ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 4/05/2010 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 4/05/2010 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 4/05/2010 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Τι θέλουμε να πετύχουμε ως εκπαιδευτικοί; Τι μηνύματα, γνώσεις, αξίες, δεξιότητες θέλουμε να καλλιεργήσουμε στους μαθητές μας; Ποιες πρακτικές έχετε εφαρμόσει μέχρι τώρα στην τάξη/σχολείο σας; Ποιες άλλες πρακτικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την ειρηνική συνύπαρξη στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης;

2 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΝΑΙ Είναι απαραίτητο να ξεκινήσει η καλλιέργεια της κουλτούρας, συνείδησης Είμαστε μέρος της λύσης, διαμορφώνουμε στάσεις και πρέπει να το κάνουμε Η ειρήνη κτίζεται αν δεν αρχίσαμε ήδη θα πρέπει να ξεκινήσουμε ΕΝ ΜΕΡΕΙ Ν α μην ξεκινήσουμε απότομα χρήση παιδαγωκικών τεχνικών Αποτελέσματα ερευνών ότι δεν άντεξαν στο χρόνο - η έννοια του θύματος (παραδείγμα Παλαιστινίων) πώς μπορεί να υπάρξει μονιμότητα χωρίς την άρση των αιτίών, χωρίς την επίλυση του προβλήματος Ανάγκη για προετοιμασία του κόσμου για να δεχθεί τη νέα κατάσταση Προσοχή γιατί δεν υπάρχει ‘δίκαιη ΄λύση να γίνει αυτό συνείδηση του κόσμου Θετική ειρήνη – Καλλιέργεια θετικής στάσης Ανάγκη επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και εδώ εντάσσεται και αυτό το σεμινάριο ΌΧΙ

3 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Μεταφορά αισθήματος από κάποια σχολεία που είναι αρνητικά – Πρόσφυγες δάσκαλοι που βιώνουν Δεν μπορούμε από τη μια στην άλλη να γυρίσουμε σελίδα Ανάγκη σχεδιασμού πολιτικής στα σχολεία. Δεν έχουμε επιλογή – Πρέπει να συγκατοικήσουμε – Απουσία δυνατότητας επιλογής Εμπειρία πρόσφυγα εκπαιδευτικού που είχε στην τάξη της ένα μαθητή Τουρκοκύπριου Αλλάζοντας εμείς μπορούμε να τους αλλάξουμε – να τους μπολιάσουμε. Ποιο είναι το ζητούμενο να τους αλλάξουμε, ή να τους αποδεχθούμε τελικά; Παράδειγμα συναδέλφου Τουρκοκύπριου Ναι μεν αλλά να τυγχάνουν σεβασμού Να μετριάσουμε τα συναισθήματά μας και να πάμε μπροστά

4 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Β΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1.Αρχικά δεν θα έπρεπε να τίθεται αυτό το ερώτημα ως δίλημμα για τους εκπαιδευτικούς. Εξάλλου είναι στόχος της εκπαίδευσης η πανανθρώπινη ειρήνη και η αποδοχή. 2.Από τώρα πρέπει να αρχίσουμε γιατί όποια μορφή λύσης δοθεί, περιλαμβάνει την ανάγκη για ειρηνική συμβίωση. 3.Είναι κατανοητό ότι υπάρχουν ήδη οι προκαταλήψεις και ο θυμός. Άρα θα έπρεπε να αρχίσουμε χθες. 4.Να μην καθυστερήσουμε άλλο για να μη χρειαστεί να λειτουργήσουμε αργότερα πυροσβεστικά. 5.Θεωρούμε δεδομένη την αποδοχή της ετερότητας και της διαφορετικότητας.

5 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Γ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Όχι, δεν είναι αναγκαίο. Προάγεται ο στόχος ήδη – έχουμε σε κάποια σχολεία μας ΤΚ μαθητές …. Αποδοχή των μαθητών ανεξαρτήτως εθνικότητας

6 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Δ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Καλλιέργεια ειρηνικής συνύπαρξης πριν τη λύση Είναι καλύτερα να γίνουν μικρά βήματα ως προς την αποδοχή της διαφορετικότητας. Χρειάζονται πιο σαφείς οδηγίες και κατευθύνσεις. -Κύριος στόχος είναι η καλλιέργεια αποδοχής της διαφορετικότητας και του άλλου ως ανθρώπου.

7 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; Ε΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1. Εκφράστηκε η άποψη ότι εμείς οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούμε να περιμένουμε την πολιτική λύση για να ξεκινήσουμε την καλλιέργεια βούλησης για ειρηνική συμβίωση. Η παροχή εργαλείων - εφοδίων για κριτική σκέψη, για αποδοχή, για συναίσθηση για αλλαγή συναισθημάτων είναι ρόλος του εκπαιδευτικού και κάτι που πρέπει να ξεκινήσει a priori. Προτάσσουμε την ειρήνη και δουλεύουμε για αυτήν, γιατί τελικά η ειρήνη είναι αυτή που συμφέρει σε όλους.

8 Είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση για να αρχίσουμε να καλλιεργούμε στους νέους τη βούληση να συνυπάρξουν με τους ΤΚ ειρηνικά; ΣΤ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ «Με άλυτο το πολιτικό πρόβλημα εγώ τι μπορώ να κάνω; Πρώτα πολιτική λύση και μετά συμφιλίωση σε ανθρώπινο επίπεδο» Η θέση και η στάση εκπαιδευτικών οργανώσεων και εκπαιδευτικών είναι αρνητικές, περιμένουν πολιτική λύση και μετά εκπαιδευτική δράση. Τα μέλη της ομάδας πιστεύουν ότι Δεν είναι αναγκαίο να προηγηθεί η πολιτική λύση.

9 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ανάγκη να μπούμε στη θέση του άλλου Αρχίζει από τον άνθρωπο ως αξία Εντοπισμός περιθωριοποίησης παιδιών από άλλους πολιτισμούς Ανάγκη αλλαγής εκπαιδευτικού συστήματος Εφαρμοσμένη διαπολιτισμικότητα όχι θεωρητική - Ανοχή Αλληλένδετο και πρώτο βήμα Η καλλιέργεια αυτή που γίνεται θα μας βοηθήσει στο να Αμοιβαιότητα στη έννοια ‘θύμα’ Η ένταξή μας στην ΕΕ είναι βοηθητική Να αρχίσουμε από χαμηλά, από τα απλά, τα καθημερινά Ανάγκη συναισθηματικής αγωγής- Στη βάση της διαπολιτισμικής είναι η συναισθηματική αγωγή- η επίλυση συγκρούσεων

10 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Όλα αυτά που κτίζουμε στα σχολεία, δεν καταρρίπτονται με το στρατό; Άλυτα διλήμματα Δεν διαφέρει η διαπολισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για ειρήνη. Αποδοχή διαφορετικότητας, καλλιέργεια σεβασμού γίνεται στα παιδιά. Το πρόβλημα είμαστε εμείς ‘ οι μεγάλοι’ – μνήμες Αντίφαση που υπάρχει στην προσπάθεια της εκπαίδευσης με την οικογένεια και τα βιώματα που φέρνουν. Υπάρχουν και στους δασκάλους αρχές και βιώματα που μας δυσκολεύουν. Όρια : Μέχρι που θα αποδεχθούμε κάποια πράγματα – Σύγκρουση πολιτισμών Ο διαπολιτισμός και η αποδοχή διαφορετικότητα ς καλλιεργούνται. Δεν διαφέρουν ουσιαστικά από μας έστω κι αν κάποια στοιχεία της κουλτούρας τους φαντάζουν εξωπραγματικά. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι η θεωρητική

