Πρόγραμμα Ομαλής Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο. Χατζηγιάννη Ευανθία Κλασικό Τμήμα: 10 Νήπια Υπεύθυνη Νηπιαγωγός: Κοϊνάκη Ευστρατία.

Παρουσίαση με θέμα: "Πρόγραμμα Ομαλής Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο. Χατζηγιάννη Ευανθία Κλασικό Τμήμα: 10 Νήπια Υπεύθυνη Νηπιαγωγός: Κοϊνάκη Ευστρατία."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Πρόγραμμα Ομαλής Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο. Χατζηγιάννη Ευανθία Κλασικό Τμήμα: 10 Νήπια Υπεύθυνη Νηπιαγωγός: Κοϊνάκη Ευστρατία Ολοήμερο Τμήμα: 12 Νήπια Υπεύθυνοι Νηπιαγωγοί: Χατζηγιάννη Ευανθία Σουλιώτη Ιουλία 7 ο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Μυτιλήνης Σχολ. Έτος: 2014-2015

2 Kατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών έχει υπάρξει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την ομαλή μετάβαση των παιδιών από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο, καθώς πλήθος ερευνών αποδεικνύουν ότι το επίπεδο της επιτυχίας κατά τη μετάβαση στο σχολείο ή τη μεταφορά μεταξύ των βαθμίδων της εκπαίδευσης, τόσο κοινωνικά όσο και ακαδημαϊκά, μπορεί να είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για τη μελλοντική πρόοδο και ανάπτυξη τους (Dockett & Perry, 2007; Dunlop & Fabian, 2002; Einarsdottir, 2007; Entwisle & Alexander, 1998; Fabian, 2007; Kagan & Neuman, 1998; Margetts, 2002). Το οικολογικό αναπτυξιακό μοντέλο του Urie Bronfenbrenner, (1979) θεωρείται το πιο αντιπροσωπευτικό μοντέλο για τη μελέτη κάθε μετάβασης. Οι Vrinioti, Einarsdottir and Broström (2010) αναφέρουν ότι με βάση την βιβλιογραφική ανασκόπηση σ' αυτό το μοντέλο πρέπει συμπληρωματικά να λαμβάνονται υπόψιν το μοντέλο των μεταβάσεων στα πλαίσια της οικογένειας ( Cowan, 199; Fthenakis, 1998), η θεωρία των κρίσιμων γεγονότων ζωής ( Filipp, 1995) και τα αποτελέσματα ερευνών σχετικά με το στρες ( Lazarus & Folkman,1987). Πηγή: A.W. Dunlop (2002 cited in Fabian, & Dunlop, 2007:2), based on Bronfenbrenner’s systems model

3 ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Δημοτικό Σχολείο….» Οργάνωση Οργάνωση Σχεδιασμός Σχεδιασμός Εφαρμογή Εφαρμογή Αξιολόγηση Παρουσίαση Αξιολόγηση Παρουσίαση Μετα-αξιολόγηση –παρακολούθηση Μετα-αξιολόγηση –παρακολούθηση Xρονοδιάγραμμα Ανάπτυξης του Προγράμματος Ιανουάριος – Μάιος 2015

4 1. Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης & Οργάνωση ομάδας μετάβασης (Ιανουάριος –Μάρτιος 2015) Οι Eκπαιδευτικοί του Νηπιαγωγείου: Αξιολόγησαν την διαδικασία μετάβασης της προηγούμενης χρονιάς και συμφώνησαν στην τροποποίηση αυτής, σύμφωνα με τα δεδομένα της νέας σχολικής χρονιάς. Προέβησαν στην Ανάλυση των δεδομένων & την Ερμηνεία των αποτελεσμάτων της εφαρμογής του προγράμματος (προτάσεις για διεύρυνση του προγράμματος). Η Διεύθυνση του Νηπιαγωγείου: Καταγραφή νηπίων, που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Ανίχνευση των προθέσεων για συνεργασία των διευθυντών/εκπαιδευτικών των σχολείων (Νηπιαγωγείου & Δημοτικού Σχολείου). Ανίχνευση της βούλησης των γονέων.

5 2. Σχεδιασμός Δραστηριότητες μέσα στην τάξη και έξω από την τάξη (Μάρτιος-Απρίλιος 2015) Δραστηριότητες με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών του Νηπιαγωγείου: Καταγραφή των προϋπαρχουσών εμπειριών και γνώσεων των μαθητών –νηπίων για το Δημοτικό σχολείο, με τη βοήθεια του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration 3 (Αρχική Αξιολόγηση). Προετοιμασία Επίσκεψης. Καταγραφή των αποριών των μαθητών μας για το Δημοτικό Σχολείο και χωρισμός σε ομάδες για τη συλλογή πληροφοριών κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο Δημοτικό Σχολείο.

6 Συζήτηση των εκπαιδευτικών των δύο βαθμίδων για κοινό πλαίσιο εργασίας (θεματική στη Μελέτη Περιβάλλοντος), κοινές δραστηριότητες και ίδια μέθοδο διδασκαλίας, αν και όπου είναι εφικτή(Επιτραπέζιο Παιχνίδι: Το νεροφιδάκι. Εξοικονομώ και προστατεύω το νερό) Δραστηριότητες σε επίπεδο Διεύθυνσης Σχολείου Αποστολή πίνακα με τα ονόματα των παιδιών στα πιθανά δημοτικά σχολεία. Συνάντηση με τους διευθυντές των δημοτικών. Ενημέρωση για το πρόγραμμα.

7 Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Επισκέψεις γνωριμίας και εξοικείωσης των παιδιών του Νηπιαγωγείου με τους χώρους, τα πρόσωπα, τις εκπαιδευτικές μεθόδους και τις δραστηριότητες της Α' Τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Επισκέψεις γνωριμίας και εξοικείωσης των παιδιών του Νηπιαγωγείου με τους χώρους, τα πρόσωπα, τις εκπαιδευτικές μεθόδους και τις δραστηριότητες της Α' Τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Γραφείο Εκπαιδευτικών: Γνωριμία και Συζήτηση με εκπαιδευτικούς των άλλων τάξεων.

8 Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Γνωριμία & Εξοικείωση με άλλους βοηθητικούς χώρους του Δημοτικού Σχολείου.

9 Δραστηριότητες μέσα στην τάξη Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Συζήτηση για το ημερήσιο πρόγραμμα, που ακολουθείται στο Δημοτικό Σχολείο και τις απαιτήσεις από το μαθητή.

10 Διάλειμμα Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Αλληλόδραση κατά την ώρα του διαλείμματος των μαθητών του Νηπιαγωγείου με τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου.

11 Δραστηριότητα στον αύλειο χώρο Παιδί Δημιουργία και Έκφραση Φυσική Αγωγή Ομαδικό Παιχνίδι: Ποδόσφαιρο

12 Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Επιτραπέζιο Παιχνίδι:Το νεροφιδάκι. Εξοικονομώ και προστατεύω το νερό. Δραστηριότητες μέσα στην τάξη Διάχυση των αποτελεσμάτων της θεματικής προσέγγισης: «Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ». Χαρίζουμε στους μαθητές της Α΄ τάξης ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που μας έμαθε πώς μπορούμε να υιοθετήσουμε συμπεριφορές στην καθημερινότητά μας για την εξοικονόμηση νερού.

13 Δραστηριότητες μετά την Επίσκεψη Παιδί και Γλώσσα Προφορική Επικοινωνία και Ομιλία Γραφή Μοιράζομαι με τους συμμαθητές μου τις εμπειρίες μου από την επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο και τις αποτυπώνω στο χαρτί. Παιδί και Πληροφορική Με αφορμή τις γιορτές του Πάσχα στείλαμε με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο τις ευχές μας στους νέους φίλους μας.

14 Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Η επίσκεψη μαθήτριας της Δ’ Τάξης Δημοτικού στο Νηπιαγωγείο μας, ανατροφοδότησε τις δράσεις μας. Τα παιδιά μέσα από συζήτηση είχαν την ευκαιρία να θέσουν τους προβληματισμούς τους για το Δημοτικό Σχολείο και το Πρόγραμμα, που υλοποιείται. Στη συνέχεια ακολούθησε αφήγηση παραμυθιού.

15 Επίσκεψη στο 15 ο Δημοτικό Σχολείο Μυτιλήνης και από κοινού οργάνωση δράσεων Μάιος 2015 Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Χωρισμός σε ομάδες, λίγο πριν μπούμε στην αίθουσα διδασκαλίας (δύο πρωτάκια – ένα νήπιο). Πρωινή προσευχή στον αύλειο χώρο του Σχολείου

16 Δραστηριότητες μέσα στην τάξη Παιδί Δημιουργία και Έκφραση Μουσική Απαντάμε στο τραγούδι «Καλημέρα Φίλε», που μας απηύθυναν τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου για καλωσόρισμα, με το «Καλημέρα μια όμορφη μέρα, που τραγουδάμε καθημερινά στο Νηπιαγωγείο μας (Δραστηριότητα ρουτίνας). Παιδί και Γλώσσα Γραφή Ανάγνωση Τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου έγραψαν την ορθογραφία στο τετράδιό τους. Κάποιο παιδί στη συνέχεια την έγραψε στον πίνακα και όλοι μαζί προέβησαν στην διόρθωσή της. Ακολούθησε ανάγνωση από τους μαθητές από το μάθημα της ημέρας με τίτλο: «στην βιβλιοθήκη». Έγινε προσπάθεια επεξεργασίας του κειμένου με την εμπλοκή και των νηπίων.

17 Δραστηριότητες μέσα στην τάξη Παιδί και Μαθηματικά Προσέγγιση της πράξης της πρόσθεσης από το 1-10 με τη χρήση του αριθμητηρίου. Απαρίθμηση ανά δύο αριθμούς, ανά τρεις και ανά τέσσερις μέχρι τον αριθμό 50. Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Μάθαμε και παίξαμε το παιχνίδι γνωριμίας : «Γεια σου γείτονα τι κάνεις;». Παιδί Δημιουργία και Έκφραση Παντομίμα του τραγουδιού : «Γεια σου γείτονα τι κάνεις;».

18 Διάλειμμα Παιδί και Περιβάλλον Ανθρωπογενές Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Φάγαμε όλοι μαζί στην αυλή. Ο δάσκαλος της Α΄τάξης μας κέρασε τυροπιτάκια και χυμό και παίξαμε ξέγνοιαστα.

19 Παιδί Δημιουργία και Έκφραση Φυσική Αγωγή Παίξαμε το ομαδικό – παραδοσιακό παιχνίδι: Αμπάριζα. Μουσική Εκμάθηση των τραγουδιών: «Καλοκαίρι μου μυρίζει και Γλυκό Καλοκαιράκι αγαπημένο»

20 Στις 27 Μαϊου 2015 στις 18:30 μ.μ. πραγματοποιήθηκε ενημερωτική συνάντηση γονέων για το Πρόγραμμα της Ομαλής Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο και από το Δημοτικό Σχολείο στο Γυμνάσιο. Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Διδακτικού Προσωπικού της Σχολικής μας Μονάδας και σε συνεργασία του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 7 ου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου Μυτιλήνης και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 7 ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης κλήθηκε στο χώρο του 7 ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης η Προϊσταμένη Παιδαγωγικής και Επιστημονικής Καθοδήγησης Β. Αιγαίου Κ α Λυκιαρδοπούλου Σ., όπου ενημέρωσε διεξοδικά τους γονείς, για την υποστηρικτική βοήθεια, που μπορεί να προσφέρουν στα παιδιά τους, ώστε να ενταχθούν ομαλά στο νέο σχολικό πλαίσιο.

21 Δραστηριότητες μετά την Επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Από το διαδραστικό υλικό για την Α’ τάξη Δημοτικού Σχολείου που προτείνεται από το Υπουργείο Παιδείας: Φύλλα εργασίας και διαδραστικό υλικό για την Α΄ τάξη από την ενότητα 7 ο κόσμος των βιβλίων και συγκεκριμένα από το μάθημα «στη βιβλιοθήκη» είδαμε στο YouTube το προτεινόμενο video «Τα 3 Γουρουνάκια με τα Τρία Λυκάκια» στον ιστότοπο https://www.youtube.com/watch?v=NE5LrpyrsR0&feature=youtu.be, που αποτελεί μια παραλλαγή του κλασικού παραμυθιού «Τα τρία γουρουνάκια». https://www.youtube.com/watch?v=NE5LrpyrsR0&feature=youtu.be Ανακαλύψαμε στην βιβλιοθήκη μας το παραμύθι τα τρία γουρουνάκια, το οποίο στη συνέχεια τα μικρά παιδιά δραματοποίησαν στο κουκλοθέατρο. Η αποφόρτιση των παιδιών για το «κακό λύκο» επιχειρήθηκε λίγες μέρες αργότερα με την αφήγηση και επεξεργασία του παραμυθιού « Τα τρία λυκάκια» του Ευγένιου Τριβιζά, που αποτελεί μια αντιστροφή της κλασικής ιστορίας.

