριμένη απαίτηση, φοβούμενη, ως συνήθως, τόσο την περαιτέρω «φυγή» των κεφαλαίων στο εξωτερικό, όσο και τις επιθέσεις εκ μέρους των κερδοσκόπων (μία μεθοδική, προγραμματισμένη και σταδιακή υποτίμηση, θα είχε «αμβλύνει» αναμφίβολα την κρίση). Τελικά, επιλέχθηκε από την κυβέρνηση ένας αρκετά πολύπλοκος συναλλαγματικός μηχανισμός και η σύνδεση του επίσημου νομίσματος της Αργεντινής, του «Πέζος», με ένα «καλάθι» νομισμάτων, το οποίο αποτελούταν κατά 50% από Ευρώ (τότε, η αξία του € ήταν σημαντικά χαμηλότερη από την αξία του $) και κατά 50% από δολάρια – κατ’ αρχήν για τις διεθνείς συναλλαγές της χώρας (κάτι που σήμαινε μία μικρή υποτίμηση του «Πέζος», μεταξύ 5% και 8%). Στα μέσα του 2001 και παρά το ότι η παραπάνω «τεχνική» δεν θεωρήθηκε σωστή από πολλούς οικονομολόγους (το διεθνές εμπόριο διενεργούταν κυρίως στο χώρο του δολαρίου και όχι του Ευρώ, ενώ στο «καλάθι» έπρεπε να συμμετέχει και το βραζιλιάνικο νόμισμα), η Οικονομία της Αργεντινής εμφάνισε μικρούς ρυθμούς ανάπτυξης, γεμίζοντας αισιοδοξία την κυβέρνηση της. Δυστυχώς όμως, ακολούθησε η παγκόσμια ύφεση (αν και ήταν μάλλον η αφορμή, παρά η αιτία της επιδείνωσης, αφού τα προβλήματα της χώρας δεν είχαν επιλυθεί), η οποία προκλήθηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα στη Νέα Υόρκη ( ). Η ύφεση είχε σαν αποτέλεσμα να χάσουν ξαφνικά οι επενδυτές την εμπιστοσύνη τους, γενικά απέναντι στις αγορές – πολύ περισσότερο απέναντι σε «ιστορικά» επικίνδυνες περιοχές, όπως η Λατινική Αμερική. Όταν λοιπόν η κυβέρνηση της Αργεντινής «παραδέχθηκε» δημοσίως, το Νοέμβριο του 2001, ότι δεν μπορούσε να εκπληρώσει τις συνήθεις απαιτήσεις του ΔΝΤ, σε σχέση με τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας, το ΔΝΤ αρνήθηκε να «εμβάσει» ένα προγραμματισμένο δάνειο, ύψους 1.25 δις $ (κάτι ανάλογο θα συνέβαινε, εάν τυχόν η χώρα μας δανειοδοτούνταν περαιτέρω από την ΕΚΤ ή από χώρες της Ε.Ε., υποσχόμενη να μειώσει το έλλειμμα και δεν τα κατάφερνε – ενδεχομένως λόγω της αποψίλωσης του παραγωγικού μας μηχανισμού, η οποία λειτουργεί «αποσταθεροποιητικά» στο αρνητικό μας εμπορικό ισοζύγιο, σε συνδυασμό με την είσοδο της Οικονομίας μας σε ύφεση, όπως συνέβη το 1999 στην Αργεντινή).

Η κυριολεκτικά «τρομακτική» αυτή είδηση για τις παγκόσμιες χρηματαγορές, είχε σαν αποτέλεσμα να χαθεί «ραγδαία» η εμπιστοσύνη των επενδυτών απέναντι στην Αργεντινή – γεγονός στο οποίο οφείλεται η ξαφνική, μαζική και ταχύτατη «απόσυρση» των κεφαλαίων από τη χώρα, η οποία προκάλεσε μία τεράστια κρίση σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα. Εντελώς τρομοκρατημένη η κυβέρνηση, για να αποφύγει το ολοκληρωτικό χάος που θα επακολουθούσε, εισήγαγε αμέσως μία νομοθετική διάταξη (Corralito), η οποία έθετε όριο στην ανάληψη μετρητών από τους τραπεζικούς λογαριασμούς: επετράπη η ανάληψη μέχρι 250 Πέζος την εβδομάδα. Μέσω αυτής τα απαγόρευσης, η κυβέρνηση αποσκοπούσε ουσιαστικά στο να εμποδίσει την ανταλλαγή των Πέζος με δολάρια, επειδή το τραπεζικό σύστημα δεν ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει (πρακτικά, δεν υπήρχαν στις τράπεζες τα χρήματα, για να πληρωθούν οι καταθέσεις – όπως είναι ο κανόνας διεθνώς και όχι η εξαίρεση). Όμως, η ενέργεια αυτή επιδείνωσε την υφιστάμενη «κρίση εμπιστοσύνης» στην Οικονομία της Αργεντινής – τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό. Η μεσαία τάξη της χώρας εξαγριώθηκε κυριολεκτικά, με αποτέλεσμα μία γενική απεργία στις 13. Δεκεμβρίου – κατέληξε σε μαζικές, βίαιες διαδηλώσεις λίγο αργότερα (19 και 20 Δεκεμβρίου), «κοστίζοντας» συνολικά 28 θανάτους. Αμέσως μετά, παραιτήθηκε η πολιτική ηγεσία της χώρας ενώ, η ανάληψη της προεδρίας από τον κυβερνήτη μίας επαρχίας, τον κ. Adolfo Saa, διήρκεσε μόλις πέντε ημέρες. Η αιτία ήταν η άρνηση εκ μέρους των κυβερνητών των άλλων επαρχιών της Αργεντινής να στηρίξουν τα οικονομικά μέτρα που πρότεινε – μεταξύ των οποίων έναν εξορθολογισμό της χώρας, καθώς επίσης ένα νέο νόμισμα (Αργεντίνο), το οποίο θα είχε ελεύθερη διακύμανση απέναντι στο δολάριο. Το σημαντικότερο γεγονός της σύντομης αυτής ανάληψης της εξουσίας εκ μέρους του «περονικού» κυβερνήτη κ. Adolfo Saa (παραιτήθηκε στις ), ήταν η επίσημη αναγγελία της χρεοκοπίας της χώρας (αδυναμία και στάση πληρωμών απέναντι στους δανειστές της) – μία απόφαση που εν πρώτοις διατήρησε ο διάδοχός του. ΓΚΙΚΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Β1

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΜΕ ΠΥΡΗΝΑ ΤΟ ΘΕΜΑ
Ως ομάδα ασχοληθήκαμε όλα τη χρονιά με το εσωτερικό κομμάτι της έρευνας με θέμα την οικονομική κρίση. Σκοπός μας ήταν να εξετάσουμε τις μεγαλύτερες οικονομικές αναταραχές που εμφανίστηκαν ποτέ παγκοσμίως, καθώς και τα αίτια και τις συνέπειες τους. Ιδιαίτερη αναφορά κάναμε, στις κρίσεις και τις χρεοκοπίες που παρουσιάστηκαν στον ελλαδικό χώρο και στο παρασκήνιο γύρω από αυτές. Επιπροσθέτως, αναλύσαμε τις σχέσεις ανάμεσα σε δανειζόμενους και δανειστές , πολλές από τις οποίες οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση ορισμένων χωρών . Τέλος αναλύσαμε τα γεγονότα που οδήγησαν , στην πτώχευση στην Αργεντινή, η οποία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και δυστυχώς και μεγαλύτερες πτωχεύσεις των τελευταίων χρόνων. Μέσω των παραπάνω επί μέρους ερευνών ελπίζουμε ότι καταφέραμε να αποδώσουμε μια ολοκληρωμένη και κατανοητή εικόνα των μεγαλύτερων οικονομικών κρίσεων παγκοσμίως και των συνθηκών κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκαν αυτές , καθώς και των συνεπειών που είχαν στην οικονομία των χωρών και του πλανήτη γενικότερα. Θεωρούμε ότι η ιστορική έρευνα που αναλάβαμε ήταν ιδιαιτέρως σημαντική αφού όπως γνωρίζουμε η ιστορία επαναλαμβάνεται. ΓΚΙΚΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ (ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ),ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΟΥ ΜΑΡΙΑ,ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΡΟΒΕΝΑ,ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,ΓΚΙΟΚΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ,ΓΚΙΟΚΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ.

Διαθεματική προσέγγιση : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ι Ι Διαθεματική προσέγγιση : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΠΡΟΣΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ; ΒΙΤΤΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ,ΔΕΣΠΟΤΙΔΗ ΠΕΠΗ,ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑΣ ΦΩΤΗΣ,ΓΚΙΚΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ,ΓΡΥΠΑΡΗ ΔΑΝΑΗ (ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ),ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Η δημιουργία της κρίσης στην Ελλάδα απο οικονομική άποψη. ( Βασίλης Βίττης) Οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής κρίσης τ(Φώτης Δημήτρουλας,Γιάννης Αλεξανδρόπουλος) Ποιοι είναι οι δείκτες που κάνουν να αντιλαμβανόμαστε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα. (Γρυπάρη Δανάη, Πέπη Δεσποτίδη)

Ποιοι είναι οι δείκτες που κάνουν να αντιλαμβανόμαστε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα.
Διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων στην Eλλάδα, στη σκιά της μεγάλης οικονομικής κρίσης, δείχνουν τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Eλληνική Στατιστική Aρχή. Mάλιστα, η Eλλάδα είναι η δεύτερη χώρα στην Eυρώπη, μετά την Iσπανία, με τον υψηλότερο δείκτη εισοδηματικής ανισότητας, ενώ το 25% των πλουσιότερων νοικοκυριών κατέχει το 47% του συνολικού εθνικού εισοδήματος. Σύμφωνα με την έρευνα εισοδήματος και συνθηκών διαβίωσης των ελληνικών νοικοκυριών το 2012, με βάση τα εισοδήματα του 2011:

το 8,7% του συνολικού εθνικού εισοδήματος, ενώ το 2010 κατείχε το
1. Tο μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ήταν 6,6 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο του εισοδήματος του φτωχότερου 20% του πληθυσμού. O αντίστοιχος δείκτης για το εισόδημα του 2010 ήταν 6 και για εκείνο του 2009 ήταν 5,6. Mάλιστα, η οικονομική ανισότητα για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω εκτιμάται στο 4,5, στο ίδιο επίπεδο με το 2011, ενώ για τα άτομα κάτω των 65 ετών αυξήθηκε στο 7,4 από 6,3 το 2011. 2. Tο 25% των νοικοκυριών με το χαμηλότερο εισόδημα το 2011 κατέχει το 8,7% του συνολικού εθνικού εισοδήματος, ενώ το 2010 κατείχε το 9,4%. Στον αντίποδα, το 25% με το υψηλότερο εισόδημα κατέχει το 47% του συνολικού εθνικού εισοδήματος, από 46,8%, το 2010. 3. H Eλλάδα είναι η δεύτερη χώρα στην Eυρώπη με τον υψηλότερο δείκτη εισοδηματικής ανισότητας. Πρώτη είναι η Iσπανία με το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού να έχει 7,2 φορές υψηλότερο εισόδημα από το 20% του φτωχότερου πληθυσμού. Στην περίπτωση της Eλλάδας το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού έχει 6,6 φορές υψηλότερο εισόδημα από το 20% του φτωχότερου πληθυσμού.

Στην τρίτη θέση έρχεται η Λετονία με τον συντελεστή να διαμορφώνεται στο 6,5% και ακολουθεί η Pουμανία με τον αντίστοιχο συντελεστή στο 6,3% και η Bουλγαρία με 6,1%. O χαμηλότερος δείκτης εισοδηματικής ανισότητας εμφανίζεται στη Nορβηγία με 3,2%, την Iσλανδία και τη Σλοβενία με 3,4%. Στη Γερμανία ο συντελεστής είναι 4,3% και στη Γαλλία 4,5%. 4. Στην Eλλάδα ο συντελεστής Gini κυμάνθηκε το 2012 στο 34,3% (αφορά στα εισοδήματα του 2011). Aυτό πρακτικά σημαίνει ότι εάν κανείς πάρει τυχαία δύο άτομα του ελληνικού πληθυσμού, το εισόδημά τους αναμένεται να διαφέρει κατά 34,3% του μέσου εισοδήματος. Tο αντίστοιχο ποσοστό για τα εισοδήματα του 2010 ήταν 33,6%, του ,9%, του ,1% και του ,4%.

Εισοδηματική ανισότητα και οικονομική κρίση
Αν πριν το ξέσπασμα της κρίσης γινόταν συζήτηση για τα καλά της παγκοσμιοποίησης, η απάντηση από τους περισσότερους θα ήταν δεδομένη: Η παγκοσμιοποίηση δεν έφερε παρά ανάπτυξη και πλούτο, οι φτωχοί του τρίτου κόσμου είδαν τα εισοδήματά τους ν’ ανεβαίνουν από τα 2 δολάρια τη μέρα στα 2,20, (τα νούμερα δεν είναι ακριβή, αλλά όχι και μακριά από τα πραγματικά), καινούργιες οικονομίες βγήκαν στο τρίστρατο της γης με λόγο και αξιώσεις, ενώ ο πρώτος κόσμος δεν χόρταινε ν’ απολαμβάνει τους μαλακούς καναπέδες και τις βόλτες στα γυαλιστερά πατώματα των malls.

Όλα αυτά μέχρι πρόσφατα
Όλα αυτά μέχρι πρόσφατα. Σήμερα, ελάχιστοι ή και κανένας δεν έχει πια την ίδια γνώμη. Με την κατάληξή της η παγκοσμιοποίηση, ήρθε και μάζεψε με το ένα χέρι όσα είχε δώσει με το άλλο, κι όχι μόνο αυτά, αλλά και άλλα, πολλά περισσότερα. Επιπλέον τότε άρχισαν να ερμηνεύουν αυτό που ήταν ήδη μπροστά στα μάτια τους, αλλά δεν μπορούσαν να καταλάβουν πόσο μεγάλη σημασία είχε: αφ’ ενός αυξανόταν ο πλούτος, αφ’ ετέρου αυξανόταν και η ανισοκατανομή του. Ο μεν πλούτος αποδείχτηκε εικονικός, μιας και βασιζόταν για τα νοικοκυριά σε δανεικά, (τα οποία βρέθηκαν να χρωστάνε και με το παραπάνω), η δε ανισοκατανομή οφειλόταν ακριβώς στα κέρδη που προσπορίζονταν τα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα από τα δανεικά των κατώτερων. Η παγκοσμιοποίηση σήμερα δεν μπορεί να εννοηθεί εκτός της ανισοκατανομής των εισοδημάτων, ώστε τελικά να θεωρείται το ένα και το αυτό.

Ας δούμε για παράδειγμα στα παρακάτω γραφήματα, την χρονική εξέλιξη του δείκτη Gini για τις ΗΠΑ, ΗΒ και Ελλάδα. Ο δείκτης αυτός κινείται ανάμεσα στην τιμή μηδέν όταν πρόκειται για την απόλυτη ισοκατανομή, και στην τιμή 1, όταν ολόκληρο το ΑΕΠ βρίσκεται συγκεντρωμένο στα χέρια ενός και μόνο ατόμου Το γράφημα αυτό δείχνει τον δείκτη Gini για τις ΗΠΑ από το έως το 2007, όπου και αποτυπώνεται εύγλωττα η οικονομική ιστορία της χώρας. Παρατηρούμε ότι η περίοδος γύρω από το κραχ του χαρακτηρίζεται από ένα μέγιστο ανισοκατανομής, το οποίο και βλέπουμε να ξαναεμφανίζεται, όχι τυχαία, και στη σημερινή εποχή.

