ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ κατ` επιλογή μάθημα ΙΙΙ εξαμήνου ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΠΘ - ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ κατ` επιλογή μάθημα ΙΙΙ εξαμήνου Διδάσκοντες: Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας Εικονογράφηση : Νικόλας Ανδρικόπουλος Από το παραμύθι Δύο παπούτσια με καρότσι Οι σημειώσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα: http : //eclass.duth.gr ΤΜD149 ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ 1
Υπνοδωμάτιο Τραπεζαρία Καθιστικό Εισαγωγή Το λουτρό Η κουζίνα Προθάλαμος Διάδρομος Σκάλες Ανελκυστήρες Ράμπες
ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ 3
Ο θάλαμος του ανελκυστήρα Οι ανελκυστήρες προσώπων τοποθετούνται σε στρατηγικά σημεία, κοντά στην κύρια είσοδο / στο κλιμακοστάσιο, με κατάλληλη σήμανση. Οι ανελκυστήρες προσώπων πρέπει να είναι προσβάσιμοι σε ΑΜΕΑ (τουλάχιστον ο ένας, σε κτίρια με δύο ή περισσότερους ανελκυστήρες) Ο θάλαμος του ανελκυστήρα Ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου 1.10x1.40m. Η είσοδος πρέπει να γίνεται από τη μικρότερη πλευρά (1.10m) του θαλάμου. Σε περιπτώσεις απαίτησης στροφής του αμαξιδίου κατά 180°, διαστάσεις θαλάμου 1.50 * 1.50m Σε περιπτώσεις όπου η είσοδος και έξοδος γίνεται υπό γωνία 45° και από δύο πόρτες, min διαστάσεις 1.40 * 1.40m. Σε κτίρια >3 ορόφους είναι προτιμότερο ο ανελκυστήρας να έχει διαστάσεις 1.10 * 2.20m για να δέχεται και φορείο. Τα εσωτερικά τοιχώματα πρέπει να είναι αντοχής (μη ανακλαστικό υλικό), με χρωματική αντίθεση από το δάπεδο. Περιμετρικά στα τοιχώματα τοποθετείται χειρολισθήρας εντόνου χρώματος (+0.90m από το δάπεδο) και αναδιπλούμενο κάθισμα. Δάπεδο αντιολισθηρό και λείο ώστε να διευκολύνει τους ελιγμούς του αμαξιδίου (να αποφεύγονται χαλιά / μοκέτες). Φωτισμός στο δάπεδο 50 - 75 lux, κάθετος και ομοιόμορφα κατανεμημένος. Καθρέπτης για χρήστες αμαξιδίων (όταν δεν υπάρχει χώρος για περιστροφή) τοποθετημένος απέναντι από την πόρτα (από +0.70 έως 2.00m από το δάπεδο). 4
5
6
7
Οι πόρτες min καθαρό άνοιγμα της πόρτας 0.85m. σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικίας οι πόρτες του φρέατος δύνανται να είναι και ανοιγόμενες για συνάθροιση κοινού οι πόρτες του φρέατος πρέπει να είναι αυτόματες συρόμενες. ταχύτητα αυτόματου κλισίματος της πόρτας < 0.30 m/sec (χρόνος αναμονής <6 sec). φωτοκύτταρο τοποθετημένο χαμηλά και μηχανισμός ασφαλείας για αυτόματο άνοιγμα σε περίπτωση οποιασδήποτε αντίστασης. 8
Ο χώρος μπροστά από τον ανελκυστήρα απόσταση min 1,5m μεταξύ της πόρτας και του απέναντι τοίχου, σκάλας ή εμποδίου. ικανός χώρος για κίνηση και ελιγμό αμαξιδίου δεξιά ή αριστερά από τη πόρτα. η πόρτα ή το πλαίσιο της σε έντονη χρωματική αντίθεση με τον τοίχο. στο δάπεδο, μπροστά στην είσοδο του ανελκυστήρα, ανάγλυφη προειδοποίηση έντονου χρώματος για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης (επικάλυψη δαπέδου με σχέδια, σε χρωματική αντίθεση με τους τοίχους). άπλετος φωτισμός του χώρου. η είσοδος επισημαίνεται με το σύμβολο του ανελκυστήρα (για εξυπηρέτηση ΑΜΕΑ με το διεθνές σύμβολο πρόσβασης αναπήρων). ο όροφος δηλώνεται στον τοίχο (δίπλα ή πάνω από τους διακόπτες κλίσης) ΚΑΙ απέναντι από την πόρτα (στον τοίχο ή σε πινακίδα) με ανάγλυφους αριθμούς ή γράμματα εντόνου χρώματος. 9
Τα χειριστήρια Όλα τα χειριστήρια βρίσκονται σε ύψος 0.90-1.20m από το δάπεδο (σε χρωματική αντίθεση με το υπόβαθρό τους, τοποθετημένα με λογικό, ενιαίο και τυποποιημένο τρόπο). Οι διακόπτες έχουν πλάτος ή διάμετρο min 25mm, απέχουν μεταξύ τους min 10mm, φωτίζονται από πίσω και φέρουν ανάγλυφη την ένδειξη ή το σύμβολο λειτουργίας τους. Επιθυμητό να τοποθετούνται υπό γωνία προς το τοίχο. Τα χειριστήρια του θαλάμου τοποθετούνται στο πλευρικό τοίχωμα της πόρτας, σε απόσταση min 0.40m από τον τοίχο της. Εξοπλισμός με σύστημα κλίσης για κίνδυνο (κατά προτίμηση τηλέφωνο), σε χρωματική αντίθεση με το τοίχωμα. Οδηγίες χρήσης σύντομες και απλές, με ευδιάκριτους ανάγλυφους χαρακτήρες (επαναλαμβάνονται ΚΑΙ σε γραφή Braille). Τα χειριστήρια εκτός του θαλάμου (κλίσης), τοποθετούνται κοντά στη πόρτα και συνοδεύονται από οδηγίες σε γραφή Braille για την εύρεση των χειριστηρίων εντός του θαλάμου. 10
Ενδείξεις κίνησης και θέσης Όταν εγκαθίστανται ανελκυστήρες σε κτίρια συνάθροισης κοινού, απαιτείται μελέτη σήμανσης για τις ενδείξεις που αφορούν τις κινήσεις και θέσεις του ανελκυστήρα εντός και εκτός του θαλάμου 11
12
Ασφάλεια ανελκυστήρων Κίνηση ανελκυστήρων Η κίνηση των ανελκυστήρων πρέπει να είναι ομαλή (χωρίς απότομες επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις). Δεν πρέπει να υπάρχει διαφορά στάθμης μεταξύ των δαπέδων θαλάμου / ορόφου > 2cm. Δεν πρέπει να υπάρχει κενό μεταξύ των δαπέδων θαλάμου / ορόφου > 2cm. Σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρεύματος (εφόσον δεν υπάρχει εφεδρική παροχή), πρέπει ο ανελκυστήρας να κινηθεί μέχρι τον αμέσως κατώτερο όροφο. Ασφάλεια ανελκυστήρων Σε κτίρια συνάθροισης κοινού, τουλάχιστον ένας ανελκυστήρας (για ΑΜΕΑ) διαθέτει εφεδρικό δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος (κατά προτίμηση Η/Ζ, ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος). Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης οι ΑΜΕΑ χρησιμοποιήσουν αυτόν τον ανελκυστήρα κατά προτεραιότητα. Πλήρης πυροπροστασία του μηχανοστασίου και του φρεατίου. -πυροδιαμερίσματα στα πλατύσκαλα, χρήση πυράντοχων υλικών, -τοίχοι και/ή διαφράγματα με δείκτη πυραντίστασης min 2h, -ανεξάρτητος εξαερισμός, -σύστημα αυτόματης πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης στο φρέαρ, στο μηχανοστάσιο, στο τροχαλιοστάσιο και στον ηλεκτρικό εξοπλισμό. 13
14
Αναβατόριο κλιμάκων Ασφάλεια αναβατορίων τοποθετούνται στις σκάλες και καλύπτουν μικρές / μεγάλες υψομετρικές διαφορές, όπου είναι αδύνατη η εγκατάσταση ανελκυστήρα min διαστάσεις αναβατορίου 0.80 *1.00m (προτιμώμενες 0.90 *1.20m). Όταν η πλατφόρμα διαθέτει και αναδιπλούμενο κάθισμα, το πλάτος της αυξάνει κατά το πάχος του καθίσματος κίνηση από ηλεκτρικό κινητήρα, με σύστημα ασφαλούς συνέχειας της κίνησης (σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρεύματος) ταχύτητα κίνησης 0.05 - 0.1m/sec και ανυψωτική ικανότητα του συστήματος 250Kg. Ασφάλεια αναβατορίων κινητή μπάρα ασφαλείας, για την προστασία του χρήστη κατά την κίνηση, πτερύγια προσαρμοσμένα στην πλατφόρμα, για να διευκολύνουν την πρόσβαση και να εμποδίζουν την κίνηση του αναβατορίου κατά την κίνηση αμαξιδίου, ακινησία του αναβατωρίου όταν οι μπάρες είναι σηκωμένες και τα πτερύγια κατεβασμένα ικανοποιητικός χώρος στις περιοχές πρόσβασης, για προσέγγιση και ελιγμούς αμαξιδίου, min διαστάσεις 1.50 * 1.50m. 15
16
Κυλιόμενες σκάλες - ταινίες μεταφοράς προσώπων Οι κυλιόμενες σκάλες είναι τελείως ακατάλληλες για AMEA Υπό προϋποθέσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τυφλούς και άτομα μειωμένης όρασης. Το ίδιο ισχύει και για τις μεταφορικές ταινίες προσώπων, ιδιαίτερα σε μεγάλες κλίσεις (π.χ. σε πολυκαταστήματα). Μοντέλο Γωνία Κλίσης Πλάτος σκαλοπατιών Ταχύτητα m / sec Υψομ/κή Διαφορά max Otis 506 NCE 35° 800 0,50 6,0 1000 30° 17