Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
ΔημοσίευσεΑθανάσιος Βιλαέτης Τροποποιήθηκε πριν 8 χρόνια
1
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΕΓΑΚΗΣ
2
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αιμοφόρο σύστημα. Λεμφικό σύστημα. Καρδιά.
Αιμοφόρα αγγεία: Αρτηρίες (απαγωγά αγγεία). Φλέβες (προσαγωγά αγγεία). Αιμοφόρα τριχοειδή αγγεία. Λεμφικό σύστημα. Λεμφογάγγλια. Λεμφαγγεία και λεμφοφόρα τριχοειδή αγγεία.
3
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΙΜΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Καρδιά Αρτηρίες
Φλέβες
4
Αιμοφόρο σύστημα (Λειτουργία)
Εξασφαλίζει την κυκλοφορία του αίματος με τη συνεχή ρυθμική λειτουργία της καρδιάς (ρόλος αντλίας). Το αίμα. Προμηθεύει τους ιστούς με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Απομακρύνει τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού. Συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού. Συμμετέχει στη θερμορύθμιση. Μεταφέρει ορμόνες και άλλες βιοενεργές ουσίες.
5
ΚΑΡΔΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Κοίλο, μυώδες, όργανο με σχήμα ανεστραμμένου κώνου, με βάση προς τα επάνω και εμπρός που στρέφεται έτσι ώστε η δεξιά καρδιά να βρίσκεται προς τα εμπρός.
6
Η καρδιά εξωτερικά Περιβάλλεται από καρδιακό σάκο που περιλαμβάνει:
Διπέταλο περικάρδιο που περιέχει το περικαρδιακό υγρό. Επικάρδιο.
7
Το τοίχωμα της καρδιάς Το τοίχωμα της καρδιάς αποτελείται από:
Ενδοκάρδιο. Μυοκάρδιο. Επικάρδιο.
8
ΚΑΡΔΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ Η καρδιά εξωτερικά χωρίζεται σε άνω μέρος (κόλποι) και κάτω μέρος (κοιλίες).
9
Η καρδιά εσωτερικά διαιρείται
σε τέσσερις χώρους (κοιλότητες): Άνω: Αριστερός (πίσω) και δεξιός (εμπρός) κόλπος. Κάτω: Αριστερή (εμπρός και πίσω από δεξιό κόλπο) και δεξιά κοιλία (πίσω και κάτω από τον αριστερό κόλπο).
11
ΚΑΡΔΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ Ο δεξιός κόλπος επικοινωνεί με τη δεξιά κοιλία με το δεξιό κολποκοιλιακό στόμιο που φράσσεται με τη τριγλώχινη ή μηνοειδή βαλβίδα. Ο αριστερός κόλπος επικοινωνεί με την αριστερή κοιλία με το αριστερό κολποκοιλιακό στόμιο που φράσσεται με τη διγλώχινη ή μητροειδή βαλβίδα.
12
Οι βαλβίδες δεν επιτρέπουν την παλινδρόμηση του αίματος από τις κοιλίες προς τους κόλπους.
13
ΚΑΡΔΙΑ ΑΓΓΕΙΑ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Από τη δεξιά κοιλία εκφύεται η πνευμονική αρτηρία που μεταφέρει φλεβικό αίμα στους πνεύμονες. Στον αριστερό κόλπο καταλήγουν οι πνευμονικές φλέβες (2-4 από κάθε πνεύμονα) που μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα.
14
Από την αριστερή κοιλία εκφύεται η αορτή που με τις διακλαδώσεις μεταφέρει το αρτηριακό αίμα σε όλο το σώμα. Τα στόμια της αορτής και της πνευμονικής αρτηρίας φράσσονται από μηνοειδείς βαλβίδες που εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος προς τις κοιλίες της καρδιάς.
16
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΙΜΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Καρδιά Αρτηρίες
Φλέβες
17
ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΚΑΙ ΦΛΕΒΕΣ Το αίμα ρέει με φθίνουσα πίεση από την αρχή της αορτής (μέγιστη πίεση) μέχρι την πρόσθια και οπίσθια κοίλη φλέβα (μηδενική πίεση).
18
Οι αρτηρίες χαρακτηρίζονται από μεγάλη ελαστικότητα και η εναλλαγή διεύρυνσης-στένωσης από την κίνηση του αίματος ονομάζεται σφυγμός (= αριθμός καρδιακών παλμών). Οι φλέβες είναι περισσότερες από τις αρτηρίες, έχουν λεπτότερο τοίχωμα που φιλοξενεί την παθητική ροή του αίματος λόγω της διαστολής της καρδιάς (ειδικές βαλβίδες στο εσωτερικό τους δεν επιτρέπουν την παλινδρόμηση του αίματος).
19
Πρόσθια κοίλη φλέβα: από τη συμβολή 4 φλεβών.
Φλέβες Πρόσθια κοίλη φλέβα: από τη συμβολή 4 φλεβών. Της δεξιάς και αριστερής έξω σφαγίτιδας φλέβας που συλλέγουν αίμα από τον τράχηλο και την κεφαλή. Της δεξιάς και αριστερής έξω μασχαλιαίας φλέβας που συλλέγουν αίμα από τα πρόσθια άκρα. Οπίσθια κοίλη φλέβα Συλλέγει αίμα από τα οπίσθια άκρα, την πύελο, τα σπλάχνα και τα τοιχώματα της κοιλίας. Σε αυτή απολήγει εμμέσως η πυλαία φλέβα.
20
Αρτηριοφλεβικές αναστομώσεις
Αιμοφόρα τριχοειδή Συνδέουν τις αρτηρίες και τις φλέβες. Διακρίνουμε αρτηριακά τριχοειδή και φλεβικά τριχοειδή. Αρτηριοφλεβικές αναστομώσεις Άμεσες ή έμμεσες συνδέσεις μεταξύ μικρών αρτηριών και φλεβών για τη διατήρηση του όγκου του αίματος σε κάποιο όργανο.
24
Μικρή κυκλοφορία του αίματος
Δεξιά κοιλία της καρδιάς. Πνευμονική αρτηρία. Πνεύμονες (οξυγόνωση). Πνευμονικές φλέβες (οξυγονωμένο αίμα). Αριστερός κόλπος της καρδιάς.
25
Μεγάλη κυκλοφορία του αίματος
Αριστερή κοιλία της καρδιάς (παχύτερο μυοκάρδιο). Αορτή. Ιστοί και όργανα. Πρόσθια και οπίσθια κοίλη φλέβα. Δεξιός κόλπος καρδιάς.
26
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΙΜΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Καρδιά Αρτηρίες
Φλέβες
27
Λεμφικό σύστημα λέγεται το δίκτυο αγγείων του οργανισμού των σπονδυλωτών που άγει το επιπλέον υγρό των ιστών, από τον χώρο των ιστών προς τη κυκλοφορία του αίματος. Από τη στιγμή που το υγρό των ιστών του σώματος εισέρχεται σε ένα λεμφαγγείο, ονομάζεται λέμφος. H λέμφος, δηλαδή, είναι σωματικό μεσοκυττάριο υγρό. Αποτελείται από πλάσμα και ελεύθερα κύτταρα, τα λεγόμενα λεμφοκύτταρα.
28
Τα λεμφικά τριχοειδή (τα μικρότερα αγγεία του δικτύου) σχηματίζουν δίκτυο που απάγει τη λέμφο από τους ιστούς. Τα λεμφαγγεία έχουν κομπολογιοειδή εμφάνιση, εξαιτίας των πολυάριθμων βαλβίδων που υπάρχουν στον αυλό τους. Τελικά, το λεμφικό σύστημα επικοινωνεί με το φλεβικό και η λέμφος χύνεται στις φλέβες, αφού προηγουμένως, υποχρεωτικά έχει περάσει από τουλάχιστον ένα λεμφογάγγλιο (ή λεμφαδένα).
30
Η λέμφος χύνεται στο φλεβικό σύστημα στη βάση του τραχήλου (λαιμού) με δύο μεγάλα λεμφαγγεία που ονομάζονται μείζων και ελάσσων θωρακικός πόρος. Το λεμφικό σύστημα είναι πιο ανεπτυγμένο στα σημεία του σώματος που είναι πύλες αντιγόνων. Η ημερήσια παραγωγή λέμφου (άνθρωπος) είναι περίπου 12 λίτρα.
31
Καρδιακός μυς γενικές θεωρήσεις για την λειτουργία του 1/2
Οι γραμμώσεις στον καρδιακό μυ είναι παρεμφερείς με τον σκελετικό μυ και υπάρχουν γραμμές Ζ. Οι μυϊκές ίνες διακλαδίζονται και ενώνονται αλλά κάθε μία περιβάλλεται από μία κυτταρική μεμβράνη. Όπου τελειώνει η μία και αρχίζει η άλλη, οι κυτταρικές μεμβράνες διατίθενται παράλληλα με πολλές πτυχές. Αυτό συμβαίνει στις Ζ γραμμές . Είναι μια έντονη ένωση ινών (gap junctions) που προσφέρει στις ίνες διακυτταρική συνάφεια ώστε το τράβηγμα σε μία συσπαστική μονάδα να μεταδίδεται στην επομένη.
32
Καρδιακός μυς γενικές θεωρήσεις για την λειτουργία του 2/2
Οι ενώσεις (gap junctions) είναι στην ουσία γέφυρες χαμηλής αντίστασης ώστε η διέγερση να μεταδίδεται από την μία ίνα στην άλλη. Αυτές βοηθούν τις ίνες του καρδιακού μυός να λειτουργούν σαν συγκύτιο. Στον καρδιακό μυ το σύστημα των σωληνίσκων Τ είναι στις γραμμές Ζ και όχι στην Α-Ι ένωση όπως στους σκελετικούς.
33
Ηλεκτρικές ιδιότητες καρδιακού μυός 1/2
34
Ηλεκτρικές ιδιότητες καρδιακού μυός 2/2
To πλατώ οφείλεται σε πιο αργό αλλά παρατεταμένο άνοιγμα των καναλιών Ca++. H δεύτερη (τελική/γρήγορη) επαναπόλωση οφείλεται στο κλείσιμο των καναλιών Ca++ και στην δίοδο Κ+ μέσω καναλιών Κ+. Έτσι επανέρχεται το δυναμικό ενέργειας στην βασική γραμμή. Υπάρχουν 8 είδη καναλιών Κ+ στην καρδιά. Στην καρδιά ο χρόνος επαναπόλωσης όσο η καρδιακή συχνότητα. Το δυναμικό ενέργειας διαρκεί 0.25΄΄ όταν ο ρυθμός 75/min, αλλά 0.15΄΄ όταν ο ρυθμός είναι 200/min.
35
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 1/7
Η σύσπαση του καρδιακού μυός αρχίζει αμέσως μετά την αρχή εκπόλωσης και διαρκεί περίπου όσο και το δυναμικό ενέργειας. Το Ca++ στην διέγερση - συστολή παίζει παρεμφερή ρόλο όπως στον σκελετικό μυ. Από 0-2 και μέχρι το 1/3 του 3 (βλ σχήμα, ηλεκτρικές ιδιότητες 3/3), μέχρι δηλαδή η μεμβράνη να φτάσει στο - 50 mV κατά την επαναπόλωση), ο καρδιακός μυς δεν μπορεί να επαναδιεγερθεί = απόλυτος ανερέθιστος περίοδος. Παραμένει όμως σχετικά ανερέθιστος μέχρι το 4.
36
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 2/7
Έτσι τετανική συστολή δεν φαίνεται στον καρδιακό μυ όπως φαίνεται στον σκελετικό, θα ήταν άλλωστε θανατηφόρος. Το ότι ο καρδιακός μυς δεν δείχνει τετανική συστολή είναι δικλείδα ασφάλειας. Ο μυς όμως των κοιλιών είναι ευαίσθητος στο τέλος του δυναμικού ηρεμίας και διέγερση σε αυτό τον χρόνο μερικές φορές οδηγεί σε κοιλιακή μαρμαρυγή. *Ο καρδιακός μυς έχει γενικά χαμηλή δραστηριότητα ΑΤΡάσης, και οι ίνες του είναι εξαρτημένες στην συνεχή προσφορά Ο2.
37
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 3/7
Σχέση μεταξύ μήκους της ίνας και τάσης στον καρδιακό μυ Η σχέση μεταξύ αρχικού μήκους ίνας και ολικής τάσης του καρδιακού μυός μοιάζει με εκείνη του σκελετικού. Υπάρχει ένα μήκος ηρεμίας πάνω στο οποίο η τάση χτίζεται μέχρι το μέγιστο. Στο σώμα, το αρχικό μήκος των ινών καθορίζεται από το βαθμό πλήρωσης της καρδιάς κατά την διαστολή και η πίεση στην κοιλία είναι ανάλογη της όλης αναπτυσσόμενης τάσης (Νόμος Starling της καρδιάς). Έτσι η αναπτυσσόμενη τάση αυξάνεται καθώς ελαττώνεται ο όγκος της διαστολής μέχρις ενός μεγίστου σημείου. Η ελάττωση όμως της τάσης που αναπτύχθηκε δεν οφείλεται σε ελάττωση των αριθμών γεφυρών ακτίνης-μυοσίνης όπως στους σκελετικούς μυς. Η ελάττωση της τάσης οφείλεται στην αρχή της αποδιοργάνωσης των καρδιακών ινών.
38
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 4/7
*Η δύναμη της συστολής του καρδιακού μυός από τις κατεχολαμίνες (θετική ινότροπος δράση - β1 αδρενεργικοί υποδοχείς (c-AMP) Το CAMP που παράγεται διεγείρει την πρωτεϊνική κινάση Α φωσφορυλιώνονται τα κανάλια Ca++ και τα κανάλια παραμένουν για μακρότερο χρόνο ανοιχτά! * Οι διγιτοξίνες (Digoxin) τις καρδιακές συστολές εμποδίζοντας την Να+Κ+ΑΤΡάση στις κυτταρικές μεμβράνες ( το ενδοκυτταρικό Να+ και το πρανές Να+ μεταξύ μεμβρανών, το ενδοκυττάριο Ca++ και έτσι η δύναμη συστολής του καρδιακού μυός).
39
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 5/7
*Η καρδιά έχει άφθονο αίμα (Ο2), άφθονα μιτοχόνδρια (ενέργεια), άφθονη μυοσφαιρίνη (αποθηκεύει Ο2) < 1% της ενέργειας στον καρδιακό μυ γίνεται αναερόβια. Ο καρδιακός μυς παίρνει: 35% της ενέργειας από υδατάνθρακες. 5% της ενέργειας από κετόνες αμινοξέα. 60% της ενέργειας από λίπος. Με λήψη υδατανθράκων χρησιμοποιούνται περισσότερο γαλακτικό και πυρουβικό. Κατά την νηστεία περισσότερες λιπαρές ουσίες χρησιμοποιούνται. Οι κυριότερες χρησιμοποιούμενες λιπαρές ουσίες είναι τα ελεύθερα λιπαρά οξέα (50%)
40
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 6/7
Βηματοδότες Η καρδιά συνεχίζει να χτυπά ακόμη κι αν αφαιρεθούν όλα της τα νεύρα. Διότι μέσα στον καρδιακό μυ υπάρχουν εξειδικευμένοι βηματοδότες που μπορούν να αρχίζουν επαναληπτικά δυναμικά ενέργειας. Ο ιστός των βηματοδοτών δημιουργεί το σύστημα αγωγής που φυσιολογικά μεταδίδουν τις διεγέρσεις στην καρδιά. Αυτοματία = φλεβόκομβος 72 /min (βηματοδότης), κολποκοιλιακός κόμβος, δεμάτιο His (Δεξιά και Αριστερά), σύστημα ινών Purkinje.
41
Μηχανική απάντηση καρδιακού μυός 7/7
O φλεβόκομβος είναι ο φυσιολογικός καρδιακός βηματοδότης και η συχνότητά του ρυθμίζει την καρδιακή συχνότητα. Οι διεγέρσεις του φλεβόκομβου περνούν από τον κόλπο στον κολποκοιλιακό κόμβο και μέσω αυτού στο δεμάτιο His και δι΄ αυτού (μέσω δηλ. δεματίων His) στο σύστημα ινών Purkinje και στο κοιλιακό σύστημα της καρδιάς.
42
Ηλεκτρικές ιδιότητες 1/3
Δυναμικό ηρεμίας και δυναμικό ενέργειας Στον καρδιακό μυ το δυναμικό ηρεμίας είναι ≈ -90mV. Η διέγερση οδηγεί σε δυναμικό ενέργειας που οδηγεί στη σύσπαση. Η εκπόλωση γίνεται γρήγορα , αλλά υπάρχει ένα πλατώ (plateau) πριν η μεμβράνη επανέλθει εν ηρεμία. Η εκπόλωση ( 0 ) διαρκεί 200 ms ή και περισσότερο. Έτσι η επαναπόλωση δεν τελειοποιείται πριν γίνει η μισή συστολή. Η γρήγορη εκπόλωση ( 0 ) όπως και στο νευρικά κύτταρα και τα σκελετικά – μυϊκά οφείλεται στο άνοιγμα καναλιών Na+ και είσοδο Na+.
43
Ηλεκτρικές ιδιότητες 2/3
Η γρήγορη εκπόλωση (αρχική) (1) οφείλεται στο κλείσιμο καναλιών Na+ και είσοδο Cl- Το πλατώ (2) οφείλεται σε πιο αργό αλλά παρατεταμένο άνοιγμα των καναλιών Ca++ . Η δεύτερη (πηγή / γρήγορη) επαναπόλωση (3) οφείλεται στο κλείσιμο των καναλιών Ca ++ και στην δίοδο Κ+ μέσω καναλιών Κ+. Έτσι επανέρχεται το δυναμικό ενεργείας στην βασική γραμμή. Υπάρχουν 8 είδη καναλιών Κ+ στην καρδιά.
44
Ηλεκτρικές ιδιότητες 3/3
Στην καρδιά ο χρόνος επαναπόλωσης όσο η καρδιακή συχνότητα. Το δυναμικό ενέργειας διαρκεί 0.25 ‘’ όταν ο ρυθμός είναι 75/min αλλά, 0.15’’ όταν ο ρυθμός είναι 200/ min. 0 γρήγορη εκπόλωση 1 γρήγορη αρχική επαναπόλωση 2 φάση πλατώ 3 δεύτερη επαναπόλωση 4 βασική γραμμή “Action potential ventr myocyte”, από Silvia3 διαθέσιμο άδεια CC BY-SA 3.0
45
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 1/32
Συσταλτικότητα του μυοκαρδίου Είναι η ισχύς της συστολής και εκφράζει την κατάσταση της συσταλτικότητας του μυοκαρδίου. Εκφράζεται τόσο με την ανάπτυξη δύναμης στον μυ, όσο και με την βράχυνσή του Υπολογίζεται: ταχύτης ανόδου πιέσεων κοιλίας, μέση ταχύτητα εξώθησης-διοχέτευσης, τελοδιαστολικός όγκος κοιλίας, κλάσμα εξώθησης.
46
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 2/32
Εξαρτάται από το 1) ασβέστιο (*), 2) από το ATP, 3) από (**) ινότροπες ουσίες 4) από το οξυγόνο (αναλογική αύξηση) (*) Το ασβέστιο επιδρά στον αριθμό των ενεργών θέσεων και στην ταχύτητα αλληλεπίδρασης μυοσίνης-ακτίνης (**) Οι ινότροπες ουσίες προκαλούν ισχυρότερη συστολή, πληρέστερη εξώθηση, αύξηση της παροχής και του συστολικού όγκου, άρα φέρουν άνω και δεξιά την καμπύλη του Starling.
47
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 3/32
Χάλαση του μυοκαρδίου Η χάλαση ακολουθεί την συστολή, μετά το πέρας της εκπόλωσης. Στην χάλαση, το ασβέστιο αποσυνδέεται από την τροπονίνη, αίρει δε η τροπομυοσίνη την σύζευξη ακτίνης-μυοσίνης και επαναφέρει το αρχικό μέγεθος των καρδιακών ινών.
48
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 4/32
Μηχανικό έργο της καρδιάς Στην συστολή έχουμε μηχανική ενέργεια που είναι ισοδύναμη ως γνωστό με την (1) δύναμη Χ (2) την απόσταση. (1) Η δύναμη εκφράζει το συστελλόμενο μυοκάρδιο, δηλαδή πίεση του αίματος. Η δυναμική ενέργεια ισούται με την πίεση Χ τον όγκο. Η υδραυλική ενέργεια ισούται με την ροή του αίματος ενάντια στις αντιστάσεις των αγγείων.
49
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 5/32
Το μηχανικό έργο της καρδίας (ΜΕΚ) εκφράζεται από τα εξής μεγέθη. συστολικό όγκο (ΣΟ), καρδιακή συχνότητα (ΚΣ), αρτηριακή πίεση (αορτής/πνευμονικής) (ΑΠ), ταχύτητα διοχέτευσης αίματος από της κοιλίες (v). Ισχύει δε ο τύπος ΜΕΚ=Ε=PXV+wXv(2)/2g Όπου P=ΑΠ, V=ΣΟ, W=βάρος διοχετευμένου αίματος, g=επιτάχυνση της βαρύτητας και v=ταχύτητα ροής.
50
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 6/32
51
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 7/32
52
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 8/32
53
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 9/32
Εφεδρεία της καρδιάς: είναι η ικανότητα της καρδιάς να αυξάνει την καρδιακή παροχή και να αντιμετωπίζει τις αυξημένες ανάγκες του σώματος, με μια πίεση μεγαλύτερη της κανονικής. Η αύξηση της καρδιακής παροχής βασίζεται στον νόμο του Starling σύμφωνα με τον οποίο η αυξημένη φλεβική επιστροφή, αυξάνει την διαστολική πλήρωση και επίσης αυξάνει την διάταση των μυοκαρδιακών ινών. Η εφεδρεία της καρδιάς ελαττώνεται στην καρδιακή ανεπάρκεια, τόσο στην αριστερά, στην δεξιά όσο και στην ολική καρδιακή ανεπάρκεια.
54
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 10/32
Σε ανεπαρκούσα καρδιά, η καρδιοτόνωση συνεπάγεται την αύξηση σε απόδοση με λιγότερη κατανάλωση O2. Αυτό επιτυγχάνεται με την χορήγηση δακτυλίτιδος η οποία αυξάνει την δύναμη της συστολής καθώς και αυξάνει την ανερέθιστη περίοδο του κολποκοιλιακού κόμβου.
55
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 11/32
Καρδιακός κύκλος Περιλαμβάνει τις φάσεις συστολής και διαστολής πριν αρχίσει ο καρδιακός κύκλος, η καρδιά είναι σε διαστολική φάση. Ο καρδιακός κύκλος αρχίζει με την διέγερση, δηλαδή την συστολή των κόλπων. Μια ποσότητα αίματος, κατά την συστολή των κόλπων επιστρέφει προς σύστοιχες φλέβες του δεξιού κόλπου και δημιουργεί τον σφαγιτιδικό σφυγμό. Στην συνέχεια, η διέγερση διεγείρει τις κοιλίες, οι οποίες συσπούνται ενώ επέρχεται χάλαση των κόλπων. Ταυτόχρονα κλείνουν οι κολποκοιλιακές βαλβίδες, ενώ οι μηνοειδείς βαλβίδες είναι κλειστές και οι κοιλίες δεν έχουν αναπτύξει πιέσεις. Αυτή είναι η ισο-ογκοτική φάση, (ισομετρική συστολή) η φάση πρώτη της συστολής της κοιλίας.
56
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 12/32
Όταν όμως αυξηθούν οι πιέσεις στις κοιλίες και υπερβούν εκείνες των αγγείων, ανοίγουν οι μηνοειδείς βαλβίδες. Αυτός είναι ο χρόνος διοχέτευσης του αίματος ή χρόνος της ισοτονικής συστολής. Ακολουθεί η ελάττωση της πίεσης των κοιλιών και η σύγκληση των μηνοειδών βαλβίδων. Αυτή είναι η πρώτη φάση διαστολής των κοιλιών ή ισο-ογκοτική διαστολή ή ισομετρική διαστολή. Τότε ανοίγουν οι κολποκοιλιακές βαλβίδες και το αίμα εισέρχεται στις κοιλίες.
57
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 13/32
Η διαστολική φάση περιλαμβάνει: φάση ταχείας πλήρωσης =παθητική είσοδος αίματος β΄ φάση ή φάση διάτασης = μικρή είσοδος ποσότητας αίματος, οι δε πιέσεις κόλπων και κοιλιών είναι ίσες. γ΄ φάση της τελοδιαστολικής πλήρωσης όπου γίνεται συστολή κόλπων και αύξηση των τελοδιαστολικών πιέσεων. Διαστολή φάση των κοιλιών. Αυτή είναι και η κατ’ εξοχήν διαστολική φάση της καρδιάς, είναι φάση πλήρωσης των κοιλιών και περιλαμβάνει πάνω από το ½ του καρδιακού κύκλου.
58
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 14/32
Γενικά: Ο χρόνος συστολής είναι 0,32 sec, Ο χρόνος διαστολής είναι 0,48 sec, Η κολπική συστολή είναι 0,1 sec, Η κολπική διαστολή είναι 0,762 sec, Η κοιλιακή συστολή είναι 0,376 sec, Η κοιλιακή διαστολή είναι 0,483 sec.
59
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 15/32
Συστολικός όγκος (ΣΟ) αίματος ή συστολική παροχή (ΣΠ) είναι η ποσότητα αίματος που στέλνει η κοιλία όταν συστέλλεται, στο σύστοιχο μεγάλο αγγείο, είναι 70mls. Υπολογίζεται έμμεσα από τον κατά λεπτό όγκο αίματος (ΚΛΟΑ) και με την βοήθεια ακτινολογικών αλλά και υπερηχογραφικών τεχνικών. Εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο, το μέγεθος του σώματος, από την θέση και από την κατάσταση ή μη ηρεμίας. Σε κατάσταση ηρεμίας κυμαίνεται μεταξύ mls, κατά την άσκηση αυξάνεται έως mls.
60
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 16/32
Ρυθμίζεται δε από: Προφορτίο, μεταφορτίο, αλλά και την συσταλτικότητα του μυοκαρδίου.
61
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 17/32
Καρδιακή Συχνότητα (ΚΣ): Είναι ο αριθμός συστολών (χτύπων) ανά λεπτό. Σε ηρεμία είναι περίπου 70 / min.Η καρδιακή συχνότητα εξαρτάται από το συμπαθητικό, το παρασυμπαθητικό, την ηλικία, το μέγεθος του σώματος, την θέση, την εκγύμναση, την άσκηση, την θερμοκρασία, καθώς επίσης και τις διάφορες συγκινησιακές καταστάσεις. Καρδιακή Παροχή (ΚΠ): Είναι ο κατά λεπτόν όγκος αίματος (ΚΛΟΑ) και ισούται με τον Συστολικό όγκο (ΣΟ) επί την Καρδιακή συχνότητα (ΚΣ) δηλαδή ΚΠ = ΣΟ χ ΚΣ ισοδυναμεί με τον καρδιακό δείκτη. Μετριέται με την μέθοδο Fick καθώς και με διάφορες χρωστικές. Επηρεάζεται από την θέση του σώματος(π.χ. στην όρθια θέση μειώνεται) καθώς επίσης και από τις διάφορες συγκινησιακές καταστάσεις.
62
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 18/32
Επειδή η ΚΠ = ΣΟ x ΚΣ , μεταβάλλεται όποτε μεταβάλλεται ο ΣΟ και όποτε μεταβάλλεται η ΚΣ. Όταν έχουμε αύξηση του ΣΟ, έπεται ότι έχουμε ινότροπη ρύθμιση, όποτε δεν έχουμε αύξηση της ΚΣ έπεται ότι έχουμε χρονότροπη ρύθμιση.
63
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 19/32
Όσον αφορά τον ΣΟ, γνωρίζουμε ότι υπάρχει: ενδογενής αυτό ρύθμιση στον καρδιακό μυ, η δε συσταλτικότητα επηρεάζεται από το συμπαθητικό και τις κατεχολαμίνες, επίσης η ανταλλαγή των υγρών στα τριχοειδή επιδρά, αλλά είναι μικρής σημασίας, ενώ η ρύθμιση με τα νεφρά, είναι μεγάλης σημασίας όσον αφορά άλατα (Nα+) και ύδωρ. Παράλληλα νευρογενείς μηχανισμοί συνεπικουρούν στην ανταλλαγή ιστών και υγρών μέσω συμπαθητικού- παρασυμπαθητικού συστήματος, ενώ συνεπικουρεί το σύστημα ρενίνης- αγγειοτανσίνης – αλδοστερόνης.
64
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 20/32
Ακροαστικά φαινόμενα καρδιάς Διακρίνουμε: καρδιακούς ήχους ή τόνους και Φυσήματα. Ήχοι ή τόνοι: Ο 1ος , 2ος αλλά και ο 3ος τόνος είναι φυσιολογικοί. Ο 4ος τόνος είναι παθολογικός. Εξαρτώνται από τον βαθμό διάνοιξης των βαλβίδων, από την δύναμη της συστολής και τον βαθμό πλήρωσης της καρδιάς. Φυσήματα: Οφείλονται σε στροβιλώδη ροή, είναι δε κραδασμοί, μακρύτερης διάρκειας από τους τόνους και μεγαλύτερης συχνότητας.
65
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 21/32
Διακρίνουμε: Συστολικά( όλο, μέσο ή τελοσυστολικά), Συνεχή, αυτά υπερβαίνουν τον 2ο τόνο, Διαστολικά(πρώτο, όλο, τελοδιαστολικά). Επίσης διακρίνουμε: Οργανικά, Λειτουργικά.
66
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 22/32
Κυκλοφορία του αίματος: Στηρίζεται στην υδραυλική ενέργεια. Η υδραυλική ενέργεια είναι το άθροισμα της κινητικής και της δυναμικής ενέργειας. Η κινητική ενέργεια είναι ένα μικρό ποσοστό της υδραυλικής ενέργειας. Η δυναμική ενέργεια είναι το κύριο ποσοστό της υδραυλικής ενέργειας, περιλαμβάνει μέτωπο και κλίση της πίεσης στα αγγεία και είναι και το κύριο ποσοστό της κίνησης. Στηρίζεται στην αρχή του Bernoulli, δηλαδή όταν η ταχύτητα της ροής αίματος σ’ ένα σημείο είναι ταχύτερη, τότε η πίεση στο απέναντι τοίχωμα είναι χαμηλότερη. Σε κατάκεκλιμένη θέση, η υδραυλική πίεση είναι η μόνη ασκούμενη πίεση σε κάθε αρτηρία (≈ 90 mmHg).
67
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 23/32
Σε όρθια θέση υπάρχει η υδραυλική πίεση της καρδιάς και η υδροστατική πίεση (από την καρδιά προς τους πόδας= στήλη αίματος). Έτσι η ασκούμενη πίεση επί της ραχιαίας του ποδός αρτηρίας, είναι το άθροισμα υδραυλικής (90 mmHg) και υδροστατικής (90 mmHg) πίεσης, σύνολον 180 mmHg.
68
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 24/32
Υδροστατική είναι η πίεση που ασκείται από ένα στατικό υγρό λόγω βαρύτητας στα τοιχώματα και στον πυθμένα ενός αγγείου-σωλήνα. Στηρίζεται στην αρχή του Pascall και είναι ίση σε όλα τα σημεία ενός οριζόντιου επιπέδου. Ροή αίματος: Διακρίνουμε όγκο ροής (Q) cm3/sec και ταχύτητα ροής cm/sec Εξαρτάται από την διαφορά υδραυλικής ενέργειας / πίεσης (ΔΡ) σε δύο σημεία. Αυτή η διαφορά ΔΡ εξαναγκάζει το υγρό να κινείται, επηρεάζεται δε από τις αντιστάσεις R των αγγείων. Εάν δεν υπάρχει ΔΡ, δεν υπάρχει ροή. Οι αντιστάσεις R είναι παρεμπόδιση στη ροή.
69
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 25/32
Η ταχύτητα όμως της ροής της αορτής, είναι πολύ μεγαλύτερη, ενώ η ταχύτητα ροής των τριχοειδών είναι πολύ μικρότερη, διότι η διάμετρος του συνολικού τριχοειδικού δικτύου είναι φορές μεγαλύτερη από εκείνη της αορτής. Σύνδεση εν παραλλήλω παρατηρείται στα μεγάλα αγγειακά δίκτυα με χαμηλή αντίσταση θα έχουν και μεγαλύτερη ροή, άρα η ροή σε κάθε δίκτυο είναι αντιστρόφως ανάλογη της αντίστασης του. Ομαλή ροή: Είναι η κίνηση υγρού σε στοιβάδες χωρίς μίξη. Από τις στοιβάδες, εκείνη που είναι σε επαφή με το τοίχωμα του αγγείου δεν ρέει, η άμεσος υπερκείμενη στοιβάδα, ρέει λίγο, η δε μεσαία ρέει πολύ και εμφανίζει την μέγιστη ταχύτητα.
70
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 26/32
Οι αντιστάσεις εξαρτώνται από την γλοιότητα του αίματος δηλαδή ένα είδος εσωτερικής τριβής υγρών. Όσο αυξάνεται η γλοιότης αίματος, τόσο αυξάνεται η αντίσταση R και από τις διαστάσεις των αγγείων. Η ροή είναι ανάλογη του μήκους και αντιστρόφως ανάλογη της ακτίνας του αγγείου R=8Ln / π r Διακρίνουμε σύνδεση αντιστάσεων εν σειρά, στις μεγάλες αρτηρίες που γίνονται μικρότερες, μετά αρτηρίδια, μετά τριχοειδή, μετά φλεβίδια, φλέβες και μετά μεγάλες φλέβες. Εκεί η συνολική ροή είναι το άθροισμα των αντιστάσεων, η δε ολική ροή είναι ίδια και σταθερή σε όλο το σύστημα. Η ολική ροή σ’ ένα αγγείο μεταβάλλεται αντιστρόφως ανάλογα με την ολική επιφάνεια της εγκάρσιας διατομής. Στο σημείο εκείνο, η ποσότητα αίματος αορτής και συνόλου τριχοειδών είναι η ίδια.
71
Γλοιότητα(η) n= διατμητική τάση/διατμητική ταχύτητα= F/A Δv/Δx
72
Παράγοντες που επηρεάζουν τη γλοιότητα του αίματος
-συγκέντρωση ινωδογόνου -αιματοκρίτης -ακτίνα αγγείου -γραμμική ταχύτητα ροής -θερμοκρασία
76
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 27/32
Στροβιλώδης ροή: Είναι η ανώμαλη κίνηση υγρού όπου οι στοιβάδες αρχίζουν και αναμειγνύονται. Κοντά την στροβιλώδη ροή έχουμε αυξημένη κατανάλωση ενέργειας. Αγγειακή Τάση (Τ): Στο τοίχωμα των αγγείων αναπτύσσεται μία τάση η οποία εξαρτάται: από το πάχος του αγγείου και από τις λείες μυϊκές ίνες του αγγείου. Εκφράζεται σαν διαφορά της πίεσης στο αγγείο επί την ακτίνα αυτού: Τ=ΔΡ r Έτσι, είναι εύλογο, ότι στα μεγάλα αγγεία όπου οι πιέσεις είναι μεγάλες, η τάση είναι μεγάλη. Στα μικρότερα δε αγγεία, καθώς μειώνεται και το πάχος του τοιχώματος και η ακτίνα, η τάση θα είναι και μικρότερη.
77
ΤΥΠΟΙ ΑΙΜΑΤΙΚΗΣ ΡΟΗΣ -νηματώδης (laminar): μη ακουστή με το στηθοσκόπιο -στροβιλώδης (turbulent): ακουστή με το στηθοσκόπιο(ως φύσημα) ψηλαφητή(ως ροίζος)
79
ΝΗΜΑΤΩΔΗΣ ΚΑΙ ΣΤΡΟΒΙΛΩΔΗΣ ΡΟΗ: Aριθμός Reynold's (R)
Στροβιλώδης ροή r= ακτίνα v= ταχύτητα ρ= πυκνότητα n= γλοιότητα R=2rvρ/n
80
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 28/32
Στεφανιαία ροή: Είναι το 4% της κυκλοφορίας, εξαρτάται από διάφορους φυσικούς παράγοντες όπως οι φυσικές μεταβολές πιέσεων αορτικών αγγείων, από μεταβολικούς παράγοντες όπως η κατανάλωση του Ο2 και από νευροορμονικούς παράγοντες (δηλ. το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό σύστημα καθώς και από τα επινεφρίδια). Το συμπαθητικό σύστημα εξασκεί άμεση επίδραση μέσω της ΝΑ, τόσο στους α όσο και στους β υποδοχείς. Οι α σχετίζονται με σύσπαση των αρτηριών και των φλεβών. Οι β σχετίζονται τόσο με αύξηση της καρδιακής συχνότητας(θετική χρονότροπος δράση), όσο και με αύξηση της συσταλτικότητας(θετική ινότροπος δράση).Το παρασυμπαθητικό σύστημα μέσω της ακετυλοχογίνης, πιθανώς προκαλεί αγγειοδιαστολή στα στεφανιαία αγγεία. Τα επινεφρίδια μέσω της Α (αδρεναλίνης) έχουν καθαρή δράση συμπαθητικού στα στεφανιαία αγγεία.
81
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 29/32
Δηλαδή προκαλούν: αύξηση της στεφανιαίας ροής, μείωση των αντιστάσεων καθώς και αύξηση του μεταβολισμού των καρδιακών ινών.
82
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 30/32
Αορτική πίεση: Είναι η πίεση της αορτής, εξαρτάται από τον συστολικό όγκο αίματος, την διατασιμότητα του τοιχώματος της αορτής, καθώς και από την ταχύτητα διοχέτευσης του αίματος. Στις μεγάλες αρτηρίες, η ροή είναι σφυγμική. Στις μικρές αρτηρίες, η ροή είναι συνεχής. Στα τριχοειδή όμως γίνονται ανταλλαγές ουσιών από: Τους πόρους, από σχισμές, από διαφυγές και ελλείμματα, Κυστίδια, Παράθυρα, Από κίνηση πήγαινε – έλα.
83
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 31/32
Επισυμβαίνει δηλαδή διάχυση (λόγω διαφοράς συγκέντρωσης C ουσιών) και διήθηση (λόγω διαφοράς πίεσης του αίματος καθώς και κολλοειδοσμωτικής πίεσης). Έτσι η ροή είναι εκεί διαλείπουσα και το φαινόμενο καλείται αγγειοκίνηση. Στην αριστερή κοιλία(ή την δεξιά κοιλία) η πίεση του αίματος στην αορτή αυξάνει και το τοίχωμα της διατείνεται . Όταν η αορτική βαλβίδα κλείσει, ο τοίχωμα της αορτής επανέρχεται και η διάταση του μεταδίδεται στο προκείμενο- κομμάτι, τμήμα της αορτής κ.ο.κ. Η αύξηση της πίεσης και η διάταση του τοιχώματος μεταφέρονται τάχιστα κατά μήκος των αρτηριών σαν ένα κύμα που ονομάζεται αρτηριακός σφυγμός.
84
Γενικές φυσιολογικές έννοιες στην καρδιακή λειτουργία 32/32
Ο αρτηριακός σφυγμός ψηλαφάται εύκολα σε μία επιπολής αρτηρία. Αυτό που ψηλαφάται είναι η διάταση και η πίεση του τοιχώματος της αορτής (ταχύτητα U=6-9 m / sec). Η μέγιστη τιμή είναι η συστολική και η ελάχιστη η διαστολική αρτηριακή πίεση. Η διαφορά τους είναι η πίεση σφυγμών. P: ανιόν σκέλος, ανάκροτο κύμα, ταχεία διέλευση αίματος. D: κατερχόμενο δίκροτο κύμα, χάλαση της κοιλίας.
85
ΠΙΕΣΗ
86
Διάγραμμα συστολικής και διαστολικής πίεσης
Distance from left ventricle Systemic blood pressure (mm Hg) 20 40 60 80 100 120 Systolic pressure Diastolic pressure AORTA LARGE ARTERIES SMALL ARTERIES ARTERIOLES CAPILLARIES VENULES SMALL VEINS LARGE VEINS VENA CAVA
87
EIΔΗ ΠΙΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ
Κατευθυντήρια πίεση Διατοιχωματική πίεση Υδροστατική πίεση
88
ΑΥΞΟΜΕΙΩΣΗ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΡΟΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ
89
MAP(Μέση αρτηριακή πίεση) = 1/3 πίεσης παλμού* + διαστολική πίεση
* Πίεση παλμού= συστολική-διαστολική πίεση
90
Παράγοντες που καθορίζουν την πίεση στην κυκλοφορία
Α. Καρδιακή παροχή Β. Περιφερική αντίσταση Γ. Βαρύτητα Δ. Ενδοτικότητα αγγείων Ε. Αδράνεια
91
Α. Καρδιακή παροχή Β. Περιφερική αντίσταση
Q=CO=ΔP/R ΔP=P1-P2 =Pαρ κοιλία-P δε κόλπο Επειδή P δε κόλπο 0 → Pαρ κοιλία ≈ Συστηματική αρτηριακή πίεση= CO X R Α. Καρδιακή παροχή Β. Περιφερική αντίσταση Συστηματική αρτηριακή πίεση= Καρδιακή παροχή X Περιφερική αντίσταση (CO) Cardiac output (PR) Peripheral Resistance (BP) Blood Pressure SV X HR 8nl/πr4 Stroke volume (όγκος παλμού) Ηeart rate (καρδιακή συχνότητα)
92
Γ. Bαρύτητα
94
Δ. Ενδοτικότητα αγγείων
95
Ε. Αδράνεια ΑΡΧΗ ΒΕRNOULI:
-Αλληλομετατροπή ενέργειας από μία μορφή στην άλλη(δυναμική/πίεση σε κινητική και αντίστροφα) -Καθώς η διάμετρος των αγγείων μειώνεται, η ταχύτητα ροής αυξάνεται και η πίεση μειώνεται -Q=ΔV/Δt(ml/min)=Α x ΔΧ/ΔΤ=Α x V
96
ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
AMEΣΗ (παρακέντηση του αγγείου) ΕΜΜΕΣΗ (χρήση σφυγμανομέτρου)
97
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΙΕΣΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΜΕ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΑΓΓΕΙΟΥ
98
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΙΕΣΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΜΕ ΣΦΥΓΜΑΝΟΜΕΤΡΗΣΗ
99
MEASURING BLOOD PRESSURE
1. Cuff pressure > systolic blood pressure--No sound. 2. The first sound is heard at peak systolic pressure. 3. Sounds are heard while cuff pressure < blood pressure. 4. Sound disappears when cuff pressure < diastolic pressure.
100
. Χρόνος κυκλοφορίας αίματος
= ο χρόνος που απαιτείται ώστε να μεταφερθεί μία ποσότητα αίματος κατά μήκος ολόκληρης της κυκλοφορίας ή κατά μήκος ενός συγκεκριμένου αγγειακού δικτύου ολικός χρόνος κυκλοφορίας 1min
101
Δομή αγγειακού τοιχώματος
102
Μυϊκές αρτηρίες Οδηγούν στα διάφορα όργανα
Περισσότερες λείες μυϊκές ίνες στο μέσο χιτώνα και λιγότερες λιγότερες ίνες ελαστίνης Μικρές αλλαγές της διαμέτρου τους οδηγούν σε μεγάλες αλλαγές της αιματικής τους ροής και της αρτηριακής πίεσης
103
Ελαστικές αρτηρίες Οι ελαστικές αρτηρίες είναι κοντά στην καρδιά
Ελαστικές αρτηρίες Οι ελαστικές αρτηρίες είναι κοντά στην καρδιά Υπόκεινται σε μεγαλύτερες πιέσεις καθώς η καρδιά εξωθεί αίμα στην αορτή Έχουν μεγαλύτερο ποσοστό ελαστίνης στο τοίχωμα τους που τους επιτρέπει να εκπτύσσονται Όπως και η αορτή μετά την διαστολή της καρδιάς το τοίχωμα τους επανέρχεται σταδιακά στην αρχική τους διάσταση
104
10. Ελαστικές ιδιότητες των αγγείων
105
Ιδιότητες αγγείων Αρτηρίες Φλέβες
- μεγάλη αντοχή σε διαφορές διατοιχωματικών πιέσεων - μικρή χωρητικότητα όγκου Φλέβες - μικρή αντοχή σε διαφορές διατοιχωματικών πιέσεων - μεγάλη χωρητικότητα όγκου(αιματαποθήκες)
106
Με ποιους τρόπους οι φλέβες προωθούν το αίμα προς την καρδιά;
Με ποιους τρόπους οι φλέβες προωθούν το αίμα προς την καρδιά; Mε την παρουσία βαλβίδων Την διαφορά ενδοθωρακικής και ενδοκοιλιακής πίεσης κατά την εισπνοή Συστολή μυών κάτω άκρων
107
Ελπίζω να τελείωσε…
108
Μετάδοση αγωγής διέγερσης
29 Νοεμβρίου 2010
109
Δυναμικό δράσης καρδιακού μυ
Πριν τη διέγερση: -90mV δυναμικό ηρεμίας Φάση εκπόλωσης: γρήγορη > 450V/sec Αρχικά γρήγορη φάση επαναπόλωσης : οδηγεί σε μια διατηρούμενη επίπεδη περιοχή εκπόλωσης (~ msec) Τελική φάση επαναπόλωσης: το κύτταρο επιστρέφει στην κατάσταση που υπήρχε πριν τη διέγερση Το δυναμικό δράσης διαρκεί στο μυοκάρδιο 10-30 φορές περισσότερο από όσο στους σκελετικούς μυς Παράταση Συστολής 29 Νοεμβρίου 2010
110
Το φυσιολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα
Κατά την επέκταση του κύματος της διέγερσης στα διάφορα τμήματα της καρδιάς, ηλεκτρικά ρεύματα διατρέχουν τους ιστούς του σώματος και προκαλούν την επαγωγή ηλεκτρικών δυναμικών στο δέρμα. Το ΗΚΓ είναι η καταγραφή αυτών των δυναμικών μεταξύ δύο σημείων που μπορεί να βρίσκονται σε διάφορες θέσεις στην επιφάνεια του σώματος. 29 Νοεμβρίου 2010
111
Τι πληροφορία μας δίνει το ΗΚΓ; (Ι)
Το ΗΚΓ αντανακλά τα ηλεκτρικά γεγονότα που σχετίζονται με την καρδιακή διέγερση και παρέχει πληροφορίες σχετικά με: τον ανατομικό προσανατολισμό της καρδιάς, τα σχετικά μεγέθη των καρδιακών κοιλοτήτων, την καρδιακή συχνότητα, το ρυθμό, την παραγωγή και την αγωγή της διέγερσης, τις διαταραχές στα παραπάνω γεγονότα ανεξάρτητα από το αν οφείλονται σε ανατομικές, μηχανικές, μεταβολικές ή κυκλοφορικές ατέλειες. 29 Νοεμβρίου 2010
112
Τι πληροφορία μας δίνει το ΗΚΓ; (ΙΙ)
Το ΗΚΓ, όμως, δεν παρέχει άμεσες πληροφορίες σχετικά με τη συστολή και την αντλητική ικανότητα της καρδιάς. Αυτές οι ιδιότητες μπορούν να κριθούν με βάση την πίεση του αίματος, την καρδιακή παροχή (cardiac output), τους καρδιακούς ήχους κ.ά. 29 Νοεμβρίου 2010
113
Τα χαρακτηριστικά του φυσιολογικού ΗΚΓ
Το φυσιολογικό ΗΚΓ αποτελείται από ένα έπαρμα (κύμα) Ρ, ένα «σύμπλεγμα QRS» και ένα έπαρμα (κύμα) Τ. Το σύμπλεγμα QRS συνήθως αποτελείται από τρία διαφορετικά κύματα, τα Q, R και S, που παράγονται -και τα τρία- από τη διέλευση της καρδιακής διέγερσης μέσα από τις κοιλίες. 29 Νοεμβρίου 2010
114
Χαρακτηριστικά του φυσιολογικού ECG
Το κύμα Ρ προκαλείται από ηλεκτρικά ρεύματα τα οποία παράγονται κατά την εκπόλωση των κόλπων πριν από τη συστολή τους, ενώ το σύμπλεγμα QRS προκαλείται από ηλεκτρικά ρεύματα τα οποία παράγονται κατά την εκπόλωση των κοιλιών πριν από τη συστολή τους, δηλαδή, κατά την επέκταση της εκπόλωσης στο μυοκάρδιο των κοιλιών. Κατά συνέπεια, τόσο το κύμα Ρ, όσο και τα κύματα που αποτελούν το σύμπλεγμα QRS, είναι κύματα εκπόλωσης. Το κύμα Τ προκαλείται από ηλεκτρικά ρεύματα τα οποία παράγονται κατά την ανάνηψη των κοιλιών από την κατάσταση της εκπόλωσης. Η διεργασία αυτή επιτελείται στο μυοκάρδιο των κοιλιών 0,25 ως 0,35 sec μετά την εκπόλωση, αυτό δε το κύμα χαρακτηρίζεται ως κύμα επαναπόλωσης. 29 Νοεμβρίου 2010
115
Εκπόλωση και επαναπόλωση
29 Νοεμβρίου 2010
116
Η σχέση του μονοφασικού δυναμικού ενέργειας του μυοκαρδίου προς τα επάρματα QRS και T (1)
Το μονοφασικό δυναμικό ενέργειας του μυοκαρδίου των κοιλιών διαρκεί φυσιολογικά από 0.25 ως 0.35 sec. Στο άνω μέρος του σχήματος απεικονίζεται μονοφασικό δυναμικό ενέργειας, το οποίο έχει καταγραφεί με μικροηλεκτρόδιο που έχει εισαχθεί μέσα σε μυϊκή ίνα του μυοκαρδίου των κοιλιών. Η σχεδόν κάθετη προς τα άνω γραμμή του δυναμικού ενέργειας προκαλείται από την εκπόλωση, η δε επάνοδος του δυναμικού στη βασική γραμμή προκαλείται από την επαναπόλωση. 29 Νοεμβρίου 2010
117
Η σχέση του μονοφασικού δυναμικού ενέργειας του μυοκαρδίου προς τα επάρματα QRS και T (2)
Σύγχρονη καταγραφή ΗΚΓ από την ίδια κοιλία: το σύμπλεγμα QRS εμφανίζεται στην αρχή του μονοφασικού δυναμικού ενέργειας, το δε έπαρμα Τ προς το τέλος του. στο ΗΚΓ δεν αναγράφεται καθόλου δυναμικό όταν το μυοκάρδιο των κοιλιών διατηρεί πλήρως την πόλωσή του ή βρίσκεται σε πλήρη εκπόλωση. μόνο όταν το μυοκάρδιο είναι κατά ένα μέρος μόνο σε κατάσταση πόλωσης και κατά το άλλο μέρος σε κατάσταση εκπόλωσης, παρατηρείται ροή ηλεκτρικού ρεύματος από ένα μέρος των κοιλιών σε άλλο, και κατά συνέπεια παρατηρείται και ροή του στην επιφάνεια του σώματος, οπότε και προκαλείται η γένεση των κυμάτων του ΗΚΓ. 29 Νοεμβρίου 2010
118
Η συσχέτιση της συστολής των κόλπων και κοιλιών προς τα επάρματα του ECG (1)
Πριν να είναι δυνατή η συστολή του μυός, είναι απαραίτητη η επέκταση της εκπόλωσης στο μυοκάρδιο, για την έναρξη των χημικών διεργασιών της συστολής. Το έπαρμα Ρ προκαλείται από την επέκταση της εκπόλωσης στους κόλπους Το σύμπλεγμα QRS προκαλείται από την επέκταση της εκπόλωσης στις κοιλίες. Κατά συνέπεια, το έπαρμα Ρ εμφανίζεται αμέσως πριν από την έναρξη της συστολής των κόλπων, ενώ το σύμπλεγμα QRS αμέσως πριν από την έναρξη της συστολής των κοιλιών. 29 Νοεμβρίου 2010
119
Η συσχέτιση της συστολής των κόλπων και κοιλιών προς τα επάρματα του ECG (2)
Το κύμα Τ είναι το κύμα επαναπόλωσης των κοιλιών. Ορισμένες μυϊκές ίνες του μυοκαρδίου των κοιλιών αρχίζουν να επαναπολούνται 0,2 sec περίπου μετά την έναρξη του κύματος εκπόλωσης, πολλές όμως άλλες ίνες αρχίζουν να επαναπολούνται βραδύτερα, μέχρι και 0,35 sec. Έτσι, η διεργασία της επαναπόλωσης επεκτείνεται μέσα σε σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 0,15 sec. Κατά συνέπεια, το κύμα Τ στο φυσιολογικό ΗΚΓ συχνά είναι παρατεταμένο, η ηλεκτρική του όμως τάση είναι σημαντικά μικρότερη από την τάση του συμπλέγματος QRS, αυτό δε μερικώς οφείλεται στη μεγάλη του διάρκεια. 29 Νοεμβρίου 2010
120
Η συσχέτιση της συστολής των κόλπων και κοιλιών προς τα επάρματα του ECG (3)
Οι κόλποι επαναπολούνται περίπου 0,15 ως 0,20 sec μετά το έπαρμα εκπόλωσης. Ο χρόνος όμως αυτός συμπίπτει με την εμφάνιση του συμπλέγματος QRS στο ηλεκτροκαρδιογράφημα. Κατά συνέπεια, το έπαρμα επαναπόλωσης των κόλπων, γνωστό ως Τ των κόλπων, συνήθως επικαλύπτεται από το πολύ μεγαλύτερο σύμπλεγμα QRS. Γι’ αυτό το λόγο, σπάνια μόνο είναι δυνατόν να παρατηρηθεί κολπικό έπαρμα Τ στο ηλεκτροκαρδιογράφημα. 29 Νοεμβρίου 2010
121
Η συσχέτιση της συστολής των κόλπων και κοιλιών προς τα επάρματα του ECG (4)
Οι περιοχές στις οποίες υπάρχει η διέγερση φαίνονται με κόκκινο (γκρι) χρώμα. Οι περιοχές με μαύρο είναι αυτές στις οποίες χάνεται η διέγερση. 29 Νοεμβρίου 2010
122
Σχέση καρδιακού παλμού και ECG (1)
Το έπαρμα P προκαλείται από την επέκταση της εκπόλωσης στο μυοκάρδιο των κόλπων, η οποία ακολουθείται από τη συστολή των κόλπων, με αποτέλεσμα την ελαφρά ανύψωση της καμπύλης της ενδοκολπικής πίεσης, αμέσως μετά το έπαρμα P. 29 Νοεμβρίου 2010
123
Σχέση καρδιακού παλμού και ECG (2)
Μετά από 0,16 sec περίπου από την έναρξη του επάρματος P, εμφανίζονται τα επάρματα QRS τα οποία οφείλονται στην εκπόλωση των κοιλιών, η οποία προκαλεί την έναρξη της συστολής των κοιλιών και την ανιούσα φορά της ενδοκοιλιακής πίεσης. Κατά συνέπεια, το σύμπλεγμα QRS αρχίζει ελάχιστο χρόνο πριν από τη συστολή των κοιλιών. 29 Νοεμβρίου 2010
124
Σχέση καρδιακού παλμού και ECG (3)
Τέλος, παρατηρείται στο ηλεκτροκαρδιογράφημα το κοιλιακό έπαρμα T. Αυτό αντιπροσωπεύει την περίοδο επαναπόλωσης των κοιλιών, κατά τη διάρκεια της οποίας οι μυϊκές ίνες του μυοκαρδίου των κοιλιών αρχίζουν να χαλαρώνουν. Γι’ αυτό και το έπαρμα Τ εμφανίζεται ελάχιστο χρονικό διάστημα πριν από το τέλος της συστολής των κοιλιών. 29 Νοεμβρίου 2010
125
Βαθμονόμηση 10 υποδιαιρέσεις προς τα πάνω ή κάτω (2 τετράγωνα) αντιστοιχούν σε +1 mV ή -1mV αντίστοιχα Κάθε 2,5 cm στον οριζόντιο άξονα αντιστοιχεί σε χρόνο 1 sec . Υποδιαρείται σε 5 ίσα μέρη (τετράγωνα) διάρκειας 0,2 sec το καθένα Κάθε τετράγωνο χωρίζεται με λεπτότερες γραμμές σε άλλα 5 μέρη, διάρκειας 0,04 sec το καθένα H καταγραφή ΗΚΓ γίνεται σε χαρτί με κατάλληλες γραμμώσεις: 29 Νοεμβρίου 2010
126
Οι φυσιολογικές ηλεκτρικές τάσεις στο ΗΚΓ
Η ηλεκτρική τάση: εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο τα ηλεκτρόδια τοποθετούνται στην επιφάνεια του σώματος. Όταν το ένα ηλεκτρόδιο τοποθετείται αμέσως πάνω από την καρδιά, και το δεύτερο σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος, η ηλεκτρική τάση του συμπλέγματος QRS μπορεί να φτάνει τα 3 ή 4 mV (πολύ μικρή, σε σύγκριση με το μονοφασικό δυναμικό ενέργειας των 110 mV). Όταν το ΗΚΓ καταγράφεται με ηλεκτρόδια τοποθετημένα στα δυο άνω άκρα, είτε σε ένα άνω και σε ένα κάτω άκρο, η ηλεκτρική τάση του συμπλέγματος QRS είναι συνήθως 1 mV από την κορυφή του επάρματος R μέχρι το κάτω μέρος του επάρματος S. Η ηλεκτρική τάση του επάρματος Ρ είναι 0,1 ως 0,3 mV και του επάρματος Τ από 0,2 ως 0,3 mV. 29 Νοεμβρίου 2010
127
Οι φυσιολογικές διάρκειες μεταξύ των επαρμάτων στο ΗΚΓ (1)
Το διάστημα P-Q ή P-R. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ του επάρματος Ρ και της αρχής του συμπλέγματος QRS είναι ο χρόνος που παρέρχεται από την έναρξη της συστολής των κόλπων, μέχρι την έναρξη της συστολής των κοιλιών. Το χρονικό αυτό διάστημα ονομάζεται διάστημα P-Q. Το φυσιολογικό διάστημα P-Q είναι περίπου 0,16 sec. Αυτό το διάστημα σε μερικές περιπτώσεις ονομάζεται διάστημα P-R γιατί το Q συχνά απουσιάζει. 29 Νοεμβρίου 2010
128
Οι φυσιολογικές διάρκειες μεταξύ των επαρμάτων στο ΗΚΓ (2)
Το διάστημα Q-T. Η συστολή των κοιλιών πρακτικά διαρκεί από την αρχή του επάρματος Q μέχρι το τέλος του επάρματος Τ. Το χρονικό αυτό διάστημα ονομάζεται διάστημα Q-T και η φυσιολογική του διάρκεια είναι 0,35 sec. 29 Νοεμβρίου 2010
129
Η συχνότητα της καρδιακής λειτουργίας όπως καθορίζεται με το ΗΚΓ
Η fcard καθορίζεται εύκολα: το χρονικό διάστημα μεταξύ δυο διαδοχικών καρδιακών παλμών είναι το αντίστροφο της καρδιακής συχνότητας. π.χ. αν το χρονικό διάστημα που παρεμβάλλεται μεταξύ δυο διαδοχικών καρδιακών παλμών, όπως καθορίζεται με τις γραμμές βαθμονόμησης, είναι 1 sec, η καρδιακή συχνότητα είναι 60 καρδιακοί παλμοί το λεπτό. Το φυσιολογικό χρονικό διάστημα που παρεμβάλλεται μεταξύ δυο συμπλεγμάτων QRS είναι περίπου 0,83 sec. Αυτό σημαίνει ότι η καρδιακή συχνότητα σ’ αυτή την περίπτωση, είναι 72 καρδιακοί παλμοί το λεπτό. 29 Νοεμβρίου 2010
130
Ηλεκτροκαρδιογραφία
131
Φυσιολογικό Η.Κ.Γ.
132
R L N F
134
Φυσιολογικό Η.Κ.Γ.
135
ΔΕ κολπος: ΔΕΞΙΑ ΑΡ κολπος: ΠΙΣΩ ΔΕ κοιλια: ΜΠΡΟΣΤΑ
R L N F ΔΕ κολπος: ΔΕΞΙΑ ΑΡ κολπος: ΠΙΣΩ ΔΕ κοιλια: ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΡ κοιλια: ΑΡΙΣΤΕΡΑ
138
PR (PQ) διαστημα (interval) = 0.12-0.20sec (3-5 μικρα τετραγωνα)
Ευρος QRS (width) = sec (2-3 μικρα τετραγωνα) QT διαστημα (interval) = sec (QTc)
139
Αξιολόγηση δεδομένων ΕΠΑΡΜΑ Ρ Κάθε έπαρμα Ρ ακολουθείται από QRS
Φυσιολογικός αριθμός Ρ μεταξύ /1΄ (απόκλιση < 10%) (300/Μ ή 1500/μ) Ρ < 60/1΄ = Κολπική βραδυκαρδία Ρ > 100/1΄ = Κολπική ταχυκαρδία Απόκλιση > 10% = κολπική αρρυθμία ↑Υψος στην ΙΙ (>2.5mm) και/ή V1 (>1.5mm): Ενδειξη Υπερτ Δε Κολπου Ευρυ (> 0.12s) στην ΙΙ +/- με εγκοπη: Ενδειξη Υπερτ Αρ. Κολπου QRS Υπολογισμός του καρδιακού άξονα Διάστημα PR Φυσιολογικά (3-5 μικρά τετράγωνα) Μεγαλύτερο διάστημα σημαίνει 1ου βαθμού κολποκοιλιακό αποκλεισμό, ενώ μικρότερο μπορεί να σημαίνει Wolff-Parkinson-White QT = Φυσιολογικά 0.42s Επιμήκυνση σε έμφραγμα, μυοκαρδίτιδα, υποθυρεοειδισμό, υπασβαστιαιμία, ενδοεγκεφαλική αιμορραγία, β-ανασταλτές κ.α.
140
Αξιολόγηση δεδομένων Έπαρμα Τ Διάστημα ST
Υψηλά επάρματα Τ = Έμφραγμα, αποκλεισμός αριστερού σκέλους Μικρά, επίπεδα ή αντιστραμμένα Τ = Ισχαιμία, ηλικία, διγοξίνη, περικαρδίτιδα, ηλεκτρολυτικές διαταραχές Διάστημα ST Φυσιολογικά είναι στην ισοηλεκτρική γραμμή Ανύψωση >1mm (1 μικρο τετραγωνο) σε οξύ έμφραγμα, αποκλεισμό αριστερού σκέλους, αθλητική καρδιά, οξεία περικαρδίτιδα κ.ά. Κατάσπαση του ST >1mm (1 μικρο τετραγωνο) σε μυοκαρδιακή ισχαιμία, δηλητηρίαση με διγοξίνη, κοιλιακή υπερτροφία, πνευμονική εμβολή, αποκλεισμός αριστερού σκέλους
141
Αξονας ΗΚΓτος H μεση κατευθυνση του επαρματος QRS στο μετωπιαιο επιπεδο Το συνολο (ολικο αθροισμα) των 6 απαγωγων των ακρων (3+3) Πρακτικα: Στη μεση δυο απαγωγων με ψηλα και ισοϋψη R επαρματα Σε ορθη γωνια με οποια απαγωγη εχει διφασικο επαρμα (+προς την κατευθυνση των R απαγωγων)
142
Φυσιολογικος αξονας: -30o εως +100ο
143
Αριστερη αποκλιση (LAD): RII<SII
Δεξια αποκλιση (RAD): RIII>RII
144
Φυσιολογικό Η.Κ.Γ.
145
Βλάβες της Καρδιάς (i) Ισχαιμία του μυοκαρδίου:
στένωση μιας μεγάλης στεφανιαίας αρτηρίας ελάττωση στη ροή του αίματος υπολειτουργία του μυοκαρδίου Συνήθως εκδηλώνεται με μεταβολές του ST ή του Τ: Αρνητικό κύμα Τ και συμμετρικό στις απαγωγές όπου φυσιολογικά είναι θετικό. 29 Νοεμβρίου 2010
146
Βλάβες της Καρδιάς (ii)
Έμφραγμα μυοκαρδίου: πλήρης απόφραξη μιας στεφανιαίας αρτηρίας μια περιοχή της καρδιάς δεν αιματοδοτείται καθόλου Ηλεκτρικό κενό της αποφραγμένης περιοχής κατά τη λειτουργία της καρδιάς Ύπαρξη σημαντικού κύματος Q με ύψος ίσο με το 1/3 του QRS Ύπαρξη σημαντικού κύματος Q με εύρος 0,04 sec Ανύψωση του ST (της τάξεως των 4mm) 29 Νοεμβρίου 2010
147
Βλάβες της Καρδιάς (iii)
Στηθαγχική Κρίση: Οφείλεται σε παροδική ισχαιμία του μυοκαρδίου από μια διαταραχή του ισοζυγίου “προσφορά και ζήτηση” του μυοκαρδίου σε οξυγόνο Η διαταραχή αυτή συμβαίνει είτε όταν αυξάνονται οι απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο π.χ. σε σωματική προσπάθεια ή συγκίνηση - σταθερή στηθάγχη, είτε όταν υπό κανονική λειτουργία της καρδιάς προκληθεί ελάττωση της ροής αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες π.χ. σε σπασμό των στεφανιαίων αρτηριών - ασταθής στηθάγχη. 29 Νοεμβρίου 2010
148
Βλάβες της Καρδιάς (iiia)
Στηθαγχική Κρίση: Όταν ο ασθενής δεν βρίσκεται σε στηθαγχική κρίση και εξετασθεί ιατρικά, τότε στο ΗΚΓ δεν παρατηρείται τίποτα το ανησυχητικό, γιατί η καρδιά λειτουργεί κανονικά. Όταν όμως εξετασθεί κατά τη διάρκεια στηθαγχικής κρίσης έχουμε σημαντική κατάπτωση του ST γύρω στα 3 mm κάτω από την ισοηλεκτρική γραμμή που είναι κατιούσα και μεγάλης διάρκειας και η οποία εμφανίζεται στις απαγωγές V2-V6. 29 Νοεμβρίου 2010
149
Καρδιακές αρρυθμίες (i)
Ορισμένες από τις πιο βασανιστικές δυσλειτουργίες της καρδιάς οφείλονται σε παθολογικούς ρυθμούς της καρδιακής λειτουργίας: Συχνότητα λειτουργίας > ή < από όσο απαιτείται για την άντληση του απαιτούμενου ποσού αίματος. Πολύ βραχύ χρονικό διάστημα μεταξύ διαδοχικών συστολών δεν επαρκεί για την πλήρωση των κοιλιών. Πλήρης ασυγχρονισμός των κολπικών συστολών ως προς τις κοιλιακές συστολές οι κόλποι δεν λειτουργούν ως εναυσματικές αντλίες για τις κοιλίες. 29 Νοεμβρίου 2010
150
Καρδιακές αρρυθμίες (ii)
Τα αίτια των διαφόρων αρρυθμιών της καρδιάς είναι συνήθως μία ή και συνδυασμός από τις ακόλουθες ανωμαλίες του συστήματος παραγωγής και αγωγής της καρδιακής διέγερσης: Παθολογικός ρυθμός του βηματοδότη Μετατόπιση του βηματοδότη από το φλεβόκομβο σε άλλα σημεία της καρδιάς Αποκλεισμός, σε διάφορα σημεία, της μετάδοσης της διέγερσης μέσα από την καρδιά Παθολογικές οδοί της μετάδοσης της διέγερσης μέσα από την καρδιά Αυτόματη παραγωγή διεγέρσεων, σχεδόν από οποιοδήποτε σημείο της καρδιάς 29 Νοεμβρίου 2010
151
Ταχυκαρδία (i) Ταχύς ρυθμός της καρδιάς, συχνότερος από 100 συστολές ανά λεπτό Απαγωγή ΙΙ συστολές / min 29 Νοεμβρίου 2010
152
Ταχυκαρδία (ii) Αίτια ταχυκαρδίας:
Αυξημένη θερμοκρασία σώματος: +18 συστολές / min για κάθε βαθμό Κελσίου μέχρι 40,5 βαθμούς (για θερμοκρασία > 40,5 είναι δυνατή η ελάττωση της συχνότητας, λόγω εξασθένισης μυοκαρδίου από πυρετό). Αυξημένη θερμοκρασία επιτάχυνση μεταβολισμού φλεβόκομβου άμεση αύξηση διεγερσιμότητας και συχνότητας διέγερσής του. Διέγερση της καρδιάς με τα συμπαθητικά νεύρα, π.χ. Απώλεια αίματος ασθενούς κατάσταση καταπληξίας ή ημικαταπληξίας αντανακλαστική διέγερση της καρδιάς αύξηση συχνότητας έως και 150 ή 180 συστολές / min. Απλή εξασθένιση μυοκαρδίου αύξηση συχνότητας γιατί η εξασθενημένη καρδιά δεν αντλεί επαρκές αίμα προς τις αρτηρίες έκλυση αντανακλαστικών αύξηση συχνότητας λειτουργίας καρδιάς Τοξικές καταστάσεις της καρδιάς 29 Νοεμβρίου 2010
153
Βραδυκαρδία (i) Ελαττωμένη συχνότητα καρδιακής λειτουργίας, μικρότερη από 60 συστολές ανά λεπτό Απαγωγή ΙΙΙ - ~ 40 συστολές / min 29 Νοεμβρίου 2010
154
Βραδυκαρδία (ii) Βραδυκαρδία αθλητών: ισχυρότερη καρδιά μεγαλύτερο ποσό εκτοξευόμενου αίματος μεγαλύτερος όγκος παλμού 29 Νοεμβρίου 2010
155
Φλεβοκοιλιακός - Κολποκοιλιακός Αποκλεισμός (i)
Η διέγερση από το φλεβόκομβο αποκλείεται πριν εισέλθει στο μυοκάρδιο των κόλπων. Απαγωγή ΙΙΙ Αιφνίδια παύση κυμάτων P αναστολή λειτουργίας κόλπων. Οι κοιλίες αναλαμβάνουν με καινούριο ρυθμό (συνήθως προέρχεται από τον κολποκοιλιακό κόμβο) μη μεταβολή διαμόρφωσης συμπλέγματος QRS. 29 Νοεμβρίου 2010
156
Φλεβοκοιλιακός - Κολποκοιλιακός Αποκλεισμός (ii)
Απαγωγή ΙΙΙ Αποκλεισμός της μεταβίβασης της διέγερσης από τους κόλπους στις κοιλίες Διαχωρισμός των κυμάτων P από τα συμπλέγματα QRS 29 Νοεμβρίου 2010
157
Πτερυγισμός και Μαρμαρυγή
Πολλές φορές είτε οι κόλποι είτε οι κοιλίες αρχίζουν να συστέλλονται εξαιρετικά γρήγορα και ακανόνιστα. Πτερυγισμός: οι μικρότερης συχνότητας, περισσότερο συντονισμένες συστολές, σε αριθμό ανά λεπτό. Μαρμαρυγή: πολύ μεγάλης συχνότητας, ασυντόνιστες συστολές 29 Νοεμβρίου 2010
158
Μαρμαρυγή των κοιλιών (i)
Οφείλεται σε διεγέρσεις της καρδιάς, οι οποίες φέρονται «τρελά» προς διάφορες κατευθύνσεις. Διεγείρουν πρώτα το ένα τμήμα, μετά το άλλο, κτλ. φτάνουν στο σημείο αφετηρίας τους, για να επαναλάβουν την ίδια διαδρομή χωρίς τέλος Πολλά τμήματα του μυοκαρδίου των κοιλιών συστέλλονται συγχρόνως, άλλα βρίσκονται σε χάλαση Δεν υπάρχει πλήρως συντονισμένη συστολή ολόκληρου του μυοκαρδίου των κοιλιών Οι κοιλιακές κοιλότητες παραμένουν σε μία μέση κατάσταση μερικής συστολής δεν αντλούν καθόλου, ή αντλούν αμελητέα ποσότητα αίματος. Σε 4-5 sec μετά την έναρξη της μαρμαρυγής απώλεια συνείδησης ατόμου, λόγω αναστολής αιμάτωσης εγκεφάλου, νέκρωση ιστών σε διάφορα μέρη του σώματος. 29 Νοεμβρίου 2010
159
Μαρμαρυγή των κοιλιών (ii)
Πιθανά αίτια: Αιφνίδια επίδραση ηλεκτρικού ρεύματος στην καρδία Ισχαιμία του μυοκαρδίου, του ειδικού συστήματος αγωγής ή και των δύο. «Τρωτή» περίοδος για πρόκληση μαρμαρυγής κοιλιών: ο χρόνος κατά τον οποίο η καρδιά αναλαμβάνει από τον προηγούμενο καρδιακό παλμό, στο τέλος της καρδιακής συστολής, όπου υπάρχουν συγχρόνως περιοχές που βρίσκονται σε ανερέθιστη περίοδο και άλλες που βρίσκονται σε διεγέρσιμη κατάσταση. Ένα απλό ηλεκτρικό ερέθισμα στη διάρκεια της «τρωτής» περιόδου μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση διεγέρσεων που να εκτείνονται μόνο προς μία κατεύθυνση γύρω από τις περιοχές του μυοκαρδίου που βρίσκονται σε ανερέθιστη περίοδο. 29 Νοεμβρίου 2010
160
Μαρμαρυγή των κοιλιών (iii)
Απαγωγή ΙΙ Δεν υπάρχει καμία τάση για κανονικό ρυθμό οποιουδήποτε τύπου. Στις αρχικές φάσεις: σχετικά μεγάλες μάζες μυοκαρδίου συστέλλονται συγχρόνως ισχυρά αλλά μη κανονικά κύματα στο ΗΚΓ (~0,5mV). Σε λίγα μόνο δευτερόλεπτα: εξαφάνιση αδρών συστολών καρδιάς εμφάνιση ακανόνιστων κυμάτων με χαμηλό δυναμικό (~0,2 - 0,3mV). Ροή ηλεκτρικών ρευμάτων προς διάφορες κατευθύνσεις χωρίς επανάληψη συγκεκριμένης διαδρομής Συνεχής και σπασμωδική μεταβολή ηλεκτρικών δυναμικών. 29 Νοεμβρίου 2010
161
Μαρμαρυγή των κόλπων (i)
Κολπικός πτερυγισμός Κολπική μαρμαρυγή Μηχανισμός μαρμαρυγής κόλπων: ακριβώς ίδιος με των κοιλιών, με τη διαφορά ότι η διεργασία συμβαίνει στη μάζα του κολπικού μυοκαρδίου αντί του κοιλιακού. Συχνή αιτία η αύξηση του μεγέθους των κόλπων λόγω: βλάβης βαλβίδων καρδιάς παρακώλυση φυσιολογικής εκκένωσης κόλπων προς κοιλίες ανεπάρκεια κοιλιών υπέρμετρη στάση αίματος μέσα στους κόλπους Παράγοντες που προδιαθέτουν σε ανάπτυξη μαρμαρυγής κόλπων: Επιμήκυνση της οδού αγωγής της διέγερσης Επιβράδυνση αγωγής 29 Νοεμβρίου 2010
162
Μαρμαρυγή των κόλπων (ii)
Χαρακτηριστικά άντλησης αίματος από τους κόλπους κατά τη μαρμαρυγή των κόλπων: Οι κόλποι δεν αντλούν αίμα καθίστανται εντελώς άχρηστοι ως εναυσματικές αντλίες για τις κοιλίες. Το αίμα εξακολουθεί να ρέει παθητικά μέσα από τους κόλπους προς τις κοιλίες. Η αντλητική απόδοση των κοιλιών ελαττώνεται μόνο κατά 20 ως 30% το άτομο μπορεί να επιβιώσει ακόμη και για χρόνια, αν και με ελαττωμένη αντλητική απόδοση της καρδιάς. 29 Νοεμβρίου 2010
163
Μαρμαρυγή των κόλπων (iii)
Απαγωγή Ι Πολλά μικρά κύματα εκπόλωσης επεκτείνονται σε όλες τις κατευθύνσεις μέσα στο μυοκάρδιο των κόλπων. Τα κύματα είναι ασθενή και με αντίθετη πολικότητα συνήθως αλληλο- εξουδετερώνονται σχεδόν πλήρως Δεν παρατηρούνται κύματα P Παρατηρείται κυματοειδής εγγραφή χαμηλού δυναμικού υψηλής συχνότητας Τα συμπλέγματα QRS-Τ είναι απόλυτα φυσιολογικά, η συχνότητά τους όμως εμφανίζει μεγάλες ανωμαλίες. Συνεχής και σπασμωδική μεταβολή ηλεκτρικών δυναμικών. 29 Νοεμβρίου 2010
164
Μαρμαρυγή των κόλπων (iv)
Ανωμαλίες ρυθμού κοιλιών κατά τη διάρκεια μαρμαρυγής των κόλπων: Άφιξη διεγέρσεων στον κολποκοιλιακό κόμβο με μεγάλη συχνότητα ΑΛΛΑ και αρρυθμία. Τουλάχιστον 0,35sec μεσολαβούν μεταξύ μιας συστολής των κοιλιών και της επόμενης 0 ως 0,6sec παρεμβάλλονται ως τη στιγμή που μια από τις άρρυθμες διεγέρσεις της μαρμαρυγής τυχαίνει να φτάσει στον κολποκοιλιακό κόμβο. Το χρονικό διάστημα που παρεμβάλλεται μεταξύ δύο διαδοχικών συστολών των κοιλιών ποικίλει από minimum 0,35sec ως ~maximum 0,95sec πολύ μεγάλη αρρυθμία καρδιακής λειτουργίας. Κλινικό εύρημα που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της μαρμαρυγής των κόλπων: εξαιρετικά μεγάλη ανισότητα διαστημάτων μεταξύ των συστολών της καρδίας στο ΗΚΓ. 29 Νοεμβρίου 2010
165
Μαρμαρυγή των κόλπων (v)
Θεραπεία μαρμαρυγής των κόλπων με ηλεκτροπληξία: Διοχέτευση μόνο ενός ισχυρού ηλεκτρικού παλμού μέσα από τους κόλπους, με αποτέλεσμα να προκαλείται ανερέθιστη περίοδος λίγων δευτερολέπτων για ολόκληρη την καρδιά. Μετά από αυτό συνήθως ακολουθεί φυσιολογικός καρδιακός παλμός (εφόσον η καρδιά έχει αυτή τη δυνατότητα). 29 Νοεμβρίου 2010
166
Πτερυγισμός των κόλπων (i)
Προκαλείται από κυκλική κίνηση διέγερσης στους κόλπους. Διαφέρει από τη μαρμαρυγή των κόλπων κατά το ότι το ηλεκτρικό σήμα φέρεται σαν ένα μεγάλο μέτωπο κύματος πάντα προς μία μόνο κατεύθυνση, γύρω από τη μάζα του μυοκαρδίου των κόλπων. Το μέτωπο του κύματος ακολουθεί συνήθως διαδρομή από πάνω προς τα κάτω. Ο πτερυγισμός των κόλπων προκαλεί ταχύ ρυθμό συστολής των κόλπων, συνήθως συστολές / min. Η μια πλευρά των κόλπων συστέλλεται, ενώ η άλλη βρίσκεται σε χάλαση το ποσό αίματος που αντλείται από τους κόλπους είναι μικρό. Οι διεγέρσεις φτάνουν στον κολποκοιλιακό κόμβο με συχνότητα πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που θα επέτρεπε τη δίοδο όλων τους προς τις κοιλίες επιτελούνται δύο ή τρεις συστολές των κόλπων προς μία μόνο συστολή των κοιλιών. 29 Νοεμβρίου 2010
167
Πτερυγισμός των κόλπων (ii)
Απαγωγή ΙΙ Υψηλά κύματα P, εξαιτίας συστολής ημισυντονισμένων μαζών από το μυοκάρδιο των κόλπων, Ένα σύμπλεγμα QRS-T ακολουθεί ένα κύμα P μια φορά για κάθε δύο ή τρεις συστολές των κόλπων, δηλ. ο ρυθμός είναι 2:1 και 3:1. 29 Νοεμβρίου 2010
168
Καρδιακή Στάση (Ανακοπή)
Όταν ο μεταβολισμός της καρδιάς διαταραχτεί πολύ εξαιτίας οποιασδήποτε από τις πολλές πιθανές καταστάσεις, μερικές φορές οι ρυθμικές της συστολές σταματούν. Ένα από τα συχνότερα αίτια: Υποξία καρδιάς, επειδή σε βαριά πάσχοντες εμποδίζεται η διατήρηση των φυσιολογικών ιοντικών διαφορών από τις δύο πλευρές των μυϊκών ινών. Άρρωστοι με σοβαρές παθήσεις του μυοκαρδίου παρουσιάζουν καρδιακή ανακοπή. Μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο Η καρδιοπνευμονική αναβίωση δεν επαρκεί σε περιπτώσεις βαριάς μυοκαρδιοπάθειας Συχνά γίνεται εμφύτευση στην καρδιά ηλεκτρονικού «βηματοδότη» για την εφαρμογή ρυθμικών ερεθισμάτων. 29 Νοεμβρίου 2010
169
Παθολογικά ΗΚΓ 29 Νοεμβρίου 2010
170
Ηλεκτρονικός βηματοδότης
29 Νοεμβρίου 2010
Παρόμοιες παρουσιάσεις
© 2024 SlidePlayer.gr Inc.
All rights reserved.