1 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Μεγάλος Πόλεμος Great War Grande Guerre.

Παρουσίαση με θέμα: "1 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Μεγάλος Πόλεμος Great War Grande Guerre."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 1 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Μεγάλος Πόλεμος Great War Grande Guerre

2 2 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Η γενικευμένη σύγκρουση των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων που διήρκεσε από τον Αύγουστο του 1914 ως τις 11 Νοεμβρίου 1918.

3 3 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Οι Ενωμένες Δυνάμεις Κεντρικές Δυνάμεις Μεγάλη ΒρετανίαΓερμανία ΓαλλίαΑυστροουγγαρία η Ρωσία (ως τις αρχές του 1918) Οθωμανική Αυτοκρατορία οι ΗΠΑ (από το 1917)Βουλγαρία Δυνάμεις της Αντάντ Τριπλή Συμμαχία.

4 4 Αίτια και Αφορμές Εθνικισμός και Ιμπεριαλισμός Πολιτικοί ανταγωνισμοί και επιδιώξεις

5 5 Τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στις οικονομικές συνθήκες της εποχής και στις επεκτατικές βλέψεις των διαφόρων κρατών, που είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ανταγωνισμού μεταξύ τους.

6 6 Πολιτικοί ανταγωνισμοί και επιδιώξεις Ειδικότερα η οικονομική ανάπτυξη της Γερμανίας, που προήλθε από τη ραγδαία εξέλιξη της βιομηχανίας της, οδήγησε στην όξυνση του ανταγωνισμού της με την Αγγλία σχετικά με την εξασφάλιση του μονοπωλίου των διεθνών αγορών.

7 7 Πολιτικοί ανταγωνισμοί και επιδιώξεις Ταυτόχρονα, η γαλλική πολιτική της «ρεβάνς», δηλ. η επιθυμία της Γαλλίας να αποκαταστήσει το γόητρό της και να ανακτήσει την Αλσατία και τη Λωραίνη, (που είχε χάσει στο Γαλλογερμανικό πόλεμο του 1870 - 1871) είχε δημιουργήσει ένταση στις σχέσεις της με τη Γερμανία.

8 8 Πολιτικοί ανταγωνισμοί και επιδιώξεις Την ίδια εποχή, η Αυστροουγγαρία βρισκόταν σε ανταγωνισμό με τη Ρωσία σχετικά με την κυριαρχία στα Βαλκάνια. Τα νέα εθνικά βαλκανικά κράτη, που είχαν δημιουργηθεί μετά την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κρατούσαν ευνοϊκή στάση απέναντι στις διεκδικήσεις των εθνικών μειονοτήτων της Αυστροουγγαρίας και απειλούσαν την ενότητά της. Έτσι, η Αυστροουγγαρία επιθυμούσε να διατηρηθεί το status quo των Βαλκανίων.

9 9 Πολιτικοί ανταγωνισμοί και επιδιώξεις Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, επιθυμούσε να βρει διέξοδο στη Μεσόγειο, υποστήριζε την κίνηση του πανσλαβισμού και θεωρούσε τον εαυτό της φυσικό προστάτη των ορθόδοξων λαών των Βαλκανίων, πράγματα που έβρισκαν αντίθετες τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία.

10 10 Πριν τον Πόλεμο

11 11 Αίτια Ο σημαντικότερος παράγοντας, ο οποίος – σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους – άνοιξε το δρόμο στην αποσταθεροποίηση, ήταν η ανατροπή της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών μετά την εντυπωσιακή άνοδο της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.

12 12 Τη γερμανική στρατιωτική και οικονομική πρόκληση εξέλαβαν ως απειλή τόσο η Βρετανία, η οποία αγωνιούσε να διατηρήσει τη ναυτική της υπεροχή, όσο και η Γαλλία, που εμφορείτο από πνεύμα «ρεβανσισμού» (αντεκδίκησης) μετά την ήττα της στο γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870-71. Παρά τον οξύ μεταξύ τους ανταγωνισμό στις αποικίες, οι δύο χώρες κατόρθωσαν να φθάσουν στην «Εγκάρδια Συνεννόηση» το 1904.

13 13 Οι ρωσογερμανικές σχέσεις επιδεινώθηκαν βαθμιαία, όταν η Γερμανία έκλινε περισσότερο προς την Αυστροουγγαρία, τον σταθερότερο σύμμαχό της και ανταγωνιστή της Ρωσίας στα Βαλκάνια. Μετά την άρνηση της κεντρικής Τράπεζας του Ράιχ να ανανεώσει τα δάνεια που είχαν δοθεί στη ρωσική κυβέρνηση, η τελευταία στράφηκε στη χρηματαγορά του Παρισιού.

14 14 Η γαλλορωσική προσέγγιση επιστέφθηκε με τη στρατιωτική συνθήκη του 1892 -94. Η Γαλλία είχε καταφέρει να εξέλθει από την απομόνωση, όπου την είχε ρίξει η διπλωματία του Βίσμαρκ, ενώ η Γερμανία βρισκόταν «περικυκλωμένη» από τον αντίπαλο συνασπισμό.

15 15 Η βρετανορωσική προσέγγιση, η οποία μετέτρεψε την «Εγκάρδια Συνεννόηση» σε «Τριπλή Συνεννόηση» το 1907, διευκολύνθηκε από την ήττα των Ρώσων στον πόλεμό τους με τους Ιάπωνες στα 1904-5 και από την επίδειξη πυγμής του Γουλιέλμου Β΄ στην κρίση του Μαρόκου στα 1905.

16 16 Το αντίπαλο στρατόπεδο, η Τριπλή Συμμαχία, περιελάμβανε τη Γερμανία, την Αυστροουγγαρία και την Ιταλία, η κυβέρνηση της οποίας όμως, διαχωρίζοντας της θέση της από τους εταίρους, είχε υποσχεθεί το 1902, στη Γαλλία να μην εμπλακεί σε πόλεμο εναντίον της τον οποίο θα προκαλούσε η Γερμανία.

17 17 Η αντιπαράθεση των δύο συνασπισμών εξετράπη τελικά σε ένοπλη σύρραξη υπό την επίδραση ενός συνόλου παραγόντων: Α) Εκτεινόταν, χάρη και στη συνδρομή των ιμπεριαλιστικών δικτύων, σε όλο τον πλανήτη, πράγμα που σήμαινε ότι κάθε τοπική κρίση μπορούσε να καταλήξει σε γενικευμένη σύρραξη. Αυτό συνέβη με τις δύο κρίσεις του Μαρόκου, στα 1905 και 1911, την προσάρτηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης από την Αυστροουγγαρία το 1908 και τελικά τη δολοφονία του διαδόχου του αυστριακού θρόνου, Φραγκίσκο Φερδινάνδο από έναν εθνικιστή, στις 28 Ιουνίου 1914 στο Σεράγεβο = η μοιραία αφορμή.

18 18 Β) Οι κυβερνήσεις είχαν επιδοθεί σε ανταγωνισμό εξοπλισμών και στρατιωτικών προετοιμασιών, δύσκολα αναστρέψιμων από κάποιο σημείο και μετά, διότι καμία πολιτική ηγεσία δεν αναλάμβανε την ευθύνη να κάνει πρώτη το βήμα προς την ειρήνη, δίνοντας έτσι στους αντιπάλους της το προβάδισμα στις στρατιωτικές κινήσεις.

19 19 Γ) Οι οικονομικοί ανταγωνισμοί διαπλέκονταν στενά με τις πολιτικοστρατιωτικές σκοπιμότητες προκαλώντας ένταση στις διεθνείς σχέσεις, ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών που είχαν ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.

20 20 Δ) Η έξαρση των εθνικιστικών αισθημάτων, ο εθνικιστικός «πυρετός» εντάθηκε σε βαθμό πολεμικής ψύχωσης. Χαρακτηριστική ήταν η ενθουσιώδη υποδοχή που επεφύλαξαν τα πλήθη πολλών ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων στην είδηση της κήρυξης του πολέμου.

21 21 Εξίσου χαρακτηριστική για την έκταση των πατριωτικών αισθημάτων ήταν και η στάση τω Ευρωπαίων σοσιαλιστών της εποχής. Ενώ το 1907, στο Συνέδριο της Στουτγκάρδης, είχαν ορκιστεί «πόλεμο στον πόλεμο», όταν ο τελευταίος ξέσπασε, η Σοσιαλιστική Διεθνής αναλώθηκε σε ψηφίσματα και ατέλειωτες συζητήσεις. Η πρόταση για την κήρυξη γενικής απεργίας στις εμπόλεμες χώρες για τη ματαίωση του πολέμου δεν υιοθετήθηκε. Επιπλέον τα σοσιαλιστικά κόμματα των εμπολέμων χωρών αποδέχτηκαν την αρχή της εθνικής άμυνας και υποστήριξαν, στη μεγάλη τους πλειοψηφίας, τις κυβερνήσεις των χωρών τους. Τα διεθνιστικά ιδεώδη είχαν υπερκεραστεί από τα πατριωτικά αισθήματα.

22 22 Τελικά τον Αύγουστο του 1914, αν και καμία από τις κυβερνήσεις των εμπλεκομένων χωρών δεν επιθυμούσε να διατρέξει τους κινδύνους μιας γενικευμένης στρατιωτική σύρραξης, οι διπλωμάτες δεν κατάφεραν να διαφυλάξουν την ειρήνη.

23 23 Η έκρηξη του πολέμου Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ξέσπασε λοιπόν το καλοκαίρι του 1914 με αφορμή τη δολοφονία στο Σεράγεβο, στις 28 Ιουνίου, του διαδόχου της Αυστροουγγαρίας αρχιδούκα Φραγκίσκου-Φερδινάνδου των Αψβούργων.

24 24 Η έκρηξη του πολέμου Άμεσο αίτιο του πολέμου ήταν η σύγκρουση στα Βαλκάνια μεταξύ του σερβικού εθνικισμού αφενός και της Αυστροουγγαρίας αφετέρου. Η δολοφονία έδωσε στους ηγέτες της δεύτερης τη δικαιολογία για να επιτεθούν στην κατά πολύ ασθενέστερη Σερβία. Κήρυξη πολέμου στις 28 Ιουλίου του 1914.

25 25 Η έκρηξη του πολέμου Μέσα σε μία εβδομάδα κήρυξαν επιστράτευση και μπήκαν στον πόλεμο οι ισχυρότερες Δυνάμεις: - Η Ρωσία υποστηρίζοντας τους Σέρβους - Η Γερμανία στο πλευρό των Αψβούργων εναντίον της Ρωσίας και της Γαλλίας - Η Βρετανία εναντίον των Γερμανών Μόνον η Ιταλία έμεινε, για την ώρα, έξω από το παιχνίδι. Αν και μέλος της Τριπλής Συμμαχίας διαπραγματευόταν με την Entente.

26 26 Ο πόλεμος παγιώνεται και επεκτείνεται Τον πρώτο καιρό ο πόλεμος έμοιαζε να εξελίσσεται όπως περίπου αναμενόταν. Οι αντίπαλοι συγκρούονταν σε τρία μέτωπα: Δυτικό Μέτωπο Ανατολικό Μέτωπο Νότιο Μέτωπο 1914 - Ο πόλεμος των ελιγμών

27 27 Ο πόλεμος παγιώνεται και επεκτείνεται Καθώς έπεφτε ο χειμώνας, οι μάχες κόπασαν. Όμως, όσο οι μήνες περνούσαν, φαινόταν πως η ειρήνη απομακρυνόταν ολοένα περισσότερο. Στο Δυτικό Μέτωπο, αρχικά, ο πόλεμος ελιγμών αντικαταστάθηκε από τον πρωτόγνωρο πόλεμο των χαρακωμάτων. Έτσι οι δύο αντίπαλες συμμαχίες ανταγωνίζονταν για την προσέλκυση νέων συμμάχων, ώστε να συγκεντρώσουν μεγαλύτερες δυνάμεις. Το ίδιο καλοκαίρι η Ιαπωνία κήρυξε πόλεμο στη Γερμανία Η Οθωμανική Αυτοκρατορία συμπαρατάχθηκε με τις Κεντρικές Δυνάμεις. Η Αντάντ άρχισε να πιέζει την Αθήνα και τη Σόφια να μπουν στον πόλεμο και να πλαγιοκοπήσουν τους Τούρκους. Έπεισε μάλιστα την Ιταλία και στις 25 Μαΐου η Ρώμη κήρυξε τον πόλεμο στη Βιέννη..

28 28 Ο πόλεμος παγιώνεται και επεκτείνεται Μολαταύτα, το 1915 η πλάστιγγα έμοιαζε να κλίνει σε βάρος της Αντάντ. Στο Ανατολικό Μέτωπο η ρωσική επίθεση απέτυχε καταστροφικά. Στο Δυτικό οι Αγγλογάλλοι μάταια, και προκαλώντας εκατόμβες θυμάτων, προσπαθούσαν να διασπάσουν τις γραμμές των γερμανικών χαρακωμάτων. Οι Γερμανοί, από την πλευρά τους, πρωτοχρησιμοποίησαν τα δηλητηριώδη αέρια και στη θάλασσα τον υποβρυχιακό πόλεμο, δηλαδή τις συστηματικές απροειδοποίητες επιθέσεις σε πλοία των αντιπάλων, πολεμικά και εμπορικά.

29 29 Ο πόλεμος παγιώνεται και επεκτείνεται Στα Βαλκάνια, πάντως, η Σερβία κατέρρευσε και ένα μέρος του στρατού της κατέφυγε σε ελληνικό έδαφος. Η Βουλγαρία προσχώρησε στις κεντρικές Δυνάμεις. Το προγεφύρωμα που εγκατέστησαν με την άδεια του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη άνοιξε ξανά το Νότιο Μέτωπο, αλλά δίχασε την Ελλάδα.

30 30 Θυσίες χωρίς αποτέλεσμα 1916 - Η αποτελμάτωση του πολέμου Όλοι οι εμπόλεμοι προσπάθησαν με τρομερές θυσίες να πετύχουν την αποφασιστική νίκη. Με κάθε νέο βήμα τους, ωστόσο αυτή έδειχνε να απομακρύνεται ακόμη περισσότερο.

31 31 Θυσίες χωρίς αποτέλεσμα Η Ευρώπη είχε εμπλακεί σε έναν πρωτόγνωρο πόλεμο. Νόμιμος στόχος όχι μόνο ο στρατός, αλλά και η οικονομική υποδομή του. Υπηρεσίες προπαγάνδας: ενίσχυση της αντοχής στο εσωτερικό και επίθεση στο ηθικό του εχθρού. Παρεμβατικό κράτος

32 32 Θυσίες χωρίς αποτέλεσμα Το 1917 η κόπωση των εμπολέμων αυξήθηκε: Η αποφασιστική καμπή του πολέμου Η Γερμανία εξακολουθεί να εφαρμόζει και να εντείνει τον υποβρυχιακό πόλεμο. Οι ΗΠΑ εισέρχονται στον πόλεμο στο πλευρό των Αγγλογάλλων τον Απρίλιο, λόγω της βύθισης του αμερικανικού υπερωκεανίου «Λουζιτάνια» από γερμανικό υποβρύχιο. Οι ΗΠΑ παρέχουν σημαντική υλικοτεχνική βοήθεια στους Αγγλογάλλους.

33 33 1918 - Η νίκη των δυτικών συμμάχων Ο Γάλλος στρατηγός Φος αναλαμβάνει τη διοίκηση όλων των συμμαχικών στρατευμάτων (αγγλικών, γαλλικών, αμερικανικών και βελγικών) και τα οδηγεί σε νικητήρια πορεία στο δυτικό μέτωπο το Σεπτέμβριο, αποκλείοντας τις γερμανικές δυνάμεις πίσω από τη γραμμή της Χαϊδενβέργης. Η Βουλγαρία παραδίδεται το Σεπτέμβριο. Τον Οκτώβριο, η Τουρκία υπογράφει συνθήκη ειρήνης με την Αγγλία στην οποία παραχωρεί τις περιοχές της Μεσοποταμίας και της Παλαιστίνης.

34 34 Το τέλος του πολέμου 3 Νοεμβρίου 1918: Η Αυστρία εγκαταλείπει τον πόλεμο 9 Νοεμβρίου 1918:Ο καγκελάριος Γουλιέλμος ο Β΄παραιτείται 11 Νοεμβρίου 1918:Η Γερμανία υπογράφει ανακωχή και ο πόλεμος τερματίζεται

35 35 Ο απολογισμός του πολέμου Τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Η Ευρώπη βγήκε κατεστραμμένη από τον πόλεμο και οι δημόσιες οικονομίες των κρατών της είναι κλονισμένες. Οι υλικές καταστροφές (γαίες, εργοστάσια, σιδηροδρομικές γραμμές) επηρεάζουν ουσιαστικά την παραγωγή, η οποία μειώνεται σχεδόν στο μισό σε σχέση με την προπολεμική περίοδο. Στον ηθικό τομέα η φρίκη του πολέμου προκαλεί μία συγκλονιστική κρίση συνείδησης στους Ευρωπαίους: άρνηση των παραδοσιακών αξιών, φυγή στο παράλογο (απ’ όπου θα πηγάσει σε λίγο το κύμα του υπερρεαλισμού στην τέχνη και τη λογοτεχνία), αμφισβήτηση της κατεστημένης κοινωνικής τάξης και αναζήτηση διεξόδου στη γενική ανατροπή.

36 36 Οι συνθήκες και η εφαρμογή τους Στις 28 Ιουνίου 1919, στο ανάκτορο των Βερσαλλιών υπογράφτηκε η Συνθήκη των Βερσαλλιών με την οποία: 1) Η Γαλλία προσάρτησε την Αλσατία και την Λοραίνη 2) Η Πολωνία ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος 3) Η Γερμανία υποχρεώθηκε να αφοπλιστεί, να παραχωρήσει όλες τις αποικίες της, να αναγνωρίσει τις περιοχές της Ρηνανίας και του Σάαρ ως αποστρατικοποιημένες ζώνες και να πληρώσει βαριές επανορθώσεις στους νικητές 4) Συμφωνήθηκε να καθοριστούν με ιδιαίτερες συνθήκες οι άλλες εδαφικές διαφορές.

37 37 Οι συνθήκες και η εφαρμογή τους Με τη Συνθήκη του Αγίου Γερμανού (Saint Germain, Σεπτέμβριος 1919) - η Αυστρία χωρίστηκε από την Ουγγαρία - η περιοχή της Τεργέστης παραχωρείται στην Ιταλία

38 38 Οι συνθήκες και η εφαρμογή τους Με τη Συνθήκη του Τριανόν (Trianon, Ιούνιος 1920) ιδρύονται τα νέα κράτη της Ουγγαρίας, της Τσεχοσλοβακίας και της Νοτιοσλαβίας, όπως ονομάστηκε τώρα η Σερβία.

39 39 Οι συνθήκες και η εφαρμογή τους Με τη Συνθήκη του Νεϊγύ (Neuilly, Νοέμβριος 1919) η Βουλγαρία παραχωρεί στην Ελλάδα την Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη.

40 40 Οι συνθήκες και η εφαρμογή τους Με τη Συνθήκη των Σεβρών (Sevres, Αύγουστος 1920) Η Ελλάδα έλαβε την Ανατολική Θράκη την Ίμβρο, την Τένεδο και, προσωρινά, την περιοχή της Σμύρνης.

41 41 Τα νέα κράτη 1) Η Νοτιοσλαβία, προέκταση του πρώην σερβικού βασιλείου ενισχυμένου με επτά εκατομμύρια Σλάβους κατοίκους, παλιούς υπηκόους της Αυστροουγγαρίας, αποτελεί μία νέα κρατική οντότητα η οποία, παρά τη σλαβική επιφανειακή ομοιογένεια περιλαμβάνει λαούς με διαφορετική πνευματική καλλιέργεια και με διαφορετικά θρησκεύματα (Κροάτες, Σλοβένοι: καθολικοί, Σέρβοι: ορθόδοξοι, Βόσνιοι: μωαμεθανοί). Η συνύπαρξη αυτή θα αποτελέσει στοιχείο αδυναμίας για το νέο κράτος. 2) Η Τσεχοσλοβακία περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές εθνότητες την τσέχικη, τη σλοβάκικη και τη ρουμανική. Ακόμη στους κόλπους του νέου κράτους ζει μια ισχυρή γερμανική μειοψηφία, η οποία θα αποτελέσει παράγοντα αστάθειας. 3) Η Πολωνία περιλαμβάνει την Άνω Σιλεσία, την Ανατολική Γαλικία και ένα διάδρομο του Ντάνσιχ. Όλες αυτές οι περιοχές περιλαμβάνουν συμπαγείς γερμανικές μειονότητες, πολύ λίγο πρόθυμες να δεχτούν τη νέα κατάσταση. 4). Τα βαλτικά κράτη, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Λετονία, που προήλθαν μετά την αναγνώριση από τη Ρωσία του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης με τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ, όπως επίσης και η Φιλανδία θα βρίσκονται συνεχώς κάτω από τη ρωσική απειλή.

42 42 Η Κοινωνία των Εθνών Με ένα αίσθημα υψηλού ιδεαλισμού, τριάντα δύο από τις νικήτριες χώρες του Α΄ ΠΠ κάτω από την πίεση του Αμερικανού Προέδρου Τόμας Γούντροου Γουίλσον (Thomas Woodrow Wilson, 1865-1924) σε διακήρυξη, το 1919, τονίζουν ότι επιθυμούν: «Να αναπτύξουν τη συνεργασία ανάμεσα στα έθνη και να εξασφαλίσουν σε αυτά ειρήνη και ασφάλεια».

43 43 Η Κοινωνία των Εθνών 1919, 28 Ιουνίου: ιδρύεται η Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ) – Société des Nations, League of Nations Μέρος της Συνθήκης των Βερσαλλιών Σκοπός: η διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης και η παρέμβαση για τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ των εθνών. Έδρα: Γενεύη – Ελβετία Όργανα: Συνέλευση, οκταμελές Συμβούλιο, επιτροπές μελέτης των προβλημάτων που υποβάλλονται στη Γενική Συνέλευση, μόνιμη Γραμματεία, Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαίου, Διεθνής Οργανισμός Εργασίας.

44 44 Η Κοινωνία των Εθνών Η ΚτΕ διαθέτει μόνο ηθικό κύρος. Η βασική αδυναμία συνίσταται στο ότι αποτελεί μια συνέλευση από κυρίαρχα κράτη, που το καθένα διαθέτει το δικαίωμα της αρνησικυρίας (veto). Οι προσπάθειες για διαιτησία που κατέβαλλε η Κοινωνία των Εθνών κατά τα διάρκεια του κινεζο-ιαπωνικού πολέμου (1932) και της ιταλικής επίθεσης στην Αιθιοπία (1935) απέτυχαν. Την ίδια τύχη είχε και η προσπάθεια για γενικό αφοπλισμό. 1935, Μάρτιος: η Ιαπωνία εγκαταλείπει την ΚτΕ. 1935, Οκτώβριος: αποχωρεί η Γερμανία 1937: ακολουθεί και η Ιταλία Η ιδέα τη συγκρότησης ενός υπερεθνικού οργανισμού που θα χρησίμευε ως δικλείδα ασφαλείας σε διεθνές πεδίο, έχει καταρρεύσει. Το 1946 διαλύθηκε και το ρόλο της ανέλαβε ο ΟΗΕ.