Διάλεξη-Εισήγηση σε επιμορφωτικό σεμινάριο ΠΕ02 Διοργανώτρια Μαγκαφά Βαρβάρα Σχολική Σύμβουλος ΠΕ02 2015 - στο ΣΔΕ Βόλου ΣΤΥΛΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Κατασκευές και.

Παρουσίαση με θέμα: "Διάλεξη-Εισήγηση σε επιμορφωτικό σεμινάριο ΠΕ02 Διοργανώτρια Μαγκαφά Βαρβάρα Σχολική Σύμβουλος ΠΕ02 2015 - στο ΣΔΕ Βόλου ΣΤΥΛΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Κατασκευές και."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Διάλεξη-Εισήγηση σε επιμορφωτικό σεμινάριο ΠΕ02 Διοργανώτρια Μαγκαφά Βαρβάρα Σχολική Σύμβουλος ΠΕ στο ΣΔΕ Βόλου ΣΤΥΛΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Κατασκευές και παιχνίδια  ως παιδαγωγικά εργαλεία στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων. Ένα παράδειγμα   διδασκαλίας της Ιστορίας A΄ Γυμνασίου. ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύμφωνα με τον Πλάτωνα «Μετά παιδείας και ηδονής μανθάνειν». Από την πλευρά των κονστρουκτιβιστών, ο Piaget (1951) θεωρεί το παιχνίδι ως μια προσαρμοσμένη συμπεριφορά που βοηθά στην εξέλιξη της σκέψης των παιδιών, ανάλογα με το νοητικό επίπεδο στο οποίο βρίσκονται (Κωνσταντινίδου, 1988). Πλήθος ερευνών αναδεικνύει τη συμβολή του παιχνιδιού στην οικοδόμηση των κοινωνικών δεξιοτήτων, των δεξιοτήτων συνεργασίας και των συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών, καθώς μαθαίνουν να διαχειρίζονται και να ελέγχουν τη συμπεριφορά τους, να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων (Kennedy & Barblett, 2010). Κωνσταντινίδου, Μ. (1988). Αγαπώ ό, τι καταλαβαίνω. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Kennedy, A., & Barblett, L. (2010). Learning and Teaching through Play. Supporting the Early Years Learning Framework. Research in Practice Series (17). Australia: Early Childhood Australia.

3 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστώ θερμά, τις καθηγήτριες κα Κακανά και κα Μπονώτη για το φωτογραφικό υλικό που μου διέθεσαν από το: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Επιστήμες της Αγωγής: Παιδαγωγικό Υλικό & Παιδαγωγικό Παιχνίδι στην πρώτη παιδική ηλικία. Από τις δημιουργίες των φοιτητριών πήρα ιδέες για κατασκευές (μέρος των οποίων είναι και τα επιτραπέζια παιχνίδια όπως φαίνεται στις φωτογραφίες από παραγόμενο υλικό του μεταπτυχιακού τμήματος που ακολουθούν).

4 Μοντέλο ηλιακού συστήματος (Φοιτήτρια: Ελένη Ξηραδάκη)
Μοντέλο ηλιακού συστήματος (Φοιτήτρια: Ελένη Ξηραδάκη)

5 Το «Κάλαντα από όλη την Ελλάδα: Βαλιτσάκι της μάγισσας Φρικαντέλας» (Φοιτήτρια:Ειρήνη Λιάκου)

6 «Ο κύκλος του νερού:Το σιγανό ποταμάκι» (Φοιτήτρια: Ευανθία Τζουβελέκα)

7 ‘Ιστορία: Η εποχή του λίθου’ (Φοιτήτρια: Ζωή Γεροστάθη)

8 ‘Περιβαλλοντική εκπαίδευση: Παίζοντας με την ελιά’ (Φοιτήτρια: Φαφίτη Κερασία)

9 «Τα απορρίματα» Φοιτήτρια:Τσιακάρα Αγγελική.

10

11 Πηγή διαγράμματος (τροποποιημένου): Γιαννακοπούλου Ε (2003) «Ανάπτυξη μεθοδολογίας και διδακτικού υλικού για την Εκπαίδευση των Εκπαιδευτών» Εθνικό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών.

12 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ/ ΩΡΕΣ: ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ- ΤΡΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ/ ΩΡΕΣ: ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ- ΤΡΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ/ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Α) Γνωστικοί Στόχοι: Να γνωρίσουν οι μαθητές την περίοδο των Περσικών Πολέμων, τις σημαντικότερες μάχες καθώς και τους λόγους που ονόματα όπως «Θερμοπύλες» «Σαλαμίνα» «Λεωνίδας» έχουν μείνει στην ιστορία όχι μόνο την ελληνική αλλά και την παγκόσμια. Να μάθουν να θαυμάζουν την θυσία για την πατρίδα, την πιστή, αφοσίωση στους νόμους του κράτους και τη γενναιότητα. Β) Παιδαγωγικοί Στόχοι: Να εξοικειωθούν οι μαθητές στη συνεργατική μάθηση στην πορεία κατάκτησης της γνώσης. Να αναπτύξουν το διάλογο και την κριτική σκέψη. Να μάθουν να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις. Να καλλιεργήσουν την δεξιότητα της μεταγνώσης, δηλαδή να είναι σε θέση να ελέγχουν μόνοι τους τί γνωρίζουν και τί όχι. Να αποκτήσουν την ικανότητα να αξιοποιούν την προηγούμενη γνώση στη διαδικασία κατάκτησης της νέας.

13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ (ΕΝΝΟΙΕΣ /ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΧΤΗΚΑΝ)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ (ΕΝΝΟΙΕΣ /ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΧΤΗΚΑΝ) 1.Τι ονομάζουμε «Περσικούς πολέμους»; Με την ονομασία αυτή έχουν μείνει γνωστές οι πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Περσών που έλαβαν χώρα στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ., όταν η περσική αυτοκρατορία προσπάθησε να επεκταθεί προς τη Δύση απειλώντας την ανεξαρτησία των ελληνικών κρατών. 2. Ποια ήταν η κύρια αιτία των Περσικών πολέμων; Η επεκτατική πολιτική των Περσών, επεδίωκαν να κατακτούν διαρκώς εδάφη. 3. Ποια υπήρξε η αφορμή για την επίθεση των Περσών εναντίον της Ελλάδας. Α)Οι Πέρσες ισχυρΊστηκαν ότι ήθελαν να τιμωρήσουν την Αθήνα και την Ερέτρια επειδή πρόσφεραν βοήθεια στους Ίωνες  όταν επαναστάτησαν εναντίον των Περσών. Β)Ιωνική Επανάσταση: Οι Ίωνες ήταν Έλληνες της Μικράς Ασίας που δημιούργησαν λαμπρό πολιτισμό. Υποτάχτηκαν όμως αρχικά από τους Λυδούς και κατόπιν από τους Πέρσες. Το 499 π.Χ οι Ιωνες επαναστάτησαν εναντίον των Περσών.  Οι λόγοι ήταν: α) η στέρηση της ελευθερίας τους β) ο σημαντικός περιορισμός του εμπορίου τους, ιδίως από τη στιγμή που οι Πέρσες απέκτησαν τον έλεγχο του Ελλήσποντου. γ) η βαριά φορολογία. Η Ιωνική επανάσταση απέτυχε επειδή: α) δεν οργανώθηκαν σωστά β)η βοήθεια από την Ελλάδα ήταν πολύ μικρή 20 πλοία από την Αθήνα και 5 από την Ερέτρια.

14 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ (ΕΝΝΟΙΕΣ /ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΧΤΗΚΑΝ)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ (ΕΝΝΟΙΕΣ /ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΧΤΗΚΑΝ) 4. εκστρατεία του Μαρδόνιου (492 π.Χ.) Ο Μαρδόνιος γαμπρός του Βασιλιά Δαρείου τέθηκε επικεφαλής μιας μεγάλης εκστρατείας .  Το 492 π.χ. ο στρατός πέρασε τον Ελλήσποντο και κατευθύνθηκε στη Μακεδονία. Δεν ολοκληρώθηκε, γιατί ο περσικός στόλος καταστράφηκε από φοβερή τρικυμία ενώ έπλεε κοντά στο ακρωτήρι του Άθωνα. Αλλά ο στόχος της, που πιθανότατα ήταν η σταθεροποίηση της περσικής κυριαρχίας στη Θράκη και στη Μακεδονία, επιτεύχθηκε. π.Χ. η μάχη του Μαραθώνα. Αθηναίος στρατηγός Μιλτιάδης VS  Πέρσες Δάτης και Αρταφέρνης. 480 π.Χ. η μάχη στις Θερμοπύλες. Σπαρτιάτης βασιλιάς Λεωνίδας VS Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης. Πριν την σύγκρουση ο Ξέρξης ζήτησε από το Λεωνίδα να παραδώσει τα όπλα. Η απάντηση του Λεωνίδα ήταν «μολών λαβέ» (=έλα να τα πάρεις) οι Έλληνες έχασαν εξαιτίας της προδοσίας του Εφιάλτη. 480 π.Χ. η ναυμαχία στη Σαλαμίνα. Ευριβιάδης Σπαρτιάτης νάυαρχος. Θεμιστοκλής Αθηναίος στρατηγός VS Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης. 479 π.Χ. Α) η μάχη στην Πλάταια. Πελοποννήσιοι με αρχηγό το βασιλιά της Σπάρτης Παυσανία εναντίον του Πέρση Μαρδόνιου  Β) μάχη  στη Μυκάλη (479 π.Χ.). Στα ανοικτά της Μύκαλης ο Σπαρτιάτης Λεωτυχίδης νίκησε τα υπολείμματα του περσικού στόλου. Για τους Περσικούς πολέμους έγραψε ο μεγάλος Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος. 6. Ποια η σημασία της απόκρουσης των Περσών; α) Δέχτηκε αποφασιστικό πλήγμα η επεκτατική πολιτική των Περσών. β) Ανακόπηκε οριστικά η περσική εξάπλωση στην Ευρώπη. γ) Οι ελληνικές πόλεις εξασφάλισαν την ελευθερία τους, προϋπόθεση απαραίτητη για την οικονομική, πολιτική και πολιτιστική τους ανάπτυξη. δ) Φάνηκε η ανωτερότητα της πολεμικής τακτικής και το υψηλό φρόνημα των Ελλήνων, καθώς και οι ικανότητες των ηγετών τους.

15 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ
Διδακτικές τεχνικές- Μέσα διδασκαλίας: 1.Καταιγισμός Ιδεών στην αρχή, στην πρώτη διδακτική ώρα. Σχημάτισα στον πίνακα ένα μεγάλο σύννεφο, έγραψα με κεφαλαία τις λέξεις ΜΑΧΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΣΩΝ και ζήτησα να μου πουν τι τους έρχεται στο νου. Η πρώτη λέξη ήταν Λεωνίδας και η δεύτερη Εφιάλτης. Συνεχίσαμε με κουβέντα και διάλογο για 10 λεπτά. 2.Μετωπική διδασκαλία, στην πρώτη διδακτική ώρα. Ανοίξαμε το βιβλίο και αναγνώσαμε τα 2 μαθήματα που αφορούν στους Περσικούς Πολέμους. Εν συνεχεία υπογραμμίσαμε τα κυριότερα σημεία. Τους έδωσα φωτοτυπίες με τα κύρια σημεία του μαθήματος περιληπτικά. 3.Στη δεύτερη διδακτική ώρα τους προτάθηκε να φτιάξουμε το επιτραπέζιο παιχνίδι με την ονομασία Φιδάκι. Πήγαμε στην αίθουσα τεχνολογίας, χωρίστηκαν αυτοβούλως και χωρίς δυσκολία σε 4 ομάδες των 5 ατόμων. Με υλικά που βρήκαμε εκεί (υλικά του σχολείου όπως χαρτόνια, κόλλες, ψαλίδια και εικόνες σχετικές με τους Περσικούς Πολέμους που εκτύπωσα στο σχολείο) φτιάξαμε 4 επιτραπέζια παιχνίδια. Οι κανόνες ήταν γνωστοί σε όλους δε χρειάστηκε να τους γράψουμε, είχαν όλοι ξαναπαίξει φιδάκι. Έλειπαν τα ζάρια, τα έφεραν από προσωπικά τους παιχνίδια την επόμενη μέρα. Συγκεκριμένα: Η κάθε ομάδα πήρε από ένα χαρτόνι και το έκοψε στο μέγεθος που ήθελαν τα παιδιά. Σχεδίασαν πάνω στο χαρτόνι τετραγωνάκια τα αρίθμησαν και κόλλησαν πάνω φωτογραφίες σχετικές με τους Περσικούς Πολέμους. Σε κάθε τετραγωνάκι έγραψαν μία ερώτηση από το μάθημα. Τις ερωτήσεις τις αποφάσισαν τυχαία, με κάποιο βαθμό δυσκολίας ώστε να δυσκολευτούν στην απάντηση τους οι παίχτες, αργότερα.

16 Αξιολόγηση της επίτευξης των στόχων
Στην τρίτη διδακτική ώρα οι ομάδες αντάλλαξαν τα παιχνίδια τους και έπαιξαν για ένα εικοσάλεπτο. Στη συνέχεια τους έδωσα ένα φύλλο εργασιών (ΤΕΣΤ) να το συμπληρώσουν σε ένα τέταρτο. Σε άλλο μάθημα τους έδωσα και ένα φύλλο εντυπώσεων, να γράψουν με λίγα λόγια τις εντυπώσεις τους από την κατασκευή των επιτραπέζιων παιχνιδιών και γενικότερα τις εντυπώσεις τους από τα μαθήματα που προηγήθηκαν. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1.Από το φύλλο εντυπώσεων εξάγεται το συμπέρασμα πως όλα τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με την ευκαιρία που τους δόθηκε να εργαστούν ομαδικά. 2.Αξίζει ακόμη να σταθούμε στο σχόλιο μιας μαθήτριας πως της άρεσε περισσότερο ότι χάσαμε μάθημα, γεγονός που δείχνει ότι τα παιδιά δεν είναι εξοικειωμένα με αυτού του είδους τη διδασκαλία (παιγνιώδεις δραστηριότητες). 3.Οι παιδαγωγικοί στόχοι επιτεύχθηκαν όλοι και φάνηκαν από το φύλλο εντυπώσεων. Οι γνωστικοί στόχοι επιτεύχθηκαν σε μικρό αλλά ικανοποιητικό βαθμό (οι μαθητές χαμηλού επιπέδου έγραψαν στο ΤΕΣΤ Μ.Ο. 12, ενώ σε τεστ με την παραδοσιακή διδασκαλία γράφουν συνήθως κοντά στη βάση και λίγο πιο κάτω). 4.Τέλος, η μοναδική δυσκολία που συνάντησα ήταν η αδυναμία ελέγχου της έντασης των συζητήσεων. Τα παιδιά έμοιαζε ότι φωνασκούσαν ενώ στην πραγματικότητα συζητούσαν. Μάλιστα μας έγινε παρατήρηση ότι με τις δυνατές φωνές ενοχλούμε τις άλλες τάξεις (τα παιδιά ήταν καθισμένα γύρω από τα θρανία της κάθε ομάδας, όλες τις ώρες).

17 Ακολουθούν φωτογραφίες από το παραγόμενο υλικό ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

18 ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

19 ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

20 ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

21 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΦΥΛΛΟ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ

22 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ.