Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
ΔημοσίευσεἈπολλώς Δαγκλής Τροποποιήθηκε πριν 8 χρόνια
1
Σεξουαλική Αγωγή Ερευνητική Εργασία Α΄ Τετραμήνου Β΄ Τάξης Λυκειακών Τάξεων Κυριακίου 2012-2013
2
ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ
3
ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ Αν ο έρωτας είναι για την ψυχανάλυση η ορμή, η κινητήρια δύναμη, τότε ο ερωτισμός είναι «το πώς», «η γλώσσα που χρησιμοποιείται από την ψυχή στα θέματα του έρωτα», «ο τρόπος και το ύφος του κάθε ανθρώπου στο ερωτικό πεδίο»
4
Η ΣΥΝΟΥΣΙΑ ΣΤΟ ΖΩΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ Για τα περισσότερα ζώα η συνουσία έχει ως αποκλειστικό σκοπό την αναπαραγωγή, μέσω της ένωσης των αρσενικών και θηλυκών γαμετών. Παρόλα αυτά, είναι γνωστό ότι είδη όπως τα δελφίνια και οι χιμπαντζήδες συνουσιάζονται ακόμη και όταν το θηλυκό δε βρίσκεται σε αναπαραγωγική περίοδο (οίστρο), ή συνουσιάζονται μέλη του ίδιου φύλου. Αυτή η συμπεριφορά ερμηνεύεται είτε λόγω της απόλαυσης που προσφέρει η συνουσία είτε λόγω της τόνωσης των κοινωνικών δεσμών που προκαλεί.
5
ΕΡΩΤΑΣ - ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ Έρωτας είναι το έντονο συναίσθημα έλξης και επιθυμίας μεταξύ δύο προσώπων, που χαρακτηρίζεται και από πόθο για σεξουαλική επαφή, με τη σημασία όμως της αγάπης που στηρίζεται στη σαρκική έλξη. Η γνώση, η μάθηση, η σκέψη και το συναίσθημα οριοθετούν τη σεξουαλικότητα του ανθρώπου και καθορίζουν τη στάση ζωής του μέσα στη κοινωνία
6
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΔΡΑ- ΓΥΝΑΙΚΑΣ Η σεξουαλική ζωή έχει καθοριστικό ρόλο και για τα δύο φύλα: Ο άνδρας λειτουργεί περισσότερο κινούμενος από την ανάγκη του για βιολογική ικανοποίηση και σαν «κυνηγός», που θα επιβεβαιωθεί μέσα από τη γυναίκα, που θα του δείξει ότι τον επιθυμεί ως εραστή της. Η γυναίκα μέσα από το σεξ νιώθει να αναγνωρίζεται η θηλυκότητά της και να ενισχύεται η αυτοεικόνα της. Αντιλαμβάνεται τη δύναμη της ομορφιάς της και με αυτό τον τρόπο επιβεβαιώνεται.
7
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ Η σεξουαλικότητα αναφέρεται στην έκφραση της ψυχικής και βιολογικής λειτουργίας που στοχεύει στη σωματική ικανοποίηση και συναισθηματική πληρότητα δια μέσου της ηδονής. Είναι μια έννοια πολυδιάστατη, που αφορά στη βιολογική, γνωστική, ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική πλευρά του ατόμου. Ξεκινάει από τη γέννηση, οργανώνεται με την ψυχοσυναισθηματική ωρίμανση και διεκδικείται με την αναζήτηση συντρόφου. Η σεξουαλική ταυτότητα του ατόμου καθορίζεται από την ταυτότητα του φύλου, τη σεξουαλική προσδοκία και τον προσανατολισμό της σεξουαλικής ζωής του ατόμου. Ο τρόπος που εκφράζει ένα άτομο τη σεξουαλικότητά του καθορίζεται από το πώς αισθάνεται αναφορικά με την «αρσενικότητα» ή τη «θηλυκότητά» του, από το τι είδους άτομα το ελκύουν, αλλά και από τα πρότυπα που έχει εσωτερικεύσει για τον τύπο του άνδρα ή της γυναίκας που του αρέσει.
8
ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ 1) Επιθυμία: είναι το ψυχικό ερέθισμα που λειτουργεί στον εγκέφαλο και των δύο φύλων, καταγράφοντας την επιλογή ενός ανθρώπου για σεξουαλική επαφή και ολοκλήρωση. 2) Διέγερση: η ψυχική επιθυμία ενεργοποιεί τη σωματική αντίδραση, που στον άνδρα εκφράζεται με τη στυτική διέγερση και σκληρότητα του πέους και στη γυναίκα με την κολπική εφύγρανση, την κλειτοριδική αύξηση, καθώς και τη διόγκωση των μαστών, έτσι ώστε να ξεκινήσει η προετοιμασία της σεξουαλικής πράξης και ολοκλήρωσης. 3) Οργασμός: είναι η τελική φάση της ψυχικής και σωματικής διέγερσης και των δύο φύλων που από τον εγκέφαλο μέχρι και τα γεννητικά όργανα, τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα, επιτελούνται λειτουργικές και φυσιολογικές αντιδράσεις της νεύρωσης και αιμάτωσης του ανθρωπίνου σώματος, που η ηδονή ως κυρίαρχο όπλο της σεξουαλικής συμπεριφοράς εκφράζει. 4) Αποκατάσταση (ηρεμία): με το πέρας της σεξουαλικής λειτουργίας, επέρχεται η αποφόρτιση των σωματικών κριτηρίων της διέγερσης, αλλά και η ψυχική επαναφορά της ηρεμίας του ατόμου στη ψυχολογική κατάσταση που βρισκόταν προ της έναρξης της σεξουαλικής διαδικασίας.
9
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
10
Τα σεξουαλικά νοσήματα μεταδίδονται από άτομο σε άτομο με τη σεξουαλική επαφή. Μερικά απ’ αυτά μεταδίδονται με απλή επαφή ενώ άλλα με πλήρεις σεξουαλικές σχέσεις. Μερικά απ’ αυτά τα νοσήματα μένουν αθεράπευτα μέχρις ότου να κάνουν μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος, προκαλώντας πόνους, στειρότητα και πολλές φορές θάνατο. Κάθε ύποπτο υγρό που εκκρίνεται πρέπει να εξετάζεται μικροσκοπικά και δεν πρέπει να γίνεται καμιά θεραπεία, μέχρις ότου να προσδιοριστεί επακριβώς το νόσημα. Η καλύτερη θεραπεία των νοσημάτων αυτών επιτυγχάνεται σε ειδικές κλινικές από ειδικευμένο προσωπικό.
11
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ AIDS Βλεννόροια Έρπης γεννητικών οργάνων Ηπατίτιδα Β Κονδυλώματα γεννητικών οργάνων Κυστίτιδα Μη ειδική ουρηθρίτιδα Μυκητίαση γεννητικών οργάνων Μονιλίαση των γεννητικών οργάνων Σύφιλη Τριχομονάδωση Χλαμύδια Ψείρες του εφηβαίου Ψώρα
12
AIDS AIDS Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας- Acquired Immune Deficiency Syndrome Το AIDS προκαλείται από έναν ιό που ονομάζεται HIV. Ο άνθρωπος δεν κολλάει AIDS, αλλά μολύνεται από τον ιό HIV. Η αρρώστια μεταδίδεται μόνο με το αίμα ή με την σεξουαλική πράξη. Το ανοσολογικό σύστημα ενός ατόμου που έχει μολυνθεί από AIDS δυσλειτουργεί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.
13
Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί, όταν τα υγρά του σώματος ενός προσβλημένου ατόμου μπουν στο σώμα ενός άλλου. Αυτό συμβαίνει κυρίως με τρεις τρόπους: 1. 1.Σεξουαλική επαφή με προσβεβλημένο άτομο χωρίς να χρησιμοποιηθεί προφυλακτικό. 2. 2.Η χρήση από διαφορετικά άτομα της ίδιας ένεσης ναρκωτικών, της ίδιας βελόνας ή της ίδιας σύριγγας που χρησιμοποίησε προσβεβλημένο άτομο 3. 3.Μητέρα προσβεβλημένη από HIV μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο παιδί της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τη διάρκεια του τοκετού ή με το γάλα της.
14
AIDS:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για το AIDS.
15
AIDS:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Τις περισσότερες φορές μετά την προσβολή από τον ιό δεν εμφανίζεται κανένα σύμπτωμα. Σπάνια παρουσιάζεται πυρετός, ο οποίος υποχωρεί. Η νόσος εκδηλώνεται ύστερα από 5 έως 10 χρόνια, οπότε εμφανίζεται πυρετός, διάρροιες, απώλεια βάρους και διόγκωση λεμφαδένων εξαιτίας των ευκαιριακών μολύνσεων.
16
ΒΛΕΝΟΡΡΟΙΑ Μεταδίδεται από το βακτηρίδιο «Ναϊσσέρια η γονοκοκκική» και μεταδίδεται όταν κάποιο άτομο έχει σεξουαλική επαφή με κάποιον που είναι μολυσμένος.
17
ΒΛΕΝΟΡΡΟΙΑ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Το 60% των γυναικών και το 15% των ανδρών δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Οι υπόλοιποι όμως έχουν: Το 60% των γυναικών και το 15% των ανδρών δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Οι υπόλοιποι όμως έχουν: Τσούξιμο κατά την ούρηση Τσούξιμο κατά την ούρηση Ασυνήθιστο έκκριμα από τον κόλπο ή κιτρινωπό έκκριμα από το πέος Ασυνήθιστο έκκριμα από τον κόλπο ή κιτρινωπό έκκριμα από το πέος Κνησμό στον πρωκτό ή έκκριμα από τον πρωκτό Κνησμό στον πρωκτό ή έκκριμα από τον πρωκτό Ερεθισμένο λαιμό Ερεθισμένο λαιμό Οι γυναίκες επίσης μπορούν να έχουν και: Οι γυναίκες επίσης μπορούν να έχουν και: Πυρετό ή ρίγος Πυρετό ή ρίγος Πόνο στη κοιλιά Πόνο στη κοιλιά Πόνο στις αρθρώσεις Πόνο στις αρθρώσεις
18
ΒΛΕΝΟΡΡΟΙΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αντιβίωση που θα χορηγήσει ο γιατρός ή εισαγωγή σε ειδική κλινική. Πρέπει να υπάρχει τακτική παρακολούθηση του μολυσμένου ατόμου μετά το τέλος της αντιβίωσης, για να είναι βέβαιο ότι η λοίμωξη θεραπεύτηκε.
19
ΕΡΠΗΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΕΡΠΗΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ο έρπης των γεννητικών οργάνων οφείλεται στον Herpes Virus Hominis. Ο ιός του απλού έρπητα μεταδίδεται κύρια με τη σεξουαλική επαφή. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων οφείλεται στον Herpes Virus Hominis. Ο ιός του απλού έρπητα μεταδίδεται κύρια με τη σεξουαλική επαφή.
20
ΕΡΠΗΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Στην αρχή εμφανίζονται μικρές φυσαλίδες που σπάνε εντός 24 ωρών, σχηματίζοντας αργότερα μικρά έλκη που συνοδεύονται με φαγούρα και πόνο. Τα έλκη αυτά διαφέρουν από αυτά της σύφιλης και εξαφανίζονται μετά από 10-20 μέρες.
21
ΕΡΠΗΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Θεραπεία δεν υπάρχει και χορηγούνται μόνο τοπικά αναλγητικά ή κορτικοειδή.
22
ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ H ηπατίτιδα είναι ένας γενικός όρος για ασθένειες που οφείλονται σε φλεγμονή του ήπατος από διάφορες αιτιολογίες -η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ήπαρ που σημαίνει συκώτι και από την κατάληξη -ίτις που δηλώνει τη φλεγμονή του οργάνου. Η ηπατίτιδα διαχωρίζεται συνήθως σε οξεία και χρόνια και τις περισσότερες φορές οφείλεται σε ιούς που προσβάλλουν ειδικά το συκώτι προκαλώντας αντίστοιχους τύπους ηπατίτιδας - π.χ. ηπατίτιδα τύπου Α, ηπατίτιδα τύπου Β, ηπατίτιδα τύπου Γ.
23
ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β Ιός ο οποίος μεταδίδεται με σεξουαλική επαφή. Ο ιός μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο μέσω των μολυσμένων υγρών του σώματος.
24
Β: ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β: ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν συμπτώματα. Όσοι έχουν: Νιώθουν όπως όταν είναι γριπιασμένοι, έχουν βήχα και ερεθισμένο λαιμό. Νιώθουν όπως όταν είναι γριπιασμένοι, έχουν βήχα και ερεθισμένο λαιμό. Νιώθουν πολύ κουρασμένοι και χάνουν την όρεξή τους. Νιώθουν πολύ κουρασμένοι και χάνουν την όρεξή τους. Έχουν πόνους στις αρθρώσεις (γόνατα, καρπούς, κτλ). Έχουν πόνους στις αρθρώσεις (γόνατα, καρπούς, κτλ). Μπορεί να παρουσιάσουν ίκτερο. Μπορεί να παρουσιάσουν ίκτερο.
25
ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β: ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β: ΘΕΡΑΠΕΙΑ Πλήρης ανάπαυση και υγιεινή διατροφή. Σταδιακά το σώμα επανέρχεται στο φυσιολογικό του επίπεδο. Υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β, που κυρίως δίνεται στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως υγειονομικό προσωπικό, στους ερωτικούς συντρόφους μολυσμένων ατόμων ή σε ταξιδιώτες ορισμένων περιοχών.
26
ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Τα γεννητικά κονδυλώματα προκαλούνται από τον ιό Human Papilloma Virus. Ο ιός μεταδίδεται με σεξου- αλική επαφή με άτομο που είναι ήδη μολυσμένο.
27
ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Σαρκώδη μορφώματα, σαν κρεατοελιές, στα γεννητικά όργανα. Μπορεί να αναπτυχθούν μέσα στον κόλπο, στον πρωκτό ή στον τράχηλο της μήτρας, όπου δεν μπορούν να γίνουν εύκολα ορατά.
28
ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μερικές φορές συνιστάται μια ειδική αλοιφή, που επαλείφεται πάνω στα κονδυλώματα και τα εξαφανίζει. Μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ κονδυλωμάτων και καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι γυναίκες που είχαν κονδυλώματα ή σεξουαλικό σύντροφο που έχει κονδυλώματα, πρέπει να κάνουν τακτικά εξέταση τραχηλικού επιχρίσματος (τεστ Παπανικολάου).
29
ΚΥΣΤΙΤΙΔΑ Η κυστίτιδα είναι μια μορφή ουρολοίμωξης που αφορά την ουροδόχο κύστη. Αυτό συμβαίνει όταν τα ούρα, που είναι άσηπτα (μη μολυσμένα) σε φυσιολογικές συνθήκες, μολυνθούν από μικρόβια που εισέρχονται σχεδόν πάντα από την ουρήθρα. Τότε το εσωτερικό της ουροδόχου κύστης ερεθίζεται, κοκκινίζει και αρχίζει να προκαλεί συμπτώματα.
30
ΚΥΣΤΙΤΙΔΑ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πόνος κατά την ούρηση Πόνος κατά την ούρηση Συχνουρία Συχνουρία Επιτακτική ούρηση και νυχτουρία Επιτακτική ούρηση και νυχτουρία Αίμα στα ούρα Αίμα στα ούρα Θολά και δύσοσμα ούρα Θολά και δύσοσμα ούρα
31
ΚΥΣΤΙΤΙΔΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η θεραπεία περιλαμβάνει την άφθονη λήψη υγρών, τη χρήση προφυλακτικού, την ούρηση κάθε φορά μετά από σεξουαλική επαφή, την (αμφιλεγόμενη) λήψη χυμού από κράνα και,αν το κρίνει ο γιατρός τη λήψη αντιβίωσης. Η αντιβίωση σε έναν ασθενή με κυστίτιδα για πρώτη φορά είναι μόνο για τρεις μέρες συνήθως. Σε περίπτωση υποτροπιάζουσας ουρολοίμωξης αυξάνεται η διάρκεια της αντιβιοτικής αγωγής μέχρι και για διάστημα 6 μηνών σε ειδική χαμηλή δόση.
32
ΜΗ ΕΙΔΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ Βακτηρίδιο που κολλάει με σεξουαλική επαφή με άτομο που είναι μολυσμένο. Οι γιατροί συχνά δεν ξέρουν ποιο βακτηρίδιο την προκαλεί, γι’ αυτό ονομάζεται «μη ειδική».
33
ΜΗ ΕΙΔΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Ουρηθρίτιδα σημαίνει φλεγμονή της ουρήθρας. Τα συμπτώματα είναι: Ουρηθρίτιδα σημαίνει φλεγμονή της ουρήθρας. Τα συμπτώματα είναι: Τσούξιμο κατά την ούρηση Τσούξιμο κατά την ούρηση Έκκριμα από το πέος. Έκκριμα από το πέος.
34
ΜΗ ΕΙΔΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η ΜΕΟ θεραπεύεται με αντιβιοτικά. Είναι σημαντικό να πάρει κανείς τη θεραπεία μέχρι τέλους για να εξασφαλίσει την πλήρη ίαση και να αποφύγει υποτροπές. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι σημαντικό να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή, καθώς και η κατανάλωση οινοπνεύματος (ερεθίζει την ουρήθρα). Ενδέχεται να είναι απαραίτητο να πάρει και ο σεξουαλικός σύντροφος του μολυσμένου ατόμου αντιβίωση για να αποφευχθεί η επανεμφάνιση της νόσου. Μετά τη λήξη της θεραπείας πρέπει να γίνει επίσκεψη στον γιατρό, γιατί ίσως χρειάζεται να συνεχιστεί η αγωγή.
35
ΜΥΚΗΤΙΑΣΗ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Η μυκητίαση είναι μια πάθηση που μπορεί να προσβάλει διάφορα σημεία του σώματος, από τα πέλματα, μέχρι τα γεννητικά όργανα. Η πιο συνήθης μορφή μύκητα που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα είναι ο Candida Albicans. Δεν είναι τυχαίο που συχνά η πάθηση αποκαλείται από τους ειδικούς και καντιντίαση.
36
ΜΥΚΗΤΙΑΣΗ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πόνος, φαγούρα, φλεγμονή στο αιδοίο και τον κόλπο Κολπικές εκκρίσεις Πρήξιμο και κοκκίνισμα του αιδοίου Ενδέχεται η εσωτερική επιφάνεια του αιδοίου να παρουσιάζει λευκό επίχρισμα Το δέρμα στην περιοχή είναι ευαίσθητο και παρουσιάζει σπασίματα
37
ΜΥΚΗΤΙΑΣΗ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η θεραπεία περιλαμβάνει πλύσιμο της περιοχής των γεννητικών οργάνων με αντισηπτικό σκεύασμα. Στη συνέχεια τοποθετούνται κρέμες με δράση κατά των μυκήτων. Σε ορισμένες ομάδες ασθενών μπορεί να είναι αναγκαίο να χορηγηθούν αντιμυκητιακά φάρμακα από το στόμα.
38
ΜΟΝΙΛΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ο ιός μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να εμφανισθεί σε γυναίκες που παίρνουν αντιβιοτικά ή ανασταλτικά της ωορρηξίας ή περνούν το στάδιο της εγκυμοσύνης και πάσχουν από διαβήτη.
39
ΜΟΝΙΛΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Συνήθως, η μονιλίαση προκαλεί φαγούρα ή πόνο στο αιδοίο ή και στον κόλπο, όπου πιθανόν να εκδηλωθεί λευκόρροια.
40
ΜΟΝΙΛΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η μονιλίαση θεραπεύεται με τη χρήση κολπικών υπόθετων. Είναι καλό να αποφεύγονται σεξουαλικές σχέσεις, κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
41
ΣΥΦΙΛΗ Η σύφιλη μεταδίδεται από την ωχρά σπειροχαίτη. Η μόλυνση παρουσιάζεται μετά από 3-6 εβδομάδες απ’ την ημέρα της συνουσίας. Η σύφιλη μπορεί ακόμα να μεταδοθεί από τη μητέρα στο αγέννητο παιδί.
42
ΣΥΦΙΛΗ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Το έλκος της σύφιλης είναι σκληρό, χωρίς πόνο και πολύ μολυσματικό (μεταδοτικό) εξαφανίζεται βαθμιαία μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες. Επανεμφανίζονται όμως άλλα συμπτώματα μετά την εξαφάνιση του έλκους, όπως είναι έλκος στο λαιμό και εξανθήματα με πυρετό, τα οποία είναι ανώδυνα, όμως δύσκολα θεραπεύονται.
43
ΣΥΦΙΛΗ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αν δε θεραπευτεί η σύφιλη, ο άρρωστος μπορεί να οδηγηθεί σε παράλυση. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία γίνεται με πενικιλίνη και τετρακυκλίνη.
44
ΤΡΙΧΟΜΟΝΑΔΩΣΗ Η τριχομονάδωση οφείλεται στο πρωτόζωο Trichomonas Vaginalis.
45
ΤΡΙΧΟΜΟΝΑΔΩΣΗ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Τα συμπτώματα της είναι φαγούρα, συχνοουρία και έκκριση κίτρινου δύσοσμου υγρού.
46
ΤΡΙΧΟΜΟΝΑΔΩΣΗ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αν παρουσιαστεί τριχομονάδωση είναι καλό η θεραπεία να γίνει και στα δύο μέλη του ζευγαριού, γιατί ο άντρας μπορεί να μεταφέρει το μικροοργανισμό χωρίς να παρουσιάσει κανένα σύμπτωμα ή να εμφανίσει έκκριση υγρού απ’ την ουρήθρα.
47
ΧΛΑΜΥΔΙΑ Τα χλαμύδια είναι μια ομάδα βακτηριδίων, των οποίων το επιστημονικό όνομα είναι Chlamydia Trachomatis, που μεταδίδονται κυρίως διαμέσου της σεξουαλικής επαφής.
48
ΧΛΑΜΥΔΙΑ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πόνος στην κοιλιά, ναυτία Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση Έκκριση υγρών από τον κόλπο, ερεθισμός του τραχήλου, αίμα από τον κόλπο, πόνος κατά τη συνουσία στις γυναίκες Φλεγμονή και έκκριση υγρών από το πέος, πόνος και πρήξιμο των όρχεων Πρέπει να σημειωθεί ότι στο 70% των ασθενών, δεν παρουσιάζονται συμπτώματα. Στους ασθενείς που θα παρουσιάσουν συμπτώματα, αυτά εκδηλώνονται σε χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από 7 έως 21 ημέρες, από τη στιγμή της μόλυνσης.
49
ΧΛΑΜΥΔΙΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μετά τη μικροβιολογική επιβεβαίωση της ύπαρξης του μικροβίου, υπάρχουν θεραπείες, με αντιβιοτικά, που μπορούν να το καταπολεμήσουν αποτελεσματικά. Η θεραπεία, συνήθως, διαρκεί μια έως τρεις εβδομάδες. Τη θεραπεία πρέπει να την κάνει και ο σύντροφος. Μετά το τέλος της θεραπείας, περιμένουμε δεκαπέντε ημέρες και επαναλαμβάνουμε την εξέταση.
50
ΨΕΙΡΕΣ ΤΟΥ ΕΦΗΒΑΙΟΥ Μικρά έντομα στις τρίχες του εφηβαίου, που μπορεί να μεταδοθούν με τη στενή σωματική επαφή, ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
51
ΨΕΙΡΕΣ ΤΟΥ ΕΦΗΒΑΙΟΥ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πολύ έντονος κνησμός (φαγούρα) στην περιοχή των γεννητικών οργάνων Μικρά αυγά ή φωλιές (περίβλημα άδειων αυγών) που είναι προσκολλημένα στις τρίχες του εφηβαίου.
52
ΨΕΙΡΕΣ ΤΟΥ ΕΦΗΒΑΙΟΥ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μια ειδική λοσιόν με την οποία αλείφεται η περιοχή των γεννητικών οργάνων. Το συνηθισμένο πλύσιμο με σαπούνι και νερό δε σκοτώνει τις ψείρες και δεν ξεκολλάει τις φωλιές.
53
ΨΩΡΑ Η ψώρα είναι μια μεταδοτική πάθηση του δέρματος, που οφείλεται στο άκαρι της ψώρας και χαρακτηρίζεται από βασανιστικό κνησμό. Μεταδίδεται με τη στενή επαφή του δέρματος και γι αυτό στους ενήλικες είναι αποτέλεσμα συνήθως σεξουαλικής επαφής με πάσχοντα ενώ στα παιδιά μεταδίδεται κυρίως με το συγχρωτισμό, για παράδειγμα στο σχολείο ή την κατασκήνωση Σπανιότερα μπορεί να μεταδοθεί με τη χρήση κοινών κλινοσκεπασμάτων και χειροπετσετών, γι αυτό και μπορεί να προσβάλλει μέλη της ίδιας οικογένειας.
54
ΨΩΡΑ:ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η ψώρα είναι μια από τις συχνότερες παρασιτικές δερματοπάθειες. Κάποιος μπορεί να πάσχει από αυτή αν παραπονιέται για έντονο και επίμονο κνησμό, ακόμα και αν δεν εντοπίζονται οι χαρακτηριστικές βλάβες της. Οι χαρακτηριστικές βλάβες της νόσου είναι οι σήραγγες, που σκάβει στην επιδερμίδα το θηλυκό άκαρι για να εναποθέσει τα αβγά του. Αν και ο κνησμός είναι διάχυτος, η νόσος στους ενήλικες δεν αφορά το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής και το λαιμό, ενώ αντίθετα στα μικρά παιδιά μπορεί να μεταδοθεί στο κεφάλι και ιδίως στα μάγουλα.
55
ΨΩΡΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η θεραπεία της ψώρας είναι απλή αλλά χρειάζεται πρόγραμμα. Από τα αρχαία χρόνια η θεραπεία γινόταν με σκευάσματα που περιείχαν θειάφι και ακόμα και στις μέρες μας το χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε μέγιστη ασφάλεια όπως στα μικρά παιδιά και τις εγκύους, με τη μορφή του καθιζιθέντος θείου σε βαζελίνη. Συχνότερα πάντως εφαρμόζεται παρασιτοκτόνα διαλύματα σε όλη την επιφάνεια του δέρματος από το λαιμό και κάτω όλο το βράδυ για 3 συνεχόμενα βράδια και επαναλαμβάνεται η θεραπεία 1 εβδομάδα μετά. Το σχήμα πρέπει να ακολουθηθεί από όλα τα μέλη της οικογένειας και τους συντρόφους τους, ενώ όλα τα κλινοσκεπάσματα πρέπει να πλυθούν με ζεστό νερό ή να αφεθούν τρία 24ωρα στο μπαλκόνι.
56
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η πρόληψη είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος είναι: 1. 1.Περιορισμός του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων. 2. 2.Καμία σεξουαλική επαφή με άτομο που έχει ασυνήθιστα εκκρίματα από τον κόλπο ή από το πέος του ή που τα γεννητικά του όργανα φαίνονται ερεθισμένα ή έχουν εξανθήματα. 3. 3.Χρήση πάντοτε προφυλακτικού. 4. 4.Ούρηση και πλύσιμο των γεννητικών οργάνων μετά τη σεξουαλική επαφή. 5. 5.Ανακοίνωση στον σύντροφο αν υπάρχει κάποιο ΣΜΝ.
57
O καλύτερος τρόπος προφύλαξης από όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι:
58
Αντισυλληπτικές Μέθοδοι
59
Αντισύλληψη Ο ρόλος της αντισύλληψης είναι η αναστόλη της διαδικασίας γονιμοποίησης ή της κύησης. Αφορά τον άντρα και την γυναίκα που έχουν σεξουαλικές σχέσεις και δε θέλουν να κάνουν παιδιά. Υπάρχουν έξι μέθοδοι αντισύλληψης: 1.Τα χάπια. 2.Τα ενέσιμα αντισυλληπτικά. 3.Το ενδομήτριο σπείραμα. 4.Ο αντισυλληπτικός σπόγγος. 5.Το προφυλακτικό. 6.Οι φυσικές μέθοδοι.
60
Χάπια Τα χάπια, που χρησιμοποιούνται από τις γυναίκες, αποτελούνται από συνθετικά οιστρογόνα και προγεστερόνη και είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη της εγκυμοσύνης. Τα πιο συνηθισμένα χάπια είναι: Τα σύνθετα χάπια. Τα σύνθετα χάπια χαμηλής δόσης οιστρογόνων. Το χάπι προγεστερόνης. Το πρωινό χάπι (χάπι της επόμενης ημέρας).
62
Τι είναι το «χάπι της επόμενης ημέρας» Είναι ένα χάπι στο οποίο είναι συγκεντρωμένη η απαιτούμενη ποσότητα ορμόνης -προγεστερόνης- που απαιτείται για να αποτραπεί μια εγκυμοσύνη. Πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο στην περίπτωση που η αντισυλληπτική μέθοδος, την οποία το ζευγάρι είχε επιλέξει, για κάποιο λόγο δεν λειτούργησε.
63
Πότε πρέπει να το πάρω… Απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα της επείγουσας αντισύλληψης είναι να ληφθεί το συντομότερο δυνατό μετά την «ύποπτη» σεξουαλική επαφή: Τις πρώτες 24 ώρες η επιτυχία του χαπιού φτάνει το 95%, στις 48 ώρες πέφτει στο 85%, ενώ αν ληφθεί από 49-72 ώρες μετά την επαφή τα ποσοστά επιτυχίας κυμαίνονται στο 58%. Αν η γυναίκα πάρει το χάπι μετά τις 72 ώρες, δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα. Κάθε συσκευασία επείγουσας αντισύλληψης περιέχει δύο χάπια. Θα πρέπει η γυναίκα να πάρει άμεσα το πρώτο και 12-16 ώρες μετά να πάρει και το δεύτερο.
64
Τα ενέσιμα αντισυλληπτικά Τα ενέσιμα προγεσταγόνα ως αντισυλληπτική μέθοδος προορίζονται για γυναίκες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν αντισυλληπτικά από το στόμα ή ενδομήτριο σπείραμα (IUD). Επίσης, σε ψυχιατρικούς ασθενείς, στην περίοδο της λοχείας και του θηλασμού (η παραγωγή γάλακτος και η ποιότητά του δεν επηρεάζονται) και σε καταστάσεις με ορμονοεξαρτώμενους όγκους.
65
Ενδομήτριο Σπείραμα Τα ενδομήτρια σπειράματα είναι μαλακά πλαστικά αντικείμενα, διαφόρου σχήματος και μεγέθους περίπου 3-4 εκ. Τα πιο καινούρια σπειράματα, που χρησιμοποιούνται, είναι χάλκινα και περιβάλλονται από πλαστικά περικαλύμματα σε σχήμα Τ και Υ. Ένα ακόμα πιό νέο σπείραμα, είναι το σπείραμα προγεστερόνης. Η μέθοδος δράσης του ενδομήτριου σπειράματος δεν είναι ακόμα ολότελα γνωστή.
66
Ο αντισυλληπτικός σπόγγος Πρόκειται για ένα μικρό στρογγυλό σπόγγο (σφουγγάρι) κατασκευασμένο από πολυουρεθάνη με ένα εντύπωμα στο κέντρο του, έτσι ώστε να εφαρμόζει στον τράχηλο, και μια ταινία για την αφαίρεση του. Είναι εμποτισμένος με μια σπερματοκτόνο ουσία και είναι μιας χρήσης. Η γυναίκα βρέχει τον σπόγγο με νερό και τον τοποθετεί στον κόλπο, έτσι ώστε να καλύψει τον τράχηλο. Μπορεί να μπεί από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι 24 ώρες πρίν την επαφή και να πρέπει να διατηρηθεί για τουλάχιστον 6 ώρες μετά από αυτήν.
67
Το Προφυλακτικό. Αποτελεί μία μέθοδο ιδιαίτερα χρήσιμη και αποτελεσματική για την αντισύλληψη, αλλά και για την προστασία έναντι των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων. Το προφυλακτικό είναι μια λεπτή ελαστική θήκη από Latex ή πολυουρεθάνη, που χρησιμο- ποιείται για να καλύπτει το πέος κατά τη συνουσία και να συγκρατεί το σπέρμα, εμποδίζοντάς το να φτάσει στο ωάριο.
68
Η χρησιμοποίηση ελαστικού προφυλακτικού είναι μια από τις ευκολότερες μεθόδους. Μπορούμε να τα προμηθευτούμε παντού.
69
ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΥΛΑΚΤΙΚΟΥ Προσοχή στην ημερομηνία λήξης του προφυλακτικού. Η συσκευασία του πρέπει να είναι άθικτη. Να μη φυλάσσεται σε σημείο, όπου μπορεί να καταστραφεί από την τριβή (όπως τσέπες, πορτοφόλια) και από τη θερμότητα (όπως μέρη που εκτίθενται στον ήλιο, ντουλαπάκι αυτοκινήτου). Προσεκτικό άνοιγμα της συσκευασίας. Απαγορεύεται η χρήση αιχμηρών αντικειμένων ή των δοντιών για το άνοιγμα της συσκευασίας, γιατί υπάρχει πιθανότητα να καταστραφεί. Το προφυλακτικό πρέπει να χρησιμοποιείται από την αρχή της σεξουαλικής επαφής και να αφαιρείται στο τέλος αυτής, όταν ακόμη το πέος βρίσκεται σε στύση. Για κάθε σεξουαλική επαφή, ακόμα και με το ίδιο άτομο, χρησιμοποιείται άλλο προφυλακτικό. Το προφυλακτικό είναι προσωπική ευθύνη και των δύο ερωτικών συντρόφων. Δε μειώνει και δεν προσβάλλει τον σύντροφο. Αντιθέτως, είναι έκφραση αγάπης και ωριμότητας.
70
Φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης Βασίζονται στην περιοδικότητα των γόνιμων ημερών, στη διάρκεια ζωής του ωαρίου και των σπερματοζωαρίων και στο γεγονός ότι σε κάθε κύκλο συμβαίνει μια ωοθυλακιορρηξία, η οποία είναι δυνατό να αναγνωρισθεί από τη γυναίκα με την παρατήρηση ορισμένων σημείων και συμπτωμάτων. Οι φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης χρησιμοποιούνται από περίπου το 20-25% των ζευγαριών. Δεν αποτελούν αξιόπιστες αντισυλληπτικές μεθόδους, όμως σε πολλές περιπτώσεις ανταποκρίνονται σε ανάγκες που προέρχονται από θρησκευτικές πεποιθήσεις και ηθικούς λόγους.
71
Οι φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης είναι: Μέθοδος ρυθμού (ημερολογιακή μέθοδος). Παρακολούθηση της θερμοκρασίας του σώματος. Έλεγχος των τραχηλικών εκκρίσεων(βλέννας) Διακεκομμένη επαφή (απόσυρση). Κολπικές πλύσεις. Συμπτωματοθερμική μέθοδος. Θηλασμός.
72
Είναι σημαντικό τα νεαρά ζευγάρια να γνωρίζουν της αντισυλληπτικές μεθόδους, γιατί η μη χρησιμοποίηση αντισύλληψης θα οδηγήσει σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η οποία συνήθως προκαλεί κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα.
73
Στατιστικά Αποτελέσματα Ερωτηματολογίου
74
ΦΥΛΟ: ΑΓΟΡΙ ΤΑΞΗ: Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ
77
Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών ανεξαρτήτως φύλλου, ακούν για το «σεξ» μεταξύ των ηλικιών 8-12, όμως ένα επίσης μεγάλο ποσοστό στα αγόρια σε μικρότερες ηλικίες, ενώ το 1/5 των κοριτσιών στις ηλικίες 12-15. Το ποσοστό των μαθητών που ακούει για πρώτη φορά για το «σεξ» στην ηλικία 5-8 αυξάνεται εντυπωσιακά όσο μικρότερος/η είναι (μικρότερη τάξη) ενώ αντίστοιχα μειώνεται το ποσοστό εκείνων που το πρωτάκουσαν στην ηλικία 12-15. Οι γονείς και το σχολείο, πάντως με ποσοστά 37,19% και 29,75% αντίστοιχα καταλαμβάνουν τις δύο τελευταίες θέσεις, ως προς την πηγή ενημέρωσης των μαθητών, σε θέματα που αφορούν το «σεξ». Μετά τους «φίλους» τα αγόρια εμπιστεύονται το «internet» για την ενημέρωσή τους σε θέματα που αφορούν το σεξ, ενώ τα κορίτσια τους «γονείς» σε πολύ μικρότερο ποσοστό όμως. Οι φίλοι, η τηλεόραση και το internet έχουν σταθερά ποσοστά και στις τρεις τάξεις του Λυκείου, όμως όσο μεγαλώνουν τα παιδιά αυξάνεται η εμπιστοσύνη τους στους γονείς, ως πηγή πληροφόρησής τους σε θέματα σεξουαλικής αγωγής από το 26,83% στο 43,21% ενώ αντίστοιχα μειώνεται η εμπιστοσύνη στο σχολείο από 34,15% στο 25,43%.
78
1/2 αγόρια είχαν κάποια σεξουαλική επαφή ενώ 6/10 κορίτσια απάντησαν ότι δεν είχαν. Οι μαθητές που δεν ήθελαν να απαντήσουν συνολικά φτάνουν στο 30% γεγονός που υποδηλώνει ότι πιθανότατα τα ποσοστά εκείνων που είχαν κάποια επαφή είναι μεγαλύτερα από ότι φαίνεται. Από τους μαθητές που είχαν επαφή πάνω από 6/10 είχαν επαφή με συνομήλικους (δηλ ηλικίας 14-17) ενώ περίπου 4/10 είχαν επαφή με άτομα μικρότερης ή μεγαλύτερης ηλικίας (γυμνασίου ή ενήλικες) Το 83,06% των μαθητών αναγνωρίζει ότι το θέμα του οργασμού είναι θέμα και των 2 φύλλων, ωστόσο ένα 15,29% πιστεύει ότι αφορά μόνο την γυναίκα (ποσοστό που γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο όσο η τάξη, άρα και η ηλικία του μαθητή μεγαλώνει) πράγμα που σημαίνει ότι τουλάχιστον στο συγκεκριμένο θέμα οι νεαρότεροι μαθητές είναι και πιο σωστά ενημερωμένοι. Μόλις το 26,12% των κοριτσιών έχει επισκεφτεί γυναικολόγο για προληπτικούς λόγους, ενώ το 9,70% δεν το κάνει επειδή νιώθει άβολα και το 58,21% διότι πιστέυει ότι δεν χρειάζεται. Από την άλλη 9/10 αγόρια δεν έχουν επισκεφθεί κάποιον ειδικό γιατί δεν έχει χρειαστεί.
79
Παρότι το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών απαντά σωστά, 3/10 μαθητές είτε δεν γνωρίζει είτε έχει λάθος ενημέρωση γαι τον τρόπο μετάδοσης της βλεννόροιας. Μόλις το 10,33% των μαθητών γνωρίζει ότι η ‘ψώρα’ μεταδίδεται σεξουαλικά. Μόνο οι 2/10 μαθητές γνωρίζει ότι το AIDS μεταδίδεται κατά τον θηλασμό, ενώ αντίστοιχα το 14,05% πιστεύει ότι μεταδίδεται από τα κουνούπια, το 16,53% από την τουαλέτα και το 22,73% από τον ιδρώτα ή το σάλιο. Σχεδόν 7/10 των αγοριών θα προχωρούσαν σε επαφή χωρίς προφύλαξη,ενώ παραπάνω από αυτό το ποσοστό των κοριτσιών δεν θα το έκανε, γεγονός που δείχνει ότι τα κορίτσια είναι σαφώς πιο συγκρατημένα και ενημερωμένα από τα αγόρια. Πάνω από 4/10 μαθητές πιστεύουν λανθασμένα ότι το «χάπι» της επόμενης μέρας είτε θα πρέπει να λαμβάνεται μόλις η κοπέλα έχει καθυστέρηση (πολύ αργά) είτε μέσα στην πρώτη ώρα (όχι κατ’ ανάγκη τόσο νωρίς) (
80
Σε ποια ηλικία ακούσατε πρώτη φορά για το «σεξ»;
81
Από πού ενημερώνεστε για θέματα που αφορούν την σεξουαλική επαφή;
82
Μέχρι τώρα είχατε κάποια σεξουαλική επαφή;
83
Αν ναι, σε ποια ηλικία είχατε την πρώτη σας επαφή;
84
Στην σεξουαλική επαφή ο οργασμός αφορά…
85
Έχετε επισκεφτεί μέχρι τώρα γυναικολόγο/ανδρολόγο;
86
Πώς μεταδίδεται η βλενόρροια;
87
Ποια από τα παρακάτω νοσήματα είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενα;
88
Από αυτά που γνωρίζετε, το AIDS μεταδίδεται από…
89
Θα κάνατε έρωτα με τον/την σύντροφό σας χωρίς προφυλακτικό;
90
Σε περίπτωση σεξουαλικής επαφής χωρίς προφύλαξη, η κοπέλα πρέπει να πάρει το χάπι της επόμενης μέρας…
94
Οι μαθητές και οι καθηγητές, που υλοποίησαν την παρούσα Ερευνητική εργασία, αισθάνονται την ανάγκη να ευχαριστήσουν τις διευθύνσεις και τους μαθητές των Λυκείων Διστόμου, Ορχομενού και των Λυκειακών Τάξεων Αγίου Γεωργίου και Δαύλειας, όπως και τους συμμαθητές τους, για την συμμετοχή τους με την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου που τους δόθηκε. Παράλληλα εκφράζουν την απορία τους για την άρνηση των διευθύνσεων των Λυκείων Αράχωβας και Ά σπρων Σπιτιών να επιτρέψουν την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου στους μαθητές τους, γεγονός που αποδεικνύει ότι το εν λόγω θέμα αποτελεί «ταμπού» για την κοινωνία μας εν έτ ει 2013 και αποτελεί τροχοπέδη για την ορθή και αξιόπιστη ενημέρωση των νέων σε φλέγοντα θέματα που τους απασχολούν.
95
Οι μαθητές: Αγγέλου Γεώργιος Γκώνια Βαρβάρα Ζούλφος Ηλίας Ζώνα Φωτεινή Λαζάρου Κωνσταντίνος Μίχα Λουκία Μίχα Μαρία Μπότση Ασπασία Ρεβύθη Αικατερίνη Τσάτσου Παναγιώτα Φυτίλη Λουκία
96
Υπεύθυνοι Καθηγητές: Γεωργίου Θεόδωρος ΠΕ 03 Πιλτσούλη Στεργιανή ΠΕ 20
Παρόμοιες παρουσιάσεις
© 2024 SlidePlayer.gr Inc.
All rights reserved.