Ερευνητική εργασία Β’ Λυκείου Συμμετέχουμε, άρα υπάρχουμε

Παρουσίαση με θέμα: "Ερευνητική εργασία Β’ Λυκείου Συμμετέχουμε, άρα υπάρχουμε"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ερευνητική εργασία Β’ Λυκείου 2012-2013 Συμμετέχουμε, άρα υπάρχουμε
Β’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού Ερευνητική εργασία Β’ Λυκείου Συμμετέχουμε, άρα υπάρχουμε Η κοινωνική οπτική της Web 2.0 μάθησης Υπεύθυνες καθηγήτριες: Γλέζου Αικατερίνη Τσιράκη Βασιλική

2 ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ A’ Ομάδα Εισαγωγή στο Web 2.0 Αίτια μετάβασης
Β’ Ομάδα Ερωτηματολόγιο & Συμπεράσματα Κοινωνικά Δίκτυα Γ’ Ομάδα Πλεονεκτήματα Web 2.0 στον κόσμο & στην εκπαίδευση Εκπαιδευτικά κοινωνικά δίκτυα Μειονεκτήματα Web 2.0 Δ’ Ομάδα Ομαδοσυνεργατική Μάθηση

3 A’ Ομάδα Εισαγωγή στο Web 2.0 Αίτια μετάβασης Εργαλεία / Εφαρμογές Web 2.0 Αποστολίδης Γιώργος Μεγακλής Χρήστος Κωστόπουλος Αντώνης Παργινός Κωνσταντίνος Κοτσάμπασης Αλέξης Κουτρομπίλας Στράτος

4 Αναδρομή Επί χιλιάδες χρόνια…. οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις βασίζονταν στην άμεση διαπροσωπική επικοινωνία Με την τεχνολογία….  τρόποι μετάδοσης πληροφοριών ( καμπάνες εκκλησιών, σήματα καπνού, βιβλία, ραδιόφωνο, τηλεόραση) τρόποι εξ αποστάσεως επικοινωνίας (γράμματα, τηλεφωνήματα)

5 Αναδρομή Σήμερα...  Μηνύματα από το κινητό τηλέφωνο και το Twitter, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ιστολόγια, Google, βίντεο στο YouTube, Facebook.  Αρχέγονη προδιάθεση για σύνδεση με άλλους ανθρώπους, ακόμη κι αν αυτό γίνεται με ηλεκτρόνια που ταξιδεύουν στον κυβερνοχώρο παρά με τον παραδοσιακό τύπο συζήτησης.  Οι καινοτομίες στην τεχνολογία της επικοινωνίας δε μας απομακρύνουν από αυτό το παρελθόν, αλλά μας φέρνουν πιο κοντά του.

6 Τι είναι το web 2.0? To Web 2.0 είναι μία φράση που πρωτοχρησιμοποιήθηκε από την εταιρεία O’Reilly Media το 2004. Αναφέρεται σε ένα όραμα, ή σε μία πρόταση για μία δεύτερη γενιά υπηρεσιών που βασίζονται στο Web – όπως τα social networking sites, τα wikis, τα εργαλεία επικοινωνίας κλπ – που δίνουν έμφαση στην online συνεργασία μεταξύ των χρηστών. Αυτή η νέα γενιά είναι μια δυναμική διαδικτυακή πλατφόρμα στην οποία μπορούν να αλληλεπιδρούν χρήστες χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα υπολογιστών και δικτύων. Web 2.0 : δεύτερη γενιά υπηρεσιών οι οποίες βασίζονται στο διαδίκτυο - όπως ιστοτόποι κοινωνικής δικτύωσης (social networking sites), wiki, εργαλεία επικοινωνίας, και folksonomies που δίνουν έμφαση στην ηλεκτρονική συνέργεια και ανταλλαγή μεταξύ των χρηστών.

7 Κριτική Οι τεχνολογίες αναβαθμίζονται συνεχώς.
Γιατί λοιπόν δεν εμφανίστηκε το Web 2.1; Δεν είναι μια νέα έκδοση Web, αλλά αναφέρεται στις αλλαγές του τρόπου που αξιοποιούνται οι ήδη υπάρχουσες τεχνολογίες και στον τρόπο που οι σχεδιαστές πληροφοριακών συστημάτων καθώς και οι χρήστες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Τελικά… Παλιότερα  μόνο επίσκεψη ιστοσελίδων χωρίς πολλές δυνατότητες δημιουργίας πληροφοριών ( κατόρθωμα η δημοσίευση ενός βίντεο στο web). Τώρα  σε λίγα δευτερόλεπτα ανεβάζει βίντεο στο Youtube ο καθένας.

8 Συμπεράσματα Ο χρήστης δεν είναι απλά θεατής, πελάτης, καταναλωτής αλλά συμμετέχει ενεργά και αλτρουιστικά στη διαμόρφωση και διαχείριση των πληροφοριών του παγκόσμιου ιστού. Οι τεχνολογίες Web 2.0 θεωρούνται σημαντικές στη μάθηση Εγκαθιδρύεται, μια κοινότητα πρακτικής, όπου οι μαθητές μπορούν να μοιραστούν ιδέες, συμβουλές, να βρουν λύσεις. Κινητήριος δύναμη, οι ίδιοι οι χρήστες… Ίσως είναι η πρώτη φορά που οι χρήστες καθορίζουν τις εξελίξεις σε τόσο μεγάλο βαθμό!

9

10 ≠ Αίτια μετάβασης Web 1.0 (ο χρήστης απλά επισκέπτης)
Η εξέλιξη αυτή μετέβαλε τη δομή και ανάπτυξη του Παγκόσμιου Ιστού με πολλούς τρόπους, με τα κοινωνικά δίκτυα να συνιστούν ενδεχομένως τη σημαντικότερη αλλαγή.

11 Αίτια μετάβασης Οι ιστοσελίδες και τα εργαλεία του Web 2.0 συνδράμουν στην αλληλεπίδραση με το κοινό. Πάρα πολύ συχνά το Web 1.0 ήταν αυταρχικό. To Web 2.0 είναι δημοκρατικό και την εξουσία έχει κατά κύριο λόγο ο χρήστης.

12 Αίτια μετάβασης Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν ξεπεράσει πλέον τον στενό κλοιό μιας περιορισμένης σε αριθμό ομάδας και αφορούν τους χρήστες όλων των στρωμάτων και επιπέδων, δίχως να χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα υπολογιστών και δικτύων. Κοινότητες ανθρώπων, που έχουν κοινά ενδιαφέροντα, εκμεταλλεύονται τα χαρακτηριστικά του μέσου, για να μοιραστούν και να αναπτύξουν περαιτέρω το ενδιαφέρον τους. Διαδραστικότητα, δυναμικό περιεχόμενο, συνεργασία, συνεισφορά, social computing (facebook, Youtube, search, tagging- προσθήκη ετικετών, wiki) οι χρήστες δημιουργούν, επεξεργάζονται, διαγράφουν ή απλά διαβάζουν πληροφορίες.

13 Αίτια μετάβασης Τεχνολογική και κοινωνική επανάσταση τελικά.
Καταργούνται τα όρια της περιορισμένης σε έναν υπολογιστή πλατφόρμας.... Η δράση του μεταπηδά στον Παγκόσμιο Ιστό. Το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων που δημοσιεύουν οι ίδιοι οι χρήστες και ο βαθμός που αυτά μπορεί να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς. Τα ζητήματα αυτά δεν υπήρχαν την εποχή του Web 1.0, καθώς κύριο χαρακτηριστικό τότε ήταν η ανωνυμία.

14 Χαρακτηριστικά Παγκόσμια πλατφόρμα επαναχρησιμοποιούμενων υπηρεσιών και δεδομένων, τα οποία προέρχονται κυρίως από τους ίδιους τους χρήστες και στις περισσότερες περιπτώσεις διακινούνται ελεύθερα. Με ένα browser "τρέχει" μια Web 2.0 εφαρμογή, η οποία λειτουργεί ανεξαρτήτως συσκευής πρόσβασης και λειτουργικού συστήματος. Μόνη προϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη σύνδεσης στο διαδίκτυο. Το λογισμικό, το περιεχόμενο και οι εφαρμογές είναι ανοιχτού κώδικα (open source). Τεχνολογία Ajax : ιστοσελίδες που ανανεώνουν μόνο το περιεχόμενο που αλλάζει.

15 Χαρακτηριστικά Χρήση κυρίως “ελαφριάς” τεχνολογίας σε ό,τι αφορά τα πρωτόκολλα, τις γλώσσες προγραμματισμού, τις διεπαφές χρήστη, ενώ διαπιστώνεται και μια τάση για απλότητα στον προγραμματιστικό σχεδιασμό τους. Πολυμεσικές και διαδραστικές διεπαφές χρήστη (Rich Internet Applications-RIA), δυναμικό περιεχόμενο, ιστοσελίδες που ανανεώνουν μόνο το περιεχόμενό που αλλάζει (τεχνολογία Ajax). Συνεχής και άμεση ανανέωση των δεδομένων και του λογισμικού που πρέπει να προσαρμόζεται διαρκώς στις ανάγκες των χρηστών. Προώθηση του δημοκρατικού χαρακτήρα του διαδικτύου, με τους χρήστες να έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο

16 Χαρακτηριστικά Υιοθέτηση της τάσης για αποκέντρωση των δεδομένων, υπηρεσιών και προτύπων. Δυνατότητα κατηγοριοποίησης του περιεχομένου από το χρήστη με σημασιολογικές έννοιες για ευκολότερη αναζήτηση της πληροφορίας. Δυνατότητα για ανοιχτή επικοινωνία, ανάδραση, διάχυση πληροφοριών, άμεση συγκέντρωση και εκμετάλλευση της γνώσης των χρηστών για διάφορα ζητήματα. Αμφίδρομη επικοινωνία του χρήστη με επιχειρήσεις ή οργανισμούς που μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την υιοθέτηση κατευθύνσεων και τη λήψη αποφάσεων.

17 Tρόπος λειτουργίας και παρουσίασης των ιστοσελίδων στο Web 2.0
Πλούσια και διαδραστικά interfaces χρηστών (Rich Internet Applications- RIA) που χρησιμοποιούν τεχνολογία Flash, Javascript, κλπ και την Ajax, που αντιπροσωπεύει την τάση του Web 2.0 για όσο το δυνατόν καλύτερη εκμετάλλευση του δικτύου. Χρήση CSS (Cascading Style Sheets) για να διαχωριστούν τα δεδομένα πληροφορίας από τα δεδομένα μορφοποίησης σε μια ιστοσελίδα. Αυτό, πέρα από την οικονομία στο εύρος ζώνης του δικτύου, προσφέρει και ευελιξία στον τρόπο παρουσίασης των δεδομένων, αφού ο χρήστης βλέπει τα δεδομένα ανάλογα με το CSS που ο ίδιος διαθέτει. Αρχιτεκτονικές SOA (Service Oriented Architecture) που επιτρέπουν το διαμοιρασμό και την επαναχρησιμοποίηση υπηρεσιών-εφαρμογών από διαφορετικά προγράμματα λογισμικού και SaaS (Software as a Service).

18 Homo Dictyous

19 Web 2.0 & Εκπαίδευση αλληλεπίδραση μαθητών τόσο στην τάξη όσο και έξω από αυτήν δημιουργώντας μία διαδικτυακή κοινότητα. λειτουργεί με βάση το πώς οι ίδιοι οι μαθητές επιθυμούν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. το περιοδικό Time ανακήρυξε σαν σημαντικότερο πρόσωπο της χρονιάς 2006 τους χρήστες.

