Εικόνα Και Προπαγάνδα. Εικόνα Εικόνα είναι η αποτύπωση, η απομνημόνευση, της εμφάνισης ενός ή περισσότερων αντικειμένων. Η αποτύπωση αυτή μπορεί να γίνεται.

Παρουσίαση με θέμα: "Εικόνα Και Προπαγάνδα. Εικόνα Εικόνα είναι η αποτύπωση, η απομνημόνευση, της εμφάνισης ενός ή περισσότερων αντικειμένων. Η αποτύπωση αυτή μπορεί να γίνεται."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Εικόνα Και Προπαγάνδα

2 Εικόνα Εικόνα είναι η αποτύπωση, η απομνημόνευση, της εμφάνισης ενός ή περισσότερων αντικειμένων. Η αποτύπωση αυτή μπορεί να γίνεται σε μέσο όπως το χαρτί, στη μνήμη και την οθόνη ενός υπολογιστή ή μιας φωτογραφικής μηχανής, στο ανθρώπινο μυαλό κλπ. Η εικόνα περιέχει συνήθως πληροφορία δύο ή τριών διαστάσεων και η «κινούμενη» εικόνα (βίντεο) έχει την έννοια της απεικόνισης με σειρές εικόνων στον χρόνο του θέματος που αποτυπώνεται. Ως λέξη, η εικόνα χρησιμοποιείται επίσης για κάθε δύο διαστάσεων σχήμα, όπως ένα χάρτη, ένα διάγραμμα, ένα γράφημα πίτας, ή ένα ζωγραφικό έργο. Μια φευγαλέα εικόνα συγκρατείται για μικρό χρονικό διάστημα. Τέτοια μπορεί να είναι αντανάκλασή μας που βλέπουμε σε έναν καθρέφτη ή μια σκηνή (καρέ) που εμφανίζεται σε μια ταινία. Μια σταθερή εικόνα, όπως μια φωτογραφία τυπωμένη σε χαρτί, έχει απομνημονευθεί για περισσότερο χρόνο. Μια εικόνα μπορεί να μορφώνεται στο μυαλό κάποιου από τη φαντασία του ή να ανασύρεται από τη μνήμη του. Στην καθημερινή ζωή μας αντικρίζουμε διάφορες εικόνες, διάφορες διαφημίσεις, προωθήσεις προϊόντων που μας επηρεάζουν είτε θετικά είτε αρνητικά. Πολλοί αυτή τη δύναμη την χρησιμοποιούν στις διαφημίσεις, έτσι ώστε να μας πείσουν ότι το προϊόν που διαφημίζουν θα μας ικανοποιήσει. Άλλοι τη χρησιμοποιούν με σκοπό να μας βλάψουν ψυχικά δείχνοντας μια εικόνα που δεν θα την φανταζόμασταν και δεν θα θέλαμε να την δούμε. Η ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΕΧΟΥΜΕ ΜΑΘΕΙ ΝΑ ΖΟΥΜΕ Μ’ ΑΥΤΗ! Δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τις παράξενη-ιδιαίτερη σχέση της εικόνας με τον άνθρωπο καθώς και την δύναμη με την οποία μας επηρεάζει αν δεν μπούμε στο των πρωτόγονων λαών. Αντί να αρχίσουμε από την εποχή των παγετώνων ας αρχίσουμε από τους εαυτούς μας, λαών, μήπως έχουμε κρατήσει μέσα μας κάτι από τον πρωτόγονο άνθρωπο; Ας υποθέσουμε πως βλέπουμε στην σημερινή εφημερίδα μια φωτογραφία του αγαπημένου μας κινηματογραφικού αστέρα. Θα μας άρεσε να του βγάζουμε τα μάτια με μια βελόνα; Θα νιώθαμε άραγε το ίδιο αδιάφοροι αν τρυπούσαμε την εφημερίδα σε κάποιο άλλο σημείο; Δεν νομίζω. Όσο κι αν ξέρουμε όταν σκεφτόμαστε συνειδητά πως ότι κάνουμε δεν επηρεάζει καθόλου το φίλο μας ή το ίνδαλμα μας, νιώθουμε κάποιο δισταγμό. Κάπου παραμένει η αλλόκοτη αίσθηση πως ότι κάνουμε στην εικόνα συμβαίνει και στον άνθρωπο τον όποιο παριστάνει.

3

4 Προπαγάνδα Προπαγάνδα είναι η παρουσίαση ενός μηνύματος με έναν συγκεκριμένο τρόπο ώστε να εξυπηρετήσει συγκεκριμένους σκοπούς. Ετυμολογικά, προπαγάνδα σημαίνει «διάδοση μίας φιλοσοφίας ή άποψης». ΣΚΟΠΟΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ Σκοπός της προπαγάνδας είναι να αλλάξει δραστικά τις απόψεις των άλλων αντί απλώς να μεταδώσει γεγονότα. Για παράδειγμα, η προπαγάνδα μπορεί να επιστρατευτεί προκειμένου να προϊδεάσει θετικά ή αρνητικά σε σχέση με κάποια ιδεολογική θέση, αντί να παρουσιάσει την ίδια την θέση. Η προπαγάνδα διαφοροποιείται από την «κανονική» επικοινωνία, επειδή επιδιώκει να διαμορφώσει απόψεις με έμμεσες και συχνά δόλιες μεθόδους. Για παράδειγμα, η προπαγάνδα συχνά μεταδίδεται με τέτοιον τρόπο ώστε να προκαλεί ισχυρά συναισθήματα και αυτό το κάνει κυρίως με το να υπονοεί παράλογες (μη ενορατικές) σχέσεις μεταξύ ιδεών. Η επίκληση στο συναίσθημα είναι ίσως η πιο απροκάλυπτη μέθοδος προπαγάνδας, αφού υπάρχουν πολλές άλλες μέθοδοι, λιγότερο φανερές και μάλιστα δόλιες. Για παράδειγμα, η προπαγάνδα μπορεί να διαδίδεται έμμεσα. Μπορεί να μεταδίδεται ως εύλογη προκατάληψη εντός μιας φαινομενικά ισορροπημένης και δίκαιης δημόσιας συζήτησης ή επιχειρηματολογίας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ακόμη καλύτερα σε συνδυασμό με την μέθοδο μετάδοσης ειδήσεων των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Ιδού ένα υποθετικό παράδειγμα όπου υποτίθεται ότι αντιπαρατίθενται αντίθετες απόψεις: το γεράκι λέει: «Πρέπει να παραμείνουμε στην πορεία μας»· και το περιστέρι απαντά: «Ο πόλεμος απέβη καταστροφικός και απέτυχε». Τότε το γεράκι αποκρίνεται: «Στον πόλεμο τα πράγματα σπάνια πηγαίνουν ομαλά, και δεν πρέπει να επιτρέπουμε σε ένα κώλυμα να μειώνει την αποφασιστικότητά μας». Τότε το περιστέρι ανταπαντά: «Τα κωλύματα είναι κωλύματα και οι αποτυχίες είναι αποτυχίες». Όπως φαίνεται από το παράδειγμα, πουθενά δεν εξετάζεται το αν ο πόλεμος είναι τελικά νόμιμος και θεμιτός. Λακωνικά, συνοπτικά και απλουστευτικά σχόλια ονομάζονται sound bites. Όταν σε έναν δημόσιο διάλογο (που να αφορά ένα ζήτημα υπό επιχειρηματολογία που πράγματι να χρήζει διαλόγου) οι συνδιαλεγόμενοι εκφέρουν επιχειρήματά που πηγάζουν από τις ίδιες βασικές προϋποθέσεις, αλλά δίνουν την εντύπωση ότι πρεσβεύουν αντίθετες απόψεις, τότε ο διάλογος εμμέσως κατηχεί αυτές τις προκαταλήψεις ως απρόσβλητες αλήθειες, καθιστώντας τις κοινώς αποδεκτά δεδομένα για το εν λόγω ζήτημα.

