Τεχνικές ομαδοσυνεργατικής μάθησης (Εργαστήριο) Αναστασία Παναγιωτίδου Σχολική Σύμβουλος Αγγλικής Γλώσσας ΠΕ Δράμας. ΠΕΚ Καβάλας 2012.

Παρουσίαση με θέμα: "Τεχνικές ομαδοσυνεργατικής μάθησης (Εργαστήριο) Αναστασία Παναγιωτίδου Σχολική Σύμβουλος Αγγλικής Γλώσσας ΠΕ Δράμας. ΠΕΚ Καβάλας 2012."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Τεχνικές ομαδοσυνεργατικής μάθησης (Εργαστήριο) Αναστασία Παναγιωτίδου Σχολική Σύμβουλος Αγγλικής Γλώσσας ΠΕ Δράμας. ΠΕΚ Καβάλας 2012

2 19ος αιώνας – βασικά στοιχεία – παλιά παιδαγωγική Η αυθεντία του δασκάλου Ο αυταρχικός τρόπος με τον οποίο διδασκόταν το μάθημα. Ο δάσκαλος έκανε το μάθημα χωρίς διακοπή Η ομάδα – τάξη άκουγε, χωρίς να μετέχει στο μάθημα, κρατούσε δηλαδή μια παθητική στάση. Ο ρόλος του μαθητή περιοριζόταν στην απομνημόνευση Η κύρια αρμοδιότητα του σχολείου, ήταν η διανοητική μόρφωση του παιδιού, δηλαδή η κατανόηση κάποιων γνώσεων για να μπορεί το παιδί αργότερα να ζήσει ευπρεπώς.

3 Ο μαθητής στο τέλος της εφηβικής του περιόδου έχει αποκτήσει τα απαραίτητα…  διανοητικά,  ηθικά και  πρακτικά εφόδια. Μπορεί από δω και πέρα να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, μέσα στα  κοινωνικά,  θρησκευτικά και  πολιτιστικά, πλαίσια της εποχής. Τι δεν είχε αποκτήσει; 19ος αιώνας – βασικά στοιχεία – παλιά παιδαγωγική

4 Το παιδί αντιμετωπίζεται ως ολότητα, Ως πολυδιάστατο ον…  βιοφυσιολογικό,  πνευματικό,  συναισθηματικό,  κοινωνικό,  πολιτικό,  ηθικό,  θρησκευτικό… 20ος αιώνας – βασικά στοιχεία – νέα παιδαγωγική

5 Η σύγχρονη Παιδαγωγική επιστήμη στρέφει το βλέμμα της στο επικοινωνιακό πλαίσιο της σχολικής ομάδας – τάξης. μέσα στη σχολική τάξη – ομάδα, ο δάσκαλος και ο μαθητής είναι ταυτόχρονα πομποί και δέκτες μηνυμάτων.

6 Δραστηριότητα 1.

7 ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΩ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Από το Σχεδιασμό στην Αναθεώρηση 1. σχεδιασμός 2. εφαρμογή 4. αξιολόγηση διδασκαλίας 5. αναθεώρηση ΣΠΙΤΙΣΧΟΛΕΙΟ 2. εφαρμογή 3. Αξιολόγηση μαθητών 4. Αξιολόγηση διδασκαλίας 5. αναθεώρηση ΝΕΑ ΜΑΘΗΣΗ http://neamathisi.com/learning-by-design/

8 Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΠΣ

9 Δραστηριότητα 2. SHARE SQUARE PAIR THINK

10 brainstorming Ένας/μία από την ομάδα θα πρέπει να καταγράφει τις ιδέες των άλλων, με τρόπο ώστε να είναι ορατές από όλους. Προσδιορίστε με ακρίβεια το πρόβλημα που προσπαθείτε να λύσετε. Ξεκαθαρίστε σε όλους ότι ο σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να δημιουργηθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ιδέες. Ενθαρρύνετε τους να γεννήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ιδέες, από τις πιο λογικές μέχρι αυτές που θα μπορούσαν να θεωρηθούν πλήρως ανεφάρμοστες. Εξασφαλίστε ότι κανείς δεν θα κριτικάρει τις ιδέες των άλλων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Υπάρχει τρόπος να περιορίσετε μετά τις απαντήσεις, με το να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να ψηφίσουν τις καλύτερες ή απλώς συζητώντας τες. Προσδιορίστε χρόνο Μορφές Συνεργατικής μάθησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

11 Το reverse brainstorming συνδυάζει το brainstorming και τεχνικές ανατροπής μιας υπόθεσης, στις περιπτώσεις που θέλουμε μια πιο εκτεταμένη χρήση του brainstorming για τη δημιουργία περισσότερων δημιουργικών ιδεών. Το reverse brainstorming ακολουθεί τη διαδικασία του brainstorming και είναι μια καλή τεχνική δημιουργικής σκέψης γιατί συνδυάζει πρωτότυπες ιδέες και χιούμορ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ απλώς αντιστρέφουμε τις ερωτήσεις…. δεν ρωτάμε «πώς μπορούμε να λύσουμε το κυκλοφοριακό πρόβλημα», αλλά «πώς μπορούμε να αυξήσουμε την κυκλοφορία στους πολυσύχναστους δρόμους;» Ακολουθούμε τα βήματα του brainstorming και στη συνέχεια κάνουμε αντιστροφή και εξετάζουμε τις λύσεις στο πρόβλημα που σας απασχολεί.

12 Μία χρήσιμη σε ορισμένες περιπτώσεις παραλλαγή

13 Τα 6 καπέλα της σκέψης 6 thinking hats Ένα παράδειγμα: Σκέφτομαι να εισάγω ένα νέο προϊόν στην αγορά. Με το άσπρο καπέλο αναζητώ όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, που μπορεί να μου φανούν χρήσιμες. Με το μαύρο καπέλο σκέφτομαι τα αδύνατα σημεία ή τις δυσκολίες ενός τέτοιου εγχειρήματος (πχ κρίση στην αγορά). Με το πράσινο καπέλο σκέφτομαι πώς μπορεί αυτή η ιδέα να έχει την καλύτερη δυνατή εφαρμογή και απήχηση. Με το κόκκινο καπέλο καταθέτω τη διαίσθησή μου για τις αντιδράσεις του αγοραστικού κοινού. Με το κίτρινο καπέλο βλέπω όλες τις θετικές πλευρές της ιδέας μου, ενώ με το μπλε προσπαθώ να βρω τη «χρυσή τομή» σε όλα τα παραπάνω, να πάρω λογικές αποφάσεις και να οργανώσω τις ενέργειές μου.

14 6 thinking hats Φορώντας αυτό το καπέλο εξετάζετε τις πληροφορίες που έχετε και βλέπετε τι μπορείτε να μάθετε από αυτές. Μπορείτε να ψάξετε για επιπλέον πληροφορίες από τους άλλους Με αυτό το καπέλο ψάχνετε όλες τις αρνητικές πλευρές της ιδέας που εξετάζετε. Με αυτό το καπέλο μπορείτε να βρείτε δημιουργικές λύσεις σε ένα πρόβλημα

15 6 thinking hats Με αυτό το καπέλο κοιτάτε τα προβλήματα διαισθητικά, καταθέτοντας αυθόρμητες αντιδράσεις και συναισθήματα. Φορώντας αυτό το καπέλο βλέπετε τις θετικές πλευρές και τα οφέλη κάποιας απόφασης. Είστε θετικός, ενθουσιώδης, ενισχύετε τους άλλους να συνεχίσουν και τους μεταδίδετε ένα πνεύμα αισιοδοξίας ακόμη και όταν όλα μοιάζουν δύσκολα Φορώντας αυτό το καπέλο, χρησιμοποιείτε την κοινή λογική. Μπορεί να το φορέσει ο συντονιστής, ο εκπαιδευτικός

16 Δραστηριότητα 3.

17

18 Η μέθοδος project

19 ΘΕΜΑ 1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ Βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (Σχέδιο εργασίας) 2 3

20 a)Επιλογή του θέματος b)Επιλογή του συντονιστή και καθορισμός του ρόλου του c)Διατύπωση του σκοπού υλοποίησης του project (σχεδίου εργασίας) Βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (Σχέδιο εργασίας) 1 ΘΕΜΑ

21 a)Κατανομή σε ομάδες και ο ρόλος τους b)Διαμόρφωση πλαισίου δράσης κάθε ομάδας c)Διάλειμμα Ενημέρωσης και Ανατροφοδότησης Βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (Σχέδιο εργασίας) 2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

22 a)Συγκέντρωση και ταξινόμηση του υλικού b)Παρουσίαση των προϊόντων του project (σχεδίου εργασίας) c)Συμπεράσματα - Αξιολόγηση Βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (Σχέδιο εργασίας) 3 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

23 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project 1. Η επιλογή του θέματος Η επιλογή του θέματος μπορεί να γίνει με πολλούς και ποικίλους τρόπους, όπως: α) Με την ανάπτυξη πρωτοβουλίας από τα μέλη μιας ομάδας, ύστερα από μια τυχαία συζήτηση για ένα επίκαιρο θέμα. β) Κατ’ ανάθεση για ανεύρεση θέματος, που να πληροί τις ανάγκες του μαθήματος. γ) Με την επιλογή από το δάσκαλο και τους μαθητές από θεματικές ενότητες των σχολικών εγχειριδίων, που προσφέρονται να διδαχθούν με τη μέθοδο prοject. Η επιλογή των θεματικών ενοτήτων για να διδαχθούν με τη μέθοδο project γίνεται συνήθως στο ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς, όταν ο εκπαιδευτικός προετοιμάζει το σχεδιασμό των μαθημάτων του σε μακροεπίπεδο.

24 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 2. Επιλογή του συντονιστή και καθορισμός του ρόλου του Η επιλογή του συντονιστή πραγματοποιείται μετά από εκδήλωση ενδιαφέροντος από όλους τους μαθητές και με ψηφοφορία μεταξύ των ενδιαφερομένων. Ο ρόλος του συντονιστή απαιτεί από το μαθητή που θα επιλεγεί να επιτελέσει τα εξής καθήκοντα: 1ον Να γράφει στον πίνακα το θέμα του project, με το οποίο θα εργασθούν, καθώς και τους προκαθορισμένους στόχους που θέλουν να επιτύχουν. 2ον Να συμβάλλει στη συγκρότηση των ομάδων, ώστε να αποτελούνται από ίσο αριθμό μελών. 3ον Να διασφαλίσει «συντροφικότητα», φιλικό κλίμα από όλους όσους συμμετέχουν στο project, για τη συνέχειά του.

25 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 2. Επιλογή του συντονιστή και καθορισμός του ρόλου του 4ον Να γράφει στον πίνακα τις προτάσεις των ομάδων, που είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας τους. 5ον Να μεσολαβεί στις ομάδες, των οποίων οι ρόλοι εμπλέκονται στο project, να τις συντονίζει και να λειτουργεί ως σύνδεσμός τους. 6ον Να ανακοινώνει τη χρονική διάρκεια της κάθε φάσης που απαιτείται για την υλοποίηση του project. 7ον Να περιφέρεται μέσα στο χώρο, όταν οι ομάδες εργάζονται, προσπαθώντας να τους υπενθυμίζει οργανωτικές λεπτομέρειες. 8ον Να καταβάλλει προσπάθειες να τηρούνται οι προκαθορισμέ-νοι χρόνοι. 9ον Να διαβάζει τα πορίσματα του project, όταν αυτό φτάνει στο τέλος του.

26 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project 3. Διατύπωση του στόχου Ο στόχος: α) προσδιορίζεται ύστερα από κοινή συζήτηση, για να αποτελέσει τη βάση -για την επιλογή των κατάλληλων περιεχομένων, που θα χρησιμοποιήσουν οι μαθητές στην εργασία, -για την οργάνωση εύχρηστων μεθόδων βάσει των οποίων θα κινηθούν, -για την ανεύρεση των πηγών, και -για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων που αναμένουν από τις προσπάθειές τους. β) γράφεται στον πίνακα από το συντονιστή, - για να τον παρακολουθούν οι μαθητές, και - για να καθορίζουν την πορεία τους.

27 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project 4. Κατανομή σε ομάδες και ο ρόλος τους Η κατανομή σε ομάδες, η οποία μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: α) Με βάση τα ενδιαφέροντα των μαθητών β) Με βάση τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, φιλικές σχέσεις, κοινούς στόχους, κοινά ενδιαφέροντα κλπ. Ο ρόλος των ομάδων στο project είναι: 1ον Να επιλέγουν το γραμματέα της ομάδας 2ον Να καθορίζουν το στόχο ή τους στόχους 3ον Να καταστρώνουν το πλάνο εργασίας/πλαίσιο δράσης 4ον Να καταγράφουν λεπτομερώς τις συζητήσεις και την ανταλλαγή των απόψεών τους, καθώς επίσης και τις προτάσεις στις οποίες καταλήγουν και γίνονται από όλους αποδεκτές

28 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 5. Διαμόρφωση πλαισίου δράσης Καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση του πλαισίου δράσης είναι η σωστή διατύπωση των στόχων. Η σκοπιά, που υιοθετούν οι μετέχοντες στο project για να προσεγγίσουν το θέμα τους, είναι εκείνη που συντελεί στη διαμόρφωση των επιμέρους θεματικών ενοτήτων και στη διατύπωση των στόχων. Ανάλογα με τις σκοπιές από τις οποίες ενδιαφέρονται οι μετέχοντες στο project να προσεγγίσουν το θέμα, διαμορφώνονται οι επιμέρους θεματικές ενότητες και διατυπώνονται οι στόχοι τους.

29 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 5. Διαμόρφωση πλαισίου δράσης Τα κύρια ερωτήματα που τίθενται κατά τη συνεργασία της κάθε ομάδας, είναι τα ακόλουθα: α) Ποιοι είναι οι επιμέρους στόχοι; β) Πώς θα γίνει η προσέγγιση; γ) Τι υλικό είναι δυνατόν να συγκεντρωθεί; δ) Από ποιες πηγές θα αντληθεί το προς μελέτη υλικό; ε) Ποιος θα αναλάβει να διαπραγματευτεί τι;

30 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 6. Διάλειμμα Ενημέρωσης και Ανατροφοδότησης Ο συντονιστής καθορίζει το χρόνο που έχει η κάθε ομάδα στη διάθεσή της για: α) να αναφέρει την πρόοδο των εργασιών της, β) να παρουσιάσει το υλικό που έχει συγκεντρώσει, γ) να εκφράσει τις απόψεις για την επάρκειά του υλικού, την ικανοποίησή της απ’ αυτό ή όχι, δ) να αναφέρει άλλους τρόπους συλλογής των δεδομένων, ε) να αναζητήσει υλικό σε άλλους χώρους,

31 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 6. Διάλειμμα Ενημέρωσης και Ανατροφοδότησης Ο συντονιστής καθορίζει το χρόνο που έχει η κάθε ομάδα στη διάθεσή της για: στ) να αναδιοργανώσει και να αναδομήσει το σχέδιο δράσης, δηλαδή να συζητήσει για οργανωτικά θέματα, ζ) να παρουσιάσει την πορεία των στόχων, δηλαδή αν έχουν επιτευχθεί, αν είναι απροσπέλαστοι, αν απαιτείται αναδιάρθρωση της πορείας, η) να εντοπίσει πιθανά λάθη, θ) να διαπιστώσει την έλλειψη εμπειρίας, εάν δεν δόθηκε η πρέπουσα σημασία, και τέλος, ι) να αντικαταστήσει μέλη που δεν προσφέρουν στην ομάδα ή να τα μετακινήσει σε άλλη ομάδα που βρίσκεται πιο κοντά στα ενδιαφέροντά τους.

32 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 7. Συγκέντρωση και ταξινόμηση του υλικού Κάθε ομάδα που ασχολείται με μια ενότητα του project, σχεδιάζει τον προγραμματισμό της, το πώς θα κινηθεί δηλαδή για τη συγκέντρωση του υλικού και για τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει. Ο γραμματέας της ομάδας δίνει το λόγο σε κάθε μέλος χωριστά να καταθέσει τις απόψεις του, οι οποίες είναι σημαντικές για την πορεία του project, και καταγράφονται από το γραμματέα.

33 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 7. Συγκέντρωση και ταξινόμηση του υλικού Η συζήτηση, για να είναι δημιουργική, πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις: τη συνεργασία της ομάδας και την αποδοχή του συντονιστή, την τήρηση του χρόνου από τα μέλη της ομάδας, όταν παίρνουν το λόγο, και την αποφυγή της μακρηγορίας, την παρακολούθηση των όσων λέγονται, δηλαδή την ενεργό συμμετοχή όλων στη συζήτηση.

34 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 8. Παρουσίαση των προϊόντων του project Οι στρατηγικές παρουσίασης του υλικού, υπαγορεύονται από τη χρονική διάρκεια. Α) Για τα projects διάρκειας δύο ωρών ενδεικνυόμενοι τρόποι παρουσίασης είναι: η ανάγνωση από κάθε ομάδα των πορισμάτων της, η παρουσίαση του αποδεικτικού υλικού, η ολοκλήρωση της παρουσίασης με τραγούδι ή με κάποια παροιμία ή απαγγελία ποιήματος ή ανάγνωση πεζού κειμένου.

35 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 8. Παρουσίαση των προϊόντων του project Β) Για τα projects που έχουν διάρκεια από τέσσερις ώρες μέχρι μια εβδομάδα η παρουσίαση μπορεί να γίνει: με την ανάγνωση των πορισμάτων κάθε ομάδας, με την ανάρτηση σε ταμπλό του υλικού, με τη μελοποίηση τμήματος της εργασίας, με τη δραματοποίηση σκηνών του project, με την επίδειξη πλασμάτων ή εκ του πραγματικού αντικειμένων, με τη χρήση σλάϊτς, διαφανειών, data display κ.λπ. Γ) Για τα σχολικά projects μεγάλης διάρκειας η παρουσίαση είναι πιο απαιτητική.

36 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (1/2) 9. Συμπεράσματα – Αξιολόγηση Ο Συντονιστής του προγράμματος διαβάζει τα συμπεράσματα όλων των ομάδων για να διαμορφωθεί συνολικά μια σαφής εικόνα για ό,τι έγινε. Με τα συμπεράσματα ολοκληρώνεται η εργασία από την πλευρά των μαθητών, και έπεται η αξιολόγηση από τις ομάδες και τον εκπαιδευτικό.

37 Τα βήματα εφαρμογής της μεθόδου Project (2/2) 9. Συμπεράσματα - Αξιολόγηση Τα στοιχεία που αξιολογεί ο εκπαιδευτικός για να χαρακτηρίσει ένα project ως πετυχημένο ή όχι, είναι τα εξής: η ποιότητα του αποδεικτικού υλικού που υποστηρίζει το project και αποκαλύπτει την εξονυχιστική και υπεύθυνη διερεύνηση του θέματος η ποικιλία του υλικού και η ικανότητα της επιλογής των σημαντικών στοιχείων ανάμεσα στα πολλά και διάφορα που συγκεντρώθηκαν η έξυπνη παρουσίαση το κατάλληλα επιλεγμένο άτομο για την ανακοίνωση των συμπερασμάτων.

38 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

39 Για τη διεξαγωγή των Ερευνητικών Εργασιών προβλέπεται στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Λυκείου ένα δίωρο (στην Α΄ και στη Β’ Λυκείου) την εβδομάδα, κατά το οποίο οι μαθητές θα εργάζονται, υπό την καθοδήγηση των υπευθύνων εκπαιδευτικών, κατά βάση εντός του σχολείου, σε θέμα που έχουν επιλέξει.

40 Τα θέματα καθορίζονται, μετά από διερευνητικές συζητήσεις των εκπαιδευτικών με τους μαθητές εντός των δυο πρώτων εβδομάδων λειτουργίας της σχολικής μονάδας κάθε Σεπτέμβριο, από το Σύλλογο διδασκόντων.

41 Ένας ή δύο εκπαιδευτικοί διαμορφώνουν ένα διεπιστημονικό θέμα που εμπλέκει διαφορετικά μαθήματα τουλάχιστον 3 διαφορετικών πεδίων, συνδυάζουν τομείς μαθημάτων με ενδιαφέροντα μαθητών και εκπαιδευτικών, λαμβάνουν υπόψη υποδομές και διαθέσιμους πόρους σχολείου, φορέων και κοινότητας.

42 Οι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν με τεκμηριωμένη εισήγηση προς έγκριση στο Σύλλογο το θέμα (τίτλος, σκοποί, μεθοδολογία, αναμενόμενα αποτελέσματα, απαιτούμενα). Κατά τη σχετική διαδικασία ο σύλλογος φροντίζει να εγκριθεί ο αναγκαίος αριθμός θεμάτων ώστε να δημιουργηθούν λειτουργικά «Τμήματα Ενδιαφέροντος» και, επίσης, να υπάρχουν ποικίλης επιστημονικής ταυτότητας και στόχευσης θέματα, ώστε κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο Λύκειο οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να εμπλακούν σε όσο το δυνατό διαφορετικής φύσης και στόχευσης θέματα. Ορίζει τον υποδιευθυντή ή άλλον εκπαιδευτικό ως συντονιστή για την κατανομή χώρων, πόρων στις Ερευνητικές Εργασίες.

43 Τα θέματα μπορούν να προέρχονται από τέσσερα γνωστικά πεδία: Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες Φυσικές Επιστήμες, Μαθηματικά και Τεχνολογία, Τέχνες και Πολιτισμό και Περιβάλλον και Αειφορία

44 Σκοποί Ερευνητικών Εργασιών Η βαθύτερη κατανόηση του φυσικού και κοινωνικού κόσμου Η επίλυση προβλημάτων και η λήψη αποφάσεων σε προβληματικές καταστάσεις Η κατασκευή ποικίλης φύσης αντικειμένων και συστημάτων Η καλλιτεχνική έκφραση Ο συνδυασμός σκοπών από τους παραπάνω.

45 Ερευνητικές Εργασίες: Πώς Μετά την έγκριση των θεμάτων οι μαθητές όλων των τμημάτων καλούνται να δηλώσουν ποιο από τα εγκριθέντα θέματα αποτελεί την πρώτη τους επιλογή και ποιο τη δεύτερη. Έτσι, δημιουργούνται «Τμήματα Ενδιαφέροντος» από μαθητές διαφορετικών τμημάτων, ιδίου κατά το δυνατόν μεγέθους, οι οποίοι εν συνεχεία χωρίζονται σε ομάδες.

46 Ερευνητικές Εργασίες: Πώς Στη συνέχεια, τα Τμήματα Ενδιαφέροντος έχουν την πρώτη τους συνάντησή τους κατά την Προγραμματική Ολομέλεια με τους υπεύθυνους καθηγητές κάθε θέματος, για να συγκροτήσουν τις μαθητικές ομάδες, να εξειδικεύσουν το θέμα και τα ερευνητικά ερωτήματά του, να κατανείμουν το θέμα και τα υπο-θέματα στις ομάδες και να προγραμματίσουν χρονικά τις δράσεις τους Έπειτα, οργανώνονται σε ολιγομελείς ομάδες, συνήθως των 4-6 μελών.

47 Σύνθεση των Ομάδων πόσοι μαθητές συμμετέχουν σε κάθε ομάδα & με ποια κριτήρια γίνεται η επιλογή τους Ο ελάχιστος αριθμός για να λειτουργήσει μια ομάδα είναι τρία μέλη και ο μέγιστος αριθμός δεν πρέπει να ξεπερνά τα οκτώ μέλη. Για παιδαγωγικούς λόγους προκρίνονται συνήθως οι ανομοιογενείς, ως προς το επίπεδο μαθησιακών ικανοτήτων και το φύλο, τετραμελείς ομάδες, οι οποίες ιδεατά συμπεριλαμβάνουν έναν μαθητή (ή μαθήτρια) υψηλής σχολικής επίδοσης, δύο μέτριας και έναν χαμηλής.

48 Ερευνητικές Εργασίες: Πώς Όσοι μαθητές δεν ενταχθούν σε πρώτη τους επιλογή προηγούνται στις επιλογές το επόμενο τετράμηνο. Τα θέματα ολοκληρώνονται στο πρώτο τετράμηνο και, στη συνέχεια, καθορίζονται με τις ίδιες διαδικασίες θέματα και για το δεύτερο τετράμηνο. Η συμμετοχή των μαθητών σε Ερευνητική Εργασία και στα δύο τετράμηνα είναι υποχρεωτική. Οι ερευνητικές εργασίες μπορούν να έχουν και διάρκεια ενός έτους.

49 Το ημερολόγιο (journal writing) Στη λογική της πρόληψης των λειτουργικών προβλημάτων και της έγκαιρης συνειδητοποίησης των ατομικών και συλλογικών ευθυνών, ο εκπαιδευτικός ζητά από τους μαθητές να τηρούν προσωπικό ημερολόγιο έναρξης και ολοκλήρωσης των δράσεών τους, στο οποίο οι μαθητές επιπρόσθετα μπορούν να σημειώνουν πληροφοριακά στοιχεία για τις δράσεις τους, αλλά και σχόλια, σκέψεις, παρατηρήσεις, συναισθήματα, προτάσεις, κρίσεις και βιώματα.

50 Η έκθεση Επιπλέον, ο εκπαιδευτικός καλεί, κατά διαστήματα, τα μέλη της ομάδας να συντάξουν μια σύντομη έκθεση για το τι έχουν ήδη κάνει, ατομικά και ομαδικά, και τι πρόκειται να κάνουν άμεσα στην ομάδα τους. Από την ενημερότητα και την πληρότητα των ατομικών εκθέσεων ο εκπαιδευτικός μπορεί να συμπεράνει με ικανοποιητική ακρίβεια ποιος είναι ο βαθμός προσπάθειας, εμπλοκής και ενημέρωσης κάθε μαθητή για το τι και πώς γίνεται στην ομάδα του.

51 Ο ατομικός φάκελος του μαθητή Οι εκθέσεις αυτές, οι ατομικές εργασίες και όλα τα υπόλοιπα στοιχεία, όπως τα προσωπικά ημερολόγια, τα ερωτηματολόγια της λειτουργικότητας ομάδας και μελών που προαναφέραμε, αποτελούν το περιεχόμενο του ατομικού φακέλου, ο οποίος θα αξιοποιηθεί, αργότερα, ως χρήσιμο υλικό για την ατομική βαθμολόγηση των μαθητών.

52 Περιεχόμενο Ομαδικού Φακέλου: α) Έκθεση Ερευνητικής Εργασίας σε ηλεκτρονική (action power point) ή/και έντυπη μορφή με όλα τα δημιουργήματα των παιδιών β) επιμέρους παραστατικά από τις ερευνητικές διαδικασίες

53 Περιεχόμενο Ατομικού Φακέλου: Έκθεση επιμέρους έρευνας ή επεξεργασίας δεδομένων σε ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή, προσωπικό ημερολόγιο

54 H Ερευνητική Έκθεση (research report) Τελικά προϊόντα της διεπιστημονικής ερευνητικής διαδικασίας της μαθητικής ομάδας είναι πρωταρχικώς η Ερευνητική Έκθεση, το τέχνημα ή/και η δράση παρέμβασης. H Ερευνητική Έκθεση παρουσιάζει σε συνεχή λόγο το θέμα της έρευνας και την προβληματική του, τους στόχους, τις ερευνητικές διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων, τα συμπεράσματα και την κριτική τοποθέτηση (reflection) της ομάδας, τον τρόπο που εργάστηκε και τα συμπεράσματα που συνήγαγε, καθώς και τις κοινωνικές, πολιτικές και ηθικές συνεπαγωγές τους.

55 Το τέχνημα (artifact) & οι δράσεις (action) Το τέχνημα που εκφράζει (την) κεντρική ιδέα της Ερευνητικής Εργασίας και μπορεί να έχει τη μορφή κατασκευής, καλλιτεχνικής σύνθεσης, δισδιάστατης ή τρισδιάστατης αναπαράστασης, κολλάζ, αφίσας, βίντεο, φιλμ, δρώμενου για την έκφραση κάποιας κεντρικής ιδέας ή την ανάδειξη κάποιου ζητήματος. Οι δράσεις μπορεί να συμπεριλαμβάνουν την οργάνωση μιας σχολικής εκδρομής ή εκδήλωσης με συγκεκριμένη εστίαση, ατομικές αλλαγές στις στάσεις, τις προκαταλήψεις και τις επιλογές των μελών ή/και μεγαλύτερης έκτασης παρεμβάσεις στο άμεσο περιβάλλον του σχολείου και της τοπικής κοινότητας ή το ευρύτερο της κοινωνίας.

56 Παρουσίαση των Ερευνητικών Εργασιών Στο τέλος του τετραμήνου, με την ολοκλήρωση της Ερευνητικής Εργασίας, οι ομάδες παρουσιάζουν δημόσια στο πλαίσιο ειδικών παράλληλων ημερίδων τις εργασίες τους στη σχολική κοινότητα και απαντούν σε σχετικές ερωτήσεις, κατά τη διάρκεια σύντομης συζήτησης που θα ακολουθεί την κάθε παρουσίαση. Ταυτόχρονα, γίνεται υποχρεωτικά κοινοποίηση όλων των Ερευνητικών Εργασιών και στην ευρύτερη εκπαιδευτική και τοπική κοινότητα μέσω του διαδικτύου και άλλων πρόσφορων τρόπων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται, εκτός από την διάχυση «καλών πρακτικών», και η απαραίτητη διαφάνεια που αποτελεί προϋπόθεση της εγκυρότητας της σχετικής διαδικασίας.

57 Ερευνητικές Εργασίες: Πόσο Αξιολόγηση Συλλογικού Έργου Ομάδας: Σε Τέσσερις Διαστάσεις Αξιολόγηση Περιεχόμενου Ερευνητικής Έκθεσης (30%) Αξιολόγηση διαδικασίας Ερευνητικής Έκθεσης(30%) Αξιολόγηση Δομής και Γλώσσας Ερευνητικής Έκθεσης (20%) Αξιολόγηση Δημόσιας Παρουσίασης της Ομαδικής Εργασίας (20%)

58 Δραστηριότητα 4. Η μέθοδος Project

59 Σας ευχαριστώ