11 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Β΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Η διαπολιτισμικότητα είναι η βάση. Τώρα όμως μιλούμε συγκεκριμένα για τους Τουρκοκύπριους. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν είναι οι Τουρκοκύπριοι που προκάλεσαν τον πόνο, αλλά η εισβολή και η κατοχή. Διαπολιτισμικότητα δεν υφίσταται αν αποκλείσουμε μια ομάδα. Διαπολιτισμικότητα και εκπαίδευση για την ειρήνη συνυπάρχουν. Είναι αναγκαίο να κι νηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση.Ο πόλεμος δεν είναι η λύση. Δια – αλληλεπίδραση,συμβίωση, βήματα ουσίας,βασικές έννοιες και δεξιότητες ζωής.

12 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Γ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Διαχωρίζονται τα προσωπικά βιώματα ενός ατόμου από την επαγγελματική υποχρέωση ως εκπαιδευτικοί να είμαστε ίσοι προς όλους, ανεκτικοί…. Πρώτιστη η αξία του ανθρώπου

13 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Δ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Οι δύο στόχοι είναι αλληλένδετοι. Χρειάζεται σωστή γνώση της ιστορίας ώστε να μην καλλιεργηθεί ο εθνικισμός και το μίσος. Είναι αναγκαίο να γίνουν προσπάθειες για να υπάρξει ειρηνική συμβίωση.

14 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; Ε΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Αναφέρθηκε πως χρειάζεται να γίνει κατανοητή η έννοια του «διαπολιτισμικού» που δεν αναφέρεται μόνο στα ορατά (ήθη, έθιμα, νόρμες). Η πρόθεση δια- παραπέμπει σε λέξεις όπως διάλογος, διαπραγμάτευση ακόμα και διαφορά. Εμείς ως λαός προτιμούμε πάντα την ηρωική έξοδο. Δεν ψάχνουμε να βρούμε άλλου τύπου λύσεις, που δεν χρειάζεται θυσίες και πρόκληση αρνητικών έντονων συναισθημάτων.

15 Πόσο διαφέρουν πραγματικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση από την εκπαίδευση για την ειρήνη; ΣΤ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Υπάρχει σύγχυση τόσο κοινωνικά όσο και ατομικά για το τι σημαίνει ειρηνική συμβίωση οπότε χρειάζεται ενημέρωση από τα ΜΜΕ για το είδος της λύσης/ειρηνικής συμβίωσης στην οποία αποσκοπούμε. Υπάρχει βάση στη θέση του εκπαιδευτικού για τη διαφορά μεταξύ των ΤΚ και των άλλων εθνικοτήτων στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι προέκταση της ειρήνης. Παρόλο που δηλώνουμε ότι είμαστε ανοιχτόμυαλοι σε όλους τους άλλους και αυτό αποτελεί υποκρισία μια και ο ρατσισμός είναι έκδηλος στη στάση μας στους ξένους. Οπότε η καλλιέργεια διαπολιτισμικότητας προς όλους συμπεριλαμβανομένων και των Τούρκων και των Τουρκοκυπρίων. Η αντίθετη άποψη είναι ότι η ιστορία και οι ανοιχτές πληγές καθώς και το ότι τα γεγονότα είναι πρόσφατα διαφοροποιεί τους ΤΚ από τις υπόλοιπες εθνικότητες. Σε πρακτικό επίπεδο η εκπαιδευτικό θα προσπαθούσε να δει το κυπριακό κριτικά και να δει τα δίκαια της άλλης πλευράς.