Η χρονική περίοδος όπου η ανισοκατανομή παίρνει τις ελάχιστες τιμές, μεταπολεμικά δηλαδή μέχρι τις αρχές του ’80, αντιστοιχεί στα χρυσά μεταπολεμικά χρόνια της μεγάλης ανάπτυξης, και της εκπλήρωσης του αμερικανικού ονείρου. Η δεκαετία του ’80, όπου ο Gini αρχίζει να παίρνει την ανιούσα, αντιστοιχεί στην έναρξη της νεοφιλελεύθερης περιόδου, αρχής γενομένης με τα Reagan-omics. Το γράφημα αυτό αναφέρεται στο ΗΒ. Το εμφανέστατο άλμα του δείκτη Gini συμπίπτει με την έλευση της Θάτσερ, ενώ η μετέπειτα περίοδος διακυβέρνησης από τους εργατικούς, οι οποίοι ουσιαστικά δεν άλλαξαν πολιτικές, διατηρεί την ανισοκατανομή στο μέγιστο της προηγούμενης εποχής. Εδώ έχουμε το ίδιο, αλλά για την Ελλάδα και για τη χρονική περίοδο από το 1960 έως και σήμερα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρώτη περίοδος Παπανδρέου, όπου από το 1981 που ανήλθε στην εξουσία, μέχρι περίπου το 1987, ο δείκτης Gini παίρνει σταθερά την κατηφόρα.

Αν θυμάστε, ήταν τότε που είχε ανεβάσει τη φορολογία των επιχειρήσεων στο 45%. Από το 1990 όμως και μετά, με τους λεγόμενους «εκσυγχρονιστές», ο Gini αρχίζει να παίρνει την αντίθετη πορεία προς την κορυφή. Συγκρίνοντας τις τιμές του δείκτη αυτού σήμερα, ανάμεσα στις ΗΠΑ, ΗΒ και Ελλάδα, στην τελευταία φαίνεται να παίρνει την υψηλότερη τιμή, τουτέστιν η ανισοκατανομή του πλούτου στη χώρα μας αποτελεί πρωτειά, για την οποία και οφείλουμε να υπερηφανευόμαστε.

Το γράφημα αυτό αναφέρεται στο ΗΒ
Το γράφημα αυτό αναφέρεται στο ΗΒ. Το εμφανέστατο άλμα του δείκτη Gini συμπίπτει με την έλευση της Θάτσερ, ενώ η μετέπειτα περίοδος διακυβέρνησης από τους εργατικούς, οι οποίοι ουσιαστικά δεν άλλαξαν πολιτικές, διατηρεί την ανισοκατανομή στο μέγιστο της προηγούμενης εποχής. Εδώ έχουμε το ίδιο, αλλά για την Ελλάδα και για τη χρονική περίοδο από το 1960 έως και σήμερα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρώτη περίοδος Παπανδρέου, όπου από το 1981 που ανήλθε στην εξουσία, μέχρι περίπου το 1987, ο δείκτης Gini παίρνει σταθερά την κατηφόρα. Αν θυμάστε, ήταν τότε που είχε ανεβάσει τη φορολογία των επιχειρήσεων στο 45%. Από το 1990 όμως και μετά, με τους λεγόμενους «εκσυγχρονιστές», ο Gini αρχίζει να παίρνει την αντίθετη πορεία προς την κορυφή. Συγκρίνοντας τις τιμές του δείκτη αυτού σήμερα, ανάμεσα στις ΗΠΑ, ΗΒ και Ελλάδα, στην τελευταία φαίνεται να παίρνει την υψηλότερη τιμή, τουτέστιν η ανισοκατανομή του πλούτου στη χώρα μας αποτελεί πρωτιά, για την οποία και οφείλουμε να υπερηφανευόμαστε.

Μέσα από τα τρία αυτά παραδείγματα γίνεται πλέον φανερό ότι η ανισοκατανομή του πλούτου αποτελεί το βασικό αποτύπωμα της παγκοσμιοποίησης. Ποιοι όμως είναι οι μηχανισμοί πίσω από την ανακατανομή; Ο κυριότερος είναι η φορολογική πολιτική, και ακολουθούν η αναδιανομή της γης, και η δημόσια εκπαίδευση, (ναι αυτή, που πάει τώρα να αναμορφωθεί!). Η συσχέτιση ανάμεσα στην ανισοκατανομή του πλούτου και τη φορολογική πολιτική φαίνεται πολύ καθαρά στο επόμενο γράφημα, το οποίο αφορά τη Νέα Ζηλανδία την περίοδο

Ξαναγυρίζοντας στο πρώτο γράφημα, που αφορά στις ΗΠΑ, ακόμα και με μια Η μπλε γραμμή δείχνει τη μεταβολή του δείκτη Gini, ενώ η ροζ, τη μεταβολή του ανώτερου φορολογικού συντελεστή. Η χρονιά που οι δυο καμπύλες διασταυρώνονται είναι γύρω στο 1987, χρονιά η οποία και σηματοδοτεί την έναρξη των πιο φιλικών προς το κεφάλαιο πολιτικών. Έτσι, η έναρξη της περιόδου μεταφοράς πλούτου, συμπίπτει ακριβώς με την κατακρήμνιση του μέγιστου συντελεστή, από το 70% στο 35%. γρήγορη ματιά, διαπιστώνει κανείς ότι οι περίοδοι που προηγήθηκαν των μεγάλων κρίσεων, του 1929 και της σημερινής, ήταν περίοδοι μεγάλης ανισοκατανομής του πλούτου. Γεννάται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα, αν κατά πόσον υπάρχει συσχέτιση και αιτιακή σχέση ανάμεσα σ’ αυτά τα δυό. Μπορεί δηλαδή μια τέτοια ανισοκατανομή να οδηγήσει σε οικονομική κρίση, και μάλιστα αυτού του μεγέθους;

Η απάντηση, φαίνεται να είναι, πως ναι. Μπορεί
Η απάντηση, φαίνεται να είναι, πως ναι. Μπορεί! Και τούτο, διότι τα χαμηλά εισοδήματα, καθώς η ανισότητα διευρύνεται, αναγκάζονται να δανείζονται όλο και περισσότερα χρήματα, τα οποία τους τα παρέχουν από το πλεόνασμά τους τα υψηλότερα εισοδήματα, αυξάνοντας έτσι τα κέρδη τους, και επιτείνοντας το εισοδηματικό άνοιγμα. Μέσα σ' ένα τέτοιο λοιπόν, θετικά ανατροφοδοτούμενο κύκλο, η οικονομική ανισορροπία και κρίση δεν είναι μακριά Η ανισοκατανομή εισοδήματος σε μια κοινωνία, πέρα από οικονομικές κρίσεις μπορεί να φέρει και άλλα δεινά, όπως για παράδειγμα, κοινωνικά προβλήματα, επιπτώσεις στην υγεία, ψυχική και σωματική, και λοιπά με τα οποία θα ασχοληθούμε σε επόμενο ποστ. Ενδεικτικά όμως, θα παρουσιάσουμε το παρακάτω γράφημα, το οποίο για μια πλειάδα χωρών της πρώτης γραμμής μόνο, δείχνει τη συσχέτιση ανάμεσα στην ανισοκατανομή του εισοδήματος και τους δείκτες κοινωνικής υγείας. Πράγματι, οι ΗΠΑ με τη μεγαλύτερη ανισοκατανομή, παρουσιάζουν και τα περισσότερα προβλήματα, ενώ τα λιγότερα βρίσκονται στις σκανδιναβικές με τη μικρότερη διαφορά στη μοιρασιά του πλούτου.

Στην Ελλάδα, όπως παρατηρήσαμε προηγουμένως, ο δείκτης Gini παίρνει μια από τις υψηλότερες τιμές ανάμεσα στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, εξέλιξη για την οποία υπεύθυνες είναι όλες οι κυβερνήσεις από το 1989 και μετά. Προφανώς πέρα από το φορολογικό σύστημα που βοήθησε, υπήρχαν και άλλοι παράγοντες που ενίσχυσαν την εισοδηματική ανισότητα. Ποιοι ήταν αυτοί; Προς ποια κατεύθυνση έγινε η μεταφορά πλούτου; Ποιο το μερτικό ευθύνης στην παρούσα κρίση; ΠΕΠΙ ΔΕΣΠΟΤΙΔΗ & ΔΑΝΑΗ ΓΡΥΠΑΡΗ

Η δημιουργία της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα από οικονομική άποψη
Η οικονομική κρίση αποτελεί παγκόσμιο πλέον φαινόμενο σε όλα τα κράτη ως το μείζον πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Τα αποτελέσματα της κρίσης είναι εμφανή στην καθημερινότητά μας αφού έχει υποβαθμιστεί το επίπεδο ζωής. Μόνο γνωρίζοντας τα αίτια της δημιουργίας της κρίσης θα μπορούμε όχι μόνο να δικαιολογήσουμε όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει στην οικονομία μας αλλά επίσης και σε μελλοντικές κρίσεις να μην κάνουμε τα ίδια λάθη. Η δημιουργία και τα αίτια της οικονομικής αυτής κρίσης είναι πολύ απλά. Κατά την διάρκεια της έρευνας που θα πραγματοποιήσω, θα ερευνηθούν οι οικονομικοί παράμετροι της πιο πρόσφατης οικονομικής κρίσης , τα αίτια της δημιουργίας της και τα οικονομικά συμφέροντα και τις συγκυρίες αυτών. Εγώ, προσωπικά, θα ασχοληθώ με την δημιουργία της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα από καθαρά οικονομική άποψη, έτσι όπως αναφέρεται και στον ατομικό μου τίτλο. Η έρευνα θα περιλαμβάνει την καταγραφή όχι μόνο των αιτιών αλλά επίσης και όλες τις ενδεχόμενες συνομωσίες των χωρών για την ένταξη της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο .Για να φέρω εις πέρας την έρευνα θα ανατρέξω σε αξιόπιστες πηγές του διαδικτύου και της εγκυκλοπαίδειας. Τέλος θα πραγματοποιηθούν δημοσκοπήσεις καθώς και πιθανές συνεντεύξεις με ειδικούς.

Όπως μετά το 1929 που έσπασε το παγκόσμιο κοινό νόμισμα, ο κανόνας του χρυσού, έτσι και μετά το δικό μας 1929 άρχισε να φθείρεται ο δικός μας κανόνας του χρυσού το ευρώ .Επειδή η Ελλάδα ήταν το πιο σαθρό διαμέρισμα της πολυκατοικίας της ευρωζώνης το ρήγμα το οποίο άρχισε να διαπερνά την Ευρώπη ξεκίνησε από εμάς, όντως ήμασταν οι πιο διεφθαρμένοι όντως είμαστε οι πιο αναξιόπιστοι όχι ως άτομα αλλά ως αστική χώρα δεν εξηγεί την κρίση που περνάμε. Αν η Ελλάδα δεν ήταν στην ευρωζώνη δεν θα υπήρχε η πιθανότητα χρεοκόπισης της Ελλάδας, είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια ευρωζώνη μισανθρωπιστική, αρχιτεκτονικά δομημένη που ο καθένας μπορεί να πει ότι έχει απώτερο στόχο την αποδόμηση της Ευρώπης.

Αρχικά η μετάδοση της κρίσης άρχισε τα τέλη της δεκαετίας του 90 όταν ήταν πλέον σίγουρο ότι τα νομίσματα των 17 χωρών που αποτελούν την Ευρώπη είχαν κλειδωθεί μεταξύ τους, με άλλα λόγια θα δημιουργούταν ένα κοινό νόμισμα ,όπως με τον κανόνα του χρυσού της δεκαετία του 20 με την έξοδο της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Με το που κλειδώνονται τα νομίσματα αρχικά πολυκατοικίες και χωράφια της Ελλάδας τιμολογούνται στο ίδιο νόμισμα που τιμολογούνται τα οικόπεδα και τα διαμερίσματα στο Βερολίνο και στο Αμβούργο. Στο Αμβούργο όμως οι ρυθμοί αποπληρωμών των δανείων ήταν πολύ πιο χαμηλοί και οι ρυθμοί αποπληρωμών ήταν και αυτοί πιο χαμηλοί λίγο πριν την διασύνδεση των νομισμάτων, έτσι οι ρυθμοί κέρδους ήταν χαμηλοί γιατί όποιος επένδυε σε μια χώρα όπως την Ελλάδα έπαιρνε μεγάλο ρίσκο οπότε όποιος κέρδιζε, κέρδιζε πολλά. Αυτό σημαίνει ότι όταν κλειδώνεις αυτά τα νομίσματα και έχεις τις γερμανικές τράπεζες οι οποίες ξεχειλίζουν από κεφάλαια τα οποία δεν έχουν που να τοποθετηθούν γιατί και στην ίδια την Γερμανία οι αποδόσεις στα λιμνάζοντα κεφάλαια ήταν πολύ χαμηλές. Άρα ψάχνουν να βρουν ψηλότερες αποδόσεις και πάνε σε χώρες όπως η Ελλάδα όπου το ποσοστό των ιδιωτικών χωρών ήταν πάρα πολύ χαμηλό.

Οπότε η Deutche Bank αμέσως έστειλε ένα τσουνάμι κεφαλαίων στο ελληνικό δημόσιο με σκοπό να τα τοποθετήσει εκεί και το ελληνικό δημόσιο με την σειρά του να τα δώσει στους εργολάβους και τους εργοδότες, έτσι οι εργολάβοι άρχισαν - με άψογη συνεργασία με τους πολιτικούς- να αλλάζουν τους συντελεστές δόμησης με σκοπό να κτίζονται τεράστια οικοδομήματα αλλά και επίσης δάνειζαν τα γερμανικά χρήματα όχι μόνο σε εργολάβους αλλά και στους καταναλωτές (τα λεγόμενα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια )με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια φούσκα. Η φούσκα αυτή αύξησε ραγδαία τις τιμές των ακινήτων και ξαφνικά η Ελλάδα έγινε η χώρα με τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη. Όταν το 2008 έσκασε αυτή η φούσκα των παραγώγων και των χρηματαγορών των ίδιων αγορών που είχαν ουσιαστικά παραγάγει σ’αυτά τα τσουνάμι κεφαλαίων που μόλις έχω προαναφέρει.

Ήταν σαν από την μια στιγμή στην άλλη όλα να χάθηκαν, η ρευστότητα εξαφανίστηκε και όταν η ρευστότητα εξαφανίζεται οι φούσκες σκάνε γιατί αν ο εργολάβος ο οποίος δανείζεται συνέχεια για να κτίζει, ξαφνικά πάει στην τράπεζα και η τράπεζα του λέει όχι μόνο δεν σου δανείζω νέα χρήματα αλλά θα μου δώσεις και αυτά που μου χρωστάς, ξαφνικά ο εργολάβος δεν μπορεί να το κάνει αυτό, ρίχνει τις τιμές των σπιτιών για να μπορέσει να πουλήσει κάποια, να μαζέψει χρήματα και να τα δώσει στην τράπεζα με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν οι τιμές των σπιτιών. Έτσι όλοι χρωστούν περισσότερα στην τράπεζα από ό,τι αντικειμενικά αξίζει το σπίτι τους. Τότε το εργατικό κράτος υπό τις εντολές της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας γράφει μια ακάλυπτη επιταγή στους τραπεζίτες ,ώστε να μην πτωχεύσουν οι τραπεζίτες πιο πολύ όχι για τους ίδιους αλλά για τις γερμανικές τράπεζες που είχαν δανείσει το Ελληνικό δημόσιο .Έτσι αναγκάζεται να πάρει μνημονιακό δάνεια υπό τον όρο της λιτότητας που οδηγεί το 30% του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας στην μετανάστευση και όσους μένουν στην φτώχεια και δυστυχία . (ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΤΤΗΣ)

Οι ιδιατερότητες της ελληνικής κρίσης
Είναι ευρέως διαδεδομένη η άποψη που θέλει τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου να έχουν ακολουθήσει παρόμοιες ιστορικές πορείες, ιδιαίτερα μετά τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, με τη μετάβασή τους στη δημοκρατία κατά τη δεκαετία του ΄70, συμπεριλήφθηκαν σε αυτό που ο Σάμιουελ Χάντινγκτον αποκαλούσε «το τρίτο κύμα του εκδημοκρατισμού». Από το 1974 και σε διάρκεια μόλις δεκαεννέα μηνών, τα δικτατορικά καθεστώτα αντικαταστάθηκαν από δημοκρατικά και στις τρεις χώρες. Αυτή η ταυτόχρονη αλλαγή προκάλεσε σειρά ακαδημαϊκών συζητήσεων σχετικά με τις μεταξύ τους ομοιότητες. Παρόλο που κάθε χώρα βίωσε με διαφορετικό τρόπο τη μετάβασή της στη δημοκρατία, η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτέλεσε μια κοινή εμπειρία. Ένα επιπλέον κοινό τους χαρακτηριστικό υπήρξε και η χρονική σύμπτωση της μεταβολής των οικονομιών τους από αγροτικές σε βιομηχανικές. Ελλάδα: οικονομικές και κοινωνικές μεταβάσεις, προς την τρέχουσα κρίση

Πράγματι, οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες γνώρισαν μια εντυπωσιακή ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα. Εντούτοις, η διαδικασία αυτή έχει συχνά χαρακτηριστεί ως μια περίπτωση «εκβιομηχάνισης χωρίς ανάπτυξη», αφού ο ευρωπαϊκός Νότος παρουσίαζε έλλειψη στις υποδομές που θα του επέτρεπαν να εκμεταλλευτεί αποτελεσματικά τα κοινωνικά οφέλη της αστικοποίησης και του οικονομικού εκσυγχρονισμού. Το στοιχείο όμως που διαφοροποίησε καθοριστικά την οικονομική πραγματικότητα των χωρών του Νότου από αυτή των βόρειων γειτόνων τους ήταν, τόσο η φύση όσο και η χρονική συγκυρία της αλλαγής καθεαυτής. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, συνέδεσαν σκόπιμα τη μετάβασή τους στη δημοκρατία με τη μετάβαση σε μια μοντέρνα οικονομία. Η πολυ-αναμενόμενη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είχε, έτσι, ένα διπλό αντίκτυπο στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες: Από τη μία πλευρά συνέδεσε άμεσα τους εγχώριους πολιτικούς θεσμούς με τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς, εδραιώνοντας έτσι την πολιτική αλληλεξάρτηση, ενώ από την άλλη, οι μη ανεπτυγμένες οικονομίες της Νότιας Ευρώπης αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν απότομα τα κριτήριά τους στα αντίστοιχα βορειοευρωπαϊκά. Επιπλέον, κάτι τέτοιο έπρεπε να πραγματοποιηθεί υπό καθεστώς σκληρής λιτότητας.