22 Παιδί και Περιβάλλον Φυσικό Περιβάλλον και Αλληλεπίδραση Προκειμένου οι μικροί μαθητές μας να συμπληρώσουν με επιτυχία το σταυρόλεξο για τα πουλιά εμπλουτίσαμε τις γνώσεις μας γι’ αυτά μέσα από υλικό, που προτείνεται από σχετικούς ιστότοπους όπως: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (http://www.ornithologiki.gr/)http://www.ornithologiki.gr/ Φυσιογνωσία: Πτηνά της Ελλάδος (Α' Μέρος) Πτηνά των Υγροτόπων (http://fysiognwsia.blogspot.com/2011/05/blog- post.html#ixzz3bbvn8VRR)(http://fysiognwsia.blogspot.com/2011/05/blog- post.html#ixzz3bbvn8VRR Φυσιογνωσία: Πτηνά της Ελλάδος (Β' Μέρος) Πουλιά των Πόλεων και των Χωριών στον ιστότοπο (http://fysiognwsia.blogspot.com/2011/06/blog-post_16.html#ixzz3bbtyl9Xg)http://fysiognwsia.blogspot.com/2011/06/blog-post_16.html#ixzz3bbtyl9Xg

23 Δραστηριότητες μετά την Επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Από το διαδραστικό υλικό για την Α’ τάξη Δημοτικού Σχολείου, που προτείνεται από το Υπουργείο Παιδείας: Φύλλα εργασίας και διαδραστικό υλικό για την Α΄ τάξη από την ενότητα 7 ο κόσμος των βιβλίων και συγκεκριμένα για το μάθημα «στη βιβλιοθήκη» επιλέξαμε και συμπληρώσαμε ψηφιακά (http://users.sch.gr/evniki/ataxi/poylia.htm)το σταυρόλεξο για τα πουλιά (http://users.sch.gr/evniki/ataxi/poylia.htm)

24 Παιδί Δημιουργία και Έκφραση Μουσική Μάθαμε το τραγούδι: «Καλοκαίρι μου μυρίζει» και «Γλυκό Καλοκαιράκι αγαπημένο», που πρώτη φορά μας τραγούδησαν οι μαθητές της Α’ Τάξης του 15 ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης. Για την διευκόλυνση μας στην εκμάθηση του τραγουδιού «Καλοκαίρι μου μυρίζει» πλοηγηθήκαμε στο διαδίκτυο και το ακούσαμε σε εκτέλεση από άλλα παιδιά (https://www.youtube.com/watch?v=Zhk59FCWHzQ).https://www.youtube.com/watch?v=Zhk59FCWHzQ Εικαστικά Το περιβάλλον της παρουσίασης του τραγουδιού μας έδωσε την ιδέα και φτιάξαμε μια καλοκαιρινή κατασκευή, που μαζί με την πρόσκληση της καλοκαιρινής μας γιορτής, μια ομάδα παιδιών ανέλαβε και τα παρέδωσε στον δάσκαλο της Α’ τάξης του 15 ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης.

25 Αξιολόγηση Παρουσίαση Μετα-αξιολόγηση –παρακολούθηση Μέσα από την υλοποίηση του Προγράμματος της Ομαλής μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο διαφάνηκε ότι οι μαθητές μας είχαν μια ρεαλιστική προσέγγιση, όσον αφορά την βαθμίδα αυτή της εκπαίδευσης, γεγονός που τα βοήθησε να αποφορτιστούν από τυχόν αρνητικά συναισθήματα, που τους διακατείχαν. Η απεικόνιση των εμπειριών τους έγινε καταλυτικά του προγράμματος όταν τους ζητήθηκε με μια λέξη να περιγράψουν το Νηπιαγωγείο, καθώς και το Δημοτικό Σχολείο. Τα παιδιά μέσα από τις δράσεις που υλοποιήθηκαν, αντιλήφθηκαν τις ομοιότητες, καθώς και τις διαφορές του αναλυτικού προγράμματος σπουδών που διέπει τις δυο αυτές βαθμίδες, και αποδεσμευμένα από κάθε μορφή άγχους και φοβίας τις απέδωσαν στο χαρτί.

26 Εμπλουτισμός του αρχικού εννοιολογικού χάρτη με τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις των μαθητών (τελική αξιολόγηση).

27  Οι γονείς μέσα από όλες τις δράσεις, που οργανώθηκαν συνειδητοποίησαν ότι η εκπαίδευση σε οποιαδήποτε βαθμίδα αποτελεί μια οργανωμένη και συνειδητή συνέχεια και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια δια βίου διαδικασία.  Ως εκπαιδευτικοί μας δόθηκε η ευκαιρία να συνεργαστούμε με τους συναδέλφους του Δημοτικού Σχολείου. Αποκτήσαμε νέες εμπειρίες, που θα ανατροφοδοτήσουν την εκπαιδευτική διαδικασία και διαβεβαιώσαμε τους γονείς, αλλά και τους εκπαιδευτικούς του Δημοτικού για τη διασφάλιση διαρκούς συνεργασίας με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς με σκοπό την βέλτιστη προσαρμογή των μαθητών στο νέο τους σχολικό περιβάλλον.

28 Bronfenbrenner, U., 1979. The ecology of human development: Experiments by nature and design, [e-book]. Cambridge, MA: Harvard University Press, Available from: [Accessed 21 February 2015]. Cowan, P., (1991). 'Individual and family life transitions: A proposal for a new definition'. In P. Cowan, & E. M. Hetherington (Eds.) Family transitions: Advances in family research, (pp. 3–30). Hillsdale New Jersey: Lawrence Erlbaum, Available from: [Accessed 3 January 2015]. Dockett, S., & Perry, B., (2007). Transitions to School. Perceptions, expectations, experiences. Sydney: UNSW Press, Available from: [Accessed 13 January 2015]. Dunlop, A.-W., & Fabian, H., (2002). Transitions in the early years: Debating continuity and progression for children in early education. [e-book], London: Routledge/Falmer, Available from: [Accessed 12 January 2015]. Einarsdottir, J., (2007). 'Children’s voices on the transition from preschool to primary school'. In A.-W. Dunlop, & H. Fabian (Eds.) Informing transitions in the early years, pp. 74–91, Maidenhead, England: Open Univesity Press, Available from: [Accessed 25 January 2015]. Entwisle, R., D. & Alexander, L., K., (1998). Facilitating the transition to first grade: The nature of transition and research on factors affecting it. The Elementary School Journal, vol. 98(4),pp. 351–364. Fabian, A. H., & Dunlop, W., (2007). Early Childhood Development, Development, Outcomes of good practice in transition processes for children entering primary school, Bernard van Leer Foundation, May 2007, [pdf], Available from: [Accessed 3 January 2015]. Βιβλιογραφία

29 Fabian, H., (2007). Informing transitions. In H. Fabian, & A.-W. Dunlop (Eds.) Informing transitions in the early years, (pp. 3–17). London: MdGraw Hill, Available from: [Accessed 2 January 2015]. Filipp, S.-H. (1995). 'Ein allgemeines modell für die analyse kritischer lebensereignisse'. In S.-H. Filipp (Ed.) Kritische Lebensereignisse, (pp. 3–52). Weinheim: PVU, Available from: [Accessed 4 January 2015]. Fthenakis, E., W., (1998). 'Family transitions and quality in early childhood education'. European Early Childhood Education Research Journal, vol.6, pp. 5–17. Kagan, S. L., & Neuman, M. J., (1998). 'Lessons from three decades of transition research'. The Elementary School Journal,vol. 98(4), pp. 365–379. Lazarus, R. S., & Folkman, S., (1987). 'Transactional theory and research on emotions and coping'. European Journal of Personality, vol.1, pp. 141-170. Available from: [Accessed 5 January 2015]. Margetts, K., (2002). Planning transition programmes. In H. Fabian & A.-W. Dunlop (eds.). Transition in the early years, London: RoutledgeFalmer, pp. 111 - 122, Available from: [Accessed 12 January 2015]. Vrinioti, K., Einarsdottir, J., & Broström, S., (2010). Transitions from Preschool to Primary School, chapter 2, Available from: [Accessed 2 January 2015]. Βιβλιογραφία