5

6 ΟΙ ΔΥΟ ΤΥΠΟΙ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ 1. Προπαγάνδα και Αγκιτάτσια: Αναφέραμε πολλές διακρίσεις της Προπαγάνδας που η κάθε μια τους στηρίζεται και σε διαφορετική βάση. Παίρνει δηλαδή για κριτήριο κάθε φορά ένα από τους παράγοντας της Προπαγάνδας. Πότε την πηγή, πότε το κοινό, πότε το στόχο και πότε το περιεχόμενο της. Οι κομμουνιστές όμως έκαναν μία διάκριση της Προπαγάνδας η οποία βασίζεται όχι σε ένα μόνο από τα στοιχεία της, αλλά στο σύνολο των βασικών στοιχείων που υπάρχουν σε κάθε Προπαγάνδα. Είναι μία διάκριση πιο ολο­ κληρωμένη και πιο επιστημονική από τις προηγούμενες. Σύμφωνα με την άποψη τους, οι κομμουνιστές, διακρίνουν την Προ­παγάνδα σε δύο τύπους, σε δύο κύρια είδη. Το πρώτο είδος το ονομάζουν «Προπαγάνδα πρώτου τύπου» ή «κυρίως Προπαγάνδα» ή απλώς Προπαγάνδα. Το δεύτερο είδος το ονομάζουν «Προπαγάνδα δευτέρου τύπου» ή κοινώς Αγκιτάτσια (δηλ. ζύμωση, εσωτερικό βρασμό, διέγερση). Για πρώτη φορά η διάκριση αυτή έγινε από τον «πατέρα τού ρωσικού μαρξισμού» και δάσκαλο τού Λένιν, Γ. Πλεχάνωφ. Αυτός ανέφερε ότι υπάρχει η Προπαγάνδα, η οποία διαδίδει ένα σύνολο ιδεών, δηλ. πολλές ιδέες, σε ένα ή σε λίγα άτομα και η Αγκιτάτσια πού κάνει διάδοση μιας μόνον ιδέας σε πολλά άτομα, σε πλήθος. Ο Λένιν υιοθέτησε την διάκριση και την τελειοποίησε προσθέτοντας ότι στην πρώτη περίπτωση, στην Προπαγάνδα, χρησιμοποιείται κυρίως ο γραπτός λόγος ενώ στην δεύτερη, στην Αγκιτάτσια, χρησιμοποιείται κυρίως, ως μέσον ο προφορικός λόγος. Σήμερα ή Ψυχοπολιτική έχει ολοκληρώσει ακόμη περισσότερο αυτήν την διάκριση. 2. Η κυρίως Προπαγάνδα: Προπαγάνδα πρώτου τύπου ή κυρίως Προπαγάνδα, είναι η διάδοση ενός συνόλου ιδεών, με σκοπό τον ιδεολογικό προσηλυτισμό. Σε μια τέτοια περίπτωση, το κοινό είναι συνήθως το άτομο και κατ’ αρχήν, το κάπως μορφωμένο άτομο, γιατί αυτό ενδιαφέρεται για ιδεολογίες. Στόχος είναι το λογικό του ατόμου. Η Προπαγάνδα του ιδεολογικού προσηλυτισμού προσπαθεί να πείσει το άτομο να προσχωρήσει στις ιδέες της. Μέθοδός της είναι η πειθώ. Και φυσικά, το μέσο που μεταχειρίζεται σ’ αυτήν την μέθοδο, είναι το επιχείρημα.

7 3. Η Αγκιτάτσια: Αντίθετα, στην περίπτωση της Αγκιτάτσια, (ή Προπαγάνδας δευτέρου τύπου) σκοπός δεν είναι ο ιδεολογικός προσηλυτισμός, αλλά η κινητοποίηση ενός πλήθους ανθρώπων για άμεσους πρακτικούς σκοπούς. Σκοπός δεν είναι να προσχωρήσουν σε ένα σύστημα ιδεών, αλλά να ωθηθούν στην ανάπτυξη μιας πρακτικής δράσεως. Σ’ αυτήν την περίπτωση, το κοινό δεν είναι πια το άτομο άλλα η μάζα. Στόχος συνεπώς, δεν μπορεί να είναι το λογικό αλλά το συναί­σθημα, οι παρορμήσεις και τα ένστικτα της Μάζας. Επομένως, σαν μέθοδος δεν χρησιμοποιείται η πειθώ, αλλά η ύ π ο β ο λ ή. Και φυσικά, το μέσο πού χρησιμοποιείται σ’ αυτήν την περίπτωση, δεν είναι το λογικό επιχείρημα, αλλά το αναπόδεικτο ά ξ ί ω μ α, το σύνθημα, η κοφτή, επιτακτική, επιγραμματική, παρορμητική φράση. 4. Η χρήση των δύο «τύπων»: Ο πρώτος τύπος Προπαγάνδας, είναι εκείνο πού συνήθως λέμε «πολιτική μόρφωσης» ή κατάρτισης. Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή Προπαγάνδας στις δημοκρατικές χώρες. Αυτή πού διεξάγεται από τα βιβλία, στις ελεύθερες σοβαρές συζητήσεις και στις σχετικά ήρεμες πολιτικές συγκεντρώσεις πού οργανώνουν τα δημοκρατικά κόμματα για να αναπτύξουν λ.χ. το εκλογικό τους πρόγραμμα ή το ιδεολογικό τους «πιστεύω». Οι κομμουνιστές, χρησιμοποιούν και αυτό το είδος της Προπαγάνδας, κυρίως για να κατακτήσουν τούς διανοουμένους, τούς φοιτητές και άλλες χρήσιμες προσωπικότητες. Επίσης, για να καταρτίσουν τα πιστά στο κίνημα στελέχη τους, ώστε να προσχωρήσουν στην κομμουνιστική ιδεο­λογία ενσυνείδητα και να γίνουν οι προπαγανδιστές της.. Κυρίως όμως, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, χρησιμοποιούν τον δεύτερο τύπο της Προπαγάνδας, την Αγκιτάτσια, πού είναι σχετικώς σπάνια στα δημοκρα­τικά κινήματα. Έχουν για σκοπό τους την βίαιη ανατροπή ενός καθεστώτος και την επιβολή ενός άλλου, με την εξόντωση των αντιπάλων τους. Για την πραγματοποίηση αυτών των επιδιώξεων τους, εκείνο πού τούς χρειάζεται είναι οι μάζες και όχι τα άτομα. Οι μάζες όμως όπως ήδη αναπτύξαμε, διέπονται από τις συγκινήσεις και όχι από το λογικό. Είναι πάρα πολύ δύσκολο και συνήθως μάταιο να ακολουθηθεί γι’ αυτές ή διαδικασία της πειθούς Ενώ είναι εύκολο να τις κινήσει κανείς, απευθυνόμενος στα συναισθήματα και στα ένστικτά τους. «Ένας πεπειραμένος « ά γ κ ι τ ά τ ο ρ α ς » (δημαγωγός, δημεγέρτης), μπορεί τα ένστικτα των μαζών να τα φέρει στην επιφάνεια. Μπορεί δηλ. να φέρει στην επιφάνεια κρυμμένες βιολογικές δυνάμεις και να τις εκμεταλλευθεί για τούς σκοπούς του. Ό αγκιτάτορας, εξαπολύει τις καταστρεπτικές τάσεις πού περικλείονται στο ανθρώπινο υποσυνείδητο. Και τις χρησιμοποιεί όπως ακριβώς ένας ειδικός χρησιμοποιεί τις εκρηκτικές Ύλες.

8

9 Προπαγάνδα Στον Β΄Παγκόσμιο Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος (1939-1945) αποτέλεσε χωρίς αμφιβολία τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή της μέχρι σήμερα καταγραμμένης Ιστορίας. Η αγριότητα, ο ιδεολογικός φανατισμός, η εδραίωση της βιομηχανοποιημένης γενοκτονίας, το τεράστιο ποσοστό απωλειών σε αμάχους, η μέχρι τελικής πτώσης μάχη όλων των εμπλεκομένων μερών, η γέννηση από τις στάχτες ενός καινούργιου διπολικού κόσμου,με την άνοδο δυο εξωευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως ήταν οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ, υπήρξαν μερικά από τα χαρακτηριστικά που καθιστούν αυτό τον Πόλεμο μοναδικό στην παγκόσμια Ιστορία. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν, εκτός από εξελιγμένες μορφές οπλικών συστημάτων και επιδέξιες τεχνικές προπαγάνδας. Ο πόλεμος διεξαγόταν όχι μόνο στα πεδία των μαχών,αλλά και στο πεδίο των εντυπώσεων. Έτσι, όποιος κέρδιζε τα μυαλά και τις καρδιές των ανθρώπων, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα κέρδιζε και στο στρατιωτικό επίπεδο. H προπαγάνδα, αν και συνδεδεμένη με πρακτικές ολοκληρωτικών καθεστώτων, χρησιμοποιήθηκε από όλα ανεξαιρέτως τα εμπλεκόμενα μέρη, προκειμένου το καθένα από αυτά να ισχυροποιήσει τη θέση του στον πόλεμο. Η χειραγώγηση της κοινής γνώμης, ο ιδεολογικός μανδύας των πολεμικών ενεργειών αλλά και των εγκλημάτων πολέμου, η ρητορική της διεθνοποίησης του αντιπάλου, υπήρξαν κοινά αντικείμενα της προπαγάνδας των δυο στρατοπέδων: τόσο του Άξονα, όσο και των Συμμάχων.Σε διάστημα λίγων μηνών μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία 1933 οι ναζί κατόρθωσαν να ελέγξουν και να αναδιοργανώσουν την δημόσια ζωή σε όλες τοις πόλεις και τα χωριά της Γερμανίας για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν εκτός των άλλων και νέα μέσα της εποχής όπως το ραδιόφωνο και τον κινηματόγραφο.ειδικά το ραδιόφωνο μετατρέπεται σε κεντρικό εργαλείο προπαγάνδας των ναζί.

10

11 Στις 27 Απριλίου 1930 ορίστηκε από τον Χίτλερ,ως επικεφαλής της Προπαγάνδας του Ράιχ (Reichspropagandaleiter), ο Γιόζεφ Γκαίμπελς,αρμόδιος του NSDAP για τον Τύπο, τις κινηματογραφικές ταινίες, τη Ραδιοφωνία και την Εθνική Παιδεία. Άρχισε να διοργανώνει τις γνωστές του μαζικές εκδηλώσεις, στα πλαίσια των οποίων, σαν ομιλητής, συνοδευόταν στην αίθουσα από φρουρούς και σημαιοφόρους. Επειδή ήταν αδύνατο να μιλήσει ο ίδιος σε όλες τις εκδηλώσεις, δημιούργησε τμήμα ομιλητών, οι οποίοι ελάμβαναν ακριβείς οδηγίες και βρίσκονταν πάντα υπό αυστηρή παρακολούθηση κατά την διάρκεια των εκδηλώσεων στις οποίες αντιπροσώπευαν τον Γκαίμπελς. Ο Γκαίμπελς, ικανός να ξεσηκώνει και να οδηγεί τις μάζες, περιφρονούσε πάντα τους ακροατές του και έμενε έκπληκτος με το πόσο απλά μπορούσε να ασκηθεί έντονη επιρροή στους ανθρώπους γενικώς. Ο Γκαίμπελς δεν ανέλαβε αμέσως υπουργικό θώκο, επειδή έτσι είχε συμφωνήσει ο νέος Καγγελάριος στις διαπραγματεύσεις του με τον Πρόεδρο και τα υπόλοιπα συντηρητικά Κόμματα. Ωστόσο, ένα Κόμμα με τις αρχές και τις πρακτικές του NSDAP δεν αναμενόταν να τηρήσει τις αρχικές συμφωνίες. Ο Χίτλερ γνώριζε πόσα όφειλε στην Προπαγάνδα για την άνοδό του στην εξουσία. Ο Γκαίμπελς είχε, άτυπα, ήδη εξουσιάσει την κρατική ραδιοφωνία, κάνοντας μια ραδιοφωνική περιγραφή της λαμπαδηδρομίας που οργανώθηκε για την ανάληψη της Καγκελαρίας από τον Χίτλερ. Στις 13 Μαρτίου του 1933 ο Χίτλερ, αδιαφορώντας για τις συμφωνίες του, ονόμασε τον Γκαίμπελς "Υπουργό Λαϊκής Διαφώτισης και Προπαγάνδας" (Volksaufklärung und Propaganda), κάνοντάς τον έτσι μέλος της Κυβέρνησης. Το νέο Υπουργείο στεγάστηκε στην Βίλχελμστράσσε (Wilhelmstrasse), στο παλαιό ανάκτορο του Λεοπόλδου, απέναντι από το γραφείο του Φύρερ στην Καγκελαρία. Στόχος του νέου Υπουργείου (και της ηγεσίας του) ήταν ο έλεγχος της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής του Ράιχ. Πράγματι, το Υπουργείο ασκούσε απόλυτο έλεγχο στον Τύπο, το ραδιόφωνο, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Ο Γκαίμπελς εκμεταλλεύθηκε τη νέα του θέση για να εκδώσει το μυθιστόρημά του "Michael", το οποίο είχε μείνει ανέκδοτο, και να ανεβάσει το θεατρικό έργο "Ο Περιπλανώμενος" (με σαφείς αναφορές στον Ιησού Χριστό), με πολύ μικρή επιτυχία [4]. Αυτό δεν τον εμπόδισε να κάψει περίπου 20.000 βιβλία συγγραφέων Εβραϊκής καταγωγής στις 3 Μαΐου στην πλατεία της Όπερας. Ανάμεσα στα βιβλία που κάηκαν ήταν αυτά των Άλμπερτ Αϊνστάιν, Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, Στέφαν Τσβάιχ, Τόμας Μαν (Γερμανοί), Τζακ Λόντον, Έλεν Κέλλερ, Η. Ουέλς, Αντρέ Ζιντ Εμίλ Ζολά κ. ά. (μη Γερμανοί). Σύντομα, το Υπουργείο δημιούργησε αντίστοιχα Επιμελητήρια για τον Τύπο, τις εκδόσεις, το ραδιόφωνο, τον κινηματογράφο, την μουσική, το θέατρο, τις εικαστικές τέχνες και την λογοτεχνία, με εντολές σχετικές με την εκκαθάριση "όλων των εβραϊκής προέλευσης έργων, την ατονική μουσική και την αφηρημένη τέχνη". Συνέπεια αυτής της πολιτικής ήταν η μαζική μετανάστευση όλων των Εβραϊκής καταγωγής καλλιτεχνών και ενασχολούμενων με τα ΜΜΕ, οι οποίοι αντιμετώπιζαν ανοικτά πλέον το ενδεχόμενο εγκλεισμού τους σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

12 Κάψιμο βιβλίων από το Ναζιστικό καθεστώς. Βερολίνο, πλατεία Όπερας, 11-05-1933

13 . Το ίδιο συνέβη και με πολλές προσωπικότητες της πνευματικής ζωής που δεν πρόσκεινταν στην Ναζιστική ιδεολογία: Είτε εξαναγκάσθηκαν να φύγουν είτε η "φωνή" τους, μέσω του έργου τους, φιμώθηκε ολοσχερώς: Κανείς πνευματικός άνθρωπος δεν μπορούσε να εκθέσει την τέχνη του ή να δημοσιεύσει τα έργα του, αν δεν ήταν μέλος του αντίστοιχου Επιμελητηρίου και η είσοδος σε αυτό εξασφαλιζόταν με την "επίδειξη καλής διαγωγής", δηλ. δράσης αρεστής στο καθεστώς. Ο Γκαίμπελς είχε αναγκαστεί να λογοκρίνει ορισμένους δημιουργούς, όπως ο συνθέτης Πάουλ Χίντεμιτ, παρά το ότι ο ίδιος ήταν οπαδός της σύγχρονης τέχνης και μουσικής, υπακούοντας στις εντολές του Χίτλερ, ο οποίος απεχθανόταν τη μουσική του. Παρόλ' αυτά, ο Γκαίμπελς άφησε σχετική ελευθερία σε ορισμένες κινηματογραφικές παραγωγές (κυρίως κωμωδίες), αναγνωρίζοντας ότι ο απλός πολίτης είχε ανάγκη να "ξεφεύγει" από την καθημερινότητα και τον κατακλυσμό προπαγανδιστικού υλικού που δεχόταν. Βοηθήθηκε σε αυτό από το γεγονός ότι στον Χίτλερ άρεσε πολύ ο Μίκυ Μάους. Παράλληλα και για να διαδώσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις προπαγανδιστικές του καμπάνιες, πίεσε τη βιομηχανία να κατασκευάσει φθηνά ραδιόφωνα, κι έτσι όλες οι γερμανικές οικογένειες διέθεταν ραδιόφωνο - ιδιαίτερα χρήσιμη συσκευή για την προπαγάνδα του. Οργάνωνε, επίσης, δωρεάν συναυλίες σε εργασιακούς χώρους, εκθέσεις εικαστικών τεχνών και δημιούργησε κινητές κινηματογραφικές μονάδες που επισκέπτονταν τα μικρά μέρη. Με όλα αυτά εξυπηρετούσε τους σκοπούς της προπαγάνδας.

14 Αντισημιτικό Προπαγανδιστικό Βιβλίο 3 ου Reich

15 Προπαγάνδα Στον Πόλεμο Πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα (Κλαούζεβιτς) Ειρήνη είναι πόλεμος με άλλα μέσα (ευφυολόγημα του Στάλιν) Πόλεμος είναι αιματηρή Πολιτική και η Πολιτική αναίμακτος Πόλεμος (Μάο Τσε Τουνγκ) Η προπαγάνδα έχοντας επιτύχει στη κατάκτηση, διατήρηση, κατακράτηση ή κατάχρηση της κρατικής εξουσίας σε διάφορες χώρες, δεν άργησε να γίνει όρ- γανο του διεθνούς ιμπεριαλισμού, ο οποίος τη χρησιμοποίησε σαν ένα από τα αποτελεσματικότερα όπλα του για την υπονόμευση της αντιστάσεως των λαών. Ιδιαίτερη σημασία στη διάρκεια ενός θερμού ή ψυχρού πολέμου απέ- κτησε η λεγόμενη "πέμπτη φάλαγγα" ή "προπαγάνδα του ψιθύρου", η οποία με την ύπουλη μετάδοση πανικού στο λαό, ή πληροφοριών που ευνοούν τον εχθρό, κλονίζει ή ακόμα διασπά την εθνική αντίσταση και ανοίγει το δρόμο προς την ήττα. Αυτό το είδος της προπαγάνδας αναπτύχθηκε βασικά κατά τον Α' παγκόσμιο πόλεμο, τελειοποιήθηκε κατά το Β΄ και μετά απ' αυτόν, και ονο- μάστηκε "ψυχολογικός πόλεμος". Σήμερα η πολεμική προπαγάνδα, ψυχολογικός πόλεμος, ή ακόμα "πόλεμος των νεύρων", προσπαθεί να επιτύχει ένα τακτικό πλεονέκτημα και μια υπεροχή έναντι του εχθρού, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι φυσική υπεροχή. Διε- ξάγεται πριν το πόλεμο, ή κατά τη διάρκεια του πολέμου και αποσκοπεί κυρίως στη σύγχυση ή αποθάρρυνση του εχθρού, θέτοντάς τον εκτός επιφυλακής σε επικείμενες επιθέσεις, ή παρακινώντας τον να παραδοθεί. Ο πόλεμος των νεύρων γίνεται με απειλές, εκφοβισμούς και επιδείξεις δύναμης που διατηρούν τον εχθρό σε μια κατάσταση μονίμου στρες. Αυτά όλα εναλ- λάσσονται σκόπιμα με περιόδους χαλάρωσης, ανακούφισης κι εφησυχασμού και μετά πάλι τα ίδια, μέχρι να σπάσουν πραγματικά τα νεύρα του. Το παρα- τεινόμενο αυτό Σκωτσέτζικο ντους των εναλλασσόμενων αρνητικών και θετι- κών συναισθημάτων διαλύει τελικά τις ψυχολογικές αντιστάσεις του εχθρού και τον οδηγεί στη κατάρρευση και την ήττα. Η μέθοδος αυτή μπορεί να χρη- σιμοποιηθεί τόσο σε άτομα όσο και σε χώρες (Γκαίμπελς, τελική εισβολή στην Αυστρία)Σύμφωνα με ένα πιο τεχνικό, σύγχρονο "Αμερικάνικο" ορισμό, "Ψυχολογικός

16 Πόλεμος είναι σχεδιασμένες επιχειρήσεις που γίνονται για τη μετάδοση επιλεγ- μένων πληροφοριών με σκοπό τον επηρεασμό των συναισθημάτων, της λογι- κής και τελικά της συμπεριφοράς διαφόρων οργανισμών, ομάδων και ατόμων. Για να κάνεις ψυχολογικό πόλεμο πρέπει να μάθεις οτιδήποτε έχει σχέση με τον εχθρό: τις απόψεις του, τις αρέσκειες και απαρέσκειές του, τις δυνάμεις και αδυναμίες του και πού είναι αυτός πιο ευάλωτος. Μόλις γνωρίσεις καλά το στόχο σου, είσαι έτοιμος να αρχίσεις το ψυχολογικό σου πόλεμο...Ο ψυχολο- γικός πόλεμος είναι ένας πόλεμος του μυαλού. Τα βασικά σου όπλα είναι η ό- ραση και ο ήχος και τα χρησιμοποιείς με την προσωπική επικοινωνία, τη τη- λεόραση, το ραδιόφωνο ή το μεγάφωνο, τις εφημερίδες, τα βιβλία, τα περιοδι- κά, τα φυλλάδια, τις προκηρύξεις, τα πόστερ κ.λ.π. Το βασικό στοιχείο σου δεν είναι με ποιο τρόπο στέλνεις τα μηνύματά σου, αλλά το τι αυτά μεταφέ- ρουν και το πώς επηρεάζουν τον εχθρό σου". Και συνεχίζει το φυλλάδιο: "Από παλιά έχει ειπωθεί ότι η πένα είναι δυνατότερη από το σπαθί. Αυτό συμ- βαίνει, γιατί αν χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να προτρέψει τους άλλους σε δράση. Μερικά παραδείγματα: Συνεχίζουμε λοιπόν: "Για να είναι αποτελεσματικός ο ψυχολογικός σου πόλεμος πρέπει να σχεδιά- ζεις προσεκτικά τη προπαγάνδα σου. Πρέπει να σιγουρευθείς ότι ξέρεις το κά- θε τι για τον εχθρό σου και ότι βάλλεις εναντίον των απόψεών του. Και πώς μαθαίνεις για τον εχθρό σου; Εδώ μπλέκονται οι μυστικές υπηρεσίες. Διάφορες μελέτες της περιοχής, η επιτόπια έρευνα, οι αποστάτες, οι προδότες (το κείμε- νο τους ονομάζει πονηρά σαν "εγχώρια βοήθεια") και ακόμα οι αιχμάλωτοι πο- λέμου μπορούν να είναι όλοι πηγές πληροφοριών.

17 Για παράδειγμα καθώς αναπτύσσονταν οι προπαγανδιστικές προκηρύξεις στον πόλεμο εναντίον του Ιράκ,αυτές ελέγχθηκαν με τη συνεργασία Ιρακινών αιχμαλώτων πολέμου, οι οποίοι μας συνέστησαν να απομακρύνουμε οποιοδήποτε ίχνος κόκκινου χρώματος (ένα σήμα κινδύνου για τους Ιρακινούς), να δείξουμε τους στρατιώτες των συμμάχων όχι ξυρισμένους, αλλά με γένια στο πηγούνι (τα γένια υποβάλλουν την ιδέα της εμπιστοσύνης και της αδελφότητας στους Ιρακινούς) και να προ- σθέσουμε μπανάνες σε ένα μπωλ με φρούτα που δειχνόταν να προσφέρεται στους παραδιδόμενους Ιρακινούς στρατιώτες (οι μπανάνες είναι μια μεγάλη λιχουδιά για τους Ιρακινούς). Επίσης μια εικόνα που έδειχνε ένα παραδιδόμενο Ιρακινό να σκέφτεται την οικογένειά του και το σπίτι του μπέρδεψε τους Ιρα- κινούς αιχμαλώτους. Η μέθοδος της απεικόνισης των σκέψεων σε ένα σκίτσο με "συννεφάκια" είναι πολύ γνωστή στη Δυτική Κουλτούρα, αλλά ουσιαστικά άγνωστη στους Ιρακινούς. Το σκίτσο αμέσως απορρίφθηκε". Ο ψυχολογικός πόλεμος δεν είναι μια νέα τακτική πολέμου, αλλά υπήρχε από την αρχαιότητα. Γύρω στο 400 π.χ. Ο Ινδός Βραχμάνος Καουτίλυα έγραψε τις "Αρχές της Πολιτικής», ένα βιβλίο συμβουλών για τους βασιλιάδες, το οποίο έχει συχνά συγκριθεί με τον "Πρίγκηπα" του Μακιαβέλι. Σε αυτό συμβούλευε καθαρά τη χρησιμοποίηση του ψυχολογικού πολέμου σε όλες τις μορφές του για τη διάσπαση ενός εχθρικού στρατού και τη σύλληψη του αρχηγού του. Η άποψή του ήταν ότι προπαγανδιστές του βασιλιά έπρεπε να διαδίδουν ότι αυ- τός μπορεί να κάνει μαγεία, ότι ο Θεός και οι σοφότεροι των ανθρώπων είναι με το μέρος του και ότι όλοι όσοι τον υποστηρίζουν στη πολεμική του προ- σπάθεια θα έχουν μεγάλα οφέλη. Έπρεπε επίσης οι πράκτορες του βασιλιά να διεισδύουν στα βασίλεια των εχθρών του και να διασπείρουν την ηττοπάθεια, παραπλανώντας τους ανθρώπους, ιδίως της πρωτεύουσας, με ψεύτικες ειδή- σεις για τους αρχηγούς και τις πολεμικές δυνάμεις

18 Παρόμοιες συμβουλές βρίσκονται στο βιβλίο "Η Τέχνη του Πολέμου" του Κινέ- ζου θεωρητικού Σαν-Τσου, ο οποίος έγραψε τον ίδιο περίπου καιρό. Σύμφωνα με αυτόν "Όλοι οι πόλεμοι βασίζονται στην εξαπάτηση. Έτσι όταν μπορούμε να επιτεθούμε, πρέπει να φαινόμαστε ότι δεν μπορούμε. Όταν χρησιμοποιούμε τις δυνάμεις μας, πρέπει να φαινόμαστε αναποτελεσματικοί, όταν είμαστε κοντά, πρέπει να κάνουμε τον εχθρό να πιστέψει ότι είμαστε πολύ μακριά, όταν είμα- στε μακριά, πρέπει να το κάνουμε να πιστεύσει ότι είμαστε κοντά. Προσφέ- ρουμε δολώματα για να δελεάσουμε τον εχθρό. Προσποιούμαστε ότι βρισκό- μαστε σε αταξία και τον συντρίβουμε...Το να συλλάβεις ολόκληρο το στρατό του εχθρού, είναι καλύτερο από το να τον καταστρέψεις. Το να καταλάβεις ανέπαφο ένα σύνταγμα ή μια ομάδα, είναι καλύτερο από το να τους εξολο- θρεύσεις. Γιατί το να νικήσεις εκατό νίκες σε εκατό μάχες δεν είναι το αποκο- ρύφωμα της δεξιοτεχνίας. Το να υποτάξεις τον εχθρό χωρίς μάχη, αυτή είναι η μεγαλύτερη νίκη. Έτσι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία στο πόλεμο είναι το να επιτεθείς στη στρατηγική του εχθρού. Το επόμενο καλύτερο είναι να δι- αλύσεις με τη διπλωματία σου τις συμμαχίες του. Το επόμενο καλύτερο είναι να επιτεθείς στο στρατό του. Και η χειρότερη πολιτική είναι να επιτεθείς σε πόλεις". Μια άλλη συμβολική προπαγανδιστική πράξη του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν το κόψιμο του Γορδίου Δεσμού με το σπαθί του, ή ακόμα ο γάμος του με τη κόρη του Δαρείου. Ψυχολογικό πόλεμο εφάρμοσε και ο πατέρας του Φίλιππος, ο οποίος άλλοτε απειλούσε και άλλοτε καθησύχαζε τους αντιπάλους του, προ- σπαθώντας να τους διαιρεί για να τους υποτάσσει ευκολότερα.

19 Κατά τη διάρκεια όλων των περιόδων της ιστορίας, η Αμερική έχει δημιουργήσει προπαγάνδα με στόχο διαφορετικούς ανθρώπους και γεγονότα. Σχεδόν αμέσως μετά τη προπαγάνδα του 2 ου Παγκόσμιου Πολέμου, η προπαγάνδα του Ψυχρού Πολέμου άρχισε. Αυτή ήταν ως επί το πλείστον προπαγάνδα εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Έτσι ξεκίνησε η περίοδος που αναφέρεται ως The Red Scare, όταν η μαζική υστερία επί του κομμουνισμού βασίλευε. Ενθάρρυνση αυτής της υστερία από κυβέρνηση πήρε μορφή σε ταινίες, βιβλία, κόμικς, και μάλιστα διδάσκοταν και στο σχολείο.