Η πετρελαϊκή κρίση του είχε συνταράξει τα θεμέλια ακόμη και των πιο εύρωστων οικονομιών του πλανήτη. Συνεπώς, ενώ το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης είχε προλάβει να συνδυάσει την οικονομική ανάπτυξη με τη δημοκρατία κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «χρυσής περιόδου», η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία προσπάθησαν να προσδέσουν την οικονομική τους ανάπτυξη στη διαδικασία εκδημοκρατισμού τους, σε μια περίοδο που η ευρωπαϊκή οικονομία είχε αρχίσει να δείχνει σημάδια καμπής.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα αίτια της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης έχουν τις ρίζες τους τόσο σε ενδογενείς όσο και σε εξωγενείς παράγοντες. Σε αυτό το σημείο θα εστιάσουμε κυρίως στους πρώτους. Ο πρωτογενής τομέας σταδιακά απαξιώθηκε, εγκαταλείποντας, έτσι, το συγκριτικό πλεονέκτημα που η χώρα διέθετε στη γεωργική παραγωγή. Το ελληνικό κράτος παραιτήθηκε από τον αρχικό ρυθμιστικό του ρόλο στη γεωργία σε μια περίοδο που αυτός ήταν αναγκαίος. Όταν δηλαδή οι μέχρι τότε προνομιακές αγορές σταμάτησαν να απορροφούν τη γεωργική παραγωγή παραχωρώντας τη θέση τους σε νέους δυναμικούς ανταγωνιστές. Έτσι, το γηραιότερο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας αφέθηκε μόνο του απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό και τους κανονισμούς της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η οποία αποδείχτηκε καταστροφική για το αγροτικό τμήμα της χώρας.

Ως αποτέλεσμα, ο πρωτογενής τομέας δέχτηκε ένα τεράστιο πλήγμα και σταδιακά περιθωριοποιήθηκε σε οικονομικό επίπεδο. Το αξιοπρόσεκτο είναι πως τα γεγονότα αυτά δεν αποτέλεσαν καν αντικείμενο του δημόσιου διαλόγου. Από αυτό το σημείο και στο εξής το ισοζύγιο εισαγωγών - εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων είναι σταθερά ελλειμματικό. Αλλά και ο τομέας της βιομηχανίας συρρικνώθηκε, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και το συνεπακόλουθο άνοιγμα των συνόρων. Εκατοντάδες ήταν οι βιομηχανίες που μεταφέρθηκαν σε βαλκανικές χώρες και την Τουρκία, προς αναζήτηση φτηνού εργατικού δυναμικού. Σε αυτό το πλαίσιο και ενώ η παραγωγική βάση της χώρας μειώνονταν ραγδαία και όλοι απορούσαν «μα τι παράγει αυτή η χώρα τέλος πάντων;», οι κυβερνήσεις παρακολουθούσαν την ελληνική οικονομία να στηρίζεται όλο και περισσότερο στον τριτογενή τομέα. Το μέχρι πρότινος μικρό μέγεθος του κράτους, σε επίπεδο οικονομικής οντότητας, μεγάλωσε ραγδαία, το ίδιο και οι κοινωνικές δαπάνες.

Αυτό προκάλεσε τη σύναψη μιας σειράς δανείων που έπρεπε να παρθούν ούτως ώστε η χώρα να συνεχίσει την απατηλή αναπτυξιακή της πολιτική. Ταυτόχρονα, η φοροδιαφυγή είχε εξελιχθεί σε πολιτικό έπαθλο των εκλογικών αναμετρήσεων, το αποτέλεσμα των οποίων κρινόταν από τον λεγόμενο «μεσαίο χώρο». Ως συνέπεια, για περισσότερο από τριάντα χρόνια, οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να αιτιολογήσουν στα μάτια του εκλογικού σώματος τις αντιφάσεις στις οικονομικές τους πολιτικές. Για αυτό, έπρεπε να στηριχθούν σε πελατειακού τύπου παροχές, οι οποίες με τη σειρά τους αύξησαν τις ανάγκες για περαιτέρω δανεισμό και ευνόησαν τις πρακτικές κακοδιαχείρισης στο δημόσιο τομέα. Επομένως, οι ιστορικές ρίζες του νεποτισμού και της διαφθοράς εν Ελλάδι δε θα έπρεπε να αναζητούνται αποκλειστικά στο προ-καπιταλιστικό κράτος ή το οθωμανικό παρελθόν της χώρας.

Αντίθετα, υπήρξαν τα αναγκαία υποπροϊόντα ενός στρεβλού καπιταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο για λόγους ιστορικής συγκυρίας εμφανίστηκε στη συγκεκριμένη γωνιά του πλανήτη. Κάτι τέτοιο, παρ΄ όλα αυτά, δε σημαίνει πως το συγκεκριμένο μοντέλο ευνόησε, έστω και έμμεσα, μεγάλα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Αντιθέτως, κάποιοι αμφιλεγόμενοι επιχειρηματίες και δημόσιοι υπάλληλοι φτιάξανε περιουσίες, «στην πλάτη» της μεγάλης πλειοψηφίας των ελλήνων πολιτών. Αυτή όμως ήταν η πλειοψηφία που για χρόνια στήριζε κυβερνήσεις, οι οποίες διέπρεπαν στην κατασκευή ψευδών στοιχείων σχετικά με τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, η συνεπαγόμενη αίσθηση γενικής ευημερίας δεν είχε αποδειχθεί απατηλή πριν τη εκτόξευση του ιδιωτικού δανεισμού, που εν τω μεταξύ είχε προκύψει. Το αποκορύφωμα ήρθε με την ενασχόληση σύσσωμου του ελληνικού λαού με χρηματιστηριακές δραστηριότητες. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 θεωρήθηκαν από πολλούς ο κολοφώνας του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου, ενός συνδυασμού κατασκευών και τουρισμού. Εντούτοις, όταν τα φώτα έσβησαν, η χώρα έμεινε με ένα τεράστιο χρέος και ένα πλαστό αίσθημα επιτυχίας. Σήμερα, η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια πολύ σοβαρότερη οικονομική και πολιτική πρόκληση σε σύγκριση με τους ευρωπαίους εταίρους της. Οι έλληνες βιώνουν τη δραματική του πτώση ενός βιοτικού επιπέδου, το οποίο μέχρι πρόσφατα βρισκόταν ανάμεσα στα τριάντα υψηλότερα του κόσμου. Η χώρα πάλευε για 50 χρόνια να πετύχει την κοινωνική της συνοχή και τελικά κατάφερε να απολαύσει τα οφέλη μιας σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας. Παρ΄όλα αυτά, αυτό συνέπεσε χρονικά με τη λήξη της «ένδοξης τριακονταετίας» και της κοινωνικής δημοκρατίας στη Δυτική Ευρώπη

Η ελληνική κοινωνία είδε το ΑΕΠ της χώρας να αυξάνεται κατά 60% από τη δεκαετία του ’90. Η εξέλιξη αυτή όμως δε σηματοδότησε μια αντίστοιχη άνοδο του βιοτικού επιπέδου των μεσαίων και κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Και ήταν τότε που πολλοί έλληνες συνειδητοποίησαν πως το κόστος της ανοχής έχει, εδώ και αρκετό καιρό, ξεπεράσει το κόστος της κοινωνικής κινητοποίησης. Μια συνειδητοποίηση που έγινε ακόμη πιο ξεκάθαρη με το πακέτο λιτότητας του Πέρα από την ανεπανάληπτη φορολογική επιδρομή που στρέφεται, μεταξύ άλλων, και ενάντια σε εισοδήματα των 500 ευρώ, ακόμη και σε επιδόματα ανεργίας, οι έλληνες γίνονται μάρτυρες του ξεπουλήματος κάθε εθνικού πόρου, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων ύδρευσης και ηλεκτρισμού, καθώς και μιας πληθώρας παραλιακών εκτάσεων, αεροδρομίων και λιμανιών. Παρά την ευρεία απέχθεια για τα νέα μέτρα, οι περισσότεροι Έλληνες θα ήταν μάλλον έτοιμοι να τα δεχθούν αδιαμαρτύρητα, αν είχαν πεισθεί πως η λιτότητα που βιώνουν θα μπορούσε να επαναφέρει τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης.

Όμως, κανείς πλέον δε φαίνεται να πιστεύει κάτι τέτοιο, μιας και το έλλειμμα συνεχίζει να διογκώνεται, καθώς η χώρα βυθίζεται σε βαθύτερη ύφεση. Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα επιτελεί το ρόλο του πειραματόζωου εν μέσω μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Ο καπιταλισμός ενάντια στη δημοκρατία σε διεθνές επίπεδο: Οι ενδογενείς αιτίες των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους συνάντησαν τους εξωγενείς παράγοντες που συνδέονται με την παγκόσμια οικονομική κρίση και, συγκεκριμένα, τη νέα στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού για το ξεπέρασμά της. Η απόφαση των αγορών και των θεσμικών τους στηριγμάτων να μη δανείζουν τα υπερχρεωμένα κράτη, παρά μόνο με την προϋπόθεση να υπαγορεύουν σε αυτά τις πολιτικές τους, οδηγεί προοδευτικά σε έναν οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογικό απεκδημοκρατισμό. Οικονομικό γιατί πληρώνουν τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα με αποτέλεσμα να διευρύνονται οι οικονομικές ανισότητες, πολιτικό γιατί για να περάσουν αυτά τα μέτρα πρέπει να παρακαμφθούν ή να καμφθούν οι λαϊκές αντιδράσεις είτε αυτές εκφράζονται θεσμικά είτε κινηματικά, ιδεολογικό γιατί για να φανούν απαραίτητα αυτά τα μέτρα πρέπει να αποσιωπηθεί η δυνατότητα για κάθε εναλλακτική πολιτική και να ασκηθεί ιδεολογική τρομοκρατία.

Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στις αναπτυσσόμενες χώρες στηρίχθηκε στο έλλειμμα δημοκρατίας. Είναι πλέον σαφές πως ο καπιταλισμός στις δυτικές χώρες εξασφαλίζει την ηγεμονία του, εν πολλοίς, με τη μεταφορά μεγάλου μέρους του κύκλου εργασιών του σε χώρες με έλλειμμα δημοκρατίας. Η έλλειψη κάποιου σοβαρού οικονομικού μοντέλου μετά την πτώση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού, που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εναλλακτική αναπτυξιακή πρόταση, καθιστά την ανακοπή αυτής της διαδικασίας δύσκολη. Τόσο οι σοσιαλδημοκρατικές όσο και οι συντηρητικές κυβερνήσεις ασπάστηκαν μια μονόδρομη σκέψη και πολιτική, χωρίς άλλωστε να έχουν κάποιο εναλλακτικό όραμα. Δεδομένου όμως ότι η λαϊκή συναίνεση σε οικονομικό επίπεδο ήταν αδύνατη, το μόνο που τους απέμεινε ως εργαλείο για την πολιτική επιβίωση σοσιαλδημοκρατών και συντηρητικών ήταν ο ιδεολογικός πειθαναγκασμός και η απόπειρα περιορισμού των ευκαιριών για αντίδραση, σε θεσμικό και κινηματικό επίπεδο.

Η δημοκρατία ενάντια στον καπιταλισμό στην Ελλάδα Η «αραβική άνοιξη» έδωσε νέα ελπίδα στις δυνάμεις της δημοκρατίας. Ποια; Πως η κοινωνία μπορεί αδιαμεσολάβητα να αντιτάξει τις δυνάμεις της απέναντι σε αυτές που μέχρι τότε φαίνονταν υπέρτερες και ακλόνητες. Το ρεπερτόριο των «αγανακτισμένων» (Ισπανία, Ελλάδα, ΗΠΑ κλπ) ήταν αντιδάνειο από τον αραβικό κόσμο. Δεν είναι η πρώτη φορά που επανεφευρίσκουμε κάτι στην Ευρώπη μέσω των Αράβων (γι΄ αυτό άλλωστε οι Άραβες πρέπει να θεωρούνται ευρωπαϊκά έθνη). Επιλέχθηκε λοιπόν η Ελλάδα ως πειραματόζωο. Οι αγορές όμως και τα θεσμικά τους στηρίγματα δεν γνωρίζουν τους λαούς, γιατί ακριβώς δεν τους υπολογίζουν. Ας δούμε κάποια δεδομένα που μάλλον αγνοούν. Η έναρξη του κοινοβουλευτικού βίου στην Ελλάδα ήδη από το 19ο αιώνα και σχεδόν παράλληλα με τα πλέον ανεπτυγμένα έθνη-κράτη της δυτικής Ευρώπης, η ύπαρξη τόσων κοινοβουλευτικών κομμάτων, πολιτικών εφημερίδων και οργανώσεων, η γρήγορη συχνά πολιτικοποίηση των αγώνων, ακόμα και ο έντονος εθνικισμός που παρατηρείται στην Ελλάδα , συνιστούν συμπαρομαρτούντα της πολιτικοκοινωνικής μηχανικής της κοινωνίας μας από πολύ παλιά, η οποία συμπυκνώνεται στο εξής:

Το κράτος εγγυάται την αναπαραγωγή της μικροϊδιοκτησίας μέσω των
κάθετων (πελατειακών) και οριζόντιων (κινηματικών) διαύλων. Η «υπερπολιτικοποίηση» και ο «μικροαστικός αντισυστημισμός» της ελληνικής κοινωνίας μοιάζει να διαφεύγει από αυτούς που υπολογίζουν να μειώσουν το κράτος, τη μικροϊδιοκτησία και τη δυνατότητα αμοιβαίας αναπαραγωγής τους. Προσπαθούν να κατεδαφίσουν την πολιτικοκοινωνική μηχανική αυτής της κοινωνίας, δηλαδή «να εκλέξουν έναν άλλο λαό», όπως έλεγε και ο Μπρεχτ. Απόδειξη; Μόλις αντιλαμβάνονται αυτό που στους εντόπιους φαίνεται αυτονόητο, δηλαδή το λαό να μη θέλει και το πολιτικό προσωπικό που εξαρτάται από την ψήφο του να μην μπορεί, αναφωνούν «καλά, είναι τρελοί οι Έλληνες;» Το τι ακολούθησε είναι γνωστό: 40 μέρες στην Πλατεία Συντάγματος, διήμερη απεργία τον Οκτώβρη και εκατοντάδες χιλιάδες στο κέντρο της Αθήνας, παρέμβαση στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου. (ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑΣ ΦΩΤΗΣ , ΓΚΙΚΑΣ ΚΩΣΤΑΣ & ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ).

Project οικονομικής ομάδας Β΄Λυκείου
Συνέντευξη της οικονομολόγου καθηγήτριας του σχολείου μας κας Σωτηρίου Κατερίνας. 1.Υπήρχε κατά την γνώμη σας, προμελετημένο σχέδιο για την κατάρρευση της οικονομίας της Ελλάδας; Η χώρα μας μέχρι και τη δεκαετία του 1970 ήταν υπόδειγμα υγιούς οικονομίας. Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης σε ένα νοικοκυρεμένο κράτος με ισοσκελισμένους ή πλεονασματικούς προϋπολογισμούς (ενίοτε ελάχιστα ελλειμματικούς), με αποτέλεσμα να μην έχει χρέη. Το χρέος ποτέ δεν ξεπέρασε το 22 – 24% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Δυστυχώς, από τη δεκαετία του 1980 τα πράγματα άλλαξαν. Ξεκίνησαν οι αλόγιστες παροχές, όπως, πρόωρες συνταξιοδοτήσεις με παράλληλη αύξηση των συντάξεων, υπεράριθμοι διορισμοί στο δημόσιο, αύξηση μισθών στο δημόσιο, ζημιογόνες ΔΕΚΟ, κλπ. Έτσι, οι προϋπολογισμοί άρχισαν να είναι ελλειμματικοί. Το έλλειμμα ξεπερνούσε ακόμα και το 20% του ΑΕΠ για πολλά χρόνια. Τι σημαίνει υπερβολικό έλλειμμα; Υπερβολικός δανεισμός για να μπορέσεις να το καλύψεις. Αποτέλεσμα αυτής της αλόγιστης σπατάλης και των ελλειμμάτων που προκάλεσε, ήταν η αύξηση του χρέους, που από 20% του ΑΕΠ στα μέσα της δεκαετίας του 1970, έφθασε σε 120% στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Άρα δαπανούμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε τρεις δεκαετίες τώρα. Η κατάσταση χειροτέρευσε ραγδαία μετά το 2007, ιδιαίτερα από την πλευρά των δαπανών. Η κατάρρευση της Lehman Brothers στις ΗΠΑ μας βρήκε σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Γίναμε ο αδύναμος κρίκος λόγω του μεγάλου μας χρέους. Η νέα κυβέρνηση άργησε να αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης όπως και η ίδια η Ε.Ε και δεν έλαβε έγκαιρα μέτρα προστασίας.

2.Στην δημιουργία της κρίσης έπαιξαν καταλυτικό ρόλο οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 και πως επηρέασαν ή πως συνδυάζονται με την κρίση μας; Οι αγώνες του 2004 κόστισαν στην Ελλάδα σχεδόν 9 δισεκατομμύρια ευρώ .Λίγες μέρες μετά την τελετή λήξης των αγώνων, η Ελλάδα προειδοποίησε την ευρωζώνη ότι τα στοιχεία για το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματά της θα ήταν πολύ χειρότερα από ότι αναμένονταν. Το έλλειμμα του 2004 έκλεισε στο 6.1% του ΑΕΠ, μεγαλύτερο δηλαδή από το διπλάσιο του ορίου της ευρωζώνης, ενώ το χρέος έφτασε στο 110.6% του ΑΕΠ, το υψηλότερο στην ΕΕ. Έτσι, το 2005, η Ελλάδα έγινε η πρώτη χώρα της Ε.Ε που μπήκε σε δημοσιονομική επιτήρηση από την Κομισιόν. Με το δημόσιο χρέος να είναι 168 δισεκατομμύρια ευρώ το 2004, είναι φανερό πως δεν φταίνε μόνο οι Ολυμπιακοί Αγώνες για την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Αναδεικνύουν όμως τα διαρθρωτικά προβλήματα που μαστίζουν την χώρα επί δεκαετίες. Και δεν είναι μόνο θέμα πόσα χρήματα δαπανήθηκαν, αλλά από πού προήλθαν, καθώς και που ακριβώς ξοδεύτηκαν. Μετά από μια περίοδο λιτότητας με σκοπό να συμμαζέψει τα δημοσιονομικά της και να πιάσει τους όρους ένταξής της στο ευρώ, η ελληνική κυβέρνηση χαλάρωσε τα "λουριά" μόλις εντάχθηκε στην ευρωζώνη. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 ήταν απλά ένας από τους πολλούς τομείς όπου ξοδεύτηκε αλόγιστα δημόσιο χρήμα το οποίο προερχόταν από ανεξέλεγκτο δανεισμό.

3.Η Ελλάδα ζήτησε την οικονομική ενίσχυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για να καλύψει τις ανάγκες της (όπως μισθοί και συντάξεις) ή για να καλύψει τις δανειοληπτικές της ανάγκες ως προς τους ετέρους; Όταν αναφερόμαστε στο δημόσιο χρέος εννοούμε όλες τις οφειλές του κράτους. Προφανώς το κράτος έχει σαν πρώτη του προτεραιότητα την πληρωμή μισθών και συντάξεων, κάτι που μέχρι στιγμής ευτυχώς έχει επιτευχθεί αλλά με σημαντικές μειώσεις, δυσβάσταχτη φορολογία, μείωση της κατανάλωσης, κλείσιμο επιχειρήσεων, απολύσεις και τραγικά ποσοστά ανεργίας και φτώχειας, με αποτέλεσμα οι έλληνες να φεύγουν στο εξωτερικό σαν οικονομικοί μετανάστες. 4.Έπαιξαν ρόλο οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι στην δημιουργία της κρίσης της Ελλάδας; Ως τις αρχές του 2007, η παγκόσμια οικονομία λειτουργούσε σε ένα περιβάλλον μεγάλης αισιοδοξίας. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε ως εποχή της «υπέρτατης ευδαιμονίας». Σε τέτοιες συνθήκες αισιοδοξίας και εφησυχασμού, οι υπερβολές φαίνονταν φυσιολογικές, τα ρίσκα που αναλαμβάνονταν από τον χρηματοοικονομικό τομέα ήταν μεγάλα και ο έλεγχος των αρχών για τα ρίσκα αυτά ήταν ελάχιστος. Η προσγείωση στην πραγματικότητα ξεκινά με την κρίση του 2007, που είναι η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση που έπληξε την παγκόσμια οικονομία μεταπολεμικά. Εκδηλώθηκε ως κρίση εμπιστοσύνης μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων, η οποία μεταδόθηκε στις διατραπεζικές αγορές, προκαλώντας πρόβλημα ρευστότητας στις οικονομίες. Σε αντίθεση με προηγούμενες κρίσεις που εκδηλώθηκαν σε μεμονωμένες χώρες και μεταδόθηκαν σε περιορισμένο αριθμό χωρών, ξεκίνησε από τις αναπτυγμένες οικονομίες και μεταδόθηκε με μεγάλη ταχύτητα στον υπόλοιπο κόσμο, λόγω των αλληλεξαρτήσεων των χρηματοπιστωτικών αγορών που δημιουργήθηκαν με την παγκοσμιοποίηση.

. Συγκεκριμένα άρχισε με την κατάρρευση της αγοράς των στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου των ΗΠΑ( χρεωκοπία της Lehman Brothers στις ΗΠΑ) και επεκτάθηκε στις αγορές ομολόγων διαταράσσοντας την λειτουργία του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος το οποίο στηριζόταν στην ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων και σε επισφαλή προϊόντα, χωρίς κρατική εποπτεία, έλεγχο και ισχυρούς κανόνες Η άνοδος των επιτοκίων που επιβλήθηκε ως μέτρο κατά της κρίσης οδήγησε στην πτώση των τιμών των ακινήτων, αλλά και στη διόγκωση των μη εξυπηρετούμενων δόσεων και τη συνακόλουθη αύξηση των κατασχέσεων κατοικιών. Η χρηματοπιστωτική κρίση οδήγησε σε απότομη οικονομική ύφεση, χαμηλά δημόσια έσοδα, διεύρυνση δημοσίων ελλειμμάτων, και υψηλά επίπεδα χρέους ωθώντας πολλές κυβερνήσεις σε πτώχευση. Έτσι και στην Ελλάδα η κρίση αυτή (λόγω του δημοσιονομικού της εκτροχιασμού) εμφανίστηκε και παραμένει μια κρίση μεγάλου χρέους, αφού η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας μας χαρακτηρίστηκε από ειδικούς διεθνείς οίκους αξιολόγησης αρνητική και επισφαλής, γεγονός που την οδήγησε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αλλά και στους ετέρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για οικονομική στήριξη, με την αποδοχή των μνημονίων. Όσον αφορά το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, αναγκάστηκε λόγω της κρίσης να λειτουργεί πια σήμερα με ένα πλαίσιο αυστηρών κανόνων κεφαλαιακής επάρκειας η λεγόμενη «Βασιλεία IV» , με τη βοήθεια των εποπτικών αρχών, ώστε τα σφάλματα του παρελθόντος να μην επαναληφθούν.

5.Ποιός είναι ο στόχος των μνημονίων της Ελλάδας; Μπορεί να υπάρχει η πιθανότητα , ενός κακόβουλου σχεδίου για την διαχρονική οικονομική υποταγή της Ελλάδας προς τους ετέρους της; Οι δανειστές μας για να μας παράσχουν την οικονομική βοήθεια έθεσαν σκληρούς όρους, τα μνημόνια, τα οποία οι κυβερνήσεις της χώρας μας από το 2010 έχουν αποδεχτεί με τη θετική ψήφο της πλειοψηφίας των βουλευτών του ελληνικού κοινοβουλίου και παρά τις έντονες συχνά αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας. Οι στόχοι των μνημονίων είναι από τη μία η εξυγίανση των οικονομικών του κράτους που πάσχει λόγω των υπέρογκων χρεών και της κακής διαχείρισης δεκαετιών, η ορθολογική λειτουργία του και από την άλλη η δυνατότητα να πληρώνει η χώρα μας τις δόσεις προς τους δανειστές της όπως έχει συμφωνήσει. Το μνημόνιο αν παρομοιάζαμε το κράτος σαν «ένα βαριά ασθενή», ήρθε σαν μια θεραπεία που πρότεινε «την ταχεία αφαίμαξη του ασθενούς» αλλά με απουσία πρόβλεψης για «…ταυτόχρονη μέριμνα για αποφυγή σοβαρής βλάβης ζωτικών λειτουργιών». Ανάλογη κατάσταση περιγράφει ο Σαίξπηρ στον «Έμπορο της Βενετίας». Κάποιοι δικαιολογούν αυτήν την επιλογή εξαιτίας της ελλιπούς κατανόησης από τους ετέρους των πραγματικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, την άγνοια αντιμετώπισης κρίσεων, της τιμωρητικής διάθεσης της Ευρώπης και της προβληματικής διαπραγμάτευσης. Όπως διαπιστώνουμε σήμερα, η συνταγή αυτή μείωσε τις κρατικές δαπάνες και οδήγησε προφανώς στο πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της πάσχει βαριά από την υπερβολική αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας και ζει την αβεβαιότητα για το μέλλον των παιδιών της και την διαρκή αγωνία πως και πότε θα ξεφύγει η χώρα μας από την κατάσταση αυτή.

Όσον αφορά την πιθανότητα «κακόβουλων σχεδίων» για την υποταγή της Ελλάδας στους ετέρους, στην παρούσα φάση, ούτως ή άλλως μέχρι να ξεφύγει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από τους δανειστές της, δυστυχώς θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτούς. Βέβαια η παγκόσμια επίθεση που δέχτηκε η χώρα μας από ορισμένους ξένους κυβερνώντες με καυστικά σχόλια και με τα διεθνή ΜΜΕ να την διαφημίζουν αρνητικά και να την απαξιώνουν, είναι μια σκληρή πραγματικότητα, που προστέθηκε και συνέβαλε στην δημιουργία ακόμη χειρότερου κλίματος στο εξωτερικό και έντονης απαισιοδοξίας στο εσωτερικό. 6.Λαμβάνοντας υπόψη την υπάρχουσα οικονομική πορεία της Ελλάδας, πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα για την οικονομική ανάπτυξη και την ανάκαμψη του τόπου μας; Οι οικονομικοί κύκλοι της μακροοικονομικής ανάλυσης ιστορικά μας επιβεβαιώνουν ότι μετά την κρίση, την κάθοδο και την ύφεση θα επέλθει η άνοδος ή άνθηση, δηλαδή η ανάπτυξη. Βέβαια δεν μπορεί κανείς να προβλέψει με βεβαιότητα τον χρονικό ορίζοντα των παραπάνω φάσεων, όμως πάντα είναι ισχυρή της πρόβλεψη της ανάκαμψης. Οι οικονομολόγοι ανάπτυξαν διάφορες θεωρίες στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν το φαινόμενο των οικονομικών διακυμάνσεων. Άλλες θεωρίες εντοπίζουν τη γενεσιουργό αιτία σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως οι εφευρέσεις με τεχνολογικές και οικονομικές εφαρμογές ή οι πόλεμοι και άλλα πολιτικά και τυχαία συμβάντα. Ορισμένες θεωρίες τονίζουν παράγοντες που προέρχονται μέσα από το ίδιο το οικονομικό σύστημα.

Οι φάσεις του οικονομικού κύκλου
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι θεωρίες που θεωρούν τον κύκλο καθαρά νομισματικό φαινόμενο, δηλαδή αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της προσφοράς χρήματος από τις νομισματικές αρχές, όπως επίσης και οι θεωρίες της υποκατανάλωσης ή υπερεπένδυσης. Μπορούμε όμως να αναφέρουμε ότι το κλειδί για την κατανόηση των οικονομικών κύκλων είναι η εξέλιξη του ποσοστού του κέρδους, από το οποίο εξαρτάται η επενδυτική δραστηριότητα των επιχειρήσεων. Λογικό είναι πως όσο περισσότερα κέρδη έχουν οι επιχειρήσεις τόσο αυξάνονται οι επενδύσεις τους και το αντίθετο. Οι φάσεις του οικονομικού κύκλου Οι φάσεις του οικονομικού κύκλου

Πολλοί πιστεύουν σήμερα ότι χρειαζόταν άλλο μίγμα πολιτικής, με στόχευση στην ανταγωνιστικότητα και στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων για να ξεφύγουμε από την κρίση. Σύμφωνα με τον κανόνα της ανάπτυξης: Αναπτύσσεται ότι πουλάει, πουλάει ότι ζητιέται, ζητιέται ότι είναι ανταγωνιστικό. Η ανταγωνιστικότητα δεν επιτυγχάνεται με μείωση μισθών αλλά με την αύξηση της παραγωγικότητας και την τόνωση της επιχειρηματικότητας ,με την προϋπόθεση πάντα ότι υπάρχει κοινωνική συναίνεση σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς. Επίσης τονίζουν ότι οι μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται στο «κακό κράτος» αργούν βασανιστικά ή μένουν στα χαρτιά. Βέβαια υπάρχει και το «μάθημα» του παρελθόντος: «…τις μεταρρυθμίσεις δεν τις θέλουν όσοι νομίζουν ότι θίγονται από αυτές, ενώ εκείνοι που υποτίθεται ότι τις θέλουν, δεν τις υποστηρίζουν παρά χλιαρά, διότι τα οφέλη είναι μάλλον αβέβαια και θα προκύψουν αργότερα στο μέλλον…» «Ηγεμόνας» Machiavelli. Βέβαια η ελληνική κοινωνία έχει συνειδητοποιήσει πια ότι η «ευημερία» των προηγούμενων χρόνων της μεσαίας τάξης έχει παρέλθει και χρειάζονται γνώση, νέες ιδέες, ετοιμότητα, αισιοδοξία και συνεργασίες για να καλυτερέψουν οι συνθήκες στην οικονομία. Βέβαια πρέπει και το κράτος να διαδραματίσει ουσιαστικά τον ρόλο του και να στηρίξει πρωτίστως αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη, δηλαδή τους νέους.

7.Το χρέος της Ελλάδας κατά την γνώμη σας είναι βιώσιμο;
Το χρέος είναι ένα κλάσμα. Στον αριθμητή έχεις το χρέος (πόσα χρωστάς) και στον παρανομαστή το ΑΕΠ (πόσα παράγεις). Είναι προφανές ότι εάν ο παρανομαστής αυξηθεί γρηγορότερα από τον αριθμητή, το κλάσμα θα μειωθεί. Για να μειωθεί το χρέος από 175% του ΑΕΠ στο 120% του ΑΕΠ, είναι γεγονός ότι απαιτείται μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ (με την υπόθεση ότι δε θα αυξηθεί το χρέος – ο αριθμητής). Εάν, λοιπόν, επανέλθουμε σε αναπτυξιακή πορεία, προφανώς θα πέσει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Και μπορεί να μη γίνει 124%, αλλά 134% ή, έστω, 144%. Το ερώτημα αν είναι το χρέος «βιώσιμο» σημαίνει, αν μπορείς να το εξυπηρετήσεις. Δηλαδή σου επιτρέπουν τα έσοδά σου να πληρώνεις τους τόκους και, παράλληλα, να έχεις αξιοπιστία στις διεθνείς αγορές για να δανειστείς όταν λήξει ένα ομόλογο για να το εξοφλήσεις; Διότι το χρέος είναι σαν το κεφάλαιο κίνησης της επιχείρησης. Στην πράξη το ανακυκλώνεις αρκεί να είσαι φερέγγυος και να υπάρχουν επενδυτές πρόθυμοι να σου δανείσουν. Μην ξεχνάμε ότι ο δανειστής είναι επενδυτής (προσδοκά την απόδοση του κεφαλαίου, δηλαδή τους τόκους και, βέβαια, να πάρει πίσω το κεφάλαιό του). Πληροφορίες 1.Ιωσήφ Χασσίδ, Καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, «Οι πραγματικές αιτίες της κρίσης, τα μνημόνια και τα εναλλακτικά σχέδια» Διημερίδα Μαϊου 2013 Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας Jean Monnet & ΕΚΠΑ 2.Ιωάννης Χαλικιάς, Καθηγητής Ποσοτικής Ανάλυσης στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνέντευξη στην “UniversityPress” 3.Χρυσοβαλάντης Μοσκόφογλου Mcs 2012, «Η χρηματοπιστωτική κρίση και η επίδρασή της στον τραπεζικό κλάδο στην Ελλάδα»

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΙΙΙ Διαθεματική προσέγγιση :ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Διαθεματική προσέγγιση :ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΠΑΤΑΛΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ. ΚΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η ΗΘΙΚΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ; ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ (ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ),ΕΛΕΖΙ ΟΛΣΟΝ,ΒΕΡΟΥΣΗ ΜΑΡΙΑ,ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ ΓΩΓΩ,ΓΙΑΝΝΟΥΚΑΚΗ ΑΘΗΝΑ,ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ ΒΑΣΙΑ,ΑΛΙΜΠΕΡΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ.

ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Ελληνική κρίση, αποστασιοποιημένη κοινωνία. (ΒΑΣΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ) Κοινωνική κρίση και ΜΜΕ. Το παράλληλο σύμπαν του ΕΣΡ (ΟΛΣΟΝ ΕΛΕΖΙ, ΜΑΡΙΑ ΒΕΡΟΥΣΗ) Η οικονομική κρίση καταλυτικός παράγοντας δημιουργίας των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, όπως η χρήση ναρκωτικών (ΓΩΓΩ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ) Η τέχνη σαν τρόπος έκφρασης της κοινωνίας έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση; (ΑΘΗΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΚΑΚΗ) Η κρίση της οικονομίας είναι βασικός παράγοντας αρνητικών αλλά και θετικών κοινωνικών φαινομένων.(ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΛΙΜΠΕΡΤΗΣ) Ηθική και κοινωνική έκρηξη στα πλαίσια της κρίσης. Ενδοοικογενειακή βία.(ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ)

Ελληνική κρίση, αποστασιοποιημένη κοινωνία.
Στην Ελλάδα του 2013 η κατάσταση που θα περίμενε κάνεις είναι αρκετά διαφορετική από ό,τι θα έπρεπε. Στην εποχή της προόδου , της τεχνολογίας και της οικονομικής απελευθέρωσης βλέπουμε γύρω μας ανθρώπους να ψάχνουν στα σκουπίδια για να βρουν τα βασικά, την ώρα που οι υπουργοί απαιτούν την δόξα για τις απολύσεις που γίνονται καθημερινά. Τι μας οδήγησε όμως εδώ; Τι συνέβη στον λαό και έπαψε να μιλάει; Γιατί επιτρέψαμε να γίνουμε έρμαια στην Τρόικα; Στην παρούσα έκθεση θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτά τα ερωτήματα και κατόπιν κατά τη διάρκεια της έρευνας μέσα από τη βιβλιογραφία, το διαδίκτυο, τις δημοσκοπήσεις και τελικά τις συνεντεύξεις από ειδικούς θεματικούς συνομιλητές να καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα. Άραγε τι έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ; Μήπως τελικά όλο αυτό που βιώνουμε είναι κάτι περισσότερο από άλλη μια οικονομική κρίση; Ίσως να είναι και η κρίση αξιών που μας έφερε εδώ που βρισκόμαστε σήμερα; Σίγουρα έχουμε παίξει και εμείς κάποιον ρόλο. Ίσως και τον πιο σημαντικό αφού εμείς με τις επιλογές μας ανεβάζουμε επί σειρά ετών ανθρώπους στην εξουσία που μόνη τους μέριμνα ήταν το συμφέρον τους. Σαν να μην έφτανε όμως αυτό, κλειστήκαμε στον δικό μας μικρόκοσμο θεωρώντας τον εαυτό και τα προβλήματα μας τα πιο σοβαρά προβλήματα του κόσμου.

Δεν είχαμε πλέον χρόνο για πραγματικούς φίλους και οικογένεια
Δεν είχαμε πλέον χρόνο για πραγματικούς φίλους και οικογένεια .Το μόνο που μας ένοιαζε ήταν να έχουμε το τελευταίο μοντέλο κινητού, αυτοκίνητου, ακριβά ρούχα, ταξίδια. Έγινε ο μόνος στόχος μας. Πολλοί αρθρογράφοι λένε πως η κρίση φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, αυτό συμβαίνει γιατί όταν μας πήραν τα λεφτά, τα ακριβά υλικά αποκτήματα και την μανία για το καλύτερο και το πιο καινούριο συνειδητοποιήσαμε την αληθινή ζωή. Την αφήναμε τόσο καιρό να μας προσπερνά όντας υπερβολικά απασχολημένοι με τον εαυτό μας. Όλοι θέλουμε παρόλα αυτά μια κάποια οικονομική άνεση και σίγουρα θέλουμε να αποδοθεί δικαιοσύνη σε όλους αυτούς που μας έφεραν σε αυτή την κατάσταση. Κανείς δεν αξίζει τη ζωή που ζούμε σήμερα, όμως ας μην ξεχνάμε ότι πολλοί άνθρωποι ζουν ακόμη και πολύ χειρότερα από εμάς για χιλιάδες χρόνια και συνεχίζουν να ζουν. Ίσως έπρεπε τελικά να πάθουμε όλα αυτά. Να πάθουμε για να μάθουμε αφού φαίνεται πως είχαμε ξεχάσει βασικά πράγματα, πράγματα που μας έκαναν ανθρώπους με συναισθήματα και αξίες. (ΒΑΣΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ)

Κοινωνική κρίση και ΜΜΕ Το παράλληλο σύμπαν του ΕΣΡ (ΟΛΣΟΝ ΕΛΕΖΙ, ΜΑΡΙΑ ΒΕΡΟΥΣΗ)
Μια Ανεξάρτητη Αρχή, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), η σύνθεση των μελών της οποίας κινείται στα όρια της νομιμότητας, καλείται να ασκήσει έλεγχο σε ένα τοπίο, το ραδιοτηλεοπτικό, το οποίο κινείται στα όρια της νομιμότητας, με τους ιδιωτικούς σταθμούς να λειτουργούν ουσιαστικά χωρίς άδεια εδώ και δεκαετίες. Πρόκειται για μία ακόμη ιστορία γραφειοκρατικής τρέλας από αυτές που οι έλληνες πολίτες έχουν συνηθίσει από το ελληνικό κράτος. Μέσα σε αυτό το τοπίο όπου κυριαρχούν οι γκρίζες ζώνες δεν είναι τυχαίο ότι το ΕΣΡ όχι μόνο αδυνατεί να ασκήσει ουσιαστικό έλεγχο αλλά και κάθε φορά που το επιχειρεί διαστρεβλώνει με τις παρεμβάσεις του μια εκ των πραγμάτων στρεβλή πραγματικότητα. Η τελευταία απόφαση του Συμβουλίου που έρχεται κατευθείαν από το παράλληλο σύμπαν του παραλόγου είναι η υπόδειξη προς τους τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας να μην προβάλλουν εικόνες αστέγων και πλάνα που καταδεικνύουν την εξαθλίωση των Ελλήνων. Δηλαδή, σε μια χώρα όπου καθημερινά συνάνθρωποί μας οδηγούνται στην εξαθλίωση, το ΕΣΡ υποδεικνύει στα κανάλια να κάνουν τα στραβά μάτια και να μη δείχνουν ανάλογες εικόνες. Σε μια απόφαση πρωτοφανούς στρουθοκαμηλισμού το Συμβούλιο φαίνεται να πιστεύει ότι όσα δεν δείχνουν οι οθόνες της τηλεόρασης δεν υπάρχουν και άρα η εξαθλίωση δεν υφίσταται.

Αναρωτιέται κανείς ποια θα είναι η επόμενη υπόδειξη του ΕΣΡ
Αναρωτιέται κανείς ποια θα είναι η επόμενη υπόδειξη του ΕΣΡ. Να μην ανακοινώνονται στα δελτία ειδήσεων τα ποσοστά της ανεργίας; Να μη δημοσιοποιούνται οι περιπτώσεις ανθρώπων που αυτοκτονούν εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν; Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη έπειτα από κυβερνητική παρέμβαση. Βέβαια αυτές οι πληροφορίες είναι δύσκολο να διασταυρωθούν. Ωστόσο, αν ισχύουν, το ερώτημα είναι γιατί το ΕΣΡ να συνεχίσει να αποκαλείται Ανεξάρτητη Αρχή;

Κυρώσεις που κανείς δεν πληρώνει
Εν τω μεταξύ το Συμβούλιο της Επικρατείας το οποίο καλείται να γνωμοδοτήσει για τις προσφυγές των καναλιών επί των χρηματικών κυρώσεων που επιβάλλει το ΕΣΡ είναι σαφές: «Το Σύνταγμα δεν ανέχεται πλέον την παράταση της θητείας των μελών της Ανεξάρτητης Αρχής, η δε Ανεξάρτητη Αρχή δεν διαθέτει από το χρονικό αυτό σημείο και μετά νόμιμη συγκρότηση» αναγράφεται πλέον σε κάθε απόφαση κατάργησης των προστίμων του ΕΣΡ. Υστερα από όλα αυτά δεν είναι τυχαίο ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί αψηφούν τα πρόστιμα που επιβάλλει και τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα τσουχτερά, όπως για παράδειγμα εκείνα στον ΑΝΤ1 και στον Alpha για τη μετάδοση τυχερών παιχνιδιών χωρίς τη σχετική άδεια της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Το ζήτημα βέβαια είναι ότι η επιτροπή δεν έχει ακόμη συνεδριάσει για τα τηλεπαιχνίδια, ενώ το ΕΣΡ δεν έχει ακόμη απευθυνθεί σχετικά με το ζήτημα αυτό στην Επιτροπή. Αποτέλεσμα; Τα τυχερά παιχνίδια εξακολουθούν να προβάλλονται, το ΕΣΡ συνεχίζει να επιβάλλει πρόστιμα και οι τηλεοπτικοί σταθμοί συνεχίζουν να τα αγνοούν. Αθάνατη ελληνική πραγματικότητα!

Τι είναι η ενδοοικογενειακή βία ;
Η ενδοοικογενειακή βία είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένα μέλος της οικογένειας προκαλεί σωματική ή ψυχική βλάβη σε ένα άλλο μέλος της οικογένειας με βασικό στόχο την ανάγκη του θύτη να κυριαρχήσει , να εξουσιάσει και να ελέγξει το θύμα. Η ενδοοικογενειακή βία "μπορεί να συμβεί στον καθένα, ανεξάρτητα από τη φυλή, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία, το φύλο του. Επίσης μπορεί να πάρει πολλές μορφές . Περιλαμβάνει τη σωματική κακοποίηση, τη σεξουαλική κακοποίηση, τη συναισθηματική, την οικονομική και την ψυχολογική. Ο θύτης μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορες μεθόδους : Απειλές ότι θα κτυπήσει , θα σκοτώσει, θα διακόψει την οικονομική στήριξη , θα βλάψει τα παιδιά , θα αυτοκτονήσει κλπ. Μπορεί να απομονώνει το θύμα, να μην του επιτρέπει να εργαστεί , ούτε να βγαίνει από το σπίτι ,να ελέγχει σε ποιόν μιλά, να χρησιμοποιεί λεκτική βία με συνεχείς προσβολές , διαρκή υποτίμηση, απαξιωτική συμπεριφορά κλπ. ή και να εκφοβίζει με χειρονομίες , σπάσιμο αντικειμένων , όπλο κλπ

Η 34 χρονη Γιωργία διηγείται κλαίγοντας : «Δεν αντέχω άλλο αυτή τη κατάσταση, ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι αυτός ο νέος άνδρας που τόσο αγάπησα , ο γλυκός ο ευγενής , με φιλοδοξίες θα άλλαζε τόσο πολύ. Η σχέση μας ξεκίνησε πριν 8 χρόνια . Γνωριστήκαμε μόλις είχαμε γυρίσει από μεταπτυχιακά και ψάχναμε για επαγγελματική αποκατάσταση. Βρήκαμε καλές δουλειές στο αντικείμενο μας. Αποκτήσαμε και ένα κοριτσάκι που είναι 4 χρονών. Η ζωή μας κυλούσε καλά εκτός από ένα κομμάτι ο Νίκος με ζήλευε υπερβολικά, υποπτευόταν κάθε άνδρα συνάδελφό μου κλπ. Στην αρχή αυτό με κολάκευε , αισθανόμουνα τυχερή που ο Νίκος δεν με είχε δεδομένη. Σταδιακά η ζήλεια κυριάρχησε στη σχέση μας , ο Νίκος έκανε καβγάδες με το παραμικρό φώναζε , με υποτιμούσε και κάποιες φορές όταν η αντιπαράθεσή μας ήταν έντονη, μου έδινε χαστούκια. Εγώ άρχισα να τον φοβάμαι , προσπαθούσα να μην του δίνω ερεθίσματα για καβγά όμως οι συγκρούσεις ήταν συνεχείς. Όταν ηρεμούσε ήταν ο εαυτός του το γλυκό αγόρι που ήξερα , μου ζητούσε συγνώμη και έλεγε ότι είναι η τελευταία φορά που του βγαίνει ο κακός του εαυτός , μου έλεγε πόσο μ αγαπά χωρίς εμένα δεν μπορεί να ζήσει κλπ. Εγώ αισθανόμουν ότι τον λυπάμαι και χαιρόμουν που αυτός ο άνδρας είναι αφοσιωμένος . Η κατάσταση επιδεινώθηκε με την οικονομική κρίση όταν το Νοέμβριο του 2010 έχασε ο Νίκος τη δουλειά του . Ηταν εμπορικός διευθυντής σε μια μεγάλη εταιρεία που όμως άρχισε να πιέζεται από τους διευθυντές για μεγαλύτερη απόδοση του τμήματός του . Σταδιακά η πίεση έγινε ασφυκτική, τον θεωρούσαν υψηλόμισθο και μέσα σε μερικούς μήνες τον απέλυσαν. Στη αρχή δεν το πήρε άσχημα γιατί είχε πάρει και μια γερή αποζημίωση , έλεγε θα βρω κάτι καλύτερο όμως όσο περνούσε ο καιρός και έβρισκε κλειστές πόρτες άρχισαν τα προβλήματα . Στην αρχή έδειχνε εκνευρισμό, σιγά σιγά άρχισε να φωνάζει σε μένα , να με λέει άχρηστη , ανίκανη και κάποιες φορές με έσπρωχνε. Μόλις γύριζα από τη δουλειά μύριζε τα μαλλιά μου και τα ρούχα μου γιατί υποπτευόταν μήπως είχα συναντήσει κάποιον άλλο άνδρα. Συχνά έλεγε ότι έχει χάσει τον εαυτό του , ότι νιώθει ότι είναι ένα τίποτε, προσπαθούσα να τον παρηγορώ και να του λέω ότι όλα θα πάνε καλά.

Ένα νέο είδος ναρκωτικού που βασίζεται σε υγρά μπαταρίας φτιάχνεται σε τρώγλες στο Λόφο Στρέφη κοντά στην οδό Μπενάκη. Οι τρώγλες αυτές υπάρχουν από το 2010, χρονιά κατά την οποία ξεκίνησε ο έλεγχος της Τρόικας. Οι μολύνσεις με τον ιό HIV πιστεύεται ότι έχουν αυξηθεί εξαιτίας αυτού του ναρκωτικού. Αλλά και η ηπατίτιδα C θερίζει. Προβληματικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι τα νέα φάρμακα κατά της ηπατίτιδας αυτής δεν είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα. ΜΜΕ και οργανώσεις κάνουν λόγο για δραστική αύξηση του αριθμού των ναρκωμανών στη χώρα. Ολοένα και περισσότεροι παράνομοι και νόμιμοι μετανάστες στρέφονται στα ναρκωτικά. Το ΚΕΘΕΑ εκτιμά ότι κάθε ναρκομανής στοιχίζει περίπου ευρώ κατ’ έτος στο ελληνικό κράτος. Η θεραπεία κοστίζει, την ίδια στιγμή, μεταξύ 21 και 29 ευρώ την ημέρα. Εξαιτίας της κρίσης μειώνεται και η επιχορήγηση των θεραπευτικών κοινοτήτων και θεσμών. Η κατάσταση θα ήταν τραγική, εάν δεν υπήρχαν οι χορηγίες ιδιωτών, όπως του Ιδρύματος Νιάρχου. ( Γωγώ Δημήτρουλα )

Ο κοινωνικός αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης Ώρα για διαμόρφωση υγιούς συλλογικής συνείδησης
Κανείς δεν αναφέρεται στις κοινωνικές επιπτώσεις που έχει η κρίση στους Ελληνες. Μια τέτοια αναφορά αποτελεί αρμοδιότητα των κοινωνιολόγων και είναι η ώρα να πάρουμε τη σκυτάλη. Φτιάχνοντας το παζλ των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, εύκολα μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η ανεργία αποτελεί τον τομέα που πλήττεται περισσότερο. Χιλιάδες άνθρωποι πρόκειται να χάσουν τις δουλείες τους εξαιτίας αυτής της νέας πολιτικής κατάστασης. Χιλιάδες νέοι, με πτυχία και μη, μένουν άνεργοι. Οι περισσότεροι πτυχιούχοι δεν έχουν πλέον το δικαίωμα να δουν τους κόπους τόσων χρόνων (σπουδές) να ευοδώνονται τόσο σε επαγγελματικό όσο και πνευματικό επίπεδο. Η μόνη λύση για αυτούς τους ανθρώπους είναι η μετανάστευση η οποία αποτελεί απόρροια του φαινόμενου της ανεργίας καθώς και ακόμα μία μακροπρόθεσμη κοινωνική συνέπεια της οικονομικής κρίσης. Οι νέοι άνθρωποι θα επιδιώξουν την πραγμάτωση των στόχων τους και των ονείρων τους σε άλλες χώρες του εξωτερικού εφόσον η γενέτειρα χώρα τους δεν μπορεί να γίνει αρωγός σε μια τέτοια διαδικασία. Η εγκληματικότητα είναι ένα άλλο κομμάτι της κοινωνικής ζωής το οποίο επηρεάζεται εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης. Οι άνθρωποι για να ζήσουν θα προβούν σε εγκληματικές πράξεις για να καταφέρουν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Οταν συμβαίνουν τέτοια γεγονότα σε μια κοινωνία, καταρρέει το σύστημα αξιών και το σύστημα κοινωνικού ελέγχου αδυνατεί να ελέγξει την όλη κατάσταση. Πλέον, αρχίζουμε να μιλάμε για μια ζοφερή και χαοτική κοινωνική πραγματικότητα.

Ως υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ορίζεται όχι μόνο η απουσία νόσου αλλά και η κατάσταση της ψυχοκοινωνικής ευεξίας. Ετσι λοιπόν γίνεται αντιληπτό ότι η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της θα επηρεάσουν τη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία. Η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι ένα άλλο εξίσου σημαντικό κομμάτι το οποίο πλήττεται από την οικονομική κρίση. Στην ιδέα της οικονομικής κρίσης, οι άνθρωποι νιώθουν άγχος, ανασφάλεια και φόβο για το τι μέλλει γενέσθαι. Επιπλέον, δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Το οικονομικό χρέος είναι ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας που προδιαθέτει σε κατάθλιψη. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι κακοί οικονομικοί δείκτες είναι ανάλογοι με την κακή υγεία, γι' αυτό η φτώχεια θεωρείται διεθνώς η πρώτη αιτία θανάτου. Λόγω της οικονομικής κρίσης, αυξάνεται και η θνησιμότητα. Η οικονομική κρίση οδηγεί σε σημαντική αύξηση του ποσοστού των αυτοκτονιών, η οποία σχετίζεται πάντα με την αύξηση της ανεργίας. Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν στην Ευρώπη, η οικονομική ύφεση επηρεάζει τα ποσοστά θνησιμότητας και παρατηρήθηκε ότι για κάθε αύξηση 1% στην ανεργία, υπάρχει αύξηση 0,8 % στις αυτοκτονίες. Πλέον, η αυτοκτονία θεωρείται πρωτίστως κοινωνικό φαινόμενο. Η ζωή και η προσωπικότητα του σύγχρονου ανθρώπου βασίζονται πάνω στην εργασία και στην οικονομική του κατάσταση. Με αφετηρία τα προβλήματα στην εργασία, ξεδιπλώνεται όλο το κουβάρι των κοινωνικών επιπτώσεων που έχει η οικονομική κρίση στους ανθρώπους. Η οικονομική κρίση πέρα από τα αρνητικά αποτελέσματα σε οικονομία και κοινωνία, αποτελεί και μια ευκαιρία για κοινωνική αλλαγή. Είναι μια πρόκληση για την αποδόμηση μιας σαθρής νοοτροπίας και συμπεριφοράς και την ανάδειξη μιας υγιούς συλλογικής συνείδησης, η οποία θα μας βοηθήσει να πάμε μπροστά και να προοδεύσουμε. Μαθαίνοντας από τα λάθη του παρελθόντος, μπορούμε να προχωρήσουμε στη διαμόρφωση άλλων νοοτροπιών οι οποίες θα μας βοηθήσουν στη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας.

Κοινωνική κρίση και ΜΜΕ Το παράλληλο σύμπαν του ΕΣΡ (ΟΛΣΟΝ ΕΛΕΖΙ, ΜΑΡΙΑ ΒΕΡΟΥΣΗ)
Μια Ανεξάρτητη Αρχή, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), η σύνθεση των μελών της οποίας κινείται στα όρια της νομιμότητας, καλείται να ασκήσει έλεγχο σε ένα τοπίο, το ραδιοτηλεοπτικό, το οποίο κινείται στα όρια της νομιμότητας, με τους ιδιωτικούς σταθμούς να λειτουργούν ουσιαστικά χωρίς άδεια εδώ και δεκαετίες. Πρόκειται για μία ακόμη ιστορία γραφειοκρατικής τρέλας από αυτές που οι έλληνες πολίτες έχουν συνηθίσει από το ελληνικό κράτος. Μέσα σε αυτό το τοπίο όπου κυριαρχούν οι γκρίζες ζώνες δεν είναι τυχαίο ότι το ΕΣΡ όχι μόνο αδυνατεί να ασκήσει ουσιαστικό έλεγχο αλλά και κάθε φορά που το επιχειρεί διαστρεβλώνει με τις παρεμβάσεις του μια εκ των πραγμάτων στρεβλή πραγματικότητα. Η τελευταία απόφαση του Συμβουλίου που έρχεται κατευθείαν από το παράλληλο σύμπαν του παραλόγου είναι η υπόδειξη προς τους τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας να μην προβάλλουν εικόνες αστέγων και πλάνα που καταδεικνύουν την εξαθλίωση των Ελλήνων. Δηλαδή, σε μια χώρα όπου καθημερινά συνάνθρωποί μας οδηγούνται στην εξαθλίωση, το ΕΣΡ υποδεικνύει στα κανάλια να κάνουν τα στραβά μάτια και να μη δείχνουν ανάλογες εικόνες. Σε μια απόφαση πρωτοφανούς στρουθοκαμηλισμού το Συμβούλιο φαίνεται να πιστεύει ότι όσα δεν δείχνουν οι οθόνες της τηλεόρασης δεν υπάρχουν και άρα η εξαθλίωση δεν υφίσταται. Αναρωτιέται κανείς ποια θα είναι η επόμενη υπόδειξη του ΕΣΡ. Να μην ανακοινώνονται στα δελτία ειδήσεων τα ποσοστά της ανεργίας; Να μη δημοσιοποιούνται οι περιπτώσεις ανθρώπων που αυτοκτονούν εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν; Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη έπειτα από κυβερνητική παρέμβαση. Βέβαια αυτές οι πληροφορίες είναι δύσκολο να διασταυρωθούν. Ωστόσο, αν ισχύουν, το ερώτημα είναι γιατί το ΕΣΡ να συνεχίσει να αποκαλείται Ανεξάρτητη Αρχή;

Η σύνθεση και η (μακρά) θητεία
Το μείζον θέμα που αφορά το ΕΣΡ είναι η σύνθεσή του. Η κυβέρνηση έδωσε μία ακόμη παράταση, 45 ημερών, στη θητεία των μελών του επειδή τα πολιτικά κόμματα δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στα νέα πρόσωπα που θα συμμετέχουν στη σύνθεσή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα νέα μέλη του Συμβουλίου θα κληθούν να δώσουν λύση στο ζήτημα της ψηφιακής αδειοδότησης, η οποία υποτίθεται ότι θα φέρει επιτέλους μια τάξη στον άναρχο ραδιοτηλεοπτικό χώρο. Η τετραετής θητεία των μελών της Αρχής έχει λήξει από τις 28 Φεβρουαρίου 2012, χωρίς να προβλέπεται καμία θεσμική δυνατότητα ανανέωσης, αφού συνολικά τέσσερα μέλη στελεχώνουν το ΕΣΡ περισσότερα από έξι χρόνια. Ο δε πρόεδρός του κ. Ι. Λασκαρίδηςέχει ξεπεράσει τα 10 χρόνια σε αυτή τη θέση. Η πρώτη θητεία του έληξε στις , υπήρξε κενό 18 μηνών κατά το οποίο ασκούσε καθήκοντα χωρίς να έχει ανανεωθεί η θητεία του, και η δεύτερη τετραετής θητεία του έληξε στις Στην ίδια κατάσταση είναι η κυρία Εύη Δεμίρη και ο κ. Ι. Παπακώστας. Κυρώσεις που κανείς δεν πληρώνει Εν τω μεταξύ το Συμβούλιο της Επικρατείας το οποίο καλείται να γνωμοδοτήσει για τις προσφυγές των καναλιών επί των χρηματικών κυρώσεων που επιβάλλει το ΕΣΡ είναι σαφές: «Το Σύνταγμα δεν ανέχεται πλέον την παράταση της θητείας των μελών της Ανεξάρτητης Αρχής, η δε Ανεξάρτητη Αρχή δεν διαθέτει από το χρονικό αυτό σημείο και μετά νόμιμη συγκρότηση» αναγράφεται πλέον σε κάθε απόφαση κατάργησης των προστίμων του ΕΣΡ. Υστερα από όλα αυτά δεν είναι τυχαίο ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί αψηφούν τα πρόστιμα που επιβάλλει και τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα τσουχτερά, όπως για παράδειγμα εκείνα στον ΑΝΤ1 και στον Alpha για τη μετάδοση τυχερών παιχνιδιών χωρίς τη σχετική άδεια της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Το ζήτημα βέβαια είναι ότι η επιτροπή δεν έχει ακόμη συνεδριάσει για τα τηλεπαιχνίδια, ενώ το ΕΣΡ δεν έχει ακόμη απευθυνθεί σχετικά με το ζήτημα αυτό στην Επιτροπή. Αποτέλεσμα; Τα τυχερά παιχνίδια εξακολουθούν να προβάλλονται, το ΕΣΡ συνεχίζει να επιβάλλει πρόστιμα και οι τηλεοπτικοί σταθμοί συνεχίζουν να τα αγνοούν. Αθάνατη ελληνική πραγματικότητα!

Η ΤΕΧΝΗ ΣΑΝ ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ (ΑΘΗΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΚΑΚΗ) Είναι κοινή παραδοχή ότι τέχνη και κρίση έχουν σχέση διαλεκτική. Όμως, αυτή η σχέση είναι άραγε «συγκρουσιακή» περιθωριοποιώντας την τέχνη; Ή μήπως είναι «δημιουργική», πυροδοτώντας την καλλιτεχνική ανησυχία και έμπνευση, που δεν εφησυχάζεται σε χαλεπούς καιρούς; Στον απόηχο της κρίσης, ένας κυκεώνας σχετικών προβληματισμών έχει αναδυθεί, χωρίς κανείς να μπορεί να απαντήσει με απόλυτη ασφάλεια σε αυτούς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι σχετικές απαντήσεις θα δοθούν στο μέλλον, όταν οι κριτικοί της τέχνης θα κάνουν ιστορική αναδρομή στα έργα της εποχής μας. Κάποιοι προβληματισμοί εξ αυτών αφορούν την καλλιτεχνική δημιουργία και την προβολή της στον ψυχισμό του κοινού. «Υπάρχει άραγε καλλιτεχνική εγρήγορση σε περιόδους κρίσης ή οπισθοδρόμηση; Μπορεί η τέχνη να συμβάλλει στην ψυχική ανάταση του πολύπαθου κοινού της; Μπορεί η καλλιτεχνική δημιουργία να αποτελέσει ένα αναλγητικό φάρμακο για την κάθαρση της ταραγμένης ψυχής;».

Άλλοι προβληματισμοί συνυφαίνονται υπό το πρίσμα του στεγνού οικονομικού ορθολογισμού. Αντικατοπτρίζουν δηλαδή την υλιστική και χρησιμοθηρική αντίληψη της εποχής μας. «Τι χρειαζόμαστε τους καλλιτέχνες σε χαλεπούς καιρούς; Δεν είναι περιττή η ενασχόληση με την τέχνη; Μπορεί η τέχνη να αυξήσει τους μισθούς, να μειώσει την ανεργία ή το εξωτερικό χρέος της χώρας; Ποιό είναι το κέρδος που μας κομίζει;». Η αναδρομή στην ιστορία της τέχνης μπορεί να είναι διαφωτιστική σε ένα πρώτο επίπεδο. Μελετώντας την εύκολα, μπορεί κανείς να παρατηρήσει πως σε περιόδους μεγάλων κρίσεων σημειώνεται και μία αξιοσημείωτη πολιτισμική αναγέννηση. Πολλά πρωτοποριακά κινήματα της τέχνης ξεπήδησαν σε περιόδους κρίσης. Συνεπώς, διαχρονικά, είναι ορθή η παραδοχή που θέλει τα καλλιτεχνικά κινήματα να γεννιούνται μέσα από τα «σκαμπανεβάσματα» των οικονομικών κύκλων ή μέσα από τις λαίλαπες πολέμων και γενικότερων καταστροφών. Τα αντλούμενα παραδείγματα, από την ιστορία της τέχνης, είναι αναρίθμητα.

Παραδείγματος χάριν, ο Ντανταϊσμός ξεπήδησε μέσα από τις στάχτες του Α' παγκοσμίου πολέμου. Ο Κοινωνικός Ρεαλισμός ακολούθησε τα χρόνια της μεγάλης ύφεσης και του οικονομικού κραχ στην Αμερική του '30. Συνειρμικά, απορεί κανείς, αν η συνεχόμενη επί τόσα χρόνια κρίση στην οικονομία της Ευρώπης του 21ου αιώνα και ειδικότερα της χώρας μας θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης για κάποιο επόμενο καλλιτεχνικό κίνημα. Πολλοί τείνουν να παραλληλίζουν το δημοσιονομικό εκτροχιασμό της Ελλάδας με την πορεία που ακολούθησε η Αργεντινή. Μπορεί να υπάρξει άραγε αντίστοιχος παραλληλισμός και ως προς την τύχη της καλλιτεχνικής δημιουργίας; Στην Αργεντινή, κατά την κορύφωση της κρίσης που προέκυψε από τη χρεοκοπία της χώρας, συνέβη κάτι απρόσμενο. Ενώ το 60% του πληθυσμού ζούσε κάτω από τα όρια της φτώχιας, η θεατρική σκηνή της χώρας φάνηκε να γνωρίζει άνθηση με 120 θέατρα να λειτουργούν στην πρωτεύουσα, στα οποία ανέβαζαν παραστάσεις περισσότερες από 400 ομάδες και σχεδόν άλλες 150 παραστάσεις να ανεβαίνουν σε αυτοσχέδια θέατρα. Παράλληλα, από το 2005 έως το 2008, η εξαγωγή έργων τέχνης αυξήθηκε κατά 60%, όπως αυξήθηκε θεαματικά κι ο αριθμός των μικρών γκαλερί. Παράλληλα, η οικονομική κρίση δε φαίνεται να έχει χτυπήσει την πόρτα των δημοπρασιών διάσημων έργων τέχνης του εξωτερικού

Στις 9 Νοεμβρίου του 2011, ενώ οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές κατέρρεαν λόγω των αμφιβολιών για το ιταλικό δημόσιο χρέος, η δημοπρασία των Sotheby’s για τη μοντέρνα τέχνη κατέγραψε εισπράξεις κατά 17% μεγαλύτερες από τη υψηλότερη εκτίμηση!! Πως ερμηνεύονται όμως αυτές οι τάσεις; Φαίνεται πως η καλλιτεχνική έκφραση βρίσκει γόνιμο έδαφος σε πολυτάραχους καιρούς. Εμπνέεται, με άλλα λόγια, από την αταξία και την παρακμή. Σε κάθε περίπτωση, δεν αποτελεί καλλιτεχνική διαστροφή να παραμένει ο καλλιτέχνης δημιουργικος εν μέσω και κρίσης. Χαρακτηριστική είναι η άποψη που παρατίθεται σε άρθρο του τεχνοκριτικού Μ. Στεφανίδη:«Στην αληθινή Τέχνη - και όχι στη διακόσμηση - τα πράγματα οφείλουν να διεκδικήσουν και την άγρια και τη σκοτεινή όψη τους. Αλλιώς, αυτοακυρώνονται σε έναν χυλό συγκατάνευσης». Η Ελλάδα της κρίσης φαίνεται πως έχει τη δική της σκοτεινή όψη προς ανάδειξη... Ούτε ακούγεται αλαζονικό το να μιλά κανείς για έμπνευση, όταν η κοινωνία βασανίζεται από το άγχος του βιοπορισμού. Οι καλλιτέχνες ζουν ούτως ή άλλως μέσα σε κλίμα φόβου και ανασφάλειας, οικονομικής και όχι μόνο. Άρα δεν υπάρχει κάτι το οξύμωρο, όσον αφορά το συσχετισμό της έμπνευσης με την κρίση.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΣΑΣ ; ΝΑΙ ΟΧΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΥΓΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΕΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΛΗΓΜΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ; ΝΑΙ ΟΧΙ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΖΗΤΗΜΑ ΜΙΚΡΟΥ Η ΜΕΓΑΛΟΥ ΧΡΟΝΙΚΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ; ΜΙΚΡΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΕΙ ΘΕΤΙΚΑ Η ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΤΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ; ΘΕΤΙΚΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΟΠΩΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ ΔΥΝΑΜΩΝΟΥΝ Η ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ; ΔΥΝΑΜΩΝΟΥΝ ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΟΥΝ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΜΗ ΕΧΕΙ ΣΑΝ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ ΙΣΧΥΕΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ Η ΣΕ ΜΙΚΡΟ ΒΑΘΜΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ; ΠΟΛΥ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΕΝΑΣ ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΘΡΟΑ ΕΙΣΡΟΗ ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ; ΠΟΛΥ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ Η ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΞΕΝΩΝ ΕΧΕΙ ΜΟΝΟ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΑ; ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΜΑΣΤΙΖΕΙ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Η ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Α) Β) ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΟΙ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗ. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΑΥΤΟ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΝΑΙ ΟΧΙ

Διαθεματική προσέγγιση :ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ.
ΟΜΑΔΑ IV Διαθεματική προσέγγιση :ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ. Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥΣ . ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΩΣΤΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ; ΒΟΓΙΑΤΖΗ ΑΡΤΕΜΙΣ,ΔΡΟΥΓKΑ ΕΥΗΑΝΝΑ,ΓΙΑΤΣΑΪ ΚΛΑΟΥΝΤΙΑ,ΓΙΑΤΣΑΪ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ,ΖΟΥΜΠΛΙΟΥ ΑΘΗΝΑ (ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ),ΖΟΥΜΠΛΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ.

ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Το δίκαιο και αξιόπιστο φορολογικό σύστημα αποτελεί ασφαλές περιβάλλον για τους Έλληνες και ξένους επενδυτές.( ΑΘΗΝΑ ΖΟΥΜΠΛΙΟΥ) Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ. (ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΟΥΜΠΛΙΟΣ) Ο τουρισμός ως φορέας ανάπτυξης . (ΕΥΗΑΝΝΑ ΔΡΟΥΓΚΑ) Η εκπαίδευση βασικός φορέας ανάπτυξης της κοινωνίας. (ΓΙΑΤΣΑΪ ΚΛΑΟΥΝΤΙΑ) Η καινοτομία στην παραγωγική διαδικασία ως φορέας ανάπτυξης και ανάκαμψης. (ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΤΣΑΪ) Πώς μία νέα ανακάλυψη της τεχνολογίας με ευαισθησία για την προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει την οικονομία της χώρας στην ανάκαμψη. (ΑΡΤΕΜΙΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗ)

πωΣ μια νεα τεχνολογια με οικολογικη ευαιΣθηΣια για την προΣταΣια του περιβαλλοντοΣ μπορει να οδηγηΣει την οικονομια τηΣ χωραΣ Στην ανακαμψη; Από τη φύση ξεκίνησαν τα πάντα. Από τη φύση εξαρτώνται ο άνθρωπος και ο πολιτισμός που με τόσο κόπο δημιούργησε κατά τις χιλιετίες της πολυτάραχης ύπαρξής του. Η Τεχνολογία είναι ένας ευρέως μεταδοτικός τρόπος να γίνονται κάποια πράγματα τα οποία στο παρελθόν ή ήταν απείρως δυσκολότερα να γίνουν, είτε δε γίνονταν καθόλου. Γύρω από την τεχνολογία χτίζεται ένα περιβάλλον αντιπροσωπευτικό της επιρροής της. Η πρόοδος ταυτίζεται πλέον με την τεχνολογία και η τεχνολογία με την πρόοδο. Υπάρχουν αρκετές νέες τεχνολογίες που ίσως βοηθήσουν το περιβάλλον. Αν αρχίσουμε όλοι να χρησιμοποιούμε τις νέες τεχνολογίες που έχουν ανακαλυφθεί και τις εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας ίσως βοηθήσουμε στο να γίνει ανάκαμψη στη χώρα. Παρακάτω αναφέρονται μερικές από αυτές τις καινούριες τεχνολογίες Μια από αυτές είναι η ηλιακή ενέργεια. Η οποία είναι καθαρή, ανεξάντλητη, ήπια και ανανεώσιμη. Η ηλιακή ακτινοβολία δεν ελέγχεται από κανέναν και αποτελεί ένα ανεξάντλητο εγχώριο ενεργειακό πόρο, που παρέχει ανεξαρτησία, προβλεπτικότητα και ασφάλεια στην ενεργειακή τροφοδοσία. Τα φωτοβολταϊκά είναι μία από τις πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες της νέας εποχής που ανατέλλει στο χώρο της ενέργειας. Μιας νέας εποχής που θα χαρακτηρίζεται ολοένα και περισσότερο από τις μικρές αποκεντρωμένες εφαρμογές σε ένα περιβάλλον απελευθερωμένης αγοράς. Θεωρούνται τα ιδανικά συστήματα ενεργειακής μετατροπής καθώς χρησιμοποιούν την πλέον διαθέσιμη πηγή ενέργειας στον πλανήτη και παράγουν ηλεκτρισμό, που αποτελεί την πιο χρήσιμη μορφή ενέργειας.

Τα πλεονεκτήματα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών είναι:
• μηδενική ρύπανση • αθόρυβη λειτουργία • αξιοπιστία και μεγάλη διάρκεια ζωής (που φθάνει τα 30 χρόνια) • απεξάρτηση από την τροφοδοσία καυσίμων για τις απομακρυσμένες περιοχές • δυνατότητα επέκτασης ανάλογα με τις ανάγκες • ελάχιστη συντήρηση Η αιολική ενέργεια επίσης είναι σημαντική . Χρησιμοποιήθηκε παλιότερα για την άντληση νερού από πηγάδια καθώς και για μηχανικές εφαρμογές (π.χ. την άλεση στους ανεμόμυλους). Για την εκμετάλλευση των ανέμων και παλιά και σήμερα, χρησιμοποιούνται ανεμόμυλοι. Οι ανεμόμυλοι όμως σήμερα δεν χρησιμοποιούνται για να αλέθουν σιτάρι ή να αρδεύουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις , αλλά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Βασικά έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως για ηλεκτροπαραγωγή. Όλοι οι ανεμόμυλοι έχουν έλικες με πτερύγια που κινούνται με τον άνεμο που φυσά. Η κατασκευή τους είναι τέτοια, ώστε το σύστημα των πτερυγίων να περιστρέφεται και να είναι πάντοτε αντίθετο στη φορά του ανέμου. Η ταχύτητα του ανέμου είναι συνήθως μικρή και γι’ αυτό είναι δύσκολο να αξιοποιηθεί όλη η ενέργεια που μεταφέρει ο άνεμος. Ακόμα και οι σημερινοί μοντέρνοι και τεράστιοι ανεμόμυλοι παράγουν ηλεκτρική ενέργεια αρκετή μόνο για λίγα σπίτια. Για να παραχθεί η ενέργεια που παράγεται σε έναν απλό σταθμό χρειάζονται περίπου μεγάλοι ανεμόμυλοι.

Η αιολική ενέργεια δημιουργείται έμμεσα από την ηλιακή ακτινοβολία, γιατί η ανομοιόμορφη θέρμανση της επιφάνειας της γης προκαλεί τη μετακίνηση μεγάλων μαζών αέρα από τη μια περιοχή στην άλλη, δημιουργώντας έτσι τους ανέμους. Είναι μια ήπια μορφή ενέργειας, φιλική προς το περιβάλλον, πρακτικά ανεξάντλητη, γι' αυτό και είναι ανανεώσιμη. Μια νέα εφεύρεση είναι το ηλιακό αυτοκίνητο το οποίο εφευρέθηκε από τον Έλληνα δημιουργό Μανώλη Τσικανδιλάκη, το οποίο το ονόμασε Sunnyclist και έχει σχεδιαστεί από μηδενική βάση για να γίνει ένα ασφαλές ηλιακό τρίκυκλο μοτοποδήλατο δημόσιας χρήσης και υψηλών επιδόσεων, ελαφρύ και ταυτόχρονα ανθεκτικό ώστε να μπορεί να μεταφέρει άνετα τρεις επιβάτες με μοναδική αυτονομία. Η σχεδίαση του έχει γίνει με τη βοήθεια των πιο σύγχρονων σχεδιαστικών και υπολογιστικών μηχανολογικών προγραμμάτων ενώ ταυτόχρονα η όλη ιδέα βασίζεται στις απλές αλλά θεμελιώδης αρχές της επιστήμης. Η σχεδίαση του Sunnyclist ακολουθεί τις απαιτήσεις της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας ώστε να εκμεταλλεύεται στο έπακρο την ηλιακή και ανθρώπινη ενέργεια για μία σίγουρη και οικολογική μετακίνηση. Το όχημα αυτό θα μπει στην παραγωγή από το καλοκαίρι του Κάτι πιο απλό και αποτελεσματικό για αρκετούς πολίτες σε μεγαλουπόλεις αλλά και σε πιο μικρές πόλεις είναι τα ποδήλατα. Βέβαια εξαρτάται και από τις ανάγκες του καθένα. Αν οι αποστάσεις είναι αρκετά μεγάλες τότε ίσως είναι δύσκολο αλλά και πάλι υπάρχουν και άλλες λύσεις όπως τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Έτσι οι πολίτες θα μπορούν να πηγαίνουν στις δουλειές τους και όπου αλλού χρειάζονται χωρίς να δημιουργούν προβλήματα στο περιβάλλον και επίσης με οικονομία.

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Αχτίδα φωτός για ανάκαμψη Ενθαρρυντικές είναι οι προβλέψεις της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας την επόμενη διετία, καθώς εκτιμάται ότι η ανάκαμψη ξεκινά εφέτος και αναμένεται να κερδίσει έδαφος το 2015, χάρη στις επενδύσεις και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. (Ο επίτροπος οικονομικών Ολι Ρεν) Παράλληλα, σημειώνεται ότι η ανάκαμψη στις χώρες της Ευρωζώνης θα τονώσει τις ελληνικές εξαγωγές, τη ναυτιλία και τον τουρισμό. Σύμφωνα με την Κομισιόν, στο 3,7% αναμένεται να φτάσει η ύφεση το 2013, ενώ ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας προβλέπεται το 2014 στο +0,6% (χάρη στις εξαγωγές και τις επενδύσεις), η οποία θα ενισχυθεί περαιτέρω το 2015 στο 2,9%. Στις προηγούμενες προβλέψεις του φθινοπώρου γινόταν λόγος για ύφεση 4% το 2013. Επίσης οριοθετεί το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού στο 13,1% του ΑΕΠ (εδώ η επίπτωση από τις έκτακτες δαπάνες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών φθάνουν στο 11% του ΑΕΠ) και βλέπει μεγάλη αποκλιμάκωση στο στο 2,2% εφέτος και στο 1% το 2015. Σχολιάζοντας την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι οι προβλέψεις της επιβεβαιώνουν την ορθότητα των εκτιμήσεων της κυβέρνησης για την υλοποίηση του προϋπολογισμού του 2013. «Η Ελλάδα, σύμφωνα τόσο με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής όσο και με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών, χωρίς την επίπτωση του προγράμματος στήριξης των τραπεζών, επιτυγχάνει, νωρίτερα, σημαντικό, υψηλότερο από τις προβλέψεις πρωτογενές πλεόνασμα», προστίθεται σε σχετική ανακοίνωση.

