Dental-blog.gr Εργασία στην οδοντιατρική πληροφορική ΙΙ της φοιτήτριας του οδοντιατρικού τμήματος του Α.Π.Θ. Παπαζήση Ναταλίας.

Παρουσίαση με θέμα: "Dental-blog.gr Εργασία στην οδοντιατρική πληροφορική ΙΙ της φοιτήτριας του οδοντιατρικού τμήματος του Α.Π.Θ. Παπαζήση Ναταλίας."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Dental-blog.gr Εργασία στην οδοντιατρική πληροφορική ΙΙ της φοιτήτριας του οδοντιατρικού τμήματος του Α.Π.Θ. Παπαζήση Ναταλίας

2 Ένα blog που έχει κατασκευάσει ο χειρουργός οδοντίατρος
Δημήτρης Τσανακτσίδης από τη Θεσσαλονίκη. Περιλαμβάνει πληροφορίες προσιτές τόσο σε οδοντιάτρους όσο και σε ασθενείς σχετικά με: Βασικές γνώσεις για τα δόντια και τις παθήσεις που αφορούν αυτά, Την ανατομική των δοντιών, των ούλων και των φατνίων, Τις πιθανές θεραπείες ανάλογα με την κάθε περίπτωση, Συμβουλές σχετικά με το σωστό βούρτσισμα, τη διατροφή που πρέπει να ακολουθεί κάποιος για να έχει υγιή δόντια και περιοδοντικούς ιστούς. Δημοσιεύσεις, άρθρα, διάφορα υποδειγματικά περιστατικά, συμβουλές, πληροφορίες σχετικά με τα ιατρεία και πληροφορίες για Τη συνεχή επιμόρφωση του οδοντιάτρου. (

3 Βασικές γνώσεις Η ζωή των δοντιών
Ο άνθρωπος, όπως και τα περισσότερα θηλαστικά, έχουν δύο «σειρές» δοντιών. Τα πρώτα ονομάζονται νεογιλά και αναπτύσσονται κατά την παιδική ηλικία. Τα δεύτερα ονομάζονται μόνιμα. Η ζωή των δοντιών ακολουθεί κάποιους κανόνες της φύσης. Τα δόντια αρχίζουν να δημιουργούνται στις γνάθους πριν ακόμη γεννηθούμε και ολοκληρώνονται με την ανατολή των 32 μόνιμων δοντιών μετά την ενηλικίωση. Σε αυτή την περιοχή παρουσιάζουμε σε ποια ηλικία και με ποια σειρά εμφανίζονται τα δόντια. Τα νεογιλά δόντια εμφανίζονται πρώτα για να «πέσουν» και να δώσουν τη θέση τους στα μόνιμα. Η ζωή των δοντιών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού. Όταν γεννιούνται τα μωρά, τα δόντια τους συνεχίζουν να μεγαλώνουν μέσα στις γνάθους. Η πρώτη «σειρά» δοντιών που ονομάζονται νεογιλά συνήθως αρχίζουν να εμφανίζονται στην ηλικία των 6 μηνών. Στην ηλικία των 6 μηνών τα πρώτα δόντια εμφανίζονται στο στόμα. Συνήθως είναι οι νεογιλοί κεντρικοί κάτω τομείς. Η ηλικία των 6 ετών είναι και η ηλικία που τα νεογιλά δόντια αρχίζουν να «πέφτουν» για να δώσουν τη θέση τους στα μόνιμα. Τα πρώτα νεογιλά δόντια που «πέφτουν» είναι οι νεογιλοί κάτω κεντρικοί τομείς. Αρχίζουν να κουνιούνται και τελικά πέφτουν για να δώσουν τη θέση τους στα μόνιμα δόντια. Οι πρώτοι μόνιμοι γομφίοι επίσης εμφανίζονται στην ηλικία των 6 ετών πίσω από όλα τα νεογιλά δόντια. Αν υπάρχει αρκετός χώρος οι τρίτοι μόνιμοι γομφίοι (ή φρονιμίτες) εμφανίζονται. Το σημαντικότερο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι τα δόντια έχουν κατασκευαστεί με αυτό τον τρόπο, ώστε να διαρκούν για όλη μας τη ζωή! Η συχνή επίσκεψη στον οδοντίατρο, η σωστή διατροφή και η διατήρηση του στόματος καθαρού είναι οι μοναδικές πρακτικές συμβουλές που βοηθούν τη ζωή των δοντιών και των ούλων.

4

5 Ανατομική Κρανίο: Το κρανίο είναι το σκληρό μέρος της κεφαλής σας. Είναι άκαμπτο, και κοίλο και είναι προσαρτημένο στην κορυφή της σπονδυλικής στήλης. Προστατεύει τον εγκέφαλο και τα μάτια σας όπως η χελώνα προστατεύει το σώμα της. Οι μύες που χρησιμεύουν για τη μάσηση, το χαμόγελο, τη συνοφρύωση ,το γέλιο και άλλες προσωπικές εκφράσεις είναι προσαρτημένοι στο κρανίο. Το κεφάλι χωρίζεται σε δυο μέρη. Το κρανιακό μέρος (το επάνω μέρος το οποίο καλύπτει τον εγκέφαλο) και το προσωπικό μέρος (το μετωπιαίο-πρόσθιο το οποίο σχηματίζει το πρόσωπο). Άνω γνάθος: Η άνω γνάθος αποτελείται από περισσότερα οστά κολλημένα (συγκεχυμένα) μεταξύ τους και βρίσκεται μπροστά και ακριβώς κάτω από το κρανίο. Ενώνεται με το κρανίο και σχηματίζει τις παρειές (μάγουλα), τη ρινική κοιλότητα (μύτη) και την οροφή της στοματικής κοιλότητας. Ιγμόρειο άντρο: ο γεμάτος αέρα χώρος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το ζυγωματικό τόξο και ακριβώς πάνω από την οροφή του στόματος. Υπάρχει ένα σε κάθε πλευρά του προσώπου, σε κάθε πλευρά της μύτης. Ρινική άκανθα: ένα τμήμα οστού που εξέχει της άνω γνάθου στο κάτω άκρο της μύτης. Ζυγωματική απόφυση: ένα κυρτό τμήμα οστού που εκτείνεται έξω από την άνω γνάθο και σχηματίζει τμήμα του ζυγωματικού τόξου.   Υπερώα: (ουρανίσκος) η οροφή της στοματικής κοιλότητας, διαχωρίζει το στόμα από τη μύτη : το σκληρό τμήμα, δηλαδή η σκληρή υπερώα, βρίσκεται στο μπροστά μέρος του στόματος και το μαλακότερο τμήμα, η μαλακή υπερώα, βρίσκεται στο πίσω μέρος του στόματος προς το φάρυγγα.

6 Κάτω γνάθος: Η κάτω γνάθος αποτελείται από ένα οστό, σχήματος U, που εκτείνεται από το ένα αυτί, προς τα κάτω και περνώντας από την περιοχή του πηγουνιού, συνεχίζει ξανά προς τα πάνω για να καταλήξει στο άλλο αυτί. Συνδέεται με το άνω τμήμα του κρανίου γύρω από την περιοχή των αυτιών με δυο συνδέσμους (που ονομάζονται κροταφογναθικές διαρθρώσεις). Αν ακουμπήσετε τα δάχτυλα σας στο δέρμα ακριβώς μπροστά από τα αυτιά, και έπειτα ανοιγοκλείσετε το στόμα, θα αισθανθείτε την κίνηση αυτών των συνδέσμων. Τα τμήματα του οστού της κάτω γνάθου ονομαστικά είναι: Σώμα της κάτω γνάθου :είναι το κεντρικό τμήμα του οστού (σχήματος U), που στηρίζει τα κάτω δόντια. Ο Κόνδυλος :το αποστρογγυλεμένο άκρο του οστού που εισέρχεται στον κινητό σύνδεσμο ανάμεσα στην κάτω γνάθο και το κρανίο (που περικλείει τον εγκέφαλο). Υπάρχει από ένας κόνδυλος σε κάθε άκρο της κάτω γνάθου. Η Κορονοειδής απόφυση :η τριγωνική εξοχή της κάτω γνάθου όπου καταφύονται οι μασητήριοι μύες από το κρανίο. Υπάρχει μια απόφυση σε κάθε άκρο της γνάθου. Κλάδοι :τα αποπλατυσμένα, ευθεία τμήματα στα πλάγια του οστού της κάτω γνάθου, που ενώνουν το σώμα του οστού με τους κονδύλους και τις κορονοειδείς αποφύσεις.

7 Η κροταφογναθική διάρθρωση:
Η κροταφογναθική διάρθρωση (ΚΦΓΔ) είναι μια κινητή άρθρωση ανάμεσα στην κάτω γνάθο και ένα μέρος του κρανίου το οποίο ονομάζεται κροταφικό οστούν. Είναι μια πολύπλοκη άρθρωση της οποίας οι δυο σκληρές οστικές επιφάνειες χωρίζονται από ένα κυκλικό τμήμα χόνδρου (το διάρθριο δίσκο) ο οποίος δρα ως μέσο αποτροπής ή μετριασμού πληγμάτων. Αυτή η άρθρωση είναι σε συνεχή χρήση κατά τη διάρκεια της μάσησης, της κατάποσης, της ομιλίας και του γέλιου. Κάποιες από αυτές τις κινήσεις είναι η περιστροφή και η ολίσθηση της άρθρωσης. Σιελογόνοι αδένες: Οι σιελογόνοι αδένες παράγουν το διαυγές υγρό που απελευθερώνεται στο στόμα (σάλιο). Υπάρχουν τρία ζεύγη μειζόνων (μεγάλων) σιελογόνων αδένων και πολλών ελασσόνων (μικρών) αδένων. Το σάλιο λιπαίνει το στόμα και αρχίζει τη διάσπαση των τροφών που εισέρχονται στη στοματική κοιλότητα. Αποτελείται από νερό, ένζυμα, βλέννα και πρωτεΐνες. Η παρωτίδα είναι ο μεγαλύτερος σιελογόνος αδένας και βρίσκεται στην προωτιαία (μπροστά από το αυτί) περιοχή. Το σάλιο εκκρίνεται στο στόμα μέσω ενός ανοίγματος που ονομάζεται παρωτιδικός πόρος και βρίσκεται στο εσωτερικό της παρειάς (μάγουλου) στην περιοχή των γομφίων. Υπάρχει ένας σε κάθε πλευρά. Ο υπογνάθιος σιελογόνος αδένας βρίσκεται κάτω από την κάτω γνάθο και εκκρίνει το σάλιο ακριβώς κάτω από το πρόσθιο μέρος της γλώσσας, πίσω από τα μπροστινά δόντια. Υπάρχει ένας σε κάθε πλευρά. Οι υπογλώσσιοι σιελογόνοι αδένες βρίσκονται κάτω από τη γλώσσα και εκκρίνουν το σάλιο μέσω πολλών μικρών ανοιγμάτων (πόρων) κάτω από τη γλώσσα. Αυτό το ζεύγος των σιελογόνων αδένων είναι τοποθετημένο το ένα δίπλα στο άλλο κάτω από τη γλώσσα.

8 Τρήματα: Το τρήμα είναι ένα άνοιγμα ή μια τρύπα μέσω της οποίας τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία διασχίζουν το οστούν. Στον πληθυντικό λέγονται τρήματα. Το γενειακό τρήμα βρίσκεται στο σώμα της κάτω γνάθου μέσω του οποίου τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία ταξιδεύουν ως κάτω χείλος. Το γναθιαίο τρήμα βρίσκεται στο εσωτερικό μέρος του κλάδου της κάτω γνάθου μέσω του οποίου περνάει ένα νεύρο που ονομάζεται κάτω φατνιακό νεύρο που νευρώνει τα δόντια της κάτω γνάθου και τα αιμοφόρα αγγεία που τα θρέφουν. Το τομικό τρήμα εντοπίζεται στο μπροστινό μέρος της υπερώας (ουρανίσκος) δια μέσω του οποίου περνούν τα νεύρα που νευρώνουν αυτήν την περιοχή και τα αιμοφόρα αγγεία την θρέφουν .

