Ναός του Απόλλωνα.

Παρουσίαση με θέμα: "Ναός του Απόλλωνα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ναός του Απόλλωνα

2 Ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα

3 Ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας. Ο ναός υψώνεται στα μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας. Ο ναός ανεγέρθηκε το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. και αποδίδεται στον Ικτίνο, τον αρχιτέκτονα του Παρθενώνα.

4 Το μνημείο αυτό, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας ήταν το πρώτο στην Ελλάδα που ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το 1814 και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Σημειώνεται ότι η σωστή ορθογραφία της λέξης "επικούρειος" είναι με "ει" και όχι "επικούριος"

5 Ο κλασικός ναός είναι θεμελιωμένος πάνω στο φυσικό βράχο του όρους Καταλύου σε ειδικά διαμορφωμένο γήπεδο. Η τοποθεσία του ναού ονομαζόταν στην αρχαιότητα Βάσσαι (μικρές κοιλάδες).

6 Φιλοξενούσε από τον 7ο αιώνα π. χ
Φιλοξενούσε από τον 7ο αιώνα π.χ. ιερό του Απόλλωνος Βάσσιτα που είχαν ιδρύσει οι γειτονικοί Φιγαλείς, οι οποίοι λάτρευαν τον θεό με την προσωνυμία Επικούρειος δηλαδή βοηθός, συμπαραστάτης στον πόλεμο ή στην αρρώστια.

7 Η μετάβαση στον Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα γίνεται από το παραλιακό χωριό Θολό, μέσω Νέας Φιγαλίας (Φιγαλίας) Ηλείας κατά μήκος από Ανατολικά η πρόσβαση γίνεται μέσω Τρίπολης και Μεγαλόπολης. Η οδική σήμανση είναι άριστη ως του ποταμού Νέδα.

8 Αρχιτεκτονική και διάκοσμος
Ο ναός ξεχωρίζει από τους υπολοίπους κλασικούς ναούς της αρχαιότητας γιατί δεν έχει ανατολικομεσημβρινό προσανατολισμό αλλά είναι κατασκευασμένος με διεύθυνση από βορά προς νότο λόγω οικονομίας του χώρου ή για λατρευτικούς λόγους.

9 Σύμφωνα με τις παραδόσεις των Αρκάδων μιας και άλλοι ναοί της περιοχής φέρουν ίδιο προσανατολισμό. Επίσης ο ναός συνδυάζει αρχαϊκά, κλασικά και παραδοσιακά αρκαδικά χαρακτηριστικά. Έτσι προσφέρει ένα ελκυστικό μείγμα του παλιού και του νέου, του αγροτικού και του εκλεπτυσμένου.

10 Η επιμήκης περίπτερη δομή είναι κατασκευασμένη κυρίως από γκρίζο ασβεστόλιθο τοπικής προέλευσης. Η εξωτερική κιονοστοιχία του εξάστηλου ναού ακολουθεί έναν εξαιρετικά αυστηρό δωρικό ρυθμό (οι μετόπες δεν είναι λαξευμένες). Όμως στο εσωτερικό, έξοχης ποιότητας γλυπτική συνταιριάζεται με έναν πιο περίτεχνο αρχιτεκτονικό ρυθμό.

11 Το εμπρόσθιο τμήμα του πρόναου και του οπισθόδομου με δύο κίονες αναδιατυπώνουν τον δωρικό ρυθμό. Χαρακτηρίζεται λοιπόν ως ναός δωρικός, δίστηλος εν παραστήσει περίπτερος. Αντιθέτως, στον σηκό μια σειρά εντοιχισμένων ιωνικών κιόνων στέκονται απέναντι σε χαμηλούς τοίχους στήριξης.

12 Στο νότιο τμήμα όπου βρίσκεται το άδυτο, οι δύο τελευταίοι ιωνικοί κίονες του σηκού στέκονται στο μακρινό άκρο λοξών τοίχων, ενώ ανάμεσά τους βρίσκεται ένας κορινθιακός κίων, μόνος στο κέντρο του ναού.

13 Το κιονόκρανο του κίονα αυτού αποτελεί «το αρχαιότερο σωζόμενο δείγμα και θεωρείται πρότυπο για όλα τα "Κορινθιακά" μνημεία του ελληνικού, ρωμαϊκού και μεταγενέστερων πολιτισμών.

14 Η διακόσμηση είναι αξιοσημείωτη ειδικά λόγω των διαφορετικών υλικών που χρησιμοποιούνται: οι τοίχοι, οι βάσεις και οι κίονες είναι από ασβεστόλιθο, τα ιωνικά κιονόκρανα και το κορινθιακό κιονόκρανο είναι από μάρμαρο Δολιανών όπως και οι λαξευτές μετόπες της εξωτερικής ζωφόρου του κυρίως ναού, οι βάσεις της ιωνικής ζωφόρου στο εσωτερικό του τεμένους, τα ερείσματα και τα κεραμίδια της οροφής.

15 ΖΩΦΟΡΟΣ Στις αρχές του 19ου αιώνα η ζωφόρος ανασκάφηκε από τα ερείπια και δόθηκε προς πώληση. Τελικά αγοράστηκε από την βρετανική κυβέρνηση. Στην αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική η ζωφόρος κοσμούσε το εξωτερικό του ναού αλλά στις Βάσσες η ζωφόρος περιέτρεχε το εσωτερικό του σηκού.

16 Η ζωφόρος αναπαριστά δύο θέματα: τη μάχη ανάμεσα στους Έλληνες, με αρχηγό τον Ηρακλή (διακρίνεται από τη λεοντή του) και τις Αμαζόνες και την μάχη μεταξύ Λαπήθων και Κενταύρων. Το δεύτερο ήταν συχνό θέμα στην αρχαιοελληνική τέχνη και εμφανίζεται στις μετόπες του Παρθενώνα.

17 Εδώ οι γυναίκες των Λαπήθων απεικονίζονται να κρατούν σφιχτά τα μικρά παιδιά τους καθώς προσπαθούν να αντισταθούν στους Κενταύρους.

18 Αν και η απόδοση αυτής της ζωφόρου είναι ανομοιογενής στην ποιότητα, δραματική ζωηρότητα και βίαιη κίνηση διέπουν το όλο σχέδιο. Τα υπερβολικά στροβιλιζόμενα ενδύματα των Λαπήθων γυναικών και των Αμαζόνων απηχούν και ενισχύουν την αίσθηση της κίνησης που χαρακτηρίζει τις ίδιες τις μορφές.

19 Ανασκαφές Ο ναός παρέμεινε σε χρήση κατά τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια όπως φαίνεται από τις επιδιορθώσεις που δεχόταν η κεραμοσκεπή. Με την κατάρρευση της στέγης λόγω της φθοράς των ξύλινων δοκαριών της επήλθε η πρώτη σημαντική καταστροφή.

20 Η ανθρώπινη επέμβαση ήταν ένας άλλος φθοροποιός παράγοντας
Η ανθρώπινη επέμβαση ήταν ένας άλλος φθοροποιός παράγοντας. Το 1765 ο ναός ταυτίσθηκε επιτυχώς από το Γάλλο αρχιτέκτονα J. Bocher Το 1812 διενεργήθηκαν οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές. Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο, με τη συγκατάθεση του Βελή πασά, που είχε δωροδοκηθεί για το σκοπό αυτό. Το 1814 η ζωφόρος αγοράστηκε με εντολή του Άγγλου αντιβασιλέα Γεωργίου και το 1815 κατέληξε στο Βρετανικό Μουσείο. Ο Άγγλος διανοούμενος Μούλερ χαρακτήρισε την υφαρπαγή των μνημείων πράξη βανδαλισμού. Το 1902 έγινε συστηματική ανασκαφή της περιοχής από την πρώτη Αρχαιολογική Εταιρία Αθηνών. Το 1975 δημιουργήθηκε η Επιτροπή Συντηρήσεως του Ναού του Επικούρειου Απόλλωνος με καθήκοντα τον προγραμματισμό και τη σύνταξη μελετών συντήρησης και αναστήλωσης.

21 Το 1982 η Επιτροπή ανασυστάθηκε και το Υπουργείο Πολιτισμού ανέλαβε την αποκατάσταση του μνημείου. Το σαθρό έδαφος στο οποίο είναι χτισμένος, οι ψυχρές κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και το ασβεστολιθικό υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένος, επέβαλαν τη μόνιμη κάλυψη του ναού με στέγαστρο από το 1987.

22 Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου το στέγαστρο, το αντισεισμικό ικρίωμα, καθώς και οι άλλες εγκαταστάσεις, θα απομακρυνθούν μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων επεμβάσεων.

23 Παρθενώνας

24 ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Στο βραχώδη λόφο της Ακρόπολης, που δεσπόζει στο κέντρο της σύγχρονης Αθήνας, βρισκόταν το σπουδαιότερο και μεγαλοπρεπέστερο ιερό της αρχαίας πόλης, αφιερωμένο, κατά κύριο λόγο, στην προστάτιδα θεά της, την Αθηνά. Με τον ιερό αυτό χώρο σχετίζονται οι σημαντικότεροι μύθοι της αρχαίας Αθήνας, οι μεγάλες θρησκευτικές εορτές, οι παλαιότερες λατρείες της πόλης αλλά και ορισμένα από τα καθοριστικά για την ιστορία της γεγονότα.

25 Τα μνημεία της Ακρόπολης, αρμονικά συνδυασμένα με το φυσικό περιβάλλον, αποτελούν μοναδικά αριστουργήματα της αρχαίας αρχιτεκτονικής, που εκφράζουν πρωτοποριακούς συσχετισμούς ρυθμών και τάσεων της κλασικής τέχνης και επηρέασαν την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία για πολλούς αιώνες αργότερα. Η Ακρόπολη του 5ου αι. π.Χ. αποδίδει με τον τελειότερο τρόπο το μεγαλείο, τη δύναμη και τον πλούτο της Αθήνας στην εποχή της μαγαλύτερης ακμής της, το ''χρυσό αιώνα'' του Περικλή.

26 ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Ο λόφος επιλέχθηκε ήδη από τα νεολιθικά χρόνια (4000/ π.Χ.) ως τόπος εγκατάστασης των κατοίκων της περιοχής. Κατάλοιπα εγκατάστασης της Πρώιμης και Μέσης Εποχής του Χαλκού εντοπίσθηκαν στην περιοχή του Ερεχθείου. Κατά το 13ο αι. π.Χ., ο βράχος τειχίσθηκε και αποτέλεσε την έδρα του τοπικού ηγεμόνα. Τμήματα αυτού του τείχους, που αναφέρεται συνήθως ως ''κυκλώπειο'', σώζονται αποσπασματικά ανάμεσα στα μεταγενέστερα μνημεία και η πορεία του μπορεί να αποκατασταθεί με σχετική ακρίβεια.

27 Τον 8ο αι. π.Χ. η Ακρόπολη απέκτησε για πρώτη φορά τον αποκλειστικά ιερό της χαρακτήρα με την καθιέρωση της λατρείας της Αθηνάς Πολιάδος. Η θεά είχε το δικό της ναό, στη βορειοανατολική πλευρά του λόφου. Στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., την εποχή που τύραννος της Αθήνας ήταν ο Πεισίστρατος, το ιερό απέκτησε μεγάλη αίγλη. Καθιερώθηκαν τα Παναθήναια, η μεγαλύτερη γιορτή των Αθηναίων προς τιμή της θεάς και ιδρύθηκαν τα πρώτα μνημειακά κτήρια και οι ναοί για τη λατρεία της, μεταξύ των οποίων, ο λεγόμενος ''Αρχαίος ναός'' και ο Εκατόμπεδος, πρόδρομος του Παρθενώνα. Τότε κατασκευάσθηκε το ιερό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος και έγινε η πρώτη προσπάθεια για τη διαμόρφωση μνημειακού προπύλου του χώρου.

28 Οι πιστοί αφιέρωναν στο ιερό πολυάριθμα και πλούσια αναθήματα, όπως ήταν οι μαρμάρινες κόρες και οι ιππείς, τα χάλκινα και πήλινα αγαλμάτια και τα αγγεία, πολλά από τα οποία συνοδεύονταν από επιγραφές, που βεβαιώνουν τη σημασία που είχε η λατρεία της Αθηνάς κατά την αρχαϊκή περίοδο. Μετά τη νίκη εναντίον των Περσών στο Μαραθώνα, το 490 π.Χ., οι Αθηναίοι επιχείρησαν να κτίσουν ένα πολύ μεγαλύτερο ναό στη θέση του Παρθενώνα, γνωστό ως Προπαρθενώνα.

29 Αυτός ο ναός δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, γιατί το 480 π. Χ
Αυτός ο ναός δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, γιατί το 480 π.Χ., οι Πέρσες εισέβαλαν στην Αττική, λεηλάτησαν την Ακρόπολη και πυρπόλησαν τα μνημεία. Μετά την αποχώρηση των εχθρών, οι Αθηναίοι ενταφίασαν το γλυπτό διάκοσμο των κατεστραμμένων ναών καθώς και όσα αναθήματα είχαν διασωθεί, γεμίζοντας τις φυσικές κοιλότητες του εδάφους και διαμορφώνοντας με αυτό τον τρόπο τεχνητά άνδηρα στο χώρο του ιερού. Η Ακρόπολη οχυρώθηκε με νέο τείχος, αρχικά από το Θεμιστοκλή (στη βόρεια πλευρά) και στη συνέχεια από τον Κίμωνα (στη νότια πλευρά). Μάλιστα, στο βόρειο τμήμα του τείχους ενσωματώθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη των κατεστραμμένων ναών, που φαίνονται μέχρι σήμερα από την αρχαία Αγορά και από τη βόρεια πλευρά της πόλης.

30 Στους επόμενους αιώνες τα μνημεία της Ακρόπολης υπέστησαν σοβαρές βλάβες από φυσικά αίτια ή από ανθρώπινες επεμβάσεις. Με την επικράτηση του χριστιανισμού και ιδιαίτερα από τον 6ο αι. μ.Χ., τα μνημεία μετατράπηκαν σε χριστιανικές εκκλησίες. Ο Παρθενώνας αφιερώθηκε στην Παρθένο Μαρία, που στη συνέχεια ονομάσθηκε Παναγιά η Αθηνιώτισσα, ενώ στα τέλη του 11ου αιώνα αποτέλεσε τη μητρόπολη της Αθήνας. Το Ερέχθειο είχε μετατραπεί σε ναό του Σωτήρος ή της Θεοτόκου, ο ναός της Αθηνάς Νίκης σε εκκλησάκι και τα Προπύλαια σε επισκοπική κατοικία. Ο βράχος της Ακρόπολης αποτελούσε το φρούριο της πόλης.

31 Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας ( ), τα Προπύλαια μετατράπηκαν σε ανάκτορο των Φράγκων ηγεμόνων, ενώ στην Τουρκοκρατία ( ) η Ακρόπολη και πάλι έγινε το φρούριο της πόλης, όπου κατοικούσε ο Τούρκος φρούραρχος. Το 1687, κατά τη διάρκεια του Β΄ Ενετοτουρκικού πολέμου, ο λόφος πολιορκήθηκε από τον Φ. Μοροζίνι και στις 26 Σεπτεμβρίου 1687, μία βόμβα των Ενετών ανατίναξε τον Παρθενώνα που είχε μετατραπεί σε πυριτιδαποθήκη. Η επόμενη σοβαρή καταστροφή στα μνημεία σημειώθηκε μεταξύ των ετών , με τη διαρπαγή του γλυπτού διάκοσμου του Παρθενώνα από το λόρδο Έλγιν και την αφαίρεση γλυπτών από το ναό της Αθηνάς Νίκης και το Ερέχθειο. Η Ακρόπολη πέρασε οριστικά στην κυριαρχία των Ελλήνων το 1822 και πρώτος φρούραρχός της ορίσθηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

32 ΤΑ ΑΛΛΑ ΜΝΗΜΕΙΑ Από τα πολλά άλλα μνημεία που υπήρχαν πάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης αναφέρονται συνοπτικά τα γνωστότερα και σημαντικότερα: 1.Το Βραυρώνιον, το οποίο ήταν ένα από τα πιο παλιά ιερά της Ακρόπολης. Χτίστηκε ίσως το 459 π.Χ.. Λείψανά του σώζονται στη ΝΑ γωνία των Προπυλαίων. Ήταν αφιερωμένο στη Βραυρωνία Αρτέμιδα. 2.Το άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου, έργο του Φειδία (450 π.Χ.) από τη δεκάτη των λαφύρων που πήραν οι Αθηναίοι μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Στη θέση του κολοσσιαίου αυτού χάλκινου αγάλματος σώζονται ακόμα ίχνη του βάθρου του. 3.Το "Αρρηφόριον", κατοικία των Αρρηφόρων, δύο μικρών κοριτσιών που ήταν υπεύθυνα για τη μεταφορά των Ιερών Σκευών κατά τα Αρρηφόρια καθώς και για την ύφανση του Πέπλου της Αθηνάς, που παραδιδόταν κατά τα Παναθήναια. 4,Το βάθρο του Αγρίππα.

33 ΝΕΟΤΕΡΑ ΚΤΙΡΙΑ Πέραν των υπολειμμάτων νεότερων εγκαταστάσεων, κυρίως βυζαντινά-μεταβυζαντινά, υπάρχει και το κτήριο του, παλαιού πλέον, Μουσείου Ακρόπολης. Είναι πάνω στον βράχο, στο χαμηλό ΝΑ άκρο του. Έχει προσανατολισμό Α-Δ και είναι θεμελιωμένο έτσι, ώστε να μην είναι ορατό και να μην βλάπτει αισθητικά τα αρχαία μνημεία. Χτίστηκε από το 1865 μέχρι το 1874, σε μελέτη του αρχιτέκτονα Παναγή Κάλκου. Το Μουσείο περιλαμβάνει μόνο τα λίθινα γλυπτά από τα μνημεία και τις ανασκαφές του χώρου της Ακροπόλης.

34 ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Ο Παρθενώνας είναι το μεγαλύτερο και πιο επίσημο οικοδόμημα της Ακρόπολης και συγκεντρώνει τον θαυμασμό όλου του κόσμου αιώνες τώρα. Οι εργασίες για την ανέγερση του ολομάρμαρου αυτού ναού της Αθηνάς άρχισαν το 447 π.Χ. υπό τη διεύθυνση των αρχιτεκτόνων Ικτίνου και Καλλικράτη. Ο ναός ολοκληρώθηκε το 438 και κατά τα Παναθήναια του επόμενου χρόνου αφιερώθηκε στην πολιούχο θεά. Παρόλα αυτά οι εργασίες συνεχίστηκαν μέχρι το 432. Είναι ναός δωρικού ρυθμού περίπτερος με οκτώ κίονες στις στενές και δεκαεπτά στις μακριές πλευρές.

35 ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Οι κίονες έχουν ύψος 10,5 μ. και πάνω τους στηρίζεται ο θριγκός (επιστύλια), οι μετόπες, τα τρίγλυφα, τα γείσα και τα αετώματα. Ο σηκός ήταν χτισμένος ολόκληρος με μαρμάρινες πέτρες σε οριζόντιες σειρές και σε καθεμία στενή πλευρά είχε από έξι δωρικούς κίονες, οι οποίοι τον χώριζαν σε δύο μέρη: τον κυρίως ναό και τον οπισθόδομο. Η ζωφόρος στους τοίχους του σηκού είχε παραστάσεις της πομπής των Παναθηναίων.

36 ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Ο κυρίως ναός στο εσωτερικό του χωριζόταν σε τρία μέρη· αυτό γινόταν με δύο κάθετες δωρικές κιονοστοιχίες. Το μεσαίο από τα τρία μέρη ήταν το πλατύτερο και σ' αυτό ήταν στημένο πάνω σε βάθρο το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα της Παρθένου Αθηνάς, το οποίο ο Φειδίας είχε ολοκληρώσει και τοποθετήσει το 438 π.Χ. στη θέση του. Οι 92 μετόπες εσωτερικά ήταν ανάγλυφες και παρίσταναν διάφορα μυθολογικά θέματα: Γιγαντομαχίες, Αμαζονομαχίες, Κενταυρομαχίες και επεισόδια από την άλωση της Τροίας.

37 ΕΡΕΧΘΕΙΟ Κατά τη μυθολογία στο σημείο αυτό έγινε η φιλονικία της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κυριαρχία της πόλης. Ο θεός της θάλασσας Ποσειδώνας χτύπησε το βράχο με την τρίαινα και ξεπήδησε θαλασσινό νερό. Με τη σειρά της η Αθηνά χτύπησε με το δόρυ της και φύτρωσε η ελιά. Οι θεοί που ήταν κριτές έδωσαν τη νίκη στην Αθηνά. Οι Αθηναίοι όμως θέλοντας να συμβιβάσουν τους δύο αντίπαλους θεούς τούς αφιέρωσαν από ένα ιερό κάτω από την ίδια στέγη. Έτσι χτίστηκε το πιο ιδιόμορφο από τα οικοδομήματα της Ακρόπολης από άποψη αρχιτεκτονικού σχεδίου.

38 ΕΡΕΧΘΕΙΟ Στο σημείο αυτό κατά τη μυθολογία είχε την κατοικία του ο βασιλιάς Ερεχθέας, που αργότερα ταυτίστηκε με τον Ποσειδώνα. Γι’ αυτό και ο ναός πήρε το όνομά του από το μυθολογικό αυτό βασιλιά της Αθήνας. Ο ναός χτίστηκε μεταξύ 425 και 406 π.Χ. με σχέδια του αρχιτέκτονα Καλλίμαχου και είναι ένα από τα αριστουργήματα του ιωνικού ρυθμού.

39 ΕΡΕΧΘΕΙΟ Εσωτερικά ο ναός ήταν χωρισμένος σε δύο μέρη. Το ανατολικό μέρος προς την πρόσοψη ήταν της Αθηνάς, το άλλο του Ποσειδώνα. Στο ιερό της Αθηνάς βρισκόταν το ξόανό της, ένα άγαλμά της δηλαδή κατασκευασμένο από ξύλο ελιάς, για το οποίο πίστευαν ότι είχε πέσει από τον ουρανό. Στο ιερό του Ποσειδώνα, όπου κατεβαίνει κανείς με δώδεκα σκαλοπάτια, η ξηλωμένη σ’ ένα σημείο στέγη και οι τρεις τρύπες στο βράχο του δαπέδου, προκλήθηκαν από το χτύπημα της τρίαινας του θεού, όπως πίστευαν οι αρχαίοι. Το πιο γνωστό όμως μέρος του Ερεχθείου είναι η «Πρόστασις των Κορών», οι περίφημες δηλ. Καρυάτιδες. Πρόκειται για ένα σκεπαστό μπαλκόνι, του οποίου η στέγη στηρίζεται όχι σε κίονες, αλλά σε έξι αγάλματα Κορών εξαιρετικής τέχνης.

40 Αρχαία Ολυμπία

41 Η Ολυμπία, υπήρξε το πιο δοξασμένο ιερό της αρχαίας Ελλάδας αφιερωμένο στον Δία. Ήταν ο τόπος διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων οι οποίοι τελούνταν στο πλαίσιο των Ολυμπίων της πιο σημαντικής εορτής των Ελλήνων κατά το μεγαλύτερο διάστημα της αρχαιότητας.

42 Η αφετηρία των Ολυμπιακών Αγώνων τοποθετείται στο 776 π. Χ
Η αφετηρία των Ολυμπιακών Αγώνων τοποθετείται στο 776 π.Χ. και τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια.

43 Σύμφωνα με την παράδοση , ο Σπαρτιάτης Λυκούργος , πραγματοποίησε συμφωνία με τον βασιλιά της  Ήλιδος για την διεξαγωγή λατρευτικών εορτών στην Ολυμπία. Μέρος της συμφωνίας ήταν ότι κατά τις εορτές θα επικρατούσε εκεχειρία  σε ολόκληρη την Ελλάδα .

44 Στην Ολυμπία, εντός του μεγαλοπρεπούς ναού του θεού, βρισκόταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός, έργο του Φειδία, το οποίο ήταν γνωστό στην αρχαιότητα ως ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου ΠΗΓΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

45 Απέναντι από το Ναό του Δία , βρίσκεται ο μικρότερος Ναός της Ήρας ο οποίος χρονολογείται περί το π.Χ. και θεωρείται ένας από τους παλαιότερους σωζόμενους ναούς της αρχαιότητας.

46 Το Πρυτανείο, έδρα του ιερατείου, το Γυμνάσιο, όπου προπονούνταν οι Ολυμπιονίκες, το Λεωνιδαίο, πολυτελής ξενώνας των επισήμων, το Φιλιππείο, το μοναδικό κυκλικό κτίσμα του άλσους, το οποίο έκτισε ο Φίλιππος ο Β’ της Μακεδονίας προς τιμήν του Δία μετά τη μάχη της Χαιρώνειας , το Πελόπιον αποτελούν μερικά από τα μεγαλοπρεπή οικοδομήματα της εποχής.

47 Η λειτουργία των ιερών συνεχίσθηκε κανονικά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια επί Μεγάλου Κωνσταντίνου . Ωστόσο, το 393 μ.Χ. έγιναν οι τελευταίοι Ολυμπιακοί Αγώνες.

48 Αρχαία Σάμος

49 ΑΡΧΑΙΑ ΣΑΜΟΣ Ο αρχαιολογικός χώρος Θερμών βρίσκεται στα δυτικά της πόλης της, μέσα στο χώρο των αθλητικών εγκαταστάσεων της αρχαίας Σάμου. Πρόκειται για τα ερείπια των Θερμών που χρονολογούνται το δεύτερο μισό του 2ο μ. Χ. αιώνα. Παρ’ όλα αυτά όμως σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση.

50 Ο αρχαιολογικός χώρος του Ηραίου βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Σάμου. Πρόκειται για το σημαντικότερο ιερό της Ήρας. Αποκαλύφθηκε τμηματικά ύστερα από πολλές έρευνες και ανασκαφές που έγιναν από διάφορους αρχαιολόγους, οι οποίες ξεκίνησαν το 1702 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

51 Πρόκειται για δίπτερο ιωνικού ρυθμού ναό που χρονολογείται την εποχή του τυράννου Πολυκράτη ( π.Χ). Σήμερα σώζεται μόνο ένας κίονας που στέκεται όρθιος στο μισό περίπου από το αρχικό του ύψος. Η υποδομή του ναού σώζεται εν μέρει ως το ύψος του τοιχοβάτη και του στυλοβάτη.

52 Η αρχαία πόλη Πυθαγορείου βρίσκεται στη νοτιοανατολική άκρη του νησιού, στη θέση όπου βρίσκεται το σημερινό Πυθαγόρειο. Πήρε το όνομα της από τον μαθηματικό και φιλόσοφο Πυθαγόρα. Η εξαιρετική θέση της πάνω σε σημαντικούς εμπορικούς δρόμους τράβηξε γρήγορα την προσοχή των ανθρώπων.

53 Τα παλιότερα λείψανα κατοίκησης που βρέθηκαν στις ανασκαφές πάνω στο λόφο του Κάστρου του Λογοθέτη, ανέρχονται στους υστερονεολιθικούς χρόνους (τέλη της 4ης χιλιετίας) και συνεχίζονται σε αλλεπάλληλες στρώσεις ως την πρώιμη εποχή του Χαλκού ( π.Χ.). Τα ευρήματα δείχνουν συγγένειες με τον πολιτισμό του Σάλιαγκου και της Γκρότας-Πηλού.

54 Άποψη του ναού της Ήρας Η αρχαία Σάμος (Πυθαγόρειο) εθεωρείτο μία από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαιότητας. Τόσο σε αυτήν όσο και στο χώρο του Ηραίου, τα παλαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα χρονολογούνται στην 4η χιλιετία π.Χ. Η περίοδος της ακμής της Σάμου τοποθετείται χρονικά στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. Το νησί ήταν μεγάλη ναυτική δύναμη και απέκτησε εμπορικές σχέσεις με τη γειτονική Μικρά Ασία και τις Μεσογειακές χώρες. Οι Σάμιοι ίδρυσαν αποικίες στην ακτή της Ιωνίας, στη Θράκη και τη Δύση.

55 Το όνομά της, σύμφωνα με την παράδοση, οφείλεται στον Σάμο, το γιο του Αγκαίου, ο οποίος κατά τη μυθολογία ανακάλυψε το νησί. Η λέξη Σάμος προέρχεται από τη ρίζα sama που σημαίνει «ψηλά». Αυτή η ονομασία επαληθεύεται από την ύπαρξη δύο ψηλών βουλών, του Κέρκη ή Κερκετέα, στις πλαγιές του οποίου υπάρχουν λείψανα μοναστικής εγκατάστασης, και της Αμπέλου ή Καρβούνη, που οφείλει το όνομά της στα πολλά αμπέλια που καλλιεργούνται στις πλαγιές της.

56 Η θέση του νησιού στο σταυροδρόμι των θαλάσσιων δρόμων που συνδέουν την κεντρική Ελλάδα με την Ανατολή και την Αφρική ευνόησε την ανάπτυξη και εξέλιξή του σε σπουδαίο κέντρο του ιωνικού πολιτισμού. Ένας πορθμός, ο γνωστός «επταστάδιος», πλάτους μ., χωρίζει τη Σάμο από την περιοχή της Ιωνίας, όπου γεννήθηκε ένας σπουδαίος πολιτισμός που έδωσε τα φώτα του σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.

57 Η αρχαία Σάμος κατελάμβανε τη θέση της σημερινής πόλης του Πυθαγορείου, όπως αποδεικνύουν τα ανασκαφικά δεδομένα στην περιοχή. Τα ίχνη της πρώτης εγκατάστασης ανθρώπων στην αρχαία πόλη χρονολογούνται από την 4η χιλιετία π.Χ., δηλαδή στους Νεολιθικούς χρόνους, και εντοπίζονται στο λόφο του Κάστρου.

58 το απόγειο της πολιτιστικής ανάπτυξης και της φήμης της έφθασε η πόλη κατά τον 6ο αι. π.Χ. και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της τυραννίας του Πολυκράτη, γιου του Αιάκη. Σημαντικά έργα που χρονολογούνται στα χρόνια εκείνα είναι ο μεγάλος ναός της θεάς Ήρας, το Ευπαλίνειο Όρυγμα και το λιμάνι. «Ο μέγιστος νηός ων ημείς ίδμεν», θα γράψει ο Ηρόδοτος στο τρίτο βιβλίο του για το μεγάλο ναό της σαμιακής Ήρας.

59 Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας

60 Η ΠΑΛΑΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Τα πρώτα σημάδια ζωής στην Κέρκυρα χρονολογούνται στην παλαιολιθική εποχή και συγκεκριμένα στη Μέση Παλαιολιθική ( π.χ), όπως μαρτυρούν ανευρεθέντα ίχνη σε σπήλαια του νησιού. Τα πρώτα ίχνη εγκατάστασης και κατασκευής μικρών οικοδομημάτων ανέρχονται στο τέλος της Νεολιθικής και στην αρχή της εποχής του χαλκού.

61 Η πρώτη γνωστή εγκατάσταση στο νησί χρονολογείται από τον 8ο π. Χ
Η πρώτη γνωστή εγκατάσταση στο νησί χρονολογείται από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Άποικοι από την Εύβοια αρχικά (τους οποίους πολλοί ταυτίζουν με τους Φαίακες της Οδύσσειας του Ομήρου) και στην συνέχεια δεύτερο κύμα αποίκων από την Κόρινθο, εγκαταστάθηκαν σε παραθαλάσσια περιοχή, ήδη κατοικημένη από τους προϊστορικούς χρόνους, όπως ένας μεγάλος αριθμός ευρημάτων μαρτυρά.

62 Στην ίδια θέση διατηρήθηκε η πόλη κατά τους κλασσικούς, ελληνιστικούς, ρωμαϊκούς και
παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο η περιοχή της αρχαίας πόλης μετατράπηκε σε μια τεράστια ρωμαϊκή συνοικία, με πολυτελείς λουτρικές εγκαταστάσεις. Η χερσόνησος του Κανονιού, που είναι σήμερα προάστιο της σημερινής πόλης, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα σύγχρονης πόλης πάνω από αρχαία. Οι σωστικές ανασκαφές φανέρωσαν ότι μια ολόκληρη πόλη κοιμόταν κάτω από τη γη.

63 Η αρχαία παραθαλάσσια πόλη, που σύντομα αναδείχτηκε σε σημαντική ναυτική και εμπορική δύναμη, αναπτύχθηκε ανάμεσα σε δύο φυσικά λιμάνια, ήταν περιτειχισμένη με ισχυρά τείχη και αμυντικούς πύργους, είχε εντυπωσιακό πολεοδομικό ιστό κατά το ισοδομικό σύστημα, είχε κεντρική Αγορά με πλακόστρωτο, στοές για την παραμονή πολιτών και για εμπορικές συναλλαγές, σημαντικά δημόσια κτήρια, εργαστήρια κεραμικής και σιδηρουργίας, νεώρια με νεώσοικους, επιβλητικούς ναούς, ιερά άλση και τεμένη

64 Σημαντική μαρτυρία του υψηλού πολιτιστικού επιπέδου της αρχαίας πόλης, αποτελεί ο μεγάλος δωρικός ναός της Αρτέμιδος (διαστάσεων 47,50 Χ 22 μ.) κατασκευασμένος από πωρόλιθο στις αρχές του 6ου αιώνα ( π.Χ), του οποίου το ανάγλυφο δυτικό αέτωμα καταλογίζεται ως ένα από τα μοναδικά έργα τέχνης της υστερο-αρχαϊκής περιόδου.

65 Η πόλη ειδικότερα στο παλιό τμήμα της αποτελεί έναν απο τους θησαυρούς της Ελλάδας, ένα παράδειγμα της αρχαίας βυζαντινής και βενετσιάνικης τέχνης που ξέρει πως να σας γοητεύσει με την εναλλαγή απο μικρά σοκάκια και μεγάλες πανοραμικές τοποθεσίες.

66 Η παλιά πόλη της Κέρκυρας δημιουργήθηκε στην αρχαιότητα σε μια περιορισμένη περιοχή ανάμεσα στα δύο φρούρια και καθώς στο παρελθόν αυξήθηκε ο πληθυσμός αύξησε στην πορεία της ιστορίας την κατασκευή σπιτιών με περισσότερους ορόφους.

67 Η παλιά πόλη οριοθετήται απο τα δύο αρχαία φρούρια που με τα ιστορικά τους τείχη την περιβάλλουν. Φθάνοντας στο λιμάνι με το πλοίο ο αέρας της θάλασσας γεμάτος απο υγρασία δημιουργεί μια εικόνα αβέβαιη της πόλης της Κέρκυρας αποκαλύπτωντας μόνο απο κοντά τον ομογενή όγκο της απο παλιά σπίτια.

68 Παλαιά Πόλη της Ρόδου

69 ΡΟΔΟΣ Η πόλη της Ρόδου ιδρύθηκε το 408 π.Χ. στο βορειότερο άκρο του νησιού και οικοδομήθηκε με βάση ένα άρτιο πολεοδομικό σύστημα, σχεδιασμένο από τον Ιππόδαμο τον Μιλήσιο. Την αρχαία πόλη διαδέχθηκε η βυζαντινή, αρκετά πιο περιορισμένη σε μέγεθος και οχυρωμένη ήδη από τον 7ο αιώνα. Η πρώτη αυτή βυζαντινή οχύρωση περιέκλειε μόνο την περιοχή που ονομάστηκε από τους Ιππότες "Κολλάκιο".

70 Από το 1309 και για δύο περίπου αιώνες, η Ρόδος αποτέλεσε το διοικητικό και πολιτικό κέντρο του ιπποτικού κράτους, το οποίο περιλάμβανε τα περισσότερα από τα νησιά της Δωδεκανήσου και είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από τα εσωτερικά του ζητήματα, τη διαρκή μουσουλμανική απειλή. Τα πανίσχυρα τείχη της πόλης αντιστάθηκαν ακόμα και στην πολιορκία του Μωάμεθ του Β' του Πορθητή,

71 Ορόσημο για την ιστορία της Ρόδου αποτελεί το έτος 1522, όταν ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής κατόρθωσε, έπειτα από εξαντλητική για τον πληθυσμό πολιορκία, να συνθηκολογήσει με τους Ιππότες. Το ιπποτικό τάγμα υποχρέωθηκε να παραδώσει την πόλη στους Τούρκους, να εγκαταλείψει την έδρα του και να αποσυρθεί στη Μάλτα, αφήνοντας πίσω πλήθος μνημείων, ανεξίτηλα ίχνη της παρουσίας του στο νησί.

72 Μέσω της μακραίωνης της ιστορίας, όλοι οι διαφορετικοί λαοί που κατοίκησαν στη Ρόδο έχουν αφήσει το σημάδι τους σε όλες τις πλευρές του πολιτισμού του νησιού: στην τέχνη, τη γλώσσα, την αρχιτεκτονική. Η στρατηγική του θέση απέφερε στο νησί μεγάλο πλούτο και κατέστησε την πόλη της Ρόδου μια από τις εξέχουσες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας.

73 Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο νησί της Δωδεκανήσου
Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο νησί της Δωδεκανήσου. Η πρωτεύουσα του νησιού βρίσκεται στο βόρειο άκρο του και αποτελεί την πρωτεύουσα του νομού έχοντας στο κέντρο της την Μεσαιωνική Πόλη. Το 1988, η Μεσαιωνική Πόλη αναγνωρίστηκε ως Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η Μεσαιωνική Πόλη είναι μείγμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών από διάφορες ιστορικές περιόδους με δεσπόζουσα την περίοδο της παραμονής στο νησί του τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη καθώς και αυτής των Οθωμανών.

74 Το 1522 μετά από αρκετές αποτυχημένες απόπειρες τελικά η Πόλη της Ρόδου πέφτει στα χέρια των Οθωμανών και ξεκινά η περίοδος της Τουρκοκρατίας ( ). Δεν θα χαρακτηρίζαμε αυτή την περίοδο από τις πιο λαμπρές για την πόλη, αλλά μάλλον το αντίθετο. Οι μεν οχυρώσεις αλλά και τα περισσότερα μεσαιωνικά κτίσματα συντηρούνται αλλά οι μετατροπές στις χρήσεις είναι σημαντικές.

75 Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου μετατρέπεται σε φυλακή, το Νοσοκομείο των Ιπποτών σε στρατώνα, ενώ την ίδια ώρα κτίζονται πολλά τζαμιά, με εντυπωσιακούς μιναρέδες αλλά και λουτρά. Οι Έλληνες δεν είχαν πλέον το δικαίωμα να κατοικούν εντός των τειχών. Όσοι διατηρούσαν καταστήματα και γενικά όσοι εργάζονταν μέσα σ’ αυτήν, ήταν υποχρεωμένοι να την εγκαταλείπουν το ηλιοβασίλεμα.

76 Το 1912 ξεκινά μια νέα περίοδος για τη Ρόδο, όταν καταλαμβάνεται από τους Ιταλούς. Η περίοδος της Ιταλοκρατίας ( ) είναι μια περίοδος ανάπτυξης αλλά και μεταμόρφωσης της πόλης.

77 Άλλα σημαντικά αξιοθέατα της Παλιάς Πόλης η οποία εκτός από μεσαιωνικά μνημεία, φιλοξενεί ένα ολόκληρο μωσαϊκό αρχαίων, βυζαντινών, οθωμανικών αλλά ιταλικών μνημείων είναι ο Ναός της Αφροδίτης, το Νοσοκομείο των Ιπποτών, όπου στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό Μουσείο, η Οπλοθήκη, το Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών, το Τζαμί του Σουλεϊμάν και το Μέγαρο της Καστελλανίας.

78 Τέλος