20 Προπαγάνδα Στον Ψυχρό Πόλεμο Η Προπαγάνδα είναι γνωστή ως επιρροή με αρνητικό τρόπο. Είναι χαρακτηριστική για το βομβαρδισμό του πληθυσμού με πληροφορίες ( σχεδόν πάντα υπερβολικές ή ακόμα και παραποιημένες ), προκειμένου να προκαλέσει μια ευνοϊκή αντίδραση από τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, τόσο Αμερική οσο και η Σοβιετική Ένωση χρησιμοποιήσαν την προπαγάνδα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πληθυσμοί τους θα μισούν τον εχθρό και θα στηρίζουν την κυβέρνηση. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οι δύο χώρες μετέδιδαν την προπαγάνδα τους μέσα από διαφορετικά μέσα. Η Αμερική χρησιμοποιούσε συχνά το Χόλιγουντ και τα μέσα μαζικης ενημέρωσης, ενώ η Σοβιετική Ένωση προτίμησε την επίδειξη της στρατιωτικής της δύναμης, προκειμένου να εντυπωσιάσει. Ένα από τα αποτελέσματα της μαζικής αντι - κομμουνιστικής προπαγάνδας στην Αμερικη ηταν η δίωξη των πολλών εργαζομένων στην κυβέρνηση και το Χόλιγουντ. Ο γερουσιαστής Joe McCarthy ήταν υπεύθυνος για την αποκάλυψη πολλών από τους μυστικούς σοβιετικούς πράκτορες που πραγματικά κρυβοταν στην αμερικανική βιομηχανία ξύλου - αλλά και για την καταστροφη της ζωης πολλών αθώων ανθρώπων. Μερικοί σεναριογράφοι του Χόλιγουντ δεν ήταν σε θέση να βρουν εργασία και ήταν στη μαύρη λίστα λόγω του Γερουσιαστή McCarthy Ενώ ο γερουσιαστής McCarthy αναμφισβήτητα έκανε κάτι καλό - έστω και αν το έκανε με λάθος τρόπο - χτύπησε πραγματικά τη δικη του εκστρατεία με το να είναι τόσο ριζοσπαστικός. " Οι ίδιοι, οι Σοβιετική κατασκοποι παρουσιάζονται ως θύματα του μακαρθισμού » και ως εκ τούτου, ήταν σε θέση να συγκεντρώσουν κάποια συμπάθεια καθώς οι άνθρωποι άρχισαν να βλέπουν τον McCarthy ως γελοίο. Ένα νέο ηλεκτρονικό προιον στην αγορά ήταν η τηλεόραση. Ήταν ασπρόμαυρη, και κόστιζε μια περιουσία, αλλά πολλοί άνθρωποι την αγόρασαν. Αυτή ήταν μια νέα μέρα για την προπαγάνδα, επειδή τώρα είχε ένα νέο τρόπο για να μιλήσει στους ανθρώπους. Οι αμερικάνικες διαφημίσεις, ενώ εδειχναν τους αμερικανούς καταναλωτές ως τέλειους, βοήθησε να τεκμηριοθεί η ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εκανα ποτε λαθος. Τηλεοπτικές εκπομπές που απεικόνιζαν τους καουμπόηδες να νικούν τους Ιθαγενείς της Αμερικής υποστήριξαν επίσης την ιδέα ότι οι λευκοι Αμερικανοί ήταν ανώτεροι, και ως εκ τούτου, θα κερδίσουν κάθε πόλεμο που μπορεί να συμβεί με τη Σοβιετική Ένωση

21 Άνθρωποι όλων των ηλικιών πήγαιναν στο σινεμά για να ξεφύγουν από τις πιέσεις της καθημερινής ζωής. Εκεί, η προπαγάνδα ήταν ιδιαίτερα ισχυρή, ειδικά μετά από την αρχή της βασιλείας του γερουσιαστή McCarthy. Οι κομμουνιστές θα κυριαρχούσαν, εκτός αν πατριώτες Αμερικανοί αντιστεκόταν και ξεφορτωνόταν τον κομμουνισμό, μια για πάντα. Μερικές ταινίες ήταν αφιερωμένες στην εξήγηση κομμουνισμού. Η κυβέρνηση έδωσε πολλά χρήματα για να χρηματοδοτήσει αυτές τις ταινίες, προτιμώντας ταινίες που "δραματοποιούν την κομμουνιστική απειλή». Ορισμένα κλασικές ταινίες είναι « Red Nightmare ", το οποίο είναι γνωστό σήμερα ως « Τα Commies έρχονται! " Μια άλλη είναι η " Εισβολή, ΗΠΑ! " Αυτά τώρα θεωρούνται κωμωδία, ακόμη και φθηνη, αλλά κατά το χρόνο αυτό ήταν πολύ σημαντικό και επηρέαζαν τους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, διδάσκεται ακόμα στα σχολεία, ως μέρος του προγράμματος σπουδών.Άλλες αντι - σοβιετικές ταινίες, όπως η σειρά James Bond, εξακολουθούν να προβάρονται μέχρι σήμερα. Η λογοτεχνία ήταν ένας φτηνός τρόπος για πολλούς ανθρώπους να καταναλώνουν προπαγάνδα. Paperback μυθιστορήματα, τα λεγόμενα non-fiction βιβλία και comics χρησιμοποιούνται ως μέθοδοι για την εμφύτευση του δόγματος. Χαρτόδετα βιβλία σχετικά με φανταστικους ήρωες νικώντας αντι -αμερικανικές ( ή κομμουνιστικες ) απειλές ήταν μεγάλες επιτυχίες, και συνήθως πωλούταν πολύ φτηνά. Τα βιβλία αυτά συνήθως επικεντρώνονταν γύρω από ένα καουμπόι ή ένα στρατιώτη ο οποίος έπρεπε να πολεμισει ενάντια σε κάτι φοβερό, αλλά πάντα έσωσε την ημέρα. Τα βιβλία μερικές φορές περικύκλωναν απλούς πολίτες που έκαναν καθήκοντά τους, και ήταν επίσης μεγάλες επιτυχίες. Τα non-fiction βιβλία ήταν στην πραγματικότητα είναι πολύ φανταστικά, ή τουλάχιστον εξαιρετικά προκατειλημμένα. Τυπικά, ένα κόμικ θα έιχε έναν ήρωα και ένα οικόπεδο δράσης. Αυτό τα comics, όμως, πήραν μια συστροφή στα κόμικ " Είναι αυτό το Αύριο, « Ρώσοι εμφανίζονται ως κατάκτητες και υποδούλωτες της Αμερικής. Μόλις άρχισε η υστερία,οι άνθρωποι κατηγορούσαν ο ένας τον άλλον και αμφισβητούσαν ποιον θα εμπιστευθούν. Οι άνθρωποι, αμφισβητούσαν ποιος ήταν ικανός για την εργασία. Σε ένα άρθρο με τίτλο « Οι κομμουνιστές δεν πρέπει να διδάσκουν στα αμερικανικά κολέγια, " που γράφτηκε από τον πρόεδρο της Ουάσινγκτον, στο Πανεπιστήμιο του Σιάτλ, Raymond Allen, εξηγεί γιατί οι κομμουνιστές δεν έχουν τα προσόντα να διδάξουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο Raymond Allen εκλογικεύει ότι, οι κομμουνιστές δεν είναι ελεύθεροι να σκεφτούν από μόνοι τους, δεν είναι αρκετά ελεύθεροι να διδάσκουν χωρίς προκατάληψη. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι « ανίκανοι », αφού « ο κομμουνισμός είναι εχθρός της αμερικανικής εκπαίδευσης. " Πολλοί άνθρωποι πήραν το μέρος του,πράγμα το οποίο έκανε πολλούς ανθρώπους να χάσουν τις δουλειές τους. Αυτό συνέβη σε όλη την χώρα οι άνθρωποι όλων των κοινωνικών τάξεων θα μπορούν να κατηγορηθούν εξαιτίας του κομμουνισμού.

22 Οι Σοβιετικοί δεν είχαν ανωσία από την προπαγάνδα.Είχαν και αυτοί ραδιόφωνο, και είχαν, επίσης, τη λογοτεχνία και τις ταινίες. Σοβιετικοί υπάλληλοι προπαγάνδας εξαρτιόντουσαν από την επίδειξη στρατιωτικής δύναμης. Με το να κάνεις τεράστιες στρατιωτικές παρελάσεις συχνά και παίζοντας στρατιωτικούς ύμνους συνεχώς, ήταν σε θέση να υπενθυμίζουν στον πληθυσμό τους ότι είχαν έναν πολύ επιτυχημένο και σύγχρονο στρατό που θα είναι πρόθυμος και έτοιμος να συντρίψει οποιαδήποτε (Αμερικάνικη) απειλή. Ραδιοφωνικές εκπομπές χρησιμοποιούνταν επίσης σε μεγάλο βαθμό, με τον Στάλιν μιλώντας έντονα εναντίον των δυτικών συμφερόντων και την ενθάρρυνση Σοβιετικών για να ζήσουν ως καλοί κομμουνιστές. Υπενθύμιζε συχνά στους πολίτες για τις αμερικανικές θηριωδίες - όπως υπερσπατάλη.Οι Αμερικανοί απεικονίζονταν ως ρατσιστές, σεξιστές, και ψυχροί προς τον υπόλοιπο κόσμο. Επίσης, παρουσιάζονταν ως επικίνδυνοι, κουνώντας τα όπλα γύρω σαν να ήταν παιχνίδια. Ο Στάλιν έλεγε, και ότι η Αμερική θα καταρρεύσει.Οι τακτικές προπαγάνδας του Στάλιν ήταν στην πραγματικότητα πολύ πιο άμεσες από αυτές της Αμερικής, όμως ήταν περίπου εξίσου επιτυχημένες. Όπως γνωρίζουμε, η προπαγάνδα χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Οι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι καλύτεροι στο να καταλαβαίνου. Είμαστε όλοι επηρεάσμένοι με κάποιο τρόπο. Είτε πρόκειται για πολιτική, για πολεμικούς σκοπούς, ή για τον καταναλωτισμό, υπάρχει μια συνεχής επίθεση προπαγάνδας. Είναι δύσκολο να πούμε αν αυτό το επίπεδο προπαγάνδας μπορεί να συγκριθεί με εκείνο της υστερίας που υπήρχε στον ψυχρό Πόλεμο, αλλά παρ 'όλα αυτά είναι εδώ. Θα θυμόμαστε πάντα τον Ψυχρό Πόλεμο ως μια εποχή που δεν χρησιμοποιούσαν όπλα και ήταν απλά ένας πόλεμος των λέξεων και έστρεφε τον κάθε πληθυσμό εναντίον του άλλου. Προπαγάνδα και Μαζάνθρωπος : «Ο συνειδητός και ευφυής χειρισμός των οργανωμένων συνηθειών και των απόψεων σχετικά με τις μάζες είναι ένα σημαντικό στοιχείο στη δημοκρατική κοινωνία. Εκείνοι που χειρίζονται αυτόν τον απαρατήρητο μηχανισμό της κοινωνίας αποτελούν μια αόρατη κυβέρνηση που αποτελεί την πραγματική δύναμη που κυβερνά ολόκληρη τη χώρα.» «Κυβερνόμαστε, τα μυαλά μας είναι φορμαρισμένα, οι προτιμήσεις είναι ήδη διαμορφωμένες, οι ιδέες μας είναι προτεινόμενες, κατά ένα μεγάλο μέρος από τα άτομα δεν έχουμε ακούσει ποτέ για αυτά. Αυτό είναι ένα λογικό αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο η δημοκρατική κοινωνία μας οργανώνεται. Οι τεράστιοι αριθμοί των ανθρώπινων όντων πρέπει να συνεργαστούν κατά αυτόν τον τρόπο εάν πρόκειται να ζήσουν μαζί ως ομαλά λειτουργούσα κοινωνία

23

24 ΜΜΕ:ΑΦΙΣΑ-Ραδιόφωνο-Τηλεόραση Mέσο προπαγάνδας και διάδοσης ιδεών, η αφίσα αποτελεί ένα από τα πλέον δύσκολα προς διάσωση, αρχειοθέτηση και χαρακτηρισμό τεκμήρια. Ο εφήμερος χαρακτήρας της, η τοποθέτησή της σε δημόσιους χώρους και η μοιραία σχεδόν καταστροφή της, αποτελούν στοιχεία που δικαιολογούν την έλλειψη αφισών ιδιαίτερα από τα προδικτατορικά χρόνια. Από την άλλη πλευρά η απουσία συνήθως χρονολογικών ή άλλων στοιχείων για τον χαρακτηρισμό της δυσχεραίνει την ταξινόμηση και αξιοποίησή της παρόλο που είναι σαφές ότι αποτελεί από τα ελάχιστα υλικά που μπορεί να αποτυπώσει με τόση ενάργεια την περιρρέουσα συνθηματολογία και τα κυρίαρχα διακυβεύματα της εποχής της. Μ.Μ.Ε. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τα αποκαλούν, προσπαθώντας να κρύψουν τον αληθινό, πρωταρχικό τους ρόλο: την προπαγάνδιση ενός συγκεκριμένου lifestyle, ενός συγκεκριμένου καταναλωτικού προτύπου και τον αποπροσανατολισμό των ανθρώπων. Όλο αυτό ξεκινάμε να το ζούμε ήδη από το σχολείο και αποσκοπεί σε κάτι πολύ συγκεκριμένο. Αποσκοπεί στην ομοιογενοποίηση, στην κα-τάργηση της διαφορετικότητας και τελικά, στον έλεγχο του μυαλού. Σε πρώτη φάση λοιπόν πρέπει να γίνουμε όλοι ίδιοι. Να φοράμε τα ίδια ρούχα, να συχνάζουμε στα ίδια μέρη και να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Να αγοράζουμε τα ίδια προϊόντα και να διασκεδάζουμε με τον ίδιο τρόπο. Δεν αρκεί όμως να είμαστε όλοι ίδιοι γιατί ακόμα και τότε μπορεί να εξεγερθούμε. Πρέπει να είμαστε ίδιοι όπως ΑΥΤΟΙ μας θέλουν… και κυρίως στο μυαλό. Να πιστεύουμε και να σκεφτόμαστε ό,τι τους βολεύει.

25