9 Παθήσεις Τερηδόνα Η τερηδόνα είναι πολύ συχνή πάθηση, που συναντάται σε άτομα κάθε ηλικίας. Η τερηδόνα καταστρέφει τα δόντια και, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσει νέκρωση του πολφού και να οδηγήσει στη δημιουργία αποστήματος στη κορυφή της ρίζας του δοντιού. Δημιουργείται από τη μεγάλη παραμονή οδοντικής πλάκας πάνω στα δόντια. Είναι τα μικροσκοπικά βακτήρια (τα οποία βρίσκονται στη πλάκα) που προκαλούν την τερηδόνα. Στην αρχική της μορφή τα βακτήρια (που τρέφονται από τα σάκχαρα των τροφών) δημιουργούν οξέα τα οποία καθιζάνουν στη πλάκα και μαλακώνουν την επιφάνεια των δοντιών. Τα οξέα διαλύουν τα βασικά συστατικά της επιφάνειας του δοντιού (αδαμαντίνη).  Όλα τα σάκχαρα, αλλά και οι σύνθετοι υδατάνθρακες, μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα. Οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού μας ενάντια σε αυτή την κατάσταση βρίσκονται στο σάλιο. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει σημαντικά το φθόριο της οδοντόκρεμας. Εάν η πλάκα (που περιέχει τα βακτήρια) δεν αφαιρείται συστηματικά ή καταναλώνουμε σημαντικές ποσότητες σακχάρων καθημερινά, τότε τα βακτήρια της πλάκας συνεχίζουν να παράγουν περισσότερα οξέα με αποτέλεσμα την καταστροφή του δοντιού. Τελικά μια μικρή τρύπα (κοιλότητα) εμφανίζεται. Όσα περισσότερα οξέα παράγονται, τόσο μεγαλώνει και βαθαίνει η κοιλότητα, φτάνοντας στο ζωντανό μέρος του δοντιού που ονομάζεται πολφός. Έτσι το δόντι γίνεται ευαίσθητο, αντιδρώντας με πόνο κάθε φορά που τρώμε ή πίνουμε κάτι ζεστό ή κρύο. Τελικά, όταν η κοιλότητα μεγαλώσει αρκετά, ο πολφός καταστρέφεται αφήνοντας στη θέση του ένα άδειο χώρο μέσα στο δόντι. Τα βακτήρια από το στόμα μπορούν να εισέλθουν στο δόντι και να προκαλέσουν λοίμωξη στην άκρη της ρίζας του δοντιού (ακρορρίζιο). Ο οδοντίατρος μπορεί να θεραπεύσει τις κοιλότητες με σφραγίσματα (εμφράξεις), προλαμβάνοντας την επέκταση τους (προληπτικές εμφράξεις).

10 Ουλίτιδα και Περιοδοντίτιδα:
Ουλίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων. Κατά τη διάρκεια της ουλίτιδας παρατηρείται έντονο ερυθρό χρώμα των ούλων (κόκκινα ούλα) και διόγκωση των μεσοδόντιων θηλών (ούλα ανάμεσα στα δόντια). Επίσης τα ούλα έχουν την τάση να αιμορραγούν (ματώνουν). Τέλος η κακοσμία του στόματος μπορεί να οφείλεται στην ουλίτιδα. Τα μικρόβια συγκεντρώνονται κοντά και μέσα στα ούλα και φλεγμαίνουν την περιοχή. Η κατακράτηση των μικροβίων μπορεί να οφείλεται είτε σε τοπικούς παράγοντες είτε σε συστηματικούς παράγοντες προκαλώντας την οξεία και την χρόνια ουλίτιδα. Η περιοδοντίτιδα (ή παροδοντοπάθεια) είναι συχνά η αιτία που τα δόντια αρχίζουν να κουνιούνται και τελικά πέφτουν. Αν τα δόντια και τα ούλα δεν καθαρίζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα το κόκαλο κάτω από τα ούλα (το οποίο συγκρατεί τη ρίζα του δοντιού στη θέση του) αρχίζει να μειώνεται. Η πλάκα καταστρέφει το κόκαλο γύρω από το δόντι, δημιουργώντας κενό μεταξύ δοντιού και ούλου, το οποίο ονομάζεται θύλακας. Ο οδοντίατρος μπορεί να μετρήσει το βάθος του θύλακα με ένα ειδικό εργαλείο που ονομάζεται «ανιχνευτήρας». Καθώς το κόκαλο εξαφανίζεται, τα ούλα πάνω από αυτό αρχίζουν να συρρικνώνονται. Με την πάροδο του χρόνου, όλο το κόκαλο που συγκρατεί τη ρίζα του δοντιού καταστρέφεται, το δόντι αρχίζει να κουνιέται και τελικά πέφτει. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται περιοδοντίτιδα η αλλιώς παροδοντοπάθεια.

11 Κακοσμία του στόματος:
Πέτρα (Τρυγία): Η τρυγία (πέτρα) είναι οδοντική πλάκα η οποία έχει παραμείνει για αρκετό χρονικό διάστημα πάνω στα δόντια και έχει σκληρύνει. Δημιουργείται πάνω στα δόντια αφήνοντας τραχιά αίσθηση. Συνήθως βρίσκεται στη συμβολή δοντιών και ούλων και ανάμεσα στα δόντια. Επίσης βρίσκεται στο πίσω μέρος των κάτω πρόσθιων δοντιών (κοντά στο σημείο που οι σιελογόνοι αδένες εκκρίνουν το σάλιο). Σε αρκετές περιπτώσεις δεν αισθάνεστε την παρουσία της τρυγίας (πέτρας) στα δόντια και για αυτό το λόγο η επίσκεψη στον οδοντίατρο σε τακτά χρονικά διαστήματα κρίνεται αναγκαία. Η τρυγία (πέτρα) είναι πολύ σκληρή ουσία για να την αφαιρέσετε μόνοι σας με την οδοντόβουρτσα και γι' αυτό το λόγο θα πρέπει να την αφαιρέσει ο οδοντίατρος με κατάλληλα εργαλεία καθαρισμού. Μπορείτε, όμως, να καθυστερήσετε τη δημιουργία της κρατώντας το στόμα σας καθαρό με το σωστό βούρτσισμα των δοντιών. Κακοσμία του στόματος: Η κακοσμία του στόματος είναι η δυσοσμία του στόματος δηλαδή η άσχημη αναπνοή (η οποία, όμως, δεν προέρχεται από «αρωματικές» τροφές όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι, το κουνουπίδι κλπ). Συνήθως, δεν γίνεται αισθητή από τον ίδιο τον ασθενή. Η κακοσμία του στόματος οφείλεται στα προϊόντα βακτηριδιακής διάσπασης πρωτεϊνών, σε πτητικές θειούχες ενώσεις. Με άλλα λόγια τα μικρόβια, που υπάρχουν στο στόμα, διασπούν τις πρωτεΐνες (από τις τροφές, σάλιο κλπ) παράγοντας βρομερές ουσίες. Η κακοσμία του στόματος μπορεί να οφείλεται σε ενδοστοματικά αίτια, όπως: 1.Ουλίτιδα, 2.Περιοδοντίτιδα, 3.Βαθιά τερηδόνα, 4.Περιστεφανίτιδα, 5.Νεκρωτικούς πολφούς, 6. Ξηροστομία, 7. Σφηνωμένα κατάλοιπα τροφών, 8. Ακάθαρτες προσθετικές εργασίες (όπως οδοντοστοιχίες), 9. Εντοπισμένη οστεΐτιδα (ξηρό φατνίο), 10.Εξελκώσεις του στοματικού βλεννογόνου, 11. Επουλωμένα τραύματα (μετά την εξαγωγή), 12.Λοιμώξεις του στόματος και γίνεται ακόμα εντονότερη όταν συνδυάζεται με το κάπνισμα.

12 Βρουξισμός (τρίξιμο των δοντιών):
Απόστημα: Όταν η κοιλότητα που δημιούργησε η τερηδόνα μεγαλώσει αρκετά, ο πολφός καταστρέφεται αφήνοντας στη θέση του ένα άδειο χώρο μέσα στο δόντι. Τα βακτήρια από το στόμα μπορούν να εισέλθουν στο δόντι και να προκαλέσουν λοίμωξη (γνωστή και ως απόστημα) στην άκρη της ρίζας του δοντιού (ακρορρίζιο). Η λοίμωξη τελικά περνάει από τη ρίζα του δοντιού μέσω του ακρορριζίου στο κόκαλο και απλώνεται δημιουργώντας μια στρογγυλή περιοχή γεμάτη από μικροοργανισμούς την οποία μπορούμε να τη δούμε ακτινογραφικά. Συνήθως από το απόστημα προκαλείται πολύ δυνατός πόνος. Ο πονόδοντος που δημιουργείται από το απόστημα διαρκεί συνήθως για μεγάλη περίοδο και είναι εντονότερος κατά τη διάρκεια της μάσησης των τροφών. Το απόστημα μπορεί να προκαλέσει οίδημα (πρήξιμο) των ούλων και του προσώπου, αν δεν θεραπευτεί. Ο οδοντίατρος μπορεί να σώσει ένα δόντι με απόστημα με την ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Βρουξισμός (τρίξιμο των δοντιών): Το τρίξιμο των δοντιών (βρουξισμός η αλλιώς τριγμός) είναι μια ακούσια και μη ελεγχόμενη περιαγωγική κίνηση της κάτω γνάθου σε θέση κεντρικής σύγκλεισης (δηλαδή όταν κλείνουμε το στόμα μέχρι να «πατήσουν» τα δόντια το ένα με το άλλο). Οι μασητικές επιφάνειες όλων των δοντιών άνω και κάτω γνάθου βρίσκονται σε συνεχή επαφή και μάλιστα με τα δόντια της κάτω γνάθου να διολισθαίνουν επί των δοντιών της άνω γνάθου σε μεγάλο βαθμό πίεσης και περιαγωγικής κίνησης έτσι ώστε να αρχίζει η αποτριβή της αδαμαντίνης. Η αποτριβή της αδαμαντίνης ξεκινάει από τα φύματα των δοντιών και επεκτείνεται σταδιακά σε όλη τη μασητική επιφάνεια των δοντιών. Δυστυχώς η αποτριβή γίνεται με πολύ αργό ρυθμό , και γι’ αυτό συχνά ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται την διαφορά στη μορφολογία της μύλης των δοντιών. Η βραδεία αποτριβή αναγκάζει τον πολφό να συρρικνωθεί , ο ασθενής δεν έχει προβλήματα με τη μάσηση και συχνά δεν εμφανίζει πόνο στο ζεστό και στο κρύο.

13 Οδοντική πλάκα: Περιστεφανίτιδα:
H οδοντική πλάκα είναι μία μαλακή ουσία που εμφανίζεται στην επιφάνεια των δοντιών σε περίπτωση που δεν τα βουρτσίζετε με το σωστό τρόπο. Μπορεί να προκαλέσει τερηδόνα και ουλίτιδα. Συνήθως συγκεντρώνεται στην περιοχή μεταξύ των δοντιών και στις σχισμές των οπισθίων δοντιών (που ονομάζονται αύλακες). Μετά από μερικές μέρες χωρίς βούρτσισμα η πλάκα εμφανίζεται με τη μορφή ενός άσπρου στρώματος, ενώ αργότερα γίνεται κίτρινη ή πράσινη. Αν κοιτάξετε την πλάκα κάτω από το μικροσκόπιο θα δείτε ότι περιέχει αρκετά βακτήρια σε μια κολλώδη ουσία. Αρκετές φορές η οδοντική πλάκα ,λόγω χρώματος, είναι δύσκολο να εντοπιστεί με γυμνό μάτι. Ο οδοντίατρος έχει τη δυνατότητα με ένα ειδικό χαπάκι χρωματισμού να χρωματίσει την οδοντική πλάκα και να σας υποδείξει τις περιοχές των δοντιών που θα πρέπει να τις βουρτσίζετε καλύτερα. Μπορείτε να αφαιρέσετε την πλάκα χρησιμοποιώντας την οδοντόβουρτσα και οδοντόκρεμα. Περιστεφανίτιδα: Η περιστεφανίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων γύρω από τη μύλη του δοντιού. Τα ημιέγκλειστα δόντια (αυτά τα οποία δεν έχουν ανατείλει πλήρως), κυρίως φρονιμίτες, καλύπτονται στο ένα τους μέρος από ούλα. Τα ούλα αυτά, λόγω θέσης, λειτουργούν ως καλύπτρα, εγκλωβίζοντας συχνά μικροοργανισμούς και υπολείμματα τροφών μεταξύ ούλου και ημιέγκλειστου δοντιού, με αποτέλεσμα τη φλεγμονή των ούλων και μερικές φορές τον τερηδονισμό του ημιέγκλειστου δοντιού. Κατά τη διάρκεια της φλεγμονής νιώθετε έντονο πόνο και αυτός είναι συχνά ο λόγος για τον οποίο σπεύδετε στον οδοντίατρο, οίδημα (πρήξιμο) και μπορεί να έχετε κακοσμία. Μετά το πέρας της φλεγμονής, καλό θα ήταν να επισκεφτείτε ξανά τον οδοντίατρο και να αποφασίσετε αν θα αφαιρέσετε τη καλύπτρα του δοντιού (το ούλο πάνω από το δόντι, ώστε να είναι προσπελάσιμο στην οδοντόβουρτσα) ή θα προβείτε σε εξαγωγή του φρονιμίτη.

14 Ξηροστομία: Διάβρωση των δοντιών:
Ξηροστομία είναι η κατάσταση ξηρότητας του στόματος. Ένα ξηρό στόμα είναι περισσότερο επιρρεπές σε παθήσεις του στόματος όπως, η τερηδόνα, και προκαλεί προβλήματα στα άτομα που φορούν οδοντοστοιχίες. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι που κάποια άτομα παρουσιάζουν ξηροστομία. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι ξηρό στόμα, αίσθημα καύσου, άσχημη αναπνοή. Επίσης, οι οδοντοστοιχίες χαλαρώνουν και προκαλούν πληγές, δυσκολίες στην κατάποση και συχνά πολλαπλές τερηδόνες. Μερικά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν ξηροστομία ως παρενέργεια, ειδικά αυτά που δίνονται για τις θεραπείες της κατάθλιψης ή της υψηλής πίεσης. Επίσης, συγκεκριμένες παθήσεις που επηρεάζουν την λειτουργία των σιελογόνων αδένων μπορούν να προκαλέσουν ξηροστομία, λόγω της μικρής παραγωγής σάλιου από τους αδένες. Η συστηματική ενυδάτωση του στόματος με υγρά μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Οι οδοντίατροι μπορούν να βοηθήσουν δίνοντας υποκατάστατα σάλιου (σε μορφή spray ή καραμελών). Διάβρωση των δοντιών: Η συχνή χρήση τροφών και ποτών που περιέχουν οξέα καθιστά την επιφάνεια των δοντιών (αδαμαντίνη) λεπτή και αδύναμη. Έτσι τα δόντια γίνονται ευαίσθητα και αντιδρούν με πόνο, όταν τρώμε ή πίνουμε κάτι ζεστό ή κρύο. Στα διαβρωμένα δόντια είναι συνηθισμένο να βρίσκουμε και τερηδόνες, καθώς η άμυνα του οργανισμού (το σάλιο) δεν μπορεί να εξουδετερώσει την πληθώρα των οξέων. Όλα τα αεριούχα ποτά (ανεξαρτήτως αν είναι διαίτης ή όχι), όπως επίσης και οι χυμοί φρούτων, περιέχουν οξέα προκαλώντας κάποιου βαθμού διάβρωση. Τα ξινά φαγητά και φρούτα προκαλούν επίσης διάβρωση. Επίσης, μερικά φάρμακα είναι όξινα και μπορούν να προκαλέσουν διάβρωση των δοντιών. Τα οξέα του στομάχου, επίσης, προκαλούν διάβρωση στα δόντια. Μερικά άτομα με στομαχικές διαταραχές, που κάνουν συχνά εμετό, είναι συνηθισμένο να παρουσιάζουν διαβρωμένα δόντια.

15 Για παιδιά- Το σύνδρομο του μπιμπερό:
Το γάλα και οι χυμοί φρούτων περιέχουν ζάχαρη. Όταν αυτά τα ζαχαρώδη υγρά παραμένουν για μεγάλη διάρκεια στο στόμα ενώνονται με τα βακτήρια του στόματος και παράγουν οξέα, τα οποία καταστρέφουν την αδαμαντίνη των νεογιλών δοντιών. Να σημειώσουμε εδώ ότι η αδαμαντίνη των νεογιλών δοντιών δεν έχει την ίδια σκληρότητα με την αδαμαντίνη των μόνιμων δοντιών. Το σύνδρομο του μπιμπερό το συναντάμε συνήθως σε παιδιά που χρησιμοποιούν το μπιμπερό ή θηλάζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια της ημέρας ή κοιμούνται με αυτό, με αποτέλεσμα τη μεγάλη παραμονή της ζάχαρης στα δόντια. Επίσης, το συναντούμε σε παιδιά που δεν θέλουν το μπιμπερό και οι μητέρες καταφεύγουν στη λύση του να εμβαπτίζουν το λαστιχένιο τμήμα του μπιμπερό ή τη θηλή σε ζάχαρη ή μέλι

16 Θεραπείες των δοντιών Λεύκανση των δοντιών: Όψεις ρητίνης:
 Η λεύκανση των δοντιών είναι η τεχνική που μας επιτρέπει να χαρίσουμε στους ασθενείς μας ένα λευκότερο και υγιές χαμόγελο. Η σύγχρονη οδοντιατρική έχει λύσει σε μεγάλο βαθμό τα λειτουργικά προβλήματα των δοντιών και της γνάθου και πάει ένα βήμα παραπέρα. Δεν αρκούμαστε πια στο να είναι τα δόντια λειτουργικά, αλλά μπορούμε να τα κάνουμε να δείχνουν και όμορφα, προσφέροντας στους ασθενείς ένα όμορφο, λευκό χαμόγελο. Αδιαμφισβήτητα το χαμόγελο είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, που προσδίδει γοητεία, αλλά και ανεβάζει την ψυχολογία του. Στη σύγχρονη οδοντιατρική υπάρχουν τρεις τεχνικές λευκάνσεως των δοντιών. Η πρώτη είναι η λεύκανση που γίνεται στο οδοντιατρείο από τον οδοντίατρο, η δεύτερη είναι η λεύκανση που γίνεται στο σπίτι από τον ασθενή φορώντας ειδικούς νάρθηκες λεύκανσης, που κατασκευάζει ειδικά για κάθε ασθενή ο οδοντίατρος, και η τρίτη ο συνδυασμός των δύο παραπάνω τεχνικών. Όψεις ρητίνης: Με τις όψεις ρητίνης μπορούμε να πετύχουμε ένα υγιές λευκό χαμόγελο, να διορθώσουμε τυχόν μικροπροβλήματα που αφορούν το μήκος και το σχήμα κάποιων δοντιών ή ακόμα να προσφέρουμε αφύσικο super bright χαμόγελο, το λεγόμενο holywood  χαμόγελο στους ασθενείς που το επιθυμούν. Η διαδικασία απαιτεί ελάχιστο η καθόλου τρόχισμα των προστομιακών επιφανειών των δοντιών.

17 Σφράγισμα (Εμφράξεις):
Το σφράγισμα (έμφραξη) αποκαθιστά την κατεστραμμένη (εξαιτίας της τερηδόνας ή κάποιου ατυχήματος) οδοντική ουσία της μύλης του δοντιού. Σφράγισμα Αμαλγάματος: Το ασημένιο-επαργυρωμένο (μαύρο) σφράγισμα είναι φτιαγμένο από αμάλγαμα - μια μίξη υδραργύρου με άλλα μέταλλα, όπως άργυρος, κασσίτερος και χαλκός. Αυτά τα μέταλλα, είναι πολύ ανθεκτικά και είναι τα ιδανικά για τα οπίσθια δόντια, όπου οι δυνάμεις της μάσησης είναι πολύ δυνατές. Η χρήση τέτοιου είδους σφραγισμάτων στη σύγχρονη οδοντιατρική είναι περιορισμένη. Η ακρυλική ρητίνη, η υαλοιονομερής κονία και τα σύνθετα συστατικά είναι διαφορετικοί τύποι λευκού σφραγίσματος: Το λευκό σφράγισμα συγκολλείται στις εσοχές του δοντιού και έτσι γίνεται πιο αποτελεσματικό στην επιδιόρθωση των προσθίων δοντιών, τα οποία μπορεί να είναι ραγισμένα, σπασμένα, τερηδονισμένα ή φθαρμένα-διαβρωμένα. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν σημάδια ή δυσχρωμίες τα οποία είναι αδύνατο να απομακρυνθούν με την χρήση της οδοντόβουρτσας. Τα λευκά σφραγίσματα διαθέτουν χρωματολόγιο, ώστε είναι δυνατή η προσαρμογή στο χρώμα των φυσικών σας δοντιών. Απονεύρωση: Στο κέντρο κάθε δοντιού (πυρήνα) υπάρχει μια μάζα μαλακού ζωντανού ιστού (φανταστείτε το σαν σάκο), η οποία ονομάζεται πολφός. H τερηδόνα ή τα διάφορα ατυχήματα μπορούν να καταστρέψουν το ζωντανό πολφό και να τον καταστήσουν επιρρεπή σε διάφορες φλεγμονές, οι οποίες με τη σειρά τους θα προκαλέσουν έντονο πονόδοντο και δημιουργία αποστημάτων. Οι εμφράξεις των ριζικών σωλήνων (γνωστές και ως ενδοδοντικές θεραπείες ή απονευρώσεις) χρησιμοποιούνται για να απομακρύνουν τον κατεστραμμένο ή νεκρό πολφό και τα νεύρα που βρίσκονται μέσα στους ριζικούς σωλήνες.

18 Οδοντικά εμφυτεύματα:
Τα οδοντικά εμφυτεύματα (εμφυτεύματα δοντιών) είναι βίδες που τοποθετούνται μόνιμα στη γνάθο και αποτελούν μέθοδο αποκατάστασης των χαμένων δοντιών. Τα οδοντικά εμφυτεύματα χρησιμεύουν επίσης και για τη σταθεροποίηση τεχνητών οδοντοστοιχιών. Τα οδοντικά εμφυτεύματα κατασκευάζονται από τιτάνιο ένα υλικό το οποίο έχει αποδειχθεί ότι σχηματίζει δεσμό με το οστό που το περιβάλει. Η βιολογική αυτή διαδικασία ονομάζεται οστεοενσωμάτωση και διαρκεί μερικούς μήνες. Τα θετικά των οδοντικών εμφυτευμάτων είναι ότι δεν χρειάζεται να τροχιστούν διπλανά δόντια, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως στηρίγματα για να αντικατασταθούν ένα ή περισσότερα χαμένα δόντια. Επίσης, μπορούν να προσφέρουν σταθερότητα σε ολικές οδοντοστοιχίες. Στεφάνες (Θήκες): Η μύλη είναι το ορατό μέρος του δοντιού στη στοματική κοιλότητα. Μια τεχνητή στεφάνη καλύπτει ολοκληρωτικά την κατεστραμμένη μύλη του δοντιού πάνω από τη γραμμή των ούλων για να το προστατεύσει. Οι στεφάνες μπορούν, επίσης, να βελτιώσουν την εμφάνιση των παραμορφωμένων δοντιών ή των δοντιών με δυσχρωμία. Οι στεφάνες κατασκευάζονται από μέταλλο ή από πορσελάνη ή από πορσελάνη με μέταλλο στο εσωτερικό για αντοχή. Επίσης υπάρχουν και οι ακρυλικές. Το χρώμα και το σχήμα μπορούν να προσαρμοστούν στα δικά σας δόντια. Στο δόντι ορισμένες φορές μπορεί να χρειαστεί να γίνει έμφραξη των ριζικών σωλήνων, μετά από απονεύρωση. Σε περιπτώσεις που η καταστροφή της οδοντικής ουσίας της μύλης του δοντιού είναι εκτεταμένη η στεφάνη στηρίζεται με καρφίδα στο ριζικό σωλήνα

19 Γέφυρες: Οδοντοστοιχίες:
Η γέφυρα χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση ενός ή και περισσοτέρων ελλειπόντων ή εξαχθέντων δοντιών ανάμεσα στα φυσικά δόντια. Ορισμένες γέφυρες έχουνε στεφάνες σε κάθε άκρο. Κάποιες άλλες είναι στερεωμένες στην επιφάνεια των δοντιών διπλά από την νωδή περιοχή (η περιοχή όπου δεν υπάρχουν δόντια). Οι γέφυρες κατασκευάζονται είτε από μέταλλο και πορσελάνη είτε μονό από πορσελάνη. Τα δόντια της γέφυρας μπορούν να προσαρμοστούν στο χρώμα, σχήμα και μέγεθος των φυσικών σας δοντιών. Το αποτύπωμα των δοντιών και της νωδής περιοχής το χρησιμοποιεί ο οδοντοτεχνίτης για να κατασκευάσει τη γέφυρα. Μια προσωρινή γέφυρα ή μια προσωρινή στεφάνη μπορεί να τοποθετηθεί ανάμεσα στις συνεδρίες. Οδοντοστοιχίες: Μια κινητή οδοντοστοιχία αναπληρώνει χαμένα δόντια. Οι μερικές οδοντοστοιχίες αντικαθιστούν μερικά χαμένα δόντια, ενώ οι ολικές οδοντοστοιχίες χρειάζονται αν λείπουν όλα τα φυσικά δόντια (μασέλες). Οι οδοντοστοιχίες μπορούν να βελτιώσουν την εμφάνιση, καθώς και τον τρόπο που δαγκώνουμε, μασάμε, μιλάμε και μπορούν να κατασκευαστούν, έτσι ώστε να δείχνουν όσο το δυνατόν πιο φυσικές. Στην κατασκευή των οδοντοστοιχιών χρησιμοποιείται ακρυλικό, ένα είδος πλαστικού, ενώ μερικές περιέχουν και μέταλλο. Ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί ένα ζυμώδες (σαν ζυμάρι) υλικό για να φτιάξει ομοιώματα του στόματος, που ονομάζονται αποτυπώματα. Ο οδοντοτεχνίτης τα χρησιμοποιεί για να φτιάξει τα μοντέλα πάνω στα οποία θα δημιουργήσει την οδοντοστοιχία. Αυτά δείχνουν στον οδοντοτεχνίτη πως θα πρέπει να δαγκώνουν τα δόντια και το σχήμα που πρέπει να δώσει στην οδοντοστοιχία. Μια δοκιμαστική οδοντοστοιχία κατασκευάζεται και τοποθετείται στο στόμα. Έπειτα, η δοκιμαστική οδοντοστοιχία επιστρέφει στον οδοντοτεχνίτη, ο οποίος τοποθετεί μόνιμα πλέον τα δόντια. Η οδοντοστοιχία είναι έτοιμη για χρήση.

20 Σοδοβολή: Η σοδοβολή είναι η τεχνική που χρησιμοποιεί ο οδοντίατρος για να απομακρύνει χρωστικές που επικάθονται στα δόντια, όπως οι χρωστικές του τσιγάρου και την οδοντική πλάκα. Ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί ένα ειδικό μηχάνημα το οποίο εκτοξεύει σόδα με νερό πάνω στα δόντια. Το αποτέλεσμα είναι η απομάκρυνση των χρωστικών, ακόμα και στα πιο απροσπέλαστα σημεία των δοντιών. Μετά το τέλος της σοδοβολής ο οδοντίατρος θα προβεί σε φθορίωση των δοντιών με ένα ειδικό gel. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της σοβοδολής είναι η αφαίρεση πρωτίστως της τρυγίας (πέτρα) από τα δόντια. Σιδεράκια: Τα σιδεράκια (ορθοδοντικά μηχανήματα) χρησιμοποιούνται για να ισιώσουν τα δόντια. Τα σιδεράκια που σταθεροποιούνται πάνω στα δόντια και απομακρύνονται μόνο μετά το τέλος της ορθοδοντικής εργασίας ονομάζονται «ακίνητα σιδεράκια» (ακίνητα ορθοδοντικά μηχανήματα), ενώ εκείνα που μπορούν να απομακρυνθούν από το στόμα ανά πάσα στιγμή για να καθαριστούν ονομάζονται «κινητά σιδεράκια» (κινητά ορθοδοντικά μηχανήματα). Οι οδοντίατροι συνήθως περιμένουν μέχρι όλα τα νεογιλά δόντια να απομακρυνθούν από το στόμα και τα περισσότερα μόνιμα δόντια να ανατείλουν για να ξεκινήσουν την ορθοδοντική εργασία, δηλαδή περίπου στην ηλικία των 10 με 11 χρονών. Σε αυτή την ηλικία οι γνάθοι έχουν αναπτυχθεί αρκετά και μπορεί ο οδοντίατρος να προβλέψει αν υπάρχει χώρος για να ανατείλουν όλα τα μόνιμα δόντια σωστά. Οι ορθοδοντικοί είναι οδοντίατροι που ειδικεύονται σε τέτοιου είδους περιπτώσεις. Η συνεργασία σας, με τον οδοντιάτρό σας και τον ορθοδοντικό, αλλά και μεταξύ τους, πρέπει να είναι άριστη για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.

21 Εξαγωγή: Δόντια πολύ κατεστραμμένα από τερηδόνα ή δόντια που πάσχουν από βαριάς μορφής παροδοντοπάθεια ίσως να χρειαστεί να απομακρυνθούν από το στόμα. Επίσης, αναγκαία είναι αρκετές φορές η εξαγωγή δοντιών σε παιδιά με ορθοδοντικά προβλήματα. Η εξαγωγή των δοντιών γίνεται κάτω από την επίδραση τοπικού αναισθητικού το οποίο χορηγείται με ένεση στο στόμα. Ο σκοπός του τοπικού αναισθητικού είναι η αναισθητοποίηση του δοντιού και της περιοχής γύρω από αυτό για να μην υπάρχει πόνος. Κατά την εξαγωγή των δοντιών υπάρχει περίπτωση να ακούσετε ήχους σπασίματος ή να αισθανθείτε πίεση, αλλά όχι πόνο, στην περιοχή της εξαγωγής. Σε μερικές περιπτώσεις είναι αναγκαία και η συρραφή του τραύματος μετά την εξαγωγή. Ο οδοντίατρος μετά την εξαγωγή θα σας δώσει μια γάζα την οποία θα πρέπει να δαγκώσετε για να σταματήσει η αιμορραγία. Επίσης ο οδοντίατρος θα σας δώσει τις κατάλληλες συμβουλές για το πως να περιποιηθείτε το τραύμα μετά την εξαγωγή.

22 Συμβουλές Διατροφή: Οι διατροφικές σας συνήθειες έχουν επιπτώσεις και στην υγεία των δοντιών σας. Η οδοντική πλάκα είναι μια μαλακή, κολλώδης ουσία, που συσσωρεύεται στα δόντια σας. Αποτελείται κυρίως από βακτηρίδια, τα οποία τρέφονται με τη ζάχαρη από τα τρόφιμα και το ποτό, παράγοντας οξέα ως προϊόν μεταβολισμού. Τα οξέα επιτίθενται στα δόντια διαλύοντας τα μεταλλικά στοιχεία στην επιφάνεια τους. Εάν αυτό συμβαίνει πολύ συχνά, επέρχεται η τερηδόνα. Μετά από μία επίθεση οξέων, τα δόντια μπορούν να επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση. Σε αυτό βοηθά και το φθόριο. Για το καλό της γενικής υγείας σας, πρέπει να λαμβάνετε τουλάχιστον πέντε μερίδες λαχανικών και φρούτων κάθε ημέρα. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το τυρί, είναι «ασφαλείς» τροφές για τα δόντια, αλλά, για το καλό της γενικής υγείας σας, επιλέξτε είδη με χαμηλή θερμιδική αξία και σε μικρές ποσότητες. Θυμηθείτε τους κανόνες: · Πάντα βουρτσίζετε τα δόντια σας δύο φορές την ημέρα με κάποια οδοντόπαστα φθοριου. · Καταναλώνετε μόνο "ασφαλή" ποτά και snacks μεταξύ των γευμάτων. · Λαμβάνετε τουλάχιστον πέντε μερίδες λαχανικών και φρούτων ημερησίως. · Εάν δεν μπορείτε να βουρτσίσετε τα δόντια σας μετά το γεύμα, τουλάχιστον ξεπλένετε το στόμα σας και μασήστε τσίχλα χωρίς ζάχαρη.

23 10 Τρόποι για να βοηθήσετε τον οδοντίατρό σας:
1.Ενημερώστε τον οδοντίατρο σας για οτιδήποτε αφορά τη γενική σας υγεία. Ακόμα και αν δεν θεωρείτε σημαντικές αυτές τις πληροφορίες πολλές φορές μας βοηθούν για να διαγνώσουμε ένα πρόβλημα στη στοματική σας κοιλότητα. 2.Ενημερώστε πάντα τον οδοντίατρο σας για οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ακολουθείτε ακόμα και για τη λήψη παυσίπονων. Κρατήστε πάντα σημειωμένο τι φάρμακα πήρατε και τι ώρες τα πήρατε. 3.Οταν κάθεστε στην καρέκλα μην φοβάστε. Αν φοβάστε ζητήστε να σας εξηγήσει ο οδοντίατρός σας τι ακριβώς θα κάνει στο στόμα σας. 4.Αν κατά τη διάρκεια της οδοντοθεραπείας στα δόντια σας πονάτε, να το πείτε. 5.Μην περιμένετε να πονέσετε. 6.Να είστε ήρεμοι όταν κάθεστε στην καρέκλα. Όσο πιο αγχωμένοι είστε τόσο επεκτείνεται και ο χρόνος εργασίας καθώς ουσιαστικά συγκρατείτε το δόντι προς εξαγωγή μέσα στο φατνίο. 7.Μην αναπνέετε από το στόμα. Αναπνεύστε από τη μύτη σας. Τα χνώτα συχνά θαμπώνουν τα καθρεφτάκια με αποτέλεσμα να επεκτείνεται ο χρόνος παραμονής σας στην καρέκλα. 8.Μην περνάτε το δικό σας φόβο στα παιδιά σας. Επιλέξτε τον οδοντίατρο που θεωρείτε εσείς καλύτερο. 9.Αφήστε τον οδοντίατρο σας να σας εξετάσει επιμελώς. Μην τον διακόπτετε με ερωτήσεις πριν τελειώσει την εξέταση. 10.Οργανώστε το πλάνο θεραπείας με τον οδοντίατρο σας. Δώστε του πληροφορίες για τον τρόπο ζωής σας και το χρόνο που μπορείτε να διαθέσετε.