20 Εργαλεία & Εφαρμογές Web 2.0 Ιστολόγια- εργαλείο Blogger
Ορισμός Διαδικτυακά ημερολόγια ενός ή περισσότερων συγγραφέων, τα οποία περιλαμβάνουν ποικίλες καταχωρίσεις ή άρθρα με τις πιο πρόσφατες προσθήκες να παρουσιάζονται πρώτες. Οφέλη Στην κοινωνία: αίσθηση κοινωνικοποίησης των συμμετεχόντων. Στο σχολείο:  Υποβολή εργασιών στον ίδιο ιστοχώρο  Ανακοίνωση πληροφοριών και διευθύνσεων  Συμβουλές καθηγητών για τον τρόπο μελέτης  Παρουσίαση δραστηριοτήτων παράλληλα με το μάθημα (π.χ. αφιέρωμα σε κάποιον διανοούμενο)

21 Β’ Τοσίτσειο Γυμνάσιο Εκάλης - blog

22 Wiki Τι είναι...  ιστοσελίδες που επιτρέπουν στο σύνολο των χρηστών να προσθέσουν, να αφαιρέσουν, ή να επεξεργαστουν το περιεχόμενό τους  μέσο συλλογικής εργασίας πάνω σε κάποιο αντικείμενο Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η Wikipedia (μέσα στα 10 δημοφιλέστερα sites παγκοσμίως) wiki- λεξικό για τα Web 2.0 εκπαιδευτικά εργαλεία Εμείς

23 Mash-ups συνδυασμός και χρήση δεδομένων και εφαρμογών από διαφορετικές ιστοσελίδες σε μία βελτίωση της λειτουργικότητας των ιστοσελίδων π.χ. η GoogleΜaps

24 RSS: Really Simple Syndication
προσφέρουν τη δυνατότητα στους χρήστες να λαμβάνουν νέες πληροφορίες από διάφορες ιστοσελίδες, τη στιγμή που δημοσιεύονται, χωρίς να χρειάζεται να τις επισκεφθούν η ενημέρωση μπορεί να πραγματοποιείται και μέσω της φορητής συσκευής του χρήστη (smartphone, PDA, κλπ.) παράδειγμα τέτοιων εργαλείων  Feedburner, το GoogleAlerts

25 Social Bookmarking: ( κοινωνική επισήμανση )
Τρόπος διαμοιρασμού, σχολιασμού, αναζήτησης, διαχείρισης και οργάνωσης επισημάνσεων (αγαπημένα) Εξέλιξη του tagging Πολύ καλύτερη οργάνωση δεδομένων Κοινωνικοποίηση με άτομα κοινών ενδιαφερόντων π.χ. Diigo, Delicious

26 Podcasting iPod Podcast broadcast Αποκαλείται και Personal On Demand broadCAST «Λέξη του Έτους 2005», καθώς: δημιουργεί αρχεία ήχου που διατίθενται online με τρόπο τέτοιο που το λογισμικό αναγνωρίζει τα καινούρια αρχεία και τα κατεβάζει αυτόματα «κατεβαίνουν» αυτόματα στις κινητές συσκευές αναπαραγωγής ήχου ή τους προσωπικούς υπολογιστές και παρέχουν ροές (feeds) με ενημερώσεις για τις νέες δημοσιεύσεις (πχ. voicethread, podhawk, podcast & audacity)

27

28 κάθετα social networks οριζόντια social networks:
οποιοδήποτε site προσφέρει την δυνατότητα δημιουργίας προφίλ και αλληλεπίδρασης με άλλους χρήστες μέσω «κοινωνικών συνδέσεων» εντός ενός χώρου ηλεκτρονικής κοινότητας κάθετα social networks οριζόντια social networks: χρήστες-μέλη με κοινά ενδιαφέροντα & κοινούς στόχους μέλη με διαφορετικά ενδιαφέροντα και σκοπό την αλληλεπίδραση π.χ. facebook, myspace, LinkedIn  υπάρχουν εργαλεία, όπως το Ning και το Elgg, που δίνουν την δυνατότητα στον χρήστη να αναπτύξει ο ίδιος εύκολα & γρήγορα το δικό του social networking site (π.χ. Logogreekworld)

29 Σύγκριση εφαρμογών Web 2.0 με τις αντίστοιχες του Web 1.0
Τομέας Web 1.0 Web 2.0 Πηγές μουσικής Mp3.com Napster Εγκυκλοπαίδειες Britannica Online Wikipedia Προσκλήσεις Evite Upcoming.org & EVDB Κατάταξη ιστότοπου σε λίστες αποτελεσμάτων Domain Name Speculation Search Engine Optimization Τεχνικές διαφήμισης Page views Cost per Click Απόσπαση δεδομένων από έξοδο προγράμματος Screen Scraping Web services Δημιουργία περιεχομένου Publishing Participation Διαχείριση περιεχομένου Content Management Systems Wikis Ταξινόμηση περιεχομένου Directories (taxonomy) Tagging (“folksonomy”) Λήψη περιεχομένου Stickiness Syndication Ιστοσελίδες Webpages Web blogs Εφαρμογές Stand-alone apps Mashups Λογισμικό Λογισμικό ως προϊόν Λογισμικό ως υπηρεσία Πύλες Portals Composite applications

30 Wikipedia > Britannica Online
Σύγκριση εφαρμογών Web 2.0 με τις αντίστοιχες του Web 1.0 Britannica Online ( Web 1.0 ) m ( Web 1.0 ) Wikipedia ( Web 2.0 ) r ( Web 2.0 ) διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια - ιστορικά επιτεύγματα - άρθρα διαφόρων θεμάτων - ειδησεογραφικό περιεχόμενο Διαδικτυακή πολυγλωσσική εγκυκλοπαίδεια ανοιχτής πρόσβασης > άρθρα  ΜΚΟ Wikipedia > Britannica Online Ελκυστική και προσιτή σε μεγάλο αριθμό χρηστών Έχει περισσότερα άρθρα «Αρχιτεκτονική της συμμετοχής»

31 Σύγκριση εφαρμογών Web 2.0 με τις αντίστοιχες του Web 1.0
Mp3.com ( Web 1.0 ) Napster ( Web 2.0 ) Περιεκτική online πηγή μουσικής με:  τεράστια βάση δεδομένων με πληροφορίες για > καλλιτέχνες  δωρεάν τραγούδια ή βίντεο >  καθημερινή ενημέρωση για το χώρο της μουσικής Περιεκτική online πηγή μουσικής με:  μεγάλη συλλογή τραγουδιών εμπορικών αλλά και λιγότερο γνωστών  απεριόριστη πρόσβαση σε μουσική πολύ καλής ποιότητας  μεταφορά μουσικής σε συμβατές συσκευές Mp3 Napster > Mp3 Δημοσιοποίηση δεδομένων και όχι ιδιωτικοποίηση Αναζήτηση μουσικής από οπουδήποτε στον Ιστό Ελεύθερη πρόσβαση... «αρχιτεκτονική της συμμετοχής»

32 Σύγκριση εφαρμογών Web 2.0 με τις αντίστοιχες του Web 1.0
Ofoto ( Web 1.0 ) Flickr ( Web 2.0 ) Ιστότοπος διαχείρισης, αναζήτησης και διανομής ψηφιακών φωτογραφιών Παρέχει:  Καινοτόμα δημόσια εργαλεία  Κατηγοριοποίηση των φωτογραφιών χρησιμοποιώντας ετικέτες-κλειδιά  Πολύ γρήγορη πρόσβαση σε εικόνες που συνδέονται με λέξεις-κλειδιά Υπηρεσία ανάπτυξης ψηφιακών φωτογραφιών Kodak Easy Share Προσφέρει:  Ασφαλή &εύκολο τρόπο αποθήκευσης, διαμοιρασμού, εκτύπωσης & αγοράς φωτογραφιών,οι οποίες δε διανέμονται δωρεάν  Δωρεάν εργαλεία δημιουργίας και επεξεργασίας εικόνας και ειδικών προϊόντων Flickr > Ofoto Δυνατότητα δημιουργίας σημείωσης για κάθε φωτογραφία (μεταδεδομένα) Καλύτερη οργάνωση και κατηγοριοποίηση φωτογραφιών Ευκολότερη αναζήτηση και εντοπισμός αυτών από τους χρήστες Ανάρτηση φωτογραφιών στα blogs και διανομή μέσω της RSS τεχνικής

33 Σύγκριση εφαρμογών Web 2.0 με τις αντίστοιχες του Web 1.0
Akamai ( Web 1.0 ) Bittorent ( Web 2.0 )  Υπηρεσία κατανομής αρχείων χωρίς τη σχετική μαζική κατανάλωση στους πόρους εύρους και εξυπηρέτησης  Μειώνει το φόρτο των seeders επειδή οι leechers κατεβάζουν αρχεία ο ένας από τον άλλον. Το πρωτόκολλο του Bittorent σπάει το κεντρικό αρχείο στο μέγεθος του ¼ του Megabyte (256KB).  Ηγετική παγκόσμια υπηρεσία για κατανομή διαδικτυακού περιεχομένου & επιχειρηματικών διαδικασιών  Συμμετέχει ενεργά σε πολλές επιδείξεις εμπορικών συναλλαγών, σε σεμινάρια, σε συνέδρια και εργαστήρια. Bittorent > Akamai Ριζική προσέγγιση στη δικτυακή αποκεντροποίηση, καθώς το κεντρικό αρχείο σπάει & διαμοιράζεται από πολλούς χρήστες «αρχιτεκτονική συμμετοχής και συνεργασίας» -σύνδεση άκρων μεταξύ τους

34 Β’ Ομάδα Ερωτηματολόγιο & Συμπεράσματα Κοινωνικά Δίκτυα Σίμου Έλενα Φιλίππου Κατερίνα Φωτιάδη Ιζαμπέλα Σουλτανάκης Θοδωρής Τζανουλίνος Μάριος Χρηστίδης Θέμης

35 Στόχοι Ερωτηματολογίου
Αξιολόγηση του επιπέδου της ενημέρωσης και της συνειδητοποίησης των νέων σε διαδικτυακά θέματα. Συχνότητα χρήσης διαδικτυακών ιστότοπων. Ενασχόληση με τους υπολογιστές για εκπαιδευτικούς λόγους.

36 Στοιχεία Ερωτηματολογίου
Σύνολο ερωτήσεων  21 Δείγμα  Μαθητές Α’ Λυκείου ( 15 ετών) Αριθμός Ατόμων  48

37

38

39

40

41

42 Γενικά Συμπεράσματα  Οι νέοι χρησιμοποιούν ελάχιστα τα εκπαιδευτικά κοινωνικά δίκτυα σε αντίθεση με τα κοινωνικά δίκτυα ψυχαγωγικής φύσεως, τα οποία έχουν μεγάλη απήχηση .  Οι νέοι θεωρούν μη επαρκή τη χρήση των κοινωνικών δικτύων στο σχολείο.

43 Κοινωνικά Δίκτυα Facebook
To Facebook είναι ιστοχώρος κοινωνικής δικτύωσης που ξεκίνησε στις 4 Φεβρουαρίου του 2004. Οι χρήστες μπορούν να επικοινωνούν μέσω μηνυμάτων με τις επαφές τους και να τους ειδοποιούν όταν ανανεώνουν τις προσωπικές πληροφορίες τους. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ ίδρυσε το Facebook ως μέλος του πανεπιστημίου του Harvard.

44 Κοινωνικά Δίκτυα Facebook
Αρχικά, δικαίωμα συμμετοχής είχαν μόνο οι φοιτητές του Harvard ενώ αργότερα επεκτάθηκε και στην υπόλοιπη κοινότητα της Ivy League (Yale, Oxford, Stanford). ‘Eχει πάνω από 1 δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες. Έχει υποστεί κριτική και κατηγορηθεί σε θέματα που αφορούν τα προσωπικά δεδομένα και τις πολιτικές απόψεις των ιδρυτών του.

45 Κοινωνικά Δίκτυα SocialGo
 πλατφόρμα που επιτρέπει τη δημιουργία κοινωνικού δικτύου κλειστού ή ανοιχτού τύπου.  προσφέρει τη δυνατότητα σε ομάδες ανθρώπων να οργανώσουν την κοινότητά τους online με πολύ μικρό κόστος.  προσφέρει ασφάλεια και μεταφερσιμότητα του κοινωνικού δικτύου.  οι μαθητές μπορούν να επικοινωνούν με μαθητές άλλων σχολείων και διαφορετικών δικτύων και να μοιράζονται ιδέες, γνώσεις, σκέψεις.

46 Κοινωνικά Δίκτυα Skype
 Είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής εφαρμογή με εκατομμύρια χρήστες από όλον τον κόσμο.  Προσφέρει κλήσεις σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.  Είναι δωρεάν όλες οι κλήσεις και το μόνο που χρειάζεται είναι εγγραφή.  Διευκολύνει την επικοινωνία των ανθρώπων σε όποιο μέρος του πλανήτη και να βρίσκονται.

47 Κοινωνικά Δίκτυα GoogleTalk
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα από κάποιο πρόγραμμα περιήγησης στο διαδίκτυο (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome κ.α.).  Για να το χρησιμοποιήσετε, χρειάζεται να διαθέτετε GmaiL  Για τις βίντεο κλήσεις, είναι απαραίτητη η εγκατάσταση ενός πρόσθετου λογισμικού, το οποίο προσφέρεται δωρεάν από την Google και το κατεβάζετε από τη σελίδα του Google Talk.

48 Κοινωνικά Δίκτυα Twitter
Δωρεάν social network και micro-blogging υπηρεσία.  Επιτρέπει στους χρήστες του να γράφουν σύντομα μηνύματα, τα οποία μπορούν να έχουν έως 140 χαρακτήρες, και να διαβάζουν τα μηνύματα άλλων χρηστών της υπηρεσίας, τα γνωστά ως tweets, δηλαδή «τιτιβίσματα».  Έχετε πλήρη έλεγχο, καθώς μπορείτε να ορίσετε αν τα μηνύματά σας θα είναι δημόσια ή ιδιωτικά ώστε να μην μπορούν να σας ακολουθήσουν άλλοι χωρίς την έγκρισή σας.  Χρησιμοποιούνται και από τους εκπαιδευτικούς μέσα στην τάξη με διαφορετικούς τρόπους, όπως τη δημιουργία ενός κοινού λογαριασμού στην τάξη και την ανάρτηση από διαφορετικό μαθητή κάθε μέρα ενός χρήσιμου συνδέσμου στο διαδίκτυο για τους συμμαθητές του (προτροπή της ημέρας, βιβλίο της ημέρας,...).

49 Εικονικοί κόσμοι-Second Life
Κοινωνικά Δίκτυα Εικονικοί κόσμοι-Second Life Τρισδιάστατος, εικονικός κόσμος που επιτρέπει στους «κατοίκους» του να επικοινωνούν μεταξύ τους με εικονικούς εαυτούς (avatars) μέσα σε ένα πλήρως αλληλεπιδραστικό περιβάλλον.  Ο χρήστης μπορεί να δημιουργήσει και να αλλάξει τον εικονικό του εαυτό από το χρώμα του δέρματος μέχρι το ρουχισμό, μπορεί να γίνει «όπως» ακριβώς θέλει.  Το Second Life προσπαθεί να προσφέρει μια εναλλακτική πραγματικότητα, όπου ο καθένας μπορεί να «ζήσει», να «εκπαιδευτεί» και να «προσφέρει», απαλλαγμένος από τις συμβάσεις και τους περιορισμούς της πραγματικής του ζωής.

50 Εικονικοί κόσμοι-Second Life
Κοινωνικά Δίκτυα Εικονικοί κόσμοι-Second Life Aντίστοιχα περιβάλλοντα στο σχολείο βοηθούν τους μαθητές να αναπτύξουν το αίσθημα της συμμετοχής σε μία κοινότητα. Εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι από ολόκληρο τον κόσμο μπορούν να βλέπουν τα ίδια αντικείμενα, να αλληλεπιδρούν με αυτά και να συνεργάζονται στο ίδιο δωμάτιο συνεισφέροντας σε ένα συλλογικό επιστημονικό ή πολιτισμικό έργο. Ένα εκπαιδευτικό σενάριο είναι οι προσομοιώσεις και οι ιστορικές αναπαραστάσεις κόσμων που είναι δύσκολο να γνωρίσουν οι μαθητές, όπως από μαθήματα ιστορίας.

51 Γ’ Ομάδα Πλεονεκτήματα Web 2.0 στον κόσμο & στην εκπαίδευση Πλεονεκτήματα Web 2.0 στον κόσμο & στην εκπαίδευση Εκπαιδευτικά κοινωνικά δίκτυα Μειονεκτήματα Web 2.0 Διαβάτης Βασίλης Φραγκούλης Άγγελος Στούμπος Χάρης Τσίντος Ορέστης Βραχνής Γιώργος Ρεσάικος Πλάτωνας

52 ΟΜΑΔΑ 3

53 JUST LICK IT C

54 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ WEB 2.0 ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ WEB 1.0
ασφάλεια διαδραστικές μέθοδοι αλληλεπίδραση αποθήκευση πληροφοριών οικονομία

55 Μεγαλύτερη και ασφαλέστερη πρόσβαση στα αρχεία
Ισχυρότερα κεντρικά συστήματα και πιο οικονομικά προσωπικά συστήματα. Με την απομακρυσμένη διαχείριση της πληροφορίας ο χρήστης δεν χρειάζεται να κατέχει ένα ακριβό και ευαίσθητο λόγω της πολυπλοκότητας του σύστημα. Αυτό πέρα από τα προφανή οικονομικά οφέλη, προσφέρει και ένα σημαντικό επίπεδο ασφάλειας στην απώλεια δεδομένων. Αντίθετα οι κεντρικοί υπολογιστές (servers) που αποθηκεύουν την πληροφορία πρέπει να έχουν πολλές δυνατότητες και σε ισχύει αλλά και σε αποθηκευτικό χώρο.

56 Διαδραστικές μέθοδοι Μέσω διαδραστικών μεθόδων, το σύστημα μπορεί να εντοπίσει τα προβλήματα που προκύπτουν και να δημιουργήσει νέες εκδόσεις.

57 Αλληλεπίδραση Αξιοποίηση του χρήστη σαν συνεργάτη και αξιολογητή. Η φύση των Web-based εφαρμογών αλλάζει δραματικά την δυνατότητα του κατασκευαστή να παρακολουθεί τον τρόπο χρήσης του λογισμικού από την εποχή του desktop software. Εξέλιξη του λογισμικού ,των υπηρεσιών και του τρόπου λειτουργίας μίας επιχείρησης.

58 Αποθήκευση πληροφοριών
H Απομακρυσμένη αποθήκευση και διαχείριση της πληροφορίας. Το λειτουργικό περιβάλλον του χρήστη αποθηκεύεται στο διαδίκτυο και του επιτρέπει να έχει πρόσβαση σε αυτό από οπουδήποτε, οποτεδήποτε και με κάθε συσκευή που υποστηρίζει έναν browser. Αυτό αποτελεί τη λύση για τη γρήγορη και αποτελεσματική χρήση του διαδικτύου.

59 Οικονομία Μέσω του Web1.0 η οικονομική διαχείριση μέσω διαδικτύου ήταν από δύσκολη έως αδύνατη , το Web2.0 μας έχει δώσει πλήρη ευχρηστία των χρημάτων μας μέσω online συναλλαγών.

60

61 WEB 2.0 ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ & ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΕΡΓΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΡΩΝ

62 Αλληλεπίδραση και συνεργασία
Σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης, μαθητής οφείλει να μαθαίνει σε ένα περιβάλλον, το οποίο του δίνει τη δυνατότητα να αλληλεπιδρά μαζί του Μέσω του WEB 2.0 Δημιουργείται ένα δυναμικό πλέγμα σχέσεων μεταξύ των φορέων πληροφόρησης, του κοινού και της τεχνολογίας, απαραίτητο στην σημερινή ιδιόμορφη εποχή στην οποία ζούμε. Επιπλέον… Τα διαδικτυακά περιβάλλοντα κοινωνικής δικτύωσης ενσωματώνουν πλήθος δυνατοτήτων αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας των μαθητών υποστηρίζουν: την ανταλλαγή ιδεών τη συνεργασία για παραγωγή κοινού έργου την έκφραση μέσω πολυτροπικών κειμένων

63 Ενεργός συμμετοχή Σύμφωνα με έρευνες, οι νέοι μαθαίνουν πολύ πιο εύκολα μέσα από δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με τη διασκέδαση και τη δημιουργική συμμετοχή σε κοινωνικά δίκτυα.

64 Κατανομή πόρων Οι πληροφορίες δεν περιορίζονται μόνο σε υλική μορφή, απαλλάσσοντας έτσι πολλές φορές τους μαθητές από την αγορά και μεταφορά βιβλίων Το Web 2.0 αποτελεί ένα εύκολα προσβάσιμο μαθησιακό περιβάλλον, χωρίς να απαιτεί τίποτα περισσότερο από τους μαθητές παρά έναν υπολογιστή και μία στοιχειώδη σύνδεση στο διαδίκτυο. Η επικοινωνία των μαθητών μέσω ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης δε περιέχει κανένα κόστος, σε αντίθεση με τα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας. Παρέχουν τη δυνατότητα επέκτασης του φυσικού χώρου και χρόνου της σχολικής τάξης, που ως γνωστό προϋποθέτει έξοδα συντήρησης.

65 Παραδείγματα Κοινωνικών Δικτύων με Εκπαιδευτικούς Προσανατολισμούς
Εφαρμογές του Facebook που θα μπορούσε ένας εκπαιδευτικός να χρησιμοποιήσει. Εφαρμογές του Facebook που θα μπορούσε ένας μαθητής να χρησιμοποιήσει. Ημερολόγιο: Η εφαρμογή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να υπενθυμίζει στους μαθητές τις επερχόμενες εργασίες, τα τεστ και γενικά οτιδήποτε πρέπει να γίνει μέχρι κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία Notecentric: Η εφαρμογή αυτή επικεντρώνεται στις σημειώσεις που μπορεί να κρατήσει ένας μαθητής στο μάθημα LibGuides: Με την εφαρμογή αυτή μπορεί ο χρήστης να έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο της βιβλιοθήκης. Make a Quiz: Η εφαρμογή αυτή δίνει τη δυνατότητα στους καθηγητές να δημιουργήσουν, με μεγάλη ευκολία, κουίζ με τα οποία μπορούν να εξετάσουν τις γνώσεις των μαθητών τους Rate My Professors: Η εφαρμογή αυτή δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να βαθμολογήσουν τους καθηγητές του. Mathematical Formulas: Η εφαρμογή αυτή είναι ένας πολύς καλός τρόπος, για τους καθηγητές μαθηματικών, να μοιράζονται τύπους και λύσεις ασκήσεων. Links: Με την εφαρμογή αυτή είναι εύκολο μαθητές και καθηγητές να μοιράζονται links με ενδιαφέροντα πράγματα που βρήκανε στο διαδίκτυο και σχετίζονται με το μάθημα. Files: Με την εφαρμογή αυτή ο καθηγητής μπορεί να ανεβάζει όλα τα σημαντικά αρχεία που θέλει να μοιραστεί με τους μαθητές του Podclass: Το Podclass είναι ένας γρήγορος και εύκολος τρόπος διδασκαλίας, μάθησης και πρόσβασης σε όλα τα online μαθήματα Παραδείγματα Κοινωνικών Δικτύων με Εκπαιδευτικούς Προσανατολισμούς

66 Παραδείγματα Κοινωνικών Δικτύων με Εκπαιδευτικούς Προσανατολισμούς
Το Πανεπιστήμιο του Stanford Έχει δημιουργήσει τη δική του σελίδα στο Facebook, η οποία ενημερώνεται συχνά με εκπαιδευτικό υλικό. Classroom 2.0 Μέσα από το συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο, εκπαιδευτικοί και μη, συζητάνε και ανταλλάσουν πληροφορίες σχετικά με την αξιοποίηση των Web 2.0 στην εκπαίδευση. Είναι μία κοινότητα πρακτικής και μάθησης με σκοπό τη συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων σε θέματα που αφορούν στην παιδαγωγική αξιοποίηση Logo-like περιβαλλόντων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. «Logo στην Εκπαίδευση» Χρήσεις των εφαρμογών του WEB2.0 στα καθημερινά δρώμενα

