Διάβρωση Παραλίας Ερεσού Μελέτες ΠΑ για Τεχνικές Λύσεις Αντώνης Βελεγράκης Τμήμα Επιστημών Θάλασσας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παρουσίαση στο Δημοτικό Συμβούλιο,

Παρουσίαση με θέμα: "Διάβρωση Παραλίας Ερεσού Μελέτες ΠΑ για Τεχνικές Λύσεις Αντώνης Βελεγράκης Τμήμα Επιστημών Θάλασσας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παρουσίαση στο Δημοτικό Συμβούλιο,"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Διάβρωση Παραλίας Ερεσού Μελέτες ΠΑ για Τεχνικές Λύσεις Αντώνης Βελεγράκης Τμήμα Επιστημών Θάλασσας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παρουσίαση στο Δημοτικό Συμβούλιο, Σκάλα Ερεσού 20/02/2016

2 Περιοχή μελέτης, Παραλία Ερεσού, λεκάνη απορροής Ερεσού και φράγμα Ερεσού

3 Σύνοψη Το πρόβλημα της διάβρωσης της Παραλίας Ερεσού Προταθείσες λύσεις 2010 Μελέτη Πανεπιστήμιου Αιγαίου 2010-2015 Πρόγραμμα ΕΟΧ 2016 (Τελικό Παραδοτέο) Πρόταση για περαιτέρω έρευνα

4 Καταστροφική διάβρωση Δεκέμβρης 2010 Μακρόχρόνια και βραχυχρόνια (καταστροφική) διάβρωση

5 3/2013

6 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΣΒΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΣΚΑΛΑΣ ΕΡΕΣΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Επιστ. Υπεύθυνος: Θεοφάνης Καραμπάς, Αν. Καθ. Παράκτιας Μηχανικής Καραμπάς, Θ., Βελεγράκης Α., Ανδρεάδης Ο., Ψαρρός Φ. Μυτιλήνη Φεβρουάριος 2010 Προταθείσες Τεχνικές Λύσεις 2010 Η έρευνα έγινε με τη βοήθεια προηγμένων μοντέλων αριθμητικών προσομοιώσεων Δυο επιλογές τεχνικών λύσεων (ΛΥΣΗ 1, αναπλήρωση με ταυτόχρονη κατασκευή κυματοθρασυτών παράλληλα στην ακτή ΛΥΣΗ 2 Τεχνητή αναπλήρωση χωρίς κατασκευή κυματοθρασυτών

7 Αρχική Ακτογραμμή Προσθήκη Άμμου Τελική Ακτογραμμή Κυματοθραύστες Ισουψείς Ηs (m) για N κυματισμούς (ΛΥΣΗ 1 μετά την κατασκευή των προτεινόμενων έργων). Κατασκευή κυματοθραυστών με αναπλήρωση Προταθείσες Τεχνικές Λύσεις 2010

8 Μελέτες Πανεπιστημίου Αιγαίου 2010-2015 Η έρευνα αυτή αποτελούσε μια πολύ καλή βάση για τη εφαρμογή τεχνικών λύσεων προστασίας ακτής στη Παραλία Ερεσού, η οποία όμως δεν προχώρησε. Έτσι, η Ερευνητική Ομάδα του ΠΑ συνέχισε (και συνεχίζει) την έρευνα μέσω ανταγωνιστικών Ερευνητικών Προγραμμάτων για να απαντήσει σε κάποια προβλήματα που παρέμεναν (α) Το ερευνητικό πρόγραμμα κατέληγε στο ‘…ωστόσο σαφή συμπεράσματα των αιτιών της διάβρωσης θα μπορούσαν να εξαχθούν εάν υπήρχε η δυνατότητα συνεχών μετρήσεων προφίλ της ακτής, κυματισμών, ρευμάτων και στερεοπαροχής χειμάρρων, οι οποίες θα είχαν πραγματοποιηθεί την εποχή που είχαν παρατηρηθεί οι πρώτες τάσεις διάβρωσης και θα συνεχιζόταν έως τώρα….’ (β) Τα προηγμένα μοντέλα προσομοίωσης βασίσθηκαν/αξιολογήθηκαν σε περιορισμένα δεδομένα πεδίου (αυτά που ήταν διαθέσιμα το 2010) (γ) Η ακτομηχανική έρευνα του 2010 δεν απαντούσε στο ερώτημα των επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής π.χ. την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης, που τώρα είναι φανερό ότι θα επηρεάσει τη Παραλία Ερεσού. Το θεμα αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό και από το Μάϊο 2017 θα αποτελεί νομική υποχρέωση σε όλες τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που είναι απαραίτητη προϋπόθεση αδειοδότησης.

9 Επαναλαμβανόμενες ολοκληρωμένες τοπογραφικές και βαθυμετρικές μελέτες με state-of-the-art εξοπλισμό Υδροδυναμικές μετρήσεις για την αξιολόγηση των μαθηματικών μοντέλων προσομοίωσης Μακροχρόνια Οπτική παρακολούθηση παραλίας Ερεσού μεγάλης διακριτικότητας Ανάπτυξη/χρήση μορφοδυναμικών μοντέλων (σε πολύ λεπτομερή τοπογραφία και βαθυμετρία και οδηγημένα από τοπικά μετωρολογικά/κυματικά δεδομένα), για τη μελέτη της διάβρωσης κάτω από τις παρούσες συνθήκες και κάτω από Κλιματική Αλλαγή Μελέτη της ανάντη λεκάνης απορροής και της κατακράτηση ιζήματος από το Φράγμα Ερεσού Μελέτες Πανεπιστημίου Αιγαίου 2010-2015

10 Μελέτη Πανεπιστημίου Αιγαίου 2016 (Πρόγραμμα ΕΟΧ) Το ΠΑ θα συνεχίσει τη έρευνα στη Παραλία Ερεσού το 2016 (με χρηματοδότηση από το ΕΟΧ (ανταγωνιστικό πρόγραμμα). Στο Πρόγραμμα συμμετέχει ο Δήμος Λέσβου (no cost) και θα γίνουν Νέες ολοκληρωμένες τοπογραφικές, βαθυμετρικές και υδροδυναμικές μετρήσεις με state-of-the-art εξοπλισμό για την αξιολόγηση των μαθηματικών μοντέλων προσομοίωσης Μακροχρόνια Οπτική παρακολούθηση παραλίας Ερεσού μεγάλης διακριτικότητας Χρήση των μορφοδυναμικών μοντέλων για τη μελέτη της διάβρωσης κάτω από τις παρούσες συνθήκες, κάτω από Κλιματική Αλλαγή. Θα μελετηθούν/σχεδιασθούν/κοστολογηθούν διαφορετικές λύσεις παράκτιας προστασίας για διάφορα σενάρια Τελικό Παραδοτέο (στο Δήμο) Πλήρης Ακτομηχανική Μελέτη και Μελέτη Κόστους-Οφέλους και Τεχνική Μελέτη (τεχνικά σχέδια παρακτιων έργων)

11 Πρόταση για περαιτέρω έρευνα Μέσω των προηγούμενων προγραμμάτων εξασφαλίζεται η παραγωγή μελετών που είναι απαραίτητες για τη υποβολή φακέλου για τη χρηματοδότηση της εφαρμογής. Η μόνη μελέτη που απαιτείται παραπάνω είναι η μελέτη περιβαλλοντικών έπιπτώσεων (εκτός της ακτομηχανικής μελέτης) Προτείνεται επίσης η διερεύνηση της δυνατότητας προμήθειας θαλάσσιου υλικού για την τεχνητή αναπλήρωση από τα ανοικτά της Ερεσού Η έρευνα αυτή μπορεί να γίνει από το Τμήμα Επιστημών Θάλασσας του ΠΑ, το οποίο διαθέτει τόσο τη τεχνογνωσία όσο (πλέον) και τον απαραίτητο βαρύ εξοπλισμό για την ανεύρεση και εκτίμηση θαλάσσιων κοιτασμάτων αδρανών (Ηχοβολιστη Πλευρικής Σάρωσης – side scan sonar για ενδιάμεσα βάθη και Ηχοβολιστή Υποδομής Πυθμένα – sub-bottom profiler (boomer).

12 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

13

14

15 Τοπογραφικές/βαθυμετρικές αποτυπώσεις

16 (26-4-2014) (19-11-2015) Τοπογραφικές/βαθυμετρικές αποτυπώσεις

17 Μεταβολή θέσης του ιζηματογενούς ύφαλου (που για χρόνια ήταν λίγο πολύ σταθερός) μετά από θύελλα το 2015. Η μετακίνηση προς τα βαθύτερα (κατά 40-50 θα έχει σαν αποτέλεσμα τη διέλευση πιο ενεργητικών κυμάτων προς τη παραλία

18 Χρονοσειρά παραλιακών διατομών στους 8 σταθμούς ελέγχου της τοπογραφίας/βαθυμετρίας. Τοπογραφικές/βαθυμετρικές αποτυπώσεις

19 Εμφάνιση και ένταση θυελλών και τοπογραφικές/βαθυμετρικές αποτυπώσεις Τοπογραφικές/βαθυμετρικές αποτυπώσεις

20 Ωριαία κυματικά χαρακτηριστικά όπως προέκυψαν από τις καταγραφές του ADV1 στην παραλία της Ερεσού (20-22/11/2015) Υδροδυναμικές μετρήσεις για την αξιολόγηση μοντέλων Καταγραφές του ADV1 για ένα burst με τις υψηλότερες ρευματικές καταγραφές (21/11/2015 06:00 – 06:10)

21 Διάγραμμα ροής του οπτικού συστήματος παρακολούθησης παραλιών (coastal imaging system). Το σύστημα αποτελείται από τον αυτόνομο σταθμό πεδίου, ενώ επικουρικές λειτουργίες υλοποιούνται στον κεντρικό διακομιστή (data server) του Εργαστηρίου Παράκτιας Μορφοδυναμικής – Διαχείρισης και Θαλάσσιας Γεωλογίας του ΤΕΘ. Ανάπτυξη/εγκατάσταση συστήματος οπτικής παρακολούθησης στη Παραλία Ερεσού Το σύστημα καταγράφει με μεγάλη ακρίβεια τη θέση της ακτογραμμής (μέση θέση για ένα δεκάλεπτο), κάθε ώρα (με φώς) για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ιδανικό σύστημα για τη αξιολόγηση μοντέλων

22 Αποτελέσματα προηγμένου μορφοδυναμικού μοντέλου για ΑΣΘ: 0.5 m. Εξέλιξη ακτογραμμής με ανιχνευόμενες τάσεις διάβρωσης σε όλο το μήκος της παραλίας της Ερεσού (~19 m). Ανάπτυξη/χρήση μορφοδυναμικών μοντέλων (σε πολύ λεπτομερή τοπογραφία και βαθυμετρία), για τη μελέτη της διάβρωσης κάτω από Κλιματική Αλλαγή

23 Λεκάνη Απορροής και φράγμα Ερεσού Μελέτη της ανάντη λεκάνης απορροής και της κατακράτηση ιζήματος από το Φράγμα Ερεσού Υπολογίσθηκε ο όγκος παραγόμενου ιζήματος (εδαφική διάβρωση) στα ανάντη του φράγματος με α) τη σύγκριση της αρχικής βαθυμετρίας της λιμνοδεξαμενής (από τα σχέδια κατασκευής του φράγματος) με λεπτομερή βαθυμετρική αποτύπωση του πυθμένα της λιμνοδεξαμενής (2013) και β) με το υδρολογικό μοντέλο SWAT που εφαρμόσθηκε στην υδρολογική λεκάνη στα ανάντη του φράγματος. Προέκυψε ότι το ίζημα που έχει αποτεθεί στο φράγμα ήταν περίπου 161000 τόνοι στη περίοδο 2002-2013 και ότι η κατάντη του φράγματος λεκάνη παράγει περίπου 13500 τόνους προϊόντων εδαφικής διάβρωσης (φερτών) το έτος.

24