Σχετικά με το σχεδιασμό των διδακτικών σας παρεμβάσεων Τετάρτη 29 Απριλίου 2015

(περιεχόμενο δραστηριότητας & επιδιώξεις) Κατά το σχεδιασμό είναι σημαντικό να σκεφτείτε το ΤΙ, το ΓΙΑΤΙ και το ΠΩΣ Τι θα επιλέξετε; (περιεχόμενο δραστηριότητας & επιδιώξεις) Γιατί? ( τεκμηρίωση του τι με βάση το πλαίσιο της τάξης σε σχέση με τις επιδιώξεις) Πώς? (παιδαγωγική προσέγγιση και στρατηγικές κ.λπ. που σκέφτεστε να αξιοποιήσετε…)

Ρόλος του εκπαιδευτικού σε σχέση με τον σχεδιασμό δραστηριοτήτων   Να μπορεί να διακρίνει τι ενδιαφέρει τα παιδιά, τι τους προκαλεί την περιέργεια, τι τα κινητοποιεί, επομένως να «ακούει» τα παιδιά. Να επιλέγει δραστηριότητες που να έχουν νόημα για τα παιδιά και να τα οδηγούν ένα βήμα πιο πέρα από όσα έχουν ήδη κατακτήσει. Να σχεδιάζει και να οργανώνει ανοιχτές δραστηριότητες δίνοντας την ευκαιρία στα παιδιά να συμβάλουν στην τελική τους διαμόρφωση, καθιστώντας τα δηλαδή περισσότερο συμμέτοχα. Να «αξιολογεί» κάθε δραστηριότητα που αναπτύσσεται εκτιμώντας αν το νόημά της ήταν σαφές για τα παιδιά, αν τα ενθάρρυνε να σκεφτούν, αν επέτρεψε αλληλεπιδράσεις, αν συνέβαλε σε σχέση με τις επιδιώξεις που είχε θέσει.

Κατά το σχεδιασμό ο εκπαιδευτικός προσπαθεί να σχεδιάσει: Πώς θα κινητοποιήσει το ενδιαφέρον των παιδιών; Πώς θα επιτύχει την ενεργή συμμετοχή τους στη δραστηριότητα; Πως θα συμβάλει στην κατανόηση; Πώς θα εξηγήσει; Πώς θα δομήσει τη δραστηριότητα ώστε να έχει νόημα για τα παιδιά; Πώς θα τα κάνει να συνεργαστούν (αν το απαιτεί η δραστηριότητα) ή να δουλέψουν ατομικά; Ποια στρατηγική διδασκαλίας θα είναι πιο αποτελεσματική;

Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2012 Επεξεργασία παιδικών βιβλίων στην προοπτική της προώθησης του γραμματισμού των παιδιών

Σύμφωνα με την Ε.Ferreiro παρέχουμε ευκαιρίες γραμματισμού στα παιδιά: όταν τους επιτρέπουμε να ερμηνεύουν και να δημιουργούν ποικίλα κείμενα, κατανοώντας τους ποικίλους σκοπούς για τους οποίους δημιουργούνται τα κείμενα, όταν τους παρέχουμε ποικίλες διαδραστικές εμπειρίες με τη γραπτή γλώσσα, όταν δέχονται την πρόκληση ποικίλων επικοινωνιακών και λειτουργικών καταστάσεων που συνδέονται με τη γραφή,

όταν καλούνται να εργαστούν με τα κείμενα προσεγγίζοντάς τα από διαφορετικές οπτικές (του συγγραφέα, του διορθωτή, του μεταφραστή, του σχολιαστή, του αξιολογητή, του ηθοποιού), όταν θεωρούμε δεδομένο ότι η ποικιλία των εμπειριών τους με τα κείμενα εμπλουτίζει τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύουν ένα κείμενο, όταν τελικά πιστεύουμε ότι τα παιδιά μπορούν να σκέφτονται για τη γλώσσα και δεν γίνεται να σκέφτονται όλα το ίδιο πράγμα την ίδια στιγμή... 

Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η ανάγνωση ιστοριών συμβάλλει στην προώθηση του γραμματισμού των μικρών παιδιών, επειδή, ξεκινώντας από τις πολύ μικρές ηλικίες υποστηρίζουν τα παιδιά: να αναπτύσσουν συμπεριφορές που συνδέονται με τον πρώιμο γραμματισμό (πώς κρατάμε το βιβλίο, ποια είναι η φορά της ανάγνωσης, τι διαβάζουμε, κατανόηση εξωτερικών στοιχείων του βιβλίου κλπ) να αναπτύσσουν λεξιλόγιο και εξελίσσουν και τον προφορικό λόγο (βλ. και μακροπρόθεσμα αναπτύσσουν ακαδημαϊκή γλωσσική ικανότητα)

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, η επαφή με τα παιδιά βιβλία τα υποστηρίζει να αναπτύσσουν ικανότητες και στρατηγικές κατανόησης κειμένων Να γίνουν ενεργοί αναγνώστες και αργότερα κριτικοί αναγνώστες ( δηλαδή να μπορούν να σκεφτούν και πέρα από το κείμενο, να «δούνε πίσω από αυτό», να το επεκτείνουν, να το κρίνουν). Αυτό γίνεται: Α) έμμεσα (μέσω πολλαπλών αναγνωστικών εμπειριών) Β) άμεσα (βλ. ρόλος της ερώτησης).

H ενασχόληση με τα βιβλία συμβάλλει: στην κατανόηση ότι μπορεί να αντλήσουν απόλαυση από την ανάγνωση στην ανάπτυξη της ικανότητας κωδικοποίησης - αποκωδικοποίησης του γραπτού λόγου στην ανάπτυξη δομών σκέψης που τους επιτρέπουν να γίνονται οι ίδιοι δημιουργοί κειμένων(≠ο μύθος των «ταλαντούχων» παιδιών)

Όλα αυτά εξαρτώνται όχι μόνο από τη συχνότητα επαφής των παιδιών με βιβλία αλλά και από την ποιότητα αυτής της επαφής. Τι βοηθά ώστε να «διασφαλίζεται» αυτή η ποιότητα?

Το ίδιο το βιβλίο και τα χαρακτηριστικά του (εικόνα, κείμενο…) Το κατά πόσο η δραστηριότητα έχει νόημα για τα παιδιά: κατάλληλη επιλογή του βιβλίου, προσαρμοσμένη σε στιγμή και σε ομάδα (βιώματα/ ενδιαφέροντα)… Το είδος της αλληλεπίδρασης σε διαφορετικές στιγμές (πριν, κατά τη διάρκεια, μετά κλπ)- ενθάρρυνση αυτενέργειας, δυνατότητα «ανοιχτής» επεξεργασίας του βιβλίου…

O ρόλος του εκπαιδευτικού πλαισίου στο σχεδιασμό Ποια παρέμβαση σε ποια τάξη? Παραδείγματα σχεδιασμών στους οποίους αγνοείται το πλαίσιο: ανάγνωση εκτενούς παραμυθιού χωρίς εικόνες σε μια τάξη με λίγους φυσικούς ομιλητές της ελληνικής γλώσσας ή με παιδιά με περιορισμένες αναγνωστικές εμπειρίες. ανάγνωση παραμυθιού για τη γέννηση του Χριστού σε μια τάξη με διαφορετικές θρησκείες

Έχοντας παρατηρήσει το πλαίσιο της τάξης στην οποία θα πραγματοποιήσετε την παρέμβασή σας σκεφτείτε: Ποια από τα στοιχεία που έχετε παρατηρήσει θα επηρεάσουν το σχεδιασμό της παρέμβασής σχετικά με την επεξεργασία/ανάγνωση ενός παραμυθιού.