67 Οργάνωση ακτιβιστών Σκοπός - μέσο διάδοσης Αποτέλεσμα
Χρήσεις των εφαρμογών του WEB2.0 στα καθημερινά δρώμενα Οργάνωση ακτιβιστών Σκοπός - μέσο διάδοσης Αποτέλεσμα

68 Δημιουργία από τον Όσκαρ Μοράλες το 2008.
Οργάνωση ακτιβιστών Δημιουργία από τον Όσκαρ Μοράλες το 2008. Καμία χρηματική βοήθεια από κυβερνητικές ή μη ομάδες. Τρομερή εξέλιξη, ανεξάρτητα όλες τις φαινομενικά αντίξοοες συνθήκες. Όσκαρ Μοράλες

69 Σκοπός - μέσο διάδοσης Η ομάδα δημιουργήθηκε μέσω του προσωπικού profil του Όσκαρ στο Facebook με την ονομασία «Όχι άλλο πια» και αποτελούνταν αρχικά από τον ίδιο και 5 φίλους του. Αποκλειστικά μοναδικός σκοπός της οργάνωσης δεν ήταν άλλος από την διαμαρτυρία για την κράτηση αιχμαλώτων από την Δύναμη Ένοπλων Επαναστατών της Κολομβίας ονομαζόμενη και ως FARCΗ , διάσημη στρατιωτική οργάνωση στην Κολομβία.

70 Αποτέλεσμα Το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά αναπάντεχο ! Η οργάνωση είχε προσέγγιση σχεδόν μέλη του Facebook από τον πρώτο κιόλας μήνα! Στις 4 Φεβρουαρίου του ,8 εκατομμύρια άτομα από την Κολομβία αλλά και γειτονικές χώρες όπως το Μεξικό και η Βενεζουέλα έσπευσαν σε εκδηλώσεις και πορείες που σίγουρα άνοιξαν τα μάτια του κόσμου . Και όλα αυτά συνέβησαν με μοναδική αφορμή μια ομάδα στο Facebook συναρπαστικό δεν είναι?

71 Διδακτική αξιοποίηση της διαδικτυακής εφαρμογής Wordle
Οπτικοποιείται η συχνότητα εμφάνισης μιας λέξης από ένα δοσμένο κείμενο, καθώς οι λέξεις με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης παρουσιάζονται μεγαλύτερες σε σχέση με τις υπόλοιπες. Xρησιμοποιείται από: Τους δημοσιογράφους για την ανάλυση ομιλιών πολιτικών. Τους εκπαιδευτικούς ως γλωσσικό εργαλείο. Τους ερευνητές για την ανάλυση πληροφοριών. Τα παιδιά και τους έφηβους για να παρουσιάσουν τις σκέψεις τους.

72 Οφέλη στην εκπαίδευση:
Εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους. Βοηθούνται στον καταιγισμό ιδεών όταν τους δίνεται ένα θέμα, διευκολύνοντας έτσι τη διαδικασία της άντλησης υλικού για την παραγωγή δικού τους λόγου. Κατάλληλο για όλες τις ηλικίες και κυρίως για μαθητές που μαθαίνουν οπτικά. Βρίσκουν τις φράσεις-κλειδιά του προς ανάλυση κειμένου και εξάγουν την περίληψή του πιο εύκολα. Προχωρούν στη διόρθωση του γραπτού τους. Αναπτύσσει την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα των μαθητών και συμβάλλει στην ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων παραγωγής και κατανόησης του γραπτού λόγου.

73 Μειονεκτήματα Web 2.0 Ασυμφωνία ανθρώπων για τους στόχους που θέτουν π.χ. Θύματα τυφώνα Κατρίνα. Πείραμα Πανεπιστημίου Πενσυλβανίας: πώς τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να επηρεάσουν τη συνεργασία και τη λήψη αποφάσεων σε τέτοιου είδους καταστάσεις, όταν οι άνθρωποι έχουν διαφορετικά κίνητρα αλλά είναι αναγκασμένοι να συνεργαστούν. Αποτελέσματα: Δύναμη της μειοψηφίας Πέτυχε το στόχο της Διευκόλυνε τη συλλογική ενότητα Απέτρεψε οποιοδήποτε άλλο σενάριο  Οφέλη σε όσους είναι περισσότερο συνδεδεμένοι.  Απομάκρυνση ατόμων από ένα ολόκληρο φάσμα προσωπικών αλληλεπιδράσεων με τους άλλους.... Αλλοτρίωση.

74 Μειονεκτήματα Web 2.0 Χρήση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.
Μέσα από το social bookmarking και το tagging, έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν προφίλ για τον κάθε χρήστη και να το χρησιμοποιήσουν για εμπορικούς σκοπούς χωρίς την συγκατάθεσή του. Δέσμευση Google ότι αυτά τα δεδομένα μετά από 18 μήνες θα διαγράφονται. Η ενημέρωση που παρέχεται μέσα από forums και blogs μπορεί να μην είναι ακριβής, γι’ αυτό και οι χρήστες θα πρέπει πάντα να διασταυρώνουν τις πληροφορίες που παίρνουν. Η παραβίαση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω των προγραμμάτων διαχείρισης αρχείων ( π.χ.Torrents ) μπορεί να έχει δυσάρεστες νομικές συνέπειες γι’ αυτούς. Τα κοινωνικά δίκτυα θέτουν περιορισμούς στην πληροφόρηση και στις απόψεις μας.

75 Μειονεκτήματα Web 2.0 Εικονικοί κόσμοι – Second Life, π.χ. World of Warcraft. - Το άβαταρ, η «ενσάρκωση» του χρήστη, έχει απόλυτη σχεδόν δύναμη, στην εικονική ζωή. Όμως, οι αλληλεπιδράσεις μπορεί να συνεχιστούν στον πραγματικό κόσμο.... - Τα άβαταρ απέδειξαν πως η εμφάνισή μας επηρεάζει τον τρόπο που μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι, και όχι απλώς το πώς βλέπουμε εμείς τον εαυτό μας. - Τα άβαταρ ακολουθούν τα ίδια κοινωνικά πρότυπα με τον πραγματικό κόσμο: προκαταλήψεις, απληστία και όχι αλτρουισμό και αγάπη.

76 Μειονεκτήματα Web 2.0 στην εκπαίδευση
Θα χρειαστεί αρκετή υποστήριξη και χρόνο ο εκπαιδευτικός για να μπορέσει να μελετήσει τα νέα συστήματα και να τα εισάγει με επιτυχία στην τάξη του. Ελλείψεις και αντιφάσεις του εκπαιδευτικού συστήματος που ακυρώνουν κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Απώλεια των μη γλωσσικών πλευρών της επικοινωνίας. Λιγότερο αυθόρμητη επικοινωνία.

77 Μειονεκτήματα Web 2.0 στην εκπαίδευση
Και εμείς οι μαθητές; συνδέουμε τον υπολογιστή και τα εργαλεία του αποκλειστικά με την ψυχαγωγία μας και τον ελεύθερό μας χρόνο. όταν καθόμαστε μπροστά στον υπολογιστή αρχίζουμε τις περιηγήσεις σε διάφορα άλλα sites ή παιχνίδια και παραμερίζουμε την εργασία που έχουμε αναλάβει.  Χρειάζεται εκπαίδευση μαθητών και συνειδητοποίηση της χρησιμότητας του υπολογιστή για πιο εποικοδομητικούς στόχους.

78 Συμπέρασμα Οι νέες τεχνολογίες δε γίνεται να αντικαταστήσουν τη σχέση δασκάλου –μαθητή. Αυτό που θα προσφέρουν τελικά, είναι να:  τη συμπληρώσουν και να τη βελτιώσουν όπου οι κοινωνικές συνθήκες το επιβάλλουν.  επιτρέψουν σε εκπαιδευτικούς και εκπαιδευόμενους να μαθαίνουν έχοντας στη διάθεση τους οποιαδήποτε πηγή πληροφορίας επιθυμούν.

79 Δ’ Ομάδα Ομαδοσυνεργατική Μάθηση Συνέντευξη - video Παπαδημητρίου Στεργιάνα Παπαδόπουλος Σταύρος Παυλάτος Βασίλης Σαλιάρη Αθηνά Χελιδώνης Γιάννης

80 ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
Μόνο με συλλογική δράση θα επιτύχουμε όσα δεν μπορούμε να καταφέρουμε μόνοι μας. Τα κοινωνικά δίκτυα: μας ενώνουν με άλλους ανθρώπους. μας δίνουν την ευκαιρία να συνεργαστούμε σε ευρύτερη κλίμακα. μπορούν να πολλαπλασιάσουν το ατομικό ταλέντο.

81 ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
Τα άτομα αποδίδουν καλύτερα ως μέλη μιας ομάδας ή όταν δρουν μεμονωμένα; Έρευνα του κοινωνιολόγου, Brian Uzzi, μέσω βιβλιογραφικών παραπομπών 1945 – 2005: 21 εκ. επιστημονικά άρθρα & 1,9 εκ. αιτήσεις κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.  ομαδικές εργασίες θεωρούνταν κατά μέσον όρο καλύτερες και πιο σημαντικές σε σχέση με τις ατομικές. Ισχύει «ο κανόνας των δέκα μέτρων;» 1975 – 2005: 4.2 εκ. άρθρα.  αύξηση των διαπανεπιστημιακών ομάδων σε σχέση με τις ενδοπανεπιστημιακές.  η επιστημονική συνεργασία είναι πιο επιτυχημένη σε οργανωτικά σχήματα τύπου μικρού κόσμου.

82

83

84

85

86

87 Πλεονεκτήματα της Ομαδοσυνεργατικής Μάθησης
Αυξάνει την προθυμία του κάθε μέλους να αναλάβει ευθύνες. Προσφέρει καλύτερη κατανόηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Τα άτομα μοιράζονται κοινούς στόχους και συμφέροντα. Μια ομάδα μπορεί να χειριστεί πιο δύσκολα και σύνθετα προβλήματα στο χώρο εργασίας. Μια ομάδα αυξάνει την ακρίβεια της επίλυσης του προβλήματος.

88 WEB 2.0 και Ομαδοσυνεργασία
 Το Web 2.0 είναι ένα νέο περιβάλλον στο οποίο συμμετέχει και ο ίδιος ο χρήστης, αλληλεπιδρώντας με άλλους χρήστες. Είναι περισσότερο μια κοινωνική παρά μια τεχνολογική επανάσταση.  Σε αυτή τη νέα γενιά του Διαδικτύου οι χρήστες χρησιμοποιούν την κοινωνική δικτύωση για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, ανταλλάσσοντας πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν.  Η χρήση τεχνολογιών Web 2.0 βοηθά σημαντικά στην εκπαίδευση από απόσταση, διότι μετατρέπει τον Παγκόσμιο Ιστό σε ένα είδος παγκόσμιου εγκεφάλου και μας προσφέρει μια συλλογική αξιοποίηση πληροφοριών.  Αλλά επειδή το Διαδίκτυο κρύβει αρκετούς κινδύνους και οι πληροφορίες που παρουσιάζονται σ’ αυτό δεν είναι πάντα έγκυρες, οι νέοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί και να αποφεύγουν την κοινοποίηση των προσωπικών τους στοιχείων.

89 Συμπεράσματα  Ελευθερία στην επικοινωνία.
 Συμμετοχή - αλληλεπίδραση - συνεργασία.  Δημιουργία και ανταλλαγή απόψεων.  Από σχολική αίθουσα σε εκπαιδευτική κοινότητα -- παγκόσμια κοινωνία.