«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΡΟΜΑ» Σχεδιασμός καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων (projects) ως «κοινωνικών τόπων», όπου οικοδομείται ο κριτικός στοχασμός.

Παρουσίαση με θέμα: "«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΡΟΜΑ» Σχεδιασμός καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων (projects) ως «κοινωνικών τόπων», όπου οικοδομείται ο κριτικός στοχασμός."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΡΟΜΑ» Σχεδιασμός καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων (projects) ως «κοινωνικών τόπων», όπου οικοδομείται ο κριτικός στοχασμός και η σχέση με τον «άλλο» Εισηγητές: Σχίζα Κωνσταντίνα, Παύλος Κοσμίδης Ζεφύρι, 30 Απριλίου 2014 Καλαμάτα, 2 Μαΐου 2014 Αγία Βαρβάρα, 8 Μαΐου 2014

2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 20 ΔΙΩΡΑ Ο εκπαιδευτικός που θα αναλάβει να εκπονήσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τους μαθητές του, χρειάζεται να επινοήσει μια σειρά δραστηριοτήτων στην τάξη και στο πεδίο, οι οποίες: 1. να έχουν χρονικό ορίζοντα ενός σχολικού έτους 2. να κινούνται στο πλαίσιο μιας σαφούς μεθοδολογικής προσέγγισης 3. να διέπονται από μια δέσμη θεμελιακών παιδαγωγικών αρχών 4. να υιοθετούν κατάλληλα παιδαγωγικά εργαλεία και (μέσω όλων αυτών) 5. να συγκροτούν ένα εγχείρημα με εσωτερική συνοχή, με αρχή, μέση και τέλος και με ξεκάθαρη «ταυτότητα» ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ: Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ-ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ¨ΧΤΙΣΙΜΟ» ΑΞΙΩΝ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ

3 «ΠΟΙΑ» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ; Καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα θεωρούμε εκείνα τα οποία (α) δημιουργούν ρήγματα-τομές στις αντιλήψεις μας για το «τι είναι γνώση», «πώς οικοδομείται» και «πώς μεταβιβάζεται από τον έναν άνθρωπο στον αλλο» (β) εγκαταλείπουν τον ακραία ακαδημαϊκό, ατομικιστικό και τεχνοκρατικό χαρακτήρα της διδασκαλίας-μάθησης για να υιοθετήσουν παιδαγωγικές θεωρίες κοινωνικές και κοινωνιογνωστικές, (δ) λειτουργούν ως νησίδες αμφισβήτησης, αλληλοκατανόησης, αλληλεγγύης, διεκδίκησης και ελπίδας (ως κοινωνικής κατηγορίας)

4 ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ I. ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1981, Άτυπα σε λίγα σχολεία της χώρας 1992, Τμήμα των Προγραμμάτων Σπουδών, εκτός Ωρολογίου Προγράμματος Ξεκίνησαν από τη Δευτεροβάθμια με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Πέρασαν στην Πρωτοβάθμια και τις υπόλοιπες αγωγές (Αγωγή Υγείας, Πολιτιστικά, Αγωγή Σταδιοδρομίας κ.α.) Διαθεματική, Βιωματική, Συνεργατική (Διαλογική), Ανακαλυπτική (Διερευνητική) II. ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ 2001-02, 2005 Στηρίχθηκε στα Projects ή Σχέδια Εργασίας. Η πορεία της έχει δεχθεί έντονη κριτική (;) III. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 2011, Υποχρεωτικά για όλα τα Λύκεια της χώρας Ξεκίνησαν από την Α΄ Τάξη, εντός ζωνών, για ένα εβδομαδιαίο 3ωρο. Πέρασαν στη Β΄ εντός ή εκτός ζωνών, για ένα εβδομαδιαίο 2ωρο. Προβλέπονται δύο Ε.Ε. / σχολικό έτος. Βαθμολογούνται και ανακοινώνονται στο σχολείο και στο διαδίκτυο. Διαθεματική, Βιωματική, Συνεργατική (Διαλογική), Ανακαλυπτική (Διερευνητική) IV. ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2011-12, Πιλοτικά 2013, Υποχρεωτικά Α΄ Γυμνασίου: «Σχολική και Κοινωνική Ζωή» Β΄ Γυμνασίου: «Φύση και Άθληση», «Πολιτισμός, Δραστηριότητες Τέχνης» Γ΄ Γυμνασίου: «Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός», «Τοπική Ιστορία», «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη» Προβλέπονται τρεις Β.Δ. / σχολικό έτος. Βαθμολογούνται και ανακοινώνονται στο σχολείο και στο διαδίκτυο. Για την Πρωτοβάθμια οι Βιωματικές Δράσεις εισήχθησαν στη θέση της Ευέλικτης Ζώνης (Φ. 12 / 520 /61575 /Γ1, 30-5-2011) Διαθεματική, Βιωματική, Συνεργατική (Διαλογική), Ανακαλυπτική (Διερευνητική)

5 ΑΡΧΕΣ ΣΤΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Η ΜΑΘΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ, ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ, ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ οικοδομείται γύρω από ένα θέμα και όχι πάνω στη διδακτέα ύλη του σχολείου ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ αξιοποιεί τις εμπειρίες των μαθητών στο δικό τους «εδώ» και «τώρα», μπορεί να απλωθεί στο εθνικό, διεθνικό και παγκόσμιο γίγνεσθαι, συνενώνει αβίαστα την επιστήμη με τις αξίες ΔΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ προϋποθέτει αντιπαραθέσεις, αμφισβητήσεις και διλλήματα για να ενεργοποιηθεί, στηρίζεται κυρίως σε «ζωντανές» πηγές και σε έρευνες πεδίου και δευτερευόντως σε βιβλιογραφικά δεδομένα ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ- ΔΙΑΛΟΓΙΚΗ Μεταμορφώνει τη διδασκαλία-μάθηση σε «τόπο συνάντησης της γνωσιακής πορείας του μαθητή με τη γνωσιακή πορεία του συμμαθητή του». Σε τόπο, όπου κάθε σκέψη, πληροφορία και συναίσθημα γίνεται αντικείμενο διαλόγου και διαβούλευσης και όπου χτίζεται η σχέση με τον «άλλο».

6 1 2 4 3 ΜΑΘΗΤΗΣ- ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΣΥΜΜΑΘΗΤΗΣ - ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΗ Σ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ- ΔΙΑΛΟΓΟΣ, ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ TEXNHMATA ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ, ΚΑΤΟΧΟΣ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΣΚΕΨΗΣ Κεντρικό Μοτίβο: (α) σκέφτομαι μια όψη της ζωής, (β) εκφράζω τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου στην ομάδα, (γ) συζητάμε και από κοινού καταλήγουμε σε μια ενιαία περιγραφή, τεχνήματα (δ) αποτυπώνουμε τις περιγραφές σε τεχνήματα και τις παρουσιάζουμε στην ολομέλεια (ε) επαναλαμβάνουμε δημιουργικά το εγχείρημα, μέχρι να καταλήξουμε στον «κατ΄εμάς» κριτικό και αυτοκριτικό λόγο. Σημείωση: «Το Συστημικό Διδακτικό Μοντέλο», για περισσότερα στην ιστοσελίδα http://dinaschiza.wordpress.com/http://dinaschiza.wordpress.com/

7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Α. ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ Β. ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ Γ. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΜΑ Δ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ, ΟΙ ΑΛΛΟΙ Α. ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΦΑΙΡΑ ΖΩΗΣ Β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΦΑΙΡΑ ΖΩΗΣ Γ. ΣΦΑΙΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Δ. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Σημείωση: «Η Συστημική του Παρατηρητή σε τέσσερις φάσεις», για περισσότερα στην ιστοσελίδα http://dinaschiza.wordpress.com/http://dinaschiza.wordpress.com/ ΤΟ ΜΟΤΙΒΟ ΞΕΤΥΛΙΓΕΤΑΙ ΣΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΚΟ ΟΡΙΖΟΝΤΑ ΕΝΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΈΤΟΥΣ

8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΪΟΣ 1 η ΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΥΝ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ. ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΑΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ, ΣΤΟ «ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ», ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ 2 η ΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΥΝ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΠΟΛΗΣ-ΠΟΛΙΤΩΝ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ. ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΑΣ ΕΊΝΑΙ «ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣ», ΑΦΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ (ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ) ΩΣ ΈΝΑ ΑΔΙΑΧΩΡΙΣΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΟΣΥΜΠΛΗΡΟΥΜΕΝΟ «ΌΛΟ». 3 η ΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΌΡΓΑΝΑ (ΔΟΜΕΣ) ΠΟΥ ΑΠΟΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ. ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΑΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΕ «ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕΝΑ» ΜΕ ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ, ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 4 η ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΜΑΣ, ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΙΣ ΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΟΥΜΕ, ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΜΑΣ ΣΕ ΕΚΕΙΝΟΥΣ, ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. ΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΑΣ

9 ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ (1 η ΦΑΣΗ) Ανοίξτε το φακελάκι με τα εικονίδια, δείτε τα προσεκτικά και μιλήστε με τους συμμαθητές σας για τις διατροφικές συνήθειες της οικογένειάς σας και για τις δικές σας, προσωπικές, προτιμήσεις. Αξιοποιήστε τα εικονίδια που σας δίνουμε και φτιάξτε, όλοι μαζί, τo «Ημερολόγιο Διατροφής» της οικογένειας. Μην ξεχάσετε να συμπεριλάβετε το πρωινό, το γεύμα, το δείπνο και, αν θέλετε τα ενδιάμεσα «τσιμπολογήματα». Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον, αν πλάι στο «μενού» κάθε μέρας, βάζατε τα σχόλια σας… * Οργανώστε τα όλα πάνω στο χαρτόνι σας, κάτω από τον τίτλο «εμείς και η διατροφή μας» και προετοιμαστείτε να παρουσιάσετε τις σκέψεις σας, στους συμμαθητές σας των άλλων ομάδων με λόγο, τραγούδι, δρώμενο ή όλα αυτά μαζί. Οι «ραπ», οι «ροκάδες», οι «λαϊκοί», ας πάρουν τα μικρόφωνα και όλοι μαζί τα χρώματα. Τα προσωπάκια που σας δίνουμε, είσαστε εσείς. Κολλήστε τα πάνω στο χαρτόνι και γράψτε δίπλα το όνομά σας. Αν είστε «fun» των νέων τεχνολογιών, μπορείτε το ενδεικτικό τέχνημα που φτιάξατε στο χαρτόνι εργασίας της ομάδας σας, να το ενσωματώσετε δημιουργικά με κίνηση και ήχο σε μια διαφάνεια του power point που θα ετοιμάσετε για την παρουσίαση του προγράμματός σας. Σημείωση: «Το Συστημικό Διδακτικό Μοντέλο», για περισσότερα στην ιστοσελίδα http://dinaschiza.wordpress.com/http://dinaschiza.wordpress.com/

10 ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣΑΒΒΑΤΟ ΧΑΡΤΟΝΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΗΣ ΦΑΣΗΣ: «ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ» Ωχ. Φακές έχουμε….. Ας φάμε την πίτσα που παραγγείλαμε και για τα ψάρια, θα καθαρίσει η ψιψίνα Σημείωση: «Το Συστημικό Διδακτικό Μοντέλο», για περισσότερα στην ιστοσελίδα http://dinaschiza.wordpress.com/http://dinaschiza.wordpress.com/

11 ΧΑΡΤΟΝΙ ΠΟΛΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ (2 η ΦΑΣΗ) Φανταστείτε, τώρα, ότι «πετάτε» πάνω από την πόλη σας και σας ενδιαφέρει να δείτε και να αποτυπώσετε στο χαρτόνι σας ό,τι έχει σχέση με τη διατροφή: τη λαϊκή αγορά, τα καταστήματα που πουλούν προϊόντα διατροφής και τους συμπολίτες σας που κάνουν τα ψώνια τους για να μαγειρέψουν. Σας ενδιαφέρει, όμως, και το «από πού» και «πώς» φτάνουν τα προϊόντα διατροφής στην πόλη σας. Ξεκινήστε, φτιάχνοντας το σκαρίφημα της πόλης σας με τα σπίτια των κατοίκων της, τα μαγαζιά, τα δημόσια κτίριά της και τους δρόμους της και τοποθετείστε πάνω του τα εικονίδια που σας δίνουμε και άλλα που εσείς θα βρείτε ή θα ζωγραφίσετε. Προσθέστε σύμβολα, λέξεις ή φράσεις, για να αποκτήσουν όσα σχεδιάσατε νόημα. * Μην ξεχνάτε ότι η διατροφή στην πόλη στηρίζεται σε παραγωγικές διαδικασίες που διαπλέκονται με την ανθρώπινη εργασία, την έρευνα και την τεχνολογία και, βέβαια, με τους φυσικούς πόρους όχι μόνο του νομού σας αλλά όλης της Κρήτης, της Ελλάδας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εντέλει ολόκληρου του πλανήτη. Θυμηθείτε, ότι στους φυσικούς πόρους συμπεριλαμβάνονται και οι ενεργειακοί. * Συζητήστε στις μικρές ομάδες για το «πώς» θα φτιάξετε το σκαρίφημα της πόλης σας και «πού» θα τοποθετήσετε τα εικονίδια, ώστε να μπορεί το σχέδιό σας να «διαβαστεί» από τους συμμαθητές σας των άλλων ομάδων και να γίνει κατανοητό. Μην ξεχάσετε να τοποθετήσετε στο τέχνημα της πόλης, τους πολίτες. Κυρίως, όμως, μην ξεχάσετε να προσθέσετε ο,τι νομίζετε πως σκέφτονται, ανάλογα με το αν είναι καταναλωτές προϊόντων διατροφής ή αν συμμετέχουν στην αλυσίδα της παραγωγής και μεταφοράς… Μας ενδιαφέρει το χαρτόνι εργασίας της ομάδας σας να αποκτήσει ζωντάνια και να εμπλουτιστεί με αιχμηρά και χιουμοριστικά σχόλια. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ KAI ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

12 tvtv ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟ ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΦΑΣΤ- ΦΟΥΝΤΑΔΙΚΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ SUPER MARKET ΧΑΡΤΟΝΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΦΑΣΗΣ: «Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ» ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΠΟΡΩΝ ΡΥΠΑΝΣΗ ΚΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

13 ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ (2 η ΦΑΣΗ, ΣΥΝΕΧΕΙΑ) Έφτασε, τώρα, η στιγμή να διευρύνετε τον ορίζοντά σας, στο παγκόσμιο επίπεδο. Σας προτείνουμε, να σκεφτείτε πόλεις του κόσμου, των οποίων οι οικονομίες στηρίζονται στην παραγωγή και τυποποίηση σιτηρών (της Βόρειας και Νότιας Αμερικής και της Αιγύπτου), στην αλιεία (της Ιαπωνίας), στην καλλιέργεια ρυζιού (της Κίνα και των Ινδιών) ή πατάτας (της Αμερικής), στην εκτροφή ζώων και την παραγωγή κρεάτων (της Αυστραλίας), στην βιοτεχνολογία (των Η.Π.Α. και της Ευρώπης). Αποτυπώστε συμβολικά τις πόλεις στον παγκόσμιο χάρτη, καθώς και τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της σύγχρονης παγκόσμιας βιομηχανίας διατροφής στον πλανήτη μας. Πριν ξεκινήσετε, δείτε τις διαφάνειες που ακολουθούν. Μη διστάσετε, να ψάξετε στο διαδίκτυο για να βρείτε και άλλα τέτοια παραδείγματα. Αλλά και για τις εταιρίες που μονοπωλούν την παραγωγή σπόρων, λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων (Monsanto) και χρησιμοποιούν «μεταλλαγμένες» πρώτες ύλες.

14 Η πατάτα -φυτό ιθαγενές των υψιπέδων του Mεξικού, του Περού, της Xιλής και της Κολομβίας, όπου ζούσαν Iνδιάνοι, Ίνκας και Αζτέκοι- μεταφέρθηκε από τους ισπανούς εξερευνητές στην Ισπανία και γρήγορα επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σήμερα, τα αγαπημένα σας «γεώμηλα» που περιέχουν άμυλο, είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και έχουν μεγάλη θρεπτική αξία, καλλιεργούνται κυρίως στη Ρωσία, στη Γερμανία, στην Πολωνία, στην Τουρκία και στην Κίνα. Από όλα αυτά τα μέρη ταξιδεύουν για να τυποποιηθούν, να κλειστούν σε φακελάκια και με διάφορες ονομασίες να φτάσουν σε εσάς……..

15 Το καλοκαίρι του 1853, ο George Crum προσλήφθηκε ως αρχιμάγειρας σε ένα κομψό εστιατόριο στο θέρετρο Saratoga Springs, της Νέα Υόρκης. Ο Crum συνήθιζε να φτιάχνει τηγανιτές πατάτες, κομμένες παχιές σε Γαλλικό στυλ. Μια μέρα, ένας «υψηλός» πελάτης του εστιατορίου βρήκε τις τηγανιτές πατάτες του αρχιμάγειρα πάρα πολύ παχιές για τις προτιμήσεις του και τις γύρισε πίσω. Ο Crum έκοψε και τηγάνισε μια λεπτότερη παρτίδα, αλλά κι αυτές είχαν την ίδια τύχη. Εξοργισμένος, ο Crum αποφάσισε να πειράξει τον καλεσμένο με τηγανιτές πατάτες πάρα πολύ λεπτές και τραγανές που να μην μπορούν να φαγωθούν με το πιρούνι. Ο καλεσμένος, όμως, έμεινε εκστατικός με τις ξεροψημένες, σαν χαρτί λεπτές, πατάτες και τα …… τσιπς του Crum γρήγορα έγιναν η σπεσιαλιτέ του μαγαζιού. Σύντομα, τα λεπτοκομμένα πατατάκια, άρχισαν να συσκευάζονται και να πωλούνται σε όλη την περιοχή της Νέας Αγγλία. Ένας από τους μετακινούμενους πωλητές, ο Herman Lay, προμηθεύοντας με τσιπς τους μικροπωλητές των νότιων ΗΠΑ, κατάφερε να χτίσει μια επιχείρηση και ένα όνομα που θα γίνονταν συνώνυμο με το τραγανό, αλμυρό και εύγευστο σνακ. Τα τσιπς του Lay έγιναν το πρώτο διακινούμενο εθνικό εμπορικό σήμα των ΗΠΑ και από τη δεκαετία του '60 τα τσιπς έχουν γίνει δημοφιλή σε όλο τον κόσμο.

16 ΠΟΛΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΚΡΕΑΤΑ ΨΑΡΙΑ ΧΑΡΤΟΝΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΦΑΣΗΣ: «Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ»

17 ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ (3 η ΦΑΣΗ) Δημιουργήστε το χάρτη των θεσμικών οργάνων που έχουν την ευθύνη της παραγωγής, μεταποίησης-τυποποίησης, διακίνησης, κοστολόγησης και ελέγχου των προϊόντων της διατροφής σας, αρχίζοντας από την τοπική αυτοδιοίκηση. Συνεχίστε με τη Νομαρχία, την Περιφέρεια και με τα αρμόδια Υπουργεία, όπως: Υπουργείο Γεωργίας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με τα συναφή Νομικά Πρόσωπα Δημόσιου και Ιδιωτικού χαρακτήρα και τους εποπτευόμενους φορείς. Προχωρήστε στα ευρωπαϊκά και παγκόσμια όργανα και στα κινήματα πολιτών, αφού και αυτά έχουν λόγο για την κοινωνία και τα προβλήματά της. Μην ξεχάσετε τους επιχειρηματικούς κλάδους (εταιρίες) παραγωγής, τυποποίησης, διακίνησης και πώλησης τροφίμων, τις ενώσεις και ομοσπονδίες αγροτών, τις Ανεξάρτητες Αρχές, τα συναφή Ιδρύματα ή Ινστιτούτα.

18 ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΙΝ.ΚΑ. ΕΚΠΟΙΖΩ ΧΑΡΤΟΝΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΡΙΤΗΣ ΦΑΣΗΣ: «ΟΙ ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΕΣ» Α.Ε.Ι. ΤΕ.Ι. Ο.Τ.Α. ΧΑΝΙΩΝ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΝΙΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΥΠ. ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΥΠ. ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΓΡΟΤΕΣ, ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ ΟΡΓΙΑΝΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ, ΑΓΟΡΑΝΟΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Ο.Ο.Σ.Α. Δ.Ν.ΤΔ.Ν.Τ

19 ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ (4 η ΦΑΣΗ) Κρίνετε τα θεσμικά όργανα ως προς το «πώς» αποφασίζουν και «πώς» διαχειρίζονται το ζήτημα της παραγωγής, διακίνησης και προώθησης των προϊόντων διατροφής στην πόλη σας. Ως προς την απουσία ή τη δυσλειτουργία της επικοινωνίας τους με τα συναρμόδια θεσμικά όργανα, δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα. Σε ποια θεσμικά όργανα θα χρεώνατε τα όποια προβλήματα ανακαλύψατε, καθώς προσεγγίζατε το θέμα σας; Ενσωματώστε τις σκέψεις και τα σχόλιά σας σε κείμενα ή αρχεία ήχου στην επόμενη διαφάνεια έκφρασης και δημιουργίας. Σκεφτείτε «ποιες» ενέργειες θα κάνετε στη συνέχεια; * Κρίνετε τις δικές σας προσωπικές αποφάσεις, επιλογές και επιθυμίες που σχετίζονται με το συνολικό πλέγμα της παραγωγής προϊόντων διατροφής.

20 ΣΧΟΛΙΑ ΤΕΧΝΗΜΑ: ΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΣΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

21

22 Ποσοστό % του πληθυσμού που υποσιτίζεται 0-55-1515-2525-3535-5050 +

23 ΕΜΕΙΣ; ΟΙ ΑΛΛΟΙ; ΧΑΡΤΟΝΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΦΑΣΗΣ: «ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ»

24 ΤΙ ΚΑΝΑΜΕ, ΤΙ ΜΑΘΑΜΕ, ΤΙ ΝΙΩΣΑΜΕ ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ……………………………………….

25 ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ……………………………………… ………………………………………. ……………………………………… ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΆΛΛΟΥΣ ……………………………………… ………………………………………. ………………………………………