Ποιες οι επιδιώξεις της διδακτικής σας παρέμβασης Να ενδιαφερθούν τα παιδιά για το βιβλίο, να κινητοποιηθούν ώστε να θελήσουν να το ακούσουν Να συμμετέχουν στη συζήτηση/ επεξεργασία του βιβλίου έχοντας ευκαιρίες παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου Να συμμετέχουν όλα τα παιδιά Να ανα-στοχαστείτε γύρω από αυτή την παρέμβασή σας

Παράδειγμα για σχολιασμό…. Η τάξη μου (σε ορεινό χωριό της Ηπείρου) αποτελείται κυρίως από παιδιά που δεν έχουν ήδη από το σπίτι τους ιδιαίτερη επαφή με τα βιβλία. Οι πρακτικές γραμματισμού των γονιών τους είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ελάχιστες. Εδώ και αρκετό καιρό είχα παρατηρήσει πως η επαφή των παιδιών με τα βιβλία στο πλαίσιο δραστηριοτήτων στο Νηπιαγωγείο τα γοήτευε ιδιαίτερα. Τους άρεσε να διαλέγουν μόνα τους βιβλία, να τα ξεφυλλίζουν και να κοιτάνε τις εικόνες και το έκαναν αυτό πολύ και κατά την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων. Τους άρεσε με αφορμή τις εικόνες να λένε δικές τους ιστορίες (σε διαφορετικές συχνά από την ελληνική γλώσσες).

Παρατήρησα επίσης πως όταν τους διάβαζα εγώ ένα βιβλίο δεν συγκεντρώνονταν ιδιαίτερα στο περιεχόμενο και την πλοκή της ιστορίας. Ελάχιστα είναι τα παιδιά που μπορούν στο τέλος να απαντήσουν σε στοιχειώδεις ερωτήσεις κατανόησης. Πώς να δουλέψω; Τα περισσότερα παιδιά τόσο κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης όσο και μετά από αυτή μιλάνε συνήθως για πράγματα που τα έχουν εντυπωσιάσει σε επιμέρους εικόνες. Τα ερωτήματα που έθετα στον εαυτό μου κάθε φορά πριν να επιλέξω ένα βιβλίο ήταν τα εξής:

Να έχει πολλές εικόνες και λίγο κείμενο ώστε να ακολουθήσω την τάση/ επιθυμία των παιδιών; (Επέλεξα το βιβλίο του …. Τριβιζά «Όταν είναι να φύγει το τρένο»…Αποτυχία. Γιατί; Και όμως στην περσινή μου τάξη είχε πάει πολύ καλά η επεξεργασία του….) Τι υποθέσεις θα μπορούσαμε να κάνουμε για τη μη «επιτυχία» αυτής της δραστηριότητας;

Θα επιλέγατε να διαβάσετε το παραπάνω βιβλίο στην τάξη που παρατηρείτε;

Πώς θα σκεφτόσασταν για την επιλογή βιβλίου γι αυτήν την τάξη; Να έχει λίγες ή αφαιρετικές εικόνες ώστε τα παιδιά να απαγκιστρωθούν από αυτές και να ενδιαφερθούν τελικά για το ίδιο το κείμενο; Θα λάβετε υπόψη το θέμα, επιλέγοντας ένα θέμα που θα θέλατε να επεξεργαστείτε με αυτήν την τάξη; Θα επιλέγατε ένα βιβλίο που σας αρέσει, έτσι ώστε απολαμβάνοντας εσείς την ανάγνωση ή την επεξεργασία του να μεταφέρετε αυτό το αίσθημα και στα παιδιά;

Θα επιλέγατε ένα βιβλίο για να τους διδάξετε, με αφορμή αυτό, κάποια πράγματα; Θα επιλέγατε ένα βιβλίο κατά την επεξεργασία του οποίου εκτιμάτε ότι θα έχουν να πουν πολλά;

Για συζήτηση Οι εικόνες μπορεί να αποτελέσουν ‘είσοδο’ στο περιεχόμενο του βιβλίου. Σημασία κινήτρου Καθένας μπορεί να είναι αναγνώστης με το δικό του τρόπο Η ανάγνωση στην τάξη ή στην ομάδα είναι μια συλλογική διαδικασία. Το νόημα οικοδομείται από ανομοιογενείς αναγνώστες. Εκδοχή της ανάγνωσης σε ομάδες. Σημασία του να «ακούτε» τα παιδιά.

Για την παρέμβαση συνεκτιμάτε: Πρότερες εμπειρίες ως προς το είδος βιβλίων (βιβλιοθήκη της τάξης). Γιατί; Πρότερες εμπειρίες ως προς τον τρόπο ανάγνωσης /επεξεργασίας από εκπαιδευτικό. Γιατί; Έκταση κειμένου – τρόπο επεξεργασίας (διάρκεια συνολικής διαδικασίας), συνθήκη που επιτρέπει την ανα-διήγηση. Γιατί;

Παράδειγμα 1 Στην τάξη φέτος έχουμε επεξεργαστεί πάρα πολλά βιβλία Παράδειγμα 1 Στην τάξη φέτος έχουμε επεξεργαστεί πάρα πολλά βιβλία. Με αφορμή το βιβλίο «Ο καλόκαρδος λύκος» ζήτησα από τα παιδιά να γράψουν ένα γράμμα στο Λουκά για να τον συγχαρούν που δεν έφαγε αυτούς που ήταν γραμμένοι στον κατάλογό του. Τα παιδιά άρχισαν να μου λένε να του γράψουμε «Μπράβο Λουκά!» , «Είσαι πολύ καλός», «Καλά να πάθει ο γίγαντας»! Δεν μου είπαν άλλα πράγματα. Έγραψα τα όσα μου είπαν σε ένα μεγάλο χαρτί. Στη συνέχεια πέρασα σε άλλη δραστηριότητα. Αναρωτιέμαι αν χειρίστηκα καλά τη δραστηριότητα και τι τελικά πρόσφερε στα παιδιά…. Ποια νομίζετε ότι ήταν η βασική επιδίωξη αυτής της δραστηριότητας μετά την ανάγνωση; Υπάρχει κάτι που σας προβληματίζει; Μπορείτε να τη φανταστείτε με διαφορετικό τρόπο?

Παράδειγμα 2: Διαβάσαμε το «Παραμύθι με τα χρώματα» του Α. Κυριτσόπουλου και συζητήσαμε για το ουράνιο τόξο. Ζητήσαμε από τα παιδιά, σταματώντας την ανάγνωση σε ένα σημείο, να φανταστούνε και να ζωγραφίσουνε τη συνέχεια της ιστορίας με λαδοπαστέλ για να πειραματιστούνε σε μια νέα τεχνική χρησιμοποιώντας διαφορετικό υλικό. H δραστηριότητα πέτυχε το στόχο της που ήταν η ψυχαγωγία των παιδιών. Επίσης, η δραστηριότητα αυτή πρόσφερε στα παιδιά τη δυνατότητα να προσεγγίσουν το βιβλίο με το δικό τους τρόπο μέσω των εικαστικών. Ποια η επιδίωξη της παραπάνω δραστηριότητας κατά τη γνώμη σας;

Παράδειγμα 3 Χτες διαβάσαμε με τα παιδιά το παραμύθι η Χιονάτη και οι 7 νάνοι. Τα παιδιά, αν και το ήξεραν τα περισσότερα, το παρακολούθησαν με ενδιαφέρον, ίσως επειδή μπορούσαν να πούνε πράγματα σχετικά με αυτό. Θέλοντας να προχωρήσω πέρα από αυτό είχα ετοιμάσει κάποιες δραστηριότητες για τα παιδιά. Αφού τελειώσαμε την ανάγνωση και συζητήσαμε για το παραμύθι τους μοίρασα αρχικά ένα φύλλο εργασίας με τις λέξεις ΧΙΟΝΑΤΗ , ΝΑΝΟΣ, ΜΗΤΡΙΑ, ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ και τους ζήτησα να βάλουν σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στον ήχο [a]. Με αυτό τον τρόπο αξιοποίησα το παραμύθι για μια δραστηριότητα αντιστοίχησης φωνήματος – γραφήματος μια που αυτό είναι κάτι που δουλεύουμε αυτή τη στιγμή στην τάξη. Στη συνέχεια δίνοντάς τους μια φωτοτυπία από μια από τις εικόνες του βιβλίου με το σπίτι των νάνων τους ζήτησα να μετρήσουν τα πιάτα και τις καρέκλες και να μου πούνε αν φτάνουν για όλους τους νάνους. Στη συνέχεια κόψαμε σχεδιασμένους ήρωες του παραμυθιού για να φτιάξουμε μια μακέτα. Με αυτό τον τρόπο ολοκληρώθηκε η δραστηριότητα στην οποία συνδέσαμε μεταξύ τους διάφορα γνωστικά αντικείμενα επεκτείνοντας το παραμύθι. Πώς θα σχολιάζατε αυτή τη δραστηριότητα; Συμβάλλουν σε κάτι οι συγκεκριμένες δραστηριότητες? Σε τι?

Δείτε τώρα τις παρακάτω δραστηριότητες συγκριτικά με τις προηγούμενες Δείτε τώρα τις παρακάτω δραστηριότητες συγκριτικά με τις προηγούμενες. Ως προς τι διαφοροποιούνται? Ξαναγράφουμε την ιστορία βάζοντας σε αυτήν και άλλους ήρωες [π.χ. αν έβαζαν και άλλους νάνους (συνδυασμός και με μαθηματικά)... ή ήρωες άλλων παραμυθιών θα...] Φτιάχνουμε το δικό μας βιβλίο της Χιονάτης: η Χιονάτη συναντά το σπίτι των Γιγάντων (όχι των νάνων) Η Χιονάτη συναντά τη Χιονάτη μιας άλλης χώρας…

Δραματοποιούμε το παραμύθι, κάνοντας και σκηνικά και τη μουσική επένδυση. Φτιάχνουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για να βρει το βασιλόπουλο ξανά τη Χιονάτη.

Συγκρίνουμε διαφορετικές Χιονάτες… Συγκρίνουμε διαφορετικές Χιονάτες….(διαφορετική εικονογράφηση, εκδόσεις, διαφορετική η θεματική επιλογή των εικόνων….) Οι Χιονάτες σε βιβλία διαφορετικών χωρών

Διαβάζοντας «παράλληλα» ή σε «συνέχειες» κάποια βιβλία Για ποιο λόγο έχει νόημα η παράλληλη ή «σε συνέχειες» προσέγγιση κάποιων βιβλίων? Τα παιδιά συνειδητοποιούν διαφορετικές οπτικές… Μπαίνουν στη θέση διαφορετικών ηρώων ...

Μαθαίνουν να βλέπουν τα πράγματα με περισσότερο κριτική ματιά (ομοιότητες διαφορές, τι τους άρεσε…) «Ξεκλειδώνουν» τη δομή των βιβλίων , μπορούν να σκεφτούν πάνω σε αυτά…

Ποιες οι επιδιώξεις της παράλληλης ή «σε συνέχειες» ανάγνωσης βιβλίων Ποιες οι επιδιώξεις της παράλληλης ή «σε συνέχειες» ανάγνωσης βιβλίων? Οι επιδιώξεις προσδιορίζονται με βάση το πλαίσιο της τάξης (παιδιά, συνθήκη ανάγνωσης, βιβλίο/βιβλία). π.χ. Σε μία τάξη, όπου τα παιδιά δε συμμετέχουν ιδιαίτερα, επιδίωξη μπορεί να είναι η συμμετοχή όλων των παιδιών… Σε μια τάξη στην οποία κάποια παιδιά δεν ενδιαφέρονται για το κείμενο … η στροφή στο κείμενο… είναι μια επιδίωξη Σε μία τάξη όπου τα παιδιά είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένα με την ανάγνωση βιβλίων και η συμμετοχή όλων μεγάλη μπορεί στόχος να είναι η από κοινού παραγωγή (προφορική ή γραπτή) ενός καινούργιου ή/και ανατρεπτικού παραμυθιού .

Παραδείγματα: Τα παιδιά παρατηρούν και συγκρίνουν βιβλία Παραδείγματα: Τα παιδιά παρατηρούν και συγκρίνουν βιβλία. Για τη δραστηριότητα αυτή προσφέρονται ιδιαίτερα παραμύθια κλασσικά, όπως η Κοκκινοσκουφίτσα, η Χρυσομαλλούσα και οι τρεις αρκούδες κλπ, τα οποία μπορούμε να τα συναντήσουμε σε διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους ή και σε διάφορες γλώσσες. Αρχικά συγκρίνουμε τις εικόνες. Είναι ίδιες σε όλα τα βιβλία; Γιατί όχι αφού πρόκειται για το ίδιο παραμύθι; Γιατί δεν έχουν όλοι ζωγραφίσει τις ίδιες σκηνές; Ποιες εικόνες προτιμούν; Γιατί;

Στη συνέχεια, μπορούμε να προχωρήσουμε περισσότερο στο περιεχόμενο Στη συνέχεια, μπορούμε να προχωρήσουμε περισσότερο στο περιεχόμενο. Πώς παρουσιάζεται η Κοκκινοσκουφίτσα; Η πιο ωραία του χωριού; περίεργη; ανυπάκουη; Τι είναι αυτό που είναι σταθερό σε όλες τις εκδοχές; Μήπως μόνο το κόκκινο σκουφάκι; Τι έχει μέσα το καλάθι; Όλες οι Κοκκινοσκουφίτσες κουβαλάνε τα ίδια πράγματα στη γιαγιά τους; . (ψωμί και τυρί, κρασί και κουλουράκια. . .) Πώς είναι η γιαγιά; Ποιος σώζει την Κ, ο ξυλοκόπος ή ο κυνηγός;

Δείτε τις παρακάτω εικόνες και σκεφτείτε τι θα μπορούσατε να κάνετε με τα παιδιά αξιοποιώντας τες….. Α)σε μία τάξη με πολλά αλλόγλωσσα παιδιά Β) σε μία τάξη με αποτελεσματικούς χρήστες της ελληνικής γλώσσας Ποιες θα ήταν οι επιδιώξεις σας;

Η κοκκινοσκουφίτσα ταξιδεύει σε όλες τις χώρες… Με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να λειτουργήσουν όλα τα παραπάνω αν υποθέσουμε ότι κάποια παιδιά μας φέρνουν παιδικά βιβλία με την Κοκκινοσκουφίτσα στη στη γλώσσα τους; Τι θα σήμαινε αυτή η ενασχόληση για τα συγκεκριμένα παιδιά; ( Κοκκινοσκουφίτσες στο χάρτη)

Η δική μας Κοκκινοσκουφίτσα… Πού ζει; Τι φοράει; Τι θα πάει στη γιαγιά της; Πού μένει η γιαγιά της; Πώς πηγαίνει εκεί; Ποιον συναντά; Τι γίνεται μετά;

Παρουσίαση 2 παραμυθιών Ο καλόκαρδος λύκος Ο λύκος ξαναγύρισε Σκέψεις για επεξεργασία τους…. Επιδιώξεις….

Ιδέες… Συζήτηση: Οι σχέσεις ανάμεσα στα 2 βιβλία Είναι ο ίδιος λύκος? Πώς το κατάλαβαν; Ποιοι άλλοι ήρωες είναι ίδιοι? Ποια ιστορία έγινε πριν από την άλλη; (πώς το σκέφτηκαν?) Αν δεν είχε συμβεί αυτό τι άλλο θα μπορούσε να έχει γίνει;

Οι εικόνες των 2 βιβλίων ανακατώθηκαν. Να τις βάλουμε στη σειρά; Φτιάχνουμε το 3ο βιβλίο για να συνεχίσουμε την ιστορία… Από το παραμύθι στο κόμικ….

Διαβάζοντας παράλληλα κάποια βιβλία Βιβλία για Καλούς Λύκους Βιβλία για Λύκους και Γουρουνάκια: Όταν οι καλοί γίνονται κακοί…. Βιβλία με αταξίες… Βιβλία με διάφορα θέματα: Φόβοι (Τα τέρατα δεν φοβούνται το σκοτάδι/ Το τέρας που έτρωγε το σκοτάδι…./ Φοβάμαι…) Βιβλία για το διαφορετικό…

Μπρασέρ Φ., 1001 δραστηριότητες για να αγαπήσω το βιβλίο, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003 G. Rodari, Η γραμματική της φαντασίας, εκδ. Μεταίχμιο Ποσλάνιεκ Κ., Να δώσουμε στα παιδιά την όρεξη για διάβασμα, Καστανιώτης, Αθήνα, 1992 Spink J., Τα παιδιά ως αναγνώστες, Καστανιώτης, Αθήνα 1990 Αποστολίδου Β., Ανάγνωση και ετερότητα, στο Κλειδιά και Αντικλείδια, 2003, www.kleidiakaiantikleidia.net Οδηγός Νηπιαγωγού Άρθρα από περιοδικά.

Ιδέες για την επεξεργασία Πριν την ανάγνωση: Α) για να διερευνήσουμε αρχικές γνώσεις ή/και βιώματα που θα αξιοποιήσουμε στη συνέχεια : Ξέρετε αυτή την ιστορία; Τι είναι αυτό που βλέπουμε στο εξώφυλλο; Β) Για να διερευνήσουμε γενικότερες γνώσεις που έχουν σχετικά με το βιβλίο: Ξέρετε ποιοι άνθρωποι μπορεί να δούλεψαν για να γίνει αυτό το βιβλίο; Μπορούμε να δούμε πουθενά τα ονόματά τους; Γ) για να οδηγήσουμε τα παιδιά στη διαμόρφωση υποθέσεων: Τι νομίζετε ότι θα λέει αυτό το βιβλίο; Πώς το σκεφτήκατε; Τι λέτε να θέλει ο Χ;

Κατά την ανάγνωση (ή την αφήγηση) Α) Για να διασφαλίσουμε ότι παρακολουθούν τα παιδιά και κατανοούν: Καταλάβατε τι θέλει ο ήρωας; Πού πηγαίνει; Γιατί; Β)Για να ενεργοποιήσουμε μηχανισμούς ενεργητικής ανάγνωσης: Πώς σκέφτεστε ότι νιώθει τώρα ο ήρωας; Τι λέτε να σκέφτονται οι άλλοι; Γ) Για να προετοιμάσουμε μέσω της διατύπωσης υποθέσεων από τα παιδιά τις γνωστικές τους δομές ώστε να επεξεργαστούν κριτικά το περιεχόμενο που θα ακολουθήσει: Τι νομίζετε ότι θα κάνει τώρα ο μάγος; Γιατί λέτε να το είπε αυτό;

Μετά την ανάγνωση: Α) Για να εκτιμήσουμε την κατανόηση Β) Για να επιτρέψουμε στα παιδιά να σκεφτούν και να επεκτείνουν το βιβλίο Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει; Πού λέτε να πάει τώρα ο ήρωας; Τι μπορεί να γίνει μετά;

Δραστηριότητες που ξεκινούν από την ανάγνωση βιβλίων… Σε συνέχεια της ανάγνωσης βιβλίων ή της επεξεργασίας ιστοριών μπορούμε να προτείνουμε δραστηριότητες με αφορμή το περιεχόμενο που αξιοποιούν στοιχεία που έχουν κατανοηθεί, που οδηγούν σε νέες κατανοήσεις, σε εμβάθυνση, που αξιοποιούν/ καλλιεργούν γνώσεις- δεξιότητες …

Οι εναλλακτικοί τρόποι προσέγγισης του βιβλίου: μπορεί να συνδέσουν το βιβλίο με βιώματα των παιδιών. με δεδομένο ότι καθένας προσεγγίζει με το δικό του τρόπο το βιβλίο μπορεί να πολλαπλασιάσουν τους τρόπους κατανόησης, αλλά και άντλησης απόλαυσης από το βιβλίο. οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται έχει νόημα να ξαναγυρνούν με κάποιο τρόπο στο ίδιο το βιβλίο.