16 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Υπάρχουν έντονοι προβληματισμοί: Ενώ νομίζαμε ότι κάπου ‘καταργήθηκε’ το Δεν Ξεχνώ κάπου επανεμφανίστηκε Ζημιά στον ψυχισμό των μικρών παιδιών Επισημαίνεται η αντίφαση που υπάρχει. Πώς να διδαχθεί η ιστορία; Να μην γίνεται μονόπλευρη διδασκαλία της Είναι προπαγάνδα η ιστορία Παρουσιάζονται και οι δύο πλευρές Θέλουμε να καλλιεργούμε κριτική σκέψη – Όχι ‘μαύρο’ άσπρο’ Δεν υπάρχει αντίφαση – Η έννοια του Δεν Ξεχνώ πρέπει να επαναπροσδιοριστεί - Ονομασία

17 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Β΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν αλλά δεν είναι κάτι που θα γίνει αμέσως. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, θέληση και χρόνος Είναι αναγκαίο η αποστασιοποίηση από τη συναισθηματική φόρτιση και την προκατάληψη Το Δεν ξεχνώ να το δω σφαιρικά και από τις δύο πλευρές, από όλες τις οπτικές, να περιλαμβάνει ευθύνες, πόνο, αναμνήσεις και των δύο πλευρών Συνειδητοποιούμε ότι και οι δύο πλευρές έχουν τις οπτικές τους και χρειαζεται να τις γνωρίσουμε να τις ερμηνεύσουμε

18 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Γ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ναι, αν επαναπροσδιοριστούν οι όροι του Δεν Ξεχνώ. Να εστιάσουμε στις συνέπειες και στις δύο πλευρές… και ίσως και κοινό εγχειρίδιο Ιστορίας [αντικειμενικότητα] Να υπάρξει προσοχή στην ετερότητα … πώς παρουσιάζει ο άλλος – ο ΤΚ

19 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Δ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Φαινομενικά οι στόχοι φαίνονται να συγκρούονται Χρειάζεται επαναπροσδιορισμός γιατί γίνεται ερμηνεία των στόχων με βάση τα προσωπικά βιώματα των ατόμων. Χρειάζεται επιμόρφωση για να γίνει αλλαγή των στάσεων των εκπαιδευτικών για να μπορέσουν μετά να αλλάξουν τις στάσεις των μαθητών.

20 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; Ε΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Δεν μπορεί να λεχθεί αν ο στόχος Δεν Ξεχνώ δεν είναι συμβατός με το στόχο της ειρηνικής συμβίωσης, διότι δεν έχει ποτέ διευκρινιστεί από το Υπουργείο ΤΙ δεν πρέπει να ξεχνούμε. Οι εκπαιδευτικοί δημιουργούν περιβάλλοντα προβληματισμού και ερωτημάτων και δεν προβάλλουν δικές τους απόψεις που παραπέμπουν σε δογματισμούς. Καλούμαστε να κάνουμε υπέρβαση των δικών μας πιστεύω, της δικιάς μας πραγματικότητας και προσπαθούμε να υπηρετήσουμε τα συμφέρονται της νέας γενιάς.

21 Υπάρχουν τρόποι να συνδυαστούν οι στόχοι του Δεν ξεχνώ και της ειρηνικής συμβίωσης με τους ΤΚ; ΣΤ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ασχολήθηκε κατά πόσο οι δυο στόχοι μπορούν να συμβαδίσουν. Η ομάδα συμφώνησε ότι οι στόχοι μπορούν να συμβαδίσουν φτάνει το περιεχόμενο του Δεν Ξεχνώ διαφοροποιήθεί ώστε να αναγνωριστούν και τα δίκαια της άλλης πλευράς. Το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με το μάθημα της Ιστορίας, να γραφτεί με πιο ανοιχτό και ειλικρινές μάτι, λιγότερο επιλεκτική. Η ιστορία είναι κοινωνική επιστήμη και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Η διδασκαλία της θα πρέπει να επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Μπορεί να υπάρξει αντικειμενική συγγραφή της ιστορίας; Η ιστορία είναι επιστήμη με το να δεχτούμε ότι έχει καταγραφεί είναι σαν να ακυρώνουμε τον κλάδο της ιστορίας. Ας το δουμε ως μια δυναμική διαδικασία.

22 Τι θέλουμε να πετύχουμε ως εκπαιδευτικοί; B΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Σε όλα τα μαθήματα καλλιεργώ αποδοχή του διαφορετικού, αποδόμηση στερεοτύπων, κριτική σκέψη, ενσυναίσθηση Οι στάσεις αυτές ως στάσεις ζωής και δεν τελειώνει με το στόχο της χρονιάς, χρειάζεται στόχος Αναδεικνύω όχι μόνο τι μας χωρίζει αλλά και τι μας ενώνει στο μονόδρομο της συμβίωσης και συνύπαρξης Χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε το τι περιλαμβάνει το Δεν ξεχνώ και να συνειδητοποιήσουμε ότι η αλλαγή επέρχεται μέσα από τη δράση και τον αναστοχασμό

23 Τι θέλουμε να πετύχουμε ως εκπαιδευτικοί; Γ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Αλληλοσεβασμό και αποδοχή όλων των μαθητών από όλους τους συμμαθητές τους - καλλιέργεια αξιών και πρωτίστως της ειρήνης Αυτοσεβασμό και αλληλοσεβασμό στη μικροκοινωνία του σχολείου και στην ευρύτερη ευνομούμενη πολιτεία για τους μαθητές/μαθήτριες και για τους πολίτες, αντίστοιχα.

24 Ποιες άλλες πρακτικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την ειρηνική συνύπαρξη στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης; A΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Δραστηριότητες γνωριμίας/ άρσης παρεξηγήσεων, προκαταλήψεων, παρανοήσεων. Χρειάζεται αποσχηματοποίηση. Χρειάζεται Συστηματικότητα Προγραμματισμός Οργάνωση Μετουσίωση των θεωρητικών σε πρακτικές Εστίαση στα μικρά και κοινά σημεία που έχουμε. Τα δύσκολα είναι στο μετά και πώς θα τα εφαρμόσουμε.

25 Ποιες άλλες πρακτικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την ειρηνική συνύπαρξη στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης; Γ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Σε σχολείο που έχει ΤΚ ήρθαν μητέρες και παρουσίασαν φαγητά που ετοίμασαν [ήρθαν και ΕΚ και Τα και άλλων εθνοτήτων]. Ταυτόχρονη εκτέλεση από ΤΚ μαθητή με τουμπερλέκι και από ΕΚ με μπουζούκι άλλου τραγουδιού Παράλληλα λογοτεχνικά κείμενα από ΤΚ και ΕΚ Προβολή ταινίας του Δ. Αντρέου με Χαρίτα Μάντολε και ΤΚ με 4 αγνοούμενα παιδιά. Πρόσκληση προς ΤΚ μαθητών γι Επίσκεψη ομίλου στην Ποταμιά και στην Πύλα – οργανωμένη επίσκεψη ---κ κοινό πρότζεκτ σε μουσικό δρώμενο Εμπειρίες από δικοινοτική κατασκήνωση… Ποιες πρακτικές εισηγείστε; Έρευνα για λέξεις της τουρκικής στην κυπριακή διάλεκτο των ΕΚ με λεξικά… και το αντίστροφο… Έρευνα για παραμύθια, θρύλους και από τις δύο κοινότητες Επαφή με δικοινοτική επιτροπή των αγνοουμένων – πώς μοιράζεται ο πόνος;

26 Ποιες άλλες πρακτικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την ειρηνική συνύπαρξη στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης; Δ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ‘Δεν ξεχνώ και αγωνίζομαι για την ειρήνη’ Διδασκαλία κειμένων για σχέσεις ΕΚ και ΤΚ στα πλαίσια του Δεν Ξεχνώ Συστηματικές συζητήσεις στην τάξη  παρατήρηση σταδιακής αλλαγής απόψεων μαθητών Αφήγηση ΕΚ κυρίας από την Κερύνεια για τον τρόπο που συμβίωναν με τους ΤΚ πριν το 74 Θέατρο, να μπουν στη θέση του άλλου και να εκφράσουν τα συναισθήματα τους