Η Μεταφυσικη και τα ορια τησ

Παρουσίαση με θέμα: "Η Μεταφυσικη και τα ορια τησ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Μεταφυσικη και τα ορια τησ

2 ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ
Η Μεταφυσική ή οντολογία είναι βασικός κλάδος της Φιλοσοφίας. Ασχολείται με διαχρονικά ερωτήματα που απασχολούν την ανθρώπινη φύση: Τι είναι το ον; Τι μπορεί να γνωρίσει ο άνθρωπος Ποια είναι η σχέση σώματος και ψυχής;

3 ΑνδΡΟνικοΣ ο ΡΟδιοΣ

4 Ο Ανδρόνικος ο Ρόδιος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους περιπατητικούς και αριστοτελικούς φιλοσόφους. Έδρασε τον 1ο αι. π.Χ. κυρίως στην Αθήνα. Εκεί, περίπου από το 65 έως το 50 π.Χ. ήταν διευθυντής της Περιπατητικής Σχολής

5 Ομάδα Σύγχρονοι Φιλοσοφούντες
ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΝΟΜΑΤΟΣ Φιλόσοφος είναι αυτός που παράγει φιλοσοφία, ενώ φιλοσοφών είναι εκείνος ο οποίος διδάσκεται φιλοσοφία. Ο λόγος της επιλογής μας αυτής, στηρίχτηκε στο γεγονός ότι η ομάδα μας βρίσκεται ακόμη στα πρώτα της στάδια στην επαφή της με την φιλοσοφία.

6 Ιερά Εξέταση Ιερά Εξέταση είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται στην εκδίκαση από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία υποθέσεων που αφορούσαν σε ανώτερους εκκλησιαστικούς αξιωματούχους, ομάδες ή μεμονωμένα άτομα, τα οποία βαρύνονταν με την κατηγορία της αίρεσης

7 Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε Ρωμαιοκαθολικό εκκλησιαστικό δικαστήριο ή άλλο θεσμό με σκοπό την καταπολέμηση και καταστολή των αιρέσεων (ένα είδος ανοίκειας αντιμετώπισης του θείου θεωρήθηκε, εσφαλμένα, η μεταφυσική)

8 ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

9 Α. ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΓΝΟΙΑΣ ΠΟΥ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΑΜΕ ΟΤΙ ΕΙΧΑΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΑΥΤΌ Β. ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗΣ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΕΤΟΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Γ. ΓΙΑΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΟΛΑ

10 Η επιλογή του ονόματοσ Η επιλογή του ονόματος της ομάδας ήταν μια χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία. Καθώς οι απόψεις διχάζονταν και ταυτοχρόνως δίχαζαν. Η τελική επιλογή έγινε ουσιαστικά μετά από οκτώ μήνες έπειτα από παρέμβαση του υπεύθυνου καθηγητή. Έτσι, χωρίς καμία προτροπή και εντελώς τυχαία αναφέρθηκε το χρηματιστήριο, όπου λόγω της ουδετερότητας του κρίθηκε κατάλληλο. Ή μήπως υπάρχει σχέση; σαν όνομα.

11 Φιλοσοφία εστί μελέτη θανάτου

12 Γιατί ο Σωκράτης περιφρονεί τον θάνατο ;
Ο Σωκράτης περιφρονεί τον θάνατο. Ο αληθινός φιλόσοφος δεν πρέπει να φοβάται τον θάνατο, καθώς αποτελεί απαλλαγή της ψυχής από το σώμα, με αποτέλεσμα η ψυχή να μπορέσει να μελετήσει τα πράγματα αυτά καθ’ αυτά εις βάθος (αναζήτηση της αλήθειας και του Όντος).

13 Το σώμα αποδιοργανώνει /αποσπά από την αναζήτηση της αλήθειας
Το σώμα αποδιοργανώνει /αποσπά από την αναζήτηση της αλήθειας. Ο Θάνατος είναι κάθαρση, καθώς αποχωρίζεται η ψυχή από τις υλικές ανάγκες / απολαύσεις που την αποσπούν από τον απώτερο σκοπό της. Ο ορθός φιλόσοφος δεν θα έπρεπε να τον φοβάται αλλά να τον περιμένει.

14 Πως ο φιλόσοφος πρέπει να αντιμετωπίζει τον θάνατο ;
Ο αληθινός φιλόσοφος θα πρέπει να μην δυσανασχετεί όταν ξέρει ότι πρόκειται να πεθάνει, αλλά να το προσμένει με αγωνία, καθώς θα βρει τις απαντήσεις που όλη του τη ζωή αναζητoύσε. Ο φιλόσοφος πρέπει να περιμένει τον θάνατο ως λύτρωση από το σώμα, για να μπορέσει να αναζητήσει την αληθινή σημασία και το νόημα της ζωής. Πως ο φιλόσοφος πρέπει να αντιμετωπίζει τον θάνατο ;

15 ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΕΛ ΓΡΕΚΟ
ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΕΛ ΓΡΕΚΟ Δομίνικος Θεοτοκόπουλος : Ένας ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

16 Ένα σύντομο βιογραφικό
Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος γνωστός ως El Greco, δηλαδή ο Έλληνας. Ήταν Κρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία.

17 Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία.
Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέτο και τον Τιτσιάνο. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.

18 Σχέση Τέχνης – Μεταφυσικής στον El Greco
Διάκριση Φωτός-Σκοταδιού Φως ενάντια στο σκοτάδι Θεία Παρουσία στα έργα του Πρόβλεψη μέλλοντος Αναπαράσταση του ανθρώπινου ως θείου Σχέση Τέχνης – Μεταφυσικής στον El Greco

19 Στα έργα του υπάρχει η σύγκρουση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι
Στα έργα του υπάρχει η σύγκρουση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. H παρουσία του φωτός διώχνει το σκοτάδι και υπερνικά το κακό.

20 Καρδινάλιος: Το μισό του σώμα βρίσκεται στο φως και το υπόλοιπο στο σκοτάδι. Το δεξί του χέρι παρουσιάζεται ως ανέμελο ενώ το άλλο σφιγμένο. Μέσα από αυτά ο El Greco δείχνει τη σύγκρουση του καλού και του κακού, που βιώνουμε όλοι μέσα μας.

21 Ο El Greco στους πίνακες του παρουσιάζει απλούς ανθρώπους ως αγίους

22

23 ΜεσαίωναΣ vs διαφωτισμόΣ

24 Ο ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΔΕΣΜΕΥΕ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΕ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΚΛΩΒΙΖΑΝ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΗΡΘΕ ΝΑ ΑΝΑΤΡΕΨΕΙ ΑΥΤΉ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ

25 Αναγεννησιακόσ ΟυμανισμόΣ
Με τον όρο Αναγεννησιακός Ουμανισμός ("Ουμανισμός" μεταφορά από το νεολατινικό "Humanismus"/"Ανθρωπισμός") αναφερόμαστε στην πνευματική κίνηση που εκδηλώθηκε στη δυτική Ευρώπη, συγκεκριμένα από το 1400 εως και το 1650, με την αρχή της περιόδου της Αναγέννησης.

26 Είναι ρεύμα πνευματικό, που στόχευε στην πολιτιστική και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Δογματισμού που επικρατούσε ως τότε. Χαρακτηρίζεται από την επιστροφή στην αρχαία κείμενα, ως ένα μοντέλο ζωής, γραφής και σκέψης.

27 Ο όρος ουμανιστής ή ανθρωπιστής χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά τον 14 αιώνα και αναφερόταν σε όσους δίδασκαν τις λεγόμενες ελευθέριες τέχνες (γεωμετρία, γραμματική, ποίηση, ρητορική και ηθική φιλοσοφία). Ο ουμανισμός ενθάρρυνε το ενδιαφέρον των ανθρώπων για την Τέχνη, για την κλασική αρχαιότητα και την ανθρώπινη φύση. Έδινε έμφαση στον Λόγο και στην έρευνα και αμφισβητούσε εκείνη τη θεολογική παράδοση που υποβίβαζε καθετί γήινο στο επίπεδο του αμαρτωλού και διεφθαρμένου

28 ΔιαφωτισμοΣ Ο Διαφωτισμός αποτελεί σημαντικό πνευματικό κίνημα, που τοποθετείται στα τέλη του 17ου αιώνα και αρχές του 18ου, το οποίο οι ίδιοι οι Γάλλοι Διαφωτιστές απεκάλεσαν «Siècle des lumières», θεωρώντας εαυτούς ως φωτοδότες.

29 ΕννοιεΣ του διαφωτισμού
Η κριτική σκέψη και η αμφισβήτηση είναι αρετές Ανεξιθρησκεία Οι πολίτες αναζητούν οικονομικές αλλαγές που θα τους φέρουν στο προσκήνιο της πολιτικής και οικονομικής ζωής Οι αριστοκράτες και ο βασιλιάς παύουν να μονοπωλούν την κοινωνική, πολιτική και καλλιτεχνική ζωή Το "καλό" και το "λογικό" εκλαμβάνονται ως ισάξιες έννοιες

30 Ελευθερία αντί απολυταρχίας, ισότητα αντί ταξικών διαφορών, επιστήμη αντί δεισιδαιμονιών και προκαταλήψεων, ανεξιθρησκεία αντί δογματισμού Η ελευθερία και η αυτονομία. Η σοφία και η εξυπνάδα είναι αρετές Η δημοκρατία είναι το ιδανικό πολίτευμα Όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν και παραμένουν ίσοι και ελεύθεροι.

31 Διαφωτισμοσ και επιστημη
Η επιστημονική επανάσταση, που έφερε ο διαφωτισμός, ωστόσο μετέτρεψε τη φυσική φιλοσοφία σε μία εμπειρική και πειραματική δραστηριότητα, διάφορη από την υπόλοιπη φιλοσοφία, και στο τέλος του 18ου αιώνα, άρχισε να ονομάζεται «επιστήμη» για να διαχωριστεί από τη φιλοσοφία.

32 Σύγκριση Μεταφυσικής και Διαφωτισμού
Στον μεσαίωνα υπήρχε απόλυτη πίστη και υπακοή στα δόγματα της Εκκλησίας, τα οποία με την σειρά τους διαστρεβλώνονταν από μέλη του κλήρου με σκοπό το προσωπικό όφελος. Επίσης ο όρος μεταφυσική στην εποχή αυτή αποκτά μια άκρως αρνητική έννοια και σχετίζεται με τον αποκρυφισμό, τη μαύρη μαγεία και τον παγανισμό. Η ουσία της μεταφυσικής βρίσκεται στην αδιαπραγμάτευτη αναζήτηση της αλήθειας. Η αλήθεια, όμως, ήταν «υποταγμένη» στις βουλές της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας.

33 Προλεγόμενα Μεταφυσικής στο Βυζάντιο

34 Ποια η στάση των Βυζαντινών έναντι της φιλοσοφίας
Υπερτερεί η θεολογία έναντι της φιλοσοφίας. Η στάση των βυζαντινών θεολόγων δεν υπονοεί συγκρητισμό, αλλά σημαίνει την διαλεκτική σχέση φιλοσοφίας και θεολογίας

35 Ποιο το σχημα τησ πληρωσησ του λογου απο την πιστη
Η ορθόδοξη παράδοση δεν ευνοεί ούτε πριμοδοτεί καμία φιλοσοφία. Όλοι και όλα γίνονται υπό ορισμένους όρους αποδεκτά έως ένα ορισμένο βαθμό. Μετά από ένα σημείο κανείς και τίποτα δεν γίνετε παραδεκτό άνευ ορίων .

36 Τι εισηγείται η βυζαντινή φιλοσοφία;
Εισηγείται την προσωποκρατία τονίζοντας την ετερότητα, την ιδιαιτερότητα και την διαφορετικότητα. Όλοι οι άνθρωποι είναι της αυτής ουσίας, ωστόσο κάθε ξεχωριστός άνθρωπος είναι πρόσωπο. Παρόμοια η θεότητα είναι μια ουσία, αλλά ο Πατήρ, ο Υιός και το Πνεύμα είναι πρόσωπα.

37 Ποιές είναι οι ιδιότητες του προσώπου στη βυζαντινή φιλοσοφία;
Το πρόσωπο διακρίνεται από μια τριπλή ιδιότητα που είναι η μοναδικότητα, η ετερότητα και η αναφορικότητα. Η μοναδικότητα ως ποσοτική ιδιότητα του προσώπου σημαίνει την μονάδα. Η ετερότητα είναι η άλλη, κατά πολύ σημαντικότερη ποιοτική ιδιότητα του προσώπου, που συνιστά την ταυτότητα του. Η αναφορικότητα προσιδιάζει στο πρόσωπο και απουσιάζει από το άτομο. Το πρόσωπο είναι αναφορικό, δηλαδή αναφέρεται στον άλλον ως πρόσωπο, σχετίζεται με αυτόν κοινωνεί και επικοινωνεί, μετέχει και συμμετέχει.

38 Η περσοναλιστική οντολογία δηλώνει ότι ο Θεός είναι Ένας αλλά δεν είναι Μόνος.
1) Οριοθετείται ο αρχαιοελληνικός ολισμός από τον ειδωλολατρικό πολυθεϊσμό. (Η ενότητα προέχει της πολλαπλότητας) 2) Αποκρούεται ο ιουδαϊκός μονοθεϊσμός και αποκλείεται ο ατομισμός. (Οριοθετείτε ο ιουδαϊσμός από τον χριστιανισμό) 3) Η προσωπική τριαδικότητα και ο περσοναλιστικός ολισμός προλαμβάνουν και αποτρέπουν την ανάδυση του ατομικισμού. (Πρόσωπο και άτομο διαχωρίζονται)

39 Η σχέση κτιστού και άκτιστου είναι διαλεκτική, όχι δυαλιστική
Η διαφορά κτιστού και άκτιστου δεν βρίσκεται στη διαίρεση ή στην αντίθεση των όντων αλλά στην κτιστότητα των όντων. Επίσης, πρέπει να αναζητηθεί στην οντολογική προτεραιότητα του άκτιστου Θεού σε αντίθεση με το κτιστό και κοσμικό σύμπαν.

40 Μεταφυσικη και εικονεσ
Οι εικόνες λοιπόν που κατασκευάζουμε και απεικονίζουν τον ένσαρκο Λόγο, είναι κτιστές και δεν πρέπει να ταυτίζονται ως προς τη φύση τους με το εικονιζόμενο πρότυπο. Η λατρεία αποδίδεται αποκλειστικά στα πρόσωπα της αγίας Τριάδας. Οι εικόνες προσκυνούνται σε ένδειξη σεβασμού προς το εικονιζόμενο πρόσωπο με το οποίο μοιράζονται την κοινή υπόσταση.

41 Ο Αποφατισμοσ Η αλήθεια και η γνώση είναι δύο άνισα μεγέθη.
Η Αλήθεια είναι ευρύτερη από τη γνώση. Η Αλήθεια είναι άπειρη και απεριόριστη γι’ αυτό και κατέχει την οντολογική προτεραιότητα έναντι της γνώσης. Η Γνώση έχει πέρας και όριο σε αντίθεση προς την αλήθεια.

42 Η γνώση και ο λόγος συνιστούν δυο διαφορετικά μεγέθη
Δεν αντιπαρατίθενται αλλά ούτε εξομοιώνονται απολύτως.

43 Ο λόγοΣ είναι ΟροΣ και Οριο τηΣ γνώσηΣ
Ο λόγοΣ είναι ΟροΣ και Οριο τηΣ γνώσηΣ Δεν υπάρχει γνώση χωρίς το λόγο Ο λόγος είναι το όριο της γνώσης. Η Γνώση δεν είναι κτητική αλλά μετοχική

44 Η λογική χρειάζεται αλλά δεν αρκεί
Ο ορθός λόγος είναι αναγκαίος όρος της αλήθειας αλλά δεν είναι όμως επαρκής όρος της γνώσης. Δεν κοινωνούμε την αλήθεια μόνο με τον ορθό λόγο

45 Που εγκλωβίστηκε η δυτική σκέψη αναφορικά με το δίπολο φιλοσοφία – θεολογία.
Η δυτική σκέψη ζούσε την παλινωδία ανάμεσα στην άκριτη ταύτιση και στην αδιάκριτη διάζευξη φιλοσοφίας – θεολογίας.

46 Αγιοσ ιωαννησ ο δαμασκηνοσ
Θεολόγος και φιλόσοφος

47 Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός γεννήθηκε στη Δαμασκό και ανήκε σε εξέχουσα οικογένεια. Ο πατέρας του, Σέργιος, ήταν διοικητής της Δαμασκού. Με προτροπή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη χειρο-τονήθηκε πρεσβύτερος και εγκαταστάθηκε στη μονή του Αγίου Σάββα, κοντά στα Ιεροσόλυμα. Εκεί έζησε όλη του τη ζωή μελετώντας και συγγράφοντας.

48 Ήταν εικονόφιλος και πολέμησε με σφοδρότητα τους εικονομάχους αυτοκράτορες Λέοντα τον Γ' τον Ίσαυρο και τον Κωνσταντίνο τον Κοπρώνυμο. Χάρη στην ευγλωττία του ονομάσθηκε και «Χρυσορρόας», ενώ για το πλούσιο μουσικό του έργο ονομάστηκε «Μαΐστωρ της μουσικής». Ανακηρύχθηκε άγιος.

49 Διαλεκτικά : «Περί γνώσεως»
Είναι σημαντικό φιλοσοφικό σύγγραμμα. Τίποτα δεν είναι πολυτιμότερο από τη γνώση, εφόσον αυτή είναι φως της λογικής ψυχής, ενώ το αντίθετό της, η άγνοια, είναι σκοτάδι. Όπως η στέρηση του φωτός είναι σκότος, έτσι και στέρηση της γνώσεως είναι σκοτάδι του λογισμού. Όπως ακριβώς το μάτι είναι δεκτικό της γνώσεως των όντων και της επιστήμης, έτσι και η ψυχή δεν έχει από τον εαυτό της αυτή τη γνώση, αλλά χρειάζεται για να την αποκτήσει. Έτσι λοιπόν πρέπει να προσεγγίσουμε τον αληθινό και αψευδή διδάσκαλο, τον Χριστό, που είναι η σοφία του Θεού, η ενυπόστατη αλήθεια, στον οποίο βρίσκονται πάντες οι θησαυροί της γνώσεως οι κρυμμένοι.

50 ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
Τριαδολογία Για τον Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό, η ουσία του Θεού είναι αδύνατο να γνωσθεί από τον άνθρωπο. Είναι αδύνατο να νοηθεί η ουσία του, αλλά ο άνθρωπος δύναται να γνωρίζει την αγαθότητα και τη σοφία. Η αλήθεια της Θείας ουσίας βρίσκεται στην Τριάδα των Προσώπων. Η προσέγγιση ωστόσο του μυστηρίου του τρισυποστάτου, εάν προσεγγισθεί με την έρευνα της φυσικής και πεπερασμένης λογικής του ανθρώπου οδηγεί σε αντιφάσεις. Έτσι οι τρεις θείες υποστάσεις είναι αδιαιρέτως διακρινόμενες. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ

51 Επισκεψη στο «…διαφωτισμο»
Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης για την έκθεση «Από τον Πλάτωνα στον Βολταίρο και τον Κοραή»

52

53 Είδαμε εκθέματα από το Λούβρο, τα οποία αφορούσαν τους φιλοσόφους κατά τη περίοδο του Διαφωτισμού