Βέβαια, η Κομισιόν ξεκαθαρίζει ότι οι προβλέψεις της εκπονούνται υπό την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιηθούν όλοι οι στόχοι που περιλαμβάνονται στο ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής για το 2014 και το 2015, μέσα από τα μέτρα τα οποία συζητούνται στην τρέχουσα αξιολόγηση στην Αθήνα. Παράλληλα, η Επιτροπή προειδοποιεί ότι υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι που σχετίζονται με το ενδεχόμενο αποκλίσεων στην εφαρμογή των πολιτικών και οι οποίες μπορεί να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη, επηρεάζοντας τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Η Επιτροπή τονίζει ότι οι κίνδυνοι αυτοί θα πρέπει να επανεκτιμηθούν, βάσει των στοιχείων που θα δημοσιεύσει η ΕΛΣΤΑΤ στις 11 Μαρτίου του 2014, σχετικά με την πορεία του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2013. Το χρέος Ειδικότερα το ελληνικό δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα φτάσει στο ανώτατο επίπεδο το 2013 σε 177,3% του ΑΕΠ, ενώ στη συνέχεια θα αρχίσει η σταδιακή αποκλιμάκωσή του στο 177% του ΑΕΠ το 2014 και στο 171,1% το Ωστόσο, παρατηρείται αναθεώρηση επί τα χείρω σε σχέση με τις εκτιμήσεις του φθινοπώρου, όπου η Επιτροπή προέβλεπε ότι το χρέος θα είναι 176,2% πέρυσι, 175,9% εφέτος και 170,9% το 2015. Σε ό,τι αφορά την ανεργία η Επιτροπή προβλέπει ότι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μέσω των μισθολογικών μεταρρυθμίσεων, τα προγράμματα για την ενίσχυση της απασχόλησης που έχουν ανακοινωθεί καθώς και η αναμενόμενη αύξηση των επενδύσεων θα μειώσουν τα ποσοστά ανεργίας από 26,4% το 2013 σε 25,7% το 2014 και στο 24,6% το 2015. Για το έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου η Επιτροπή εκτιμά ότι θα κλείσει στο -2,3% του ΑΕΠ το 2013 και θα περιοριστεί στο -1,8% το 2014 και στο -1,6% το 2015. Στην έκθεσή της για την Ελλάδα, που έχει τίτλο «πρώτα σημάδια ανάκαμψης», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης το 2014, οι δείκτες εμπιστοσύνης συνεχίζουν να βελτιώνονται και ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και προϊόντων βελτίωσαν την ανταγωνιστικότητα, δημιουργώντας προσδοκίες για ενίσχυση των εξαγωγών και των επενδύσεων. Εξάλλου, για την Ευρωζώνη προβλέπεται για εφέτος ανάπτυξη 1,2%, η οποία θα ενισχυθεί στο 1,8% το 2015. Άρτεμις Βογιατζή Β1

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ
Εκπαίδευση είναι η σωματική, πνευματική, ηθική και ψυχική καλλιέργεια του ανθρώπου. Όλο και περισσότερα παιδιά αποφοιτούν από ελληνικά πανεπιστήμια. Η ανεργία όμως στην Ελλάδα μονίμως αυξάνεται. Η πλειοψηφία των νέων αισθάνονται αβεβαιότητα για το μέλλον τους. Η εκπαίδευση μπορεί να συμβάλει στην βελτίωση της Ελλάδας. Η εκπαίδευση έχει ορισμένους σκοπούς. Η σύγχρονη εκπαίδευση δεν έχει ξεκαθαρισμένους σκοπούς λόγω της γρήγορης ανάπτυξης, παρόλα αυτά γίνεται γενικώς αποδεκτή. Ο σχηματισμός του χαρακτήρα, η ανάπτυξη της ευφυΐας και κυρίως η μετάδοση ή ακόμα και η βελτίωση της εθνικής κουλτούρας είναι οι σκοποί της εκπαίδευσης στην εποχή μας. Κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου μιας κοινωνίας σχετίζεται θετικά με την οικονομική ανάπτυξη, και ότι όταν μια χώρα επενδύει στην εκπαίδευση παράλληλα επενδύει στον τομέα της οικονομίας. Για να μπορέσει να βοηθήσει η εκπαίδευση στην οικονομία της χώρας θα πρέπει σαφώς να βελτιωθεί και το εκπαιδευτικό σύστημα ούτως ώστε οι μαθητές να θέλουν πραγματικά να μορφωθούν. Θεωρώ ότι αν ένας μαθητής πηγαίνει σχολείο και το περιβάλλον, οι καθηγητές και ο τρόπος διδασκαλίας είναι σωστός δεν υπάρχει λόγος να μην συνεχίσει τις σπουδές του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η εκπαίδευση είναι σημαντική για τον άνθρωπο, Πέρα από το γεγονός ότι καλλιεργείτε πνευματικά σπουδάζοντας, προσανατολίζετε και επαγγελματικά, κοινωνικοποιείται και πολιτικοποιείτε. Με αυτούς τους τόσο απλούς τρόπους συνεισφέρει στην βελτίωση της ελληνικής οικονομίας και στην θετική οικονομική πορεία της χώρας. Συνεπώς μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι χωρίς σωστό εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να υπάρξει τίποτα σωστό σε μια κοινωνία, εάν και εφόσον μπορέσει να υπάρξει κοινωνία.

Κομματικοποιημένος ώς την πιο αυτεξευτελιστική υπερβολή ο εκπαιδευτικός συνδικαλισμός τρέμει οποιοδήποτε ενδεχόμενο αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, ακριβώς επειδή έχει επίγνωση της αθλιότητας του κομματισμού. Ξέρει ότι η αξιολόγηση θα γίνει το πρόσχημα για να εναλλάσσεται στην εκπαίδευση η κυριαρχία του εκάστοτε κομματικού κράτους. Εικοσιοχτώ χρόνια τώρα η κάθε κυβέρνηση διορίζει τους δικούς της γυμνασιάρχες, λυκειάρχες, διευθυντές εκπαίδευσης σε επίπεδο Νομαρχίας, διευθυντές σε επίπεδο Περιφέρειας. Με την «αξιολόγηση» θα επεκταθεί ο έλεγχος του κάθε κομματικού κράτους σε κάθε εκπαιδευτικό - αυτό ξέρουν και φοβούνται οι ίδιοι οι κομματάνθρωποι του συνδικαλισμού. Τα προβλήματα της εκπαίδευσης δεν λύνονται αποσπασματικά, χρειάζεται επιτελική λογική για την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων. Και πρώτη προτεραιότητα, «κλειδί» για να ξαναστηθούν σχολειά και πανεπιστήμια, να λειτουργήσουν οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις σοβαρότητας και εντιμότητας του εκπαιδευτικού έργου είναι να καταλυθεί η εικοσιοχτάχρονη τυραννία του κομματισμού. Γιατσάι Κλάουντια.

Ο τουρισμός «καταλύτης» για την ανάκαμψη της οικονομίας
Βαθιά «ανάσα» στα δημόσια έσοδα και κατ' επέκταση στην πολύπαθη ελληνική οικονομία, η οποία για έκτο συνεχόμενο χρόνο βρίσκεται σε ύφεση δίνει η θεαματική άνοδος της τουριστικής κίνησης. Παράλληλα, η αύξηση των αλλοδαπών επισκεπτών αναμένεται να συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση του ΑΕΠ, το οποίο για το σύνολο του τρέχοντος έτους προβλέπεται να παρουσιάζει μικρότερη κάμψη απ' ό,τι αρχικά είχε εκτιμηθεί. Μάλιστα, κάποιοι εκτιμούν πως η συρρίκνωση του ΑΕΠ στο τέλος του 2013 θα περιοριστεί σε επίπεδα κάτω από το 4%, κάτι που έχει επισημάνει και η Alpha Bank σε πρόσφατη έκθεσή της για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές πως η πολιτεία πρέπει να στηρίξει τον τουρισμό, καθώς με το συνάλλαγμα που προσελκύει μπορεί να αποτελέσει βασικό άξονα για την έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση και ταυτόχρονα να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίες ειδικά για τους νέους, σε μια εποχή που η ανεργία έχει εκτοξευθεί.

Σανίδα σωτηρίας για πολλούς επαγγελματίες ο τουρισμός
Εκτός από τη βαθιά «ανάσα» που δίνει στα δημόσια ταμεία, η άνοδος της τουριστικής κίνησης από το εξωτερικό προσφέρει το «φιλί της ζωής» σε πολλούς επαγγελματίες που εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από τον τουρισμό. Εστίαση, αλκοολούχα ποτά, ενοικίαση αυτοκινήτων και ακτοπλοϊκές μεταφορές βλέπουν τα έσοδά τους να τονώνονται και τις προσδοκίες να αναπτερώνονται χάρη στους αλλοδαπούς επισκέπτες, και όχι τον εσωτερικό τουρισμό, ο οποίος «πνέει τα λοίσθια». Ειδικά, για τους εστιάτορες στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Χαλκιδική και η Σαντορίνη που ο τουρισμός αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων έρχεται ως «μάννα εξ ουρανού». Βέβαια, δεν λείπουν οι «γκρίνιες» για την τακτική του «all inclusive» που ακολουθούν οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες να προσφέρουν πακέτο διαμονής που περιλαμβάνουν την κατανάλωση ποτού και φαγητού σε απεριόριστες ποσότητες, η οποία στερεί πελάτες και πολύτιμα έσοδα από τις τοπικές κοινωνίες.

Ταξιδιωτική κίνηση Η ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2013 αυξήθηκε κατά 12,3% και διαμορφώθηκε στις χιλ. ταξιδιώτες, έναντι χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του Η κίνηση από τις χώρες της Ε.Ε. των «27» διαμορφώθηκε στις χιλ., παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,6% και ταυτόχρονα οι αφίξεις από τις λοιπές χώρες εκτός της Ε.Ε. των «27» διαμορφώθηκαν στις χιλ. και παρουσίασαν αύξηση κατά 25% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Ειδικότερα, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση τον Ιούνιο 2013 διαμορφώθηκε στους ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 16,1% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των αφίξεων από τις λοιπές χώρες εκτός της Ε.Ε. των «27» κατά 30,8% και της μικρότερης αύξησης των αφίξεων από τις χώρες της Ε.Ε. των «27» κατά 7,7%. Ειδικότερα, οι αφίξεις από τις χώρες της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στις 799 χιλ. παρουσιάζοντας αύξηση κατά 6%, και παράλληλα οι αφίξεις από τις χώρες της Ε.Ε. των «27» εκτός της ζώνης του ευρώ παρουσίασαν αύξηση κατά 10,1% (Ιούνιος 2013: 604 χιλ., Ιούνιος 2012: 549 χιλ.). Οι αφίξεις από τη Γαλλία εμφάνισαν αύξηση κατά 17,6%, ενώ οι αφίξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν κατά 5,6% και οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης μειώθηκαν κατά 7,2%. Οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν αύξηση κατά 51,6% και οι αφίξεις από τις ΗΠΑ υπερδιπλασιάστηκαν εμφανίζοντας αύξηση κατά 112,7%. Ισοζύγιο Οσον αφορά στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2013 παρουσίασε πλεόνασμα 2,483 δισ. παρουσιάζοντας αύξηση κατά 579 εκατ. ευρώ (ή κατά 30,4%) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 503 εκατ. ευρώ ή 17,8% σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2012, καθώς και στη μείωση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 76 εκατ. ευρώ ή 8,3%. H αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην αύξηση των αφίξεων κατά 12,3% και ταυτόχρονα στην αύξηση της μέσης ανά ταξίδι δαπάνης κατά 4,9%. Όσον αφορά στις ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 20,6% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012. (ΕΥΗΑΝΝΑ ΔΡΟΥΓΚΑ)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΜΕ ΠΥΡΗΝΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ.
Η ομάδα μας προσέγγισε το θέμα της οικονομικής κρίσης με βάση την ανάκαμψη. Αρχικά βασικός φορέας της ανάκαμψης είναι το δίκαιο και αξιόπιστο φορολογικό σύστημα που εξασφαλίζει ένα ασφαλές περιβάλλον για τους Έλληνες και ξένους επενδυτές γιατί κάθε κράτος πρέπει να κατοχυρώνει νόμους και φορολογικά συστήματα όχι μόνο για να υπάρχουν αλλά και να τηρούνται σωστά γιατί σε περίπτωση που δεν τηρούνται σωστά η οικονομία πέφτει και έτσι η χώρα δεν θα έχει τα έσοδα που της χρειάζονται Η πράσινη απασχόληση αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς εργασίας. Η πράσινη απασχόληση θα αρχίσει να καταλαμβάνει ολοένα αυξανόμενο μερίδιο και σε άλλους παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας. Στη βιομηχανία για παράδειγμα, η προώθηση καθαρότερων τεχνολογιών παραγωγής και ο σχεδιασμός φιλικότερων προς το περιβάλλον προϊόντων θα απαιτήσουν εξειδικευμένο προσωπικό. Είτε λοιπόν θα υπάρξει εκπαίδευση του υπάρχοντος προσωπικού για να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, είτε η πρόσληψη νέου προσωπικού θα γίνει με προαπαιτούμενα τα νέα προσόντα και τη νέα τεχνογνωσία. Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας .Από το νέο ενεργειακό σχεδιασμό και τις ανανεώσιμες πηγές θα εξοικονομηθεί ενέργεια. Επιμένει στο σενάριο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας η Κομισιόν τιτλοφορώντας "Ενδυναμώνονται οι ενδείξεις ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας" το κεφάλαιο για την Ελλάδα στην έκθεση με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για τις χώρες μέλη της ΕΕ. Σύμφωνα με αυτήν το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας μας θα αυξηθεί 0,6% φέτος και το ,9%. Την ίδια ώρα ο δείκτης τιμών καταναλωτή θα μειωθεί 0,8% φέτος ενώ θα αυξηθεί ελαφρώς κατά 0,3% το Την ίδια ώρα το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης θα συρρικνωθεί στο 1,6% φέτος και στο 1% του χρόνου ενώ το δημόσιο χρέος θα κορυφωθεί φέτος στο 177,2% του ΑΕΠ και θα μειωθεί στο 172,4% του ΑΕΠ το 2015.

Η ανάπτυξη του τουρισμού -εκτός από την άμεση δαπάνη των επισκεπτών σε μία περιοχή- επιφέρει πρόσθετες θετικές επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς κινητοποιεί σημαντικό αριθμό παραγωγικών μονάδων που δραστηριοποιούνται για την κάλυψη της ζήτησης που δημιουργείται Τα τελευταία χρόνια όλες οι απόψεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι η σωστή και συστηματική εκπαίδευση των νέων ανθρώπων αλλά και η συνεχόμενη κατάρτιση και εξειδίκευση των στελεχών των επιχειρήσεων είναι επιτακτική ανάγκη για την ταχύτερη ανάπτυξη της οικονομίας μιας χώρας. Η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη στις μέρες μας, λόγω της οικονομικής κρίσης στην οποία βρισκόμαστε. Έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο η προσφορά σε κάποια επαγγέλματα να είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση, καθώς και το αντίθετο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αφενός την αύξηση της ανεργίας, κυρίως των πτυχιούχων. Ένα άλλο θέμα είναι η λειτουργία της δικαιοσύνης που πρέπει να γίνεται χωρίς συμφέρον γρήγορα και οι νόμοι να τηρούνται. Σε πολλές περιπτώσεις όμως η ελλιπής λειτουργία και η καθυστέρηση της δικαιοσύνης δυσκολεύει την ανάκαμψη στην χώρα μας. Για αυτό πρέπει αρχικά να εφαρμόζονται οι νόμοι και η δικαιοσύνη να συμβάλει με τρόπους που θα βοηθήσουν να ανακάμψει η χώρα μας. Τέλος η καινοτομία και η εξωστρέφια μπορεί να βοηθήσει τη χώρα μας με απλές παραγωγικές διαδικασίες που θα αναπτύξουν οι επιχειρήσεις ώστε να παράγουν καλύτερα και ανταγωνιστικά προιόντα που θα βοηθήσουν στις εξαγωγές και στην εισροή ξένων κεφαλαίων.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ι ΣΕΛΙΔΑ 2-29
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ι ΣΕΛΙΔΑ 2-29 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ι I ΣΕΛΙΔΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΙΙΙ ΣΕΛΙΔΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΙV ΣΕΛΙΔΑ

2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "2o ΓΕΛ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : PROJECT ΤΑΞΗ : Β1 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια