ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ: Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων Τίτλος Εργασίας «Πρόγραμμα διαχείρισης και προστασίας των υδατικών πόρων στην.

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ: Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων Τίτλος Εργασίας «Πρόγραμμα διαχείρισης και προστασίας των υδατικών πόρων στην."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ: Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων
Τίτλος Εργασίας «Πρόγραμμα διαχείρισης και προστασίας των υδατικών πόρων στην χώρα μας» Μεταπτυχιακοί φοιτητές: Αθανασίου Παναγιώτης Σκόπα Μαρία Επιβλέποντες Καθηγητές: Δ. Κουτσογιάννης Α. Ευστρατιάδης Μάρτιος 2011

2 Εισαγωγή Διαχείριση υδατικών πόρων ολιστική, διατομεακή και
διεπιστημονική θεώρηση ισοζυγίου προσφοράς νερού και χρήσης του σε επίπεδο λεκάνης απορροής

3 Περιβαλλοντική διάσταση
Εισαγωγή Διαχείριση υδατικών πόρων Περιλαμβάνει και ολοκληρώνεται σε εθνικό επίπεδο συμπεριλαμβάνοντας τις διαπεριφερειακές σχέσεις Κοινωνική διάσταση Οικονομική διάσταση Περιβαλλοντική διάσταση

4 Υδατικά Διαμερίσματα και Λεκάνες Απορροής
Εισαγωγή Διαχείριση υδατικών πόρων Υδατικά Διαμερίσματα και Λεκάνες Απορροής (Πηγή ΕΤΥΜΠ)

5 Εισαγωγή Διαχείριση υδατικών πόρων Στόχος
Η επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης, δηλαδή επίτευξη συγκεκριμένων και συμφωνημένων κοινωνικών στόχων με ταυτόχρονο έλεγχο και προστασία του νερού και αποφυγή δυσμενών επιπτώσεων και μη αντιστρέψιμων καταστάσεων Εξασφάλιση της ικανοποίησης της ζήτησης χωρίς υποβάθμιση της οικολογικής, περιβαλλοντικής και υδρολογικής κατάστασης των υδατικών συστημάτων τώρα και στο μέλλον

6 Εισαγωγή Οι κυριότερες δραστηριότητες της διαχείρισης των υδατικών πόρων απαριθμούνται ως ακολούθως (Κώνστας Ι.,2004): Συλλογή και ανάλυση των απαραίτητων ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων (μετεωρολογικών, υδρολογικών, πληθυσμιακών, κ.λπ.) Έρευνα και μελέτη της παρούσας κατάστασης των υδατικών πόρων και προβλέψεις για το μέλλον Ανάπτυξη τακτικής μέσω της διαμόρφωσης σεναρίων βελτίωσης Λήψη αποφάσεων και εξασφάλιση της αποδοχής και συμμετοχής των ενδιαφερομένων ομάδων Εφαρμογή της τακτικής Διόρθωση και βελτίωση των αποφάσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα

7 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Η χώρα μας διαθέτει, συνολικά, επαρκείς επιφανειακούς και υπόγειους υδατικούς πόρους, αλλά διάφοροι λόγοι μειώνουν σημαντικά την πραγματικά διαθέσιμη ποσότητα και δυσκολεύουν την αξιοποίησή τους

8 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Γενικά χαρακτηριστικά Πολλές και συνήθως μικρές υδρολογικές ενότητες με έντονη διακύμανση επιφανειακών πόρων Υδρογεωλογικές ενότητες, συναρτούμενες με την πολύπλοκη γεωλογική δομή της χώρας, με σημαντικά αποθέματα νερού επέβαλαν την ανάγκη χρήσης των Υδατικών Διαμερισμάτων ως χωρικών μονάδων διαχείρισης σε περιφερειακό επίπεδο στη χώρα

9 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Γενικά χαρακτηριστικά Μεγάλη διασπορά και σχετικά μικρή κλίμακα της κατανομής της ζήτησης του νερού, με συγκέντρωση στις μεγάλες πεδινές εκτάσεις, την παραλιακή ζώνη και, κυρίως, τον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη, με αντίστοιχη κατανομή των προβλημάτων ποιότητας Απαιτείται γνώση και κατάρτιση υδατικών ισοζυγίων μεγάλου αριθμού υδρολογικών και υδρογεωλογικών λεκανών

10 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Γενικά χαρακτηριστικά Η ανομοιόμορφη κατανομή της ζήτησης στο χρόνο, αναντίστοιχη με την κατανομή της προσφοράς Μεγάλη ζήτηση τη θερινή περίοδο, με αιχμή τον Ιούλιο ανάγκη έργων αποθήκευσης, ρύθμισης και μεταφοράς υδατικών πόρων

11 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ειδικότερα χαρακτηριστικά Η βόρεια Ελλάδα εξαρτάται από νερά ποταμών που έρχονται από γειτονικές χώρες (Πηγή:

12 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ειδικότερα χαρακτηριστικά Ανομοιόμορφη κατανομή των υδατικών πόρων στο χώρο (Δυτική Ελλάδα, Ανατολική Ελλάδα) Πολλά άνυδρα ή με ελάχιστους υδατικούς πόρους νησιά της χώρας (έντονη εποχιακή ζήτηση) Συγκέντρωση πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα έντονες σημειακές αυξήσεις ζήτησης αλλά και ρυπαντικού φορτίου (Πηγή: Φωτογραφικό υλικό Οργανισμό Ανάπτυξης Σητείας)

13 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ειδικότερα χαρακτηριστικά Η μεγάλη ζήτηση αρδευτικού νερού Τρόποι αντιμετώπισης: αλλαγή και εκσυγχρονισμός των αρδευτικών πρακτικών, αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και έλεγχος της μη σημειακής ρύπανσης (Πηγή:Ιδρύμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Διαχείριση των Υδάτινων Πόρων στην Ελλάδα»)

14 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ειδικότερα χαρακτηριστικά Η χρήση των ταμιευτήρων για ενεργειακούς μόνο σκοπούς αντιοικονομική Οι ταμιευτήρες να αντιμετωπίζονται ως έργα πολλαπλού σκοπού, με αντίστοιχη κατανομή του κόστους τους ανά τομέα που εξυπηρετούν Αεροφωτογραφικός Άτλας Ελληνικών Τοπίων (Πηγή : τμήμα του φράγματος και της τεχνητής λίμνης του Μαραθώνα

15 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ειδικότερα χαρακτηριστικά Υποβάθμιση ποιότητας των υδατικών πόρων Επιπτώσεις στα οικοσυστήματα Μείωση της διαθέσιμης προς χρήση ποσότητας

16 Υδατικοί πόροι στην Ελλάδα
Ανάγκη για οργάνωση της διαχείρισης των υδατικών πόρων της χώρας σε περιφερειακό επίπεδο και ολοκλήρωση του προγραμματισμού της στο εθνικό επίπεδο Καθίσταται δυνατή η ανάλυση, ποσοτική και ποιοτική, κάθε υδατικής περιοχής, η κατάστρωση ισοζυγίων προσφοράς – ζήτησης νερού κατάλληλης ποιότητας για κάθε χρήση, η θέσπιση ορίων για την καλή οικολογική κατάσταση των υδατικών πόρων και η ανάλυση των πιέσεων και επιπτώσεων

17 Προβλήματα - Προτάσεις
Προσφορά Ποσότητα Περιβαλλοντική πολιτική Ε.Ε

18 Προβλήματα - Προτάσεις
Αναγκαιότητα προστασίας υπόγειων αποθεμάτων Προστασία και ανάκαμψη ακόμα και με τεχνητό εμπλουτισμό Αξιοποίηση επιφανειακών υδατικών πόρων Έργα ταμίευσης Έλλειμμα νερού Διαχείριση υδατικών πόρων Περίσσια νερού (φυσικές καταστροφές)

19 Προβλήματα - Προτάσεις
Μακροπρόθεσμη δυνατότητα διαχείρισης των υδατικών πόρων των βόριων υδατικών διαμερισμάτων της χώρας προώθηση δίκαιων συμφωνιών με τα γειτονικά κράτη για τη ρύθμιση του καθεστώτος των διακρατικών ποταμών και συνεργασία μαζί τους για την από κοινού παρακολούθηση και προστασία των νερών

20 Προβλήματα - Προτάσεις
Ποιότητα Υδατικών Πόρων: επαναξιολόγηση στο πλαίσιο των Κοινοτικών οδηγιών περιορισμός της ρύπανσης στην πηγή έλεγχος της μη σημειακής (γεωργικής) ρύπανσης Προβλήματα - Προτάσεις

21 Προβλήματα - Προτάσεις
Βιώσιμη διαχείριση Μέσω : Αύξησης της προσφοράς και Ρύθμισης της ζήτησης Βελτίωση ισοζυγίου προσφοράς - ζήτησης εξοικονόμηση νερού στην άρδευση, με τη χρησιμοποίηση αποδοτικότερων μεθόδων και την επαναχρησιμοποίηση του νερού, στις χρήσεις που αυτό είναι δυνατόν

22 Προβλήματα - Προτάσεις
Στη διαχείριση της ζήτησης η κοινωνική συμμετοχή στις διεργασίες ανάδειξης των διαχειριστικών σχεδίων μιας περιοχής είναι καθοριστική

23 Προβλήματα - Προτάσεις
στη σημερινή πραγματικότητα κρίσιμης σημασίας είναι η αναβάθμιση του μετρητικού δικτύου της χώρας τόσο για τις ποσοτικές όσο και για τις ποιοτικές παραμέτρους του νερού Η αναβάθμιση αυτή και η βελτίωση και επέκταση της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας (ΕΤΥΜΠ) είναι τα μέσα με τα οποία θα επιτευχθεί μια προσαρμοστική διαχείριση των υδατικών πόρων, η συνεχής δηλαδή βελτίωση των διαχειριστικών σχεδίων της χώρας

24 Βιβλιογραφία Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων, Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων, Επιστημονικός Υπεύθυνος: Δ. Κουτσογιάννης, Κύριος Ερευνητής: Α. Ανδρεαδάκης, Αθήνα, Φεβρουάριος 2008 American Society of Civil Engineers (ASCE), Water Resources Planning and Management Division & UNESCO International Hydrological Programme IV Project M-4.3 Task Committee on Sustainability Criteria, Sustainability Criteria for Water Resource Systems, ASCE, Reston, Virginia, USA, 1998 Marsalek, J., Q. Rochfort and D. Savic, Urban water as a part of integrated catchment management, In: Frontiers in Urban Water Management - Deadlock or Hope, IWA Publishing, 2001 Grigg, N. S., Water Resources Management, McGraw-Hill, New York, 1996. Κώνστας Ι., Διπλωματική Εργασία, Διαχείριση Υδατικών Πόρων σε Νησιωτικά Συστήματα. Εφαρμογή Συστήματος Υποστήριξης Αποφάσεων για τη Χρήση Αρδευτικού Νερού στη Νήσο Νάξο, Αθήνα 2004 Αλεξίου Μ., Μεταπτυχιακή Εργασία, Εφαρμογή της Πολυκριτηριακής Ανάλυσης για την ολοκληρωμένη Διαχείριση του Ταμιευτήρα Τάκας Αρκαδίας, ΓΠΑ, Αθήνα 2009