Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( )

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: (1821-1828)
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( ) Ως προς τη λειτουργία σχολείων κυριαρχούν δύο απόψεις: 1η Άποψη: «κατά τη διάρκεια του αγώνα όλα τα σχολεία κλείνουν. Όσο διαρκούσε ο πόλεμος, εννιά χρόνια, πουθενά στην Ελλάδα δεν λειτουργούσε σχολείο». 2η Άποψη: είχαν λειτουργήσει ορισμένα μικρά σχολεία, με λίγους μαθητές, χωρίς συστηματική φοίτηση ωστόσο, εξαιτίας των δύσκολων καταστάσεων που περνούσε ο τόπος. Η θέληση άλλωστε των Ελλήνων για την οργάνωση της εκπαίδευσης είναι μεγάλη και ευδιάκριτη στις διακηρύξεις των πρώτων Εθνοσυνελεύσεων που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του Αγώνα για την παλιγγενεσία.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( ) «Η Πελοποννησιακή Γερουσία προσκαλεί δε αξίους διδασκάλους δια να διδάξουν δια της Λαγκαστερίου μεθόδου κοινά γράμματα.....προσκαλεί δε και την φιλομαθή νεολαίαν αφ’ όλην την Πελοπόννησον να συντρέξη εδώ δια να διδαχθή αμισθί..... Πατριώται! Η παιδεία είναι τόσον αναγκαία εις τον άνθρωπον δια την ανάπτυξιν του λογικού του, όσον είναι αναγκαία η τροφή δια την συντήρησιν της ζωής του......Μόλις δε έλαμψαν οπωσούν τα φώτα εις την πατρίδα μας, και εις το βραχύτατον διάστημα σχεδόν δέκα χρόνων, αρχίσαμεν να κάμομεν χρήσιν του λογικού, όπου μας εχάρισεν ο Θεός, εγνωρίσαμεν την αξίαν μας, εκαταλάβαμεν τα δίκαιά μας, υψώθημεν εις την αληθή κατάστασιν που απεφασίσαμεν να αποθάνωμεν ή να ζήσωμεν ελεύθεροι και αυτόνομοι......χρειάζεται σχολείον, διδασκάλους, βιβλία, εκ τούτων δε πηγάζουν τα φώτα Δια να αποφύγωμεν όλα τα δεινά της αμαθείας και δια να φανώμεν άξιοι απόγονοι του Λυκούργου και Σόλωνος, εχομεν ανάγκη των φώτων..... Μην αμελήσητε την παιδείαν των αγαπητών Σας τέκνων, αρρένων τε και θηλέων, μην αγωνίζεσθε δια να τους αφήσετε κληρονομίαν χρημάτων, αλλά δαπανήσατε μετά χαράς τα ευαπόβλητα χρήματα δια να τους προμηθεύσητε τον αληθή και άσυλον θησαυρόν της παιδείας..... Στοχασθήτε ότι αν παραμελήσητε το ιερόν χρέος σας υποπίπτετε εις την οργήν του Κυρίου και της πατρίδος..... Στείλατε λοιπόν εις τα σχολεία δια να γίνουν ευσεβείς τίμιοι και ενάρετοι πολίται».

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( ) Επιτροπή που θα είχε την ευθύνη για την οργάνωση της εκπαίδευσης των παιδιών του ελληνικού λαού. Επικεφαλής της Επιτροπής αυτής τέθηκε ο Άνθιμος Γαζής Εισαγωγή της αλληλοδιδακτικής μεθόδου σε όλα τα σχολεία. Σχέδιο της "κοινής Παιδείας του Έθνους", στο οποίο προβλέπονται τρία είδη σχολείων: Το πρώτον είδος να εμπεριλαμβάνη τα σχολεία δια την προκαταρτικήν και δημώδη αγωγήν.... Το δεύτερον να εμπεριλαμβάνη τα λύκεια... το τρίτον να συστηθή εν τουλάχιστον Πανεπιστήμιον εις την Ελλάδα, εμπεριλαμβάνον τους τέσσαρας μεγάλους κλάδους της επιστημονικής παιδείας».

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( ) Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην εκπαίδευση των δασκάλων με την ίδρυση του πρώτου Διδασκαλείου στο Άργος το 1824. Πρώτιστος σκοπός του θα ήταν να εκπαιδεύσει μέσα σε έξι ή δώδεκα μήνες, δύο έως τρεις φιλομαθείς νέους από κάθε ελληνική επαρχία ώστε να μπορέσουν να επανδρώσουν τα σχολεία των περιοχών τους. Στο Διδασκαλείο του Αργούς φοιτούσαν περί τους 150 μαθητές. Χωρίς η κατάρτιση που τους παρεχόταν να είναι επαρκής, ήταν απαραίτητη για τις συνθήκες της εποχής. Το Διδασκαλείο διέκοψε τη λειτουργία του τον Απρίλιο του 1825, στην αρχή λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων και στη συνέχεια, τον Ιούλιο του ιδίου έτους καταστράφηκε από τον Ιμπραήμ.

Ι. ΚAΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ: Ο ΘΕΜΕΛΙΩΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (1828-1831)
Η κατάσταση που βρισκόταν ο λαός, μετά από δουλεία αιώνων και μετά τον απελευθερωτικό αγώνα και τον τετραετή εμφύλιο σπαραγμό ( ): Φτώχεια και ερείπια παντού. «Όλοι κατοικούσαν σε καλύβες και σκηνές και η Ελλάδα έμοιαζε με γενικό στρατόπεδο. Τα παιδιά, περισσότερα ορφανά εξαιτίας του πολέμου, αλήτευαν, ζητιάνευαν και διαφθείρονταν σε στρατιωτικά σώματα οπλαρχηγών». Ο Καποδίστριας σε επιστολή του προς τον Α. Κοραή γράφει: «εγώ, φθάσας ενταύθα εύρηκα μόνον καλύβας όπου εσκεπάζοντο πλήθος οικογενειών πειναλέων». Οι βάσεις που έπρεπε να στηρίξει τα θεμέλια του νέου κράτους: «Είμαι αποφασισμένος να στηρίξω την επανόρθωσιν της Ελλάδος σε δύο μεγάλας βάσεις, την εργασίαν και την στοιχειώδη εκπαίδευσιν». Η τραγικότητα της κατάστασης περιγράφεται και από τον Υπουργό Μιχαήλ Σούτσο «για την παιδείαν δεν έχω να σας πω τίποτε. Σχολεία δεν έχομεν ούτε ένα».

Έζησε στην Ελβετία, όπου εξοικειώθηκε με τη θεωρία του φίλου του Pestalozzi, την ιδέα της λαϊκής μόρφωσης. Ο παιδαγωγός του λαού, του συνόλου και των κοινωνικά καταπιεσμένων. Αντιπροσωπεύει πάνω απ’ όλα το συμφέρον της στοιχειώδους μόρφωσης του λαού. Την ιδέα αυτή υιοθετεί και ο Καποδίστριας, οι συνθήκες που βρίσκει στην Ελλάδα είναι παρόμοιες με αυτές που είχε αντιμετωπίσει ο Pestalozzi. Ο λαός για να σταθεί στα πόδια του χρειάζεται ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, η οποία μάλιστα θα πρέπει να χορηγηθεί σε όλο το λαό. Τόσο ο κυβερνήτης όσο και ο τεχνίτης ή ο αγρότης όφειλαν αρχικά να διαπαιδαγωγούνται με ευθύνη της πολιτείας.

Η θέση του Καποδίστρια για την εκπαίδευση θα διαμορφωθεί από την επιρροή από τον Ελβετό παιδαγωγό Ε. von Fellenberg το Στις απόψεις του ο Καποδίστριας βρίσκει το ιδεώδες σχολικό πρότυπο για την Ελλάδα. Το σύστημα του Fellenberg ακολουθούσε τις βασικές παιδαγωγικές αρχές του Pestalozzi. Ο Fellenberg επιχείρησε να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που, όπως τουλάχιστον ήλπιζε, θα εξομάλυνε σταδιακά τις ταξικές διαφορές, χωρίς ωστόσο να τις απορρίπτει. Πίστευε ότι η φοίτηση όλων των παιδιών, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους προέλευση, σε κοινό χώρο και με κοινούς εκπαιδευτικούς στόχους, μπορούσε να φέρει πιο κοντά ακραίες κοινωνικές τάξεις, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι η μία εξαρτάται από την άλλη. Κύρια χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης Fellenberg ήταν η αυστηρότητα, η τάξη και η πειθαρχία, σκοπός της αγωγής η διαμόρφωση ηθικών και θρησκευτικών προσωπικοτήτων.

ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ πνευματική σύμπνοια ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις με στόχο την κοινωνική ειρήνη. συνδυασμός πνευματικής και χειρονακτικής εργασίας. προώθηση της επαγγελματικής εκπαίδευσης στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα και ιδιαίτερα για τα ορφανά παιδιά. χωρίς την εξάπλωση της λαϊκής μόρφωσης, θα επικρατούσε πάντοτε «το δίκαιον του ισχυροτέρου στηριζόμενο εις την αμαθείαν και αποκτήνωσιν του πλήθους».

Ο Καπ. επικέντρωσε την εκπαιδευτική του πολιτική στην προσπάθεια θεμελίωσης: μιας στοιχειώδους εκπαίδευσης (ανάγνωση, γραφή και πρακτική αριθμητική) για όλο το λαό και, μιας τεχνικο-επαγγελματικής εκπαίδευσης, όπου θα μπορούσαν τα παιδιά ν’ αποκτήσουν στοιχειώδεις δεξιότητες για την άσκηση ενός βιοποριστικού επαγγέλματος. Για κάθε απόφοιτο του σχολείου προβλεπόταν η παροχή μικρού χρηματικού κεφαλαίου και απαραίτητων εργαλείων για την διευκόλυνση στις πρώτες δυσκολίες άσκησης του επαγγέλματος.

Διατήρηση Αλληλοδιδακτικής Μεθόδου λόγω: i)έλλειψης δασκάλων ii)ανύπαρκτων πόρων Ανάθεση στον παιδαγωγό Ι. Κοκκώνη να εφαρμόσει την Α/Δ σε όλη την επικράτεια, με την προώθηση ειδικού εγχειριδίου. Η προσπάθεια για απομάκρυνση της εκκλησίας από την οργάνωση και τον έλεγχο της εκπαίδευσης και τον ορισμό λαϊκών ως δασκάλων, θα μετατρέψει τον ανώτερο κλήρο σε πολέμιο της πολιτικής του. Προχωρά σε μια αντιφατική κίνηση ιδρύοντας το "Υπουργείο Δημοσίου Παιδείας και Εκκλησιαστικών Πραγμάτων" το 1829, με υπεύθυνο πολιτικό πρόσωπο. Το γεγονός αυτό επιφέρει αδικαιολόγητα την έντονη αντίδραση του κλήρου που θέλει να έχει άμεσο λόγο στην εκπαίδευση. [

Το Ορφανοτροφείο της Αίγινας 1η προτεραιότητα: η περισυλλογή και προστασία των ορφανών του πολέμου, τα οποία ήταν έρμαια του καθενός. Τον Οκτώβριο του 1828 θεμελιώνεται το Ορφανοτροφείο της Αίγινας, το οποίο χτίστηκε με χρήματα Ελλήνων και Φιλελλήνων του εξωτερικού. Λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων αλλά και διδακτικού προσωπικού, ο Καποδίστριας προχώρησε στην ίδρυση αλληλοδιδακτικών σχολείων σε όλη την επικράτεια. Ξεκίνησε με την ίδρυση αλληλοδιδακτικού σχολείου στην Αίγινα.

Το σχολείο έχει: «κλάσεις» θεωρητικών μαθημάτων, πολλά χειροτεχνεία και πρακτικά εργαστήρια διαφόρων τεχνών (τυπογραφίας, βιβλιοδετικής, ωρολογοποιίας, υποδηματοποιίας, ραπτικής, ξυλουργικής, σιδηρουργικής). Με την παράλληλη διδασκαλία θεωρητικών και τεχνικο- επαγγελματικών μαθημάτων, γίνεται προσπάθεια συνδυασμού της πνευματικής με την πρακτική εξάσκηση. Επιδιώκονται 2 στόχοι: να δοθεί στις λαϊκές μάζες στοιχειώδης μόρφωση και να στρέψει όσους δεν είχαν ικανότητες ή δυνατότητες προόδου στα θεωρητικά μαθήματα, στις τέχνες και τα πρακτικά επαγγέλματα.

Διευθυντή του Αλληλοδιδακτικού σχολείου ο Καποδίστριας τοποθέτησε το στενό του φίλο και συνεργάτη Ι. Κοκκώνη. Η σκέψη του Pestalozzi για αυτοσυντήρηση των Ιδρυμάτων, να συντηρούνται δηλ. τα Οικοτροφεία οικονομικά από τα έσοδα της εργασίας των μαθητών τους, εφαρμόστηκε και στην Αίγινα. Το Ορφανοτροφείο της Αίγινας στη λίγη διάρκεια ζωής του κατόρθωσε να αυτοσυντηρηθεί από τα έργα των μαθητών του. Η αυταρχικότητα και η σκληραγωγία καθώς και η κλίμακα ποινών δεν λείπουν από την καθημερινότητα του ιδρύματος. Μαθητική εξέγερση έγινε στο «Κεντρικό» σχολείο του Ορφανοτροφείου στις 10 Ιανουαρίου 1831, απόρροια της σκληρότητας με την οποία αντιμετωπίζονταν οι μαθητές.

Ίδρυση νέου τύπου σχολείου (1830): «Πρότυπο» ή «Τυπικό» σχολείο της Αλληλοδιδακτικής Τόπος ίδρυσης: μέσα στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας, Διεύθυνση: Ν. Νικητόπουλος. Δικαίωμα φοίτησης: απόφοιτοι των Αλληλοδιδακτικών Σχολείων. Φοίτηση: δωρεάν για όλους, τριετής, χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις Πρόκειται για ένα είδος Διδασκαλείου που σκοπό είχε τη στοιχειώδη κατάρτιση δασκάλων. Μέσα στο «Πρότυπο» λειτούργησαν τέσσερις ξεχωριστές σειρές μαθημάτων το χρόνο, ανά τρίμηνα, για εκείνους που ήταν ήδη δάσκαλοι, οι μαθητοδιδάσκαλοι όπως ονομάζονταν, και επιθυμούσαν να μετεκπαιδευτούν στη νέα αλληλοδιδακτική μέθοδο διδασκαλίας. Οι περισσότεροι μαθητοδιδάσκαλοι ήταν πρόσφυγες από τη Μολδοβλαχία, τη Μικρά Ασία και την Κρήτη, γνώριζαν λίγα γράμματα και με το διορισμό τους επιδίωκαν να επιβιώσουν.

«Κεντρικό» σχολείο Σκοπός: η προετοιμασία των νέων για πανεπιστημιακές σπουδές ή για δασκάλους σε ανώτερα σχολεία, ή για τη στελέχωση των ανώτερων διοικητικών θέσεων της κρατικής μηχανής. Γεωργική σχολή στην Τίρυνθα, διδάσκονταν τρόποι καλλιέργειας γεωργικών προϊόντων καθώς και συστηματικής κτηνοτροφίας. Σε κάθε απόφοιτο της σχολής παρεχόταν δωρεάν όλα τα απαραίτητα εργαλεία και σύνεργα για τη δουλειά που θα εξασκούσε Εκκλησιαστική σχολή στον Πόρο για όσους είχαν κλίση προς το ιερατικό επάγγελμα. Τον έλεγχο και την ευθύνη λειτουργίας της είχε αποκλειστικά η πολιτεία. Στρατιωτική σχολή στο Ναύπλιο. Εμπορική στη Σύρο, Ελληνικά σχολεία σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης για τα παιδιά των διάσπαρτων στον ευρωπαϊκό χώρο Ελλήνων. Τα σχολεία αυτά λειτουργούσαν με έλληνες δασκάλους, έχοντας στόχο να προσφέρουν εθνική αγωγή στους νέους και να τους εμπνεύσουν την ιδέα της επιστροφής στην πατρίδα.

Η 1η Μαθητική εξέγερση στην ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης: 10 Ιανουαρίου 1831. Εκδηλώθηκε στο «Κεντρικό» σχολείο. Η πλειοψηφία των μαθητών προχώρησε σε αποχή από τα μαθήματα εξαιτίας της αυστηρότητας των εξετάσεων και τον τρόπο διδασκαλίας των μαθημάτων, ζητώντας την απομάκρυνση των διδασκάλων των μαθηματικών και των γαλλικών. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ Οι μαθητές μπορούν να επιστρέψουν μόνο αν υπογράψουν δήλωση μετανοίας. Μεγάλος αριθμός μαθητών, αρνούμενος να υπογράψει, απομακρύνεται από την Αίγινα.

ΑποτIμηση τηΣ εκπαιδευτικHΣ πολιτικΗΣ του Ι. ΚαποδIστρια
Η καθιέρωση της δωρεάν παιδείας για όλους τους μαθητές· κατέστη θεσμός και προηγήθηκε των σύγχρονων ευρωπαϊκών κρατών κατά πενήντα (50) τουλάχιστον χρόνια. Έδωσε προτεραιότητα στην στοιχειώδη εκπαίδευση (λαϊκή παιδεία) Οι νέοι έπρεπε πρώτα ν’ αποκτήσουν τις εγκύκλιες γνώσεις και στη συνέχεια να προχωρήσουν στην εκμάθηση επαγγελμάτων και τεχνών. Ήθελε μορφωμένους τεχνίτες, κάτι το οποίο επιδιώκεται και σήμερα με την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και δυστυχώς δεν το έχουμε καταφέρει ακόμη. Κύριες προθέσεις του ήταν η διάδοση της ανάγνωσης και γραφής, της πρακτικής αριθμητικής, καθώς και η εκμάθηση επαγγελμάτων και τεχνών που απαιτούσε άμεσα η οικονομική ζωή του νεοσύστατου κράτους. Μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις που το σχολείο προσπάθησε να προετοιμάσει τους μαθητές για τη ζωή, συστοιχώντας προς το πνεύμα και τις ανάγκες της εποχής.

ΑποτIμηση τηΣ εκπαιδευτικHΣ πολιτικΗΣ του Ι. ΚαποδIστρια
Στηρίχτηκε στο λαό και όχι στους κοτζαμπάσηδες και στο Ιερατείο. Πίστευε πως μόνο με τη μόρφωση του λαού θα μπορούσε να συγκροτηθεί το νεοσύστατο κράτος σε ευνομούμενη και ευημερούσα πολιτεία. Μέσα στον ελάχιστο χρόνο που διακυβέρνησε (3 1/2 χρόνια), και με άδεια κρατικά ταμεία, κατάφερε πάρα πολλά. 121 σχολεία όλων των βαθμίδων με μαθητές (ο πληθυσμός της τότε ελεύθερης Ελλάδας ανερχόταν μόλις στις χιλ.), ενώ άλλοι μαθητές διδάσκονταν από ελεύθερους δασκάλους, φρόντισε για τη μετεκπαίδευση όλων των δασκάλων στις νέες μεθόδους διδασκαλίας, σύστησε ειδικές επιτροπές για τη σύνταξη νέων σχολικών βιβλίων, για την αναθεώρηση, μετάφραση και εκσυγχρονισμό όλων όσων υπήρχαν, με σκοπό να υπάρξει μια ομοιόμορφη και συστηματική διδασκαλία σε όλα τα σχολεία του κράτους, έδειξε πραγματικό ενδιαφέρον για την τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση, καθιέρωσε τη δωρεάν φοίτηση για όλους τους μαθητές.

Η "ΒΑΥΑΡΟΚΡΑΤΙΑ" ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ – Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Διορισμός από τις «προστάτιδες δυνάμεις» ως Βασιλέα της Ελλάδας, ενός νεαρού πρίγκιπα από τη Βαυαρία, του Friedrich-Ludwig-Otto, (στην ελληνική Όθωνας). Ορίστηκε 3μελές συμβούλιο Αντιβασιλείας, το οποίο μέχρι την ενηλικίωσή του θα είχε την υποχρέωση να οργανώσει και να κυβερνήσει το νεοελληνικό κράτος, έχοντας όλες τις εξουσίες, χωρίς να απολογείται ουσιαστικά σε κανέναν για τις πολιτικές επιλογές του. Η οργάνωση της εκπαίδευσης Υπεύθυνος για την οργάνωσή της ορίστηκε ένας εκ των τριών μελών της, ο G.L.von Maurer, ο οποίος συνέταξε τα πρώτα διατάγματα για την οργάνωση της εκπαίδευσης, επιλέγοντας το δρόμο της πιστής αντιγραφής ξένων προτύπων εκπαίδευσης (γαλλικού και γερμανικού).

Δημοτική εκπαίδευση (1834) Υποχρεωτική 4ετής φοίτηση όλων των παιδιών, από ηλικίας 5 ετών στο Δημοτικό σχολείο. Με το διάταγμα για την οργάνωση των δημοτικών σχολείων, η ίδρυση και η συντήρησή τους ανατέθηκε στους δήμους, από τους οποίους παίρνουν και την ονομασία τους. Μαθήματα που διδάσκονταν: Ανάγνωση, γραφή, αριθμητική, κατήχηση, γραμμική Ιχνογραφία, φωνητική Μουσική, στοιχεία Γεωγραφίας, στοιχεία της Ελληνικής Ιστορίας και Φυσικές επιστήμες, γυμναστική, πρακτική διδασκαλία κηπουρικής, αγρονομίας, δενδροκομίας και μελισσοτροφίας. Το σχολικό έτος χωριζόταν σε δύο εξάμηνα, ενώ στο τέλος κάθε εξαμήνου διενεργούνταν οι εξετάσεις των μαθητών από επιτροπή που οριζόταν από το Υπουργείο Παιδείας

Για τους γονείς που δε θα φρόντιζαν για τη φοίτηση των παιδιών τους στο σχολείο προβλέπονταν αυστηρά χρηματικά πρόστιμα. Τα σχολεία για τα κορίτσια θα πρέπει να είναι χωριστά, και η Διεύθυνσή τους ανατίθεται μόνο σε δασκάλες. Προβλεπόταν η δυνατότητα ίδρυσης σχολείων από ιδιώτες κατόπιν αδείας της υπεύθυνης Γραμματείας. Επιθεωρητική Επιτροπή ανά νομό με ευθύνη την εποπτεία των σχολείων και των δασκάλων αποτελούμενη από: τον νομάρχη, τον πρόεδρο του δικαστηρίου, τον επίτροπο επικρατείας, έναν ιερωμένο τον οποίο ορίζει η Γραμματεία των Εκκλησιαστικών, έναν καθηγητή Γυμνασίου ή Πανεπιστημίου, διορισμένο από την ίδια Γραμματεία και, 2-4 κατοίκους του Δήμου τους οποίους διορίζει το νομαρχιακό συμβούλιο.

Το 1834 ιδρύεται Διδασκαλείο στο Ναύπλιο και ένα χρόνο αργότερα μεταφέρθηκε στην Αθήνα μαζί με την πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Ο διευθυντής του πλαισιωνόταν από δύο τουλάχιστον καθηγητές, ένας εκ των οποίων θα έπρεπε να είναι οπωσδήποτε ιερωμένος. Κοντά στο Διδασκαλείο προβλεπόταν η λειτουργία ενός πρότυπου δημοτικού σχολείου για την πρακτική άσκηση των μελλοντικών δασκάλων. Ο διευθυντής του Διδασκαλείου θα ήταν ταυτόχρονα και γενικός επιθεωρητής όλων των δημοτικών σχολείων της ελληνικής επικράτειας. Το Διδασκαλείο αυτό λειτούργησε για 30 χρόνια, 17 εκ των οποίων τη διεύθυνση κατείχε ο I. Κοκκώνης ( ).

Το «Ελληνικό» σχολείο (Σχολαρχείο)
Η "ΒΑΥΑΡΟΚΡΑΤΙΑ" ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ – Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Με το διάταγμα της 31ης Δεκεμβρίου 1836 "Περί του κανονισμού των Ελληνικών σχολείων και Γυμνασίων", διαρθρώνεται η δευτεροβάθμια εκπαίδευση η οποία αποτελείται από το «Ελληνικό» και το «Γυμνάσιο». Το «Ελληνικό» σχολείο (Σχολαρχείο) Σκοπός του Ελληνικού ήταν πρωτίστως η προετοιμασία των μαθητών για την επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης, το Γυμνάσιο, και δευτερευόντως η προετοιμασία τους για την ένταξή τους στην κοινωνική ζωή. Μαθήματα διδασκαλίας: (Αρχαία) Ελληνικά, Σύνθεσις, Ιερά Ιστορία, Κατήχησις, Γεωγραφία, Ιστορία, Αριθμητική,Γεωμετρία και Φυσική, Φυσική ιστορία, Αρχές Ανθρωπογεωγραφίας ή Ηθικής, Λατινικά, Γαλλικά, Καλλιγραφία.

Kύριο μάθημα είναι τα Αρχαία Ελληνικά (διδάσκονται 12 ώρες κάθε εβδομάδα) Όμως η έμφαση δίνεται στη γραμματική και το συντακτικό, χωρίς οι μαθητές να εντρυφήσουν στην ουσία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η φοίτηση: τριετής, υποχρεωτική χωρίς να μεσολαβούν εισαγωγικές εξετάσεις. Αντίθετα, για την μετάβαση από το Ελληνικό στο Γυμνάσιο προβλέπονταν αυστηρό σύστημα εξετάσεων. Το κόστος λειτουργίας του Ελληνικού, σε αντίθεση με την πρωτοβάθμια, αναλάμβανε εξ’ ολοκλήρου το κράτος. Πριν από την καθημερινή έναρξη των μαθημάτων προηγούνταν η προσευχή. Την εποπτεία του Ελληνικού σχολείου ασκούσε η Εφορεία, αποτελούμενη από τον νομάρχη ως πρόεδρο, έναν κληρικό ή έναν υπάλληλο, τον δήμαρχο ή τον κοινοτάρχη και δύο πολίτες διορισμένους από τις δημοτικές ή κοινοτικές αρχές. Έργο της Εφορείας ήταν η «ακριβής τήρηση του διδακτικού σχεδίου της διδασκαλίας και της πειθαρχίας».

ΓΥΜΝΑΣΙΟ Σκοπός: η ανάπτυξη προκαταρτικής εκπαίδευσης και η προετοιμασία αυτών που θα συνέχιζαν τις σπουδές τους στο Πανεπιστήμιο. Προβλέπονταν πέντε καθηγητές, ένας για τα Μαθηματικά, δύο για την κλασική γλώσσα και τη φιλολογία, ένας για τα Γαλλικά την Ιστορία και Γεωγραφία ένας για τη διδασκαλία της Φυσικής Ιστορίας, Φυσικής Χημείας, Ανθρωπολογίας και Φιλοσοφίας, πάντοτε με την έγκριση της Γραμματείας των Εκκλησιαστικών. Το κόστος λειτουργίας του Γυμνασίου, όπως και του Ελληνικού, βάρυνε την ελληνική πολιτεία ενώ η φοίτηση προβλεπόταν τετραετής και προαιρετική.

Τα μαθήματα που διδάσκονται στο Γυμνάσιο (Αρχαία) Ελληνικά Γύμνασις εις το γράφειν ελληνιστί, Θεωρία των περί τον λόγον επιστημών, Κατήχησις, Ιστορία, Γεωγραφία, Αριθμητική/Μαθηματικά, Μαθηματική Γεωγραφία, Φυσική, Χημεία, Λογική/Φιλοσοφία, Λατινικά, Γαλλικά. H πλειοψηφία των ωρών διδασκαλίας μονοπωλείται από τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά, δείχνοντας ξεκάθαρα τη θέληση των Βαυαρών να εδραιώσουν μια νεοκλασική αντίληψη για την ελληνική εκπαίδευση. Κυριαρχούν η καθημερινή προσευχή και ο υποχρεωτικός εκκλησιασμός τις Κυριακές και τις αργίες. Την επίβλεψη σωστής λειτουργίας του Γυμνασίου είχε επιτροπή καθηγητών της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου, διορισμένη από τη Γραμματεία των Εκκλησιαστικών. Ταυτόχρονα δικαίωμα ελέγχου είχε και η Εφορεία, όπως και στο Ελληνικό, αποτελούμενη από τα ίδια πρόσωπα.

Με Β.Δ. της 14ης και 22ας Απριλίου 1837 ιδρύεται Πανεπιστήμιο με έδρα την Αθήνα με την επωνυμία "Πανεπιστήμιον του Όθωνος", Περιλάμβανε τέσσερις Σχολές: Θεολογίας Νομικής Ιατρικής Φιλοσοφίας και άλλης εγκυκλίου Παιδείας. Οι καθηγητές του Πανεπιστημίου θα τους διόριζε ο Βασιλιάς μετά από πρόταση της Γραμματείας των Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως. Για τη εισαγωγή των νέων στο Πανεπιστήμιο δεν προβλεπόταν εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά δικαίωμα εγγραφής είχαν όλοι όσοι κατείχαν τις αναγκαίες προκαταρτικές γνώσεις και άμεμπτο ηθική διαγωγή. Από την υποχρεωτική καταβολή διδάκτρων απαλλασσόταν όσοι είχαν τη δυνατότητα απόδειξης μέσω δικαιολογητικών ότι ήταν άποροι.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΥΑΡΩΝ Για το Δημοτικό σχολείο προχώρησαν στην αντιγραφή του γαλλικού συστήματος, για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση του βαυαρικού-γερμανικού (το Ελληνικό ήταν αντιγραφή του γερμανικού Lateinische Schule και το Γυμνάσιο του Gymnasium). Οι Βαυαροί ξεκίνησαν την οργάνωση της ελληνικής εκπαίδευσης δίνοντας, μεγάλη βαρύτητα στη δευτεροβάθμια, αφήνοντας την πρωτοβάθμια εκπαίδευση κυριολεκτικά στη "μοίρα" της. Με την άκριτη μεταφύτευση εκπαιδευτικών συστημάτων από το εξωτερικό θεμελιώθηκε μια εξάρτηση από τα συστήματα των ευρωπαϊκών χωρών, χωρίς να δημιουργείται κάτι για τη νεοελληνική πραγματικότητα.

Η τοπική αυτοδιοίκηση της εποχής του νεοσύστατου ελληνικού κράτους δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να προσφέρει ούτε τα στοιχειώδη μέσα, πόσο μάλλον να επωμισθεί τα έξοδα για ανέγερση διδακτηρίων ή την καταβολή μισθών στους δασκάλους. Φυσιολογική κατάληξη ήταν να λειτουργήσουν ελάχιστα σχολεία, ως επί των πλείστων στους μεγάλους δήμους, και η υπόλοιπη περιφέρεια αφέθηκε στην «αγραμματοσύνη» της. θέσπιση αλλεπάλληλων εξεταστικών μηχανισμών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, ακόμη και στο δημοτικό σχολείο, θέτοντας έτσι ουσιαστικά εκτός συστήματος τους κοινωνικά και οικονομικά ασθενέστερους μαθητές.

Αυτό υποδηλώνει τη θέληση των Βαυαρών να αφήσουν σκοπίμως σε πνευματικό σκοτάδι την ελληνική περιφέρεια όπου κατοικούσε η πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού (80%), ώστε να μην έχουν δυνατότητες άσκησης κριτικής στην διακυβέρνηση και να μην αποκτήσουν πρόσβαση στη διαχείριση της εξουσίας. Με τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποσκοπούσαν στο να δημιουργήσουν ένα κοινωνικό σύνολο το οποίο θα στελέχωνε τον κρατικό μηχανισμό, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία μιας μορφωμένης τάξης ανθρώπων, πιστά αφοσιωμένης στο Βαυαρό βασιλιά.

Στα πολλά τραγελαφικά της εποχής αυτής συγκαταλέγεται και η καθιέρωση της 7χρονης υποχρεωτικής φοίτησης στο Δημοτικό και το Ελληνικό, προβλέποντας μάλιστα και αυστηρά χρηματικά πρόστιμα για τους γονείς που δε θα φρόντιζαν για τη τήρησή της. Απαιτούσαν δηλ. οι Βαυαροί από τους γονείς να στέλνουν υποχρεωτικά τα παιδιά τους στο Δημοτικό σχολείο, ενώ οι ίδιοι δεν είχαν την ευθύνη ίδρυσης, συντήρησης και λειτουργία τους, εφόσον είχαν παραχωρήσει το δικαίωμα αυτό στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Μέθοδος διδασκαλίας: ενώ κατέκριναν την αλληλοδιδακτική που εφάρμοσε ο I. Καποδίστριας στα σχολεία όλης της επικράτειας εξαιτίας της έλλειψης δασκάλων, όχι μόνο δεν προχώρησαν σε αντικατάστασή της αλλά έγιναν και υπέρμαχοι της. Εξέδωσαν τον «Οδηγό της Αλληλοδιδακτικής Μεθόδου», της μεθόδου που είχε ήδη εγκαταλειφθεί από τις περισσότερες χώρες, και τη διατήρησαν σε όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στην Ελλάδα. Στο σημείο που θα έπρεπε να αντιγράψουν τα τεκταινόμενα στο χώρο της ευρωπαϊκής εκπαίδευσης δεν το πράττουν, τη στιγμή μάλιστα που στην Ευρώπη επικρατεί αναβρασμός παιδαγωγικών θεωριών, και στα σχολεία εφαρμόζεται η συνδιδακτική μέθοδος του J.F. Herbart. Μόνο όταν η ερβαρτιανή μέθοδος εγκαταλείπεται στις ευρωπαϊκές χώρες, τότε την εισάγουμε στα ελληνικά σχολεία (1880), παραμένοντας έτσι ουραγοί στις εξελίξεις.

Στην εσωτερική οργάνωση της εκπαίδευσης οι Βαυαροί, επηρεασμένοι από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και τη λατρεία του που κυριαρχούσε στην Ευρώπη, έστρεψαν όλη την ελληνική εκπαίδευση προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρόγραμμα μαθημάτων στα σχολεία ήταν υπερφορτωμένο με ένα καθαρά θεωρητικό-κλασικιστικό προσανατολισμό, πιστεύοντας έτσι πως μπορούσαν να αναστήσουν το ένδοξο ελληνικό παρελθόν, ή τουλάχιστον ήθελαν να πείσουν το λαό να το πιστέψει, απορρίπτοντας συγχρόνως κάθε τι το λαϊκό, σαν είδος ευτελές που επιβραδύνει την επάνοδο στο αρχαίο μεγαλείο. Συμπαραστάτες στην προσπάθεια αυτή βρήκαν την Εκκλησία της Ελλάδος, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τους Φαναριώτες, θεσμοί και ομάδες οι οποίες ήταν αρωγοί και σύμμαχοι τους σε όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής τους.

Συνέπεια όλων αυτών ήταν η θεμελίωση ενός συστήματος μαθησιακής διαδικασίας, όπου οι αρχαίοι συγγραφείς διδάσκονταν, ακόμη και στο Δημοτικό, από το πρωτότυπο κείμενο, με αποτέλεσμα να αναλώνονται άπειρες ώρες διδασκαλίας σε γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, δημιουργώντας στην ουσία ημιμαθείς πολίτες οι οποίοι έχουν άλλη γλώσσα διδασκαλίας στο σχολείο τους και άλλη γλώσσα κοινωνικής συναναστροφής. Κανείς δεν επιχείρησε να περάσει την ουσία και το νόημα του μεγαλείου του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στο ελληνικό σχολείο, ξεφεύγοντας από την τυπολατρία και τους κανόνες.

Αυτό που κατάφεραν ήταν όντως κωμικοτραγικό: οι Έλληνες γνώριζαν μόνο μερικούς στίχους από την αρχή κάθε κειμένου, προφορικά και τίποτε περισσότερο· φαινόμενο που φτάνει άλλωστε ως τις μέρες μας. Πουθενά δε γίνεται αναφορά για δεύτερη κατεύθυνση σπουδών, όπως ίσχυε στις ανεπτυγμένες χώρες. Η αντιγραφή των ξένων εκπαιδευτικών προτύπων έγινε πλημμελώς μονόπλευρα και μάλλον επιπόλαια, ενώ η τεχνική- επαγγελματική εκπαίδευση παραμελήθηκε προκλητικά προκειμένου να παλινορθωθεί η αρχαιοελληνική κοινωνία με δεδομένη την παρουσία των δούλων. Σε μια κατεύθυνση που θα μπορούσε να δώσει ικανό και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, απαραίτητο για τις αναπτυξιακές ανάγκες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους δεν εκχωρήθηκε επαρκής τόπος στο εκπαιδευτικό σύστημά του. Εφάρμοσαν ένα κεντρικό σύστημα διοίκησης της εκπαίδευσης, όπου τα πάντα ελέγχονται και εκπορεύονται από το Κέντρο (Υπουργείο), ακόμη και η παραμικρή λεπτομέρεια.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( )

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( )"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( )

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ( )"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια